ier Syriërs hadden
plan tot gijzeling
yan treinpassagiers
Chileense ballingen in hongerstaking
acties tegen
loodvonnis Basken
Grote schade bij explosie
Beraadsgroep CHU
wil campagne houden
)en Uyl dwingen tot pro-Arabisch standpunt
'rotest van JAC
Ireda over
i Ptreden justitie
Minister Vorrink
bezorgd over groei
van alcoholgebruik
Dansje op de Dam
Auto reed tegen
tractor: dode
en twee gewonden
Automobilisten opgelet!
Rijtijdenbesluit
geeft moeilijkheden
Vele protesten
bij opening
nieuwe centrale
Tegen staatssocialistische tendenzen
Steun en solidariteit gevraagd van Nederlanders
RITA
Regering komt in
nieuwe seizoen
met minder nota's
ROUW/KWARTET MAANDAG 8 SEPTEMBER 1975
BINNENLAND
Fan een onzer verslaggevers
MSTERD AM/DEN HAAG De vier Syriërs, die vrijdagmorgen vroeg in Amsterdam zijn aange-
ouden, waren van plan een groepje willekeurige treinpassagiers te gijzelen om daarmee minister
resident Den Uyl te dwingen via de televisie een pro-Arabisch standpunt in te nemén. Deze plan-
en zijn afgeleid uit in de bagage van de Syriërs gevonden documenten. Commissaris G. Toorenaar
an de Amsterdamse politie heeft dit zaterdag bevestigd.
)e vier Syriërs zouden bovendien
j en vliegtuig hebben willen eisen
im daarmee Nederland te kunnen
erlaten. Het standpunt, dat pre
bier Den Uyl zou moeten hebben
inemen. zou waarschijnlijk ook
lositief moeten zijn voor de Pale-
tijnse bevrijdinngsbewegingen, zo
eemt de Amsterdamse politie aan.
32-jarige Haarlemse huisvrouw
vi. de W., die donderdagnacht in
u msterdam werd aangehouden in
i ezelschap van de vier Syriërs, is
e ondagmiddag op vrije voeten ge-
a teld. Uit het politie-onderzoek is
ebleken, dat zij toevallig in gezel-
chap van de mannen was en niets
van hun plannen wist. De vrouw,
die getrouwd geweest is met een
Egyptenaar, was in een restaurant
met de verdachten in contact geko
men. Zij had hen geholpen bij het
vertalen van het menu, waarna een
vriendschappelijke verhouding was
ontstaan.
Zwaar bewaakt
De vier Syriërs, die werden aange
houden in het kleine hotel Neutraal
aan het Damrak in Amsterdam, zit
ten opgesloten in het hoofdbureau
van politie, dat zwaar wordt be
waakt. Het viertal had het plan een
drukke ochtendtrein nabij het Cen
traal Station in Amsterdam te ka
pen. Dit had, aldus commissaris
Toorenaar, afgelopen vrijdag moe
ten gebeuren. De mannen zouden
lid zijn van het Palestijnse bevrij
dingsfront. Volgens de heer Toore
naar is onwettige invoer en bezit
van vuurwapens hei enige, dat de
mannen ten laste kan worden ge
legd. Op dit delict staat een gevan
genisstraf van maximaal vier jaar.
Minister Van Agt van justitie ver
klaarde zaterdagavond voor 'Brand
punt' van de KRO, dat de vier
mannen inderdaad Syrische pas
poorten hadden, maar sloot de mo
gelijkheid niet uit, dat de Syrische
regering zal ontkennen dat het
echte paspoorten betreft. Hun mo-
Van een verslaggever
ROOSENDAAL B.
tief was dat het uit moet zijn met
de steun die Nederland verleent m 10
aan de emigratie van joden elders
in de wereld naar Israël. Volgens
mr. Van Agt staat Nederland ge-
mijn beraden over de vraag of het
bezine- en oiiedepot van Breur-
mann's servicebedrijf N.V. aan de
vmx „5U ouaail lïcuciltt,uu gc- Oosthavehdijk kan worden gehand-
boekstaafd als een land dat meer Dit heeft burgemeester J.
t Fan een onzer verslaggever^.
