Een protest tegen dominee Pijlman
ii
Akkoord in Suriname
over Goede Vrijdag
Kerk in de wereld
'Oranje van dichtbij'
Vandaag
Conferenties
Mgr. Möller naar
Bolivia waarschuwt
missionarissen
Hervormde bond nu
142 lid-kerken
Ontwikkelingshelper
ontvoerd uit huis in
Bengaalse hoofdstad
Onze
adressen
Als de baas
slecht heeft
geslapen
Nixons geloof
door Watergate
verdiept
Drs. Ahsmann neemt
ontslag bij KTHA
TROUW/KWARTET DINSDAG 25 MAART 1975
KERK-BINNENLAND
door A. J. Klei
In Hervormd Nederland schrijft dominee M. Groenen-
berg dat, als hij eens somber gestemd zou zijn over
nare zaken en mensen in de kerk, hij alleen maar de
sportpagina's in de krant zou hoeven opslaan om weer
helemaal met de kerk verzoend te raken.
Dominee Groenenberg, die jarenlang aan het hoofd
van de hervormde kerkvisitatoren heeft gestaan, vindt
dat je honderd maal beter kerkvisltator kunt zijn dan
scheidsrechter op een voetbalveld en veel beter domi
nee die de heiligen toerust tot dienstbetoon (zoals
Paulus zegt in Efeze 4) dan trainer van een voetbal
club. Dominee Groenenberg:
Ze gooien in de kerk nooit met bierblikjes naar je
zoals dat zede is op het voetbalveld wanneer een
wedstrijd hen om de een of andere reden niet
aanstaat. Je hoeft als dominee nooit langs een achter
uitgang de kerk te verlaten, omdat voor de vooruit
gang een woedende menige klaar staat om je te
molesteren. Er mag eens iemand in de dienst opstaan
om te protesteren, maar gebeurde dat niet de laatste
keer toen in de onrustige dagen voor de doleantie de
ouderlingen Ruys en Knap in Amsterdam luidkeels
hun bezwaren uitriepen tegen een bepaalde preek?
Nee, die dagen zijn lang voorbij.
Ik neem gelovig aan dat alle lezers van Hervormd
Nederland uitstekend op de hoogte zijn van de voor
geschiedenis van de doleantie, maar van onze afne
mers durf ik dit niet te veronderstellen. Daarom eerst
het volgende. Op zondag 7 november 1868 preekte in
de Nieuwezijds Kapel te Amsterdam een vrijzinnige
dominee en na afloop verklaarde ouderling Ruys,
staande en met luider stemme, dat de zojuist beluis
terde prediking uit de duivel was. Op 25 januari 1870
deed zich weer zo'n incident voor en toen was het
ouderling Knap die hardop protesteerde tegen een
moderne preek. Het Ruyst en Knapt in de Amster
damse hervormde gemeente, spotte dr. E. Laurillard.
Op 10 augustus 1870 deed Abraham Kuyper zijn ihtree
als predikant van deze gemeente en onder zijn aan
voering vond in 1886 de doleantie plaats: een uittocht
uit de hervormde kerk en (mee) het begin van het
bestaan van de gereformeerde kerken.
Nu lag het niet in mijn bedoeling de voortreffelijke
rubriek van dominee Groenenberg van verklarende
kanttekeningen te voorzien. Ik wilde een vraagteken
zetten achter zijn opmerking dat de dagen van
luidkeelse protesten tegen preken lang voorbij zijn.
Het zal een jaar of vijftien geleden zijn dat ik onder
het gehoor zat van de hervormde dominee Barthold
van Ginkel in de Muiderkerk te Amsterdam-Oost. Hij
hing in zijn preek een uiterst geruststellend beeld op
van het hiernamaals. Direct nadat hij amen had
gezegd stond iemand op die te kennen gaf het oneens
te zijn met dominee Van Ginkel, want waarom en
waarvoor was Jezus dan gestorven? Dominee Van
Ginkel ging er niet op in, hij maakte een handgebaar
naar de organist en die gaf toen prompt een muzikale
illustratie van de preek door de melodie van 'Ik zie
De gereformeerde Keizersgrachtkerk in Am
sterdam
een poort wijd open staan' te spelen.
Nu zal iemand zeggen dat vijftien jaar ook 'lang
voorbij' .is. Best, dan heb ik nog een voorbeeld van
amper een jaar oud achter de hand. Het gebeurde in
de gereformeerde Keizersgrachtkerk in Amsterdam.
