wil frontlijn Israël tergroten j>yrie ond Geld lenen 51 jaar zoekenVN eens over definitie van agressie ih 7< Premier Smith wel bereid tot aftreden Brits bejaardentehuis in de as: 19 doden och nog kans op akkoord in Sinai ng nieuwe VO-chef Europa °°Srtcong verovert jdvietnamese 'Urictshoofdstad Verkiezing Chirac herstelt eenheid binnen UDR niet 'jandt springt in bres voor Böll het weer Regen en wind weerrapporten Abortuswet door Franse senaat Walter Lippmann (85) overleden tl DUW /KWARTET MAANDAG 16 DECEMBER 1974 BUITENLAND/WEER T5/K7 YORK (Reuter, AFP) De Algemene Vergadering van de Verenigde ties heeft zaterdag zonder stemming haar goedkeuring gehecht aan een initie van agressie'. Er is 51 jaar (al onder de Volkenbond dus) aan een schrijving van het begrip gewerkt, maar tot een uitputtende opsomming vormen van agressie is men niet gekomen. De definitie omvat negen ikelen. eerste artikel bestempelt als agressie 'het gebruik van wapengeweld jr een staal tegen de soevereiniteit, territoriale onschendbaarheid of itieke onafhankelijkheid van een andere staat, of in enige andere vorm ijdig met het handvest van de Verenigde Naties, zoals omschreven in definitie'. tweede artikel stelt: 'het eerste gebruik van tyapengeweld door een at iu strijd met het handvest zal een sterke aanwijzing vormen van een [d van agressie hoewel de Veiligheidsraad in overeenstemming met het idvest kan concluderen dat de vaststelling dat een agressiedaad is ge- tfd, niet gerechtvaardigd zou zijn in het licht van andere relevante standigheden, waaronder het feit dat de betreffende daden of hun ge pen niet ernstig genoeg zijn'. Als daden van agressie, ongeacht een oorlogsverklaring, worden aange merkt: 'De inval of aanval door de strijdkrachten van een staat in resp. op het grondgebied van een andere staat, of elke militaire bezetting, hoe tijdelijk ook, voortvloeiend uit zo'n invasie of aanval, of elke annexatie met geweld van het grondgebied van een andere staat'. 'Het bombarderen door de strijdkrachten van een staat van het grond gebied van een andere staat of het gebruik van welke wapens ook door een staat tegen het grondgebied van een andere staat'. 'De blokkade van de havens of kusten van een staat door de strijdkrach ten van een andere staat'. 'Een aanval door de strijdkrachten van een staat op de land-, zee- of scheepvaart en luchtvloot van een andere staat'. 'Het gebruik van strijdkrachten van een staat die zich bevinden op het gebied van een andere staat met toestemming van het ontvangende land. in strijd met de bepalingen van de overeenkomst of enige verlenging van hun aanwezigheid op zulk gebied na het verstrijken van de overeenkomst'. 'De houding van een land dat toestaat dat zijn gebied, ter beschikking gesteld aan een andere staat, door die andere staat gebruikt wordt voor het bedrijven van een daad van agressie tegen een derde staat'. 'Het zenden door of namens een staat van gewapende benden, groepen, ongeregelde troepen of huurlingen, die tegen enig ander land wapengeweld bedrijven van een ernst die gelijkstaat aan de bovenvermelde daden, of zijn concerete aandeel daarin'. NIET UITPUTTEND De verklaring vestigt er de aandacht op dat de opsomming niet uitputtend is en dat de Veiligheidsraad krachtens de bepalingen van het VN-handvest andere daden eveneens tot agressie zou kunnen bestempelen. De Assemblee stemde ermee in dat geen enkele overweging van politieke, economische, militaire of andere aard als rechtvaardiging voor agressie kan dienen, en dat 'niets in deze