Veranderingen bron van vreugde én bezorgdheid dichtbij mentaar Achtergronden van gezagsverhoudingen (I) [-kandidaat jussie gering wil provincies Eily Spoor lift bijna voor nop met de tienertoer. irde slachtoffer explosie tanker Profiteerweer Koelkast zou veel zuiniger kunnen werken Subsidiebeleid welzijnswerk iets versoepeld weerrapporten als die stad eens ommeviel spijt eadeau fiets aanmoediging /KWARTET ZATERDAG 21 JUNI 1975 BINNENLAND Het is nog niet zo lang geleden, dat er vooral aan universiteiten en in het bedrijfsleven veel gezags problemen bestonden. In die tijd is het woord 'bezetting' een symbool geworden van het verzet tegen itduitse christen-democraten geslaagd te voorkomen dat :f Strauss, de voorzitter van de Beierse zusterpartij van kanseliers-kandidaat wordt mdsdagverkiezingen, die uiter- Ide herfst van volgend jaar /orden gehouden, ïaanden geleden zag het er dat Strauss, wiens nationalis- mservatisme ook onder de lemocraten zorgen baarde, de ïur zonder veel moeite in de i slepen. De onverwachte ii,Se van een redevoering, die zeer negatieve instelling ge leed Strauss de das om. t nut Kohl, voorzitter van de n premier van de deelstaat b -Palts, hebben de christen-de- in elk geval iemand, die de wil bewandelen, maar in- e zal proberen de CDU een tl iever koers te doen varen. De /z|ers van Strauss zullen dit de kanseliers-kandidaat heel maken. te spanning blijft de rest van .J toezien welke regeringsvorm maatschappij vorm er tenslot- baaierd van elkaar tegenstre- [rachten in Portugal naar bo- komen. De krachtmeting is in tiek stadium gekomen, nu de het continentale veilig- nmando onder de ruige leiding openlijk bewijst dat een ander spoor zit dan de ionaire Raad. Deze laatste een tussentijds verklaring na en van discussies duidelijk ge- tegen een 'dictatuur van het iaat' en voor het beginsel van riformiteit', de veelvormigheid Portugese revolutie. De Cop- zich daar niets van aan. Zij t het besluit om het blad ca aan de socialisten terug te zij speelt een duistere rol in van de door dc communisten te r.k. radiozender Renacenza. lertusscn discussieert 's lands vergadering, de Revolutionai- voort. Men kan daar smalend ireken. Men kan zeggen dat 1 grote schade lijdt onder deze re discussie en dat er eindelijk 2 ts moet gebeuren. Maar wie elke explosieven voor een bur- )g in Portugal liggen opgetast, regerende militairen er ook s om kunnen prijzen dat zij met scussie tot nu toe 't gebruik van hebben weten te vermijden. In botsingen met betogers van zijde dan ook hebben de mili- tot dusver een zelfdiscipline die nog steeds de diepste van de Beweging van de achten lijkt te bewijzen: een ngsleger te mogen zijn en geen :ukkingsmacht. ergernissen die de vrienden democratie aan Portugal kun- leven, moeten zij ook dit goed laten inwerken. Het zou overigens onjuist zijn te denken, dat de gezagsproblemen zich beperken tot universiteiten en bedrijven. In allerlei sectoren van de gezondheidszorg bijvoorbeeld be staan veel spanningen. Ook de lei ding van ons defensieapparaat staat onder druk en wie de PTT-ers hoort spreken over het verplaat- singsbeleid van de regering komt tot de conclusie, dat er ook in de traditioneel gezagsgetrouwe ambte narenwereld veel aan het verande ren is. Het is niet overdreven te zeggen, dat het gezag op veel gebieden van het maatschappelijk leven in discussie is gekomen. Wie de discussies over dit vraagstuk beluistert, kan gemakkelijk twee stromingen waarnemen. Er is een stroming, die de veran