Bisschop Bell sprak
kerstavond '41 via
radio Duitsers toe
L
Vertel ons toch
wie Arie is
Onteigening bedreigt
seminarie in Alice
Discussie in
geref. kerken
Vandaag
Trouw
K wart et
Conferenties*
Zuidafrikaanse kerken protesteren
Yrijgemaakten
selecteren uit
psalmberijmingen
Rusland laat 60
baptisten vrij
Ontslag voor
prof. Woudstra
Doopsgezinden herdenken
TROUW/KWARTET DINSDAG 24 DECEMBER 1974
KERK/BINNENLAND
T2-Kff
door dr. Ger van Roon
Op 26 december 1941 schreef bisschop George Bell van Chicester aan Gerhard Leibholz: 'Misschien
interesseert het u, dat ik op kerstavond om negen uur de onderdrukte christenen in Duitsland via de
radio heb toegesproken. Hopenlijk hebben heel wat van deze vrienden het kunnen horen en moed
kunnen putten'.
Dit citaat haal ik uit de onlangs
gepubliceerde briefwisseling tussen
Bell dat ik vlak voor kerst aan-
vanwege die kersttoespraak van
Bell dat ik valk voor kerst aan
dacht voor dit boek vraag, het is
omdat deze twee mensen hebben
laten zien dat er bij 'vrede op
aarde' meer aan de hand is dan
wapens neerleggen.
Het onderwerp dat in dit boek aan
de orde komt, heeft een algemene
en een bijzondere kant. Eerst iets
over de algemene kant. Het is een
variant op een bekend thema. Ie
mand heeft zijn land moeten verla
ten, omdat daar een diktatoriaal
regime aan het bewind is gekomen
en hij gevaar loopt. Hij heeft zijn
familieleden moeten achterlaten. In
een ander land ontmoet hij ie
mand, die al jaren de ontwikkelin
gen in zijn vaderland met aandacht
blijkt te volgen en herhaaldelijk
voor de onderdrukten daar is opge
komen. Hun in dit boek gepubli
ceerde briefwisseling kent eigenlijk
maar één thema: hoe kan men de
mensen in nood en het verzet in
dat andere land helpen? En dat is
op zichzelf al daarom niet eenvou
dig, want beide landen bevinden
zich met elkaar in oorlog. Dat kan
dus tot een keuze dwingen tussen
e en christelijke solidariteit over
grenzen heen of een nationalisme,
waarachter het christen-zijn schuil
gaat; tussen 'God boven de natie'
of 'de natie boven God.' Daarmee
kom ik bij de bijzondere kant van
dit boek.
Bisschop Bell
Het zijn de jaren van de tweede
wereldoorlog en de eerste jaren
daarna. De vluchteling heet Ghe-
rard Leibholz en komt uit Duits
land. Als 'nlet-Ariër' heeft hij zijn
land in 1938 moeten verlaten. Zijn
gesprekspartner is George Bell, bis
schop van Chicester en lid van het
Hogerhuis. Bell had in de jaren
dertig voor de gevaren van het
natlonaal-socialisme gewaarschuwd,
had aandacht gevraagd voor de vele
slachtoffers hiervan in Duitsland
en gewezen op het bestaan van een
illegaal 'ander Duitsland' dat door
het buitenland moest worden ge
holpen.
Bell zette hiermee veel op het spel.
Hij ondervond er toen en later
nadelen van. Heel oppervlakkig zou
men kunnen zeggen: waar maakt
zo'n man zich druk om? Wat dom
om niet aan zijn karrière te denken.
Want hij verspeelde er zijn kansen
mee om nog eens aartsbisschop te
worden. Het is echter wel natuur
lijk de vraag of zo'n argument
doorslaggevend mag zijn. Er blijkt
telkens weer moed voor nodig te
zijn om je nek uit te steken en
tegen een heersende opvatting in
te gaan. In de dertiger jaren had
een groot deel van het officiële En
geland Hitier door een toegeeflijke
houding proberen te matigen, wat
niet gelukt was. In die kringen had
men over het algemeen weinig
waardering voor Beils houding.
