Stel handelsoverleg
EG met Spanje uit
Franco-aanhang
in tegen-aanval
Tanker lekkend
naar IJmuiden
Alsu
beseft dat
coffeihevrije
koffie beter
voor u is..
V
KOFFIE
HAG
is de echte
Reisje
FORD: 320 MAAL BEDREIGD
L
Nieuwe Leidsc Courant
i
Remla
Fritessaus
Oogluikend fiat
voor ambtenaren
Th
®Ul
met Nieuwe Haaöse Courant
PvdA-bestuur levert
scherpe kritiek op
uitspraken over DDR
Woningtextiel en
woningbouw - pag. 15
Familieberichten
en met
Minister Van der Stoel zal voorstel doen
Den Uyl scherp aangevallen
Amnesty: Politie
"nartelt Basken
Eieren van
scharrelkip
Verzekering
van auto's
wordt duurder
literemmertje
Trouw sore^k+u aan.
Schri'f eens teruq.
FBI-agent kreeg 25.000 geboden voor aanslag
Welkomstvoordeel.
Trouw
33e JAARGANG No. 9639 - WOENSDAG 1 OKTOBER 1975
kunnen van maandag tot en met
vrijdag tot 20 uur worden
opgegeven (tel. 020 220383). Op
zondag is daartoe van 18-20 uur
gelegenheid.
uitgave trouw/kwartet b.v. hoofdredacteur j. tamminga directeur ing. o. postma nieuwe zijdsvoorburgwal 276-280, amsterdam postbus 859 telefoon 020-220383
Abonnement 13,52 per maand 40,55 per kwartaal i60,oo per jaar postgiro 91133 bank n.m.b. rekeningnummer 69.74.64.148 gemeentegiro x 260 losse verkoopprijs 0,50
IN DEZE KRANT
Binnenland
Gastarbeiders boos
Lanser: Stijging loon
kosten terugdringen 3
Kerk
Hoe gaat dat op zo'n
redactie? 2
Buitenland #\-
Woestijnrebel Habre
kreeg wat hij zocht V ""V
Britse minister uit La- -
bour bestuur gezet7
Kerk In ile wereld 2 SfiBEPP^^A—IP
Brieven van lezers 2
Radio en t.vi Belastingfraude
Strips, feuilleton t is een kwaad dat
Even puzzelen A door. .een goede
Dichtbij en verder 5 administratie is
weeroverzicht 5 tegen te gaan,
Wetenschap en Techniek 7 maar dan zij ook
Familieberichten 10 goede internatio-
nale afspraken
niet overbodig.
Bert de Jongs
analyse kan men
lezen op pagina
5.
MADRID (UPI, Reuter, AP) De aanhang van generaal Franco
n Spanje heeft een tegen-aanval ingezet na alle internationale
protesten tegen de executie van vijf Spaanse verzetsmensen. In
al van Spaanse steden werden gisteren pamfletten verspreid
waarin de bevolking werd opgeroepen te betogen tegen de 'anti-
Spaanse' campagne in het buitenland.
'remier Carlos Arias Navarro ver-
cheen gisteravond óp de televisie
m,- de* Spanjaarden te manen de
aJmte en eenheid te bewaren. Hij
óroordeelde de protesten in het
uitenland als 'schijnheilig, vals en
nrechtvaardig'. Arias zei dat zijn
egering liever het internationale
>olement riskeert dan de waardig-
eid van het Spaanse volk offert.
>e premier verdedigde de voltrek-
king van vijf doodvonnissen met te
zeggen dat generaal Franco al cle
mentie genoeg had getoond door
zes ter dood veroordeelden wel gra
tie te verlenen.
De burgemeester van Madrid riep
zijn stadgenoten gisteren op om
woensdag massaal de straat op te
gaan om hun trouw aan Franco te
betuigen. Het is vandaag 39 jaar
geleden dat .Franco tot staatshoofd
werd verheven. Deze verjaardag
meestal met demonstraties van
van aanhangers van de oude dicta
tor gevierd.
