Btraks groeit er geen
meer tussen
iotterdam en Den Haag'
uit Bolivia
primitief van structuur)
aangrijpend document
:ILMPREMIERES VAN DEZE WEEK
'De knokmachine' niet
grimmig en niet lollig
'Harry en Tonto'; aardige kijk
op bejaardenprobleem
'Vrouwenvariété' was
uiterst onbenullig
Vergrijzend personeel
van defensie meldt
zich steeds vaker ziek
KNSM gaat ruim 200 man ontslaan
Rechtbank had veel weg
van wapenkamer bij
zaak tegen 'roversbende'
Schouten schrok van bouwplannen in Rijnmond:
Stad voor 15.000
in gemeente
Berkel/Rodenrij s?
Schietpartij in
Angola: doden
Slechts twee van negen verdachten horen eis
SjW/KWARTET VRIJDAG 14 FEBRUARI 1975
BINNENLAND/FILM
onze parle.entsredactie
jï HAAG 1-t Tweede Kamerlid drs. Ad Schouten (ARP) is bang, dat bij de uitvoering van de
men van de 'hnmissie verstedelijking stadsge west Rijnmond' het 'groene hart' van Holland een
nen hart' zal %jen. Hij heeft daarom ministe r Gruijters (volkshuisvesting en ruimtelijke orde-
g) schriftelijke ragen gesteld over de suggesti e in het rapport bij de Hofspoorlijn in de gemeente
kei en Rodenrijv00r de Rijnmondbewoners e en stad van op z'n minst vijftienduizend inwoners
jouwen.
Marine relatief het beste
DEN HAAG Het ziekteverzuim van de ruim 32.000 burgers bij
defensie is in 1973 aanzienlijk toegenomen. In totaal waren de
burgerwerknemers 750.886 dagen wegens ziekte afwezig. (In 1971
waren het 674.610 dagen en het jaar ervoor 646.648 dagen).
je de kaart van gedachte
louwing in het rsort ziet,
rik je je kapotalc. de toe_
iting van drs. Schouu -jj. was
r verbaasd, omdat de Medelij -
ig in het gebied dat m moet,
jven, heel duidelijk l>raks
n er tussen Den Haag enotter_
m geen grasspriet meer ieien*
jus Ad Scbfuten. Hij vrat dan
k aan de minister of wonir^uw
i ?o'n R^te omvang m dit a,rj_
lp eeb"0 niet in flagrante iiri
metje hoofdlijnen van de lp
r«,a ruimtelijke ordening ebe
.nteringsnota.
besluit, aldus het Kamer.
>ft bij de bevolking van Berk
dus bij haar gemeenteraad gro\
rust teweeggebracht. Erkent d.
nister, zo luidt de volgende
ag, of de bij de Hofpleinlijn-
Jbrgestelde bouw op geen enkele
nier kan worden ingepast in het
uctuurplan van Berkel en Ro-
ïrijs, dat in voorbereiding is.
het rapport wordt nog gesproken
ir 'bestuurlijke weerstanden, die
belangrijke mate zullen worden
minderd'. Is dit, vraagt drs.
fouten, niet een lichtelijk naieve
sie?
belangrijk punt voor het ka-
rlid van de ARP is de autonomie
gekondigde nota 'verstedelijking en
mobiliteit' (tweede deel van de der
de nota ruimtelijke ordening).
Afgaande op het rapport over de
toekomstige Rijnmondbebouwing
bestaat de vrees, dat deze nota zich
niet zal verzetten tegen het opoffe
ren van al hel groen tussen Rotter
dam en Den Haag.
Deze vrees werd nog vergroot, toen
bleek dat drs D. Hazelhoff van de
Rijks Planologische dienst werd
ontraden een artikel te schrijven in
het blad 'Stedebouw en Volkshuis
vesting.' De publikatie was niet ge
wenst, omdat ze te veel zou onthul
len over de nota 'verstedelijking en
mobiliteit'.