)EN HAAG/UTRECHT. Op tal van plaatsen in Nederland is
iterdag geprotesteerd tegen de doodvonnissen voor de Baskische
rijheidsstrijders Garmendia en Otaegui.
Sc
oor de Spaanse ambassade aan de
ige Voorhout in_Den Haag was
lagmiddag. -een,* demonstratie,
niseerd'«4opr Nederlandse
rouwenbewegirfg en gesteund door
Haagse afdelingen van CPN en
N'VJ. Er stonden twaalf mensen
d iet .bord,en en spandoeken achter
anghekken voor de ambassade,
p het Domplein in Utrecht hiel-
:n zaterdag een aantal leden van
nse en Nederlandse politieke
e irtijen een stille protestactie te-
iQ de doodvonnissen van de twee
nge Basken. De bijeenkomst was
organiseerd door de Accion Fue-
Op het plein stond een kopie
de wurgpaal, waarmee de von-
zuillen worden uitgevoerd,
nzij generaal Franco alsnog gra-
verleend. Het hoger beroep te-
de veroordeling is inmiddels
gewezen. De actievoerders haal-
i 650 handtekeningen op. Deze
len naar de Nederlandse rege-
worden gestuurd met het ver-
alles te doen ter voorkoming
^de terechtstelling. Ook in Alk-
U4r is zaterdag gedemonstreerd
de doodvonnissen,
aantal politieke partijen en
anisaties in Groningen heeft in
telegram aan het kabinet in
bijzonder aan premier Den Uyl
minister Van der Stoel ge-
aagd de uitvoering van de dood-
«ïnissen voor Garmendia en
iaegui 'met alle mogelijke midde-
zoals opschorting van de di-
omatieke betrekkingen' te verhin-
ren. De Groningse afdelingen
CDA, PvdA, PPR, CPN, PSP
Amnesty International, de
j&onden CNV en NVV studen-
i- jongeren- en andere organisa-
S'dd verenigingen zeggen 'met
'.uw' kennis te hebben geno-
van de doodvonnissen,
groep rooms-katholieken uit
ium heeft een beroep gedaan op
katholieken om druk uit te
en op de beslissing van gene-
Franco de twee Basken ter
te laten veroordelen. "Er wordt
iroepen tot 'n handtekeningen-
tie en deze na inzameling op te
iren naar de Spaanse ambassade
Den Haag. In Leiden hebben de -
delingen van PvdA PPR, PSP en
U PN en jongeren- en studentenor-
i RED A Het jongeren Advies
fttrum Breda heeft geprotesteerd
?en het verbaliseren van drie van
jn medewerkers, omdat zij wei-
rden de politie te vertellen op
Bik adres zij een van huis wegge-
pen Belgisch meisje hadden on-
Brgebracht.
oor ons gelden in de eerste plaats
b belangen van de wegloper en
rder ook die van zijn of haar
ders. Daarbij doet niet ter zake
iemand Nederlander dan wel
Big is. De nationaleiteit bepalend
dien oor de vraag of wel dan
'Bt op de hulpvraag ingegaan zal
orden is in het kader van hulp-
rlening dan ook onzindelijk', al
as het JAC.
ganisaties in een telegram aan de
Spaanse ambassade gevraagd om
vrijlating van de twee ter dood
veroordeelde Basken. intrekking
van de zogenaamde anti-terrorisme
wet en herstel van de democrati
sche rechten van het Spaanse volk.
dan een ander land in dit opzicht
steun verleent aan Israël.
Hij vond het een 'benauwend di
lemma'. waarvoor ons land zich nu
weer gesteld ziet: het recht zijn
loop laten of de vier het land
uitzetten Dat laatste kan je alleen
maar doen in het besef dat ande
ren, hier of elders, gevaar lopen. In
gevangenhouding zit een magneet
werking voor terroristische activi
teiten van hun collega's. Wegsturen
zou betekenen terugwijken voor
terreur die nog niet is gebeurd,
aldus minister Van Agt.