definitie op enige manier afbreuk kan doen aan het recht op zelfbeschikking, vrijheid en onafhankelijkheid, vastgelegd in het hand- ï?stvan volken dl, met «»vl<! van dit recht beroofd djn, en evenmui aan het recht van die volken daarvoor te strijden De Algemene Vergadering heeft besloten het vraagstuk van internationale terreur uit te stellen tot de zitting van volgend Jaar. k:*, v^feUZALEM/BEIROET, CAIRO (UPI, Reuter, AP) Terwijl de oorlog tussen Israël en de Pales trae commando's met steeds forser middelen wordt gevoerd zondag zouden Israëlische jagers bo- B ^Beiroet door Palestijnen met schouderraketten verjaagd zijn heeft de Libanese oud-premier b Salam aangedrongen op het aankopen van Sowjet-raketten om zich tegen de Israëlische lucht- vallen op zijn gebied te kunnen verweren. De huidige premier, Rasjid Al-Solh, heeft na een be- oo aan Damascus medegedeeld dat Syrië alle hulp die het nodig heeft van Syrië kan krijgen. ë's president Assad heeft in een - ischap aan koning Hoessein Jordanië aangedrongen op mi- ire coördinatietussen beide lan- met het oog op een mogelijke Ireiding van de strijd tussen Is- 1 en de Palestijnen. Dat ver rit het Libanes blad Al Nahar 4 diplomatieke bron. Verder had 'toud van de boodschap be rg op de in januari verwach- bijeenkomst van Egypte, Syrië V ordanië met de PLO-leiders over f erder te volgen strategie. Hoes- zou door Syrië ook onder druk sb worden om opnieuw Pales commando-organisaties op grondgebied ,toe te laten. ;e Ball, oud-minister van bui- idse zaken van de VS heeft, de rchting uitgesproken dat er negen maanden weer een in het Midden-Oosten zal als er geen doorbraak komt uit uidige moeilijkheden; De. Daily jferaph speculeert in dat géval om een Amerikaans militair jpen op een aantal oliebron- aan de Perziche Golf veilig te in. Amerikaanse eenheden zou- daartoe thans reeds in de tijn. getraind worden. Het Pen- zou. volgens dit blad nog het id voorjaar een nieuwe oor- i het Midden-Oosten verwach- ussen leveren Perzische troe- !ag in Zuid-Oman tegen uit ':srepubliek Jemen ^gesteunde van de PLFO (volksfront de bevrijding van Oman). Bij 'rinderlaag hebben voi\ige week Perzische militairen het le- verloren. nks de openlijke wederzijdse verwijten tussen Israël en Egypte vooral naar aanleiding van een Egyptische eis dat Israël zijn immi gratiepolitiek stopzet gaan de besprekingen over een nieuwe Is raëlische terugtrekking in de Sinai voort. Volgens het Israëlische blad Ha'aretz zou minister Allon in Was hington Kissinger hebben gezegd, dat Israël zich nog wel veertig tot vijftig" kilometer in de Sinai wil terugtrekken indien de toestand daarmee voor drie tot vijf jaar bevroren zou kunnen worden. De Amerikanen menen dat Israël daar voor niet meer dan zestien maan den rust kan kopen. Volgens Ha'a retz heeft Egypte tot nu toe nog geen bezwaar gemaakt tegen de eis. dat het ontruimde gebied gedemili tariseerd blijft. Israël is volgens het blad ook honderden kilometers weg in de Sinai aan het aanleggen om zijn aanvoermogelijkheden te ver beteren. Keuze De Egyptische minister van buiten landse zaken. Fahmi. zei vrijdag "SSEL (Reuter. AP) De Ameri- se generaal Alexander Haig heef gisteren in het hoofdkwartier de NAVO. in Casteau in België, pperbevel over de NAVO-strijd- 3 iten in Europa overgenomen snarzijn landgenoot Andrew Good- Fok'r. Haig heeft verzocht te wor- bloi beoordeeld naar zijn prestaties n o n nieuwe functie en gezegd dat rZaallet inziet waarom zijn positie in blikmtte Huis, onder ex-president wan i. hiertoe