prt Staartjes is bang fgens vast te roesten Een bezienswaardig warenhuis in Parijs iv probleem ook het onze Avondje Lemmer Regenmantels oet van Woord voor Woord geen Marken en Volendam maken' y 'Geld komt bij mij op de tweede plaats' Internationale collectie NIEUW-ENGEIAND Je kunt niet zo gek bedenken of het is er KWARTET MAANDAG 21 APRIL 1975 BINNENLAND L gTred Lammers •J 'Als iets me niet Jeert begin ik er niet aan. erwerp moet me fasci- lat is het geval met de werking van het boek 'inter van Jan Terlouw, :g regisseren. Dat houdt 'lopend bezig. Die hele ik in mijn hoofd al wel keer afgedraaid. Ik leef het moment dat ik -Jtdat ik in bed stap en ts droom ik er vaak nog (37) vertelt er geest eer als hij tussen de bedrij- >ef een paar uur vrij heeft eanaken voor dit gesprek. De etylm over Oorlogswinter is jerste plaats bedoeld voor itten komt vanaf oktober bij d in dertien wekelijkse af- Jtr- van een half uur op de ex buitenopnamen in het alk bij Kampen zijn nu urn mei beginnen de opna- üjle studio. h en uitdaging voor mij er Jj fijns van te maken. Ik lance, Hetgeen inhoudt «Hl goed werk moet leveren p )g eens worden gevraagd, jewust voor deze manier ken gekozen. Ik ben er lauwd voor ergens in vast Twaalf jaar ben ik bij :1 geweest, met name bij n Studio. Daar heb ik mee acteur moet je een con- dat zeker voor een It. Je weet van tevoren niet welke stukken je in spelen. Soms kunnen ge stukken zijn maar door ;ract kunnen ze je ook stukken te spelen lelemaal niet achter staaf. is dat een martelgang, tegen mijn natuur in', zegt rtjes. gt: 'Ik hou er van nieuwe doen. Programma's ma- anderen al hebben ge- aar vind lk niks aan. Er 0 vreselijk veel braak. Om if je in mijn vak niet ;e zitten. Als collega's van ;n, dat is niets, dat lukt dan is dat voor mij er juist wel aan te be- mijn ervaring is dat het 1 lukt als je je er maar ioor inzet'. vindt Aart Staartjes zo boeiend omdat er voor kinderen zo weinig wordt gedaan op de televisie, al geeft hij toe dat er de laatste tijd wel een kentering ten goede valt waar te nemen. Maar dat is nog maar een begin. 'Ik ga er van uit dat je kinderen moet beschouwen als normale mensen. Je moet ze niet behandelen als debielen. Tot voor kort werden de dubbele kneusjes naar de kinderprogram ma's verbannen. Het is toch maar voor kinderen, zei men dan. Het re sultaat was ernaar'. Stuif es in i en ledig geven doet Aart zich aan zijn kinderpro- Het is niet toevallig dat in dat soort programma s doet spreken. Werken met ónderen is de rode draad toe door het leven van rtjes loopt. Het verklaart r zelfs over heeft gedacht er te worden. Nadat hij den in contact was geko- een pantomime groep in m, de stad waar Aart is n nog steeds woont, kreeg maak te pakken van het alles wat daarmee heeft me zo boelen, dat ik alle chter me heb verbrand en toneelschool ben gegaan, in dat soort dingen erg Je hebt maar één leven en. Mensen die tot aan tegen hun zin van negen op kantoor blijven zitten liet begrijpen. Ze sluiten Het is net zo met vakan- n. Ik zal nooit twee keer elfde plek gaan. Dat is ondenkbaar. Ik wil de jben dat er wel eens iets ;unnen gaan'. en aan kinderprogramma's Aart Staartjes heeft ook een hekel aan programma's die te braaf zijn. 'Stuif-es-in' is daar volgen hem een voorbeeld van. "Dat is een groot moeder-programma. De kinderen die erin optreden moeten allemaal iets presteren, waarmee hun familie voor de dag kan komen. Ouders zien graag dat hun kind oppassend is. Voor mij hoeft dat niet. Je moet beseffen dat kinderen net zo verve lend kunnen zijn als volwassenen'. Vandaar dat de kinderen in het programma rond Ome Willem, waarbij Aart Staartjes zeer nauw is betrokken, rustig hun gang kunnen gaan. 