dichtbij
Commissie veroordeelt
intensieve veehouderij
KING 1
weerrapporten
gm
mentaar
nwagens (1)
-pnwagens (2)
Huiswerk klaar...
Fijn boek...
En een Kingetje...
(Het leven is zo kwaad nog niet.)
iderwijzer
lodgestoken
jotesterende
eren hielden
tsterterp tegen
Redelijk zomerweer
rembrandt Voor jonge ogen'
hand
droogrijden
band
'/KWARTET DONDERDAG 26 JUNI 1975
BINNENLAND 5
x
onder redactie van loessmit
Op elkaar geperste dieren vreten elkaar op
Ie waardering voor het werk
grondslag ligt aan de gisteren
ten 'Regeringsnota Woonwa-
:id' (waaraan niet minder dan
lépartementen hebben bijgedra-
jj moet toch worden vastgesteld
'iSnota slechts staande kan blijven
beoordeling op de praktische
ieel blijft het hele beginsel van
5 onwagenwet (en die zal in de
st blijkens deze nota de basis
beleid blijven vormen) verwer-
Het is een wet, waarvoor het
p andse volk zich zou moeten
3e n. De wet mag dan volgens de
n van deze woonwagennota 'tot
ebben de bevordering van het
lappelijk welzijn van woonwa-
in de praktijk komt
op discriminatie van een deel
Nederlandse bevolking; van de
er om welke reden dan ook
rkeur aan geeft in woonwagens
en en in de termen valt daar
in vergunning te krijgen (waar-
,a- een grondig vooronderzoek
dergelijks nodig is),
mier waarop de samenstellers
ze nota zich bij voorbaat tegen
gjantijgingen te weer stellen, doen
ilpeloos (dat is weinig principi-
an. Het onderbrengen van de
form in woonwagens in een
wet 'houdt niet een discrimine-
J/jjdan wel onnodig categorale be-
van de woonwagenbevolking
is veeleer ingegeven door
if - technische overwegingen',
it er in de nota te lezen,
ig alleen maar betekenen, dat
de wet zullen moeten leven,
er inderdaad een probleem be-
in de opsomming die de nota
Ie facetten geeft is kras, maar
:er wel aan dagelijkse ervaring
zijn). Maar wij zullen er geen
lee mogen hebben. De Neder-
moeten zich voortdurend reali-
1'"1als zij discriminerende toestan-
Iers aan de kaak stellen, dat er
eigen land een wet als de
bestaat en dat die
'~1s dat in andere landen meestal
met discriminerende toestan-
wordt goedgepraat met prakti-
ftegislatief-technische) argumen-
op het praktische vlak oorde-
>mt het ons overigens voor dat
loofde decentralisatie van de
igenkampen een goed punt is.
de laatste jaren een afneming
trek' onder de woonwagenbe-
te constateren (de wagens wor-
teeds groter en blijven steeds
aan een punt gebonden) en
kien: een groot aantal woonwa-
froners vindt zijn broodwinning
in uiterst marginale beroe-
vaarbij de een de scherpe con-
lt is van de ander. Door nu twee
(er concurrenten bij elkaar 'op te
in een van de geconcentreerde
n, zoals in het verleden meer
,ns voorkwam, heeft de overheid
dan eens de kat gewoon op het
;cbondcn. Als er dan moeilijkhe-
ïtstonden, wie had dan dat alles
zaakt?
dien is te verwachten dat bij-
:eld de kinderen uit kleine kam-
«1 sneller aansluiting zullen vin-
ij de 'gewone' bevolking (denk
scholen) omdat zij geen opval-
rote minderheid zullen vormen,
ijn allemaal praktische argumen-
ie pleiten voor de decentralisatie
oor de regering nu heeft geko-
door Huib Goudriaan
DEN HAAG Ook de com
missie 'Veehouderij-Welzijn
Dieren' heeft zich nu kritisch
uitgesproken over de manier
waarop vee wordt gehouden in
de zogenaamde intensieve vee
houderij.