Eden schreef eens bij een brief van
Bell: 'this peStilous priest.'
Leibholz
Maar er was toch oorlog gekomen
en de 'duiven' waren haviken ge
worden.
Alle Engelsen dienden nu als één
man achter Churchill te staan om
de vijand te bestrijden. Was die
vijand nu het Hitler-regime of wa
ren dat de Duitsters? Voor de geal
lieerde oorlogspropaganda maakte
dat weinig of geen verschil.
Leibholz had het ondervonden. Toen
de oorlog begon, was hij gearres
teerd en samen met in Engeland
verblijvende Duitse Nazi's in een
interneringskamp opgeborgen.
Dankzij Bell was hij weer vrij ge
komen. Samen volgden zij de
schaarse berichten die over het
'andere Duitsland' doordrongen.
Discussie
In deze jaren kwam in Engeland
een discussie op gang over wat er
met Duitsland na de oorlog diende
te gebeuren. Een groep mensen
waarvan de diplomaat Vansittart
een van de woordvoerders was,
vond dat men Duitsland niet streng
genoeg kon straffen. Anderen
waarschuwden voor de gevolgen
van een al te sterke isolering. Als
gevolg van de oorlogssituatie kre
gen Vansittart en de zijnen nogal
wat aandacht en adhesie.
Bell en Leibholz volgden deze ont
wikkeling en waren er niet gerust
op. Zo ontstond het plan, dat Bell
in het Hogerhuis de Engelse rege
ring naar haar standpunt zou vra
gen in in de loop van zijn betoog
wat kritische en bezorgde kanttek-
ningen zou maken ten aanzien van
de op gang gekomen discussie. Dat
in begin 1943 ook inderdaad ge
beurd. Toen had zich de Engelse
regering echter juist vastgelegd op
de met Roosevelt overeengekomen
eis van 'onvoorwaardelijke overga
ve' van Duitsland. In haar ant
woord aan Bell kon ze hier niet
van afwijken, al kan men in de
tekst van het antwoord toch een
lichte relativering lezen.
Verzoening
Na de oorlog was Bell een der
eersten die openlijk in artikelen,
voor de radio en in het parlement
aandrong op verzoening met Duits
land. Hij deed dat onder verwijzing
naar de eenzijdigheid van het door
de oorlogspropaganda opgeroepen
beeld, wat nu zelfs ook door Van
sittart werd toegegeven. Maar hij
deed dit ook, omdat er steeds meer
gegevens bekend werden over Duit
se slachtoffers van het Nazibewind
en over het bestaan van het 'ande
re Duitsland.'
Dit boek bevat heel wat interessan
te gegevens over de toon in Enge
land op dit punt levende opvattin
gen; gegevens die toen bezet Ne
derland niet bereikten maar ook
daarna merendeels onbekend ge
bleven zijn. Daarom is het van
belang er kennis van te nemen,
omdat ze ook de Engelse houding
na de oorlog in zake Duitsland
helpen verklaren.
Bisschop George Bell
Niet minder belangrijk is het laat
ste gedeelte van het boek, geschre
ven in een tijd toen de tegenstel
lingen tussen west en oost weer
vrij spel kregen. Hier komen vra
gen aan de orde, of de binnen- of
de buitenlandse politiek in Duits
land de voorrang zou moeten heb
ben en of men niet wellicht een
voorbeeld aan Gandhi zou moeten
nemen. Bell en Leibholz kiezen
voor het Westen, maar plaatsen wel
enkele vraagtekens.
Aan dit boek was ook een algemene
kant. Er gaat een duidelijk appèl
van uit aan ieder en juist ook aan
christenen om bruggebouwers en
solidair met onderdrukten elders te
zijn. 'God above the Nation.'
Dr. Ger van Roon, docent eigen
tijdse geschiedenis aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam, be
speelt: E. Bethge- R. C. D. Jasper
(Hrsg). An der Schwelle zum ge-
spaltenenen Europa. Der Brief-
wechsel zwischen george Bell und
Gerhard Leibholz (1939-1951).