'Ze mogen zichzelf zijn. Met hun vragen en opmerkingen maken ze het ons soms moeilijk. Er wor den dingen gezegd die vele ouders het liefst maar zo snel mogelijk vergeten. Bij ons hoeven ze geen goede indruk te maken. Er zijn vele mensen die dat niet zo kunnen waarderen'. Bijbelvertellingen. Kritiek is er ook op het programma 'Woord voor Woord', dat Aart Staartjes elke zondagavond bij het Ikor brengt. Het was met die Bij belvertellingen voor de jeugd dat Aart Staartjes ruim acht jaar gele den kennis maakte met het medi um televisie. Het Ikor noch Aart Staartjes zelf heeft er een geheim van gemaakt dat de verteller niet bij een kerk is aangesloten. Dat zit velen niet lekker, zo blijkt nog steeds. Er zijn mensen die denken dat Aart Staartjes die Ikor-pro- gramma's alleen maar doet omdat zoiets financieel mooi meegenomen is. Zelf zegt hij er over: 'Ik zal nooit iets doen om het geld. Natuurlijk is geld in het leven belangrijk. Je moet per slot van rekening je gezin onderhouden. Maar het komt bij mij toch op de tweede plaats. Het werk zelf is voor mij het voor naamste. Het is erg aantrekkelijk een vaste baan te hebben. Als je nu ziet welke salarissen toneelgezel schappen aanbieden kan ik best begrijpen dat collega's de verlei ding niet kunnen weerstaan. Als je eenmaal ja hebt gezegd is er eigen lijk geen weg terug meer. Je salaris opzettelijk halveren is erg moeilijk. Ik verdien nu soms veel meer dan die collega's, maar er zijn ook tij den dat we heel zuinig moeten zijn. Sparen is er bij mij niet bij. Als je veel verdient betaal je je arm aan de belasting. Ze houden er geen rekening mee dat er ook tijden zijn dat je verdiensten bijna stil staan. Dat vind ik niet eerlijk'. Volle overtuiging Wat 'Woord voor woord' betreft zegt Aart Staartjes dat hij dat pro gramma, ondanks zijn niet kerke lijk zijn, 'uit volle overtuiging' brengt. 'Ik sta er helemaal achter. De Bijbel en de evangelische bood schap die er in staat vind ik enorm belangrijk in het leven. Ik voel me geen evangelisator, daarvoor heb ik geen roeping, maar ik vind het wel erg fijn dat het zo is gelopen dat ik er door mijn werk aan mag mee helpen de Bijbelse boodschap over te dragen'. Het zijn zaken, waarover Aart Staartjes, naar hij me vertelt, Aart Sllurrtjes:een onderwerp moet me fascineren. 'moeilijk' praat. 'Elk woord dat je in dit verband zegt komt gauw verkeerd over. Sommige collega's vinden het maar een stom gedoe, bij het Ikor. Daar trek ik me niets van aan. Alles wat met het geloof heeft te maken is erg impopulair in deze tijd. De belangstelling voor Woord voor Woord daalt ook. Dat is geen reden ermee te stoppen, maar juist om te proberen meer mensen erbij te betrekken. Gewoon door de inhoud van de Bijbel zo recht streeks mogelijk over te brengen. We hebben een tijd geprobeerd het te populariseren. Je kunt daar niet mee aan de gang blijven. Je moet er geen Marken en Volendam van maken.' (ADVERTENTIE) o.a. uit Scandinavië, Engeland, Zwitserland en Frankrijk Kleding en service gesigneerd Amsterdam Koningsplein Tel. 24 57 21 Eindhoven Rechtestraat j Tel. 44 32 08 door Mink van Rijsdljk Ooit heeft een respectabele Fries een prachtig pand ir Lemmer bewoond. Men kent en vindt zijn standplaats nu niet meer. In het statige pand zijn dagelijks nering doenden in de weer voor het dagelijks brood. Alleen een fragment van het oude familiewapen her innert aan vroeger: een woeste figuur met een levens grote knots. Hij is te zien in de gevel van het voormalige koetshuis, nu hotel café 'De Wildeman'. Ik houd van zulke etablis sementen, zeker in een Fries havenstadje, buiten het seizoen. Het zijn verrukkelijke oorden, waar zich dik wijls mensen ophouden uit een bijna vreemde wereld. Nu dat