Gisteren speelde deze kwestie in de
Tweede Kamer. De Kamerleden
Stoffelen en Roethof (PvdA) vroe
gen of de minister een preventieve
Drs. Ad Schouten
censuur had uitgeoefend over een
ambtenaar. Dat zou in strijd zijn
met de motie van de Tweede Ka
mer van 28 maart van vorig jaar.
Minister Gruijters antwoordde, dat
hij de publikatie op advies van de
dienst (zonder het artikel te heb
ben gelezen) had ontraden. Het ar
tikel zou nog niet rijp zijn voor
publikatie. 'En ik vond ook dat als
iets nog niet rijp is, er niets mee
gedaan kan worden. Dat weet ik als
gewezen middenstander', aldus de
bewindsman, die alsnog bereid was
drs. Hazelhoff te melden, dat tegen
de publikatie geen bezwaar bestaat.
De nota 'Verstedelijking en mobili
teit'. waarvoor nu bij voorbaat al
vrees is ontstaan, zal nog dit jaar
verschijnen.
De stijging in 1973 met 76.276 da
gen betekent een percentage ver
zuimdagen van 9,5 (in 1971 nog 8.1
pet en in 1972 8,4 pet). Het lande
lijk ziekteverzuim ligt een stuk la
ger: volgens het CBS was dat In
1973 8.3 pet.
Deze resultaten zijn vermeld :n
'Nota', het maandblad voor het bur
gerpersoneel van defensie. De sta
tistiek van het ziekteverzuim werd
samengesteld door de afdeling per
soneels- en salarisadministratie van
de directie burgerpersoneel, in sa
menwerking met het rijkscompu
tercentrum in Apeldoorn.
de helft van zijn loopbaan erop
zitten, een jaar later steeg dat per
centage tot 49.8 en thans is het
51.3.
LISSABON (Reuter) In de nacht
van woesndag op donderdag en
donderdagochtend Is er in de An-
golse hoofdstad Angola geschoten
tussen leden van de volksbeweging
MP LAen een groep die Daniel
Chipenda steunt, zo meldt het Por
tugese persbureau ANI. Verscheide
ne mensen werden gedood of ge
wond.
Chipenda is een rivaal van dr
Agostinho als leider van de MPLA.
Hij kreeg geen functie in de over
gangsregering. die 31 januari in
functie is getreden. Chipenda zou
voorstander zijn van afscheiding
van de olierijke enclave Cabinda.
Een op tien
MSTERDAM Bij de Kon. Ned. Stoomboot Mij. zijn, zo heeft
Hl diepgaand onderzoek uitgewezen, 222 wal-personeelsleden op
f^ndloon overtollig- Dit heeft de directie aan de centrale onder-
n6ingsraad medegedeeld. Momenteel wordt nagegaan, voor hoe-
veevan deze mensen vervangende werkgelegenheid in het bedrijf
is t6jncjen Verwacht wordt echter, dat dit voor de overgrote
meer^rheid van de betrokkenen niet het geval zal zijn eri dat zij
bonomie j
de gemeente. Hij wil daarom aus Züen moeten worden ontslagen,
en hoe minister_Gruyters de ge-
Zoals ba,n(Ji is de knsm doorge-
licht doo^et, Amerikaanse organi
satie bure.j cresap. McCormick en
Paget. Diti3Ureau heeft inmiddels
een rapponUh,gebraeht, dat medio
januari ook iS verstrekt aan de
vakbonden, -jeskundigen van de
drie vakcentï'ies heliben het rap
port in studie zij ordërzoeken, of
het afvloeiigspian voldoende
waarborgen bitjt voer het perso
neel.
De bonden hebbn bij monde van
de heer L. W. Binders lid van het
ente Berkel en Rodenrijs
dat van plan is tegen haar
in te pressen tot de bouw van
_6|ftiénduizend woningen.
verzet tegen het ambtelijk rap-
over de woningbouw voor
nmond is intussen meer dan van
i3 ionaal belang. Het rapport.
iraan de minister zijn zegen
ift gegeven in deze zin dat de
ouwing tussen Rotterdam en
Haag verder moet worden be-
deerd, wordt gezien als een aan-
_zing van de inhoud van de aan-
dagelijks bestuur van de Vervoers-
bond NKV, verklaard, dat de KNgM
het personeel lang heeft laten
wachten op nieuws over de plan
nen. Al in oktober 1973 zijn er
plannen uitgelekt over ontslagen.
