Metz viert eeuwfeest Ook commissie CBTB uit kritiek op bio-industrie Dubbele moord zou ongeluk zijn geweest Personalia weerrapporten Commentaar 'Zwakke plekken' in mestmethoden moeten worden onderzocht Kernprobleem Gemeenten vrezen verlies invloed op openbaar vervoer NVSH wil 36 mensen ontslaan Winter in juni TROUW/KWARTET DINSDAG 3 JUNI 1975 BINNENLAND 5 door Arinemarie Lücker AMSTERDAM Metz Co in Amsterdam vierde vorige week feestelijk het honderdjarig bestaan van Liberty in Londen met de heropening van een verbouwde parterre en kelder. Al in 1902 was Metz de alleen-vertegenwoordiger in Nederland van Liberty-stoffen en accessoires. In 1973 werd Metz Co overgenomen door het Engelse Liberty, daarmee werd ook het assortiment Liberty-artikelen uitgebreid. Naast de vestiging in Den Haag heeft Metz Co nog twee winkels op Schiphol. Ter gelegenheid van het feest is de 'Liberty corner' geopend. Wedgewood vervaardigdeeen herdenkingsbeker en oude pau wenmotieven in schitterende kleuren zijn herdrukt op zijden shawls. Een' dessin uit 1912. het 'poppy daisy' dessin, zal straks terug te vinden zijn op lakens, schorten, postpapier, overhand schoenen. behang, gordijnstoffen en op de klassieke Chuesterfield bank. De broemde\bloemetjeska- toen - is per meter te koop, op negentig centimeter breed voor 19,75; de vyella voor 19,75 en de wol voor 29,50. Nieuw zijn de katonenen gewatteerde en doorgestikte stoffen voor 29,75 "per meter. Een verhaal op zich is het succes in Londen van de Nederlandse zusjes Lily Henket (31) en Terry Conemans (29). Zij begonnen in 1967 een winkeltje in Utrecht, 't Snoepwinkeltje', waar ze behalve snoepjes ook zelf ontworpen kle ding verkochten. Toen Lily trouwde en naar Londen vertrok en'het daar met het ontwerpen van nachtkleding en ochtendjas sen in Liberty-stoffen zo druk kreeg, kwam ook Terry naar Londen om haar zusje bij te staan. Grote tijdschriften als Harpers. Queen's en Vogue be steedden veel aandacht aan deze bijzondere collectie; zelfs prinses Anna liet een ochtendjas ont werpen voor haar huwelijk. Metz verkoopt de beeldige jurken van de zusjes Conemans. die zijn sa mengesteld uit verschillende Li berty dessins. In de zomer is dat ragdunne katoen, in de winter wol en vyella. Siiids kort is ook het jongste zusje. Cecile Conemans. inge schakeld. Ze maakt op bestelling patchwork dekens van Liberty- stofjes. Op de vierde verdieping, naast de gordijn en de modes- toffen, is een David Hicks shop gekomen. David Hicks is een Engelsed ecorateur: hij ontwerpt behang, gordijnstoffen, tapijten, lampen en gebruiksvoorwerpen met een zeer eigen stijl, die toch veel aan de fantasie en het kleurgevoel overlaten van het publiek. David Hicks schreef en kele boeken over het binnenhuis en een speciaal boek over bad kamers. Deze boeken zijn bij Metz te koop in de David Hicks shop voor 32,50 per stuk. Een bezoek waard bij het jubile rende Metz is de overzichtsten toonstelling van de Thonet rqeu- bels, waar naast een collectie oude meubels ook stoelen en krukken te zien zijn. die nog altijd volgens het oude ontwerp en procedèe gemaakt worden. Het dreigement van Joegoslavië, zich terug te trekken uit de club van landen die het non-proliferatie-verdrag (tegen spreiding van kernwapens) heb- -ben getekend, moet niet gezien wor den als een loze kreet van een teleur gesteld land. Joegoslavië heeft wel degelijk reden zich te beklagen, dat dit verdrag (be doeld om vrede en veiligheid te bevor deren) met name de landen van de derde wereld maar ook Joegosla vië. Mexico en Roemenië steeds door Huib Goudriaan Loes Smit is met vakantie. Daarom dezer "dagen geen 'Dicht bij en Verder'. 