|troom publikaties groeit: rouw 'lekker in de markt' Monumenten moeten zo mogelijk niet erg uit de toon vallen uurders spannen kort Ming aan tegen oningbou wverenigi ng Crisis in bestuur van Eindhoven leidt niet tot ontslag wethouders 'Inspraak middel voor de overheid om burgers naar haar hand te zetten' ^nancipatie nog nauwelijks in literatuur doorgedrongen Negen maanden voor neerschieten van schoonvader Kapitale inbraken opgelost Planologische dienst Gelderland: Vierbaansweg stuit op verzet in Eindhoven Minder werklozen Brandje bij Mobil Oil Opnieuw korter werken bij Enka Sneeuw in plaats van koffie Gelders landgoed aangekocht door stichting TROUW/KWARTET WOENSDAG 9 APRIL 1975 BINNENLAND P6/RHU pr Aukje Holtrop ■vrouwen liggen lekker in de |kt, verzuchtte zangeres Schreijer bij de opening het Jaar van de Vrouw in [aagse Ridderzaal. Als je de jende stroom publikaties r vrouwen en vrouweneman- tie in ogenschouw neemt, [je geneigd zijn haar gelijk 'even. Vrouwen liggen, in ir geval als beschrijfobjekt, Jer in de markt. merkwaardige is dat vrouwen- icipatie in de literatuur nauwe- s doorgedrongen. Tenminste, Ierland niet. Romans of poë- iljvoorbeeld, waarin de bewust- van vrouwen een rol lt, verschijnen er nauwelijks in land. Studies, documentaires en daarentegen wel. Vooral op journalistieke vlak blijkt de ïoipatie inspirerend te werken, it de publikaties en boeken die de laatste maanden verschenen L blijkt dat overduidelijk. fmooiste documentaire boek van "laatste tijd is het 'geschledenis- k' van Dolle Mina: Meid, wat ik bewust geworden. (Uitgege- door de Stichting Dolle Mina Den Haag, prijs 14,75). Het is prachtig versierd (veel foto's ekeningen) overzicht geworden mal wat Dolle Mina de afgelopen ne jaar gedaan heeft, de acties die dp erd werden, de congressen 1 oVer de politieke lijn van {t e Mina gediscussieerd werd, de „jier waarop in de kranten op de j a's gereageerd werd en dat alles .gn sen en (toch) leesbaar op '/v ft gesteld door Marjo van f' ime3in Nederland te blijven: er 10 tóieen ook een studie over De ende vrouw, een benadering it haar plaats in gezin en jhouden, door A. C. Boelmans- B|ijan en M. Beuckens-Vries ;egeven door Van Gorcum in prijs 13.50). Ter sprake t in welke mate vrouwen aan arbeidsproces deelnemen, welke ied leeftijd, opleiding en ge- Ltuatie daarbij spelen, welk werk vrouwen verrichten en e veranderingen en ontwikke- sn zich de laatste jaren hebben jedaan. De studie gaat uit van isiitie van de vrouw in het of huishouden, vooral omdat grote invloed heeft op het al niet werken van de vrouw en uur van dat werken, rapport is rijkelijk voorzien statistieken en tabellen, waar- r het goede diensten kan doen [naslagwerk. Maar het ziet er (door tegelijkertijd ook zo saai 'dat niemand met rode oren in fapport zal gaan zitten lezen. dichten dichteres Inge Lievaart verza- le gedichten die vrouwen over (wen schreven, over Maria, Eva, de vrouw als moeder, huis ister, minnares, weduwe etc. jbupdelitje (uitgegeven door Kok Kampen, prijs 9.50) is het fe in de hier genoemde reeks tin vrouwen literair bezig zijn. Mie verschillen in kwaliteit valt erg op de afhankelijke positie de vrouw, al voelt niet iedere 'eres zich prettig bij die afhan- cheid van een man, een baan, ït huishouden. Maar het besef afhankelijkheid kén een eerste zijn op de weg naar onafhan- "ïeld en dit boekje past dan wel in 'deze tijd vol geluiden Illustratie uit: 'Meid, wat ben ik bewust geworden': Vijf jaar Dolle Mina. Dolle Mina demonstreert b(j een kort geding dat de NVSH tegen de Staat aanspant in verband met sluiting van een abortus kliniek in Amsterdam (augustus '74). over vrouwen-emancipatie', zoals de uitgever het noemt. Tenslotte nog wat buitenlands ma