Toen werd een aantal van 300 man
genoemd. De KNSM-directie
heeft dat toen ontkend. 'Het zal nu
moeilijk zijn om de indruk weg te
nemen bij het personeel, dat de
huidige ontslagen met de plan
nen uit 1973 te maken hebben,' aldus
de heer Benders.
NIJMEGEN Een reorganisatie bij
het produktiebedrijf van de Bato
Levensmiddelenfabrlek in het Gel
derse Oosterhout heeft geleid tot
het aanzeggen van ontslag aan 34
van de in totaal ongeveer 70 man
personeel van deze vestiging. Bato
is een onderdeel van Batava-Fede-
ratie Verenigde Fabrieken in Nijme
gen. De reorganisatie is noodzake
lijk geworden door de teruglopende
orderpositie, vooral op de export
markt.
'Het bedrijf is zo uitgeteerd en
verouderd, dat er zelfs met over
heidssteun niets meer te redden
viel. Daarom heeft de vakbeweging
zich noodgedwongen bij deze 34
ontslagen moeten neerleggen', zo is
van de kant van de vakbonden
verklaard. Het bedrijf zal zich nu
gaan toeleggen op het maken van
extra-kwaliteitsjams en jams voor
diabetici. Ook zal Bato proberen te
komen lot een samenwerkingsver
band met andere kleinere jamfa-
brieken.
Van de totaal 30.000 manjaren, die
het burgerpersoneel ln 1973 had
moeten werken, werden er 3.000
niet gerealiseerd (in 1972 nog
2700), zodat dagelijks van iedere
tien werknemers er één verzuimde
wegens ziekte. Bedroeg in 1971 het
verzuim-per-werknemer nog 20 da
gen, een jaar later steeg dit tot 20.8
dagen en in 1973 kwam dit uit op
22,9 dagen. Een en ander houdt in,
dat iedere burgerwerknemer bij de
fensie in 1973 ruim vier en een
halve week wegens ziekte niet heeft
gewerkt. Mannen verzuimden ge
middeld 22,6 dagen (in 1971 en
1972 resp. 19,8 en 20,4) en vrouwen
24,5 dagen (20,7 en 23,4).
Het aantal ziekmeldingen steeg van
51.456 ln 1972 tot 53.758 in 1973.
Het gemiddeld aantal ziektemeldin
gen per werknemer bleef ongewij
zigd: 1,6. Het ziekteverzuim onder
de burgers bij de marine ls het
geringst. Per werknemer was dat 19
dagen. Overigens was dit wel een
stijging ten opzichte van de beide
voorgaande jaren (16.4 en 16.6).
Het burgerpersoneel bij de lucht
macht komt op de tweede plaats
met 21,3 dagen (in 1972 nog 19.6
dagen) en de landmacht volgt als
laatste met 26.1 dagen (24.4).
Vergrijzing
In de statistiek komt ook tot ui
ting, dat de vergrijzing bij defensie
nog altijd sterk doorzet. Gebleken
is, dat ln 1973 meer dan de helft
van het aantal personeelsleden 45
jaar en ouder is. In 1971 had 49.3
procent van alle burgerwerknemers
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De rechtbank leek gisteren op een wapenkamer
van een compagniesfourier. Er waren pistolen, pistoolmitrailleurs
en er was zelfs een telescoopgeweer met lange loop voor scherp
schieten op lange afstand, alles met de bijbehorende munitie. Er
was een aantal extra parketwachten aangetrokken met het oog op
mogelijk rumoer op de tribune of buiten het gebouw.
