Kerk ernstig schuldig
aan oorlog in Vietnam
Vandaag
Hongaarse lutherse
dominees moeten
vóór socialisme zijn
Oude schetsen veilig in boek
Pakket Vredesweek
1975 in de maak f||—il|s||l
c
Zitten blijven of overgaan
Oordeel van Vietnamese priester:
Kerkelijk vouwblad
over Surinamers
CHze
ro<
Beweplngswerk
Alfrink heeft nu
ontslag ingediend
Theologische ontmoeting
kerk en pinksterbeweging
Nieuwe boeken
TROUW/KWARTET VRIJDAG 18 JULI 1975
KERK /BINNENLAND
ROME (NTC) 'De kerk is in ernstige mate verantwoordelijk geweest voor de oorlog in Vietnam',
aldus Tran Tam Tinh, een Vietnamese priester, in een interview met het Italiaanse oecumenische
blad Com - Nuovi Tempi.
Onder het bewind van Thieu was
pater Tinh een van de oprichters
van het Illegale rJc. blad Dol Dien.
In het interview wees hij erop. dat
Vietnam na de Filippijnen het Azi
atische land is met de meeste
rooms-katholieken. Acht tot tien
procent van de 45 miljoen Vietna-
mezen Is katholiek.
Het katholicisme kwam in Vietnam
samen met de Franse koloniale
macht en is daarmee in de ogen
van de niet-chrlstenen nagenoeg
geïdentificeerd. Na het akkoord van
Genève van 1954 werden 'katholiek'
en 'vriend van de indringer' nog
meer synoniem, aldus pater Tinh.
Bekeerlingen
Wie veilig en beschermd wilde zijn,
werd katholiek. Dit verklaart, waar
om onder Diem (1958-1963) er on
geveer honderdduizend bekeerlin
gen waren, terwijl het katholicisme
voordien praktisch alleen door de
DEN HAAG In de kerken, die lid
zijn van de Raad van kerken ln
Nederland, is een vouwblad ver
spreid. getiteld 'Als onder u gebo
ren: de Surinaamse vreemdeling'.
Aan het begin wordt gezegd: 'In
ons land dreigt de kloof tussen
Nederlanders en Surinamers steeds
breder te worden. Er zijn diep be
schamende voorbeelden te noemen
van weerstand tegen de Surinaamse
'vreemdeling' in ons midden. Er is
onwetendheid over de omstandig
heden die hem er toe brachten zijn
land te verlaten en in ons land te
komen wonen. Er heerst onbegrip
voor zijn levenswijze, hierdoor wor
den vooroordelen gevoed'.
In het vouwblad, bedoeld als hand
reiking bij het pogen verbetering
te bewerkstelligen, staan voorbeel
den van deze 'hardheid en onver
draagzaamheid' van onze samenle
ving ten opzichte van de Surina
mers.
Er is zakelijke Informatie opgeno
men. historische bijzonderheden
worden gegeven en enkele gegevens
over de religieuze achtergronden
vermeld. In een bijlage worden de
plaatselijke geadresseerden in de
kerken nader geïnformeerd over
het beleid van de Nederlandse re
gering en over de kerken. Men
vindt ook een aantal suggesties.
De raad van kerken heeft de lid
kerken gevraagd ernstige aandacht
te besteden aan het probleem van
de Surinamers in ons land. Het is
de bedoeling dat het vouwblad op
zondag 31 augustus aan de kerk
gangers wordt uitgereikt. Het kan
worden besteld bijPubli-vorm,
Parkweg 20a te Voorburg en bij De
Horstlnk, Kon. Wilhelminalaan 17
te Amersfoort. De prij6 is 10 ct per
stuk. plus port- of vrachtkosten.
geboorteaanwas groeide. Katholiek
worden betekende sneller en zeker
der Amerikaanse hulp. zoals voedsel
en kleding, krijgen. Het betekende
vooral als 'loyaal aan Diem' be
schouwd worden. Dat was ook het
beeld onder Thieu. Hoewel de ka
tholieken een minderheid waren,
bezetten zij de sleutelposten in de
regering Thieu.
Toen de Franse troepen zich ln
1954 uit Noord-Vietnam terugtrok
ken, gingen vele katholieken met
hen mee. omdat zij zich alleen bij
de Fransen veilig voelden, aldus
pater Tinh. 73 procent van de gees
telijken vluchtte en acht van de
tien bisschopen. Zevenhonderd
duizend katholieken bleven achter.