teriaal. Meulenhoff had de uitste kende gedachte om twee boeken van de bekende Amerikaanse femi niste Kate Millett uit te geven. Sekse en macht (prijs 32.50) en Feiten over prostitutie (prijs 17.50). Sekse en macht In Sekse en Macht (voor het eerst in 1970 verschenen) beschrijft Kate Millett de harde machtsstrijd die er tussen de seksen gevoerd wordt. Het patriarchaat is een politiek in stituut, zegt Kate Millett en heeft niets met aangeboren verschillen tussen mannen en vrouwen te ma ken. Een uitgebreid overzicht van het ontstaan van de patriarchale maatschappij en de manier waarop deze zich, ondanks kleine verschui vingen en veranderingen, wist te handhaven, plus een beschrijving van de manier waarop de manne lijke suprematie in de boeken van D. H. Lawrence, Henry Miller, Nor man Mailer en Jean Genet vorm kreeg maken van dit boek een goed gedocumenteerde ontmaskering van een maatschappelijk instituut dat het vrouwen onmogelijk heeft ge maakt en nog maakt om als gelijk waardige mensen beschouwd en behandeld te worden. Sekse en macht is zeer leesbaar geschreven en goed vertaald door Henny Scheepmaker. Schopenhauer Tenslotte een boekje voor mensen die niets van vrouwen en emanci patie moeten hebben en daarbij graag geruggesteund willen worden door een beroemde naam. In de onvolprezen serie Privé-domein van De Arbeiderspers verscheen Er is geen vrouw die deugt van Arthur Schopenhauer (prijs 22.50). Scho penhauer was een knorrig mens en kon bovendien goed schrijven. De combinatie van beide eigenschap pen levert bijna altijd prima lec tuur op. Maar vrouwenhaters wor den teleurgesteld: al na 27 bladzij den verlegt de bekende filosoof zijn ergernis naar andere onderwerpen, de godsdienst, lawaai op straat, de verveling, schrijvers en weten schapslied en. Allemaal even leuk om te lezen, het er wel of niet mee eens te zijn, maar niet om -achter elkaar uit te lezen. Want zelfs al ben 'je het met veel van de opmer kingen vajn Schopenhauer eens, op den duur werkt die dwarsheid ave rechts. Jiorten en huurverhogingen een verslaggever oi 'ELING Ruim 220 bewoners van woningwetwoningen in de lensewijk te Refeling (bij Eindhoven) hebben een kort geding i gespannen tegen de rooms-katholieke woningbouwvereniging ag'Pt Elkander', die verantwoordelijk is voor de exploitatie vart e roningen. B. bij t tou uurders eisen dat zij door het _iur als lid van de vereniging en aanvaard. Op die manier n de huurders, die zich vere hebben in een actiecomité be pen te worden bij het beleid de vereniging! De huurders r Jen daarin geen enkele zeggen- k iiding tot het geding is een enlijke huurverhoging die vol- het actiecomité nodig is in »nd met exploitatietekorten bij 1 Elkander.' Al sedert 1968 volgens het comité verlies ge- met name op de verwar- Iskosten. Volgens E. Luppens, van het aktlecomlté, werd >rt vorig jaar ontdekt tij- een controle door de rljksac- ""tsdlenst. Het bestuur van niglng heeft volgens hem weten dat de tekorten tot en [1972 gedekt zullen worden uit 'hciële reserves van de vereni- tijdig heeft, zegt hij, het be- r bepaald dat de tekorten over en 1974 moeten worden be- 4 door de gezamenlijke huur den wel binnen één jaar. Daar- Jt werd met ingang van 1 janu- 1975 een maandelijkse huurver- *g aangezegd van vijftien gul- rfDe huurders hebben tot nu toe rfr geweigerd zowel deze huur ling als de navordering te betalen. De heer P. Wolters voorzitter van 'Helpt Eikanker' meent dat 'alles best in orde komt.' Er is volgens hem geen sprake van tekorten over de jaren 1968 tot en met 1972. 'De navordering die de huurders nu moeten betalen heeft betrekking op de jaren 1973-1974. De verhoogde gas- en olieprijzen zijn door ons niet eerder in rekening gebracht omdat wij kampen met personeels gebrek', aldus de heer Wolters. Er is volgens hem dus geen vuiltje aan de lucht. 