deringen in de gezagsverhoudingen sterk toejuicht. Men wijst dan op de vele vermolmde gezagsverhou dingen, op de traditionele onderda nigheid en vooral op onderdrukking en onmondigheid van onderdanen. Deze groep ziet in de snelle veran deringen op dit gebied de vrijma king van de mens. Niet langer zul len enkelen het over velen te zeg gen hebben. Burgers, werknemers, soldaten, leerlingen en uitvoerders zullen in het vervolg mede de re gels stellen en de doelstellingen bepalen waarvan de leiders dienen uit te gaan. De andere stroming is zeer bezorgd, zo niet ontzet, over wat er gebeurt. De aanval op de gezagsverhoudin gen wordt beleefd als een aanval op de grondvesten van onze maat schappelijke verbanden. Het gezag wordt in deze groep niet beleefd als een nuchtere regeling tussen men sen. Gezag is in deze gedachten- gang het cement van de sociale ver houdingen, dat het sociale leven zijn vastigheid en leefbaarheid geeft. Uitgangspunten Ik wil in deze artikelen de verlei ding weerstaan al te gemakkelijk te kiezen voor een van beide stromin gen. Het is dringend gewenst ons eerst te bezinnen op allerlei achter gronden van de huidige gezagspro blemen. We zullen ook aandacht moeten besteden aan de bijbelse uitgangspunten. De beide stromingen, die ik hierbo ven heb aangegeven zie ik als ui tersten. Naar mijn mening heeft geen van beide de kern van de huidige gezagsproblematiek te pak ken. door prof. dr. H. J. van Zuthem Vandaag beginnen wij met de pu- blikatie van een serie artikelen over gezagsproblemen, geschreven door prof. dr. H. J. van Zuthem. Prof. Van Zuthem is elf jaar ver bonden geweest aan de Vrije Uni versiteit te Amsterdam en is vorig jaar overgestapt naar de Techni sche Hogeschool Twente. Als socio loog heeft hij zich vooral bezigge houden met de democratisering van het bedrijfsleven en met de vakbe weging. Op zijn naam staan ver scheidene publikaties: een artike lenserie over ondernemingsraden verscheen vorig jaar in onze krant en werd later in brochurevorm uit gegeven. Het hierbij afgedrukte artikel over gezagsproblemen is het. eerste van een serie van acht. De eerste stroming (de optimis ten) ziet in de huidige gezagspro blematiek de bevrijding van de mens. Gezag en menselijke vrijheid worden dan als tegenstellingen ge zien. Een uiterst gevolg van deze opvatting kan zijn, dat elke vorm van gezag wordt afgewezen. De vraag is, wat er dan nog van de menselijke vrijheid zal overblijven. De andere stroming (de pessimis ten) is ook eenzijdig. Denkt men in deze groep niet al te lichtvaardig over de menselijke verantwoorde lijkheid? Immers, er is een opvat ting over gezag mogelijk, waarin alles van de gezagsdrager wordt verwacht. Hij beoordeelt en hij be slist. Waar blijft dan de eigen ver antwoordelijkheid van de onderge schikte? Beide stromingen vind ik ook uiter sten, omdat beide de neiging kun nen hebben te vergeten, dat er nog een derde faktor in het geding is. Er wordt gezag uitgeoefend met het oog op een bepaalde zaak of een bepaald belang. Een directeur heeft gezag over werknemers met het oog op de produktie. Een minister-pre sident heeft gezag over de burgers met het oog op hun belangen en de belangen van het land. Een hoogle raar heeft gezag over zijn studen ten met het oog op de vermeerde ring en de overdracht van kennis. Gezag heeft een dienende funktie. Verband Een evenwichtig oordeel over de gezagsproblematiek vereist, dat we gezagsdrager, gezagsonderworpene en de zaak zelf in hun onderling verband moeten