Nu zijn het er inmiddels al weer
een miljoen. Niemand is uitsluitend
vanwege zijn geloof lastig gevallen.
Tot 1968 volhardden de katholieken
ln het noorden in een defensieve
houding. In dat jaar begonnen de
Amerikanen het noorden aanhou
dend te bombarderen. 'Toen begre
pen de katholieken wie de Ameri
kanen waren en begonnen zij mee
te doen met de verdediging van
hun bedreigde natie', aldus pater
Tinh.
Bedroevend
Hij noemde de houding van de
bisschoppen in Zuid-Vietnam 'be
droevend'. Voor hen was de oorlog
helemaal te wijten aan de 'commu
nistische agressors'. Tot het einde
toe hebben zij nooit zelfs maar de
naam genoemd van de voorlopige
revloutlonaire regering of van het
nationale bevrijdingsfront. Vele
malen reisden zij naar de Verenig
de Staten om hulp te vragen bij
verwoede anti-communisten als
kardinaal Spellman. Zonder de
steun van de Zuldvietnamese bis
schoppen zouden Thieu en de Ame
rikanen niet in staat geweest zijn,
de strijd zo lang vol te houden,
omdat zij dan beroofd zouden zijn
geweest van hun fundamentele ba
sis, hun katholieke bondgenoten.
Het was volgens pater Tinh niet
toevallig, dat Thieu's 'keurtroepen'
geheel uit katholieken bestonden.
Zelfs toen de hele wereld protes
teerde tegen het vasthouden van
politieke gevangenen in Thieu's ge
vangenissen, vroegen de bisschop
pen (10 januari 1974) amnestie 'in
dien de openbare orde en de defen
sie van de staat het toelaten'.
Daarmee steunden zij Thieu in fei
te. toen hij niemand vrijliet. Deze
dubieuze uitspraak is het enige ge
baar. dat zij hebben gedaan voor de
gevangenen.
Er zijn zeventien bisschoppen in
Zuid-Vietnam. maar de man die in
feite de lakens uitdeelde, was vol
gens pater Tinh de apostolische de-
legaat mgr Henri Lemaitre, een
Belg. Deze presteerde het, om vlak
voor de val van Saigon, op 12 mei,
nog de benoeming door te drukken
van Nguyen Van Thuan tot aarts
bisschop coadjutor (en daarmee de
waarschijnlijke opvolger van de ou
de aartsbisschop Nguyen Van
Binh). De nieuw benoemde is een
neef van Ngo Dinh Diem en fel
anti-communist.
Bank
Voor de komende tijd sprak pater
Tinh allereerst de wens uit, dat de
hiërarchie zichzelf zou bekeren.
'Het bisdom Saigon was de eige
naar van de op een na grootste
bank, de Bank van Vietnam. Zal
het zich nu aan de kant van het
volk stellen?'
Verder sprak hij van een dubbele
historische taak: de wederopbouw
van het land en de vietnamizering
van de kerk. 'Wij willen, dat de
kerk niet langer een vreemdeling
is. en niet langer verbonden met
vreemdelingen, maar zich inzet in
de strijd en hoop van Vietnam voor
een vreedzame en demokratische
wederopbouw'.
BOEDAPEST Bisschop Zoltan Kaldy van de Hongaarse evan
gelische (lutherse) kerk heeft verklaard dat de predikanten van
zijn kerk 'van ganser harte' zouden moeten meewerken aan de
socialistische samenleving van het land.
Kaldy. die vanwege zijn kerk lid
van het centrale comité van de
wereldraad van kerken is. zei voor
de staatstelevisie, dat het luthera
nisme in Hongarije altijd al 'voor
uitstrevend' was geweest en voegde
daaraan toe:'Het is belangrijk van-
UIT
m
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet. Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS
Ds. Marais (5)
Aan het advies van belde moeders
uit Purmerend Leviticus 19. vers
15-18 te lezen heb ook ik gehoor
gegeven. Getuige de wetgeving van
de 'rechtsstaat' Zuid-Afrika schijnt
deze tekst om één of andere duiste
re reden uit de Bijbel van o.a. de
heer Vorster verdwenen te zijn. Dit
heeft tot gevolg dat vier-vijfde deel
van de bevolking op beestachtige
wijze wordt onderdrukt. Leviticus
19. vers 15-18 begint met: 'Gij zult
bij het rechtspreken geen onrecht
doen'. (Een Afrikaan die zonder
speciale vergunning in een 'blanke'
stad een kerkelijk feest bijwoont, is
schuldig aan een misdrijf). U weet
toch dat de door het koor gegeven
concerten alleen door blanken bij
gewoond mogen worden. Doet het
niet wat vreemd aan, dat deze con-
daag een generatie lutherse pastors
op te voeden, die niet uitsluitend
zou zijn geconcentreerd op puur
godsdienstige zaken, maar die be
reid zou zijn de socialistische sa
menleving van ganser harte te be
dienen'.
