Nieuw stuk Albee in sublieme voorstelling Record-sneeuwval in de wintersportgebieden Veel Nederlanders naar sneeuw en zon Toerisme Neckerman mikt volgen jaar op 80.000 boekingerf Knappe regie Paul Steenbergen 'Confrontatie' Mozart-Mahler In Suriname nu gratis onderwijs Bach-Vereniging uit Groningen trekt volle kerk woensdag 8 januari 1975 een RECEPTIE Zelf kwaliteit van hotel beoordelen Ned. Dans-Theater schorst directeur Reizen naar Ethiopië 1 Als u op 1 februari a.s. 't nieuwe deel III niet hebt, wordt J| uw kentekenbewijs ongeldig. Ministerie van Verkeer en Waterstaat TROUW/KWARTET MAANDAG 23 DECEMBER 1974 door Dammis de Geus DEN HAAG Een maand na de wereldpremière van Edward Albee's nieuwste stuk 'Seascape' in Baltimore, gaf de Haagse Comedie hiervan onder de titel 'Boven water Onder water' zaterdagavond in de Koninklijke Schouwburg de eerste Nederlandstalige voorstelling. Het spande wel even of de premiè re door zou gaan, want de schrijver had het gezelschap, dat drie jaar geleden zijn aangrijpende stuk 't Is Voorbij' bracht, op 1 oktober telegrafisch laten weten dat er een 'verder herziene eindversie' van 'Seascape' zou komen, die in juni ook al gewijzigd was. Maar regis seur Paul Steenbergen en vertaler Ernst van Altena besloten zich toch aan de oorspronkelijke versie te houden, met het risico dat deze Albee waarschijnlijk de laatste van de Haagse Comedie is. Persoonlijk geloof ik er niet in dat Albee, na het zien van deze voor stelling, de Haagse Comedie met zijn verdere werk zal boycotten. Een voorstelling die door de sublie me regievoering een der hoogte punten is in het Nederlandse to neel. Steenbergen die een bijzonde re afflnitef heeft met het werk van Albee, hr» -*at trouwens al eerder bewezen m t zijn aanpak van 't Is Voorbij Twee v :'-ien In Albee's nu uwe stuk worden we met twee werelden geconfronteerd. De titel zegt het al. met die van boven water en van onder water. In de personen van de doorsnee- mensen Charlie en Nancy ze zijn zowat vijftig jaar herkennen we die eerste wereld. Beide brengen hun vrije dagen veelvuldig aan het strand door. Het leven dat hun veel te zeggen had. is met het verstrij ken van de jaren saai en fantasie loos geworden. Vooral Nancy (mooi huis, fijne kinderen, etc.) wil die sleur doorbreken, maar zover komt ze niet door de egoistische Charlie die vindt dat hij na jaren 'pezen' rust heeft verdiend. Terwijl die twee aan het filosoferen zijn en daarbij hun emoties laten gaan, worden ze zomaar, op het raakvlak van land en water, opge schrikt door de komst van twee hagedisachtige wezens met enorme staarten die over het zand schuife len. Twee wezens uit een sprookje, of is het absurde realiteit? Die twee dierlijke personen, afkomstig uit de werdld onder water blijken in een drang naar evolutie de werdld van boven te willen verkennen. Albee heeft zijn zeehagedissen na men gegeven: Sarah en Leslie. En een communicatievermogen met aardse wezens. Heel aarzelend ko men die twee in contact met Char lie en Nancy, die niet weten of ze nou dromen of dat ze een soort nachtmerrie hebben. Tussen die vier wordt gefilosofeerd over de zin van het bestaan. Er openbaart zich een verschrikkelijk gevoel bij Charlie, die het niet uit kan staan dat hij zoveel beroerdig heid in het leven heeft meege maakt, terwijl die twee zeewezens zich nergens om schijnen te be kommeren. Bang als hij is, gaat hij toch op de uitnodiging van Sarah en Leslie in die wereld onder water eens te bexijken. Nancy vindt het prachtig, met het idee straks alles haarfijn