zien. Er za'. dan vaak sprake moeten zijn van een afstemming. Dit brengt ons op de menselijke kant. In het belang van de zaak waarom het gaat zal het nogal eens nodig zijn. dat de gezagsonderworpenen niet het onderste uit de kan willen heb ben als het gaat om hun wil en hun inzicht. Al was het alleen maar om te voorkomen, dat gezagsdra gers hun geduld verliezen. Er zijn grenzen aan het menselijke uithou dingsvermogen. Maar om dezelfde redenen kunnen gezagsonderworpenen vanuit hun verantwoordelijkheid ook het tegen overgestelde doen. Vanwege het belang van de zaak. Dan wordt er van de gezagsdragers veel begrip gevraagd. Zij zullen zich moeten inleven in de houding van hun ondergeschikten en die houding zeer ernstig moeten nemen. De menselijke kant van gezagspro blemen laat zien,dat het meestal niet kan zonder begrip, geduld, ver trouwen. Ongeacht of men gezags drager of gezagsonderworpene is, zonder het betrekkelijk zien van eigen inzicht en belang gaat het niet. In onze tijd veranderen vele zaken ingrijpend van inhoud en beteke nis. Ik denk aan allerlei bedreigde materiële belangen, aan de groeien de geloofsonzekerheid bij vele christenen, aan de dreiging van oorlog en geweld, aan de gevoelens van onmacht met betrekking tot de oplossing van de armoede in de wereld en aan het groeiende gebrek aan gemeenschapsbesef. In al die zaken kunnen gezagsdragers en ge zagsonderworpenen tegenover el kaar komen te staan. Is het een wonder, dat allerlei ge zagsverhoudingen gaan wankelen? (ADVERTENTIE) HAAG De regering is van flde huidige twaalf provincies toekomst te vervangen door ivincies nieuwe stijl. De mi- y raad heeft gisteren al een e bespreking aan een wetsont- op dit punt gewijd. De taken 1 evoegdheden van de nieuwe icies moeten nog geregeld n. Het is de bedoeling dat de n icies zowel van het rijk als aie gemeenten taken overne- tDe nieuwe provincies, ontwik- s uit een eerder plan naast ge- t en en provincies nog gewes- n i te stellen, moeten krachtige inen worden, zei drs. Den Uyl het is niet de bedoeling de tenten daarvoor te 'onthoofden'. t wetsontwerp worden de vol- 3: provincies genoemd: Fries provincie Groningen plus Laren; grootste deel Drente; i te en oostelijke Achterhoek; e plus kop Overijssel; IJssel- lolders; driehoek Apeldoorn- enter-Zutphen plus Ede en eveld; Arnhem met omgeving Westelijke Achterhoek; Nijme- len land van Cuyk: Amersfoort 'est-Veluwerandgrootste deel ncie Utrecht; Gooi; Groot- I erdam plus Haarlemmermeer urinerend; kop van Noord-Hol- Haarlem en IJmond: Leiden 1 loord-Zuid-Hoolandgroot-Den met Delft en Westland; itsteden plus Gouda en omge- 1 Rijnmond met Goeree-Over- ee; Zeeland: West-Brabant en en; groot-Tilburg: Den Bosch Bommelerwaard en Oss: Eind- m en wijde omgeving; Noord- >urg zonder Mook en Gennep: •Limburg tot Echt. Zó'ri tienertoer kost f 32,50. En daarvoor mag ze acht dagen lang onbeperkt door Nederland treinen. En daarnaast nog 'ns 50°; reduktie op interlokale bussen Voor die prijs ga je toch zeker niet met je duim omhoog langs de weg staan? De tienertoer is in juni. juli en augustus op ieder station te koop. Pasfoto en identiteits bewijs (waaruit blijkt dat je niet ouder dan 19 bent) meebrengen. Tienertoer: acht dagen reizen op'n koopje. HEDAM De explosie op de rse tanker Berge Bergesen heeft derde slachtoffer geëist. De 29- ge Turk Moesum Kesser is gis- acht in een ziekenhuis te Rot- am aan zijn verwondingen be ien. Is bekend lag het schip bij de edamsc scheepswerf Wilton