"Dertig jaar na de bevrijding van
Hongarjje is het voor mij ondenk
baar dat iemand zich tegen socia
lisme zou verzetten', aldus de bis
schop, die zei 'tot zijn kudde te
spreken vanaf een socialistisch po
dium' en hij vroeg zijn predikanten
hetzelfde te doen.
certen door de 'blanke' beleefd mo
gen worden tot meerdere eer en
glorie van God, terwijl dit voor de
'zwarte' een misdrijf betekent?
Door concerten te geven uitsluitend
voor blanken geeft men te kennen
dat men de apartheid onderstreept.
U kunt er niets aan doen dat de
toestand zo is: u kunt eraan mee
doen dat de toestand zo blijft. Of u
onderstreept de Bijbel en de Uni
versele Verklaring van de Rechten
van de Mens óf de apartheidswet
geving.
Een tussenweg Is er in dit geval
niet.
Amsterdam
Maria W. van de Veer
Ds. Marais (6)
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276 280, Amserdam.
Tel 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9-11, Rotterdam.
Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN.
Parkstraat 22. De»n Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25,
Groningen.
Tel 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56, Zwolle
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
Prof. Verkuyl verdient gelukwen
sen met zijn verzet tegen de voor
genomen concertreis naar Zuid-A-
rika van het koor Studio 72 uit
Purmerend. Het kiezen van Zuid-
Afrika als reisdoel voor Jonge Hol
landers is in strijd met de welbe
kende reputatie die Holland geniet
wegens zijn verzet tegen rassen
discriminatie en steun voor de
handhaving van de rechten van de
mens.
Zuid-Afrika is het enige land ter
wereld met een wet. die het voor
een Afrikaanse vrouw strafbaar
stelt om met haar man samen te
wonen, of voor een Afrikaanse Jon
gen boven de zestien om bij zijn
vader te wonen, zonder toestem
ming van een witte beambte. Dui
zenden mannen en vrouwen zijn
gevangen gezet wegens overtreding
van deze wet. Aannemende dat ds.
Petro Marais deze feiten kent. vind
ik het moeilijk te begrijpen waar
om hij Hollandse kinderen naar
een land wil brengen dat op zo'n
wrede wijze het gezinsleven van
miljoenen mensen heeft verstoord.
Washington
Prof. Leslie Rutin
Ds. Marais (7)
De twee moeders uit Purmerend
beschuldigen redacteur Hlelkema,
onder aanhaling van Bijbelpassa
ges. van laster terwijl hij alleen de
achtergronden belicht van de reis
van ds Marais' Jeugdkoor naar
Zuid-Afrika (Tr/Kw 14-7). Voor
VERTELD VERHAAL
jm:
n c
I
n c
oon
itk
pel
tt S
'Het schetsenboek van Hendrik Verhees' is een
belangrijke uitgave van de Bossche uitgeverij Mer-
lijn, die dan ook uitbundig geprezen dient te worden
voor dit initiatief; want eerlijk gezegd: ik zie de
kopers nog niet te hoop lopen voor deze uitgave. Het
boek is enerzijds te gespecialiseerd: anderzijds voor
de gewone liefhebber nogal kostbaar. Meer een boek
om cadeau te krijgen (en er dan echt blij mee te
zijn) dan om zelf uit de boekwinkel mee te nemen.
Het is een facsimile van een schetsenboek, waarvan
het origineel op het ogenblik berust in de biblio
theek van het Kapucijnerklooster in Den Bosch. Het
is omstreeks 1800 samengesteld door Hendrik Ver
hees. een landmeter en architect uit Boxtel (en ook
om andere redenen een belangwekkende man: hij
heeft in de Franse tijd nog een politieke rol ge
speeld als lid van de Nationale Vergadering, waar hij
voor de Brabantse belangen opkwam).
