Ford: weg vrij voor
troepenreductie
Verdeeldheid in
Portugese leger
Lichtpunt
Nieuwe Leidse Courant
Rusland krijgt geen
Europees graan
'Akkoord van Helsinki' ondertekend
Zogezegd
Tto
met Nieuwe Haagse Courant
Overdreven kritiek
op opvang - pag. 5
Familieberichten
en met
Soares welwillend over Carvailho
Akkoord over
minderheden
op Cyprus
Lardinois: Voorrang aan voedselhulp
PTT experimenteert
met 'computerlijnen'
Record-regen
in Zierikzee
Man verdronken in
zee bij Ameland
Over aardig gesproken.
Abonneer eens iemand.
Welkomstvoordeel.
hoort bij u
"V
Trouw
33e JAARGANG NO. 9588
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1975
kunnen van maandag tot en met
vrijdag tot 20 uur worden opgegeven
(Tel. 020-220383)Op 'zondag is
daartoe van 18-20 uur gelegenheid.
UITGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA NIEUWE ZIJDSVOORBURGWAL 276-280, AMSTERDAM POSTBUS 859 TELEFOON 020-220383
ABONNEMENT 13.52 PER MAAND 40,55 PER KWARTAAL 160,00 PER JAAR POSTGIRO 91133 BANK N.M.B. REKENINGNUMMER 69.74.64.148 GEMEENTEGIRO X 260 LOSSE VERKOOPPRIJS 0.50
Binnenland
Kleurrijke muren in Tilburgs museum 15
Herstel Nieuwe Kerk
bijna klaar 11
Geschiedenisboek over
gewone mensen 11
De barmhartige Sama
ritaan 2
Ze gaan er breed voor
zitten 2
Buitenland
Pleidooi voor breuk
CDU-CSU 13
Peru's beheerste revo
lutie 13
Sport
Neeskens na één jaar
Spanje
19
Kunst
'Een boeket van gelui
den'
Economie
Molenaars kindermeel
blijft
Voer voor musicologen
15
15
NVV valt banken aan
21
21
Radio en tv
Strips, feuilleton
Commentaar
Dichtbij en verder
Weer
Beurs
Pop-op-de-piaat
Denksport
Bloem en plant
HELSINKI (Reuter, UPI, AP. ANP) President Ford van de Verenigde Staten heeft gisteren tij
dens de Europese veiligheidstop de Sowjet-Unie dringend gevraagd mee te helpen aan de ontspan
ning in centraal Europa.
LISSABON (Reuter, UPI) De verdeeldheid in Portugal over de
politieke ontwikkeling van het land is nu ook het leger binnenge
drongen. De gematigde chef-staf generaal Fabiao wilde dat gister
ochtend voor zijn vertrek naar Angola niet ontkennen.
Ford zei ln zijn toespraak dat de
Europese veiligheidsconferentie de
weg vrij heeft gemaakt voor nieuwe
pogingen te komen tot troepenver
mindering in Europa. Hij vroeg de
landen van het Warschaupact ernst
te maken met de ondertekende ver
klaringen over de mensenrechten
en herinnerde aan de groeiende
twijfel in de Verenigde Staten over
de Sowjeirussische politiek.
'Vrede is geen stukje papier', aldus
Ford. 'Het Europese en het Noorda-
merikaanse volk zijn het moe ge
wekte hoop telkens te moeten erva
ren als lege woorden en verbroken
beloften.' De Amerikaanse presi
dent zei dat de geschiedenis deze
Iff conferentie niet zal beoordelen
Gisterochtend zouden militairen op
een militaire basis bij Lissabon het
ontslag van hun gematigde com
mandant hebben aangevochten.
Verder zouden militairen in het
noorden van het land afzetting van
de extreem-linkse militaire com
mandant van de Noordportugese
havenstad Porto hebben geëist. Zij
willen dat hij vervangen wordt
door een meer gematigde officier.
Woensdag weigerden militairen in
Porto de politie bij te springen
toen deze een menigte woedende
mensen ervan wilde weerhouden
Vrede is geen stukje papier.
President Ford
Droog en zonnig
Droog en zonnig weer met een
zwakke tot matige wind uit
noordelijke richtingen. Maxi
mum-temperaturen van 21
graden Celsius aan zee tot 27
graden in het zuiden van het
land.
