Geen gevangenisstraf voor Pronk
laast alle bosbranden zijn mensenwerk
Rijkspostspaarbank
Voor iedereen
een eigen
spaarvorm.
Let op de
zeer hoge
rente
bij de Rijks
postspaarbank
Hopelijk werkt Pronks
vonnis ook gunstig
voor anderen door
Gewoon sparen
Jeugd
sparen
Termijn sparen
iHir*
uw nationale spaarinstelling H3IPS3
Politierechter: Nut ervan aan twijfel onderhevig
'{hoging van
nimumloon
lies aan
leidsplaatsen
eidooi voor internationaal waarschuwingsbord
lUW/KWARTET ZATERDAG 12 APRIL 1975
BINNENLAND
rolg pag 1
moeten worden. 'Door onmid-
lljke verwijdering van de kern-
tens kan ons land een sein ge-
Tvoor een andere defensiepoli-
L Voor uitbanning van deze wa-
5 en voor de vorming van
pmvrije zones in Europa', voer-
de voorstanders aan.
Joofwaardigheid
tieleider Van Tijn waarschuw-
at de geloofwaardigheid van de
w-vredespolitiek in het geding
;hoi «wij voeren een eenzame
om de NAVO ook voor ver-
1DHdering van de tactische kern-
us te krijgen. Als stok achter
eur hebben wij de mogelijkheid
mg kernwapens te verwijderen als
JAVO ons niet wil volgen. Het
tgt van slechte politiek bi]
baat die stok achter de deur in
null veren', zei hij.
PvdA-buitenlands specialist Re-
ter Beek voerde aan: "Die
be wapens uit Nederland zouden
verwijdering naar West-Duits-
gaan. Dan schepen we onze
listlsche vrienden daar met dit
waTje op. Het zou het Oostblok
maar wantrouwiger tegen-
1 de ontspaning maken als
wesland volgeladen wordt met
n wapens. Het is, aldus Ter Beek,
f illusie te menen dat Nederland
er kernwapens geen oorlogs-
pit meer zou zijn, als er een
liet komt raken wij er altijd
g letrokken. Verwijdering van de
»ap ens lost niets op van de
ige" problematiek, zo besloot
1 lïlend was ook de weinige
lathie die het congres kon op-
zen voor de pogingen van Van
[Stoel op de Europese Veilig-
iconferentie afspraken te ma-
over vrije uitwisseling van per-
a en informatie. Algemeen
ZZ de men kennelijk dat de na-
op dit punt een doorkruising
betekenen voor het beleid tot
m nvermindering te komen en
omzou dan kunnen betekenen dat
j federlandse defensiebezuinigin-
j voorlopig niet door kunnen
'gp dt het congres werd ook aan-
:rd dat de ontspanning tussen
taten moet gebeuren, terwijl
e ter Beek tevoren had betoogd
echte socialistische vredes
tek ook betekent ontspanning
Wh de volkeren zelf. Het con-
ging echtér in meerderheid
met de uitspraak dat de ont-
ningsbesprekingen toch voor-
moeten hebben.
■3;
:en
vX*
RPS-
boekje
RPS-
spaar-
rekening
(zonder
boekje)
Rente
rekening
(voor houders
vaneen
postrekening)
Plus-
rekening
(voor houders
vaneen
postrekening)
Zilvervloot
sparen
met
10%
premie
Beleggingsrekeningen met opzegtermijn
Bcleggingsbewijzen
le inleg minimaal f 1.000,-; voor jongeren t/m 20 jaar f 100,-
coupures van
1.000,-en f5.000,-
Direct opvraagbaar zonder kosten
Over elk op te
nemen bedrag
wordt 1% in
rekening gebracht
Opzegtermijn
3 maanden
Opzegtermijn
1 jaar
Opzegtermijn
2 jaar
Opzegtermijn
3 jaar
3 jaar vast
4 jaar vast
5
5
5
7
7i
51
6
7
81
OO
oo
Wilt u meer weten?
Ook over de direkte opvraagbaarheid
van het termijnsparen?