Verhees was nogal veel op pad en tijdens al die
reizen heeft hij 246 kerken en gebouwen uit Bra
bant, Noord- en Zuidholland vastgelegd, soms nogal
slordig en vluchtig (een paar keer zelfs van uit de
langs rijdende reiskoets of van een zeilschip), maar
steeds met het oog van de architect. Daardoor vormt
dat schetsboek een unieke bron om aan de weet te
komen hoe die kerken er omstreeks 1800 bijgestaan
hebben.
Zó dikwijls werd het orginele schetsenboek daarvoor
gebruikt, dat het niet langer verantwoord was het
uit te lenen. Vandaar nu deze uitgave, waardoor de
originele bron kan worden geconserveerd zonder te
worden afgesloten voor belangstellenden, belangheb-
benden of nieuwsgierigen.
De kunsthistoricus Jan van Laarhoven schreef een
inleiding en gaf toelichtingen. Heel belangrijk in
deze uitgave is de dikwijls zeer gedetailleerde litera
tuuropgave over de weergegeven kerken. De prijs
van deze uitgave is tot 1 augustus 135 gulden;
daarna 150 gulden.
Als een voorbeeld van de nuchtere manier van
tekenen van Verhees (waardoor hij zich onder
scheidt van zijn dikwijls erg idyllisch werkende
tijdgenoten) is hierbij afgedrukt de St. Pieterskerk
in Oirschot, zoals Verhees deze op 23 juni 1794 heeft
geschetst.
Wij hadden het over dieren in het
algemeen en over vogels in het
bijzonder. Hoe we erop kwamen?
Misschien wel doordat kwestie van
die in het wild losgelaten katten en
honden, door mensen die met va
kantie gaan. zo langzamerhand de^tst
spuigaten begint uit te lopen. De
verhalen die je daarvan hoort tar
ten alles. Alle televisiecommenta
ren hebben ons in deze komkom
mertijd nu het beeld van de auto
op de stille bosweg laten zien en
hoe dan zo'n hond nog vrolijk weg
loopt ooi:. Een afschuwelijke zaak,
mensachtig gewoon. Maar goedd
toen vertelde mijn vriend iets van 01
de vogels. Hij had eens een keer ster
meegemaakt dat hij voor een raait
stond dat tot aan de grond reikte.
Daarachter lag de tuin. Ineens eest
kwam er een meesje aangevlogen
dat zich op de ruit verkeek en een eeg
geweldige smak maakte waardoor m
het voor dood op de tegels bleel iar
liggen. Even later naderde een an- nd.
der meesje, dat eens keek en snuf
felde en het omgooide. Het eersti
vogeltje bleef, bekend beeld, met di,
pootjes omhoog liggen. Het meesje
vloog weg en kwam een paar se-lt0£
konden later met nog een meesje£?®r
terug. Deze laatste begaf zich reso
luut naar het dode broertje of zus
je. bekeek het nog eens nauwkeurig
en begon het toen stelselmatig op&e1
de kop te tikken. Net zolang tot hein c
wonder gebeurde en het doodge and
waande beestje weer tot levei eesl
kwam. Zijn snaveltje bewoog weer
hij hapte naar lucht en het duurde
maar even of zij vlogen gedrieëi
weg, het leven en de vrijheid in
We waren allemaal even stil toen
we het verhaal gehoord hadden
Want daar zit je dan toch even val
te kijken.
ticiJ
._r€gc
fW(
UTRECHT Kardinaal Alfrink
heeft in een brief aan de paus zijn
ontslag gevraagd als aartsbisschop
van Utrecht. Dit deelt hij mee in
een brief aan pastores en gelovigen
van het aarts .isdom. Na een woord
van dank voor de gelukwensen bij
zijn vijfenzeventigste verjaardag
schrijft de kardinaal: 'U weet. dat
sinds het tweede vatikaans concilie
van bisschoppen gevraagd wordt,
dat zij bij het bereiken van deze
leeftijd hun ontslag aanbieden.