Het leidde gisteren allemaal tot een
enorme anti-climax. De raadsleden
van zeven van de negen verdachten
in de zaak tegen wat in berichten
wel is aangeduid als een 'Zuidmoluk-
se roversbende' vroegen uitstel:
zij hadden de dagvaarding eerst
enkele dagen geleden ontvangen en
de psychiatrische rapporten waren
nog niet of onvolledig binnen. Pre
sident mr. G. J. E. Poerink van de
Rotterdamse rechtbank ging daar
gaarne mee akkoord. Op donderdag
6 maart komt de zaak weer voor.
Gisteren bleef het bij de 22-jarige
Jimmy M. en de 21-jarige Charles
v. Beiden geboren in Nederland,
Jimmy in Tiel en Charles in Rot
terdam. Er waren, zo te zien geen
politieke mot-ieven. Bij beiden ging
het om medeplichtigheid (in sep
tember) aan een wraakoefening op
een Turkse caféhouder in Rotter
dam. Max T.. die in het café van
deze Turk zou zijn afgetuigd, nam
wraak met een pistoolmitrailleur en
de Turk werd daar bij door drie
kogels ernstig gewond. Jimmy M.
en Charles V. hadden deel uitge
maakt van de groep, die met Max
T. was meegegaan. Tegen Jimmy
werd een jaar met aftrek geëist,
tegen Charles een jaar en drie
maanden, eveneens met aftrek.
Jimmy had bovendien nog 2500 en
later 3000 gulden aangenomen uit
de buit bij de roofoverval op de
RABO-bank in Moordrecht, die op
6 maart aan de orde komt. Boven
dien had de politie wapens in zijn
woning gevonden. Bovendien komt
op 6 maart de mislukte overval op
een bankloper In Rotterdam ter
sprake.
Van Zuidmolukse zijde bleek heel
weinig belangstelling voor deze af
faire. Op de publieke tribune zaten
enkele jongeren, ouderen waren
helemaal afwezig. Het optreden van
Max T. en zijn bende (volgens de
politie 'zeer ernstige criminelen die
zonder pardon van hun vuurwapens
gebruik maakten') had ook in eigen
Zuidmolukse kring afschuw gewekt.
Dr Piet Hein van de Poel
ge Sanjines is een Boliviaanse cineast, die deel uitmaakt var.de Ukamau (een filmmakers coöpe-
tie)Zijn nieuwste film 'De hoofdvijand' wordt door de Amsteriamse Cineclub uitgebracht in het
der van de Bolivia-maand.
Ukamau stelt zich ten doel om
Hit behulp van het medium film
fltlek bewustzijn te kweken in de
ciaal gezien) onderste lagen van
de Boliviaanse bevolking. Zo'n
doelstelling betektent rechtlijnig
heid, simpel van vormgeving en
vaak het herhalen van de politieke
'ijfde offensief'
onecht en zit
tl karikaturen
chard Burton is de eer ten deel
2 vallen, om de rol van Veldmaar-
3 ïalk Tito te spelen in de film
it vijfde offensief'. Naar het
lijnt heeft de huidige president
,,n Yoegoslavië persoonlijk zich
:ig gehouden met. het tot stand
men van deze film. Zo zijn er
iote manoeuvres te zien. waar het
ldige Joegoslavische leger voor
gde.
15 mei 1943 begon in het cen-
ile bergland van Joegoslavië een
Trae veldslag. De Duitsers had-
i voor dit zogeheten vijfde of-
isief. maar liefst 120.000 man la-
aantreden, terwijl het partisa-
ileger van Tito slechts 20.000
in telde onder wie vele gewon-
n. Het moet een heroïsche strijd
n geweest, waarbij het tekort aan
mschappen aan de partisanen-
ruimschoots werd vergoed
or wat in een leger moreel wordt
loemd. Ondanks zware verliezen
de het Tito en de zijnen om door
Duitse linies te breken, terwijl
*el de Russen als de geallieerden
iet name Engeland) hebben
■an toekijken. 'Het vijfde offen-
f' (het historische) heeft ook in
t huidige Joegoslavië een speciale
tekenis; het geldt als het heroï
ne begin van de later gevormde
ïlalistische republiek, die zich
oral beroemt op het feit dat het
nder hulp van derden de strijd
eft kunnen winnen.