Dominee Eduard Pijlman preekte en ter verheldering
van zijn betoog deed* hij een greep in het volle leven
en kwam met het voorbeeld van dat cacaobusje,
waarop een verpleegster staat met zo'n busje bij zich,
en op dat busje staat weer een verpleegster met
datzelfde busje en op dat busje staatenzovoort.
Omdat 't de prediker kennelijk om de grote lijnen ging
sprong hij slordig om met het détail en vandaar dat
hij achteloos sprak over de cacaobusjes van Blooker.
Terstond verhief zich een gemeentelid om hiertegen
te protesteren: die busjes waren niet van Blooker,
maar van Droste!
Er wilde nog iemand opstaan om de misstap van
dominee Pijlman goed te praten, maar dit werd
gelukkig krachtig de kop in gedrukt. Anders zou het
net zijn of we in een dialoog-kerk zaten en dat zou
niet best zijn, als ik Waarheid en Eenheid, het blad
van de verontruste gereformeerden, geloven mag.
Uiteraard doet het me deugd van dit voorval in de
Keizersgrachtkerk melding te kunnen maken. Je hoort
wel eens dat de gereformeerden tegenwoordig de
touwtjes laten vieren, maar wij hebben nu weer
gezien dat zij als het er op aan komt, niets over hun
kant laten gaan, of het nu de onzienlijke of de
zienlijke dingen betreft.
AAI
UIT
VAN LEZERS
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Suriname
Het is natuurlijk volkomen begrij
pelijk, dat onze regering van dat
blok aan het been 'Suriname' af wil.
Maar de laatste dreigementen van
de heer Lachmon wijzen op een
burgeroorlog, het laatste wat je die
mensen mag toewensen. En - ei
genlijk zou dat dan nog onze
schuld zijn, duidelijk een geval
van de schuld der vaderen bezocht
aan de kinderen. Want onze vade
ren hebben in Suriname een on
echt kind geteeld, en zij zijn het
geweest die de grondslag legden
voor wat nu gebeurt. Indiërs, Ja
vanen, bosnegers, creolen, zij voe
ren ons terug naar de tijd der
plantages, en van de slavernij en
de contractkoelies. Deze mensen
met hun uiteenlopende, eigen ï^lllYWlAac QVlYirtAcillTYl
volksaard, die zich niet laten ver- DUIUJICCS ÖJllipuaiUlll
mengen, hebben wij naar Suriname
grond van de ervaringen, die zijn
opgedaan in Amerika. De minister
heeft deze bezwaren geheel terzijde
gelegd. Nu van een strikt individu
ele zaak een politieke kwestie is
gemaakt, is het van belang goed in
de gaten te houden, welke partijen
voor deze vergaande aantasting van
de persoonlijke vrijheid zullen
stemmen. Want na de fluoridering
volgen onherroepelijk andere maat
regelen van massamedikatie. Het
betreffende wetsvoorstel laat hier
toe alle ruimte.
Rotterdam
J. A. Vis jr.
toegehaald, 't Lijkt mij helemaal
mis, om, onder de gemoedsstem
ming waarin ze nu verkeren, die
afscheiding er door te drukken. Dat
is een eigen (onecht) kind versto
ten, die met alle recht aanspraak
op ons mag maken. Wij hebben
'dat kind' met die tegenstrijdige
karaktereigenschappen tegen zich
zelf te beschermen in de hoop dat
het mettertijd echt rijp is voor
zelfstandigheid. Dat is 'het' dus nu
nog lang niet.
Deventer
H. W. Bon
Discriminatie (2)
Dat de heer Maas abortus vergelijkt
met discriminatie kan ik niet hele
maal volgen. Een ander zou hem
van discriminatie van zijn mede
mens kunnen beschuldigen, daar
hij tyen niet de vrijheid geeft om
zelf te beslissen. Een paar andere
voorbeelden van wat dan ook dis
criminatie is: Kinderen die au
towegen moeten oversteken. Wat
kunnen zij namelijk tegen zo'n
aanstormend stuk blik doen? 2)
Voetgangers op een zebra. Zelfde
reden. 3Mensen in Zuidoost-Azië
die niets kunnen beginnen tegen
de van hogerhand gezonden bom
men enzovoort.
