Rhodesië praat nu met zwarte leiders Culturele revolutie in China is voltooid De komende en de gaande monarchie in Griekenland i Moskou adviseerde Arafat PLO-regering Miki wordt premier van Japan S In Indonesië heerst grote werkloosheid Onderhandelingen van start in Zambia Wilson tafelde bij Giscard Partijblad Rode Vlag meldt: Britse politie jaagt op Ieren Ethiopische junta sust VN en pakt leden van 'complot' Zondag wordt weer een referendum gehouden Italië staakte maar ging niet plat Defensie VS M duurder door kern-akkoord Graber komend jaa Zwitsers president KJ Sacharow: Moskou treedt harder op Justitie in Brugge verdenkt graan van gif :P TROUW/KWARTET DONDERDAG 5 DECEMBER 1974 JOHANNESBURG, SALISBURY (Reuter, UPI, AP) Rhodesische regeringsfunctionarissen en lei ders v an de drie Afrikaanse nationalistische bewegingen in Rhodesië zijn gisteren in de Zambiaanse hoofdstad Loesaka besprekingen begonnen om de impasse te doorbreken in het negen jaar durende constitutionele conflict tusèen Rhodesië en Engeland. Dit heeft de Zuidafrikaanse pers- vereniging gisteravond meegedeeld. In kringen van de Zimbabwe Afri kaanse volksunie (Zapu) werd be kend gemaakt dat Joshua Nkomo. de leider van de Zapu en dominee Ndabaningi Sithole van de Zimbab we Afrikaanse nationale Unie (Za- nu), opnieuw voor enige tijd door de Rhodesische regering onder Ian Smith uit de gevangenis ontslagen werden en opnieuw naar Loesaka gevlogen zijn om de besprekingen met de leiders van drie zwarte Afri kaanse regeringen, te hervatten. Ook vertegenwoordigers van het Afrikaanse nationale congres (ANp), de belangrijkste van de le gale zwarte groeperingen in Rhode sië. zouden in Loesaka zijn. om daar een ontmoeting te hebben met president Kenneth Kaoenda van Zambia. Julius Nyerere van Tanza nia en Seretse-Khama, de president van Notswana. Ook Johannesburg gonsde gisteren van de geruchten over een ophan den zijnde topconferentie tussen de leiders van zwarte en blanke re giems in zuidelijk Afrika. In brede kring werd gespeculeerd over de mogelijkheid dat zo'n historische gebeurtenis direct of indirect zal leiden tot een akkoord dat de span ning in het gebied zou verminderen. Akkoord LONDEN, BEIROET (AP, Reuter, UPI) PLO-leider Arafat heeft van Moskou het advies gekregen een regering in ballingschap te vormen. De Sowjet-Unie heeft de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie te kennen gegeven als eerste een 'Palestijns nationaal gezag' te zullen erkennen. Dit is gisteren uit diplomatieke bronnen in Londen vernomen. Ara fat heeft vorige week een bezoek aan de Sowjet-Unie gebracht. Vol gens de zegslieden zou een Pales tijnse regering in ballingschap ook mogen rekenen op politieke, econo mische en militaire hulp van de Sowjet-Unie. Saoedi-Arabië heeft met Frankrijk een contract getekënd voor de aan koop van wapens tot een bedrag van 2.2 miljard gulden. Frankrijk zal onder meer 200 AMX-30 mid delzware tanks. 250 pantserwagens. 38 Mirage Ill-straalvliegtuigen en raketten leveren, zo is van de zijde van Franse functionarissen verno men. Het wapentuig wordt over een periode van vier jaar geleverd en er wordt contant betaald. De Israëlische minister van buiten landse zaken Jigal Allon heeft het parlement meegedeeld dat Egypte heeft beloofd schepen door het Suez- kanaal te laten gaan die Israël als bestemming hebben, zodra het kanaal weer open gaat. Egypte had de belofte via de VS gedaan. De concessie maakt, aldus Allon, geen deel uit van een troepenscheidings akkoord. Schepen onder Israëlische vlag mogen het kanaal nog niet door. Israël heeft inmiddels een gordel van fortificaties voltooid in het Go- langebied het front met Syrië. De gordel loopt dwars