ftudie Kross: Laat de Surinaamse
onafhankelijkheid nü afketsen
ziekenverzorgsters
nige wapen om politieke problemen te lijf te gaan: de grootst mogelijke politieke eenheid
'Verdeeldheid, niet vrij
van racistische trekken'
Hervormde Stichting
'DEN OOIMAN'
GEDIPLOMEERDE
BEJAARDENVERZORGSTERS
AMILIEBERICHTEN
Inschrijving
nieuwe studenten.
[OUW/KWARTET DINSDAG 25 MAART 1975
BINNENLAND 9
oor Jan Kuljk
ludi Kross is een 36-jarige Surinaamse
Durnalist van creoolse afkomst; een
oan die verbazingwekkend goed formu-
eert iemand die zich, eerst in Ne-
lerland, daarna in Suriname en nu
reer in Nederland, bijzonder heeft in
spannen voor het bewust maken van
ijn landgenoten. Hij is een zeer politiek
ier, maar niet politiek georganiseerd.
lij beroept zich er op nog nooit in
luriname door toevallige omstandighe-
en, in Nederland door principieel te
e bent nationalist; hoeveel jaar
eleden hoorde ik je al niet over de
nafhankelijkheid van je land pra-
en; je hebt mede een staking ge-
id tegen de Surinaamse regering
ie optrad toen Lachmon nog de
lerke man was en nu nog geen
rie jaar later zit je met diezelf-
e Lachmon in één schuitje en
epleit je uitstel van de onafhan-
elijkheid. Wat is dat voor angst
oor de onafhankelijkheid?
Iet is in wezen heel simpel. Ik
eem geen woord teamg van wat ik
i het verleden heb gezegd en ge-
aan. Ik ben ook nog steeds vóór
nafhankelijkheid. De vraag is al
en: op welke voorwaarden? Daar
tten twee kanten aan een Ne-
erlandse en een Surinaamse. Het
iag niet zo zijn dat Nederland op
en koopje van ons afkomt en wat
uriname betreft: de tegenstellin-
en die de huidige regering van de
1 PK nu opwerkt, waardoor het
nd uitgerekend op het ogenblik
it het de belangrijkste stap uit
ijn geschiedenis doet de grootst
logelijke verdeeldheid beleeft, die
iet vrij is van racistische trek
endat is voor mij onaanvaard-
aar.
oais de regering nu zegt: 'wij heb-
en een mandaat' en dan de oppo-
iiie uitschakelt; dat kan niet
at wekt revanchistische gevoelens
p. Dat Is het omgekeerde (maar
erder hetzelfde) als wat Lachmon
eed toen hij de macht had en er
elfs niet over onafhankelijkheid
iocht worden gesproken.
ie dat dan maar als reactie op
achmons houding in het verleden,
laar Lachmon zou naar mijn me-
ing nu hij er op staat om mee
t praten over onafhankelijkheid
en stuk geloofwaardiger zijn als
in het verleden niet zo star was
i eweest. Hij wekt nu de indruk (of
raagt de verdenking met zich
lee) dat hij wil meewerken om te
aan dwarsliggen.
geloof dat Lachmon zelf ook wel
ziet, dat hij in het verleden op te
orte termijn heeft gedacht. Hij
eeff een taxatiefout gemaakt en
idacht het allemaal wel te red
en. Dat is een ernstige fout voor
politicus,
laar hij is nu oprecht als hij die
nafhankelijkheid als feit accep-
ert. Hij moet trouwens wel, want
ederland wil van ons af. Maar
ekijk nu die situatie in Suriname,
en klein land, dun bevolkt, dat
chter zijn eigen mensen niet eens
an opvangen. Wij hebben slecht
afwikkelde hulpbronnen en grote
ook psychologische proble-
De mensen die weggaan zade-
de achterblijvers evenzeer met
un problemen op. Of je het wil of
let je moet de vraag beant-
roorden: 'Waarom blijf ik eigen-
jk?'
en land ook dat in zekere zin in
achtertuin van de Verenigde
laten ligt, dat eigenlijk geen
taatkundige geschiedenis' heeft
at moet je doen als dat land
elfstandig wordt? Je kunt toch
één wapen gebruiken om die
iroblemen te lijf te gaan en dat is
grootst mogelijke politieke een-
eid.
kan me toch niet aan de indruk
nttrekken dat Lachmon en jij
iok wel op het punt van de
rondwet en de burgerrechten
chreeuwen voordat zij geslagen
weigeren gestemd te hebben. Een
paar jaar geleden vertelde hij mij zich
verwant te voelen met de NPS, de Na
tionale Partij Suriname; de grote cre
oolse volkspartij van enige jaren gele
den overleden premier Pengel en van de
huidige premier Arron. Hij voelde zioh
verwant met de NPS om op die manier
politiek contact te houden met de bre
de massa van het volk. Dat betekende
dus ook dat hij afstand nam van de
vooral op de intellectuele creolen steu
nende PNR (Partij Nationalistische Re
publiek) van de huidige minister van
economische zaken Bruma.