Groningen
Ipe van der Veen
CHUR (KIPA) Bisschop Möller
van Groningen en waarschijnlijk
kardinaal Alfrink zullen de Neder
landse bisschoppenconferentie ver
tegenwoordigen op het derde Euro
pese bisschoppensymposium, dat
van 14 tot 18 oktober in de buurt
van Rome zal worden gehouden.
Onderwerp van dit derde symposi
um zal zijn 'De zending van de
bisschop In dienst van het geloof'
Het thema zal worden Ingeleid door
kardinaal Wojtyla van Krakau, kar
dinaal Poma van Bologna en aarts
bisschop Coffy van Albi. J. M. Do-
menach, redacteur van het Partjse
tijdschrift Esprit zal een inleiding
houden over de culturele situatie in
Europa.
LA PAZ (Reuter) De regering
van Bolivia heeft gezegd, dat bui
tenlandse r.k. priesters betrokken
zijn bij ondergrondse campagnes
tegen de staat. Zij waarschuwde,
dat zij kans lopen te worden uitge
wezen.
De regering heeft met name de
campagne op het oog van de Boli
viaanse afdeling van Justitia et
P .om honderdduizend handteke-
r ,en te verzamelen onder een
petitie, waarin van de regering
wordt geëist, dat zij de rechten van
de mens eerbiedigt. Deze campagne
zou gericht zijn op het verstoren
van de vrede en maatschappelijke
orde.
Volgens de regering zouden bij de
opstand op het platteland in Zuid-
oost-Bolivia vorig jaar januari
maar dertien mensen zijn omgeko
men, in tegenstelling tot de twee
honderd, waarvan een rapport van
Justitia et Pax spreekt.
Justitia et Pax zou zijn geïnfil
treerd door subversieve elementen,
ook waar zij pleit voor persvrijheid,
heropening van radiozenders in
mijnstreken, beëindiging van par
tijdige uitwijzingen en terugkeer
van twee uitgewezen priesters.
GENEVE De hervormde wereld
bond heeft de protestantse kerk
van Senegal en de landskerk van
Lippe (West-Duiitsland) als leden
aanvaard. Hiermee is het aantal
aangesloten kerken gestegen tot
142. De evangelische kerk van Lip
pe, met 287.000 leden en 117 predi
kanten, is overwegend hervormd,
maar van haar zes classes is één,
die 18 procent van de kerkleden
omvat, geheel luthers.
PARAMARIBO Het comité der christelijke kerken in Suriname
en de commissie hindoe-gemeenten zijn er in onderling overleg in
geslaagd, een netelig probleem op te lossen, dat veroorzaakt werd
doordat de christelijke Goede Vrijdag en het hindoe Holi-feest dit
jaar op dezelfde dag vallen-
Beide vieringen zijn totaal verschil
lend. Goede Vrijdag wordt door de
christenen in Suriname als een
echte rouwdag gevierd, terwijl voor
de hindoes het Hold- oftewel Phag-
wa-feest, te vergelijken met het
begin van de lente, een dag is met
veel vreugde en muziek. Men vrees
de, dat het samenvallen van beide
vieringen, en dat juist in het jaar
van de onafhankelijkheid, tot
moeilijkheden zou kunnen leiden.
In onderling overleg hebben chris
ten- en hindoeleiders een overeen
komst getroffen, waardoor de chris
telijke kerkdiensten en de holi-ac-
tiviteiten in goede harmonie kun
nen doorgaan. Vaste afspraken zijn
niet gemaakt. Voornamelijk is een
beroep gedaan op de verschillende
groeperingen, om elkaar niet te
hinderen en niet te provoceren.
Niet provoceren
Aan de hindoes is verzocht hun
feestviering, die zich praktisch uit
sluitend op straat afspeelt en met
veel muziek gepaard gaat, niet te
laten plaatsvinden in de buurt van
de christelijke kerken. Met name
is hun gevraagd, de (witte) rouwkle
ding van de christenen niet te be
sprenkelen met het traditionele ro
de sap, dat bij de Phagwa-viering
behoort.
Op de christenen is een beroep
gedaan, om niet provocerend op te
treden in de buurt van feestvieren
de hindoes.