Bel gratis 0017
Vraag informatie bij het postkantoor
Schrijf - zonder postzegel -
naar de Rijkspostspaarbank, Amsterdam
ADVERTENTIE
lees het weekblad
WAARHEID EN
EENHEID
^afhankelijk aktueel anthen-
Gereformeerd.
lagt proefnummer postbus
l Utrecht.
(res landelijk secretariaat
ireformeerde
bdtekeningen-aktie is:
iulevard 11, Velp.
jlefoon 08302 - 6050.
Van een onzer verslaggevers
ZWOLLE Evenals de officier van justitie, mr- dr. H. van Buuren, zag de Zwolse politierechter
mr. B. J. A. Sprey gisteren geen aanleiding de minister van ontwikkelingssamenwerking, drs. J. P.
Pronk (35)wegens overtreding van de wegenverkeerswet tot een onvoorwaardelijke gevangenis
straf te veroordelen.
HAAG Op langere termijn
- ent de verhoging van de mi-
mlonen per 1 april jongstle-
lïen verlies van 3.000 a 4.000
agpd arbeidsplaatsen. Deze 'the-
jche en voorlopige berekening'
minister Boersma in een no-
ie is gemaakt naar aanleiding
de 180 kamervragen die de
werkgelegenheid heeft opgele-
Itwoord op die vragen zegt de
ter dat de verhoging van het
ïumloon de loonsom per
ïemer met ongeveer 0.2 pro-
doet toenemen. Bij doorbere-
g hiervan in de prijzen bete
dat een reële arbeidskostenstij-
van 0,1 procent. In totaal zul-
n-e reële arbeidskosten dit jaar
irie procent stijgen.
,-iinister rekent de Kamerleden
a"dat in de jaren 1960, 1961 en
de gemiddelde stijging vijf
it was. In die Jaren bedroeg
itto schepping van arbeids
leven ongeveer 135.000 per jaar.
In zijn vonnis noemde mr. Sprey
de gevangenisstraf 'zo'n beetje het
laatste paardemiddel' dat de rech
ter ten dienste staat. Het nut er
van, voegde hij hieraan toe, is aan
twijfel onderhevig.
De politierechter vond het ook niet
noodzakelijk de minister tot een
voorwaardelijke gevangenisstraf te
veroordelen, omdat hij herhaling
van de overtreding uitgesloten
acht. 'Als u het nu nog niet weet,
dan weet u het nooit', zei hij tegen
minister Pronk.
De officier van justitie had naast
een geldboete van tweeduizend gul
den, subsidiair veertig dagen hech
tenis, een voorwaardelijke gevange
nisstraf van een week met een
proeftijd van drie jaar geëist. De
rijbevoegdheid had hij de minister
voor de tijd van een jaar ontzegd
willen zien. De rechter maakte van
dat jaar negen maanden.
Minister Pronk antwoordde kort op
de vragen die hem door de politie
rechter werden gesteld. H}j beves
tigde dat hij in de nacht van 4 op
5 maart met zijn auto op de Elspe-
terweg in Nunspeet in de berm
terecht was gekomen, nadat hij
achter het stuur in slaap was ge
sukkeld. De minister was op weg
naar huis na een bespreking met
een aantal topambtenaren in hotel
De Mallejan in Vierhouten. Tijdens
die bijeenkomst, die volgde op een
inspannend debat in de Tweede
Kamer, had de heer Pronk een
aantal glazen bier en jenever ge
dronken.
Na ongedeerd uit zijn vernielde au
to te zijn gekropen, was de minis
ter door een passerende automobi
list meegenomen naar diens huis,
waar hij de politie belde. Een
bloedproef wees uit dat het alco
holpromillage 1.41 -bedroeg. Die
uitslag wekte verbazing, omdat bij
een eerder gehouden blaastest het
promillage onder het maximum van
0.8 was gebleven. De politierechter
constateerde dat de blaastest ken
nelijk 'niet voldoende waterdicht'
is.