enoord. Voor de tank, waarin ct bij de explosie ook de 54- ge Spanjaard Martinez en de arige Nederlander Duifhuysen cwamen. was een veiligheidsver ing afgegeven. De tank zou gas- moeten zijn. Het is dan ook niet duidelijk waaraan het on- ik te wijten is. De explosie ont- hd door vonken bij het lassen. Van onze weerkundige medewerker Het weer zal dit weekeinde overal in den lande voortreffelijk in vorm zijn. Het zomert te land, ter zee en in de lucht. Bij veel zon klimt het kwik elke dag een stukje. Gisteren was het tot 24 a 25 graden Celsius, zaterdag en zondag kan de thermo meter in het binnenland uitblinken tot 25 a 27 gr. C. Het officiële begin van de zomer, in de nacht van zaterdag op zondag om drie minu ten voor half twee 's nachts staat de zon in het zomerpunt van de eclipitica, wordt dus dit jaar bege leid door de fraaist denkbare weers omstandigheden. Het mooie weer dat ook zondag en maandag het moreel van de vakantiegangers zeer hoog zal houden, is een cadeautje voor pa, ma en de kinderen van een sterk hogedrukgebied met cen trum van 1033 millibaar boven noordwest-Rusland. Eraan verbon den is een stevige uitloper naar het Kanaal. Het leuke is dat die uitlo per nauwelijks van plaats verandert en op grond daarvan kan de toe komst op dit moment zo rooskleu rig tegemoet worden gezien. Radiosonde-waar neming en boven Ukkel wezen uit, dato op 1,5 kilome ter hoogte de wind daar zuidooste lijk is, daarboven tot 12.000 meter noordoost tot noord, 13.000 meter variabel en op 16.000 meter zuide lijk, wel een teken van stabiliteit in West-Europa dunkt ons. In Zuid-Duitsland blijft het nog steeds droevig. Het wil daar maar niet droog worden en de koude depres- sieput is een bezoeking voor de vakantiegangers daar. Zo meldde Sluttgart gisteravond 4 millimeter regen. München 3 mm ('t werd er niet warmer dan 13 gr. C.,. Regens burg zelfs ona'gebroken zware re gen (6 riml en Passau 8 mm. Ook in Sacrbriicken was het niet droog en wal te zeggen van de 17 mm onweersregen van Wenen en de 13 mm van Linz bij maximaal 13 gr. C.! Op de Zugspitze werd het overi gens wat minder koud. maximaal minus nul graden Heerlijke temperaturen werden daarentegen gemold uit Hannover en Berhjn26 gr. C. Bremen. Mag deburg en Potsdam 27 gr. C. De brecen in Hongarije 28 gr. C (gis terarnnd onweer) en Zuld-Fin- land. 25 gr. C. Een zwak. wurm te front t-ekt over Polen in weste lijke richting: Warschau registreer de vrijdagmiddag 27 gr C tegeno ver Poznan meer naar het westen 23 gr. C Als dit front tijd van leven heeft, zou hel begin volgende week weieens drukkender weer in west-Europa teweeg kunnen bren- Van een verslaggever UTRECHT Koelkasten zou den met betrekkelijk eenvou dige middelen veel zuiniger kunnen werken. En daarbij gaat het niet om kleinighe den, want Nederlands koel kasten zijn samen goed voor ongeveer een kwart van het huishoudelijke elektriciteits verbruik. Vergeleken bij industriële koel installaties is een huishoud- koelkast twee tot drie keer zo onrendabel, schrijven ir. M. C. W. Moerdijk en ir. J. in 't Veld in het tijdschrift De In genieur. De heer Moerdijk is verbonden aan de KEMA. het laboratorium van de geza menlijke elektriciteitsbedrij ven in Arnhem. Door de wanden van de ge middelde koelkast lekt aan zien meer warmte fof zo men men wil: koude) dan bij een wat betere isolatie haalbaar is. En de elektromotor die het koelmechanisme aandrijft, heeft een slecht rendement. De ontwikkelde wrijvlngs- warmte moet via het koel- middel van de