'Dankje, Simpkins. Nu zal ik jouw schoenen even poetsen.' Lily en Terry Conemans in twee ontwerpen van hun zomer collectie in Liberty stoffen. Bij Metz en Co. redactie werd en in 1966 adjunct hoofdredacteur. Zoals gemeld zal de huidige directeur drs. Th. Coppes, als zodanig aftreden omdat hij zich niet kan verenigen met de nieuwe topstructuur van de Perscombinatie (uitgeefster van onder meer De Volkskrant, Het Parool en Trouw- Kwartet). In deze nieuwe structuur zullen de directeuren van de kran ten geen deel meer uiitmaken van de Raad van, Bestuur. GRONINGEN Per 1 juni jl. is in de vacature mr. H. Addens tot se cretaris van de rijksuniversiteit te Groningen benoemd drs. H. A. Th. Kurvers, thans chef van het kabinet van de secretaris van deze univer siteit. afhankelijker maakt van de grote lan den. Al voordat de eerste handtekening onder het verdrag werd gezet, leefde de vrees dat het niet de uitwerking zou hebben' die er aanvankelijk van werd verwacht. Behalve China en Frankrijk hebben ook landen als India en Israël geweigerd het pact te onder tekenen. India wilde zich niet aan Chinese druk blootstellen. Israël wil de handen vrij om tegenover de Arabische pres sie staande te kunnen blijven. Landen, die zich niet langer beschermd voelen, krijgen nu spijt van hun vlotte besluit, af te zien van de mogelijkheid om kernwapens te maken. Brazilië hoewel ongemotiveerd vergeleken bij India en Israël lijkt ook al het zekere voor het onzekere te willen nemen. De wereldwijde gevolgen van de af loop van de oorlog in Indo-China en de desondanks voortgaande samenwer king tussen de Sowjet-Unie en de Verenigde Staten (waarvan de resulta ten nog veel te wensen overlaten) dragen er ongetwijfeld toe bij dat in vele landen een gevoel van onzeker heid groeit. Het non-proliferatie-verdrag is nooit doel in zichzelf geweest. Meer dan een sleutel die de weg naar inperking van d* bewapeningswedloop moest ontsluiten, was het niet. De noodzake lijke stappen die het verdrag vmoesten completeren (zoals het-stakeri van alle kernproeven, het verminderen van de voorraden kernwapens, het scheppen van atoomvrije zones en veiligheidsga ranties voor 'gebonden landen') bleven uit. Joegoslavië is het eerste land dat openlijk gedreigd heeft, zich uit het verdrag terug te trekken. Daarbij oe fent het ook kritiek op 'de supermach ten, die wel volledige atoomcentrales willen verkopen, maar ons de moge lijkheden onthoyden om een eigen technologie te ontwikkelen'. Het lijkt echter dat de zorg voor zijn veiligheid bij Joegoslavië de overhand heeft. Het zou tragisch zijn als deze zorg er bij een groeiend aantal landen toe zou leiden, dat zij de nonproliferatie-club vaarwel zeggen. Van onze Haagse redacbie DEN HAAG Negen gemeenten met eigen openbaar vervoer zijn bang dat zij te weinig invloed over houden op het lokale vervoer, wan neer zij akkoord gaan met de voor gestelde regeling waarin het rijk de tekorten overneemt. De negen gemeenten (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht, Groningen, Arnhem. Nijmegen, Maastricht en Dordrecht) hebben gisteren deze angst geuit tijdens een gesprek met een kabinetsdele gatie over de voorwaarden waaron der het rijk de tekorten wil overne men. Volgens de kabinetsdelegatie, die bestond uit de ministers Wes terterp en Duisenberg en staatsse cretaris Polak is het niet mogelijk dat de gemeenten beslissen over zaken als de voorzieningen en de tarieven van het openbaaf vervoer, terwijl