Kreuz Verlag Stuttgart-Berlin 1974-
319 biz. DM 48.-
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant gétypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publlkatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS -
Ds. Hugo van Dalen
Dr W. S. Hugo van Dalen te Roc-
kanje is lid geworden van de gere
formeerde bond. Wel een V.D.M.
met een bewogen loopbaan. Ik ben
benieuwd of hij als gereformeerde
bonder thans instemt met gezang
440 uit het nieuwe liedboek: 'Ik
heb de vaste grond gevonden,
waarin mijn anker eeuwig hecht'.
Overigens werd in het artikel geen
gewag gemaakt van het feit dat
dominee Van Dalen ook lid is ge
worden van International Ecume-
nial Fellowship. Ik ben benieuwd of
defce prediker zich op de duur nu
wel thuis zal voelen in de gerefor
meerde bond.
niet in aanmerking komt voor
vrijstelling van dienst en die daar
om volgens die regels bestraft
wordt, als politiek gevangene te
beschouwen. Daarom zijn de 220
deelnemers aan het politiek avond
gebed er geheel naast wanneer zij
vinden dat de Nederlandse regering
zich moet schamen omdat Amnesty
International afd. Duitsland een
volgens bovengenoemde regels be
strafte als politiek gevangene heeft
geadopteerd. Het is eerlijker de wa
re reden van het gratieverzoek te
vermelden.
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM De discussie in de gereformeerde kerken brengt
veel brieven mee, waarvan een niet gering aantal op onze tafel
terecht komt. De rubriek Uit brieven van lezers laat alleen zeer
beknopte bijdragen toe. Vandaag plaatsen wij afzonderlijk twee
wat uitvoeriger brieven. De eerste is van drs. R. van den Berg,
predikant te Ermelo (de voorzitter van het confessioneel gerefor
meerd beraad, maar hij bericht nadrukkelijk niet in die kwaliteit
te schrijven) en de tweede is van ds. P. van den Beukei te Voor
burg (diens stuk werd door de redactie sterk bekort)
Doorn
W. Anker
Oostburg
Karei H. M. V. d. Berg
Honderd of sneller?
Minister Westerterp gaat de snel
heid aanpassen. Er wordt straks
niet harder gereden dan 110 km.
Waarom zal bij een maximum van
110 km de gemiddelde snelheid
weer niet toenemen tot tien procent
boven het maximum? Het aantal
doden zal dan ook wel weer stijgen.
Gorinchem
Wiersinga (26)
Ik kan me de reactie van die vijf
Amsterdamse jongelui (Wiersinga
22 in Tr/Kw van 19 dec.) goed
indenken. Jezus maakt vrij en geeft
vrijheid.
Oegstgeest
mevr. C. A. Koen
Gratieverzoek
Het is een misslag van de Duitse
afdeling van Amnesty International
om iemand die, volgens regels in
een democratisch land opgesteld.
Beroep op kerkleden (4)
Wat gebeurt nu binnen de gerefor
meerde kerken: van binnen uit
G. Pierhagen trachten mensen die klaarblijkelijk
'hervormd' denken synodebesluiten
die gereformeerd zijn te ontkrach
ten. Gereformeerden moeten her
vormd gaan denken. Waarom? Wie
dat wil kan zich bij deze kerk
aansluiten. De ondertekenaars van
'het beroep' incluis.
Delft
R. E. Bosch
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordta Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Per»
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Qem.fllro
X 500.
Beroep op kerkleden (5)
In 1926 en 1944 dacht men aan
beide zijden precies te weten hoe
de Heer God het wilde, hoe je het
moest zien wilde je echt christen
(of eigenlijk, wat belangrijker
scheen: echt gereformeerd) »ijn.
Terecht zijn nu verschillende Kam
per en Amsterdamse hoogleraren
en theologen verontrust en velen
leken met hen. Met hen verlangen
we naar een 'kerkgemeenschap, die
vrijheid laat om vanuit het evange
lie te zoeken naar nieuwe antwoor
den op nieuwe vragen'.