'De bewoners zijn tot actie overgegaan omdat ze door een paar mensen worden opgeruid', meent de heer Wolters. Opmaken De huurverhoging en de navorde ring leveren volgens hem alleen maar problemen voor mensen die elke maand al het geld opmaken! 'Die mensen zullen wel even krap komen te zitten, maar wij zijn erg soepel met de invordering'. De vraag of de huurders wel of geen lid van de vereniging zijn en dus inspraak hebben zal volgens hem binnenkort ook wel beantwoord worden. 'WIJ zijn bezig met een herstructurering van 'helpt elkan der.' Daarna zal alles wel duidelijk worden.' Het geding komt op 2 april voor de rechter. Van een zeker sceptisisme was sprake bij twee-derde deel van de ondervraagden. Men vond dat men niet al te veel van Inspraak moet verwachten. Dat wil zeggen: 62 procent van de bevolking was die gedachte toegedaan en 69 procent van de deelnemers. De deelnemers zijn in dit geval de mensen, die bij de inspraak een objectieve rol speelden, in de méés te gevallen doordat zij present wa ren bij de hoorzittingen. De twijfel of veel van de verwachtingen ten aanzien van de inspraak werkelijk heid kunnen worden, is dus bij hen, die er daadwerkelijk aan mee deden, iets groter dan bij de bevol king in het algemeen'. Wat de deelnemers aan de hoorzit tingen betreft, bleek dat zij niet alleen politiek actiever leven, maar ook bij allerlei vormen van vereni gingsleven meer betrokken zijn dan de anderen. Conclusie: 'Het is niet zonder meer gelukt om Inspraak te laten dienen als een nieuwe weg voor de burger om in gesprek met de overheid te komen, voor zover die burger de andere kanalen onbenut laat. De Inspraak in midden-Gelderland heeft meer gediend als een extra kanaal voor het georganiseerd deel van de bevolking, dat toch al be trekkelijk goed de weg naar de overheid kende Twintig procent vrouwen Van de deelnemers bestond slechts twintig procent uit vrouwen, en meestal hadden dezen een hogere opleiding genoten. In Arnhem en Nijmegen woont bijna de helft van de bevolking uit midden-Gelder land. maar toch leverden ze slechts negentien procent van de deelne mers. 55 procent van de ondervraagde bevolking oordeelde dat inspraak te ver afstaat van wat gewone lieden interesseert. Het gaat iedereen om zijn eigen belangen, dacht veertig procent van de bevolking. Mogelijk kan via Inspraak de overheid onder druk worden gezet, stelde 54 pro cent van de bevolking, maar bij de deelnemers was er op dat punt belangrijk minder hoop (37 pro cent). Ongeveer 75 procent vond dat In spraak meer begrip kan kweken voor de standpunten van de over heid. De helft zei dat de provincie nog teveel achter gesloten deuren werkt. Van de bevolking blijkt 65 procent niet enthousiast te maken Van een verslaggever UTRECHT De rechtbank te Utrecht heeft negen maanden ge vangenisstraf met aftrek (waarvan twee voorwaardelijk) opgelegd aan de 28-jarige D. J., die eind novem ber in Maarssen zijn schoonvader neerschoot. Het slachtoffer is enke le maanden later aan zijn schot wonden overleden. De officier van justitie had een jaar met aftrek geëist. Aanleiding tot de schietpartij was een huwelijksdrama. Zijn ex-vrouw was weer bij haar ouders ingetrok ken, met de kinderen. Stelselmatig werd de vader buiten de deur ge houden: hij mocht zijn kinderen niet zien. Toen J. op 27 november van het vorig jaar voor de zoveelste keer dreigde te worden afgescheept, ontstond er een vechtpartij. J. nam het niet langer. Hij drong het huis binnen, en raakte met zijn schoon vader in gevecht. Daarbij schoot J. zijn schoonvader in de buik met een omgebouwd gaspistool. Voor de rechtbank zei J. dat hij het pistool had