Hij zet zich nu echter in, samen met de
leider van de hindostanen (en de oppo
sitieleider in het parlement) Lachmon
om de onafhankelijkheid in elk geval
door zoveel mogelijk groepen uit de be
volking te laten dragen; om op die ma
nie de als afschuwelijk ervaren politie
ke deling in Suriname langs de lijnen
van het ras te doorbreken. Als er eco
nomisch dan ook nog wat extra's inzit,
is dat mooi meegenomen.
Hiernaast volgt RUdi Kross' politieke
verhaal. Er is over hem als óver zo
veel Surinamers die doordrenkt zijn van
de Nederlandse .cultuur ook een an
der verhaal te vertellea; over. een man
die in zijn gevoels- en gedachtenleven
voortdurende heen- en weer .^eis^ tus
sen Suriname en Nederland en nergens
thuis is. Dat verhaal probeert Rudi
Kross óp het ogenblik .zichzelf'bewust te
worden en op te schrijven in een boek.
Rudie Kross
zijn. Er is een redelijk samengestel
de en heel achtenswaardige com
missie aan het werk orp een grond
wet op te stellen; alle bevolkings
groepen zijn daarin vertegenwoor
digd er bestaat een staatsrege
ling waarin de rechten gewaar
borgd zijn. Het moet niet zo'n
honds moeilijk werk zijn die staats
regeling even om te bouwen tot
een echte grondwet, vooral omdat'
de tijd zo dringt.
Je verhaal is juist, maar niet vrij
van mythologie. De commissie
heeft zich gesplitst in twee groe
pen. waarvan de eerste de funda
menten moet leggen voor een goe
de grondwet in de gegeven situatie.
De tweede groep moet inventarise
ren Wat er aan rechten en eventue
le wenselijkheden op dat gebied is.
Die tweede groep mag dus alleen
maar materiaal voor die eerste
groep aandragen?
Precies, en het nare is nu dat in
die eerste groep de hindostaanse
bevolkingsgroep 'bijna niet verte
genwoordigd is, terwijl de hindosta-
neai in de tweede groep oververte
genwoordigd zijn.
Dat is op zichzelf al erg, maar mijn
grootste bezwaar is bovendien dat
die commissie wel heel respectabel,
maar zo weinig politiek is. De tijd
is voorbij dat grondwetten als een
charter bij wijze van /spreken dooi
de wolken heen aan de volken werd
gegeven. Ik wil natuurlijk ook geen
'eden in de kaatsbaan' of iets der
gelijks, maar ik wil wel een grond
wetgevende vergadering, waarin al
le stromingen van het volk aan het
woord komen.
De tijd daarvoor is wel heel kort.
Arron heeft zichzelf ook veel te
weinig tijd toegemeten, maar voor
mijn part zou dan de herziene
staatsregeling de eerste tijd nog
best even als grondwet kunnen die
nen. Dan zou er later een echte
grondwet kunnen komen. De
grondwet van de Verenigde Staten
is toch ook een hele tijd na de
onafhankelij kheidsverklaringopge -
steld. Een grondwet moet een werk
van lange adem zijn.
Ik begrijp Arron overigens wel. Die
wil het nu met die commissie 'neu
traal' houden. En met een nieuwe
grondwet ontloopt hij bovendien
het artikel uit de staatsregeling dat
voor wijziging een twee-derde
meerderheid voorschrijft.
Maar ik vind: als Arron voor die
nieuwe grondwet geen verkiezingen
laat houden, als deze regering on
der de nieuwe grondwet gewoon
doorgaat of er niets aan, de hand is
dan is er maar één conclusie
mogelijk: dan wordt Suriname on
afhankelijk onder een onwettige
regering. Dan kent Arron zichzelf
een mandaat toe, waarover het volk
zich niet heeft uitgesproken.
Waarom is bij de verkiezing van
1973 de onafhankelijkheid geen in
zet geweest ook niet bij de NPK.
Dat is vreemd: zwijgen tijdens de
verkiezingscampagne en bij de eer
ste regeringsverklaring ermee op de
proppen komen.
Het is overdreven te zeggen dat
Arron een marionet is van Bruma.