door het heuvelland van Golan en dit heeft Israël 130 miljoen gulden gekost, zo is uit militaire kringen in Tel Aviv vernomen. EGYPTE Egypte heeft laten weten geen tweede akkoord met Israël te aan- Krilffer vaarden als >de Israëlische troepen niet ook de strategische bergpassen ontruimen in het noordelijk deel van het Sinai-schierelland. Voorts moet ook het gebied in het zuide lijk deel, waar olie wordt gewon nen. worden prijsgegeven, zo heb ben diplomatieke zegslieden in Cai ro gemeld. De Johannesburg Star meldde dat een dergelijk akkoord zou kunnen uitmonden in het volgende zes punten tellende programma voor ontspanning in Rhodesië. een binnenlandse regeling in Rhodesië welke resulteert in: een regeling voor het geschil tussen Rhodesië en Groot Brittan- nië, een einde aan de Afrikaanse gu errilla-aanvallen op Rhodesië, de terugtrekking van de Zuidaf rikaanse politie uit Rhodesië, een nieuwe politieke structuur voor Zuidwest-Afrika (Namibië). de kans op meer genormaliseer de betrekkingen tussen Zuid-Afrika en de zwarte nabuurlanden wat op haar beurt van invloed zou kunnen zijn op de positie van Pretoria bin nen de Verenigde Naties. Volgens de Star is het niet bekend of er ook een Zuidafrikaanse dele gatie aan de conferentie zal deel nemen. Rhodesië en niet de Zuid afrikaanse apartheidspolitiek, wordt beschouwd als het grote struikel blok tussen Pretoria en zwart Afri ka. De krant schreef dat ook pre mier Smith uit Salisbury is vertrok ken maar dat men niet weet waar hil zich thans ophoudt. Uit Zamibia kwamen berichten dat Smith naar Loesaka zou komen, maar volgens reeerineskringen in Salisbury was dit onwaarschijnlijk. Het werk-dinert.je dat de Franse president Giscard d'Estaing voor de Britse premier Harold Wilson heeft aange richt, is een succes geworden. De standpunten van Frankrijk en Engeland liggen dichter bij elkaar dan men zich kon voorstellen, aldus de Franse regeringswoordvoerder André Rossi. Giscard en Wilson (links en rechts op de foto) spraken elkaar dinsdagavond in Parijs aan de vooravond van de EG-top die volgende week in de Franse hoofdstad wordt gehouden. Uit diplomatieke bron in Parijs is vernomen dat ook daar ernstig rekening wordt gehouden met een nieuwe EG-'top-flop'. De zegsman zei dat er geen garantie was dat er belangrijke re sultaten zouden worden geboekt. PEKING (AFP) 'De culturele revolutie is voltooid. De vijanden van het bewind zijn verdreven. Voor het Chinese volk is nu het tijdstip aangebroken zich te ontspannen en zich te concentreren op de productie-eisen'. A TOKIO (Reuter, AP) De regerende liberaal-democratische partij in Japan heeft gisteren de 67-jarige Takeo Miki tot partijvoorzitter gekozen. Dit houdt in dat Miki tevens de nieuwe Japanse premier zal worden. Hij volgt Kakuei Tanaka op die 26 november zijn ontslag indiende in verband met de beschuldigingen als zou hij zich als premier op onge oorloofde wijze hebben verrijkt. Tijdens een speciale zitting van het Japanse parlement, op 9 december, zal Miki tot premier worden geko zen. Miki heeft aangekondigd wijzi gingen te zullen voorstellen voor de wijze waarop de partijvoorzitter wordt gekozen. Ook wil hij streven naar een herziening van de partij- constitutie en beter toezicht op de inning van politieke giften, voorna melijk afkomstig van grote be drijven. Momenteel pompt de za ken- en industriewereld grote be dragen in de talrijke groeperingen binnen de partij, hetgeen tot de beschuldigingen heeft geleid dat de partij door de zakenwereld onder de duim wordt gehouden. Progressief Miki staat in Japan bekend als een progressief politicus. Tijdens z'n mi nisterschappen in een serie conser vatieve kabinetten heeft hij zich altijd