meegenomen om te intimide ren, en niet om ermee te schieten. AMSTERDAM Met de aanhou ding van de 21-jarige zeeman T. van N. en de 24-jarige etaleur C.H.R. uit Amsterdam heeft de re cherche een groot aantal kapitale inbraken uit de afgelopen drie maanden in de hoofdstad opgelost. De mannen werden aangehouden bij het plegen van een Inbraak ln een chinees gokhuis, waar zij al eerder een illegaal bezoek hadden gebracht. Het tweetal ontvreemdde o.m. bij een diamantair voor ruim een ton aan gouden en zilveren sieraden, briljanten en schilderijen. De totale buit van de nu opgelost inbraken wordt geschat op een waarde van minstens acht ton. Bij hun aanhou ding waren de verdachten in het bezit van vuurwapens. Voor hulp verlening bij de inbraken heeft de politie aangehouden de 38-jarige G. L. de V. en voor heling van vele van de gestolen goederen de 37- jarige L. J. van N. Van een verslaggever EINDHOVEN De bestuurscrisis in Eindhoven zal niet leiden tot het ontslag van de beide progressieve wethouders. Wel werd in de raadsvergadering een motie aangenomen, waarin de raad 'ernstige verontwaardiging en afkeuring' uitsprak over het gedrag van de beide wethouders 'waardoor de overeengekomen collegiali teit binnen het college van burgemeester en wethouders is ge schonden'. De motie werd ondersteund door de voltallige CDA-fractie inclusief de drie CDA-wethouders en de fractie van de Katholieke Democraten. Té gen stemden de Progressieve Kom- binatie en de WD. De bestuurscrisis ontstond toen de wethouders J. Mulder en mevrouw E. Klaassens-Postema (beiden van de Progressieve Kombinatie) zeiden dat zij een eventuele zevende wet houder voor Eindhoven niet nodig vonden. Enkele dagen daarvóór hadden B. en W. echter unaniem laten weten dat versterking met een zevende wethouder noodzake lijk was, onder meer in verband met de voorbereiding van de wet voor de agglomeratie Eindhoven. Moties Drs. B. Combee, fractievoorzitter van het CDA, verweet beide wet houders in de raadsvergadering politieke tweeslachtigheid 'en dat moet met wortel en tak worden uitgeroeid anders kan er niet meer behoorlijk worden bestuurd', aldus de heer Combee. Hij diende twee moties in waarvan er één in een later stadium werd ingetrokken. Daarin werd van beide wethouders geëist dat zij de collegialiteltsge- dachte zoals die werd geformu leerd tijdens de vorming van het college zouden onderschrijven. Bovendien zouden beide wethouders moeten erkennen dat de verklaring van 28 maart in strijd was met deze gedachte. De tweede motie werd Ingetrokken omdat de betrokken wethouders, Mulder en Klaassens-Postema, tij dens de discussie deze eisen inwil ligden. Ook verklaarden zij over tuigd te zijn van de noodzaak om het college te versterken. In de Kwart van de bevoiking meent: Van een onzer verslaggevers ARNHEM/NIJMEGEN Bijna een kwart van de bevolking 24 procent is van mening dat inspraak een middel is voor de overheid om de burgers naar haar hand te zetten. Deze opvatting is gebleken bij een onderzoek dat het Instituut voor Toegepast Sociologie te Nijmegen in opdracht van het provinciaal bestuur verrichtte naar het verloop van de eerste inspraakronde ten be hoeve van het streekplan midden-Gelderland. Van een onzer verslaggevers ARNHEM Een met veel gemeenschapsgeld gerestaureerde mo len zou niet mogen dienen als ijsverkooppunt, maar ook werkelijk moeten malen, eventueel met een stevige subsidie. Ook zou een jj| Dllitslftïïd gerestaureerd gothisch kerkje niet als autostalling mogen fun- geren. eerstvolgende vergadering van B. en W. zal uitvoerig op deze zaak worden ingegaan. De CDA-fractie had gedreigd een ontslagprocedure voor beide wet houders te zullen beginnen als niet zou worden ingegaan op de eisen zoals die