Maar wel is waar dat Bruma en
zijn' partij in deze regering zijn
overgewaardeerd. De overwinning
van de NPK bij de verkiezingen
van 1972 is vooral het gevolg van
een fronteffect; een afzetten tegen
het (terecht) gehate regiem van
Lachmon en zijn marionetten.
Een bij-verschijnsel in die coalitie
is nu, dat de positie van de kleine
partijen sterk overgewaardeerd
wordt. En de PNR van Bruma is
nationalistisch. Laat ik er meteen
bij zeggen: wat ouderwets nationa
listisch. Daar bedoel ik mee het
nationalisme van de jaren vijftig,
een beetje 'Blut und Boden', met
wat erg veel symboliek, waarachter
niets te vinden is.
De fout van deze regering is dat zij
zich zozeer op de onafhankelijkheid
heeft vastgelegd, dat die onafhan
kelijkheid is gemaakt tot een on
omkeerbaar beginsel. Je mag ook
niet vergeten dat die hele onafhan
kelijkheid ons door Nederland is
opgedrongen. De anti-revolutionai
re partij begon met een rapport
waarin Suriname op jaren gesteld
werd; er kwam kort daarop een
parlementaire delegatie die hetzelf
de liet doorschemeren en 'Keer
punt' van de progressieven legde
het allemaal nog eens vast.
Arron wilde dat voor zijn en de eer
aan zichzelf houden: dan gaan wij
uit eigen beweging weg! Maar hij
calculeerde mis. Niemand in Neder
land schrok. Integendeel: men
haalde opgelucht adem. Arron was
(en is bij deze onderhandelingen)
door het zelf noemen van een da
tum zijn grootste troef kwijt. Hij
had rustig op Nederland moeten
wachten dan had Suriname veel
sterker gestaan.
HAMVRAAG
Want nu zijn wij bij de hamvraag
van die hele onafhamkelij<kheid\ Nu
Nederland als één van de Taatsten
zijn koloniale rijk afbreèkt, nu
blijkt dat Nederland tijdig, aange
paste verhoudingen heeft gescha
pen. Die hele onafhankelijkheid is
een eenvoudig administratief af te
wikkelen zaak, waarbij de top in
Suriname alleen maar de draad
heeft op te pakken.
Dat betekent dat de Surinamers
geroepen worden een stuk Neder
landse politiek (een voor Nederland
profijtelijke politiek) af te ronden
onder de paraplu van een Suri
naams nationalisme: Er verandert
echt niet zo veel met die onafhan
kelijkheid en ik zie op lange ter
mijn ook niet zoveel veranderen.
Je denkt natuurlijk aan de infiltra
tie van Nederlandse en andere bui
tenlandse belangen in de Suri
naamse economie. Ik ben bang dat
jij (en dat doen trouwens heel wat
Surinamers) het belang van Suri
name voor Nederland danig over
schat; dat jullie florissanter over
jezelf denken dan verantwoord is.
Suriname is voor Nederland zoiets
als een volkstuintje, waar iemand
wat in geïnvesteerd heeft en waar
van hij goedkoop aardappelen en
groenten heeft (en ook nog wat
recreatie onze politici en zaken
lui zijn er nog eens uit in Parama
ribo). Maar als hij dat tuintje kwijt
is, eet de man echt geen hap min
der.
Ik geef toe: Nederland zal geen
arm land worden, zelfs niet als het
niets meer met Suriname te maken
had. Maar je moet het toch wat
ruimer zien. Op grond bijvoorbeeld
van het Surinaamse hout hebben
Bruynzeel en Wijma in West-Euro
pa zo'n goede positie. Ik heb wel
eens voor wat kleine houtconcessi
onarissen geprobeerd voet aan de
grond te krijgen in bijvoorbeeld
Duitsland heel bescheiden hoor!
't Is onmogelijk.
Gaat de onafhankelijkheid wel
door? Zoveel aarzeling een zo
zwakke parlementaire meerderheid
om alle verdragen goed te keuren.
Het lijkt me realistisch er heimelijk
rekening mee te houden dat het
hele feest in november niet door
gaat.
Het is inderdaad geen vanzelfspre
kende zaak. En vraag je me of ik
het wenselijk vind dat het afketst,
dan zeg ik zonder meer 'ja'. De
startproblemen van ons land bij de
onafhankelijkheid worden ernstig
verzwaard door de huidige gang van
zaken. Het lijkt me daarom ver
standig te zoeken naar een betere
basis om te onderhandelen; een
basis waarop wij minder afhanke
lijk zijn van Nederland.