klopte, alle tafeltjes rondom het groene bil jart. waarop de witte en rode ballen roerloos lagen te wachten, waren bezet door Duitsers. Ze overstemden het enige Fries dat in een verre hoek werd gesproken. Geen wildemannen overigens, maar vriendelijke, oude re heren, die hun hassebassie dronken. Misschien praat ten zij wel over vroeger, toen de haven nog niet zo uit zijn voegen barstte en niet elk seizoen proüiger pretra- men aan de steigers lagen? Ik had me verheugd op de noodgedwongen overnach ting in Lemmer, in de hoop geïnspireerd te worden door het bonte uitgaansleven van de stad, zoals de damclub, de fanfare of zomaar wat biljartende jonge ren. Maar 'De Wildeman' leek uitgeblust en tam; behal ve de niet aflatende eetlust van de gasten viel er niets te beleven. Plotseling werd ik opgeschrikt door een spreekkoor uit een belendend zaaltje. Het waren dui delijk vrouwenstemmen, doch zo ze bedoelden een bood schap uit te dragen, faalden ze. Het klonk wel hard, doch onverstaanbaar. Dat leek me sneu. Per slot van rekening worden boodschappen niet voor niets de we reld in gestuurd. Daarom meldde ik me schuchter als belangstellende aan hun deur. De leidster van het gezelschap ontfermde zich over me, na de opgewekte mededeling aan haar trawanten: 'We gaan zo verder, dames. Eet maar vast uw appel.' Circa vijftig monden hapten in appeltjes. Een gezond geluid, dat wel, toch zouden slagroompunten me min der verbaasd hebben dan vruchten des velds. Hoe kortzichtig want juist het verschil tussen iets lekkers van de bakker en snoep verstandig, neem een appel, was het essentiële van de samenkomst. Ik bevond mij namelijk in een club van vrouwen, die solidair en stug doorzettend van overtollige kilo's vet wilden afkomen. Bij nadere beschouwing viel het ook niet te ontkennen dat praktisch alle rokken en bloe zen overdadig gevuld waren. De leidster vertelde: 'In zeven weken zijn zestig vrouwen samen 1240 pond af gevallen'. Dat is dan met elkaar een gewicht van onge veer tien personen, rekende ik snel uit. Het leed geen twijfel dat ze er nog een dozijn of wat konden missen. 'Het geheim,' leerde de aanvoerster, 'zit niet alleen in andere eetgewoonten, maar vooral in het samen door zetten. Ik zelf ben al veertig pond kwijt.' De appeltjes waren op, er werden oefeningen gedaan, die behalve goed voor de spieren in het algemeen ook best voor de lachspieren in het bijzonder bleken te zijn. 'En nu tot slot', sommeerde de vriendelijke leidster, 'nog even ja, toe maar aaa Het spreekkoor barstte weer in geheimtaal los. De bood schap die ik graag had willen horen, was een oefening tegen de onderkin. 'Eerst had ik er wel vier', biechtte iemand, terwijl ze trots de resterende anderhalf streelde. Moedig vond ik hen, die vrouwen, vrolijke doorzetsters met een goed gevoel voor bereikbare zaken. Wel vroeg ik me af wat ze met hun solidariteit gaan doen als iedereen het streefgewicht heeft bereikt Wat zouden de Lemster dames vinden van het plan om straks eens de zwaarlijvigheid in hun havens en kanalen aan te pakken. U weet toch dat die zo gruwelijk aan het verzieken zijn? Als vette poffertjes worden overal de bungalows uit de pan gesmeten, met slagroompunten en roomsoezen van boten voor de wal. Meer en meer, dikker en dikker. Wie denkt er nog aan de gezondheid en de lijn van Friesland? Wat een uitdaging, sterke vrouwen van Lem mer en omstreken. Je hebt bewezen dat je samen wat kunt. Een protesterend spreekkoor heb je al in huis. Bij ongeregeldheden leent de Wildeman je subiet zijn knots. Want hoe die man zich al jaren in zijn gevel staat op te winden is met geen pen te beschrijven. door Annemarie Lücker PARIJS Een van de meest volledige en daarom waarschijnlijk