In zijn requisitoir zette de officier
van justitie uitvoerig uiteen waar
om niet overtreding van lid 1 van
artikel 26 van de wegenverkeerswet,
maar van lid 2 ten laste was ge
legd. Het eerste lid handelt over
het besturen van een voertuig on
der zodanige invloed van alcohol
dat van 'behoorlijk besturen' geen
sprake kan zijn. In het tweede lid
wordt slechts gesproken van een te
hoog alcoholgehalte van het bloed. ol6Unpil<iren
de -Invoering van de nieuwe alco
holwetgeving in het verkeer per 1
november 1974 binnen het open
baar ministerie afspraken zijn ge
maakt over de te eisen straffen. Bij
een alcoholpromillage tot 1.5 wordt
doorgaans een forse geldboete (van
minimaal 500 gulden) geëist, alsme
de een ontzegging van de rijbe
voegdheid gedurende gemiddeld zes
maanden.
Met een eerdere veroordeling we
gens eenzelfde delict van de minis
ter wilde de officier geen rekening
houden, omdat voor recidive een
periode van vier jaar geldt. De heer
Pronk werd in 1970 door de Rotter
damse politierechter veroordeeld
tot zeven dagen hechtenis en drie
jaar ontzegging van de rijbevoegd
heid.
Oververmoeid
Volgens de officier viel niet te be
wijzen dat de minister niet als
gevolg, van alcoholgebruik tot 'be
hoorlijk besturen' in staat was.
Naar zijn mening was het ongeluk
mede een oververmoeidheid te wij
ten. Hij vond het zelfs 'zeer waar
schijnlijk' dat deze oververmoeid
heid de minister 'het spoor bijster
deed worden'. Daarbij wees hij erop
dat geen kenmerken van dronken
schap te bespeuren waren. Er was
geen sprake van een onzekere gang,
bloeddoorlopen ogen, een belem
merde spraak, moeite met het be
waren van het evenwicht. Kenmer
kend vond hij het daarentegen dat
de heer Pronk op het politieburèau
was 'ingesluimerd'.
Met betrekking tot de strafmaat
memoreerde de officier dat er bij
Aannhet slot van zijn, naar eigen
zeggen, 'vrij kille requisitoir', hield
de officier van justitie de ininister
voor: 'Chauffeurs zijn er niet voor
niets. Zij zijn de steunpilaren, de
als zodanig bedoelde steunpilaren,
van uw eigen en andermans veilig
heid'.
Na het pleidooi van de raadsman
van de minister, mr. W. Taekema
uit Den Haag, deed de politierech
ter onmiddellijk uitspraak. Hij stel
de zich daarbij op het standpunt
dat het onderhavige delict iemand
met een opleiding als de heer
Pronk heeft gehad, zwaarder valt
aan te rekenen dan iemand die
zo'n opleiding heeft ontbeerd. 'Ik
neem het u iets meer kwalijk dan
bepaalde andere klanten die ik hier
krijg', aldus mr. Sprelj. 'Ik zou het
mezelf ook meer kwalijk nemen'.
Voordat de minister en zijn raads
man gistermorgen de rechtszaal be
traden, iiet de Zwolse politierechter
weten 'niet zo vreselijk gelukkig' te
zijn met de grote belangstelling
van publiek en pers, omdat die zich
geheel 'op de persoon van de ver
dachte' richtte. 'De anonimiteit van
dé verdachte', aldus mr. Spreij,
'komt daardoor behoorlijk in het
geding en het schandpaaleffect
wordt behoorlijk versterkt. Ik kan
daar niets aan doen, omdat de wet
openbaarheid toestaat'.
Een uit vele
Mr. Spreij, legde er in zijn 'verma
ning' de nadruk op dat de zaak-
Pronk er een uit vele is. Hij kon
digde aan dat hij de minister zou
berechten 'als iedere andere Neder
lander die voor een soortgelijke
zaak terechtstaat'. Aan zijn woor
den verbond hij het dreigement dat
hij bij een eventuele betuiging van
bijval of afkeuring de zaal zou la
ten ontruimen.