Soestdijk
O. Zeijl
Beroep op kerkleden (6)
Ik betreur dat de zestig bezorgden
onder wie nogal 'upperten' Juist nu
niet deze zaak naar voren komen.
Was bij deze al langdurig lopende
zaak nu zoveel haast nodig? Is hier
tijd en wijze overdacht? Broeders en
zusters van de 60 in vervolg graag
wat minder somber in de adventtijd.
Amstelveen
G. Dekker
Een groep leden van de geref. ker
ken heeft haar ernstige bezorgdheid
uitgesproken het synodebesluit van
22 november. Zij doen een beroep
op kerkleden en kerkelijke verga
deringen om een scheuring te voor
komen en op weg te blijven naar
een kerk van en voor de toekomst.
Zij wijzen daarbij op een eventuele
schade die aan de oecumenische
relaties toegebracht zou kunnen
worden.
Hoewel onze bezorgdheid van een
andere aard is dan die van boven
genoemde groep, willen we hun be
roep op kerkleden onmiddellijk
overnemen en onderstrepen. Daar
om willen we ons hier onthouden
van elke vorm van polemiek. Ook
geloven we dat de kerk die op weg
is naar de toekomst nieuwe ant
woorden zal moeten geven op de
nieuwe uitdagingen waarvoor de
grote problemen van mens en sa
menleving ons stellen. Maar het is
juit vanwege bovengenoemde 'oecu
menische relaties', dat we ons ver
heugen over de duidelijke uit
spraak, waarin de synode met de
kerk van alle eeuwen heeft willen
belijden dat Christus het Lam Gods
is, dat onze zonden op zich nam.
Het gaat daarbij niet om een inge
wikkeld theologisch probleem. Het
gaat om het loflied van de gemeen
te, dat niet mag verstommen.
Als de wijze, waarop de verzoening
met God geschiedt, door de kerk
aan haar leden als een moeilijke
multiple choice test wordt voorge
zet, waarop verschillende antwoor
den mogelijk zijn, ebt het loflied
weg en ontstaat er een discussie
over een zaak, waarover de Schrift
zo duidelijk spreekt en de kerk zo
duidelijk haar geloof heeft beleden.
Dit heeft niets te maken met een
krampachtig vast houden van een
stuk traditie. Integendeel! Het
heeft alles te maken met die
vreemde vrijspraak, die ons hart
vrolijk maakt: 'De straf die ons de
vrede aanbrengt was op Hem en
door zijn striemen is ons genezing
geworden (Jes. 53 5)'. In dit
geloof mogen we het Heilig Avond
maal vieren en kunnen we straks
vrijmoedig voor God verschijnen.
De kerk is geen discussie-groep,
maar een belijdende gemeenschap.
En vanuit dit belijden zal het ge
sprek met elkaar gevoerd moeten
worden. De verzoening door het
offer van Christus moet echter ook
in ons kerkelijk leven effekt heb
ben. Daarom zullen we al het mo
gelijke moeten doen de band met
elkaar vast te houden, ook al neemt
de synode besluiten, die in wel
ke zin dan ook onze 'ernstige
bezorgdheid' oproepen.
door A. J. Klei
In het laatste nummer van
Waarheid en Eenheid, het blad
van de verontruste gereformeer
den, staat een heel verhaal over
onze krant. Nu 't is altijd fijn
als e merkt dat de mensen je
niet vergeten. Weliswaar is het
artikel bestraffend van aard,
maar daar staat tegenover dat
het toontje ervan erg jofel is.
In losse trant werpt de schrijver,
die bescheiden schuil gaat ach
ter de letters P.C.M., een uiterst
verrassend licht op de aard en
achtergrond van onze dagelijkse
bezigheden. Maar het mooiste is
dat hij ons allemaal bij de voor
naam noemt. Op het eerste oog
verleent dit het stuk in Waar
heid en Eenheid een zweem van
gemeenzaamheid, maar wie die
per kijkt ontdekt dat dit juist
getuigt van grote eerbied, om
niet te zeggen: verering.