In één van de gisteren verspreide
pamfletten stond te lezen: 'Span
jaarden: het wereld -communisme
2FE S probeert opnieuw Spapje te onder
:eeft de Spaanse veiligheidsdienst
eschuldigd van 'massale en syste-
natische martelingen in de Baski-
che provincies.'
n een rapport dat is opgesteld
oor de advocaat Thomas Jones uit
Vashington en de westduitse filo-
pof Burkhard Wisser, die in juli
ipanje bezochten, wordt gesproken
an 'Barbaars slaan, geestelijke
wellingen en seksuele vernede-
Ing'. De Spaanse autoriteiten wei
dden Jones en Wisser de toegang
t gevangenissen, maar zij vorm
en zich een beeld uit vraagge-
prekken met vrijgelaten gedeti-
eerden en met advocaten die hun
liënten in de gevangenissen had-
en bezocht.
'olgens het rapport waren er
schtstreekse bewijzen van marte-
ng van 45 Basken en 'geloofwaar-
ig en overtuigend bewijs' dat mln-
;ens 250 andere personen waren
emarteld. Volgens de rapporteurs
erden de gevangenen onder meer
p hun voetzolen geslagen, werden
igaretten op hun lichaam uitge
rukt. werden zij zolang onder wa-
er gehouden tot zij bijna verdron-
en waren en werden zij uit hun
laap gehouden. De rapporteurs zeg
en dat in drie maanden ongeveer
000 mensen zijn gearresteerd. Am-
lesty Internatioal is een organisa-
le voor politieke gevangenen.
Enkele buien
Wisselend bewolkt met enkele
buiten. Matige tot krachtige
langs de kust tijdelijk harde
zuidwestelijke wind. Maxima
circa 18 graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
Wisselvallig met middagtem-
peraturen van omstreeks 18
graden.
Morgen zon op: 06.41
onder: 18.17
maan op: 03.01
onder: 16.39
werpen. Laat iedereen meedoen aan
de betoging. Lang leven Spanje'.
Den Uyl aangevallen
De Spaanse regering heeft via de
pers, radio en televisie, die aan 'n
sterke censuur zijn onderworpen,
steeds de indruk proberen te wek
ken dat de verontwaardiging in het
buitenland zich niet alleen tegen
het Franco-regiem richt, maar te
gen heel Spanje. Onderdeel van
deze campagne was ook een aanval
van een Spaans televisie-commen
tator op de Nederlandse premier
Joop den Uyl. 'Het is ongelooflijk
dat een premier van een land. dat
met een ander land normale diplo
matieke betrekkingen onderhoudt,
voorgaat in een betoging en dan
tegen dat land een redevoering
houdt', aldus deze Spaanse com
mentator.
Processen
Over de nieuwe processen tegen
Basken, die in voorbereiding zijn. is
gisteren officieel niets bekend ge-
0 Vervolg op pagina 9, kolom 1
DEN HAAG De minister van
economische zaken heeft een
premieverhoging voor verzeke
ringen van auto's, motoren,
bromfietsen en landbouwtracto-
rem goedgekeurd na overleg met
de contact commissie motorrij
tuigenverzekering.
Voor de personenauto varieert
de verhoging van de basispremie
voor een WA-verzekering van 25
tot 45 gulden, afhankelijk van de
cataloguswaarde, en van 45 tot 90
gulden voor 'n all-riskverzekering.
De premie voor een WA-verzeke
ring voor de bromfiets stijgt van 33
naar 39,60 gulden, de verhoging
van de casco-verzekering loopt ult-
teen van 12 tot 30 gulden.
Voor motorfietsen en scooters is de
premieverhoging 25 tot 35 gulden,
afhankelijk van de cilinderiiihoud
van de motor.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Nederland wil dat de onderhandelingen tussen de
Europese Gemeenschap en Spanje over een nieuw handelsakkoord
voor onbepaalde tijd verdaagd worden. Minister Van der Stoel zal
dit voorstel doen aan de ministerraad van de EG, die op 6 en 7
oktober in Brussel vergadert.
nen zetten op vakantie in Spanje
te gaan. 'De actiegroepen leggen
terecht nadruk op dat aspect van
de zaak, maar het lis niet iets wat
Van der Stoel
Met een zwarte lijn is aangegeven hoe de lekkende Griekse tanker 'Pacific
Colocotronis' een enorme olievlek achterlaat. Op de voorgrond en klein
oliebestrijdingsvaartuig, dat nauwelijks iets kan uitrichten.
IJMUIDEN Ondanks herhaalde pogingen is men er niet in
geslaagd de lekkende Griekse
midden op zee leeg te pompen.
(ADVERTENTIE)
olietanker Pacific Colocotronis
Vandaar dat het schip nu, lekkend
en wel, onderweg Is naar de haven
van IJmuiden, waar het vanmiddag
om twaalf uur zal aankomen.