aan haar kinderen te kun nen vertellen. In die schitterende, blauwige, groe nachtige wereld waarin een vol maakte rust en harmonie schijnt te heersen, merkt Charlie als 'geëvolu eerd' wezen dat Sarah en Leslie bijna emotieloos zijn. Dat breekba re gevoel kennen ze niet, totdat Charlie er uitgebreid vragen over gaat stellen en tenslotte een wrede climax Sarah aan het huilen brengt. Die botsing tussen twee werelden heeft Albee met al zijn talent ge voelig en indrukwekkend geregi streerd. Het evenwicht in het water lijkt verstoord. Het echtpaar van boven water moet uit deze wereld weg en wordt op het strand gewor pen. Leslie en Sarah, bij wie de aardse personen zoveel hebben los gemaakt, besluiten dan naar hun 'veilige' wereldje terug te keren, Charlie en Nancy wanhopig en niet-begrijpend achter zich latend. Aquarium PARAMARIBO Met onmiddellij ke ingang zal het onderwijs voor iedereen in Suriname gratis zijn, zo heeft minister-president Arron in het Surinaamse parlement meege deeld. De regering heeft zich hier bij laten leiden door het beginsel van sociale rechtvaardigheid, aldus de premier. Voorts zullen de in voerrechten op medicijnen worden afgeschaft. door Piet Visser In een sprookjesachtige enscene ring zagen wij die wereld van on der water, met het idee in een reusachtig aquarium te kijken. Hep van Delft had dit suggestieve decor en dat van het duinachtige land schap van boven water ontworpen. Paul Steenbergen, die werd geassis teerd door Reinier Heidemann slaagde er in, die confrontatie tus sen twee werelden ontroerend, maar toch beheersd en met een vleugje humor over te brengen. Ook zodanig, dat wij onze eigen emoties gingen toetsen aan die van de personen in het stuk. Hij wist zich gesteund door uitstekend ac teerwerk van Guido de Moor als Charlie, Anne-Wil Blankers als zijn 'uitgekeken' vrouw en Trins Snij ders en Bas ten Batenburg als de schitterena door Has Noordhoek Hegt aangeklede zeewezens. Het natuurlijke klankdecor, waar een serene rust van uitging, was van Jurriaan Andriessen. De vertaling van Ernst van Altena klonk zeer direkt. Maken we de balans op, dan zagen wij een sublieme voorstelling van een Albee met briljante dialogen. Als Albee deze Haagse voorstelling komt bekijken, kan hij nog moei lijk van een eventuele boycot spre ken. Confrontatie tussen wezens uit twee werelden. Een scène uit 'Boven water Onder water" van Edward Albee bij de Haagse Comedie. Op de voorgrond links Bas ten Baten burg en Anne-Wil Blankers, daar achter Trins Snij ders en Guido de Moor. AMSTERDAM Voor een keer is zulk een confrontatie wel leuk: een poëtische Mozart - het Pianocon cert in Bes (KV 595) uit zijn laat ste levensjaar, dat hij speelde bij zijn laatste optreden in het publiek in 1791 - tegenover Mahler's Ne gende Symfonie in D, een enorme berg van late romantiek, waarvan men nog steeds meent, dat hij daarmee een reeks filosofische en levenswijze ideeën over zijn luiste raars wilde uitstorten. Het is een werk geworden van een ongelooflijk knappe instrumentatie. Die gaat op de duur door de grote hoeveelheid klank monotoon wor den: maar door hier en daar een frappante en zeer muzikale vondst, blijft er altijd leven in groeien, soms tot aan het begrip 'uithuilen' toe, als het dan toch romantie moet zijn. Haitink gaf deze Mahler - gister middag op het abonnementsconcert - alle ansen om deze geweldige partituur over te brengen. Zelfs de vaak vermoede 'caricaturale' aan wending van de populaire drie kwarts melodietjes in het tweede en ook in het derde deel. En ze