Opmerking Pronk niet
door iedereen
in dank afgenomen
1
'In de ruimte'
op toernee
5 december
Crisis oudkatholiek
jongerenwerk
Vandaag
Beraad wereldraad van kerken
Trouw
Kwartet
Liberiaanse
president
preekt
in Roemenië
Na schorsing bij
christ. onderwijs
beroep op minister
afwijkingen
/Ilsill±\ll
Nieuwe boeken
Personeel van
gevangenis wil
taken scheiden
Vrachtauto krijgt
klapband: 2 doden
TROUW/KWARTET DONDERDAG 5 DECEMBER 1974
KERK/BINNENLAND T2..K2
door Aldert Schipper
MONTREUX De opmerking van minister Pronk in het wereldraad-beraad over gerechtigheid
en dienst in Montreux, dat de rijke donor-landen zich weer moeten gaan bemoeien met de manier
waarop de ontwikkelingslanden het ontvangen geld besteden, heeft gevolgen gehad. Nog tijdens
Pronks aanwezigheid reageerde de Indonesische voorzitter van de raad van kerken,, generaal T. B.
Simatupang met een vraag of dit het begin was van een nieuw neo-kolonialisme.
Ook tijdens de groepsdiscussies,
maandag en dinsdag, blijkt Pronks
opmerking raak te zijn geweest. De
Zweedse ambassadeur Olie Dahlen
zei ln het verslag van zijn discus
siegroep. dat in zijn groep gewaar
schuwd was tegen een vereenzelvi
ging met politieke ideologieën, bij
het verstrekken van hulp. 'We heb
ben geen slagzinnen nodig, maar
we moeten de ontvangers van de
hulp zelf laten beslissen over het
soort systeem waarin zij wensen te
leven', aldus de Zweed. In een an
dere gespreksgroep werd opgemerkt,
dat Interventie in de binnenlandse
aangelegenheden van arme landen
onvermijdelijk is. Nog weer een an
dere groep stelde echter de vraag
in welke richting de interventie
moet worden uitgeoefend. Reikt het
christendom hiervoor normen en
waarden aan? In elk geval behoort
de kerk in vele landen tot de rijke
en overheersende bevolkingsgroep.
Het zal dus noodzakelijk zijn dat de
kerk inwendig hervormd wordt. Zij
moet zich eerst maar eens richten
op het veranderen van hetgeen ge
noemd werd 'het kwantitatieve
groei-syndroom'. waarmee bedoeld
werd het idee dat we alleen geluk
kig .zijn als we steeds meer goede
ren hebben om te gebruiken en te
verbruiken. 'Overconsumptie is net
zo ontmenselijkend als ondercon
sumptie', werd gezegd.
Levensstijl
In de discussiegroepen is nogal in
het algemeen gesproken over vra-
gen van ontwikkeling en hulp. Al- TheOiOgCn
gemeen werd bevonden, dat er een
relatie bestaat tussen onze persoon
lijke levensstijl en de wereldsitua
tie. Maar die persoonlijke levens
stijl moet niet beperkt blijven tot
het privé-terrein, er moet een ver
band komen met politieke actie.
Hoe die levensstijl er dan uit moet
zien? Een Amerikaanse deelneem
ster aan het beraad omschreef deze
als: elegant maar niet overdadig.
Onder de deelnemers aan het be
raad bestaat enige onrust over het
doel van de bijeenkomst. Velen zijn
naar Montreux gekomen om aanbe
velingen te doen voor een nieuw
opzet van de afdeling gerechtigheid
en dienst van de wereldzaad. Tus
sen de verschillende onder-afdelin
gen is geen eenstemmigheid over
deze vernieuwing. De leiding van
het beraad geeft de deelnemers nu
mondjesmaat gelegenheid er over
te spreken.
Generaal Simatupang. die voorzit
ter is van de commissie van de
kerken inzake ontwikkeling, gaf
onmiddellijk steun aan het voorstel
van de voorzitter van het beraad,
de Amerikaan Randolph Nugent,
dat het beter is eerst naar de we
reldsituatie te kijken, vervolgens te
UIT
VAN LEZERS
Medelijden
De aanval van de Springer pers op
de Berlijnse evangelische bisschop
Scharf staat niet alleen. Vele bla
den. die niet behoren tot deze pers
groep. deden dit. Vier jaar werkte
ik als bouwvakarbeider in de stad
Frankfort. Ik heb de terreur van de
Baader Meinhof-groep meegemaakt.
Zes doden en vele gewonden spre
ken hun eigen taal. Deze misdadi
gers hadden geen enkel pardon met
hun slachtoffers. Hun leninlstisch-
marxistlsch geloof liet het niet toe.
Misdadig plaatsten zij brandbom
men in het Kaufhaus op een uur
dat het vol mensen was. De angst
en terreur in Frankfort waren
groot. Moeten ze nu met medelij
den behandeld worden?
Santpoort
Bertus de Jong
Atheïsme
Het lid zijn van een algemene bond
van onderwijzers zie ik niet als een
criterium om een onderwijzer te
ontslaan. Wel wanneer deze onder
wijzer de dusgenaamde ervaringsfi
losofie van het atheïsme zijn leer
lingen 'aanpraat'. Want dan" komt
hij niet alleen in strijd met het
christelijk onderwijs, maar ook met
o.a. de Kantiaanse wijsbegeerte.