Daaraan gevolg gevend heb ik en
kele dagen mijn verjaardag, op 2
juli. aan de paus schriftelijk mijn
ambt van aartsbisschop van
Utrecht ter vrije beschikking ge
steld. Voor de toekomst van onze
geloofsgemeenschap zullen In de
komende tijd belangrijke beslissin
gen genomen moeten worden. Ik
vraag daarom met aandrang in de
voorbeden te willen bidden, dat de
Geest van God diegenen zal lelden,
die over het toekomstig bestuur van
het aartsbisdom Utrecht moeten
beslissen,' aldus kardinaal Alfrink
in een brief aan priesters en gelo
vigen van het aartsbisdom Utrecht.
hen. evenals voor vele anderen, zal
het wel moeilijk zijn om. met de
woorden van ds Marais 'bewust'
naar Zuid-Afrika te gaan. Maar dan
'bewust' zoals dr Beyers Naudé be
doelt: hij acht een reis als deze
alleen nog aanvaardbaar als 't doel
is, te ontdekken 'wat men precies
onder de zwarte bevolking denkt en
voelt' (V.U.-raagazlne juni '75).
De oogkleppen, verstrekt door
Zuidafrikaanse regerlngsvoorlichter
en blanke gastheren moet men dan
afwijzen. Het is te hopen, dat. al zijn
het maar een paar Purmerendse
gemeenteleden het onmenselijke,
dus onchristelijke van apartheid
gaat beseffen en dit na terugkeer
niet onder stoelen of banken ste
ken'. Ds. Marais deed dit ook niet
met zijn pro-apartheid standpunt.
Of weten misschien zijn Jonge ge
meenteleden hun geliefde predikant
te bekeren op dit punt?
Franeker
M. Ooms
AMSTERDAM Ter bevordering
van het theologisch geóprek tussen
kerken en pinksterbeweging zal van
9 tot 12 september in Amsterdam
een conferentie rondom het centra
le thema 'Vernieuwing' worden ge
houden.
Het is de bedoeling dat op deze
conferentie, onder auspiciën van de
Charismatische Werkgemeenschap
Nederland en de Broederschap van
Pinkstergemeenten in Nederland,
predikanten en priesters zich be
zinnen op de hedendaagse charis
matische ontwikkelingen. Hoofd
spreker is de zuidafrikaanse dr. F.
P. Müller. die onlangs in Utrecht
promoveerde op een proefschrift
over 'Die diskussie oor die charis
mata soos wat dit in die Pinkster
beweging geleer en beoefen word'.
Hij is moderator (praeses) van de
Apostolische Geloofszending, de
grootste pinksterkerk in Zuid-Afri
ka.
In het voorbereidingscomité hebben
zitting theologen van hervormde,
gereformeerde. rooms-katholieke,
oud-katholiekehuize en uit de krin
gen van pinkster- en baptistenge
meenten. De coördinatie berust bij
de hoofdstedelijke pinkstervoorgan
ger ds. D. Voordewind, (adres:
Kempering 329, Amsterdam-Bijl
mermeer).
NED. HERVORMDE KERK
Aangenomen naar Kolderveen ei oei
Dinxterveen: W. Tijink kand. tiij i
Hoogkerk, die bedankte voor Dro re
geham, Longerhouw (c.a.) en Ex- est
loërmond (alle toez.); naar Op- en n
Neder Andel (toez.): J. Vis te Zij-^
derveld.
Bedankt voor Spijkenisse: D. J
Spijkerboer te Santpoort
GEREF. KERKEN
Afscheid op 20 juli van Rotterdam
G. Snel ber. te Coevorden.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Overschie-Schiedam en v
Pernis: A Veldman kand. te Kam li
pen.
Bedankt voor Leek: R. T. Urban t
Goes.
DEN HAAG Voor de Vredesweek 1975, die van 21 tot 28 septem- ■BillMlH,
DEN HAAG Voor de Vredesweek 1975, die van 21 tot 28 septem
ber onder het motto 'Weg van honger en geweld' zal worden ge
houden, heeft het interkerkelijk vredesberaad (IKV) een omvang
rijk pakket documentatie- en werkmateriaal in voorbereiding.