Joegoslavische regisseur Stipe
jllc heeft van deze historische
oeurtenis een massale film ge-
aakt. Naast Burton zijn nerren
Iren Papas en Ljuba Tadlc te
bewonderen; de muziek werd ge
schreven door Mikis Theodorakis.
Desondanks is het een wat vreemde
film geworden, waarin Tito afge
schilderd wordt als een veldheer
met een aan waanzin grenzende
zorg voor oorlogsgewonden. De
Duitsers worden als een volmaakte
karikatuur neergezet terwijl de Joe-
goslaven in deze film onbeschermd
in het veld staande gevaarlijkste
stellingen van de Duitsers met een
simpele handgranaat doen ontplof
fen. Van een behoorlijk verteld
verhaal is geen sprake, de nadruk
ligt in de enscenering hoofdzakelijk
op massascènes.
(Amsterdam. Cineac Damrak; 18 jr.)
Piet Hein van de Poel
steilingname. Dat zo'n opzet niet
per definitie moet leiden tot een
Hm, die voor onze Westeuropese
oten als naïef overkomt, bewijzen
de films die Sanjines tot nu toe
heet gemaakt. Tijdens Film Inter
national Rotterdam werd 'Het
bloec van de Kondor' gepresen
teerd. de film 'De moed van het
volk' verd via de tv uitgezonden
In 'De hoofdvijand' wordt de pro
blematiek van d e boerenbevolking
aan de o:de gesteld. Maar liefst 65
procent vtn de werkende bevolking
van Bolivia !s boer, en leeft onder
de meest birre en vernederende
omstandigheden. Als belangrijkste
oorzaak voor leze situatie wordt de
rol van de glootgrondbezitters be
schouwd. die hin feodale macht en
heerschappij kunnen uitoefenen
dankzij de hulp van het leger. De
grootgrondbezitter is dan ook 'De
hoofdvijand.' In de film wordt een
Opname uit de Boliviaanse verzetsfilm De Hoofd vijand.
boer zonder enige reden gewurgd
en onthoofd. De boeren wreken
zich op de 'landheer' en z'n rech
terhand, geholpen door een groep
guerrilla's. Vervolgens grijpt het le
ger in; vernietigt de guerrilla-groep
en gooit (letterlijk) de boeren in
een ravijn. Dit, historisch gebeurde,
verhaal, wordt voorgedragen door
een oude verteller, terwijl intussen
de belangrijkste gebeurtenissen in
scène gezet zijn. Geen beroepsac
teurs. gewoon arbeiders, boeren en
studenten bevolken deze soms aan
grijpende film.
'De hoofdvijand' kan niet officieel
in Bolivia vertoond worden, zo
werd verteld, maar ook al is de film
niet voor het Westeuropese publiek
gemaakt, toch hopen de makers so
lidariteit te vinden met behulp van
deze film. In het kader van de
Bolivia-maand, wordt 'De hoofdvij
and' op verschillende plaatsen in
ons land vertoond. Het eerst zullen
Utrecht (vandaag), Rotterdam
(morgen) en Groningen aan de
beurt zijn (op 18 februari).
De Knokmachine is een rugbyploeg.
In een lang laatste deel van de
film liet regisseur Robert Aldrich
uitvoerig zien hoe die in de laatste
seconde toch nog net wint. Bij
rugby, dat de Amerikanen voetbal
noemen, mag veel. De gepantserde,
gehelmde spelers rammen elkaar
dan ook als wild geworden robots
op een nogal onoverzichtelijke wij
ze voor wie deze sport niet zo kent.
In Amerika is dit voetbal populair
en dus al veel op de televisie.
Robert Aldrich, zijn producer Al-
bert S. Rudy, en scenarioschrijver
Tracy Keeman Wynn, vonden daar
om dat deze wedstrijd iets bijzon
ders moest hebben, met een drama
tisch ondergrondje, als het even
kon.