componeerd, gespeeld èn aange- werden met kennelijk plezier ge hoord. Men mag er een 'revolutio naire' muziek anno 1909 in horen, gemaakt van materiaal uit de laat je eeuw, verwerkt als reactie op Wagner: maar dan oorspronkelijker èn geraffineerder van klank. En blilkbaar deerom onverwoestbaar. Onder Haitink's leiding werd het een sublieme uitvoering, die bijzon der excelleeerde in het mysterieus gebouwde slot-Adagio. Vóór de pauze trad Clifford Curzon op als een bekwaam en poëtisch solist in Mozart's Pianoconcert, dat van Haitink en zij (klein) orkest, ondanks een wat droog begin, een fraaie begeleiding had gekregen in de juiste verhoudingen die deze muziek vraagt, dichterlijk en boei end voorgedragen! MARNIX ATHENEUM-HAVO-MAVO Christelijke Scholengemeenschap Rotterdam Ter gelegenheid van het afscheid van de rector mevrouw drs. E. M. Bavinck voorheen directrice van de voormalige Christelijke M.M.S. zal op worden aangeboden. Deze zal plaats hebben van 16.00—18.00 uur in de aula van het schoolgebouw He negouwerplein 16, Rotterdam. Alleen die van mevr. drs. E. M. Bavinck afscheid willen nemen worden daartoe bij dezen uitgenodigd. Curatorium van de Marnix Atheneum- Havo-Mavo Christelijke scholen gemeenschap. Bestuur van de Vereniging voor Christelijk Voortge zet Onderwijs te Rotterdam e.o. door Piet Visser SCHIPHOL/UTRECHT In het weekeinde is de uittocht van Ne derlanders begonnen die de kerstdagen en de jaarwisseling elders doorbrengen. Sommigen hebben vrij omdat deze week een aantal bedrijven gesloten is en anderen hebben de laatste sniperdagen opgenomen om er even tussenuit te gaan. ■"■"■u"11 "«wwjiujiuw-iwwB Voorzitter C. van Zwijndrecht van de ANVR, waarbij de meeste win- terverkopers van reizen zijn aange sloten, sprak zaterdag van zo'n 120.000 tot 150.000 mensen. Hij zei, dat de meeste reisorganisaties niet ontevreden zijn over de boekingen voor wintervakanties, want het aantal woeristen dat dit wintersei zoen door de reisbureaus naar de sneeuw of naar de zon word ge bracht ligt ongeveer gelijk aan dat van het vorige (de tijd van de olieboycot). De spoorwegen vervoerden dit wee keinde ongeveer zestienduizend mensen naar de sneeuw. De vraag naar zit- en slaapplaatsen was zo groot, dat elf Bulgaarse rijtuigen moesten worden 'geleend'. Ook op Schiphol was het druk. De KLM zegt de Indruk te hebben, dat het drukker is dan verleden jaar. Voor het vervoer van de ongeveer zesduizend passagiers, die voor de kerstdagen op de plaats(en) van bestemming moeten zijn zijn drie ëndertig extra charters ingezet. Bij Martinair wordt gesproken over twintig procent meer reizigers dan vorig jaar. De afgelopen dagen werden 5.300 mensen naar Spanje gevolgen en 1.200 naar wintersport gebieden. Voorts worden er bijzon dere transporten gevlogen voor on dermeer enkele honderden Spaanse gastarbeiders, Nederlanders die fa milie in Canada willen opzoeken en een groep Nederlandse havenarbei ders uit Dubai, die de kerstdagen en de jaarwisseling ln eigen land willen vieren. Transavia laat weten onder 'hoog spanning' te werken. Dit weekeinde werden zo'n vijfenveertig vluchten uitgevoerd, die allemaal een 'zonni ge' bestemming hadden. Ook hon derden 'overwinteraars' mensen die enkele maanden wegblijven zijn nu op vakantie gegaan. Zijn de meeste reisbureaus niet on tevreden over de boekingen voor Wintersporters kunnen weer zonder zorgen op vakantie gaan. Zijn de afgelopen drie jaar vele duize den teleurgesteld thuis gekomen omdat er weinig óf helemaal geen sneeuw lag, dit jaar lijkt er vo drie seizoenen