waren geformuleerd ln de later ingetrokken motie. Wijk begint geding Van een verslaggever EINDHOVEN De bewoners van de Eindhovense wijk 'Het Vonder- kwartier' verzetten zich tegen de aanleg van een dubbelbaans weg door hun wijk. De weg komt volgens de wijkbewoners (die zich verenigd hebben in een actiecomité) in de plaats van een aantal groenvoorzie ningen die in het bestemmingsplan waren opgenomen. Ook op andere punten zou de aan leg van de weg in strijd zijn met dat bestemmingsplan. Dit alles werd in een vergadering van de Eindhovense gemeenteraad beves tigd door mr. W. Elk, wethouder van ruimtelijke ordening. Omdat de aanleg van de weg. waardoor een aantal Philipscomplexen onderling sneller bereikbaar zullen zijn, in strijd is met het bestemmingsplan, had volgens de wijkbewoners een wijzigingsprocedure moeten plaats vinden. De wethouder bestreed dit. De gemeente heeft, zei hij, juridisch niet fout gehandeld. Wethouder Van EÏk zei op zo kort mogelijke termijn in overleg te zul len treden met de bewoners, die geëist hadden dat in afwachting van dit overleg het werk aan de weg onmiddellijk zou worden stop gezet. Omdat de gemeenteraad daarover geen beslissing heeft ge nomen. heeft het actiecomité beslo ten een kort geding tegen de ge meente te zullen aanspannen. Het comité kondigde het geding ook aan op een meterslang span doek op de publieke tribune. Op last van burgemeester Van der Lee werd dit echter onmiddellijk na het ophangen weer verwijderd. voor enige deelname aan het ver dere streekplanwerk. Oorzaken: on voldoende interesse, kennis en tijd. En negen procent bedankt ervoor 'op grond van een gevoel van machteloosheid. Aan het rapport is onder meer de aanbevelingen toegevoegd, omdat gebleken is dat bepaalde groeperin gen, waaronder vooral de mensen met een lagere opleiding, niet deel nemen aan de inspraak, dient aan hun belangen extra aandacht te worden besteed door 'positieve dis criminatie'. En 'Het informatie-ma teriaal moet in begrijpelijke taal worden geschreven'. Dat merkt de Provinciale Planolo gische Dienst van Gelderland op in haar voorlopig jaarverslag 1974. Van de zijde van de PPD daarin gepleit voor een integere monu mentenzorg. Een en ander betekent ook dat het gebruik 'zo eerlijk mo gelijk is'. Toch wil de PPD deze regel niet zoals wordt opgemerkt dogma tisch toepassen. Een boerderij, die tevens monument is, zal zoveel be zwaren opleveren voor de bedrijfs voering, dat het gebruik als restau rant, oudheidkamer of artiestenwo ning aanvaardbaar kan zijn. Volgens de PPD zal men bij het betrekken van gerestaureerde histo rische huizen aandacht moeten ge ven aan het woonmilieu. Er kunnen namelijk bezwaren optreden als eenzaamheid, het ontbreken van scholen, onveiligheid, nachtelijk la waai enz. Het wonen in een drukke winkelstraat kan eveneens moei lijkheden opleveren. Vooral als de middenstand 'meent tot elektro nisch geweld te moeten overgaan' (muziek) zoals dat bijvoorbeeld in de winkelstraten van het oude stadje Doesburg het geval is. Buurtsgewija Het verdiend, aldus de PPD. sterk aanbeveling de restauratie van wo ningen buurtsgewijs aan te pakken. Deventer, Buren en Middelburg zijn hier de voorbeelden. Naar de mening van de Gelderse PPD moet er in een tijd van groei ende werkloosheid veel meer geld beschikbaar komen voor het om scholen van mensen, die zich met het restaureren en onderhouden van historische monumenten kun nen bezighouden. Dat zijn arbeids intensieve zaken. 'Men redt daar mee monumenten, verrijkt het leef milieu, bevordert de variëteit van wonen en geeft een aantal mensen een soort werk, waarbij het begrip arbeidsvreugde weer hoog geno teerd kan staan'. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Op het terrein van Mobil Oil in het westelijk ha- veügebied is de bovenkant van een benzineopslagtank door onbekende oorzaak in brand gevlogen. Het vuur kon echter snel geblust wor den door de bedrijfsbrandweer. De hoofdstedelijke brandweer was met groot materieel uitgerukt, maar hoefdie niet in actie te komen. Tus sen Mobil Oil en de brandweer bestaat een afspraak dat de brand weerwagens niet op het terrein ko men, tenzij de bedrijfsbrandweer het niet aankan. Daarom bleven de spuitwagens van de Amsterdamse brandweer buiten de poorten. Van een verslaggever EMMEN De directie van het garenverdelingsbedrijf Enka in Em- men en Emmercompascuum heeft werktijdverkorting aangevraagd voor 3.500 werknemers. Sinds no vember vorig jaar werkten er al 3.100 werknemers van Enka korter. Enka gaat nu de vijfde periode van zes weken korter werken in. De toestand bij Enka baart de indus triebonden grote zorgen. Al doet de directie alle moeite om ontslagen te voorkomen, volgens de voorzitter van de Industriebond NW, de heer A. Plaisier, ziet de toekomst van de werknemers er niet bepaald roos kleurig uit. h -v -u f In plaats van dampende kopjes koffie een dik pak sneeuw op de tafeltjes van een terrasje van een restaurant in het Zwitserse Chur. Als gevclg van lawines door de hevige sneeuwval in het Zwitserse en Italiaanse Alpengebied hebben de afgelopen dagen zeker veertig mensen het leven verloren. NEURENBERG In maart is de werkloosheid in de Bondsrepubliek voor het eerst sinds acht maanden verminderd. Eind vorige maand waren er 1.11 miljoen mensen (4.9 procent van de Westduitse beroeps bevolking) zonder werk tegen eind februari 1.18 miljoen (5.2 procent), zo blijkt uit gegevens van het Westduitse arbeidsbureau. De directeur van dit bureau, Josef Stingl, tekende hierbij aan dat er absoluut nog geen sprake is van een ommekeer in de conjuncturele ontwikkeling. Een daling van het werkloosheidscijfer is in deze perio de van het jaar een normale zaak. Voor het eerst dit jaar is ook het aantal mensen dat te maken heeft met een verkorting van de werktijd gedaald. Midden maart werkten er in de Bondsrepubliek 813.400 perso nen korter dan normaal (143.100 minder dan een maand eerder). Het aantal vacatures nam de vorige maand met 14.300 toe tot 260.600. Stingl noemde dat voor de maand maart een 'abnormaal kleine stij ging'. De industriële produktleplan- nen voor de naaste toekomst be stempelde hij als 'te weinig expan sief om tot een verbetering van de totale werkgelegenheid te kunnen leiden'. Oude man verdronken AMSTERDAM Maandagmiddag is de 70-jarige P. Loogma*i in een sloot achter zijn woning aan de dubbele buurt in Sloterdijk ver dronken. Volgens de politie wilde hij 's middags vanaf een vlondertje achter zijn huls wat afval in het water deponeren. Slecht ter been als hij was verloor hij, mogelijk door een rukwind, het evenwicht en belandde in het water. Een voorbijganger zag later zijn stoffe lijk overschot drijven en waar schuwde de politie. Van een onzer verslaggevers ARNHEM De Stichting Het Gel- dersch Landschap zal met steun van rijk en provincie het landgoed Kieftskamp te Vorden aankopen voor de prijs van 1.400.000. Het ruim 150 hectare grote landgoed, dat voor tweederde uit bos, moeras, water en helde bestaat, vormt een fraai stuk Achterhoeks cultuurland schap met een grote rijkdom aan flora en fauna. Het huis Kiefts kamp zelf, dat waarschijnlijk in 1776 naar een ontwerp van de mili taire ingenieur J. H. van den Heu vel gebouwd werd, is een der best bewaarde 18-de eeuwse landhuizen in Gelderland. Verder liggen er op het thans nog in particuliere han den zijnde bezit vier boerderijen, waarvan er twee op de monumen tenlijst staan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 11