vóór hervormingen opgesteld. In 1958 trad hij uit het toenmalige kabinet van premies Nobusuku Kis- hi omdat deze de politie vrijwel onbeperkte volmachten wilde geven. In juli van dit jaar keerde hij Tanaka's ploeg de rug toe. naar zijn zeggen omdat de premier bij zijn verkiezingen voor het Japanse hogerhuis een politiek voerde die te veel de nadruk legde op het 'kapi taal'. Waarnemers meenden echter dat het tussen Tanaka en Miki tot een conflict gekomen was omdat de premier bij deze verkiezingen tegen alle afspraken in één van zijn vol gelingen tegen Miki's kandidaat in het veld had gebracht. Tanaka's man verloor, maar het kwade bloed was gezet. Miki heeft een deel van zijn uni versitaire vorming in de VS geno ten. In 1935 studeerde hij af aan de universiteit van Californië. Daarna studeerde hij nog aan de Japanse Meiji universiteit. Hij komt evenals De Zuidafrikaanse media hebben weinig aandacht geschonken aan de rede die minister van politie van Zuid-Afrika. Jimmy Krueer dinsdag voor een kiesvereniging hield. Daarin zei Kruger dat de Zuidafri kaanse politie de Rhodesische strijdkrachten zal blijven steunen in de strijd tegen de 'zwarte infil tranten'. Maar hij sprak de hoop uit dat dit binnenkort niet langer nodig zou zijn. De Zuidafrikaanse reerring heeft kort geleden aangekondigd dat deze nara-militaire politie-e^nheden niet langer tot vechten in Rhodesië zou den worden verplicht, maar dat de leden voortaan op basis van vrij willigheid voor dit werk zouden worden gcreeruteerd. Inmiddels zijn de blanken in Rho desië. gewend als zij zijn aan een felle campagne tegen Zambia en de daar gehuisveste guerrillabewegin gen. volledig verrast door de snel heid waarmee de gebeurtenissen el kaar opvolgen. Zo staat het in het jongste nummer van de 'Rode Vlag', het tijdschrift van de Chinese communistische partij. Het blad roept de Chinezen op tot 'geestelijke ontspanning' en 'spontaniteit'. Rode vlag gaat ver der met de uitspraak: 'de culturele revolutie duurt al acht jaar', waar uit opgemaakt kan worden dat het LONDEN (Reuter. UPI) De Brit se politie heeft gisteren een grote actie gehouden tegen verdachte Ieren. Een aantal mannen en vrou wen is in hun woningen garres- teerd. Rechercheurs zeiden dat zij de adressen van een IRA-man had den gekregen. Het aantal arresta ties zou tot 50 kunnen stijgen, al dus de recherche. Stanley Gratton, de leider van de stakende Britse bakkers-vakbond heeft verklaard dat de stakingsactie nog wel tien dagen kan duren. blad de huidige beweging van kri tiek op Lin Piao, de vroegere mi nister van defensie, en Confusius, de oude Chinese wijsgeer, ook tot de in 1966 begonnen culturele revo lutie rekent. 'Nu is het noodzakelijk de grootse resultaten die in de loop van deze ontwikkelingen .verkregen zijn. vast te houden.' Deze oproep tot consolidatie, in feite tot norma lisering van het dagelijkse leven in China valt samen met de aanwij zingen die men kortgeleden in di plomatieke kringen in Peking heeft ontvangen. Volgens deze aanwijzin gen heeft het centrale comité van de partij in een onlangs uitgegeven richtlijn aangespoord tot. herstel van de bestuursstructuren in China. De afgelopen weken zijn vele waar nemers in Peking getroffen door een duidelijke ontspanning in het ge drag van de gewone man en vrouw. Dit blijkt volgens de waarnemers zowel uit details in de kleding zoals het dragen, van veelkleurige sjaals als uit hun houding. Zo ziet men in de straten van Peking steeds meer paartjes arm in arm lopen en kan het, voor het eerst sinds de culture le revolutie, gebeuren dat Chinezen spontaan buitenlanders aanklam pen voor een praatje. In de Rode Vlag stéat voorts een passage, die door waarnemers uit gelegd wordt als een vrijwel alge mene amnestie voor hen die in de afgelopen jaren 'fout' zijn geweest. 