Het comité der christelijke kerken
en de hindoecommissie beseffen
wel, dat rouw en feestviering elkaar
in één gemeenschap moeilijk ver
dragen, maar zo zeggen zij
beide vieringen moeten kunnen
doorgaan op grond van onderlinge
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG. In Dacca, de hoofd
stad van Bangladesj, is het afgelo-
pèn weekeinde de 27-jarige Haar
lemse monteur Wim Bolkénsteijn
ontvoerd. Over de motieven is, zo
deelde het ministerie van buiten
landse zaken ons gisteren mee, nog
niets bekend.
De Nederlander was in Bangladesj
in het kader van het jongeren vrij-
willigersprogramma van de Stich
ting Nederlandse Vrijwilligers.
Sinds maart 1973 was hij daar be
last met het onderhoud van zieken-
huisapparatuur. Bolkensteijn werd
zondag vermist. De politie vond in
zijn huis sporen van een roofover
val.
door Aldert Schipper
Fluoridering
Minister Vorrink heeft onlangs la
ten weten, dat zij de drinkwaterflu-
orldering wil doorzetten. De hier
achter staande kleine groep tech
nocraten ls kennelijk niet van plan
dit waanzinnige Idee op te geven.
Op de hoorzitting, die hierover vo
rig jaar door de Tweede Kamer is
gehouden, heeft een aantal medi
sche deskundigen gewaarschuwd te
gen de gevolgen van fluoridering
op lange termijn, voornamelijk op
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280, Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM:
Westblaak 9-11, Rotter
dam. Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG:
Parkstraat 22. Den Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
LEIDEN:
Steenstraat 37, Leiden.
Tel. 071-31441.
Postbus 76.
DORDRECHT:
Scheffersplein 1, Dor
drecht. Tel 078-33370.
Postbus 118.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25.
Groningen.
Tel. 050-125307.
Postbu9 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56, Zwolle.
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
Het oecumenisch programma tot
bestrijding van het racisme (PCR)
richt het oog wat meer op Latijns
Amerika. Het PCR wil Iets gaan
doen voor de indianen en bestu
deert op het moment wat de moge
lijkheden zijn. Die zijn niet zo erg
groot. Daarvoor is in de eerste
plaats een technische reden: de
staf van het PCR bestaat uit twee
man, onder wier beslag de hele
wereld valt.
Een tweede moeilijkheid is dat eT
in Latijns Amerika weinig steun bij
de kerken is. Blanken vinden indi
anen inferieur en christelijke blan
ken vormen daarop geen uitzonde
ring. Ook de protestanten niet he
laas. Je hebt in Zuid-Amerika drie
categorieën protestantse kerken: de
typische immigranten kerken, de
kerken diie voortgekomen zijn uit
het zendingswerk vanuit de VS en
ten derde de pinksterbeweging. En
dan is er natuurlijk de grote en
veelvormige katholieke kerk, die
zoals bekend, geen lid is van de
wereldraad.
In de landen waar indianen of
mestiezen in de meerderheid zijn is
de kerkleiding toch in handen van
blanken, die in hun organisatie en
stijl van werken meer Europees dan
Latijns Amerikaans zijn.
Deemoed
José Chipenda, die namens het
PCR vorige herfst een maand in
Zuid-Amerika rondreisde, moest 'in
alle demoed' erkennen 'dat de rol
van de kerk niet gemakkelijk te
vinden is in een continent waar de
teleurgestelde Intellectuelen spre
ken van bevrijding, waar de cam-
pesinos (kleine boeren) het hebben
over revolutie en waar de indianen
praten over uitroeiing van een ras
en volkenmoord'.
Het bestuur van het PCR heeft
reeds een beginnende samenwer
king met het hulporgaan van de
wereldraad en met de oecumeni
sche commissie voor zending en
evangelisatie aangegaan. Er is na
melijk de schijn dat de zendingsor
ganisaties in Latijns Amerika zich
mede schuldig maken aan rassen
discriminatie. Maar het PCR zal
zich voorlopig wel gedwongen zien
tot weinig meer dan aandachtig
luisteren naar wat de Indianen ln
der land geheel terécht roepen dat
ze willen weten wat er met hun
geld gedaan wordt, besteed ik wat
meer dan gebruikelijk aandacht
aan het resultaat, van deze mede
door u en mij (voorzover u tenmin
ste uw kerkelijke bijdrage niet ver
geet over te maken) meebekostigde
conferentie.
De deelnemers aan de conferentie
kwamen uit Argentinië, Brazilië,
Venezuela, Bolivia, en Paraguay.