tegelijk te zijn gevallen. AMSTERDAM In het volbezette kerkgebouw, dat de naam van de schuilkerk 'De Duif' draagt, voerde zaterdagavond het koor van de Groningse Bach-Vereniging o.l.v. Johan v.d. Meer het eerste drietal, cantaten uit die, met nog drie an dere tezamen, het Weihnachts-Ora- torium van Bach vormen. Sinds enige jaren pretendeert dit koor, tezamen met het Amsterdam se ensemble Musica Antiqua, dit en andere werken van de Leipziger cantor in de dichtst benaderde au thenticiteit uit te voeren. Men be dient zich daarbij van oude en kopieën van oude instrumenten. Wat na de vergetelheid en later de ver-romantisering in de 19e eeuw, een weldaad voor deze oude muziek heeft betekend. Hoe moeilijk de verwezenlijking hiervan echter is, bewees de uitvoe ring van zaterdagavond: 'De Duif' is een gebouw met een voortreffe lijke akoestiek. En daarom verwon derde het ons, het koor te horen zingen alsof het de akoestiek in een véél langere èn hogere kerk had te overwinnen. Overigens zond dit koor geheel en al vanuit het tekstbegrip, goed verstaanbaar en met een sonore klank. De begelei ding was - uitgezonderd af en toe de koperblazers - correct en vrij zuiver. Maar een 'vloeiende' bewe ging van deze melodieuze muziek bleef jammer genoeg achterwege. De jongens-sopraan bleek (nog) niet voor zijn taak berekend. Ik denk zo, dat Bach voor hem ui zijn dagelijks zingend knapenkoor een vastere stem had gekozen. Ook Re- né Jacobs, de altus (counter-tenor) klonk nogal geforceerd hier en daar. Het dichtst bij Bach's ideale 'muziek' klonken de stemmen van Max van Egmond en Marius van Altena. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Ernstige spannin gen, die zich reeds geruime tijd voordeden tussen de zakelijke d i- rectie en de artistieke leiding van het Nederlands Dans-theater, heb ben geleld tot een schorsing voor onbepaalde tijd van directeur Carel Birnie. Het conflict is in handen gelegd van mr. A. van Abeelen, secretaris van het bestuur. De di rectie berust thans bij de gezamen lijke staf. 'Wij werken op dezelfde manier door, als zou Birnie op reis zijn, en dat is een situatie die zich bij iedere directeur herhaaldelijk voordoet'. Carel Birnie heeft van de oprichting af. ruim zestien haar geleden, de zakelijke leiding van het gezelschap ln handen gehad. wintervakanties, de verwachtingen voor de komende zomer zijn ver deeld. De heer Van Zwijndrecht zaterdag: "Sommige reisbureaus zijn nu al zeer tevreden, maar anderen stellen zich nog gereserveerd op. Veel boekingen moeten nog bin nenkomen omdat de reisgidsen pas uit zijn. Bovendien bepalen de meeste mensen pas in januari en februari hoe zij hun zomervakantie zullen doorbrengen'. Helmuth Klee van het Zwitsers verkeersbureau spreekt zelfs over een record sinds honderd jaar. 'Doordat het al eind september is begonnen te sneeuwen en er zoveel tegelijk kwam, heeft de warmte van de bodem geen gelegenheid gekre gen het pak weg te smelten. Gevolg daarvan is, dat zich overal een stevige ondergrond heeft kunnen vormen'. Voor de wintersporter betekent dit, dat hij dit jaar ook gemakkelijk terecht kan in de lager gelegen dorpjes. Overal boven de 1000 me ter ligt er in de dorpen tenminste 30 en in de skigebieden 80 cm. Op 1500 meter hoogte ligt gemiddeld 60 en op de pistes 1.60 meter. Voordeel hiervan is, dat men dit jaar echt niet naar de hogere en meestal duurdere skigebieden hoeft om goed te kunnen skiën. Poeder In Oostenrijk is de situatie al niet anders. Zelfs in dorpjes op 600 meter hoogte ligt al 35 cm (op de pistes 