een van de meest curieuze waren huizen in Parijs is 'La Samaritaine'. De officiële ingang ligt aan de rue de Rivoli, maar vanaf de pont Neuf, over de Seine, is het complex het beste te overzien. De gevels maken een art déco- achtige indruk met uitstekende bal kons en naar binnen toe versprin gende verdiepingen. De Samaritai ne is onderverdeeld in vier waren huizen, waar letterlijk alles en wel zeer uitgebreid te koop is. Buiten staan marktstalletjes met handel die varieert van souvenirs (de Eif- feltoren in alle soorten en maten) tot gestreepte flanellen heren borst rokken en onderbroeken uit het jaar nul. Het interieur is rommelig en ouder wets. overal zijn kleine trappetjes, tussen-verdiepingen, bruine rol trappen en batterijen liften. Geluk kig zijn er wel veel grote overzich telijke borden, waardoor ieder z'n weg kan vinden zonder te verdwa len in dit enorme doolhof. De bovenste verdieping wordt in beslag genomen door een dieren winkel waar ontelbare hoeveelhe den kuikentjes, kippen en vogels in hokken zitten: allemaal per stuk te koop. Jonge hondjes, met en zonder stamboom liggen aandoenlijk dicht bij elkaar te wachten op een koper en bij het zien van de apen waan je je eerder in Artis dan in het warenhuis. Natuurlijk vindt een dierenvriend hier alles bij elkaar voor het verzorgen en verwennen van z'n huisdier. Prachtige marok- kaanse vogelkooien van zeshonderd francs staan naast kleine houten doosjes met een schuifklepje voor drie francs. Er zijn hondemanden, versierde halsbanden, kluiven en botten, maar ook belachelijke 'kle ren' voor de lieveling. De sportaf deling beslaat enkele verdiepingen: de jager kan er te recht voor een uitgebreid assorti ment jachtgewerfen, maar ook voor een bordje 'verboden te ja gen'. De vissers vinden hier hun juiste haakje, klapstoeltje, bewaar- trommeitje en oliepak waarop en kele tientallen handige zakjes. Er is een enorme keus in kegelspe len, jeux de boules en in het ou derwetse croquet spel. Er zijn mo toren, boten en fietsen met alle bijpassende accessoires. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is er. De keurige chefs van de afdeling werkkleding en uniformen weten niet goed wat hun overkomt sinds hun overalls, bakkersjasjes en sla gersschorten een rage zijn gewor den bij het modeminnende publiek. Het was bepaald géén gezicht te zien hoe een groepje Amerikaanse toeristen zich stond uit te dossen met vormeloze bakkers-broeken en echte Franse schilders-kielen. Zelf vonden ze het prachtig! ('de Mof') in Amsterdam verkoopt vermaakte werkkeding). De-doe-het-zei ver kan z'n hart op halen aan gipsen plafondornamen ten die er uit zien alsof ze uit een paleis komen, aan gedraaide houten deur en kastknoppen voor een paar francs en aan overdadige geknoop te gordijnkwasten. Een dorado voor vrouwen is de fourniturenafdeling waar honderden verschillende soor ten passementen en banden te koop zijn, het ene nog mooier dan het ander. Wie ooit wel eens een Frans kerk hof bezocht heeft weet dat de Fransen van het begraven van hun dierbaren een ware cultus maken, In een speciale ruimte in de kelder klinkt stemmige muziek. Hier zijn kant-en-klare marmeren platen, versierd met vogeltjes en ornamen ten, plus een sentimentele tekst in overvloed te koop. Onafzienbare rijen grafkransen, palmen en bloemen, allemaal van plastic, geven de indruk van een weelderige bloementuin. Er staan drie sterretjes bij de Samaritaine in de groene 'guide Michèlin' want vanaf het dak heeft men het aller mooiste uitzicht over Parijs. ftj gaan ons huurhuis ver een eigen woning betrek hebben we in het huurhuis verbeteringen laten aanleg- een douchecel, inplaats tweede WC, een doorbraak van twee kleine amers gemaakt