'Onze partij heeft de twee bourg.e- ois-hoofdkwartieren van Lioe „Sjao- Sji en Lin Piao vernietigd.' (Lioe Sjao-Sji is president geweest van de volksrepubliek China na de gro te sprong voorwaarts en Lin Piao die bij zijn vlucht uit China in een vliegtuig om het leven kwam. was destijds aangewezen als opvolger van Mao Tsetoeng). Het blad ver volgt: 'Het grootste deel van de partijkaders is nu goed of redelijk goed. Zij die fouten hebben begaan. Kijn teruggekeerd in het kamp van voorzitter Mao en dit heeft de in stemming van de volksmassa.' Rode Vlag besluit het artikel met: 'Ons land is goed, ons volk is goed. onze partij is goed. ons leger is goed en onze staatsorganen zijn goed.' Tanaka niet voort uit de Japanse elite en heeit geen banden met de Japanse grootindustrie. ADDIS ABEBA (AP) De militaire machthebbers in Ethiopië menen met de arrestaties der afgelopen drie dagen een samenzwering te hebben opgerold die zich ten doel stelde in het land chaos te verwekken. Dit is gisteren officieel bekendgemaakt. Onder de 16 arrestanten bevindt zich een broer van de topman van het Eritrees bevrijdingsfront (Elf) en een officier die lid zou zijn ge weest van de voorlopige militaire be stuursraad. Dit 120 leden tellende bestuursor gaan heeft de Verenigde Naties la ten weten dat het lot der 150 politie ke gevangenen in Addis Abeba de volkerenorganisatie niets aangaat. ATHENE (Reuter) Zoals al vaker in het verleden is gebeurd staan de Grieken in het komende weekeinde opnieuw voor de keus: krijgt het land de monarchie terug of wordt het een presidentiële republiek? Ongeveer zes miljoen Grieken worden hierover zondag geraadpleegd. Kiezen zij voor het eerste dan keert de sinds december 1967 in ballingschap levende koning Constantijn op zijn troon terug. De vorst week zeven jaar geleden naar het buitenland uit toen zijn tegen-coup tegen de mili taire machthebbers was mislukt. De militaire junta, die het land van 1967 tot juli van dit jaai4 be stuurde, schafte anderhalf jaar geleden de constitutionele monarchie af. JAKARTA (Reuter) Ongeveer 32 miljoen mensen meer dan 70 pet van de beroepsbevolking van ftidonesië is hetzij werkloos, hetzij gedeel telijk werkloos. Deze mededeling werd gedaan door de voorzitter van het verbond van Indonesische vakverenigingen, Soedono. Van de 32 miljoen zijn 4 miljoen geheel werkloos; 17 miljoen werkt minder dan 32 uur per week en 11 miljoen werkt halve dagen. Dit betekent, zo voegde Soedono eraan toe. dat slechts 12 miljoen van de 44 miljoen Indonesiërs, die deel uitmaken van de beroepsbevolking, nog geheel in het arbeidsproces betrokken zijn. De zaak van de 36-jarige koning, die thans in Londen woont, wordt verdedigd door een aantal royalisti sche comité's. Deze hanteren het argument dat de monarchie voor een zo vaak door politieke onrust geteisterd land als Griekenland uit stekend als een soort veiligheids klep kan fungeren. Het ziet er naar uit dat zij hiermee een groot aantal medestanders heeft gewonnen. De koning zelf wist zijn populariteit vooral in de provincies te vergroten met een boodschap aan het Griekse volk. die vorige maand door de televisie werd uitgezonden. Griekenland kreeg voor het eerst een monarchie in 1843. nadat het onafhankelijk van Turkije was ge worden. In 1862 werd het land een grondwettelijke 'gekroonde demo cratie'. Het is niet voor het eerst dat de Grieken zich over hun staatsvorm moeten uitspreken. Voor de eerste maal gebeurde dat in 1920 toen koning Constantijn I in balling schap verbleef. Hij kon de troon weer bestijgen nadat 99 procent van de Grieken zich bij