Kijk, je hebt lieden die niks of
weinig voorstellen. Die doen het
in het openbaar zonder voor
naam, die gaan eenvoudig door
het leven met een of meer voor
letters (voorbeeld: A. J. Klei).
Dan krijg je degenen die in
veler hart een plaatsje hebben
veroverd. Zij worden aangeduid
met hun complete voornaam er
bij (voorbeelden: Abraham Kuy-
pef, Feike Asma, Joop den Uyl).
Tenslotte komen de persoonlijk
heden die tot zulk een hoogte
zijn gestegen dat we alleen aan
hun voornaam genoeg hebben,
omdat die een begrip is (voor
beelden: Leonardo. Rembrandt).
Welnu, voor P.C.M. behoren een
paar scribenten in deze krant
tot de laatste categorie. Hij
schrijft op een gegeven mo
ment: 'Maar deze duizenden
christenen ergeren zich meerma
len groen en geel aan de pro-
dukten van Aldert en Henk en
Arie.We zien dat P.C.M.
maar een paar voornamen hoeft
los te laten om bij zijn afnemers
een wereld van misnoegen wak
ker te roepen.
Toch zitten we nog met een
vraag. Wie Aldert en Henk zijn,
is duidelijk. Ze staan 'meerma
len' in de krant. Maar wie is die
ergerniswekkende Arie? Om ons
van deze kwellende onzekerheid
te verlossen heeft een werkstu
dent van gereformeerde komaf
aan de hand van de personeels-
lijst alle collega's met een voor
naam die met A begint, opge
beld. Zij (ik moet zeggen: wij,
want ik hoor daar immers ook
bij) antwoordden stuk voor stuk
niet Arie te heten.
Wie zou P.C.M. bedoelen?, bleef
het knagen. Laten we de lijst
van vaste medewerkers eens
doornemen, stelde een schrander
iemand na diep nadenken voor.
Of ik dat wilde doen. Natuurlijk
wou ik dat. Vlijtig ging ik aan
de gang en bij de S had ik
eindelijk beet. Ds. A. A. Spijker
boer. Arie Spijkerboer. Want zo
heet hij, daar hoefde ik hem
niet over te bellen.
Maar nu zijn we er naar mijn
gevoel nóg niet. Ik heb namelijk
nog nooit gemerkt dat lezers
zich groen en geel ergeren aan
de bijdragen van ds. Spijkerboer.
We hebben nimmer een klacht
gehad van P.C.M. en ook niet
van die duizenden christenen.
Vandaar nu onze vraag aan de
eindredacteur van Waarheid en
Eenheid: Evert, vertel ons toch,
wie Arie is. Wie moeten we be
halve Aldert en Henk in de ga
ten houden?
P.S. Bij dit stukje zet ik een
cartoon van Len Munnik. Ht
heeft volstrekt niets met het bo
venstaande te maken, maar het
bevat wel een goeie kerstpreek.
Ds. P. van den Beukei:
1. Mocht de synode binnen afzien
bare tijd inderdaad tot de conclusie
komen, dat de positie van dr. Wier
singa in de gereformeerde kerken
onhoudbaar is geworden, dan zal
dat zijn op een moment, waarop
hoogstens de theologen enigermate
kunnen overzien, wat precies de
draagwijdte is van hetgeen dr.
Wiersinga aan de orde heeft ge
steld. Natuurlijk, in het blad Kerk
informatie is al heel wat over deze
kwestie geschreven, maar wat heeft
de synode eigenlijk gedaan om heel
deze problematiek bespreekbaar te
maken voor de gemeente? De gere
formeerde kerken zullen zich in
een tijd, waarin in alle sectoren
van de samenleving geprobeerd
wordt een zo groot mogelijk aantal
mensen over de dingen te laten
meedenken en praten, enorm bla
meren, als ze in naam van het
belijden van de kerk op beslissin
gen aansturen over een materie,
waar de kerk zelf, i.e. de mensen
van de kerk, nog maar nauwelijks
weet van heeft.