Dit IKV-pakket 1975 zal behelzen:
een vredeskrant (2 ex.)Informatie
brief; raambiljet (nog niet geheel
zeker): brochure (nr 18) 'Weest
niet bevreesd' (een vervolg op nr
15 van vorig jaar over 'De macht
van twee of drie"), waarin verslag
wordt gedaan van uiteenlopende
ervaringen op het gebied van le
vensstijl en vormen van gemeen
schap: brochure (nr 19) 'Onder aan
de ladder', over kansen en ver
wachtingen voor de toekomst van
enkele groepen jongeren in de Ne
derlandse samenleving: brochure
(nr 20) 'Tussen wal en schip' over
bedreigde groeperingen: werklozen,
boeren en tuinders, werkgevers enz.
incl. verslag van enkele 'hoopge
vende signalen'; brochure (nr 21)
'Politiek Avondgebed' met infor
matief en liturgisch materiaal uit
deze gebedsdiensten in Den Haag
en Amersfoort; cahier (nr 17)
'Arm-Rijk', met een bijbels-theolo
gische reflectie: cahier (nr 18)
'Veiligheid in Nederland', met arti
kelen over het Nederlands veilig
heidsbeleid: een Onderwijskatern:
'Een weg vol hindernissen', een
project over vooroordelen in sa
menwerking met de Ned. Onderwijs
Televisie' (drie uitzendingen), met
Handleiding voor het onderwijsper
soneel: en de brochure 'Ikvos-werk
verhalenderwijs', met een verslag
over het Ikvos.
De vredeskrant kost dit Jaar vijftig
cent; de eerstgenoemde brochures
(18. 19. 20 en 21) en de Ikvos-
brochure: de cahiers (17 en 18) vijf
gulden per stuk, en het onderwijs
katern één gulden.
Het totale pakket zal omstreeks
midden augustus verschijnen en
kost (incl. adm. en verzending)
dertig gulden, (de prijs per giro is
ƒ27,50 en de voorintekenprijs tot 1
augustus ƒ25,-).
Meer gegevens zijn vermeld in
'IKV-berichten 1974/75 - nr 4' van
het Interkerkelijk Vredesberaad,
Postbus 7627 Den Haag-2040.
iot
n«>e
'Als het aan mij lag', zo schrijft de
heer S. Dijkstra, programma-redac
teur van de RONO in Leeuwarden,
'zou er in uw blad een stukje mo
gen staan, dat er ongeveer als volgt
uitziet.en daarna kwam hetgeen
nu volgt.
Hilbert van Essen en ds Petro Ma
rais uit Purmerend constateren dat
wat Youth for Christ doet, eigenlijk
oppervlakkig is: 'Het is net de eer
ste klas en verder niet' (zie Trouw
van 12 juli).
Petro Marais vindt dat niet erg,
want de kerk is er voor om de
eerste klassers verder te helpen.
Over wat er na die eerste klas dan
precies nog geleerd moet worden
en op grond waarvan je overgaat of
zitten blijft, blijven Hilbert en Pe
tro erg vaag. Overigens geven ze ook
niet nader aan in welke klas ze
inmiddels zelf zitten. Hilbert geeft
wel een aanwijziging: hij heeft nog
steeds de kick van (het toch opper
vlakkige, kinderlijk eenvoudige)
Eurofest nodig. Petro is misschien
verder, die maakt een andere reis,
namelijk met een door hem ge
vormd vrij omvangrijk gospelkoor
naar zijn (Petro's) thuisland Zuid-
Afrika. Ik lees dat verderop in de
zelfde krant en daarbij lees ik ook
dat de Purmerendse dominee nog
al wat kritiek te verduren heeft
vanwege die onderneming. Eerlijk
gezegd mag hij voor mijn part met
z'n koor en desnoods met z'n hele
gemeente reizen naar weet ik waar
ik had zo graag wat meer willen
weten over die klassen en hoe het
zit met het overgaan. In welke klas
zit dat koor eigenlijk ls het ver
antwoord om met eerste klassers
zo'n reis te maken?
Een medewerker van de theologi
sche faculteit van de Vrije Univer
siteit in Amsterdam drs. J. A.
Montsma, schrijft op dezelfde pagi
na van 12 juli een stuk over een
boek genaamd 'De politiek van het
kruis' door ene John Howard Yo-
der. Meneer Yoder komt als chris
ten op grond van het evangelie tot
een consequent pacifisme. Ja, ja,
zegt drs. Montsma (bij wijze van
spreken dan natuurlijk) John Ho
ward denkt van zichzelf heel wat,
maar in feite is hij een eerste
klasser met daarbijbehorende praat.
Wij hier aan de theologische facul
teit weten wel beter: 'wie niet tij
dig en doelmatig iets tegen Ausch
witz organiseert draagt er toe bij
dat de geschiedenis daar terecht
komt en er voor miljoenen mensen
eindigt ook'. Niks geen pacifisme
dus.