in de weg zou staan. ar 2 heidende bevelhebber. Goodpas- ei in antwoord op vragen tij- een persconferentie, niet om gevraagd te hebben, pensioen zou pas volgend jaar n gegaan). Vorige maand, toen J in Stuttgart het bevel over de ikaanse troepen in Europa over- o ontbrak Goodpaster bij de tigheid, wat algemeen als kri m« op zijn vervanging door Haig uitgelegd. Gisteren verklaarde paster dat hij in Stuttgart af- was geweest omdat hij her- nde was na een kleine operatie. :t te PARIJS (Reuter. AP) De verkie zing van premier Jacques Chirac tot. secretaris-generaal van de Gau- listische partij (UDR) heeft de eenheid in de partij bepaald niet hersteld. Ex-minister Guichard, één van de belangrijkste Gaullisten, zei gisteren dat de Gaulle het nooit goed zou hebben gevonden dat een premier het hoofd van de beweging zouwórden. De twee functies waren -volgens hem onverenigbaar. Chiraö antwoordde dat zijn besluit zich verkiesbaar te stellen was in gegeven door zijn verlangen de eenheid in de partij te herstellen. Chirac's verkiezing is ook omstreden vanwege zijn loyaliteit aan presi dent Ciscard, een onafhankelijke republikein. Tijdens de vergadering van gisteren liet het Gaullistische parlementslid René Ribire weten dat hij zijn partijlidmaatschap op zegde. De vorige partijleider, Alexandre Sanguinetti. trad af om dat hij vermoeid was vanwege de verdeeldheid binnen de partij. dat Israël akkoord moet gaan met het voorstel van Yasser Arafat in de Algemene Vergadering van de VN om een democratische Pales tijnse staat te stichten of dat Israël dan tenminste moet instemmen met een terugkeer naar het delings plan van 1947. Voorts zou Israël zich moeten verbinden, de komende 50 jaar geen nieuwe immigranten meer toe te laten. Pinhas Sapir, hoofd van het 'Joodse Bureau', noemde de voorstellen van Fahmi onaanvaardbaiar. Volgens hem is het de plicht van alle Joden om in Israël te komen wonen, 'een onafhankelijke staat die van nie mand orders behoeft af te wachten wat zijn immigranten betreft.' Menachem Begin, de leider van het oppositieblok Likoed, vond dat een verdere discussie over de vraag of Egypte een gematigd of een extre mistisch Arabisch land is hierdoor overbodig is geworden. Enkele uren later maakte het Is raëlische opperbevel bekend, dat generaal Sjaron weer opgenomen is bij de reserve van het leger. Dit betekent dat hij, evenals andere reservisten, 30 tot 40 dagen per jaar in actieve dienst moet en dat hij ingeval van oorlog zal worden opgeroepen voor een commando te velde. In maart was hij als lid van de legerreserve geschrapt omdat hij kritiek, had geoefend op mede-offi cieren. die volgens hem in de okto- beroorlog eerder een tegenaanval op Egypte hadden moeten inzetten. Hij werd zelf beroemd door zijn doorbraak over het Suezkanaal. De troosteloze ruïne van een bejaardentehuis te Edwalton, een plaats bij Nöthingham in het midden van Engeland, waar zondagochtend bij een felle brand minstens 19 mensen om het leven kwamen. De meeste slachtoffers waren bejaarden, maar ook een aantal personeelsleden is bij de brand om gekomen. Vijftien mensen, onder wie twee politiemannen, twee brandweer lieden en twee leden van de geneeskundige dienst, moesten met brandwon den in een. ziekenhuis worden opgenomen. In het huis dat pas enkele jaren geleden uit ge^efabriceerde delen was opgetrokken, waren 49 bejaarden van gemiddeld 80 jaar ondergebracht. De meeste slachtoffers kwamen om het leven door rookverstikking. Het tehuis werd geheel in de as gelegd. De oorzaak van de