120 cm). Prettige bijkomstig heid is, dat het hier voor het groot ste deel poedersneeuw betreft, ide aal om op te skiën. Frankrijk noteert eveneens record sneeuwhoogten. Zo ligt er in de skigebieden van Alpe d'Huez bijna vier meter. In de minder hoog gele gen Jura wordt in de 1100 meter hoge dorpen 20 tot 70 cm gemeten. In de Pyreneën is de toestand wat ongewisser: in de ene plaats ligt wèl, in de andere geen sneeuw. In het Duitse Alpengebied aan de Oostenrijkse grens ligt overal bo ven 2000 meter zo'n drie meter sneeuw. Ook ln het middengebergte kan de skiër nu echter al goed terecht. In Hoog Sauerland ligt ge middeld 30 cm, in de Harz 70 cm en op de Feldberg van het Zwarte- woud zelfs 170 cm. Zelfs in de Eifel is al sneeuw geval- Nog maar net hebben ze een keizer afgezet en tientallen volgelingen uit de weg geruimd of de Ethlopiërs zijn aan toerisme gaan denken. Ook vanuit Nederland kan men er de komende zomer naar toe. De in Gouda gevestigde nieuwe tourope rator Ethiopië-reizen heeft dezer dagen een scala van groepsreizen gepresenteerd. Met vliegtuigen van Ethiopian Airlines wordt van Schiphol naar Addis Abeba gevlo gen en van daaruit wordt verder getrokken door het land (even groot als Frankrijk en Duitsland samen). De prijzen voor de 14-daagse va- kantietocht variëren van 2300 tot 7750 gulden. Er is keuze uit stan daard-reizen en reizen, die speci fiek artistiek of mystiek getint zijn. op te skiën. ilrath ^Froisdorf 4 1 \/^^Paffendorf gadingen/ oWrembt \Eseh BerreJ^ fcteinstrai» L Heppr :h 1 [tzweiler li door Dick Ringlever len, zij het nog niet genoeg om er Het Duits verkeersbureau verwacht, dat door de sneeuwval in de dicht bij-huis-gebieden de belangstel ling voor eén winterweekend in Duitsland de komende maanden veel groter zal zijn dan de afgelo pen jaren, toen er vrijwel geen vlok is gevallen. Meer sneeuw wordt ook gemeld uit Roemenië, waar ln de centra Pre- deal, Poliana Brasov en Sinaia ge middeld 30 cm ligt (op de pistes meer). Bij het Roemeens verkeers bureau heeft men al 30 procent meer boekingen voor wintersport reizen genoteerd dan vorig jaar. Hoewel de informatie in de reisbi chures de laatste jaren sterk verbeterd, blijkt het voor velen n vrijwel ondoenlijk enig inzicht krijgen in de manier waarop reissom is opgebouwd. Vooral vo I het beoordelen van de kwalit 4, van hotel of appartement is van belang. In de juist uitgekomen consume tengidsjes van Toeristiek (binne kort bij de reisbureaus te koo wordt voor het ontleden van (E prijs (gevormd door vliegkost! a; hotelkosten, organisatiekosten) e handleiding gegeven. Dit is de sleutel: men trekt reissom voor 15 dagen af van de voor 22 dagen. Het verschil, ij ontstaat vermindert men met procent. Het bedrag dat overbll zijn de hotel- of appartementskiSl ten voor een week. Voorbeeld: e)£ 22-daagse reis kost 650, een daagse reis 510. Het verschil draagt 140. Verminderd met procent organisatiekosten mail£ dit 105. De dagprijs bedraagt d" dus 15. Hoewel dit nog geen waterdk systeem is (sommige grotere toui perators met eigen hotels kunn immers altijd voordeliger aanb den dan touroperators, die hot moeten huren!) geeft het wel én indicatie over de kwaliteit van ln hotel. Neckermann verwacht komend jaar 80.000 Nederlandse vakant gangers te boeken. De reisorganisatie baseert deze optimistisc prognose op de onverwacht grote belangstelling voor de wint'e reizen. Ondanks alle sombere voorspellingen heeft men nu al 15.0C reizen verkocht. Bij de presentatie van het nieuwe zomerprogramma moest directeur Fritz