Na de uitspraak deelden de heer
Pronk en de officier van justitie de
politierechter desgevraagd mee niet
in hoger, beroep te zullen gaan.
Aan de vooravond van de berech
ting van minister Pronk hebben
ruim twintig organisaties op het
gebied van ontwikkelingswerk pre
mier Den Uyl gevraagd de bewinds
man in het kabinet te handhaven.
Volgens de organisaties heeft het
ongeluk niets met het werk van de
minister te maken.
Foto: Minister Pronk (links) en
zijn raadsman mr. W. Taekema bij
het paleis van justitie in Zwolle,
.waar de bewindsman voor de poli
tierechter moest verschijnen.
een onzer verslaggevers
•IHEM Sinds 1945 is in Nederland 75.000 hectare aan bos en andere na-
rgebieden in vlammen opgegaan en in 99 procent van de gevallen was de
is de oorzaak. Dat zei ir. A. van Maaren, inspecteur Bosbouw van het Staats-
lebeheer, op een gisteren in Arnhem door het Bosschap georganiseerde voor-
tingsdag over Voorkoming en bestrijding van bos-, heide- en duinbranden.
A. L. des Tombe, voor
van de commissie bos-
dweer van het Bos-
voegde eraan toe dat
vaak moeilijk te
,eren zijn, maar dat wordt
enomen dat 25 procent
de branden wordt ge-
t. Al jaren blijft het
ïl bosbranden in Neder-
(de meeste komen in
ft, april en mei voor)
per jaar in de buurt
vim driehonderd bewe-
v dat is een verontrus-
cijfer.
ITS ALS 't HARDE'
MEER MOGELIJK?
van de grootste bos
ten, die ooit in Neder-
hebben gewoed, was
ij 't Harde op 18 Juni
Ongeveer vierhonderd
hectare natuurterrein ging
toen verloren. Het liep
enorm uit de hand doordat
de militaire autoriteiten te
laat alarm sloegen. 'De
schietkampen zijn sindsdien
echter zodanig beveiligd dat
mijns inziens zoiets nooit
meer kan gebeuren', aldus
de heer A. Bloem, comman
dant van de Veluwse Bos-
brandweer gisteren.
'Natuurgebeurtenissen leiden
in Nederland zelden tot een
catastrofe', zei ir. Van Maa
ren, die zelfs rekening hield
met de mogelijkheid dat de
menselijke ingreep tenslotte
ook nog iets te maken heeft
gehad met de stormrampen
van '72 en '73. waarbij zes
duizend hectare bos verloren
ging. 'Bij de bedreigingen
van bos, natuur en land
schap neemt de mens een
centrale plaats in. Ook over
matig gebruik van de natuur
door de recreërende mens
speelt hier mee. Brand is
echter de meest meedogen
loze bedreiging van de na-,
tuur'.
Mentaliteit
De mentaliteit van het pu
bliek, vond hij, moet drin
gend veranderd worden. Een
gewoonte als het afbranden
van ruigten dient te worden
tegengegaan. Doorgaans
niet-verharde wegen in het
bos moeten gesloten worden
voor auto's en dergelijke.
Overal dient de wandelaar
in natuurgebieden aandui
dingen te vinden waar een
telefoon is om bij brand
Het eventueel te inter
nationaliseren Franse
bord ter waarschuwing
voor bosbrandgevaar.
met spoed alarm te kunnen
slaan.
Mr. Des Tombe wilde niet
meedoen met hen, die sma
lend spreken over 'bermtoe
risme', maar was er wél blij
om dat toch ook steeds meeT
mensen het bos intrekken.
De standpunten van hen,
die niet zo gelukkig zijn met
veel mensen in de natuur
en van hen die daarmee
juist wél gelukkig zijn, lij
ken niet gemakkelijk te ver
enigen.
De bestrijding van- bosbran
den is de laatste tijd tech
nisch, onder meer door de
komst van de tankauto, be
langrijk verbeterd. Aan de
voorkoming ervan is nog
veel te doen. In dit verband
pleitte de ,heer Des Tombe
voor het invoeren van een
internationaal waarschu
wingsbord.