Het partijtje wordt daarom ge
speeld door gevangenbewaarders
die. opgejut door een paar ziekelijk
sadistische bazen, nog weer even
laten voelen hoe machtig zij wel
zijn, en door gevangenen, van wie
een stel moorddadige psychopati-
sche krachtpatsers de bewakers
graag willen vermorzelen. Er blijft
dus af en toe wel wat liggen op het
veld, maar het valt nog mee. Al
drich had al die kerels met zoveel,
overdreven gespeelde, grijnzende
moord- en kwellust voorgesteld, dat
we moord- en doodslag verwacht
ten. De ene held, die de gevange
nen naar de overwinning voert
Burt Reynolds, knap en goed ge
bouwd is in dit verhaal niet zó'n
held. Hij was een omkoopbare prof
speler, die zich liet onderhouden
door een rijk wijf, waarvan hij
een auto stal, zodat hij, na de
bekende autojacht. in de gevange
nis kwam. En daar was hij eerst
ook niet vies van verraad. Aldrich
heeft wel een paar redelijke man
netjes gevonden in bijrollen. Kim
Hampton als de knul die alles weet
te versieren is ook sympatiek, en
een paar negers mochten meedoen,
mar overigens deugt er niemand
aan beide zijden, en wat kan het
ons dan nog schelen wie de wed
strijd wint. Om het niet al te grim
mig te maken werden er wat
toch nog grimmige lolletjes bij
gevoegd. Burt en een medegevange
ne stoppen elkaar, bij het werk in
een moeras, bijvoorbeeld lijzig vol
met modder, en in de film staat
daarbij iedereen krom van het la
chen. Maar Ik als toeschouwer
dacht: als dat zo ook nog moet,
geef mij Laurel en Hardy dan
maar. De Knokmachine heeft mij
dus niet erg getroffen.
(Amsterdam
Tuschinski: 18 jr.).
Ber Huising:
door Ber Huising
AMSTERDAM Dinsdagavond zijn wij in Amsterdams Shaffy-
theater naar Vrouwenvariété gaan kijken. Dat was iets nieuws en
je kunt nooit weten. Maar er viel niets of niemand te ontdekken,
't Is jammer. Wij werden verveeld.
Eerder werd in deze kolommen
melding gemaakt van de film
'Harry en Tonto' van de Ameri
kaan Paul Mazursky. Met 'Blu-
me in love' trok Mazursky inter
nationaal de aandacht. In 'Har
ry en Tonto' worden de proble
men van een gepensioneerde
weduwnaar aan de orde gesteld.
Harry is die gepensioneerde we
duwnaar. die samen met z'n poes
Tonto een appartement bewoont in
een huis dat afgebroken moet wor
den. Maar Harry is tezeer gehecht
aan 'zijn' buurt en moet dan ook
door de politie uit z'n huis gezet
worden. En dan kan een verhaal
beginnen van 'de oude man', die
het niet kan vinden bij z'n kinde
ren in huis. Gaat zwerven om uit
eindelijk aan de kust te belanden,
om daar te gaan wonen en een
paar bijlessen te geven. Tegelijker
tijd is dit het verhaal van een man
in z'n 'derde' jeugd'. Via z'n klein
kinderen leert hij te leven in een
wereld, die hem niet alleen vijan
dig is. maar waarin ook eigenlijk
geen plaats meer is voor mensen
die buiten het arbeidsproces staan.
'Harry en Tonto' heeft me sterk
doen denken aan films als 'Harold
en Maud' (een film die het helaas
totaal niet 'heeft gedaan'). Het
probleem van het ouder worden,
wordt op een bijzonder milde en
humorvolle manier geëxposeerd. De
momenten van overdreven senti
ment zijn te verwaarlozen. In Ton
to heeft Mazursky een ideale dra
matische figuur gevonden, die voor
alles als klankbord fungeert voor
de eenzame maar zeker niet ver
eenzaamde Harry. Het spreekt voor
zichzelf, dat in deze film sLechts
oppervlakkig te werk gegaan kon
worden. Het ls tenslotte een dood
gewone film voor 'het grote pu
bliek'. Maar het is zonder twijfel
een goeie in z'n soort. En dat is
niet in de laatste plaats te danken
aan Art Carney als die geinige
grijsaard Harry.