Godwaldt meegedeeld naar aanlei
ding van de explosie en brand, die
zich vrijdagavond op het bedrijfs
terrein heeft voorgedaan. Welis
waar is het bedrijf een maand ge
leden nog gecontroleerd op de na
leving van de geldende voorschrif
ten, feit blijft dat de hinderwetver
gunning uit 1954 dateert. Op dat
moment was de aangrenzende
stadswijk Westrand, waarvan de
eerste hulzen op enkele honderden
meters afstand staan, nog niet ge
bouwd.
Het onderzoek naar de oorzaak van
de explosie is nog in volle gang. De
schade aan het bedrijfscomplex,
omliggende fabrieken en bedrijfs
panden en woningen elders in de
stad wordt geraamd op ongeveer
tien miljoen gulden. Bijna 140
mensen hebben inmiddels bij de
gemeentelijke sociale dienst in
Roosendaal een eis tot schadever
goeding ingediend. Hun huizen
hebben in meer of mindere mate
schade opgelopen als gevolg van de
explosie. In de meerste gevallen
kon naar de betreffende instanties
worden doorverwezen.
Bij de brand in de drie opslagtanks
is 800.000 liter benzine verloren ge
gaan. De vijf andere tanks, voorna
melijk gevuld met gasolie, konden
behouden blijven dank zij het con
stant nathouden van de buiten
mantels.
Van een verslaggever
DEN HAAG Minister Vorrink
van volksgezondheid en staatsse
cretaris Hendriks maken zich zor
gen over de 'zeer sterke groei' van
het alcoholgebruik. 'Het is onwaar
schijnlijk dat die groei spoedig zal
zijn beëindigd. Dit noopt de over
heid, die immers verantwoordelijk
heid heeft aanvaard voor de ge
zondheidstoestand en het welzijn
van de bevolking, tot waakzaam
heid'.
Minister Vorrink zei dit zaterdag op
het congres van de Volksbond te
gen drankmisbruik, de in Den
Haag het honderdjarig bestaan
vierde. Zij noemde een paar cijfers,
waaruit bleek dat de consumptie
van alcohol tussen 1960 en 1973
flink gestegen is. De consumptie
van gedistilleerd steeg in die perio
de met 120 procent (tot 2.55 liter
per hoofd van de bevolking), die
van bier met 200 procent (73.46
liter) en die van wijn met bijna
370 procent (tot 8.7 liter). Deze
cijfers zijn afkomstig van het pro-
duktschap voor gedisstilleerde dran
ken.
'Er is sprake van een situatie die
een nieuw beleid rechtvaardigt', al
dus minister Vorrink. Zij wees er
echter op, dat het overheidsbeleid
er niet op gericht kan zijn, het
alcoholgebruik uit de maatschappij
te bannen. Wel vindt de minister
dat 'de lijdzaamheid van de over
heid ten aanzien van de gezond
heidsrisico's van alcoholgebruik
en hetzelfde geldt voor roken in
schril contrast staat tot de bijna
algemeen aanwezige bezorgdheid
over het gebruik van illegale drugs'.
Een eerste voorzichtige maatregel
in een nieuw alcoholbeleid zou
kunnen zijn het verbieden van be
paalde stimulerende verkoopmetho
des en een meer beperkt beleid ten
aanzien van de verkooppunten. Mi
nister Vorrink kondigde aan, dat
staatssecretaris Hendriks zeer bin
nenkort om advies zal vragen aan
de gezondheidsraad betreffende het
sterk toegenomen alcoholgebruik en
mogelijke maatregelen daartegen.