koelkast zelf worden afgevoerd, en dat is volgens de auteurs bepaald niet de slimste oplossing. Een grote boosdoener is ook de automatische elektrische ont dooien die het totale stroom verbruik tot zestig procent hoger maakt dan bij niet- automatisch ontdooien. RIJSWIJK Staatssecretaris Meijer (erm) heeft alsnog het sub sidiebeleid 1975 voor de club- en buurthuizen in het jeugd- en jon gerenwerk iets versoepeld. De be windsman meent hiermee de gere zen bezwaren te ondervangen. Hij heeft gisteren over de omstre den zogenaamde vier procent-rege ling overleg gepleegd met de vaste kamercommissie. Deze maatregel houdt in dat de kosten voor het jeugd- en jongerenwerk voor dit jaar met niet meer dan vier pro cent mogen stijgen. De staatssecre taris komt het jeugd- en jongeren werk nu zoverre tegemoet dat hij in bepaalde gevallen een hogere stij ging dan vier procent wil overwe gen. Drie categorieën van instellin gen kunnen daartoe om een bijzon dere toetsing een verzoek indienen, nadat zij hun maximale vaststel lingssubsidie 1975 hebben ontvan gen. Deze categorieën zijn: Instellingen die in de tweede helft van 1973 of 1974 met hun werkzaamheden zijn begonnen en nog niet een afgewogen kosten- beeld kunnen geven. 0 Instellingen met slechts één be roepskracht, die dermate kleine marges in hun uitgavenpatroon hebben dat de maatregelen op kor te termijn tot financiële problemen kunnen leiden. Instellingen die aan kunnen to nen dat de maatregelen hen der mate in problemen brengen dat sluitingen of ontslagen niet voor komen kunnen worden. De departementale accountants dienst zal in deze gevallen een onderzoek instellen om vast te stel len dat de moeilijkheden niet het gevolg zijn van niet-subsidiale uit gaven of andere zorgvuldigheden in het beheer. Staatssecretaris Meijer deelde mee. dat hij binnen afzienbare tijd nog een zeer beperkt aantal voorzienin gen in de subsidiëring zal betrek ken. Daarbij gaat het om voorzie ningen die urgent zijn en binnen het beleid prioriteit hebben, aldus de bewindsman. Weerrapporten van gisteravond 19 uur. Maximum temperaturen en neerslag 7-19 uur. Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Luchth. R'dam Twente Vllssingen Zd. Limburg Aberdeen Athene Barcolona Berlijn Bordeaux Brussel Frankfort Genève Helsinki Innsbrück Kopenhagen Lissabon Locarno Londen Luxemburg Madrid Malaga Mallorca München Nice Oslo Parijs Rome Spilt Stockholm Wenen Zürlch Casa Blanca Las Palmas Tel Avlv Tunis licht bewolkt 23 0 licht bewolkt 24 0 licht bewolkt 25 0 licht bewolkt 24 0 half bewolkt 24 0 licht bewolkt 20 O licht bewolkt 22 0 zwaar bewolkt 24 0 onbewolkt 22 0 zwaar bewolkt 23 0 half bewolkt 21 0 licht bewolkt 27 0 onbewolkt 24 0 hall bewolkt c onbewolkt 27 c half bewolkt 23 0 geheel bewolkt 22 0 half bewolkt 19 0 onbewolkt 24 0 regenbul 15 0.2 licht bewolkt 23 0 onbewolkt 24 0 licht bewolkt 23 0 half bewolkt 24 0 zwaar bewolkt 20 0 geheel bwolkt 31 0 zwaar bewolkt 27 0 onbewolkt 26 0 regen 13 3 onbewolkt 23 0 onbewolkt 22 0 zwaar bewolkt 24 0.1 onbewolkt 25 0 half bewolkt 26 2 onbewolkt 25 0 onweer 17 7 half bewolkt 17 0 zwaar bewolkt 23 0 onbewolkt 22 0 licht bewolkt 28 0 onbewolkt 25 0 gen. Onze man m Deventer meldt dat daar de zwaluwen bepaald niet schaars zijn. Hij denkt dat de vo gels tijdens war mieperioden hoger gaan omdat ook hun prooi (vlieg jes. andere insekten) door de op- stiigende sl tomen hoger vliegen. Een fraai zomerweekend met veel zon neen onweer wind uit noord tot oost. luchttemperatuur 22 tot 25 graden, in het noorden en noord westen een verkoelend briesje mo gelijk zeewater 15 graden. Verdere vooruitzichten ook maandag mooi. IliHMiHATIilt voor zondag 22 juni Vllssingen: 0.37-13 03: Haringvlietslulyen. 