werd met een toog van handvormstenen mooi in de verf en goed i. Nu willen we bij ons een en ander overdoen, huiseigenaar denkt er niet wil dat we de oude toe- erstellen. Wat moeten we d: Dit is een heel nare int als u zonder toestem- n de eigenaar ingrijpende Ingen heeft aangebracht. Inderdaad van u verlangen oorspronkelijke toestand rdt hersteld. Uw argument: in elk huis hoort een badgelegen heid, is steekhoudend, maar de te genwerping van de eigenaar: een tweede toilet mag men niet op z'n eigen houtje aan de oorspronkelijke bestemming onttrekken, terwijl een klein kabinet dat zonder veel moei lijkheden ingericht had kunnen worden tot een goed geoutilleerd bad- en wasvertrek, nu deel uit maakt van een prachtige zeer grote slaapkamer ja als de eigenaar er op staat, zit er voor u niets anders op, dan weer aan het veranderen te slaan. Tenzij de nieuwe bewoners de tegenwoordige toestand zo aan lokkelijk vinden, dat ze alles zonder meer aanvaarden, echter met toe stemming van de eigenaar. Met veel flair en handelsgeest is het mis schien mogelijk iets aan de nieuwe bewoners over te doen, maar als de handelsgeest van de nieuwe bewo ners even groot is als de uwe, zien we alleen maar narigheid en veel onkosten voor u. We menen dat de herstelkosten hoger zullen zijn, dan uw verlieskosten. Als de eigenaar toestemming daar toe zou willen verlenen, laat dan alles maar zit ten. Vraag: Waar kan ik het beste een clavecymbel kopen? Het is geen instrument, dat men overal maar tegenkomt. Graag zou ik ook iets willen weten over de mogelijkhe den, soorten en merken die er zijn van dit instrument. Hoeveel zou zo'n instrument kosten? Antwoord: Het lijkt me de aangewe zen weg dat u zich laat informeren door vakmensen op dit gebied, liefst door verschillende kunste naars-docenten aan de conservato ria hier te lande. Ir mers behalve dat deze mensen het ihstrument door emr door kennen en weten te bespelen, moeten zij ook hun leer lingen raad kunnen geven, en we ten welk instrument met het ka rakter en de mogelijkheden van hun leerlingen overeenkomt. Wij zenden u het adrss van een atelier waar men clavecymbels vervaar digt, maar met de commerciële zijde van deze zaak kunnen we ons niet bezièhouden. Vragen (één per brief) zenden naar: Uw probleem ook het onze, Postbus 507, Voorburg. Naam en adres vermelden. Eén gulden aan postzegels bijsluiten. Geheimhou ding is verzekerd. Vraag: Al knutselende heb ik een stel molenwieken ontworpen, waar over ik graag eens met experts zou willen praten. Hoe kom ik aan een adres? T- Antwoord: Gaarne melden we u het adres van de vereniging! 'De Hol landse Molen', Reguliersgracht 9, Amsterdam (2). Beter dan wij kun nen de technische experts en rela ties van deze vereniging met u over uw project spreken. Vraag: Heeft het werkelijk zin te bepalen, dat men na z'n dood het lichaam ter beschikking Varl de we tenschap stelt? Welke stappen moet men hiertoe nemen. Antwoord: Een fotocopy van een enige jaren geleden in deze rubriek geplaatste vraag en het antwoord over dit onderwerp zenden we u toe (andere geïnteresseerdenkunnen op de gebruikelijke manier zie kop van de rubriek eveneens een afschrift aanvragen). Wij voegen hier nog aan toe: Pleeg wat deze zaak betreft, overleg met uw huis arts en vraag hem met welke uni versiteit u het best in verbinding kan treden. Vraag: De betekenis van het Huee- notenkruis is mij bekend. M&ar waarom begon men het te 'dragen? Antwoord: In het Frankrijk van 1560-1700 kozen de reformatorisch gezinde Christenen, inplaats van het bij Katholieken gebruikelijke kruis, waarop vastgehecht het 'Cor pus' als herkenningsteken het Mal- thezerkruis, dat in het Frankrijk van die dagen als sieraad werd gedragen. Dit