brand is nog niet bekend. (ADVERTENTIE) Gemakkelijk en betrouwbaar bij de NMB. Voor alle doeleinden. Ook voor het verbeteren van uw woning. Geen informatie bij werkgever. Kwijtschelding bij overlijden. Inlichtingen bij alle NMB-kantoren. NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK voor uw auto voor uw boot voor uw meubilair voor uw keuken voor uw caravan ON (Reuter) Communisti- [troepen hebben in Zuid-Viet- de districtshoofdstad Due onder de voet gelopen en igen een militaire basis van oo gering-Thieu op ongeveer 110 oo ieter afstand ten noord-oosten he Saigon. Dit werd gisteren in lfdaire kringen in de Zuid-Viet- iet :se hoofdstad meegedeeld. Bij evechten zijn ongeveer 200 /er van de Zuidvietnamese troe- wl lesneuveld of gevangen geno- bezi Due Phong was de zevende :elfd ctshoofdstad die sipds augus- voo jor de communisten werd ver- :ou i gaai kijk' eanl I (AFP) De Westduitse wndskanselier Willy Brandt, itter van de SPD. heeft vrij'- met kracht intellectuelen en name de Nobelprijswinnaar ich Böll, in bescherming ge- tegen de beschuldigingen, ij handlangers zouden zijn van inarchistische groep Baader- hof. n vraaggesprek voor de West- s televisie verklaarde Brandt te begrijpen, hoe een man als kan worden betiteld als een Wichtige van misdadigers en 'isten'. Van onze weerkundige medewerker De luchtdrukverdelingis in grote trekken net zoals zij de laatste weken steeds is geweest. Het hoge- drukgebied bij de Azoren ligt met 1036 millibar op zijn post, en is er verantwoordelijk voor dat depres sies diensten blijven onderhouden op het traject Labrarior-Zuid- op het traject Labrador-Zuid- Groenland-IJsland-West-Noorwe^ gen. Gisteren was er nog aanvoer van enkele hagelbuien onder de neus van een zwakke hogedrukuif- loper, vandaag krijgen we een nieuw oceaanjront over ons dat met regen en een toegenomen zuidelijke tot zuidwestelijke wind passeert. Het is de uitloper van een 970 millibar diepe depressie bij IJs land. De miOdagtemperatuur wordt circa 7 graden. Ook na vandaag blijft het weer nu en dan onstand vastig. De laatste tijd is nogal eens het begin van de strenge winter van 1946-'47 ter sprake gebracht. Die winter begon namelijk in de twee de december decade. Al omstreeks de twaalfde was boven Rusland een machtig hogedrukgebied tot stand gekomendat zich via Zuid-Scandi- navië naar de Noordzee verplaatste. Daar kwam het op de 18de decem ber aan. Drie dagen daarvoor had De Bilt al zijn hoogste barometer stand van bijna 1043 millibar be reikt. De laagste temperatuur tij dens die eerste van drie vorstperio den was -18 graden Celsius op de 21ste. merkwaardig genoeg afgele gen in Castricum. Maar de luchtdrukverdeling van die dagen was zeer uitzonderlijk te noemen en is in de verste verte niet vergelijkbaar met de situatie van dit ogenblik. Nog enkele actue le dingen: de zóne met regen en sneeuw, die de Benelux vrijdag en .zaterdag beïnvloedde lag gisteren van Lapland tot Frankrijk. In Roe- menië en Joegoslavië viel veel sneeuw. In Rusland wintert het aardig met zonilagmiddag op ver scheidene stations geen hogere temperaturen dan circa -10 graden Celsius. cfiFSs SNEEUW OPKLARINGEN BEWOLKING MIN. TE MP. WINDRICHTING af en toe regen f f CÜ: t ANP KNMI 17 OC Weerrapporten van uur Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Luchth R'dam Twente Vlissingen Zd Limburg Aberdeen Athene Barcelona Berlijn Bordeaux - Brussel Frankfort Genève Helsinki Innsbrück Kopenhagen Lissabon Locarno Londen Luxemburg Madrid Malaga MallorCa Milnchen Nice Oslo Parijs