In Nederland is bijvoorbeeld
het bord met het opschrift
'Bosbr^ndgevaar' voor bui
tenlanders onbegrijpelijk.
Hij deed de suggestie voor
dit doel het Franse bord te
gebruiken, dat het picturaal
erg goed doet.
Een controverse blijft, aldus
de heer Des Tombe, of er
een rookverbod moet komen
in het bos. De mensen wor
den milieubewuster, en het
overgrote deel zal zich dit
offer van niet-roken wel
willen getroosten. Wil men
echter niet zover gaan, dan
zal men het roken op zijn
minst duidelijk moeten af
raden, bijvoorbeeld met
bordjes zoals ook de Neder
landse Spoorwegen hebben.
Een stelling die de heer Des
Tombe voorts nog lanceerde,
was dat het aanbeveling
verdient landelijk één tele
foonnummer in te stellen
voor een snelle alarmering
van de brandweer.
Preventie
Men was het er over eens
dat er veel meer dient te
worden gedaan aan brand
preventie. Er zal ook belan
grijk meer geld voor be
schikbaar moeten komen.
De commissie, die zich hier
mee voor het Bosschap be
zighoudt, werkt met een
jaarbudget van nog geen
tiénduizend gulden.
Van onze juridische medewerker mr. N. D. Jörg.
Tweeduizend gulden boete voor rijden met meer dan het toegestane per
centage alcohol in het bloed is niet niks, ook al verdien je één ton 's jaars.
Erg véél is het ook weer niet terwijl de bijkomende straf van ontzegging
van de rijbevoegdheid voor negen maanden zonder veel betekenis Is vóór
iemand die toch al voortaan verplicht was van een van staatswege gereed
staande chauffeur gebruik te maken.
Zolang we strafrecht hebben (en
dat zal in ieder geval blijven zolang
er heersende en beheerste groepen
zijn in de maatschappij) moet er
geprobeerd worden de toepassing
van strafrecht zoveel mogelijk te
beperken en de schadelijke neven
gevolgen van de toepassing zoveel
mogelijk te vermijden. Deze maken
immers dat het strafrecht groten
deels alleen maar een averechtse
uitwerking heeft. Met name de ne
gatieve gevolgen van een bepaalde
soort veroordeling voor de werk
kring van de betrokkene behoren tot
de onbedoelde en ongewenste ef
fecten van toepassing van straf
recht.
Dit te hebben vermeden door in-
plaats van vrijheidsstraf een geld
boete op te leggen, strekt de rech
ter over minister Pronks rijgedrag
tot eer. Je mag hopen dat ook voor
de mindere burger, die 'weet-je-
wetje- negeerde, zelfs voor de man
van twaalf ambachten en dertien
ongelukken, de gevangenispoorten
vóór hem en niet achter hem geslo
ten blijven.
Dit klemt te meer daar men op
grond van onderzoek wel mag aan
nemen dat een vrijheidsstraf geen
of weinig invloed heeft op het rij
den met een borrel te veel of in de
toekomst.
Wat vreemd doet de vermaning van
depolitierechter aan de pers aan.
-Ongetwijfeld vormt een tot de nok
met pers gevulde rechtszaal een
schandpaal voor wie voor het
hekje ^staat. Van enige ano
nimiteit is geen sprake. Maar
het lijkt onmogelijk in ons winde
rige landje dat een hoge boom niet
veel wind vangt. En Pronk is wel
bewust een hoge boom. Een derge
lijk verwijt aan de pers gaat op
wanneer het iemand betreft die de
publiciteit niet gezocht heeft. En
het verwijt zou ook terecht zijn als
het aan het adres van opsporende
instanties werd gedaan, wanneer zij
de initialen van een verdachte uit
een klein dorp aan de pers doorge
ven, of anderszins gegevens toevoe
gen (slager, Ambonees enz.) die de
man publiekelijk bekend maken en
eventueel de groep in discrediet
brengen.