In het gisteren aan minister Van
der Stee (landbouw) aangeboden
rapport van de commissie wordt
onder meer opgemerkt, dat:
varkens in het algemeen op stro
moeten worden gehouden;
de produktie van blank kalfs
vlees voor de menselijke voeding
van geen enkel belang is;
vooral de huisvesting in batterij
kooien bij kippen tot abnormaal
gedrag leidt, zoals verenpikken,
kannibalisme en dwanghandelin
gen.
Wetenschappelijk
Het rapport 'Veehouderij-Welzijn
Dieren' is gebaseerd op twee jaar
studie en is vervaardigd in op
dracht van de Nationale Raad voor
Landbouwkundig Onderzoek TNO
Volgens de commissie gaan de aan
bevelingen in het rapport uit van
wat 'wetenschappelijk bewezen' is
over het welzijn van het dier en
niet van gevoelsargumenten'. De
aanbevelingen behelzen voorlich
ting aan boeren, bedrijfsleven en
consumenten over vrijwillig te be
reiken veranderingen alsmede
voorstellen voor wettelijke maatre
gelen en nader wetenschappelijk
onderzoek. De commissie treedt
hiermee in het voetspoor van een
onderzoekscommissie van de CBTB,
die begin deze maand eveneens be
vestigde dat de kritiek op de inten
sieve veehouderij of bio-industrie
gerechtvaardigd is. Ook de CBTB-
commissie drong aan op onafhan
kelijk onderzoek, dat zich richt op
betere huisvesting van de dieren.
Studie nodig
Het op elkaar persen van dieren, in ruimten waar soms uitsluitend kunstlicht is, lijdt tot sterk af
wijkende gedragspatronen.
Varkensstallen moeten voorzien
zijn van een alarmsysteem voor de
uitval van de kunstmatige ventila
tie. Door verkeerde huisvesting
treedt veel ziekte onder zeugen en
biggen op. Het houden van zeer
vroeg gespeende biggen op batterij -
kooien dient uit welzijns- zowel als
economisch oogpunt te worden
beëindigd. Voor mestvarkens moet,
teneinde de kans op longontsteking
te verkleinen, de stallnhoud min
stens drie vierkante meter per var
ken zijn. Zowel uit economische
overwegingen als om nodeloos lij
den te voorkomen wijst de commis
sie castratie van biggen, die be
stemd zijn voor de mesterij af.
Hiervoor is een internationale
overeenkomst noodzakelijk.
Over de vleeskalveren uit de com
missie zich in niet mis te verstane
termen. Om de kalveren voldoende
bewegingsvrijheid te geven dienen
minimum-maten van de boxen te
worden voorgeschreven. Bovendien
moet worden geëist, dat ramen in
de stal aanwezig zijn voor toelating
van daglicht. De produktie van
blank kalfsvlees wordt voor de
(ADVERTENTIE)
In het gisteren uitgebrachte rap
port wordt een 'kritische bezinning'
gevraagd op de vraag of in het
landbouwbeleid de tendens tot in
tensivering in de rundveehouderij
moet worden bevorderd. Hoewel de
commissie vindt, dat zich bij iedere
vorm van houden van 'landbouw
huisdieren' problemen zullen voor
doen met het welzijn, moet er ech
ter 'met kracht naar worden ge
streefd deze zoveel mogelijk terug
te dringen'. Aanbevolen wordt
nieuwe systemen voor de huisves
ting van runderen, varkens en
pluimvee slechts in te voeren, na
dat ze grondig zijn getoetst. Met dit
advies hoopt de commissie dat eco
nomische schade voor de boeren en
schade aan het welzijn van het dier
kan worden voorkomen.
Varkens
De commissie beveelt onderzoek
aan naar het welzijn van varkens
in een aantal huisvestingssystemen.