Aronson toegeven, dat ook zijn prijzen moesten worden ver hoogd. Vooral Joegoslavië is een stuk duurder geworden (9 procent), direct gevolgd door Spanje (ruim 7 procent). Desondanks komt Nec kermann bij vergelijking van reizen van dezelfde kwaliteit (zelfde ho tels, zelfde kamers) op verscheide ne bestemmingen met zijn prijzen beter uit de bus dan sommige van zijn grote concurrenten. Hier en daar liggen de verschillen zelfs tus sen de 100 en 200 gulden. Volgens commercieel directeur Re- né Klawer komt dit met name door het feit, dat zijn organisatie kan steunen op het grote Duitse Nec- kermann-concern, dat jaarlijks 600.000 boekingen noteert en daar door vaak ook voordeliger kan in kopen. In sommige gevallen, zoals bij de Mallorca-reizen, zit men zelfs onder de door de rijksluchtvaa dienst vastgestelde minimum-tar ven (het verschil tussen deze mi: mumprijs en het te betalen tari krijgt men terug in de vo' van waardebonnen). Nieuw Nieuw in het programma zijn roif1 reizen door Marokka en Sici arrangementen aan de Franse 1 vièra (Cannes) en de mogelijkh een verblijf op Rhodos te combii^ ren met een week op het Griel eiland Kos. In de sector verre reizen zijn An rika en Canada erbij gekom Wanneer men twee maanden d te voren boekt kan men voor naar New York, voor 1057 ns Los Angeles, voor 708 naar ronto en voor 901 naar Vanci' ver. Deze prijzen gelden alleen f vliegreis. Bijboeken van een hot, verblijf of een tour is mogelijk (ADVERTENTIE) Vanaf 1 februari 1975 moeten alle auto's het nieuwe deel III van het kentekenbewijs op de voor- ruit hebben. Dan is duidelijk te zien dat uw auto correct geregis treerd is. De meeste automobilisten hebben inmiddels een acceptgiro kaart ontvangen. Als u betaald heeft krijgt u ook een deel III thuis gestuurd. Dat moet u vanaf 1 februari in het bijgeleverde hoesje achter uw voorruit hebben zitten. Alléén deel III, want de kopie moet u er van afscheuren en thuis bewaren; niet bij uw autopapieren. De adresstrook gooit u weg. Motorrijders moeten deel III bij zich hebben en de kopie ook thuis bewaren. Als u geen girokaart beeft gekregen ga dan even naar het post kantoor om een aanmeldingskaart in te vullen. U krijgt dan alsnog een girokaart thuisgestuurd. Ook al gebruikt u uw auto voorlopig niet, dan moet u uw giro kaart tóch insturen. Want als u op 1 februari geen deel UI heeft wordt uw kentekenbewijs ongeldig. Dan moet u een geheel nieuw kentekenbewijs aanvragen. Met alle moeite vandien. Betaal dus op tijd! Een goede raad: plak deel IH meteen achter uw voorruit, dan raakt het niet zoek. Toegestane plaatsen zijn: rechts boven of rechts onderaan, middenhoven of midden onder. Bewaar de kopie zorgvuldig; die hebt u nodig bij verkoop van uw auto. Iedere auto- en motorbezitter krijgt in het vervolg elk jaar een nieuw deel III thuisgestuurd. Daarvoor moet hij eerst een leges van f 1730 betalen, per acceptgiro kaart. Een nieuw kompleet kenteken bewijs kost vanaf 1 februari 1975 ook f 1730 (nu f 45,-). De overschrijving van het ken tekenbewijs bij wisseling van eigenaar zal, in tegenstelling met vroeger, met ingang van 1 februari gratis op het postkantoor kunnen geschieden. Bii de postkantoren ligt een folder voor u klaar waarin u alles over het nieuwe deel III nog eens op uw gemak kunt lezen. Er staat ook in wat u moet doen als u na 1 februari uw auto verkoopt. Heeft u na het lezen van de folder toch nog vragen, schrijf dan een briefje naar Antwoordnum mer 30, Veendam. Publikatie van het t<

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 8