Sommige indianen kregen van hun
regering geen uitreisvisum. Een
deelnemer kreeg alleen toestem
ming, indien hij in het gezelschap
van een katholieke priester zou
gaan. Hij slaagde er tenslotte in
iemand te vinden, die hem verge
zelde naar Paraguay.
Verrast
Dit romantisch plaatje van een Indiaan stond vijf jaar terug op het omslag
van de zendings(missie)-kalender en maakt duidelijk dat ook kerkmensen
geneigd waren bij Indianen eerder aan avontuur en romantiek te denken
dan aan harde werkelijkheden.
Latijns Amerika te melden hebben.
Initiatief
Een eerste initiatief daartoe werd
gevormd door de bijeenkomst van
32 indiaanse leiders, die vorig jaar
oktober met steun van het PCR
plaats had in hotel San Bernardino
bij de hoofdstad Asuncion in Para
guay. De bijeenkomst kreeg als ti
tel: 'Amerikaans indiaans parle
ment van het zuidelijk deel van het
continent'. Hier is letterlijk van
's morgens vroeg tot 's avonds laat
keihard gewerkt door een zeer ver
schillend samengestelde groep indi
aanse mannen en vrouwen, die met
een rapport voor de dag kwamen,
dat vermoedelijk de basis zal wor
den voor de oecumenische activi
teiten ten gunste van de Indianen
in Latijns Amerika.
Omdat sommige kerkleden in Ne-
NEW YORK (AFP) 'Water
gate heeft het geloof van Ri
chard Nixon verdiept', heeft
evangelist Billy Graham ge
zegd in een Interview met het
dagblad Tribune in Albuquer
que.
Graham, persoonlijk vriend
van de ex-president, deed
verslag van een gesprek, dat
hij twee weken geleden in
San Clemente met Nixon
heeft gehad en dat twee en
een half uur duurde. Overi
gens kwam Watergate daarbij
niet ter sprake. Godsdienst
was het voornaamste thema,
aldus Graham. Nixon is wel
ontgoocheld, maar niet ver
bitterd. Hij heeft nog 'steeds
last van de aderontsteking in
zijn been, zei de evangelist.
ZIJ SLOEGEN DE HANDEN
HEM
Hier wordt, het geweld lijfelijk e
meegedeeld in bewoordingen
ons sterk toespreken. Daarvoof
hebben we onze handen niet gekrej]
gen. We hebben handen om
naaste in liefde en vriendschap aal'
te raken, om ermee te troosten, ote
iemand er moed mee te geven,
ermee te werken, om er eventue*
onheil mee af te weren en mis
schien ook hem die ons te nakom
op een afstand te houden, maa
zeker niet om ze aan iemand
slaan. En het allerlaatste en du
helemaal niet, om die te slaan aa
de Mensenzoon. Zij sloegen de han
den aan Hem. Ook dat gewei1
kwam hier onder ons, van onzent1®
wege, op Hem af. Handen hielde
Hem vast en nagelden Hem op di
manier vast op een bepaalde plaati
En moest er verplaatst worden, da
had Hij daar voortaan zelf nit
meer over te beslissen. Gedaan wa
het met Zijn gezegende en zege
nende wandelingen. Wij hebbel
Hem zo menen te kunnen beknot
ten in zijn bewegingsvrijheid. Da
was onze bedoeling. Zijn bewegin
gen kwamen ons verdacht voor ei
betekende een aanval op onze g{
vestigde toestanden.- Die bracht
in beweging en dat mocht niet
daarom moest hij gestopt, onderuit
gehaald worden. Alsof Hij in zij
beweging tegen te houden
Alsof we ooit zouden kunnen t*
schikken over die zegenende haa
den, door ze te binden, over di
voeten die zich stuk liepen voor d
ander (zie het drieluik van Grüne
wald). Door ze te dwingen in ee
door ons voorziene gang! Maar he
geweld van dit alles leed Hij
droeg Hij, nam Hij op in zijn nil
te stuiten eeuwige beweging
liefde en bevrijding. (Marcus
vers 43 tot 50).
Kleur bekennen. Voorjaarsweek
voor vrouwelijke deelnemers in sa
menwerking met het Vrijzinnig
protestants vrouwencontact, maan
dagmiddag 21 april tot vrijdagmid
dag 25 april op Venwoude, Lage
Vuursohe (tel. 02156-204). Over po
larisatie, het verdwijnen vasn aller
lei traditionele structuren en het
opkomen van nieuwe vormen van
gemeenschapsbeleving.