Het schip zal, als het tenminste
niet meer te erg lekt, in de Averij
haven (een buitenhaven) worden
gemeerd, waar het zal worden leeg
gepompt. De olie wordt dan overge
heveld in de Britse Shelltanker
Drupa. die onderweg is.
De Griekse tanker kon niet op de
Noordzee worden leeggepompt van
wege het ruwe weer op zee. De
olievlek is inmiddels uitgegroeid tot
de enorme grootte van ongeveer 800
vierkante kilometer. Nog steeds
vormt deze vlek die op 35 kilometer
uit de kust drijft geen directe be
dreiging voor de Nederlandse kust,
omdat de wind nog steeds uit zuide
lijke richting blijft waaien (een
zogenaamde aflandige wind). De
weerdeskundigen verwachten, dat
de wind ook het komende etmaal
nog uit dezelfde hoek zal blijven
waaien. Het is mogelijk dat Dene-
Vervolg op pagina 9, kolom 4
Mr. Van der Stoel, die dit gisteren
in Den Kaag bekendmaakte, zei dat
het Nederlandse beleid erop gericht
is om vooral in samenwerking met
de negen EG-landen tot vergroting
van de druk op Spanje te komen.
Alle ambassadeurs van de EG-lan
den met uitzonderingvan Ierland
hebben momenteel hun post In Ma
drid verlaten 'voor overleg'. Van
het overleg met zijn collega-minis
ters zal mede afhangen hoe lang de
Nederlandse ambassadeur uit Ma
drid afwezig zal blijven.
Mr. Van der Stoel zei dat de Neder
landse zaakgelastigde in Madrid de
mis en receptie ter ere van de 39-
ste verjaardag 'van de verheffing
van Franco tot staatshoofd' niet zal
bijwonen. Hij kritiseerde de neu
trale Amerikaanse reactie op de vijf
executies, die zaterdag in Spanje
plaatsvonden. De Verenigde Staten
houden zich op de vlakte omdat
men gezien de onderhandelingen
over de Amerikaanse militaire ba
ses in Spanje de Amerikaanse vei
ligheidsbelangen niet in gevaar wil
brengen.
Minister Van der Stoel wees erop
dat de VS hetzelfde beleid volgden
ten aanzien van het kolonelsregiem
in Griekenland. 'Mijn instelling is
altijd geweest dat de Verenigde
Staten uiteindelijk de nadelige ge
volgen van hun beleid zouden moe
ten incasseren en de reactie van de
Grieken na het verdwijnen van de
kolonels bewijst die stelling', aldus
mr. Van der Stoel.
Mr. Van der Stoel zei, ondanks de
totale afwijzing van de Spaanse
dictatuur, geen steun te zullen ver
lenen aan een Mexicaans Initiatief
om Spanje uit de Verenigde Naties
te stoten. 'Uitstoting is niet het
juiste middel om druk uit te oefe
nen. Nederland stelt zich op het
standpunt dat ieder land in ''e
Verenigde Naties vertegenwoordigd
moet zijn. Die houding hebben we
ook altijd ten aanzien van Zuid
Afrika ingenomen.'
Mr. Van der Stoel verklaarde voorts
zich er persoonlijk niet toe te kun-
(ADVERTENTIE)
je als regering moet afdwingen, le
der oordeelt daar persoonlijk over'.
In een boycot van Spaanse sherry
bleek mr. Van der Stoel tenslotte
weinig te zien. Op de vraag of het
niet nuttig zou zijn dat buitenland
se zaken op recepties geen sherry
meer schenkt zei mr. Van der
Stoel: 'II: denk niet dat ze daarvan
in Madrid erg zouden beven.'
DEN HAAG De regering zal oog
luikend toestaan dat ambtenaren
meewerken aan de door de vakbon
den gepropageerde 24 uurs-boycot
tegen Spanje. Dit is de essentie
van de standpuntbepaling waartoe
de regering gisteren na lang beraad
is gekomen.