een refe rendum voor zijn terugkeer uit sprak. Zijn zoon en opvolger George II verloor in 1924 een soortgelijk refe rendum met als gevolg dat Grie kenland tot 1935 een presidentiële republiek bleef. In dat jaar werd opnieuw een volksraadpleging ge houden. Toen schaadde 97 procent zich achter hem en kon de koning toch terugkeren. In 1940. tijdens de Duitse bezetting, verliet koning George het land. Voor zijn terugkeer, zes jaar later, was opnieuw een referendum nódig. De keuze voor de monarchie of de republiek is thans opnieuw aan de orde omdat het militaire bewind van George Papadopoulos in juni 1973. twee maanden na een ko ningsgezinde muiterij bij de Griek se zeemacht, de monarchie afschaf te. Bij een in juli 1973 gehouden referendum werden de constitutio nele wijzigingen goedgekeurd op grond waarvan Papadopoulos presi dent werd. Een jaar later gaven de militairen het bewind uit handen en vorige maand gingen de Grieken naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen. De uitslag van het referendum van juli 1973 en de bevoegdheid van de militaire machthebbers om over de kwestie van de monarchie te beslis sen zijn nimmer door de Griekse politici erkend In zijn vorige maand gehouden toespraak voor de televisie zei koning Constantijn dat het referendum van 1973 een aan fluiting van de volkswil was ge weest. Voor en tegen De drie belangrijkste comité's die zich voor de koning hebben ingezet zijn 'de vrienden van de gekroonde monarchie'. 'het koningsgezinde Nationale Front' en 'de Koningsge zinde Unie' De comité's zijn in los verband verenigd in de 'Panhelleen- se Beweging voor een Gekroonde Democratie'. De tegenstanders van herstel van de monarchie verwijten de koning dat hij in 1965 politieke beroering heeft veroorzaakt die naar hun me ning aanleiding werd'tot de mili taire staatsgreep in april 1967. Zij zeggen tevens dat de koning acht maanden lang het militaire regiem heeft gedoogd en pas daarna zijn mislukte tegenaanval inzette. In die periode, zeggen de anti-royalisten, ondertekende Constantijn dan toch maar 210 decreten van de junta, iets wat de koning nadrukkelijk ontkent. De comité's. die de koning steunen wijzen erop dat Constantijn voor nemens is het voorbeeld van ver scheidene andere vorsten en vor stinnen te volgen door zich buiten de politiek te houden. Een van de argumenten van de comité's tegen de presidentiële republiek is dat de mogelijkheid niet moet worden uit gesloten dat toekomstige presiden ten wel eens personen met socialis tische of communistische sympa thieën zouden kunnen zijn. Constantijn besteeg de troon na de dood van zijn vader, koning Paul, in maart 1964. Zijn tegenstanders wijzen op de fouten die hij tijdens zijn regeringsperiode heeft gemaakt door slechte raadslieden dit te kie zen en zij hekelen vooral de in vloed van zijn Duitse moeder, ko ningin Frederika. die in India godsdienst studeert en gezegd heeft dat ze daar wil blijven. De drie voornaamste oppositiepar tijen. de Centrum Unie der Nieuwe Krachten, onder leiding van Geor ges Mavros, de Panhelleense Socia listische Beweging van Andreas Pa- pandreou en de communisten heb ben zich tegen een constitutionele monarchie uitgesproken. Het is echter niet zeker of hun volgelin gen deze partijlijn zullen volgen. Tweeëntwintig hoogleraren en do centen van de Atheense hogeschool voor politieke en economische we tenschappen hebben deze week een verklaring uitgegeven waarin zij zich voor een republikeinse staats vorm uitspraken. De violist Yehudi Menuhin. die de ze week in Athene een concert gaf. pleitte op een persconferentie voor de monarchie. Hij werd hierom in Het is zondag opnieuw afwach ten geblazen voor een Grieks monarch. Een