MORGEN EN OVERMORGEN:
Weinig verandering in het hui
dige weertype.
Morgen zon op: 05.03
onder: 20.28
maan op: 00.37
onder: 17.08
Overmorgen zon op: 05.05
onder: 20.26
maan op: 01.32
onder: 17.59
KLM gaat personeel
opnieuw inkrimpen
Verder kunnen we niet gaan, dunkt
me.
het hoofdkwartier van de üommii-
nisten in deze stad te bestormen.
Nieuwe regering
Verdeeldheid bestaat volgens zegs
lieden ook nog steeds over de sa
menstelling van de nieuwe regering
in Portugal. Verschillen van me
ning zouden voornamelijk bestaan
tussen de pro-communistische eer
ste minister Vasco Gongalves en
generaal Saraiva de Carvalho.
Carvalho zou willen dat hij en Gon-
galve> beide vice-premier worden en
het nieuwe kabinet, dat dan zou
moeten worden geleid door presi
dent Da Costa Gomes. Gongalves,
plan is nu nog dat hijzelf premier
wordt, terwijl Carvalho en een bur
ger beiden een functie als vice-pre
mier zouden krijgen.
Ook zou Gongalves nog steeds de
grootste problemen hebben bij het
vinden van ministers voor de ver
schillende posten. Drie man
waaronder de voormalige minister
van buitenlandse zaken Antunes
zouden al geweigerd hebben omdat
het nieuwe kabinet al te zeer door
de communisten wordt overheerst.
Mario Soares die op het ogenblik
een conferentie van socialistische
Zie verder pagina 7
WENEN (Reuter. AFP) De
Turks-cypriotische en de Grieks-
Cypriotische delegaties bij de bespre
kingen over de kwestie-Cyprus heb
ben gisteravond een akkoord be
reikt over de minderheden op het
eiland.
Rauf Denktash, de leider van de
Turkscypriotische delegatie zei dat
op grond van dit akkoord tiendui
zend Griekscyprioten kunnen blij
ven wonen in de Turkse zone. On
geveer negenduizend Turkscyprio
ten kunnen uit de Griekse zone
naar de Turkse vertrekken. Verder
mogen ongeveer 800 Griekscyprio
ten zich bij hun familie in de
Turkse zone voegen. Denktash zei
het akkoord te beschouwen als een
wezenlijke doorbraak in de discus
sies over een regeling voor Cyprus.
Het tot dusver bereikte resultaat
van de derde ronde over Cyprus
heeft al de verwachtingen van VN-
secretaris-generaal Kurt Waldheim
en de Cypriotische leiders zelf
overtroffen.
Nadere details over de resultaten
van de besprekingen zullen van
daag in een verklaring bekend wor
den gemaakt.
De verwachtingen van deze derde
ronde van de Cyprische vredesbe
sprekingen waren aanvankelijk niet
hoog gestemd. Waldheim en de
twee Cyprische leiders hebben ech
ter gezegd goede vooruitgang te
hebben geboekt.
Ondanks het optimisme wordt een
werkelijke doorbraak tijdens de
huidige besprekingen nog niet ver
wacht. Pas in een volgende ronde
zal waarschijnlijk gesproken wor
den over de toekomstige bestuurs
vorm op Cyprus.
Eén van de vele 'onderonsjes' op de topconferentie in Helsinki:
Amerikaanse president Ford.
BRUSSEL De graanoogst in de EG zal dit jaar waarschijnlijk
nog iets sterker tegenvallen dan na de slechte herfst en winter
werd verwacht. Een voorzichtig exportbeleid is daarom gewenst,
zo heeft landbouwcommissaris Lardinois gisteren verklaard. Zo is
de Gemeenschap niet van plan graan aan de Sowj et-Unie te leveren
(ADVERTENTIE)
Bij export zal voorrang worden ver
leend aan voedselhulp en aan tradi
tionele afnemers van Europees
graan. Zo wordt met Egypte een
contract voorbereid en contracten
met Israël en Algerije overwogen.