Mestvarkens, fokvarkens en biggen
moeten in het algemeen op stro
worden gehouden. Hierdoor kunnen
beengebreken sterk worden be
perkt. De helft van de mestvarkens
heeft beengebreken, aldus het rap
port. Stro geeft varkens bovendien
de gelegenheid om te snuffelen en
te wroeten, waardoor ze minder
snel uit verveling overgaan tot
staartbijten en kannibalisme. Het
couperen van varkensstaarten om
staartbijten te voorkomen wordt
afgewezen, omdat dit de oorzaken
niet wegneemt.
peyoer~rm cjrt t «P
Natuurzuivere pepermunt
menselijke voeding van geen enkel
belang geacht. Omdat negentig
procent van het Nederlandse kalfs
vlees wordt uitgevoerd, wil de com
missie dat in internationaal ver
band wordt gezocht naar andere
voedersystemen en naar voorlich
ting van de consument om deze af
te brengen van de vraag naar
blank kalfsvlees.
Voor het melkvee verlangt de com
missie minimummaten, die garan
deren dat de koeien voldoende be
wegingsvrijheid en ligruimte heb
ben. Het couperen van runderstaar
ten moet wettelijk worden verbo
den.
Dierenmishandeling
De commissie heeft de huisvesting
van kippen op batterijen vergele
ken met die van kippen op de
grond. De conclusie was dat de
huisvesting op de grond de voor
keur verdient uit welzijnsoogpunt.
Verveling leidt bij kippen in kooien
tot verenpikken, kannibalisme en
dwanghandelingen. Verschillende
ziekten zijn door betere huisvesting
terug te dringen. Indien uit econo
mische overwegingen toch gebruik
wordt gemaakt van batterijkooien,
moeten deze een bepaalde ruimte
hebben. In mestbedrijven moet de
24-uurs verlichting trouwens wor
den vervangen door een verlichting
met een donker-periode van enige
uren. De geforceerde rui van leg
kippen door middel van water of
voederonthouding wordt in het rap
port dierenmishandeling genoemd.
Welzijn
Niettemin meent de commissie dat
voorstellen tot een eventuele slui
ting van bepaalde bedrijfstakken
slechts verantwoord is na een
grondige analyse van de vele con
sequenties, onder meer op sociaal
en voedingstechnisch terrein. In
het rapport wordt ook aandacht
besteed aan het begrip 'welzijn
voor dieren'. Dit wordt omschreven
als 'het leven in redelijke harmonie
met de omgeving, zowel uit fysiolo
gisch als uit het oogpunt van ge
dragsstudie van dieren. Dit bete
kent dat de benadering van het
welzijn niet moet uitgaan van
menselijke gevoelsoverwegingen,
maar van nauwkeurige waarneming
van het gedrag en de situatie van
de dieren zelf.
tJeen verslaggever
ÈLO De 28-jarige Almelose
rwijzer H. G. J. ten B. is gis-
icht in zijn woning in Almelo
gestoken. De politie heeft in
Énd hiermee de 27-jarige J. M.
|t Nijmegen aangehouden. Deze
zelf het politiebureau op met
aededeling dat hij ten B. had
(oord. De man is verhoord en
Bloten en zal gezien zijn labiele
jand naar een psychiatrische
feting worden gebracht. Hij
al vaker onder psychiatrische
indeling geweest.
een verslaggever
KE Protesterende Zeeuwse
rabantse boeren hebben gister-
ag de bussen waarin minister
erterp en zijn gezelschap zaten
de opening van de nieuwe
weg 58 proberen tegen te hou-
Dat gebeurde nadat minister
erterp de Vlaketunnel (giste-
meldden wij abusievelijk Flak-
tunnel - red.) had geopend en
de drie voorzitters van de zuid
elijke landbouworganisaties
petitie en een mand met
hten van het land in ontvangst
genomen. De minister beloofde
>rief waarin de landbouw nog-
lls eisen inzake het landbouw-
Ld had neergelegd aan zijn col-
minister Van der Stee (land-
v) te overhandigen,
anks deze toezegging werden de
en toch door de boeren tegen-
>uden onder het motto 'Wij
>en al zo lang op de minister
acht, laat de minister nu maar
vijf minuten op ons wachten'.