foto van koning Constantijn in Rome. Griekse kranten gekritiseerd die hem erop wezen dat hij zich als Brit sstaatsburger beter buiten de binnenlandse aangelegenheid van Griekenland kon houden. ROME (UPI) Bijna 13 van de miljoen bij de vakbonden aangesk ten werknemers hebben gistere deelgenomen aan de stakingsact die was uitgeschreven. De actie duui de van een symbolische paar min» ten tot de volle 24 uur. De stakin was uitgeschreven om te protestere tegen de hoge kosten van levenson derhoud en om kracht 'bij te zette aan eisen van hogere pensioenen e gegarandeerde werkgelegenheid. D Italianen hebben weinig last van actie ondervonden, omdat de stakin in het algemeen van korte duur. WASHINGTON (Reuter. UPI) Hoge Amerikaanse ambtenaj hebben laten weten dat het cj Ford en Breznjew gesloten kq akkoord betekent dat er zwaar^ kernraketten zullen komen en kernkoppen. Aan beide kanten zullen de defl_ siekosten stijgen. Maar de rege^ zou de kans uitsluiten voor een f_ de beide partijen over te gaanrT- het uitdelen van een 'eerste kQO door bij verrassing tot een ktL— aanval over te gaan met als il-., in een slag het kern-areaal vanPJ!j tegenstander te vernietigen. Een^e» ander werd gisteren, meegedeeldflin een bijeenkomst van AmerikaaLer ambtenaren en journalisten. De Republikeinse senator Jai61; Buckley, die een vooraanstaaj conservatief is. heeft kritiek g£ verd op het kern-akkoord. VolgF Buckley is geen/rekening gehou|f met het veel groter vermogen jr Russische raketten kernladingei* vervoeren. De Russen hebben daji mee een voordeel van 'tien één' verworven, aldus Buckley. Het Amerikaanse Congreslid WilF11 Mills is in een ziekenhuis opgei5 men en overweegt af te trewe Mills was in het Huis van AfPe vaardigden een belangrijke manfta" voorzitter van de financiële cqjp missie. Mills kwam onlangs in f110 spraak door intensieve contact0* met een strip-tease dansePm Zaterdag werd Mills in de nacfta; club waar het meisje werkte geïfr naleerd. Hij klom er op het torf en nam samen met de danseres f applaus in ontvangst. Later lier zij gearmd weg. Het gebeuren wrJt uitbundig op de gevoelige pijp vastgelegd en in Amerikaanse den gepubliceerd. pi| BERN (Reuter) De Zwitsethr minister van buitenlandse zaaVoi Pierre Graber (66) is gisteren de president van Zwitserland gekozlke Hij blijft zijn ministersfunctie lista oefenen. Graber is een socialis|prc sche advocaat uit het Franssplsch kende westen van het land. Hij vdhet de enige kandidaat. Graber volzeg Ernst Brugger op. die minister vjwei economische zaken is. Het Zwitsjsta se presidentschap roteert jaarlijvol onder de zeven ministers die ij kabinet vormen. CHICAGO (Reuter. UPI) Andi Sacharow, de Russische kernfysici heeft bericht dat in de Sowj et-U) opnieuw acties tegen politieke d sidenten op gang zijn gekom< Ook de vervolging van personi die een religie aanhangen, is toei nomen. Sacharow had dit telel nisch laten weten aan Pawel Lit' now, een Russische fysicus die ei der dit jaar naar de VS is geëi greerd. BRUSSEL (ANP) De Belgisc justitie onderzoekt twaalfduizei ton graan, dat ligt opgeslagen silo's in Brugge. Het graan gedroogd met grote hoeveelhedi lucht, die zijn opgezogen uit omgeving van het chemisch-farm ceutische concern Bayer-Rickmai nabij Brugge. Deze lucht zou hev bezwangerd zijn met gassen waar fluorverbindingen zitten. Dat schadelijk voor de gezondheid i het drogen van graan met de lucht zou het graan giftig voor mens kunnen maken. De gerecht^ lijke diensten overwegen ook enk le lijken op te graven van mensf die mogelijk wegens een overma aan fluorverbindingen in hun col sumpties zijn overleden. BUITENLAND T7^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 8