verkeer en waterstaat pas sief de kosten moet dragen. De negen gemeenten hebben op hun verzoek tot uiterlijk 1 septem ber de tijd om de voorstellen van de regering nader te bestuderen en eventueel met alternatieven te ko men. De regering wil met ingang van 1 januari 1976 de tekorten van gemeentelijke openbaar vervoerbe drijven voor zijn rekening nemen. Van een verslaggever DEN HAAG De NVSH wil voor 36 werknemers in Den Haag een ontslagvergunning aanvragen. Za terdag heeft de NVSH een reorga nisatieplan voor het verenigings kantoor goedgekeurd. Het kantoor zal werk blijven bieden aan 37 mensen. Tien mensen werkzaam in de trefcentra in het land zullen tot nader order in dienst blijven. Een nieuw beleid ten opzichte van abortus-hulpverlening en de slechte financiële situatie, waarin de be stuurder Van der Valk de vereni ging achterliet maakte deze reorga nisatie noodzakelijk. aldus de NVSH. In het verledeh is 'een groot deel van het kantoor' gefinancierd uit de winsten van de abortuskli nieken. De NVSH wil nu, meer dan voorheen, uitkomen met de contri- butiegelden van zijn leden. AMSTERDAM De rechtzaak tegen de Amsterdammer Max Lewin, die ervan wordt verdacht betrokken te zijn geweest bij de verijdelde bom aanslag op een metrostation in de Bijlmermeer (februari van dit jaar) wordt uitgesteld. Aanvankelijk zou Lewin 9 juni voor de rechter moeten verschijnen, maar hij heeft een be zwaarschrift ingediend tegen de dag vaarding. Verwacht wordt dat de rechtzaken tegen de andere verdach ten in deze affaire wel op 9 juni zul len plaatsvinden. AMSTERDAM In een rapport over de bio-industrie (intensieve veehouderij) bevestigt een spe ciale commissie van de Neder landse CBTB de kritiek, die. al jaren door allerlei actiegroepen is geuit, op deze vorm van die ren fokken en mesten. De 'Com missie Ethische Aspecten Ver- edelingslandbouw' concludeert dat 'bij een te ver doorgevoerde intensivering van de bedrijfs voering, de dieren een abnor maal gedrag en ziekteverschijn selen gaan vertonen, die niet opgeheven kunnen worden door het fokken van een aangepast dier' of andere maatregelen. De commissie vindt dat de in de landbouw als intensieve veehoude rij betitelde mestmethoden 'zwakke plekken' hebben, die moeten wor den onderzocht. 'Het onafhankelijk onderzoek, dat zich richt op de verbetering van de huisvesting (bijvoorbeeld van mestkalveren, die volgens voorschrift moeten kunnen liggen op beide zijden en van leg kippen) moet met kracht worden voortgezet', aldus de commissie. 'Fi nanciële middelen, moeten hiervoor verschaft worden, landbouworgani saties dienen bij het onderzoek te worden ingeschakeld.' Varkens In het rapport wordt opgemerkt, dat jaarlijks zeventigduizend var kens bij het transport naar slacht huizen sterven. De doodsoorzaak is dan de zogenaamde stress, die ont staat doordat het varken te opge wonden raakt door het vervoer. Moderne systemen voor de var kenshouderij aldus het rapport bevelen aan in de mesthokken geen stro te gebruiken om arbeids- techndsche redenen. 'Maar een varken is van nature geneigd om te wroeten en als dat miet kan gaan varkens allerlei schijnhandelingen verrichten: ondermeer staartbijten. Aangetoond is. dat in systemen met stro aanzienlijk minder bewegings- stoornissen voorkomen, dan in systemen zonder stro. Een varken heeft behoefte aan het ontplooien van een zekere activi teit. De huidige systemen gaan 'er van uit, dat varkens bijna de gehe le dag zullen liggen. Vooral wan neer hun omgeving minder prettig is, worden varkens telkens onrus tig: ze proberen wat te doen, maar in het hok is niets te doen, met als gevolg de hierboven vermelde schijnhandelingen.' Het castreren 'van beerbiggen, die voor de meste- rij gebruikt worden, noemt het rapport een onnodige ingreep. Kippen Een kip is een legdder dat van nature zoekt naar een beschutte plaats om een ei te leggen, maar zij zijn' daartoe in 'legbatterijen' miet in staat. 