Middernachtsroep. Voorjaars
conferentie met Wim Malgo, van
zaterdagmorgen 19 april tot zondag
avond 20 april in Ons Centrum te
Driebergen. Opgave Middernachts
roep, Postbus 489, Leiden.
Godsdienstige opvoeding. Speci
aal bedoeld voor kerkeraadsleden
en onderwijzers, over de vraag hoe
kerk en school elkaar van dienst
kunnen zijn. Zaterdag 12 april van
half elf tot half vijf in het Toerus
tingscentrum te Baarn (tel. 02154-
-7636).
NED. HERV. KERK
Beroepen te Apeldoorn (toez.)J.
Valk te Nieuw Buinen.
Aangenomen naar Joure: J. A. Ka
nis kand. te Utrecht,
GEREF. KERKEN
Beroepen te Den Haag-West: K. H
Wigboldus te Wateringen; te Hille
gersberg-Terbregge ('in samenwer
king met de herv. gem. voor wij
Ommoord)drs. A. V. de Nooij t
Noord-Scharwoude; te Krabbendij
ke, Kruiningen, Rilland Bath: L. L
Pleysant kand. te Kruiningen,
dit beroep heeft aangenomen.
Beroepbaar en prep. geex. door d
classis Goes: L. L. Pleysant, Boer
haavestraat 25, Kruiningen.
GEREF. KERKEN (VRIJG).
Aangenomen naar Hattem: dr M. J
Arntzen te Breukelen.
Beroepbaar en prep. geëx. door d<
classis Dokkum: F. J. Bijzet, Voor
weg 19, Damwoude.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepbaar te Leerdam: R. Boog
aard te Leiden, die bedankte voo:
Haarlem en Bodegraven.
Bedankt voor Tricht A. Hofman t
Scheveningen.
BAPT. GEMEENTE
Beroepbaar te Hoogezand: J. Mos
tert te Almelo.
José Chipenda zei dat hij als Afri
kaan verrast was door de kalmte
waarmee de indianen overlegden.
'Zij verheften hun stem niet, ook al
waren zij emotioneel zeer betrok
ken', aldus Chipenda.
Het ging over de manier waarop de
indianen hun bezitsrecht op het
land zouden kunnen terugkrijgen
en over hulp bij de ellende die de
Indianen in Latijns Amerika naar
het leven staat. Vooral de vraag
naar land kwam de hele week dat
de conferentie duurde terug ln de
discussies. Steeds werd herhaald:
De Indianen zijn de oorspronkelij
ke eigenaars van de grond, ook al
missen zij de bijbehorende wettelij
ke paplerenindianen en hun
grond vormen een eenheid. Het
land moet teruggegeven worden,
want het ontbreken van land
brengt onveiligheid. Verder werd
gesproken over onderwijs, gezond
heid, werk. politiek en de behoefte
aan het vormen van eigen indiaan
se organisaties. Indianen moeten
zich verenigen 'om samen htm
rechten van hun onderdrukkers op
te eisen. De indianen moeten zich
aansluiten bij andere groepen on
derdrukte mensen. In verband hier
mee spraken de 32 gedelegeerden
af. mee te doen aan de dit Jaar te
houden conferentie ln Canada van
alle oorspronkelijke bewoners van
Amerika.
De conferentie in het San Bernar
dino hotel in Asuncion zei over de
arbeidssituatie: 'Wij bewerken te
genwoordig ons eigen land voor
anderen - werkgevers, missionaris
sen, staatsorganen. We exploiteren
bergen en mijnen en onze werkge
vers nemen de vrucht van onze
arbeid met zich mee. De oorspron
kelijke bewoners zijn arbeidskrach
ten en als de baas op een zekere
dag met een slecht humeur wakker
wordt, dan worden we ontslagen'.
Oranje van dichtbij' Uitg. La Riviè-
re .Voorhoeve N.V. 132 blz. Prijs
18,50.