2. Het grote verschil met vroeger
is, dat de gereformeerde kerken
thans meedoen in de oecumenische
beweging. Natuurlijk ontheft dat
een kerk niet van allerlei eigen
verantwoordelijkheden. Zij heeft er
zelfs één bijgekregen, namelijk om
geen diepingrijpende beslissingen
te nemen, die ook een oordeel in
houden over wat in andere kerken
in volle vrijheid geleerd mag wor
den, zonder diepgaand overleg met
die kerken, met wie zij zich in de
raad van kerken verbonden heeft,
in de allereerste plaats met de Ne
derlandse hervormde kerk, met wie
zij zich zelfs samen op weg weet.
Als zo'n overleg nog niet heeft
plaats gevonden, in elk geval niet
op zo'n manier, dat de gemeente
daarvan een duidelijk beeld kan
hebben, is dat m.i. een tweede fun
damentele reden voor de synode,
om met alle mogelijkheden die zij
heeft een snelle afwikkeling van de
kwestie-Wiersinga tegen te gaan.
3. Mijn derde opmerking sluit hier
op direct aan en betreft de zekere
toon, waarop de synode over het in
geding zijnde punt van de belijde
nis spreekt als een punt waarmee
de rechte prediking van het evan
gelie staat of valt. Dat is een ander
geluid dan dat van deputaten, die
ook vonden dat er tussen hen en
dr. Wiersinga een belangrijk ver
schilpunt was gebleven, maar die
nadrukkelijk stelden alleen te wil
len spreken van een verschil bin
nen een fundamentele overeen
stemming.
0 Predikantenconferentie op De
Hezenberg te Hattem (tel. 05206-
1648) van dinsdagmiddag 7 januari
tot donderdag 9 januari.
Zendingsconferentie voor jonge
ren, vrijdagavond 14 en zaterdag 15
februari in De Rokende Turf te
Sluipwijk. Thema 'In de laatste da
gen'. Sprekers: drs. W. van Heest,
chr. geref. miss.pred. te Rante Pao
('De gemeente van Christus in In
donesië') en ds. T. Poot (herv.) te
Nieuw Loosdrecht ('De gemeente
van Christus in het westen'). Inl.
en aanm. bureau van de IZB (tel.
033-11949).
Legpenning herv. kerk
voor mr. M. C. de Jong
DEN HAAG Mr. M. C. de Jong.
die onlangs zijn lidmaatschap van
de commissie voor kerkordelijke
aangelegenheden van de hervormde
kerk wegens zijn leeftijs neerlegde,
heeft uit handen van synodepraeses
ds. J. C. H. Jörg de legpenning van
deze kerk ontvangen.
Deze penning eert degenen, die
zich gedurende lange tijd op zeer
bijzondere wijze verdienstelijk heb
ben gemaakt voor de landelijke
kerkelijke organen. Zij wordt zeer
zelden uitgereikt. Mr. De Jong (ja
renlang vice-president van het
Haags gerechtshof en op internati
onaal niveau betrokken bij het
werk van de kinderbescherming)
heeft nog meegewerkt aan de voor
bereidingen van de kerkorde van
1951. Ook was hij actief voor de
algemene kerkvoogdij raad.
GENEGE De Zuidafrikaanse raad
van kerken heeft bij de regering-
Vorster geprotesteerd tegen de aan
kondigde onteigening van het se
minarie Alice in de Kaapprovincie.
De wereldraad va erken heeft zich
bij dit protest aangesloten.
Het seminarie in Alice is het enige
centrum voor de gezamenlijke op
leiding van niet-blanke predikan
ten en priesters ten behoeve van
zeven kerken in Zuid-Afrika. Het
kwam in de jaren zestig in de
plaats van andere theologische op
leidingen, die op last van de rege
ring gesloten waren. De regering
verzekerde toen, dat het voortbe
staan van het seminarie in Alice
gewaarboorgd zou zijn.