'Kippen hebben behoefte aan het nemen van een zandbad of stofbad. In een legbatterij is daar voor geen plaats: als compensatie gaan kippen in de voerbak hun verenkleed proberen te verzorgen.' De commissie oordeelt dat heth- kernprobleem van de intensieve veehouderij is. dat door mechanisa tie en automatisering de verzorgen de mens niet meer verbonden is met het lot van het individuele dier: terwijl door de veel nauwer begrensde gevangenschap het dier Van onze weerkundige medewerker 'Januari in juni'. Zo karakteriseer de een BBC-medewerker het weer van vandaag. In de zeer vroege ochtend was de temperatuur dan ook tot extreem lage waarden ge daald. De Bilt hoekte met een mi nimum van plus 0.2 graden Celsius een nieuw juni-kouderecord sedert het begin van de waarnemingen in 1848. (Vorige record plus 0.7 graden Celsius in juni 1936). In Deelen daalde de temperatuur op normale waarnemingshoogte van 1.5 meter tot minus 0.4 graden Celsius, op de vliegbasis Twente tot minus 0.6 graden Celsius. Op 2 juni 1962 was Winterswijk ook al eens zo diep gezakt en onze man in Oud-Beijer- land herinnert aan de zeer zware nachtvorst van 29 op 30 mei 1974, toen Haamstede op normaal niveau tot minus 2.2 graad Celsius kwam en het in Volkel in Twente vlakbii de grond 7 en 6 graden vroor. Ook toen grote schade aan de Neder landse fruitoogst- (10 pet vernie tigd) en speciaal Noord-Limburg en Brabant weer het haasje (95 pet van de oogst verloren). Nog wat varia van onze medewer kers. Henk Veldman in Ten Post (Gr.) meldt dat de lente daar met 338 zonuren de somberste is ge weest sinds 1937. Jan Vissers laag ste grasminimum in Marken was plus 3.7 graad Celsius op de 8e. terwijl medewerker Gerr etsen in Bussum maar 16 mm meiregen te melden had. tegenover zijn collega in het Zuidoostfriese Bakkeveen 101 mm. een wel zeer groot verschil. D. L. Alderliesten in Almkerk hoorde kortgeleden, toen wij zaten te rillen van de kou. via de korte golf het Amerikaanse vliegerijstation 'New York Radio' spreken over krachtiae onweersbuien die over de Vereniode Staten naar het noordoosten trok ken met vanuit het zuiden temve- raturen- tot 28 graden. Rondom Newfoundland komen volgens de De Volkskrant Tot directeur van het dagblad De Volkskrant is door de leiding van de Perscombinatie benoemd de heer J. A. C. Damen, nu adjunct-hoofdredacteur van de ze krant. De heer Damen is werk zaam geweest bij het inmiddels op geheven dagblad De Tijd en (sinds 1953) bij De Volkskrant, waar hij chef van de financieel-economische Varkens op beton worden uiterst nerveus totaal afhankelijk is geworden van de hulp van de verzorgende mens. 'De 'zwakke plekken', die hierdoor in de bedrijfsvoering ontstaan, lig gen volgens het rapport vooral bij het fokken van mestkalveren en dikbilkalveren, bij de kippen op legbatterijen en bij de varkens op een betonnen (rooster-)vloer. De commissie kreeg opdracht van de Nederlandse CBTB om na te gaan of en zo ja, in hoeverre de kritiek op de bio-industrie gerecht vaardigd is. De commissie hield zich daarom, in samenhang met de allerwegen geuite kritiek, niet al leen bezig met het welzijn van het dier, maar ook met de wereldvoed- selsitiuatie