'In deze tijd dat traditie eerder een
argument tégen dan vóór iets is,
staat het koningschap stevig, niet
wegens de door dik en dun getrou
we schare van intimi, maar dankzij
opdringerige journalisten en lastige
persfotografen, die de leden van
het Oranjehuis onder het volk
brengen, niet als stijve staatsiepop
pen maar als levende mensen'. Dat
is de conclusie die wordt getrokken
in het zojuist verschenen boek,
waarin een aantal bekende Neder
landers herinneringen ophaalt over
de leden van ons vorstenhuis. Wie
deze Nederlanders van allerlei plui
mage heeft geïnterviewd blijft in
nevelen gehuld. Mogelijk heeft de
uitgever het zelf gedaan. Het resul
taat is lezenswaard. Tot de onder
vraagden behoren prof. jhr. dr. F.
A. M. Alting von Geusau, die nauw
met prinses Beatrix samenwerkte
bij de actie voor het Perzische dorp
Dausadj; de actrice Caro van Eyck,
die over koningin Juliana zegt:
'Wij hebben allebei oude koppen
gekregen, maar zij doet het nog
altijd hartverwarmend'; burgemees
ter Marijnen van Den Haag; oud-
premier Schermerhornde freule
maar ook radio- en tv reporter
AMSTERDAM Drs. Piet Ahs
mann, lector in de bijbelexegese
aan de katholieke theologische ho
geschool van Amsterdam, heeft met
ingang van het nieuwe studiejaar
zijn ontslag aangeboden. In een
toelichting, gepubliceerd in het in
terne KTHA-blad 'Katharsis', ver
klaart hij met zijn ontslagaanvrage
zijn konsekwenties te trekken uit
het afgedwongen ontslag van prof.
dr. Henk van Luyk. Prof. Van Luyk
heeft namelijk per 1 september
ontslag aangezegd gekregen vanwe
ge zijn huwelijk. Het episcopaat
had het ontslag van prof. Van Luyk
geëist. Drs. Ahsmann, die 59 jaar
oud is, doceerde sedert 1955 aan de
theologische opleiding van de je
zuïeten in Maastricht en sedert
1967 aan de toen opgerichte KTHA.
Theo Koomen en Judoër Antoi
Geesink, die overigens weinig inite
ressants weet te vertellen in dll
verband.
Opzet van de uitgever is geweest di
leden van ons koningshuis te teke
nen als mensen die een stuk
kroonde vakarbeid verzetten en be-
slist geen marionetten statusfigu-
ren of symbolen zijn. Deze opzet ii
geslaagd. In het boek staan vele tol
dusverre niet bekende gebeurtenis
sen. Oud-minister Klompé, die ooi
tot medewekersters behoort, verteil
hoe de koningin nadrukkelijk vooi
emancipatie is. Zij zegt over
werklust en het uithoudingsvermo
gen van de koningin: 'Ik mag van
mezelf zeggen dat ik wel tegen
stootje kan, maar tegen haar leg il
het af'.
De freule heeft veel op met prinse
Beatrix.' Ik vraag me wel eens af o
men haar doorheeft, of men v
beseft wat een waardevol mens
is', aldus freule Wttewaall vat
Stoetwegen. Grappig is hetgeei
Theo Koomen vertelt over prinsa
Beatrix die hij goed leerde kenneC
in verband met een t.v. uitzendinj
voor het Nationaal Jeugdfonds,
waarvan de prinses een actief be
stuurslid Is. Aan de bewuste uitzen
ding werkte de prinses ook mee
Oud-Tros voorzitter Landré moes!
de inleiding spreken. Tijdens
opname versprak hij zich, zodat
opnieuw moest worden begonnen
De heer Landré had het inmiddeti
door de hele gang van zaken
warm gekregen dat hij flank tran
spireerde. Prinses Beatrix zag da
en riep ineens: 'Zo kunt u nie
opkomen meneer Landré. U glimt
teveel. Wacht maar even, wij vrou
wen weten daar wel raad op'. Zij
deed haar tasje open, haalde haat
poederdoos tevoorschijn en begon
de heer Landré te bewerken. The<
Koomen stelt dat hij toen pas zal
wie prinses Beatrix werkelijk
geen snibbige tante maar een i
wone vrouw die gewoon mee kal
doen'. Van hem vernemen we ooi
dat Beatrix haar man soms 'Claus-
je' noemt.
Het boek staat vol met dit soort
aardige verhalen. Tenslotte nog eeo
opmerking van burgemeester Ma-
rijnen over de koningin. Hij zeg!
het vooral in haar te waarderen dat
'zij nooit in negatieve zin ovet
anderen praat'.
F. J. I»