(Amsterdam. Saskia; a l.)
Piet Hein van de Poel
Door vier vrouwen die het vrouw
zijn blijkbaar zeer vervelend, onbe
nullig en zinloos vonden, en dat
telkens weer even onbenullig, zin
loos en vervelend verbeeldden. Met
slecht gesproken beuzelige babbel
tjes en opgezegde erotische dag
droompjes. Daar kwamen zij niet
uit of bovenuit. Ook niet met hu
mor of satire, al was dat misschien
wel de bedoeling. Het bleef bij een
zeurderig 'ik wou dat ze mij niet
tam hadden gemaakt', 'waarom
amuseer ik mij niet', 'wat doe ik
hier eigenlijk?'. En dat vroegen wij
ons ook af.
De ene medewerkende man ook
'vrouwelijk' volgens eigen aankon
diging speelde voor conferencier
met een bedenkelijke zelfoverschat
ting. Hij 'zong' zelfs en dat kon hij
niet. Het samen zingen van enige
belegen songs, als 'Over the rain
bow' en 'By mir bist du schön'
(waarom eigenlijk) klonk ook niet
erg muzikaal. De medewerkers heb
ben. bij mijn weten, dan ook alleen
maar een mlme-opleiding gehad.
Dat was dan te zien aan wat dans
bewegingen en lichamelijke lenig
heid. Maar als dat het enige ls wat
ze aardig kunnen is het te weinig.
Omdat een krltikus gemakkelijk te
kritisch kan zijn heb ik ook op de
zaal vol belangstellenden en be
kenden gelet: nauwelijks een
lachje, zelden reacties, geen ap
plaus behalve aan het eind, uit
beleefdheid. Ze moesten zo nodig
maar voor ons hoefden ze voorlopig
nog niet. De pianist die vooraf
honky-tonk speelde bleek achteraf
de beste te zijn.
'Psychopatische
moordenaar' is
mislukte thriller
Laslo Benedek is vooral bekend als
de maker van films als 'Death of a
salesman' en 'The wild one'. In
1970 maakte hij een thriller onder
de titel 'The night visitor*, die nu
in roulatie gaat onder de (te) veel
zeggende titel 'Psychopatische
moordenaar'.
In principe had dit een voortreffe
lijke film moeten zijn. De plot is
spannend en zeer ingenieus, de
sterren zijn van formaat en Bene
dek heeft een meer dan uitstekende
camaraman tot zijn beschikking
gehad. Toch beschouw ik de film
als mislukt, en daar kan ook die
uitstekende fotografie van de Deen
Hennlng Krlstiansen niets aan ver
helpen.
In de eerste plaats wordt het ver
haal slecht verteld. Het draait om
een aantal moorden. Ieder spoor
wijst ln de richting van een dokter,
die echter z'n zwager beschuldigt.
Maar die zwager zit al twee jaar
opgesloten in een psychiatrische
inrichting. Die inrichting heeft
overigens meer weg van een mid
deleeuwse kerker, en die zwager zit
daar trouwens vanwege een moord
die hij nooit gepleegd heeft. Aan
het slot van de film blijkt, dat de
zwager ondanks alles toch de In
richting heeft kunnen verlaten om
die moorden te plegen. Vandaar dat
die Nederlandse titel de thrill er
van tevoren al af haalt. Een tweede
bezwaar geldt de verschillende ac
centen. Max von Sydow (de moord
lustige zwager) spreekt nagenoeg
actentloos Engels, maar Per
Oscarsson daarentegen krijgt een
soort Engels in z'n mond gelegd
waar weinig van klopt. Daar staat
weer de rol van Trevor Howard
tegenover, als een typische sophisto-
cated rechercheur op en top Engel
se stijl.
(Amsterdam. Kriterion: 18 Jr.).
Piet Hein van de Poel