Bij de VS. Canada en Australië
heeft Rusland in de voorbije weken
reeds 14 tot 15 miljoen ton tarwe,
mais en gerst gekocht. De wereld
markt is hierdoor sterk beïnvloed,
aldus Lardinois, die verdere Russi-
DEN HAAG De PTT begint in
oktober in elf plaatsen van ons
land een experiment met 'loket-
terminals'. Een loket-terminal is
een apparaat, dat via een directe
telefoonlijn in verbinding staat met
een van de hoofdcomputers van de
PTT in Arnhem. Den Haag. Am
sterdam en Leidschendam.
De loketbeambte krijgt na het 'in
toetsen' van de gevraagde gegevens
antwoord op een 'printer' (getypt
op een rol papier). Dit antwoord
kan binnen enkele seconden wor
den gegeven.
De loketbeambte kan gegevens vra
gen over buitenlandse tarieven voor
postpakketten en postwissels. Voor
al door het aantal buitenlandse
werknemers zijn de postale werk
zaamheden voor deze twee zaken
sterk toegenomen.
sche aankopen niet uitsloot. Lardi
nois achtte het wel mogelijk dat
handelskringen in bepaalde EG-lid-
staten graan aan Rusland zouden
leveren, maar 'dan zeker niet onder
de normale prijs'. 'Dat. kunnen we
ons niet permitteren'. Volgens Lar
dinois heeft de Sowjet-Unie de
Bondsrepubliek en Frankrijk bena
derd voor de aankoop van één mil
joen ton graan. Er zijn nog geen
contracten afgesloten.
Egypte is het eerste larid waarmee
een termijncontract werd opgesteld.
Dit contract is door de commissie
ter goedkeuring aan de Minister
raad voorgelegd, zo zei Lardinois.
In dit contract verbindt de ge
meenschap zich onder meer ertoe
Egypte het kooiende jaar een mil
joen ton tarwe te leveren. Door het
invoeren van een minimum- en
een maximumprijs wordt de Ge
meenschap beschermd tegen een te
grote daling van de graanprijs op
de wereldmarkt en Egypte tegen
een te grote stijging.
(ADVERTENTIE)
Verhuist U
o( heeft u ander transport nodig?
Opslag en verpakking
Holwerda zonen
DokkunuTcl. 05190-2292-2580
LELYSTAD: Tol.03200-21600- 21400.
naar de beloften, die zijn gedaan
maar die zijn gehouden.
Er is geen stabiliteit in de wereld
als rechtvaardigheid en fundamen
tele vrijheden ontbreken, aldus
Ford. Hij maakte een opvallende
opmerking door Berlijn als toet
steen te noemen. Berlijn is altijd
een punt van confrontatie tussen
Oost en West geweest en zal nu
een voorbeeld kunnen zijn van
vreedzame regelingen in de toe
komst. Volgens de VS is de verkla
ring van Helsinki evenzeer van toe
passing op Berlijn als op de andere
landen van Europa.
Ford sprak als laatste van de vijf
endertig staatshoofden en rege
ringsleiders uit Europa, de Verenig
de Staten en Canada voordat deze
gistermiddag hun handtekening
hadden gezet onder de verklaring
van Helsinki. De verklaring werd
ondertekend in het Finlandia-huis
in de Finse hoofdstad.
Met de plechtigheid kwam een ein
de aan een lange reeks van onder
handelingen die in een voorstad
van Helsinki begonnen op het ni
veau van deskundige ambtenaren.
Later kregen zi.i versterking van
hun ministers van buitenlandse za
ken. Vervolgens werden de onder
handelingen over een definitieve
slottekst voortgezet in Genève.
waar 375 diplomaten uit die 35
landen verdeeld over twintig com
missies aan het werk gingen. In
totaal zijn er in di$ periode onge
veer vijfduizend voorstellen ter ta
fel gekomen en besproken.
Tranen
De Finse kustwacht lieeft donder
dagavond in water dat onder de
strenge veiligheidsmaatregelen in
verband met de top van Helsinki
viel, gesehoten op een speedboot die
zonder licht voer. Eén inzittende
werd gedood en een andere aange
houden. De boot werd ernstig be
schadigd. zo heeft een woordvoerder
van de kustwacht meegedeeld, het
incident gebeurde om tien uur in de
buurt van de Hongaarse ambassade
en een hotel waarin veel delegaties
naar de Europese topconferentie
verblijven. Tevoren hadden president
Ford en andere aanwezigen een ont
vangst door de Finse regering bij
gewoond.
de mens en de fundamentele vrij
heden. 'Ik verwelkom de bevesti
ging dat deze beginselen door ge
heel Europa zullen worden uitge
voerd'.