Als officiële reden voor de onteige-
UTRECHT Deputaten voor de
psalmberijming in de gereformeer
de kerken (vrijgemaakt) hebben de
generale synode, die volgend jaar
in Kampen bijeenkomt, een con
cept-nieuwe psalmberijming voor
gelegd.
Krachtens hun opdracht hebben
deputaten een selectiebundel sa
mengesteld uit de voorhanden be
rijmingen. In de meeste gevallen
kozen zij voor de berijming van ds.
H. Hasper (52 psalmen), gevolgd
door ds. W. L. Muns (39), P. Mij-
derwijk (32), ds. K. Wielenga (9),
ds. G. A. Hoekstra (7), drs. Joh.
Luijkenaar Francken (5). Johan de
Weve (4), Adriaan van Boven (1)
en ds. J. J. de Vries (1).
Eerder hebben de gereformeerde
kerken (vrijgemaakt) de psalmbe
rijming in het Liedboek voor de
kerken afgewezen voor het gebruik
in de eredienst, maar tegen de be
rijming van 1773 hebben zij ook
bezwaren. Deputaten kregen de op
dracht, te zorgen voor een berij
ming, die aan vier eisen voldoet:
bijbelgetrouw, tekstgetrouw, heden
daags Nederlands en vlot zingbaar.
ning is opgegeven, dat de universi
teit van Ford Hard de grond nodig
heeft voor uitbreiding. Volgens de
Zuidafrikaanse raad van kerken is
echter in de onmiddellijke nabij
heid van deze universiteit nog ge
noeg bouwgrond. De raad noemt de
onteigening een reschtstreekse
aanval op een der meest wezenlijke
taken van de keren, waardoor de
confrontatie tussen kerk en staat
ernstig verscherpt wordt.
MOSKOU Ter gelegenheid van
het congres van de unie van bap
tistengemeenten in Rusland heeft
de Sowjetregering zestig gevange
nen baptisten vrijgelaten.
Een vertegenwoordiger van de re
gering heeft westerse gasten op dit
congres meegedeeld, dat nu nog
honderd baptisten gevangen zouden
zitten. Hij zegce toe, dat hun geval
len aan een nieuw onderzoek zou
den worden onderworpen.
Het baptistencongres in Moskou
nam een resolutie aan, waarin de
Russische regering wordt opgeroe
pen, alle baptisten amnestie te ver
lenen. Het congres dat eens in de
drie jaar gehouden wordt en 490
gemeenten vertegenwoordigt, koos
ds. Klimenko tot voorzitter. Secre
taris-generaal werd Alexej M. Bich-
kov.
De gapten uit het westen hadden
een gesprek van twee uur met de
plaatsvervangend voorzitter van het
Sowjet ministerie voor godsdienst
zaken Markantsen. In dit gesprek
kwam ook de zaak van ds. Georgii
Vins ter sprake. Deze baptistenpre
dikant heeft al herhaalde malen
gevangenisstraf ondergaan. Nu zit
hij al weer maanden in voorzrrest
in Kiew. De delegatie vroeg Mar-
katsen, dat ee waarnemer uit het
westen bij zijn proces zou worden
toegelaten.
nacht kan rust zijn
de goedheid van loom te liggen
omdat de dag zo jaagde
nacht kan vrede zijn
omdat alles zwijgt
nacht kan goedheid zijn
omdat een einde kwam
aan wat bijna niet te dragen was
maar nacht kan ook angst zijn
als storm aan ons huis rukt
nacht kan ook duisternis zijn
die verwart en wanhopig maakt
nacht kan ook betekenen
de rust niet kunnen vinden
omdat de dag niet losgelaten is
in de nacht kwam Hij tot ons
de nacht van hopeloos waken
en de nacht van de doodsnood
de nacht van ons onheil
Hij maakte van de nacht een dag
en misschien moest de nacht wel
om de engelen met hun licht
nu mag de nacht een licht
om ons zijn
een licht dat niet verblinden wil
maar als een glans,
een zacht schijnsel,
ons voorgaat
ons onheil verandert in heil
en angst in vrede
wanhoop in hoop
NED. HERV. KERK
Beroepen door het breed modéra-
men van de provinciale kerkverga
dering van Noord-Brabant en Lim
burg tot predikant voor buiteng.
werkzaamheden (prot. ziekenhuis
Willem Alexander te Den Bosch)
H. G. van Duyl, pred. met bepaalde
opdracht (St Franciscus ziekenhuis
en Bergwegziekenhuis) te Rotter
dam.