In regeringskringen heet het dat de
regering officieel geen steun kan
het kabinet is daarbij overwogen
dat gezien de stappen die de rege
ring zelf ten opzichte van Spanje
heeft genomen het de ambtenaren
niet kwalijk is te nemen als zij ook
in die geest willen handelen. Als
het tot een boycot van Spanje zou
komen spelen ambtenaren met na
me een rol in het post en telefoon
verkeer, de internationale treinen.
verlenen aan de boycot omdat men en het vliegverkeer. Nederland is
dan in strijd zou handelen met
allerlei internationale verdragen en
volgens internationale verdragen
verplicht dit verkeer te laten door-
verplichtingen. Anderzijds zal de gaan, vandaar dat de regering niet
regering de ambtenaren die deson
danks aan de boycot deelnemen
'met begrip tegemoet treden'. In
officieel kan verklaren achter deze
acties te staan.
(Zie ook pag. 3).
DEN HAAG Binnen de PvdA is deining ontstaan rond het
bezoek dat een PvdA-delegatie onder leiding van partijvoorzitter
mevrouw Ien van den Heuvel verleden week aan de DDR bracht.
lijnse muur Ls historisch gezien
Juist geweest, ondanks de nadelige
effecten die eraan kleefden. De
DDR beschouwt de muur als een
normale grens, zoals die elders tus
sen Oost- en West-Europa bestaat.
Ze hebben d* noodzaak daarvan
aangetoond'. Mevrouw Van den
Het PvdA-bestuur heeft onder aan
voering van premier Den Uyl en de
fractieleider in de Tweede Kamer
Van Thijn scherpe kritiek geleverd
op de voor Oost-Duitsland zeer
vriendelijke uitspraken die de dele
gatie bij terugkeer op Schiphol
deed.
De delegatiewoordvoerder Jan Na
gel zei toen onder meer: 'De Ber-
(Vervolg op pagina 9. kolom 4)
Wie wil demonstreren dat hij een parlementaire meer
derheid heeft, kan dat beter in zijn parlement doen,
zegt Kamervoorzitter Vondeling over het reisje van
de Surinaamse oppositie. Ongastvrij? In ieder geval
duidelijk. En dus taal die ons aanspreekt.
Nieuwe abonnee:
_Giro:
Betaalt per kwartaal
lat heb je nou met die scharrel-
ippen
Een geheim agent van de Ameri
kaanse recherche FBI kreeg begin
vorige maand 25.000 dollar aange
boden om president Ford van de
VS te vermoorden. De man die het
aanbod deed is een dag later gear
resteerd.
Dit werd gisteren aan Congres-le
den in Washington verteld door
Rex Davis, hoofd van het FBI-
bureau voor alcohol, tabak en vuur
wapens. Davis getuigde voor een
speciale commissie uit de Senaat,
die een onderzoek instelt naar vei
ligheidsmaatregelen. die voor de
president zijn getroffen.
Voor diezelfde commissie vertelde
minister van financiën William Si
mon dat er in de eerste drie weken
van september 320 dreigementen
tegen het ven van de president
zijn geweest. Minister Simon zei
dat het aantal bedreigingen de
laatste tijd sterk zijn gestegen. Hij
opperde dat die stijging iets te
maken heeft met de publiciteit
rondom de twee aanslagen op Ford.
'Die publiciteit lijkt ontspoorde lie
den uit te nodigen voor de dag te
komen', aldus Simon. FBI-topman
Davis maakte pok nog melding van
de arrestatie van een man, die ge
wapend met drie krachtige geweren
en een automatisch pistool, op weg Bij dit bedrag zijn de kosten voor
was naar een stad waar Ford zou enkele nieuwe veiligheidsvoorzie-
spreken. De FBI was getipt over ningen in het Witte Huis inbegre-
dezo man. pen.
President Ford vroeg juist gisteren
het Congres om uitbreiding van de
veiligheidsmaatregelen. De presi
dent wil 150 agenten extra in
dienst nemen. De veiligheidsdienst
voor do president bestaat nu al uit
ongeveer 1500 mensen. De uitbrei
ding zal elf miljoen douar kosten.
Plaats:
Opgegeven door:
Naam:_
Adres:_
Plaats:1
lk ontvang graag:
O I fraaie zwart-kunstletteren onder/et Iers met silver bedrukte ouder
wetse locomotiefmodellen. Werkelijk een sieraad op uw tafel.
O l'raklische. kleurrijke eeuwigdurende rlemkalender. Modern, ori
gineel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
O Tekening IJ I O Tekening IJ 2 O Tekening IJ .3 O Tekening IJ I
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordcel. Hij betaalt
(na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) zes gulden minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de envelop: De Christelijke Pers,'antwoordnummer
2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
»»i.
r/'.:} v'i
V hoort ba