Eén van de belangrijkste aspecten
van de conferentie noemde de Neder
landse minister-president dat ver
scheidene kleine staten er een rol
hebben gespeeld die veel groter is
dan hun geografische verhouding
tot andere staten.
Voor mijn land. aldus besloot Den
Uyl. zal het resultaat van de troe
penbesprekingen (de wederzijdse
en evenwichtige vermindering van
de troepen en bewapening in cen
traal Europa -MBFR) een belang
rijk criterium zijn voor het beoor
delen van het succes van de ont
spanning.
Er werd ondertekend in alfabeti
sche volgorde. De eerste onderteke
naar was de Westdultse bondskan
selier Helmut Schmidt, de tweede
Oostduitse partijleider Erich Ho-
necker en de derde de president
van de Verenigde Staten. Gereld
Ford. Volgens waarnemers had de
Sowjetrussische leider Breznjew
tranen in zijn ogen toen hij het
document ondertekende. Breznjew
heeft zich ingespannen voor het
welslagen van de topconferentie.
Voor Ford werd nog het woord
gevoerd door de regeringsleiders
van Nederland. Roemenië en Malta.
Pemier Den Uyl noemde in alle
punten die in de grote verklaring
van Helsinki staan, twee die voor
hem van bijzonder belang waren:
het punt van het zelfbeschikkings
recht van de volken en het punt
van de eerbied voor de rechten van
Zie verder pagina 7
Van een verslaggever
ZIERIKZEE Zierikzee heeft don
derdagnacht een zware onweersbul
met 31 mm regenval moeten trotse
ren. Dit is een stand, die in -de
afgelopen 250 jaar niet meer is
voorgekomen. Diverse straten ston
den binnen korte tijd helemaal
blank. In een straat werd twaalf
cm warte gemeten en in andere
straten tien centimeter modder. De
grachten rondom Zierikzee stegen
die nacht met maar liefst dertig
centimeter.
premier Den Uyl overlegt met de
Kom naar het
Dolfinarium »°°r «n
Harderwijk 1 show
In het grootste overdekte Doilijnenstadion ter
wereld mei 2 500 zitplaatsen c\N4a
ziet u een unieke show van CT -
zeeleeuwen en dollijnenin
één programma. Ti|den: «c jaar q
dagelijks 10.00 11 30 - 13 00
14 30-16 00 en 17.30 uur *CLC»
(zondags niet om 10 00 uur
Onderwatervoedering door
kikvorsmeisjes. Robarium.
Expositie walvisachtigert.
rrrr
NES (Ameland) Voor de ogen
van zijn vrouw en kinderen is de
53-jarige A. Sj. S. Willems uit Epse
bij Gorssel gistermiddag in zee ver
dronken. De heer Willems. die met
zijn familie gisteren zijn trouwdag
vierde, stond tot zijn middel in het
water maar zag geen kans naar
de kant te komen omdat een diep
zwin hem van het strand scheidde.
Aan mensen die hem te hulp kwa
men klemde hij zich zo stevig vast
dat het onmogelijk bleek hem te
redden. De sterke stroming 'zoog
hem naar buiten en toen een boot
hem op aanwijzing van een heli
kopter bereikte bleek hij al overle
den te zijn.
Terwijl de Europese veiligheidsconferentie zich in
Helsinki naar haar onverbiddelijke hoogtepunt toe
werkte, werd in Wenen zowaar een stukje overeen
stemming over Cyprus bereikt. Het heeft waarschijn
lijk niets met elkaar te maken. Toch aardig.
Nieuwe abonnee:.
Straat
Plaats:
_Giro:
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
N'aam:
Ik ontvang graag:
O 4 fraaie zvvart-kunstlederen onderzetters mei zilver bedrukte ouder
wetse Jocomollermodcllen. Werkelijk een sieraad op uw tafel.
Hij betaalt f
Ie hebben [y
ijn.
De nieuwe abonnee krijut een welkomst-voordeel.
(na twee weken gratis ter kennismaking de krant ti
ontvangen) zes gulden minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de envelop: De Christelijke Pers. antwoordnummer
2792. Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die beluien wij.
\i
i/lf
in
Trn,.. 'Vfi