Bedankt voor Zwolle: K. Schaap te
Marknesse; voor Genemuiden: M. B.
van de Akker te Stellendam.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Nieuwlekkerland: J.
L. 't Hart te Hasselt; voor Middel-
stum. Kantens en Westeremden: R.
Akkerman te Kampen en P. J. van
Gulik te IJSselmuiden.
Beroepen te Willemstad, kand.
mevr. G. J. van 't Slot te Amster
dam.
Beroepen te Winschoten (voor de
missionaire dienst op West-Irian)
drs. J. H. Buikema, kand. te Leider
dorp.
GEREF. KERKEN (VRIJG.: B.V.)
Bedankt voor de benoeming tot
vlootpredikant: S. A. van der Veer
te Hardinxveld-Gicssendam.
Aangenomen de benoeming tot bij
stand in het pastoraat te Heerde:
E. Geuchies, a.s, em. pred. te Wa
penveld
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Eindhoven: H.
Last te Mussel.
Bedankt voor Rijnsburg: B. de
Romph te Naarden; voor Gronin
gen: J. H. Carlier te Leiden; voor
Hilversum: A. Broersma te Goes.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Nunspeet: J. Karens te
Opheusden, die bedankte voor Mij
drecht.
Bedankt voor Rotterdam-W: J. van
Haaren te Amersfoort.
VRIJE EV. GEMEENTEN
Bedankt voor Utrecht-N.: J. Scho-
Van een onzer verslaggevers
GEELONG (Australië) Blijkens
een bericht in het maandblad van
de gereformeerde kerken in Austra
lië 'Trowel ans Sword' is er aan de
theologische hogeschool te Geelong
een conflict uitgebroken rond de
persoon van prof. dr. Sierd Woud
stra.
Prof. Woudstra doceerde te Geelong
dogmatiek als opvolger van prof.
dr. K. Runia, na diens terugkeer
naar Nederland. Hij was daartoe
uitgeleend door de christian refor
med church in Amerika. Op verzoek
van het curatorium van de hoge
school heeft deze kerk prof. Woud
stra teruggeroepen.
De hogeschool te Geelong functio
neert wel hoofdzakelijk als predi
kantsopleiding voor de Australische
gereformeerden, maar niet uitslui
tend. De hogeschool is onafhanke
lijk en in het curatorium hebben
ook vertegenwoordigers van andere
(kleine presbyteriaanse) kerken
zitting. Uit wat ds. J. W. Deenick
in Trowel and Sword schrijft, valt
op te maken, dat vooral die ande
ren hebben aangedrongen op het
ontslag van prof. Woudstra. Ds.
Deenick brengt de zaak in verband
met de algemene onzekerheid en
verwarring, waarin de Australische
gereformeerde kerken zich bevin
den als gevolg van hun (nog) op
Nederland georienteerd zijn.
Volgens het Reformatorisch Dag
blad zou het onder meer gaan om
prof. Woudstra's schriftbeschouwing
(met name inzake Genesis 1-3) en
om zijn opvatting inzake de uitver
kiezing.
AMSTEREAM De gisteren bij het
artikel van dr. S. L. Verheus (over
het komend herdenkingsjaar van
de doopsgezonden) geplaatste af
beelding was van de eerste pagina
van de eerste Nederlandse druk in
1560 van 'Broederllcke Vereeninge
van sommighe kinderen Gods aen-
gaende seuen Arieculen'. Deze eer
ste uitgave bevindt, zich in de
doopsgezinde bibliotheek te Am
sterdam.