Van onze weerkundige medewerker
De zware regen van Zuid-Holland
goot nog na en het lijkt ons het
beste, de feiten nog even op een
rijtje te zetten. Uiteindelijk was
niet de 109 mm van Rotterdam de
grootste hoeveelheid binnen een et
maal, maar de 140,5 mm van Gouda
en de 116 mm van Nijmegen. Het
was de grootste dagsom in Neder
land, gemeten sinds 4 juli 1952 (125
mm) te Steenbergen in west-Bra
bant. Het etmaalrecord blijft op
naam van het Gelderse Voorthuizen
met 208 mm op 3 augustus 1948. De
regen in Rotterdam viel in drie
buien, op één plaats 102.6 mm in
zeven uur tijd gemeten. Naderhand
is in Auerland nog 33 mm water
gevallen en in zuid-Limburg 9 mm
en daarna was het zware regènof-
fensief over. Gisterenmiddag viel
nog wel hier en daar een bui uit
een wolkenzone van Frankrijk via
de Alpen tot in Rusland. Op Ame
land en ook andere Waddeneilan
den is het nog steeds kurkdroog.
Veel mensen zitten hier te springen
om water: Het is wel ongelijk ver
deeld in de wereld. De bewolking
die een Noordzee-koufront gisteren
over ons land deed komen, brak in
de loop van de dag, door toedoen
van een hogedrukuitloper voortko
mend uit het Azoren-maximum. De
as van dit gebied passeerde onze
omgeving. Aan de noordzijde ervan
waait de wind vandaag uit noord
west tot zuidwest, maar regen van
betekenis schijnt er niet in de
lucht te zitten Wel is het weer
door de werking van een IJslands
koufront via de Shetlands tot
Schotland (zuidoostwaarts koer
send) over de Noordzee licht kwets
baar geworden en ook het noorden
en noordoosten van het land kun
nen een klein beetje storig krij
gen, in ieder geval veel meer dan
het zuidwesten, maar toch zien we
de komende dagen met veel ver
trouwen tegemoet. Naast wolken
velden houden we de zonnige peri
oden en de middagtemper atur en
blijven op een gematigd niveau.
Zuid-Engeland heeft nog steeds
fraai zomerweer onder de Azoren-
hogedrukuitloper. Dezer dagen werd
het 27 a 28 graden Celsius, zonder
dat er zoals bij ons, onweer op
volgde. Gisterenmiddag was noord-
oost-Engeland het warmst met 26
gr. C.
Een nieuwe depressie trekt van de
Labradorzee naar het oosten, maar
ook deze zal vermoedelijk op onze
breedte weinig of geen storing te
weeg brengen.
Weerrapporten van gisteravond 7 uur
(maximumtemperatuur en neerslag)
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Luchth. R'dam
Twente
Vllsslngen
Zuid-Limburg
Barcelona
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbrtlck
Kopenhagen
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
München
Mallorca
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Zürlch
Casablanca
Las Palmas
Tunis
Athene
Lissabon
half bewolkt
half bewolkt
licht bewolkt
licht bewolkt
half bewolkt
half bewolkt
half bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
half bewolkt
onbewolkt
licht bewolkt
licht bewolkt
onbewolkt
licht bewolkt
regenbui
onbewolkt
on bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
licht bewolkt
zwaar bewolkt
mist
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
licht bewolkt
zwaar bewolkt
zwaar bewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
licht bewolkt
half bewolkt
onbewolkt
licht bewolkt
licht bewolkt
ZONNIG
dSffi) SNEEUW
OPKLARINGEN
REGEN
BEWOLKING
w
dpk» HAQEl
MIN. TE NP.