Reactiveringscentrum en verpleeghuis
Doetinchem
heeft op korte termijn plaats voor enkele
Salariëring volgens de regeling van de
Nationale Ziekenhuisraad.
Sollicitaties te richten aan de directrice,
Mevrouw E. van Lochem, Groot Hagen 6,
Doetinchem, die tevens bereid is
inlichtingen te verstrekken.
Telefoon (08340) 26541.
VERZORGINGSHUIS DE DIEM
In ons moderne tehuis, met 120 bejaarden,
kunnen wij plaatsen
full-time dienstverband.
In- of extern. Salaris volgens CAO
bejaardentehuizen.
Sollicitaties aan de direktie, Ouddiemerlaan 110,
Diemen. Telefoon (020) 99 02 56.
„Rust mijn ziel Uw God is Koning".
Tot onze diepe droefheid nam de Here on
verwachts tot Zich mijn geliefde Man, onze
zorgzame Vader en Grootvader
Eduard Hendrik Houpst
op de leeftijd van 74 jaar,
drager van de ere-medaille in goud
behorend bij de Orde van Oranje Nassau
Liever geen bezoek, geen bloemen
of toespraken
Breukelen, 23 maart 1975.
Rijksstraatweg 163.
Breukelen: J. A. Houpst-Den Uyl
Alphen a/d Rijn: W. M. G. van Vliet-
Houpst
L. van Vliet
Jos, Ed, JaCo, Helma
Vreeland: H. Smit-IIoupst
Jeanette, Edo, Annita
Zaandam: C. Th. Somsen-Houpst
B. H. Somsen
Oscar, Arnold
De teraardebestelling zal plaats hebben don
derdag 27 maart a.s. op de Nieuwe Algemene
Begraafplaats aan het Zandpad te Breukelen
om 14.30 uur. Voorafgegaan door een rouw
dienst in de Geref. Kerk om 13.30 uur. Deze
dienst wordt geleid door de Weleerwaarde
heer Ds. W. Molenaar.
Gelegenheid voor condoleantie na de teraar
debestelling in de aula op de begraafplaats.
Niemand van ons leeft voor zich-zelf alleen,
of sterft zich-zelf, wij zijn met Christus één.
wanneer wij sterven horen wij zijn stem.
wannee rwij sterven horen wij zijn stem.
in leven en in sterven weten wij:
wij zijn geboren in zijn heerschappij.
Gezang 91 1.
Zondag heeft de Heere na een bitter lijden tot
Zich genomen, mijn zorgzame Moeder, onze
Groot- en Overgrootmoeder
Hillegonda van Delft-Alblas
weduwe van Paulus van Delft
in de ouderdom van bijna 87 jaar.
Uit aller naam: M. C. M, van Popta-van Delft
Leidschendam, 24 maart 1975.
Bèj aardencentrum „Schoorwijck", Schoor-
laan 1.
Corr.-adres: Regentesselaan 13, Rijswijk.
De rouwdienst, waarvoor wij u hartelijk uitno
digen, is bepaald op donderdag 27 maart om
14 uur in „Schoorwijck", waarna de begrafe
nis zal plaatsvinden op de Ned. Herv. Begraaf
plaats te Rijnsburg. Aankomst aldaar circa
15.15 uur.
Gelegenheid tot condoleren woensdagavond
van 19.30—20.30 uur in „Schoorwijck" en na de
begrafenis in „de Voorhof", Vliet NZ 36, Rijns
burg.
Heden overleed na een kortstondige ziekte,
onze'geliefde Zwager
Anthonie Marinus Rodenburg;
echtgenoot van
Maria Jacoba van der Spek
oud 50 jaar.
Berkel en Rodenrijs. 24 maart 1975.
Familie van der Spek.
Heden nam de Here tot Zich onze geliefde
Tante
Jacoba Groenendijk
in de ouderdom van 82 jaar.
Psalm 138: 8 onberijmd
Uit aller naam:
J. Knol
Rotterdam, 22 maart 1975.
„Borgsate", Meidoornsingel 181.
Correspondentie-adres
J. Knol, Besemerstraat 8a, Rotterdam-4.
De begrafenis is bepaald op woensdag 26 maart
op de algemene begraafplaats „Crooswijk" te
2.30 uur.
Voor de begrafenis is er een rouwdienst in
„Borgsate", welke aanvangt om 1.30 uur.
Mijn genade is U genoeg.
Heden is overleden na een kortstondig ziekbed
mijn innig geliefde Man, mijn liève Zoon en
onze Broer en Zwager
Anthonie Marinus Rodenburg
op de leeftijd van 50 jaar.