2 13-14 42: Rotterdam 3 15-15.54Scheve- n'ngen 1 41-14 1"": [Jmulden: 2.18-14 48; Den Helder 6 37-19 0-ï: Harllngen: 8.54- 21.19; Delfzijl; 10.52-23.12. mooi weer onder redactie van loessmil 'Ik hou van Amsterdam. En 'k weet waarom. Zij spiegelt zich- narcistisch in haar grachten die 't lijnenspel der binnenstad ver zachten, en keert behaagziek in zichzelve om'. Zo begint Nico Scheepmaker zijn ode aan Amsterdam. Hij is een van de zestig nieuwe en 'oude' dichters, van wie werk is verzameld in de bundel 'Als die stad eens ommevielversche nen ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan van Amster dam. In deze uitgave zijn dertig al eerder gepubliceerde gedich ten opgenomen, maar ook een zelfde aantal dat nog nooit is afgedrukt. In de bloemlezing van eerder gepubliceerde gedichten komt onder meer werk voor van P. C. Hooft. E. J. Potgieter. Vic tor E. van Vriesland, Ed Hoornik en Remco Campert Nieuw in de bundel is werk van Gabriël Smit, Ans Wortel. Nico Scheepmaker. Bert Schierbeek. Alain Teister en anderen. Wim Ramaker vroeg dichters binnen en buiten Amsterdam een gedicht te schrijven op de hoofdstad en vulde deze nieuwe gedichten aan met een bloemle zing uit bestaande gedichten die Amsterdam tot onderwerp heb ben. Het resultaat: de hoofdstad gezien door de ogen van dichters èn door de ogen van Mart Kern- pers die de bundel voorzag van rake tekeningen. Het poëziepro- ject kwam tot stand door sa menwerking tussen de Amster damse Stadsdrukkerij en de lite raire sectie van de NCRV-radio. 'Amsterdam, die grote stad die is gebouwd op palen; als die stad eens ommeviel, wie zou dat betalen?' Dit gedichtje introduceert een reeks van melancholieke, speelse en kritische gedichten die moge lijk zo mijmert men in de jubilerende stad aanleiding zouden kunnen geven tot een toekomstige uitaave. waarin alle honderden gedichten over de stad verzameld kunnen worden. De heer A Stork, directeur van de Stadsdrukkerij die opmerkt dat de particuliere uitgevers daarin weinia brood zien. meent dat er ruimte is voor eenvo cket- uitgave in vier delen Maar dat in toekomstmuziek. Voorlopig is dit gedichtenboekje over de stad aan Amstel en IJ in een oplaag van vijfduizend exemplaren ver schenen. Jan H. de Groot zegt daarin: 'Ik kwam niet van 't station de veste binnen maar vond mij fietsend op de rozengracht naar het kantoor waar ik om vijf voor acht mijn naam moest zetten en mijn taak beginnen'. De dominee-dichter Jan Wit in een slotstrofe: 'Wat er overbleef na de onder gang van Jeruzalem van het Westen, dat zijn pruilende pra ters en stille vennoten in een amorfe, zwartgallige stad'. De samensteller heeft ook een Fries aan het woord gelaten: de dichter D. A. Tamminga, die in zijn moedertaal 'tinkend oan Amsterdam' dichtte. Van Huub Oosterhuis is een gedicht opge nomen. dat hij schreef bij de opening van het Jordaanfestival in de Noorderkerk. in 1967. Daarin heeft hij het over het jaar 100.000: 'dan zal er geen geween meer zijn en geen geknars maar enkel liefdeblijk in wolvenstraat en zon in derde rozendwars' Deze 96 pagina's tellende bundel kost 10.50. is verkrijgbaar in de winkel van de Stadsdrukkerij. Weesverplein 6 en bij 'Mokum- 700' in de RAI Wie 11.60 op postgiro 73600 of gemeentegiro 50 stort krijgt het boekje thuis