WINDRICHTING
Strandverwachting
Vandaag redelijk strandweer met
eendeels wolkenvelden, maar ook
plaatselijke opklaringen. Vrijwel
overal droog. Matige, later vrij
krachtige wind uit richtingen tus
sen noordwest en zuidwest. Lucht
temperatuur 16 tot 18 graden Celsir
us, zeewater 15 graden. Verdere
vooruitzichten: weinig verandering.
*Nu nog een motor voor hem en bij kan starten
In de lange reeks boeken, die
het feest van Amsterdams ze
venhonderd jarig bestaan bege
leidt, is gisteren het eerste
exemplaar verschenen, dat spe
ciaal voor kinderen is geschre
ven: 'Een jongen die Rembrandt
heette'. Een boek van Jan
Roélfs, op en top Amsterdam
mer, schrijver van diverse kin
derboeken (Bertus Bromvlieg)
en chef van de redactie-Amster
dam van Trouw-Kwartet.
Zoals burgemeester Samkalden
in zijn voorwoord schrijft, is het
een levendig verhaal geworden
'voor jonge ogen'. Een boek over
de grote meester, die door Roelfs
een 'prins van de Gouden Eeuw'
wordt genoemd. De Leidse mole
naarszoon Rembrandt Harmens-
zoon van Rijn (1606-1669)
woonde het grootste deel (38
jaar) van zijn leven in de
hoofdstad en maakte Amsterdam
met zijn 600 (lang niet allemaal
bewaard gebleven) schilderijen,
meer dan 250 etsen en tussen
1000 en 2000 tekeningen mede
tot een vermaarde wereldstad.
'Rembrandt van Rijn is niet al
leen van Amsterdam of Neder
land, maar van de hele wereld',
schrijft de auteur in zijn na
woord.
Rembrandt leefde in de vierde
eeuw van Amsterdams bestaan,
misschien wel de meest bijzon
dere eeuw van de zeven: een
sprookjesachtig tijdperk, volgens
de auteur, met veel roem en
schittering. Deze elementen gin
gen ook aan de meesterschilder
niet ongemerkt voorbij. Vandaar
ook dat Roelfs' boekje een ro
mantisch verhaal is geworden,
een beeldroman (veelvuldig geïl
lustreerd met tekeningen van
An van Veen) over een jongen
uit een schilderachtige eeuw.
Roelfs vlecht door het verhaal
over Rembrandt op tal van
plaatsen iets van Amsterdams
historie: hij plaatst de schilder
op de toren van de Oude Kerk
om hem daar uitgebreid over de
toenmalige stad te laten kijken,
hij laat hem wandelen langs de
kousenwinkel van Joost van den
Vondel en brengt hem in relatie
met het bezoek van Maria de
Medici, de koningin van Frank
rijk, aan de Hollandse hoofd
stad. Dat gebeurt allemaal in
een vlotte en voor kinderen on
getwijfeld begrijpelijke stijl; dat
ook eigelijk de opzet van de
auteur. Burgemeester Samkalden
in het voorwoord: 'Amsterdam
en Rembrandt, over die twee
gaat het in dit verhaal. Moge
vooral 'jong Amsterdam' veel ge
noegen beleven aan het boek'.
De Spaarbank voor de Stad Am
sterdam nam in samenwerking
met de uitgever Buijten
Een hand zal hoogstwaarschijn
lijk wel te pas komen aan de
kunsttentoonstelling, die vrijdag
in het operagebouw van de Au
stralische stad Sydney opengaat,
maar de aanwezigheid van dé
hand is nog twijfelachtig: de
hand namelijk van een links
handige Australische student, die
zijn rechterhand door een onbe
voegde chirurg heeft laten afzet
ten, alleen om den volke te to
nen dat ook hij het recht heeft
te doen wat hij wil. Hij verkocht
zijn hand voor honderd Australi
sche dollars (ongeveer vierhon
derd gulden) aan de kunstenaar
Ivan Durrant, die 'm voor vier
maal zoveel doorverkocht aan
een kunsthandelaar in Sydney,
maar de hand nog wel zelf even
vasthoudt. Durranit wil het ge
amputeerde lichaamsdeel als
kunstobject in het operagebouw
exposeren, omdat hij daarmee
'de volle gruwel van bijvoorbeeld
een Vietnamees kindje met een
afgerukte hand' tot de bezoekers
wil laten doordringen. Hij noemt
zijn object een 'volledige expres
sie van kunst', maar daar is niet
iedereen het mee eens. Het be
stuur van het operagebouw heeft
al besloten de afgehouwen hand
te weigeren en ook de politie is
er in gemengd. Een rechercheur
die het 'object' bij Durrant thuis
bezichtigde, zei later dat het al
lemaal 'een akelige grap' was:
de hand die hij had vastgehou
den, was van rubber. Klopt, zegt
Durrant: 'De echte hand ligt in
het vriesvak van m'n koelkast.