Het Aalsmeerse bloemencorso, dat in het teken stond van 'Amster
dam: 700', trok zaterdag door "de hoofdstad. Een van de wagens had
als onderwerp de Jordaan en burgemeester Samkalden moest er
wel aan geloven, toen de orgeldraaier met het centenbakje kwam
en een mevrouw hem op de Dam voor een dansje kwam vragen.
Van een verslaggever
RAALTE In Raalte (Ov.) is een
personenauto van achteren tegen
een tractor aan gereden. Hierbij
kwam een inzittende van de auto,
de 54-jarige landbouwer J. W. Nij-
boer uit Dalfsen, om het leven. De
bestuurder van de auto raakte
zwaar gewond en een andere inzit
tende liep lichte verwondingen op.
GRAMSBERGEN In Gramsber-
gen (Ov.) is op de Hardenbergse-
weg een motorrijder in een flauwe
bocht van de weg geraakt en eerst
tegen een lantaarnpaal en daarna
tegen een brugleuning gebotst. De
duo-passagiere, de 17-jarige B. B. L.
Schiffers uit Hardenberg, kwam
hierbij in het water terecht en
verdronk. De motorrijder is met
zware verwondingen opgenomen in
een ziekenhuis.
MARKELO In Markelo (Ov.) is
de 21-jarige A. Pott uit Holten ver
ongelukt. Het slachtoffer raakte
met zijn auto van de weg af en
botste tegen een boom.
HAVELTE De 26-jarige J. M.
Keijzer uit Leimuiden is gistermid
dag bij een verkeersongeval om het
leven gekomen. De man reed met
zijn motorfiets op de rijksweg As
senMeppel, toen hij ter hoogte
van Uffelte (gem. Havelte) op de
linker weghelft kwam en frontaal
tegen een tegemoetkomende auto
botste. Hij was op slag dood.
AMSTERDAM De 48-jarige J.
Bakker uit Ontario (Can) is zater
dagavond bij een verkeersongeluk
in Amsterdam om het leven geko
men. De man zat in een auto, die
op de kruising J. J. Viottastraat-
Cornelis Schuijtstraat in botsing
kwam met een motor. Volgens de
politie heeft de bestuurder van de
auto vermoedelijk geen voorrang
gegeven. De motorrijder en de drie
overige inzittenden van de auto
zijn met onbekend letsel opgeno
men in een ziekenhuis.
(Advertentie)
STAAL
RADIAAL
BANDEN
brengen u vele duizenden kilometers veilig verder. Prestaties van 100.000 km
en meer zijn geen uitzonderingen. Laat ook Conti sr TS staalradiaalbanden
monteren en wordt lid van de Conti sr TS 100.000 km club.
Uw bandenleverancier monteert ze graag voor u.
VEILIG EN ECONOMISCH RIJDEN OP CONTI sr TS STAALRADIAAL
LEEUWARDEN De meeste
noordelijke vervoerders hebben
moeite met het nakomen van het
thans geldende rijtijdenbesluit. Dit
is gebleken uit een enquête, die de
Nederlandse bond van protestants-
christelijke beroepsgoederenver-
voerders (PCB) onder haar noorde
lijke leden heeft gehouden. Van de
72 ondervraagde bedrijven ver
klaarde slechts één geen problemen
te hebben. Bij 68 bedrijven gaf de
toegestane rijtijd van acht uur
moeilijkheden, terwijl de 450 kilo-
meter-beperking in 62 gevallen
voor de problemen zorgde.
Van een verslaggever
ROTTERDAM Ongeveer vijfdui
zend Rotterdammers hebben zater
dagmiddag op de Maasvlakte deel
genomen aan het omstreden ope
ningsfeest rond de nieuwe elektri
citeitscentrale. De nieuwe centrale,
die overigens al enige tijd gedeelte
lijk in gebruik is, heeft een totale
capaciteit van meer dan duizend
megawatt en heeft anderhalf mil
jard gulden gekost.