Split Stockholm Wenen Zürich Casa Blanca Las Palmas New York Tel Aviv licht bew 8 1 zw bew 7 0 h bew 7 0.2 1 bew 6 4 I bew 7 0.6 zw bew 7 0 h bew 7 0 1 bew 6 3 zw bew 7 0 zw bew 6 0 h bew 5 0 zw bew 16 0 1 bew 14 0 1 bew 3 3 zw bew 10 0 zw bew 6 0 h bew 5 0 zw bew 4 0 geh bew 2 3 sneeuw -2 0 h bew 4 0 onbew 14 0 on bew 6 0 geh bew 9 0 zw bew 7 2 onbew 12 0 zw bew 17 0 h bew 17 0 regen 3 2 1 bew 13 0 onbew -1 0 zw bew 10 0.1 onbew 4 0 1. bew 3 0 zw bew 5 0 sneeuw 2 1 1 bew 17 0 1. bew 25 0 zw bew onbew 22 0 PARIJS (Reuter) De Franse se naat heefl zondag met 182 stem men vóór en 91 stemmen tegen de wet goedgekeurd voor legalisering van abortus tijdens de eerste tien weken van de zwangerschap. Wel zijn enkele amendementen aange bracht, waardoor de wet volgende week nog opnieuw in stemming zal komen in de nationale vergadering en opnieuw in de senaat. Een van de amendementen ver plicht de vrouw het advies van een- maatschappelijk werker in te win nen alvorens een abortus te laten verrichten. Een ander amendement is bedoeld om de oprichting van abortus-klinieken tegen te gaan: slechts een kwart van de operaties die in klinieken en ziekenhuizen worden verricht mogen abortussen zijn. De wet schrijft voor dat abor tussen op verzoek van de vrouw verricht mogen worden In goedge keurde klinieken en ziekenhuizen. Meisjes onder de 18 jaar hebben ouderlijkse toestemming nodig. De kosten worden niet vergoed door de ziekenfondsen, maar de regering heeft wel grenfeen gesteld aan de tarieven die berekend mogen wor den. Blijkens een opiniepeiling van de afgelopen week is 60 procent van de Fransen voor legalisering van abortus in de eerste tlien weken. NEW YORK (UPI) Walter Lipp mann. reus onder de Amerikaanse journalisten, die tot tweemaal toe de Pulitzer-prijs heeft gewonnen, is zaterdag na een langdurige ziekte overleden. Lippmann, die geduren de een halve eeuw zijn invloed deed gelden in het Amerikaanse politieke denken, werd 85 jaar. Zijn carrière als commentator en politiek denker begon in de Eerste Wereldoorlog toen Woodrow Wilson president was en ging voort onder acht opeenvolgende presidenten. Lippmann schreef 25 boeken (waarvan in Nederland vooral 'Pu blic Opinion' bekend werd) en dui zenden 'columns.' In zijn jongere Jaren was Lipp mann een aanhanger van het soci alisme maar later was hij moeilijk meivin een politiek kamp onder te brengen. Hij was de vertrouweling van verscheidene Amerikaanse pre sidenten en interviewde groten der aarde als Churchill. Chroestjew, De Gaulle, Nehroe en Nasser. Lippmann werd in 1889 in New York City geboren in een welva rende Joods-Duitse familie. In 1906 begon hij zijn studie aan Harvard, waar hij later assistent werd van de Amerikaanse fllosoQf George Stantayana bij diens leergang over filosofiegeschiedenis. Hij richtte in 1914 mede het New Republic Maga zine op en was lid van de Ameri kaanse delegatie in Versailles, waar hij veel van Wilsons voorstellen voor het vredesverdrag formuleerde. In 1921 ging hij bij de New York World' werken maar pas tien jaar later, als commentator van de New York Herald Tribune kreeg hij zijn grote bekendheid. Indien nodig voor regeling in Rhodesië SALISBURY (Reuter, UPI, AP) De Rhodesische premier Ian Smith heeft gisteren gezegd dat hij bereid is af te treden als zijn aanblijven in de weg zou staan van een regeling van het negen jaar constitutionele geschil met Engeland. gisteravond 7 Smith verklaarde dit in een inter view voor de Rhodesische radio en zei verder dat hij niet de geschie denis