gestuurd. Vijfenzeventig van de honderd bruiden in Finland krijgen een fiets als huwelijkscadeau, blijkt uit een kersvers onderzoek. De mensen die dat onderzoek heb ben uitgevoerd zijn er niet pre cies achtergekomen waarom jonge Finse echtgenotes een rij wiel krijgen in plaats van een auto. een kinderwagen of een boodschappenkarretje. De één denkt dat het is omdat je op de fiets makkelijk even boodschap pen kunt doen, de ander houdt het er op dat jonge vrouwen op de fiets fit en in goede conditie blijven. In elk geval rijden er in Finland heel wat getrouwde en ongetrouwde vrouwen op de fiets rond, net al -bij ons. al halen de Finnen en Finsen het nog niet bij de fietsende Nederlanders, want er is geen land ter wereld waar zo intensief gefietst wordt als in het onze. Misschien spant het aantal Nederlandse doe-het- zelvers op het gebied van fietsen repareren ook wel de kroon, want er is nog steeds zowel vraag naar het boekje 'fletsver- zorging' (onderhoud en eenvou dige reparaties, deel 1 uit de se rie Fietsotheek) dat de Stich ting: Fiets! het intussen al voor de derde keer heeft moeten la ten drukken. Wie er vlug bij is. kan voor 6,50 (overmaken op postgiro 234567 van de Stich ting: Flets! in Amsterdam) nog wel een exemplaar te pakken krijgen. Schildpad Dynamite heeft nog een zetje# in de goede richting nodig om kans te maken op een prijs in de grote schildpaddcnra- ce van Mnkuanago. een plaats in de Amerikaanse staat Wis consin. Zijn vrouwtje. Lucia Vollmar. doet er schreeuwend, stampend en druk gebarend al les aan om hel diertje aan tc vuren, maar Dynamite bleek niet dynamisch genoeg en is zelfs niet in de troostprijzen ge vallen. Op het sein 'Vrouw over boord' stoomde een ploeg van de Ko ninklijke Zuld-Hollandsche Maatschappij tot Redding van Schipbreukelingen met volle kracht op naar de plaats van het onheil, maar de piloot van een helicopter was de redders te vlug af: vlak voor hun neus pikte hij de drenkelinge, slechts gekleed in een zwemvest, uit het water op. aldus het jaarverslag van de KZHMRS. dal er aan toevoegt dat de bemanningsleden 'zeer tot hun spijt' het nakijken had den. In Amerika maakt men thans rijwielen van een zeer dunne gekleurde papiersoort, die met ammoniakzout wordt behandeld om ze grotere weerstand te ge ven. en die gewonden wordt om dunne, ronde vormen, welke precies de afmetingen hebben van de verschillende te monte ren rijwieldelen. Nadat een vorm met papier is bedekt, wordt er warme kleefstof opgebracht en dan een tweede papierlaag er omheen gewikkeld. Zo worden er veertig lagen op elkaar gebrécht. die tenslotte worden samenge perst tussen twee rollen. Neemt men de vorm dan weg, dan houdt men een soort papleren buis over die zeer sterk, hard als steen en toch zeer licht is. Alle rijwieldelen, het frame, de stuurstangen, de wielen, de pe dalen enz. worden ervan ver vaardigd. Het gewicht van de zwaarste papieren rijwielen is hoogstens tien kilogram. Race machines van papier wegen slechts zes a acht kilogram. Dit bericht heeft precies zo ln de kranten gestaan, maar wie nu zo'n papieren fiets zou willen kopen, is wel wat te laat. Het bericht is vijfenzeventig jaar oud, want zo lang is het geleden dat ze de eerste papieren flets in Amerika op de markt brachten. Zulke fietsen zijn allang niet meer te krijgen en wie er per sé nog eentje wil hebben, zal 'm dus zelf moeten maken. 'Je hebt gelijk, Sirapkins, een baard zou je heel goed staan.' I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 5