De vijfduizend bezoekers werden,
behalve met gratis gemeentelijke
hapjes en drankjes, geconfronteerd
met leden van actiegroepen (onder
andere Rotterdams kunstenaars
collectief en milieu-actie centrum
Nederland), die protesteerden tegen
de centrale en tegen het bedrag
(250.000 gulden) dat de gemeente
Rotterdam in de feestelijkheden
had gestopt. Via pamfletten en
spandoeken wezen de actiegroepen
de feestvierende bezoekers erop dat
de centrale op de Maasvlakte mi
lieuvervuilend werkt en dat de
overheid van plan is er rond 1990
een kernenergiecentrale van te ma
ken. Voorts werd geprotesteerd te
gen de 1 miljoen gulden die is
uitgetrokken om het gigantische
energiecomplex op de Maasvlakte
door kunstenaars te laten verfraai
en.
Van een verslaggever
AMERSFOORT De beraadsgroep Amersfoort, waarin een aantal
kaderleden van de CHU zich hebben verenigd, wil de komende we
ken binnen de partij een campagne gaan voeren om de CHU 'het
politieke tehuis te maken van al die Nederlanders uit confessionele
kring die op grond van een duidelijk bijbels uitgangspunt front
willen maken tegen de staatssocialistische en anarchistische ten
densen in onze samenleving'.
De groep, die zaterdag in Amers
foort heeft vergaderd, meent dat
'alleen een versterkte CHU' de poli
tieke voorhoede tegen deze door
haar betreurde tendensen kan vor
men, en roept het partijbestuur op
hiertoe stappen te nemen. Zij stelt
overigens nadrukkelijk dat de be
sluitvorming in de partij 'uiteraard
binnen de formele kaders dient
plaats te vinden'.
Haar doel Is de CHU 'in kritische
solidariteit te begeleiden'. In een
verklaring die na afloop van de
vergadering werd uitgegeven wordt
het 'wisselvallig optreden' van de
AR-fractieleider Aantjes aan de
kaak gesteld. 'Het zogenaamd pro-
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Zes Chileense ballingen in Nederland, vertegenwoordigers van
verschillende in Chili verboden politieke partijen zijn gistermiddag in de Mozes
en Aaronkerk in Amsterdam in hongerstaking gegaan.
-Jk heb een kwartje gekregen
°m het gras te maaien. Voor
lwee kwartjes ga ik onmid
dellijk weg."
In een door hun uitgege
ven persbericht verklaren
zij: 'Wij Chilenen in bal
lingschap. verklaren ten
overstaan van het Neder
landse volk, dat wij in hon
gerstaking zijn gegaan om
het volk van Nederland en
haar organisaties te vragen
solidair te zijn met de strijd
van het volk van Chili dat
op brute wijze wordt onder
drukt door een dictatuur,
die iedere dag opnieuw de
democratie en rechten van
de mens met voeten treedt'.
Vijftal eisen
De Chilenen willen de hon
gerstaking voortzetten tot
zij tienduizend handteke
ningen onder een vijftal ei
sen hebben verzameld. Zij
eisen de vrijheid voor de
politieke gevangenen in
Chili, de erkenning door de
dictatuur van de gevan
genneming en opsluiting van
alle politike gevangenen die
volgens de autoriteiten in
Santiago de Chile verdwenen
zijn, maar waarschijnlijk
vermoord zijn, een ojder-
zoek naar een massamoord
op 119 politieke gevange
nen die onlangs zou zijn
gepleegd en vrijheid voor de
leden van de strijdkrachten
die zich verzetten tegen het
fascistische regiem van Ge
neraal Pinochet. Bovendien
eisen de zes Chileense hon
gerstakers een in duidelijke
termen gestelde veroorde
ling door de Algemene Ver
gadering van de Verenigde
Naties, die midden deze
maand in New York bijeen
komt, van de militaire junta
in Chili wegens het 'bij
voortdureing schenden van
de rechten van de mens'.