Die geef ik de politie natuurlijk
niet in handen.'
Schipperheijm het initiatief tot
de uitgave van dit boekje. Giste
ren is het eerste exemplaar aan
geboden aan de burgervader van
'Mokum-700' in de RAI te Am
sterdam, mr. J. Th. Kapelle. Tij
dens de manifestatie in het
RAI-gebouw is het boekje ver
krijgbaar voor 4,50, daarna
wordt het voor 5,- verkocht op
hoofd- en bijkantoren van de
Spaarbank en in enkele boek
winkels te Amsterdam.
In de Zwitserse stad Bern Is een
nieuwe methode ontwikkeld om
auto te leren rijden: de eerste
lessen kim je daar krijgen in
een elektrische auto die om zo
te zeggen aan het lijntje gehou
den wordt. Van binnen is het
een doodgewone auto. maar de
leerling heeft geen instructeur
naast zich; die zit ergens in een
hokje en geeft op afstand zijn
aanwijzingen. Het is dus niet
zulk 'droogzwemmen' als in een
stilstaande auto met een bewe
gend paneel voor je, maar meer
iets als oefenen in het 'ondiepe'.
Op een paar na die op de
vingers van één hand te tellen
zijn kennen de bewoners van
het Haïtiaanse dorpje Descha-
pelles en het Nederlandse Dieren
elkaar in de verste verte niet.
Die paar uit Dieren zijn wel
eens in Deschapelles geweest,
maar van daaruit is nog nooit
één Haïtiaan naar Dieren geko
men. Toch is er tussen grote
groepen mensen daar en hier
zo'n band ontstaan, dat de bap
tisten van Deschapelles dankzij
hulp van de gereformeerden van
Dieren nu naar een behoorlijk
kerkgebouw kunnen.
Een Nederlandse verpleegster.
Els Kruyswijk Jansen, werkt in
het plaatselijke Albert Schweit
zer Hospitaal. Ze kerkte er
steeds in het schamele gebouw
tje van de baptisten, die hun
gammele, te klein geworden
kerkje allang door een groter
gebouw wilden vervangen, maar
zonder geld began je niet veel en
in het arme Haïti valt ook niet
veel te collecteren. De muren
stonden voor een deel al over
eind. maar verder konden ze
niet komen. Zuster Els' ouders
zochten hun dochter op, kregen
van de diaconie van gerefor
meerd Dieren onder andere hon
derd dollar mee voor de bouw
plannen van de baptisten en
kwamen met zulke enthousiaste
verhalen thuis, dat hun geest
drift op de gereformeerden van
Dieren oversloeg. Er ging een
actiecomité aan het werk, dat
zoveel geld wist in te zamelen
dat de baptisten van Deschapel
les hun kerk kunnen afbouwen.
De baptisten van Deschapelles
en de gereformeerden van Die
ren zijn nog steeds volkomen
vreemden voor elkaar, maar
hebben elkaar wat Je noemt ge
vonden. Eikaars taal verstaan ze
niet. maar in ten minste één
opzicht verstaan ze elkaar toch
wel heel goed. Daar is geen
woord Frans bij.