de verspilling van eiwit en de positie van de boer. Verspilling eiwit? In de veehouderij worden plantaar dige stoffen omgezet in dierlijke. Er zijn meerdere kilomgrammen plan taardige stoffen nodig om produk- tie van een kilogram vlees bij het dier te realiseren. Dit verlies wordt door critici als verspilling van ei witten gezien. De commissie vindt dat niet zonder meer aan de geuite kritiek voorbij kan worden gegaan, maar 'het. veevoer bestaat niet al leen uit granen.' Voor de mens niet geschikte pro- dukten worden veelal in veevoer verwerkt. 'Op deze wijze kan de prijs van de dagelijkse voedings middelen voor de mens gedrukt worden en kunnen afvalprodukten geschikt gemaakt worden voor menselijke consumptie'. Uit cijfers wordt geconcludeerd dat 67 procent van hzt veevoer als zo danig niet geschikt is voor mense lijke consumptie. Voor het al dan niet geschikt zijn zijn echter moei lijk objectieve maatstaven, te ge ven: over smaak valt niet te twis ten. Bovendien worden bepaalde bestanddelen in het veevoer, vooral granen, gebruikt die de mens wel kan eten. Veel kritiek echter 'onbillijk' genoemd Maar als in Nederland minder die ren zouden 'worden gefokt, en "deze granen vrij zouden komen voor menselijk gebruik, is het probleem" niet opgelost, aldus de commissie. Gewezen wordt op de vermindering van de werkgelegenheid als de bio- industrie eenzijdig wordt beknot in Ntderland. 'De commissi eziet meer mogelijkheden in overleg op inter nationaal niveau: op die manier kunnen maatregelen tegen onnodi ge verspilling worden genomen, zonder dat de concurrentieverhou dingen scheef getrokken worden door eenzijdige opgelegde nationale maatregelen. Tenslotte: 'Wordt er in Nederland geen rekening gehouden met het graan in de veevoedermiddelen, wanneer er schaarste is op de we reldmarkt? Bij schaarste op de we reldmarkt loopt de prijs van graan zo op, dat alleen al om die reden minder graan wordt verwerkt in veevoer.' Niettemin oordeelt de commissie dat al het mogelijke moet worden gedaan om verbeteringen aan te brengen in het werelddistributies- ysteem van graan en de grote mo gendheden te wijzen op de gevol gen van bilaterale handelsakkoor den (zoals dat tussen de VS en Rusland dat meer gevolgen heeft voor de wereld-graanvoorraad dan het niet meer verwerken van gra nen in het Nederlandse veevoer). Ook moeten de ontwikkelingspro gramma's van de rijke landen wor den toegespitst op het ontwikkelen van landbouw in die gebieden, waar honger wordt geleden. Twee leden van de commissie hin gen niet akkoord met enkele pun ten in het rapport. Zo vond ds. H. Bouma gereformeerd predikant te Hilversum, dat de zinloze verspil ling van eiwitten door een overdre- ven stimulans tot het gebruik van vlees door de consument, te weinig tot uitdrukking komt. De heer G. J. Iemhof meende dat te theoretisch over de verspilling van eiwit wordt gesproken, omdat alleen het be standdeel in het veevoer wordt aangeroerd. Onbillijk Hoewel de commissie zich dus niet heeft onttrokken aan een kritische beschouwing van de intesnieve veehouderij, wordt toch opgemerkt dat het onbillijk is bij voorbaat deze vorm van veehouderij per de finitie als dierenmishandeling, ver pesting van het milieu en verspil ling van voedsel te betitelen. Ook kan de vraag of de intensieve veeh ouderij ethisch, praktisch en ratio neel wel verantwoord is, niet wor den losgemaakt van de maatschap pelijke ontwikkelingen in het alge meen. waarbij de boer voor dezelf de opgave staat als iedere onderne mer: te streven naar een rendabele bedrijfsvoering, aldus