kruis was bekend als teken van de wedergeboorte. Oor spronkelijk hing aan dit kruis niet de duif, maar een druppelvormige parel (tot plm. 1690). Sommigen zagen daarin het leed van de ver volgingen, maar volgens Bourguet was dit de peervormige kruik met de heilige zalvingsolie waarmee de Franse koningen werden gezalfd: Trouw aan de gezalfde vorst voor wiens welzijn men niettegenstaan de alle vervolging blijft bidden. De overige symbolen zijn algemeen be kend. Vraag: over Damart reumagordel. Antwoord: De vraag had succes en een onzer lezeressen schreef ons, dat er nog vele Damartcentra In België aanwezig zijn. Ze noemde hierbij een telefoonnummer maar geen adres. De rest was toen een koud kunstje. Vraag: Hoe kan men de ouderdom van gegevens uit het grijs verleden vaststellen, data van gebeurtenis sen, aardlagen en vondsten? Antwoord: We zouden u kunnen verwijzen naar stapels dissertaties en dikke handboeken, maar mis schien kunnen we u het beste een niet geheel vakkundig Juist, maar toch heel aardig boek aanraden, waarin men iets voelt van de sa menhang van historie, onderzoe kingen en vondsten zodat men het verlangen in zich voelt opkomen, meer over deze zaken te gaan lezen (dat staat dan in die handboeken en dissertaties). Het is het boek: The Source (Nederl. de Bron) van James A. Michener. Vraag: Is het verantwoord voor ie mand, die te kampen heeft met hoogtevrees een autotocht te ma ken, waarbij hoge passen genomen moeten worden? Antwoord: Men zou een heel lang artikel kunnen schrijven als ant woord op deze vraag. Uit uw brief maken we op dat u voor uw plezier met vakantie gaat en dat u veel wilt genieten en uitrusten. We zql- len daar dus op reageren: Degene, die dit antwoord schrijft, gruwt ook van hoge uitzichtpunten en slinge rende bergpaswegen. Als er vakan tie genoten en gerust moet worden, nemen we gewoon de trein en daarmee komt men heel ver, zonder nachtmerries en klamme voor hoofden. Laat die wagen maar thuis of rij op plaatsen waar ook veel te zien valt. In Sauerland, de Eiffel of de Ardennen. In een vakantie moet men zich ontspannen. Vraag: van een lezer uit Zwitser land betreffende een prachtige gouden munt uit 1741. Antwoord: Dit is een gouden du kaat. Het gewicht moet zijn 3,51 gr., gehalte 0,986. Deze dukaten werden geslagen op grond van de ordinanties n.a.v. de Staten Gene raal tussen 1586 en 1808. Voorzijde: Staande geharnaste ridder met zwaard en pijlenbundel (Symbool v. d. 7 verenigde Nederlanden). Ter weerszijden jaartal met opschrift 'Concordia Res Parvae Cre6cunt (Eendracht maakt macht) en de provinoienaam (In dit geval Tra- jectum-Utrecht) Keerzijde: In een versierde lijst met het opschrift MO(netum) ORD(inum) PRCKvin- ciarum) FOEDER (atarum) BELG- (arum) AD LEG(em) LVP(er) (Munt van de Staten van de vere nigde Nederlanden (belgae voor de lage landen) volgens de Rijks wet. Sedert 1586 was de dukaat het voornaamste goudstuk van de Re publiek. De aanmunting als handels munt werd onder het Koninkrijk voortgezet tot 1960. Deze moderne gouden dukaten hadden geen vas te koers noch het karakter van wettig betaalmiddel. In tegenstel ling met uit andere muntslagen af komstige dukaten, droegen de du katen uit Deventer. Kampen en Zwolle aan de voorzijde een staan de geharnaste keizer met zwaard en rijksappel, omschrift naam en titels van de keizer. Het is wel een bezit om heel zuinig op te zijn. Laat de dukaat niet vermaken tot sieraad, waardoor van twee kleine kamers digd kan worden en ln waarde ver minderen. Vraag: Wie kan on6 Inlichten over datum en plaats van de reünie van Oud Watergraafsmeerders? Graag een briefkaart of telefoontje (070- 861360).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 7