wil ingaan als een premier 'die blijft hangen als een onwelko me gast'. Smith maakte duidelijk dat hij tegenstander blijft van een meerderheidsregering die gebaseerd is op het principe van één-man een stem. Afrikaanse deelname aan de regering is voor hem alleen mo gelijk op basis van een aan voor waarden gebonden kiesrecht (bijv. kiesrecht op grond van gevolgd on dersijs, grondbezit, of het betalen van belasting). Dit standpunt staat lijnrecht tege nover dat van de Afrikaanse natio nalisten. die een zwarte meerder heidsregering wensen. 'Als een meerderheidsregering betekent -dat we de hoofden tellen zoals we schapen tellen ben ik er natuurlijk tegen. Ik verander niet van princi pes en één ervan is dat wij vas thouden aan beschavingsnormen', aldus Smith. Ook over praktische zaken bestaat nog verschil van mening tussen Smith en de Afrikaanse nationalis ten. Smith wil de overeen gekomen constitutionele conferentie in janu-" ari of februari houden in Rhodesië. De nationalisten verenigd in de Af rikaanse nationale raad (ANC) wil len de conferentie houden op 'neu traal terrein', bijvoorbeeld in Enge land. of in een ander Afrikaans land. Verder geven zij de voorjeur aan een datum in maart o f nog later, zodat ze zich beter kunnen voorbereiden en de nieuwverworven eenheid consolideren. Angola De volksbeweging voor de bevrij ding-» van Angola (MPLA) heeft Da niel Chipenda. de leider van de groepering die zich verzet tegen het leiderschap van Agostonho Neto, uit de beweging gestoten. De MPLA heeft dit gisteren in de Angolese hoofdstad Loeanda bekend ge maakt. In de verklaring wordt Chi penda ervan beschuldigd d ehand te hebben gehad in complotten in 1972 en 1973 om Neto te vermoor den. De MPLA veroordeelt de ope ning van een kantoor in Loeanda door de groep 'van Chipenda. ge naamd 'opstand van het Oosten' als een 'bedroegelijke manoeuvre'. Bij die opening waren vertegenwoordi gers van de twee andere Angolese bevrijdingsbewegingen, de Unit-a en het FNLA, aanwezig, waaruit steun aan Chipenda's verzet tegen Neto zou kunnen blijken. Neto wordt door de Portugese regering be schouwd als de gekozen MPLA-lei- der, en de aangewezen gesprek spartner voor de Portugese rege ring. Portugal heeft er bij de be vrijdingsbewegingen op aangedron gen onderling overeenstemming te bereiken, zodat een conferentie over de weg naar onafhankelijkheid voor Angola kan worden gehouden. Waarnemers schatten dat Chipenda 4000 tot 5000 man onder zijn bevel heeft. Maar Neto beheert de finan ciële hulp die de MPLA krijgt van de organisatie van Afrikaanse een heid en een aantal andere landen. Zuid-Afrika Volgens het Zuidafrlkaanse blad Sunday Times gebruikt de veilig heidsdienst van Zuid-Afrika be manningsleden van de Zuidafri- kaanse luchtvaartmaatschappij SAA als spion om inlichtingen in te winnen over antl-Zuidafrikaanse activiteit in het buitenland. De be manningsleden wordt gevraagd an- ti-apartheidsbijeenkomsten in Lon den en elders te bezoeken en te rapporteren over passagiers die blijk geven van anti-Zuidafrikaanse gevoelens. Het blad zegt dit te heb ben vernomen van een functionaris van de veiligheidsdienst die gestati oneerd is op de internationale luchthaven Jan Smuts. Hoog en laag water VUsslngen: 4.00-16.20: Hartngvlietsluiz«n: 5.37-17.52: Rotterdam: 6.33-19.05; Sche- venlngen: 5.15-17.29: IJmuiden; 5.52- 13.05. Den Helder: 9.26-21.57; Harllngen: 11.53-0.00. Delfzijl: 1.39-14.11. 'Dit was zeker weer een eigen recept. Simpkins?'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 7