Ik heb. het verhaal van de theoloog
Montsma een paar keer gelezen
hebbend, begrepen dat ze bij de VU
ook niet weten wat ze met de
bergrede moeten. Anders gezegd:
daar weten ze ook niet duidelijk te
zeggen hoe je nou in de tweede
klas komt.
Laatst las ik ik weet niet meer
precies het wie en het waar en
daarom noem ik maar geen namen
de klacht van een gereformeerde
die er naar snakte om in het hier
en het nu daden te stellen, maar
zich daarbij gehinderd voelde door
medechristenen die dergelijke da
den z.i. niet van een degelijk gees
telijk fundament voorzien, doch
handelen vanuit een gemakkelijk
horizontalisme of iets dergelijks.
Daar heb je nou iemand dacht
ik die met vlag en wimpel over
kén, maar blijkbaar willens en we
tens blijft zitten. Waarom toch?
Het punt is dat de gewone kerkman
maar moet zien dat hij met al dat
geschrijf nog iets doet. Of hoeft
zelfs dat niet? Gewoon zitten blij
ven dan maar? Gewoon op eigen
houtje overgaan kan natuurlijk
ook.
'Vervreemding in de arbeid' door Pu
J. van Stien, W. van Dooren, R Fes
Sierksma en A. W. M. Teulings,aa
Uitg. Boom te Meppel 124 blz. Prij^oi
13,
Dit boekje heeft zijn ontstaan tl*
danken aan een in het voorjaa j'
1974 aan de Groninger universltei ot
gehouden studium generale ove iss
vervreemding in allerlei sectoretfP 1
van de maatschppij. De bunde
biedt een goed overzicht van d<
ontwikkeling van het vervreem
dingsbegrlp vanaf Hegel en Marjei
tot aan Heidegger. Fromm en Mar-jei
cuse.
'Sociologie van sociale bewegingen'
door J. A. Banks. Uitg. Boom t£*;
Meppel. 69 blz. Prijs 9,90.
De Engelse hoogleraar sociology
Banks vindt de sociologische litera
tuur over de sociale beweging ver
warrend en noemt een nader*
analyse van dit verschijnsel wense
lijk. In zijn analyse zet Banks ziel
met name af tegen (functionalistl
sche) verklaringen, waarin sociali
bewegingen worden gezien als eer
collectief afwijken van de social*
orde.
'Handboek voor jeugdloners' door
Henne Pauli en Mirjam Bartels
man. Uitg. Van Gennep te Amster
dam. 96 blz. Prijs 4,90.
Het handboek voor jeugdloners
een strijdbaar geschrift voor
over werkende jongeren. Uitgangs
punt van deze uitgave van het
NVV-Jongerencontact zijn de pro
blemen, waarmee werkende jonge
ren te maken krijgen als zij voor
hun belangen opkomen.
'Hoe sterk is de eenzame sollicitant'
door mr. Mare Chavannes. Ineke
Jungschieger en rar. Frank Kuiten
brouwer. Uitg. In den Toren te
Baarn 110 blz. Prijs 7,50.
Een belangrijk boek voor het grot*
aantal werkzoekenden in Neder
land. De auteurs hebben om deze
gegadigden te bereiken een grool
aantal zaken die bij het solliciterer
te pas komen aan de orde gesteld:
machtsverschil, medisch onderzoek
psychologische test, strafbladen
politieke activiteiten, recht op in
formatie, recht van beroep op in-
bundel wordt besloten met en seri^_
praktische tips voor de sollicitant.
'De mogelijkheden van de algeme
ne bijstandswet' door D. van dei
Waals. Uitg. Kluwer te Deventer. 111
blz. Prijs ƒ19,-.
Oud-directeur van de gemeentelijk*
sociale dienst te Rijswijk. D. val
der Waals, geeft een uitgebreit
overzicht over het sluitstuk der so
ciale verzekeringen: de algemen*
bijstandswet. Met name aan de bij
standsnormen is aandacht besteed.
'Euthanasie', door o.a. dr. R. van
Kessel, prof. G. E. Mulder, prof. G
den Otter, prof. J. F. Rang. mevr
dr. J. C. Schreuder en mr H
Sybesma. Uitg. Bosch en Keuning
te Baarn. 102 blz. Prijs ƒ8,90.
'Euthanasie is een rapport van het
Nederlands Gesprek Centrum. Het
onderwerp wordt vanuit medische,
juridische, ethische en pastorale
gezichtspunten benaderd.