het rapport. SCHOONHOVEN De moord op de 19-jarige Nico van der Tas, vori ge week dinsdag in Schoonhoven, is volgens de 21-jarige Erwin G. L., die vrijdag tegenover de politie een bekentenis aflegde, een ongeluk ge weest. Dat hij daarna ook de 18- jarige Annet Kalkman vermoordde zou een paniekreactie zijn geweest. Erwin L. heeft volgens zijn tegeno ver de politie afgelegde verkaring om half twaalf op de avond van de dubbele moord zonder reden zijn pistool tevoorschijn gehaald. Hij trok de slede naar achteren en zonder maar Nico te kijken liet hij de slede weer schieten, waarna een schot afging. Toen hij opkeek zag hij Nico achterover vallen. Naar zijn zeggen in een paniekreactie heeft Erwin L. toen ook het pistool op Annet gericht en haar door het hoofd geschoten. Majoor Van Kralingen, die de lei ding van het onderzoek heeft, zegt het verhaal niet geloofwaardig te vinden. 'Iemand die zo bekend is met wapens, ze verhandelde en zelfs in een schietvereniging heeft gezeten, weet hoe hij met wapens moet omgaan. Wat het werkelijke motief van de jongen is geweest weifen we niet en het is de vraag of we dat ooit te weten komen', aldus majoor Van Kralingen. Uit de ver klaring van Erwin L. is naar voren gekomen dat hij het pistool bij zich droeg, omdat hij zich bedreigd voelde door een misgelopen wapen- handeltje. De jongen wordt van daag voor de officier van justitie In Rotterdam geleid. meest recente ijskaart van de En gelse weer dienst nog ijsbergen voor. maar de Botnische Golf is nu geheel ijsvrij met watertemperatuur in het uiterste noorden van plus 2 graden Celsius. Gisteravond is het begonnen te re genen door een Noordzeedepressie. die in de voorafgaande nacht op de tot noord teweeg had gébracht (kracht 12 Beaufort), plaatselijk Hebriden orkaanvlagen van 115 tot 128 kilometer per uur uit noordwest sneeuw in Schotland afleverde en gistermiddag en -avqnd onweer in Oost-Engeland opwekte Kilnsea 10 mm regen). Achter het minimum om stroomt weldra opnieuw polaire lucht met buien naar ons toe, maar in de tweede helft van de week wordt het wat stabieler en zachter. Het weerschip I ten zuiden van IJsland meldde gisteravond al een zuidelijke wind: de oceanische ho- gedrukzone is aan het afnemen. Zal dan eindelijk de z^mer nu eens wat beter Anorzetten? HOOG WATER voor woensdag 4 juni Vlissiugen: 9 46-22.08; Harlngvlletsluizen 11.11-23 44; Rotterdam 12.24-0 00; Scbe- vanlngen 10.40-23.13; IJmulden: 11.26- 23.59; Den Helder 1.44-14.35; Harllngen: 4.35-17.08; Delfzijl 7.12-18.22 Weerrapporten van gisteravond 7 uur: Maximum temperatuur en neersla» l-iv UUiT. 13 Amsterdam regen 9 De Bilt regen regenbui 13 3 Deelen 14 1 0.4 Eelde zw bew 13 Eindhoven regen 14 0.1 Den Helder regen 12 8 Luchthaven R'dam regen 13 4 Twente zw bew licht bew 14 0 Vllssingen 13 14 8 0.2 Zuid-Limburg zw bew Aberdeen zw bew 8 6 Athene onbew 29 0 Barcelona licht bew 13 0 Berlijn geh bew 16 0 Bordeaux half bew 18 0 Brussel regen 13 2 Frankfort zw bew 16 0 Genève licht bew 15 0 Helsinki half bew 12 0 Innsbrück zw bew 11 2 Kopenhagen zw bew 11 0 Lissabon onbew 19 0 Locarno half bew 21 0.2 Londen regen 15 7 Luxemburg zw bew 12 0.2 Madrid Malaga half bew 19 1 licht bew 26 0 Mallorca half bew 20 1 München licht bew 10 4 Nice onbew 20 0 Oslo half bew 13 0.1 Parijs regen 15 1 Rome licht bew 22 0 Split half bew 24 1 Stockholm half bew 13 0 Wenen zw bew 14 0 Zürlch onweer 12 1 Casa Blanca half bew licht bew 21 0 Las Palmas 22 0 Tel Avlv licht bew 26 0 Tunis licht bew 25 0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 5