Folteringen
Volgens de verklaring van
de Chileense ballingen zijn er
momenteel in Chili duizen
den mensen die in concen
tratiekampen en centra van
de militaire inlichtingen
diensten aan fysieke en
psychologische folteringen
onderworpen worden. Zij
herinneren eraan dat de mi
litaire leiders van Chili on
langs de Commissie voor de
Rechten van de Mens van
de Verenigde Naties, die een
onderzoek naar de situatie
van de rechten van de mens
in Chili, moet Instellen de
toegang tot het land ontzeg
den.
Naar de mening van de Chi
lenen diende deze weigering
om aan te tonen dat de
Chileense junta zich niets
gelegen laat liggen aan ver
oordelingen door de inter
nationale organisaties zoals
de Organisatie van Ameri
kaanse Staten (OAS), de
Internationale organisatie
van de Arbeid (ILO), de In
ternationale organisatie en
de Internationale Juristen
commissie.
De Chileense ballingen rich
ten een dringend verzoek
aan de Nederlandse beroeps
organisaties om commissies
in te stellen die de situatie
van de politieke gevangenen
onderzoeken en van het re
giem eisen dat de rechten
van de mens worden geëer
biedigd en dat er een einde
wordt gemaakt aan de ter
reur in Chili. Van de Neder
landse vakbonden en stu
dentenorganisaties vragen
zij steun voor hun eis van
herstel van de vakbonds
rechten in Chili, en het
recht op vereniging en pers
vrijheid. Inmiddels hebben
enkele politieke partijen
waaronder de Partij van de
Arbeid, de PSP en de PPR
hun steun betuigd aan de
eisen van de hongerstakers.
In de Mozes en Aaronkerk
(Tel. 020-22 13 05) Is een te
lefonische waakdienst inge
steld, die dag en nacht de
telefoon bewaakt om adhesie
betuigingen in ontvangst te
nemen.
Hongerstakers in de Mozes en Aaronkerk
gressief denkend deel van de ARP
stuurt onder een christelijke vlag
aan op het volledig torpederen van
het CDA', een ontwikkeling waarop
de CHU-partljleiding zich serieus
zou moeten bezinnen.
De beraadsgroep is 'diep veront
waardigd en met afschuw vervuld'
over het dagblad 'Trouw' 'al te
vaak spreekbuis van linkse politiek'
dat 'blijft proberen d eprincipiële
opstelling van de CHU te vereen
zelvigen met het afwijkend stand
punt van de KVP'. 'Juist de CHU
heeft zich zonder voldoende steun
van Aantjes jaren lang verzet tegen
de door de KVP voorgestane open
partij zonder beginsel'. De christe
lijke grondslag van het CDA, zoals
vastgelegd in de motie Beernink
die op de partijvergadering van de
CHU in mei werd aanvaard, 'moet
zowel door de ARP als de KVP
serieuzer worden genomen', aldus
de verklaring.
De beraadsgroep zal de komende
weken een open brief zenden aan
alle CHU-kiesverenigingen met een
verzoek om adhesie.
Van onze parlementsredaktie
DEN HAAG Er zullen het ko
mende parlementaire jaar waar
schijnlijk minder regeringsnota's
worden geproduceerd dan dat het
afgelopen jaar het geval Is geweest.
Dit antwoordt Den Uyl op vragen
van het CHU-Kamerlid Kruisinga.
Vanaf het moment dat het kabinet
Den Uyl Is gaan werken (mei 1973)
tot nu toe heeft de regering al 69
nota's aan de Kamer gestuurd. Vol
gens de heer Den Uyl ligt het voor
de hand dat dit kabinet meer no
ta's produceert dan het kabinet-
Biesheuvel. Dat ligt aan de gewij
zigde opstelling van dit kabinet,
aldus minister-president Den Uyl.
Niet alle nota's zullen worden ge
volgd door wetsontwerpen. Sommi
ge hebben het doel om het beleid
binnen het kader van de huidige
wetten om te buigen, andere ver
schaffen informatie of analyseren
problemen. Bovendien zijn er dan
nog de discussienota's die de bevol
king uitnodigen tot meedenken
over problemen.