Mede namens allen:
M. J. Rodenburg-van der Spek
Berkel en Rodenrijs. 24 maart 1975.
Wilhelminastraat 14.
Geeen bloemen
De overledene is opgebaard in de Rouwkamer
van Huize „Hergerborch", Raadhuislaan 7.
Bezoek aldaar dinsdag- en woensdagavond van
7.30 tot 8.30 uur. De rouwdienst zal plaatsheb
ben donderdag 27 maart in de Ned. Herv. Kerk
aanvang 3.00 uur, waarna de teraardebestelling
op het Kerkhof achter de Kerk.
Heden-nam de Here tot Zich onze lieve Moe
der en Oma
Cornelia Johanna Olijslager
weduwe van A. H. Brasz,
op de leeftijd van ruim 82 jaar.
H. A. Brasz
J. F. J. Brasz-de Kraker
en kleinkinderen
Driebergen, 21 maart' 1975.
Valerïtijn 8.
De rouwdienst zal gehouden worden op woens
dag 26 maart in de aula van de nieuwe be
graafplaats „de Donderberg" te Leersum om
2.00 uur n.m. Na afloop van de begrafenis
gelegenheid tot condoleren.
„Jezus Uw verzoenend sterven
is het rustpunt van mijn hart"
In deze zekerheid overleed zondagmorgen onze
lieve Man, Zoon, Vader, Opa, Broer en Zwager
Hendrik Vlijm
in de leeftijd van 59 jaar.
Uit aller naam:
M. Vlijm-Evers
Amsterdam, 23 maart 1975.
Anske Lammingastraat 29 hs.
Geen bloemen, geen toespraken.
De rouwdienst zal plaatsvinden donderdag
27-3-1975 om 14.00 uur in de geref. kerk „Het
Open Hof" Slotervaart, waarna de crematie in
Westgaarde, Ookmeerweg 275 in Osdorp.
Na afloop aldaar gelegenheid tot condoleren.
Bezoek aan huis dinsdag 25 maart van 19.00
21.00 uur.
Hogere Technische School
Aanmelding van studenten voor 15 mei.
Ook vrouwelijke studenten zijn welkom.
De H.T.S. kent geen "studentenstop",
een ieder die voldoet aan de eisen t.a.v.
de vooropleiding kan worden geplaatst.
Afdelingen voor: bouwkunde, weg- en
waterbouwkunde, werktuigbouwkunde
en elektrotechniek.
Toelatingseisen:
Naar het voorbereidend jaar met:
- elk HAVO-diploma
- MAVO-diploma met wis-en
natuurkunde
- 2 jaar MTS
Naar de eerste klas met:
- HAVO-diploma met wis-en
natuurkunde
- Atheneumdiploma met wiskunde I
en natuurkunde
i Prospektus en aanmeldingsformulier op
aanvraag of dagelijks verkrijgbaar bij
de portier.
Spreekuur direkteur:
woensdag van 14 tot 16 uur.
Hogere Technische School,
G. J. de Jonghweg 6,
Rotterdam 3002.
Telefoon (010)36 62 44.
Zacht en kalm, in volle zekerheid van het ge
loof, ging van ons heen onze zeer geliefde
Moeder, Groot- en Overgrootmoeder, Zuster en
Schoonzuster
Elisabeth Westerveld-Bénard
weduwe van Adrianus Westerveld
op de leeftijd van 87 jaar.
's-Grayenhage; J. C. E. Noordanus-
Westerveld
- J. Th. Noordanus
Carletonville
(Zuld-Afrika)C. E. Wegner-Westerveld
K. J. Wegner
Voorschoten: E. A. Spa-Westerveld
A. H. Spa
De Lier: A. M. Voogt-Westerveld
J. Voogt
Klein- en
achterkleinkinderen
en verdere familie
's-Gravenhage, 24 maart 1975,
Huize „Uitzicht", Daal en Bergselaan 52.
Correspondentie-adres: De la Reyweg 333.
Geen bloemen.
De overledene is opgebaard in de rouwkamer
van „Uitzicht". Bezoekuren van 3-4 en van
7-8 uur.
De begrafenis zal van daar uit plaatsvinden
op D.V. donderdag 27 maart a.s. om 2.30 uur
op de begraafplaats „Westduin", Ockenburgh-
straat, 's-Gravenhage/Loosdulnen.
Aanvang van de rouwdienst In „Uitzicht" om
1.45 uur.
Gelegenheid tot condoleren na de begrafenis
plechtigheid in de ontvangkamer van de be
graafplaats.
I