Wij hebben in ons land dr J. L.
Snethlage en dr. A. J. Rasker die
gepromoveerd zijn op het probleem
van Kantiaanse filosofie en religie.
Zo'n dissertatie behoort de onder
wijzer Los minstens te hebben ge
lezen.
Amsterdam
F. G. de Groot
Israël-comité
Fijne reacties van het Israël-comité
en van de handtekenlngen-aktie
van bekende Nederlanders. Ieder
een moet weten dat God heeft ge
zegd: Door Izaak zal men van uw
nageslacht spreken, dit zijn de
twaalf zonen van Jacob en hun
nakomelingen. Ook de Arabische
christenen moeten dit leren accep
teren. zij -zijn Ismaëls zonen. De
bijbel vertelt ook over hun rechten,
maar niet ln Palestina. Beloften
voor Ismaëls zonen staan ln Gene
sis 17 vers 18. 20: Jesaja 19 vers
20. 21: Jesaja 19 vers 17, 22.
Rotterdam
mevr. J. G. Labots-Klaver
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Unesco (3)
Terecht keert de heer Van Hasselt
te Ommen (29-11) zich tegen het
uitstoten van Israël uit de Unesco.
Hij moet echter niet Unesco en
Unicef over één kam scheren. Unes-
so is het wetenschappelijk en op
voedkundig orgaan: Unicef het
kinderfonds van de VN. dat prach
tig werk doet voor vluchtelingen
kinderen. Het zou toch wel heel erg
zijn als men zijn bijdrage introk en
dit kinderfonds benadeeld zou wor
den doordat men het maar klakke
loos verwart met een ander VN-
orgaan. dat een verkeerde politieke
beslissing nam.
Amsterdam
mevr. E. Noordmans-de Vink.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie.
J. Tammlnga.
Hoofdkantoor B.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Adam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.glro
X 500.
Schande?
In Trouw/Kwartet van 23 november
wordt prof. dr. F. L. Meyler aange
haald. die er schande van spreekt
dat een verzekeringsmaatschappij
in de ziektepolis van een 36-jarige
man met een aangeboren hartaf
wijking. een bepaling opnam
waarbij behandeling wegens hart-
aandoenlng werd uitgesloten. Wat
is daar voor schandelijks aan? Een
polis Is een contract tussen twee
partijen op vrijwillige basis. De
professor zou kennelijk de verzeke
raars willén verplichten, alle men
sen voor de nu gangbare premie te
verzekeren, ook hen die een extra
grote kans hebben, ziek te worden
(of die het in feite reeds zijn). Hij
zal er wel niet aan gedacht hebben
dat alle premies, ook de zijne, dan
wel zeer drastisch verhoogd zouden
moeten wórden.
Overigens hebben de maatschappij
en samen, voor gevallen als deze.
naar een oplossing gezocht en die
gevonden. Bij de N.O.Z. zou deze
man zeer waarschijnlijk terecht ge
kund hebben, zij het tegen een
forse premie.
De professor heeft zich nu wijs
laten maken dat de man dat niet
geweten heeft, en dat de maat
schappij en de verzekeringsagent
het hem niet verteld hebben. Dat
klinkt nogal onwaarschijnlijk.
Dat er geen volledige sociale zeker
heid in ons land is. moet mijns
inziens wel allerlaatst aan de ver
zekeringsmaatschappijen worden
verweten.
Beilen
G. Kuik
Israël-comité (2)
Arafat met gejuich in de VN ont
vangen; Israël in een ander VN-
orgaan buitengesloten. Slechts 86
bekende Nederlanders hebben hun
stem daartegen laten horen. Je zou
verwacht hebben dat ook de kerken
massaal protesteerden tegen dit
grove onrecht. Of laten ze dat voor
het gemak maar over aan organisa
ties als Amnesty International.
Landsmeer
K. Plemp
Vasten (3)
Minister Pronk
luisteren naar wat de theologen te
zeggen hebben en vervolgens over
te gaan tot de op tafel liggende
praktische voorstellen.
Een van de theologen, die spraken
was de Argentijn prof. dr. Jose
Miguez-Bonino. In een toespraak
over het wezen van de kerk zei hij
dat de armen essentieel - zijn voor
de kerk. De strijd voor gerechtig
heid in de wereld is een gevecht,
dat de armen moeten leveren.
Daarom zijn zij onmisbaar voor de
kerk. De kerk zoals die zich aan
ons voordoet, is echter niet golidair
met de armen, aldus de Argentijnse
methodistische theoloog. Wat de
kerk nu doet is proberen nog iets
voor de armen te doen. Daarmee is
zij niet klaar, zo zei Miguez-Bonino.
'Christus kan nooit de bedoeling
gehad hebben, dat een groep dieven
tien prodent van hun buit zouden
bestemmen om de bestolenen te
vreden te stellen', zei hij.
In de discussie die volgde op het
verhaal van Miguez-Bonino protes
teerde de Indiase syrisch-orthodoxe
pater Paul Verghese tegen de in
druk. die de Argentijn wekte, dat
de gerechtigheid geheel binnen de
grenzen van deze wereld zou moeten
plaats vinden. Hij vroeg aandacht
voor de transcendente kant van het
christelijk geloof, waardoor wij ge
rust mogen zijn, ook al falen onze
handen in het tot stand brengen
van aardse gerechtigheid.
Vrouw en synode (2)
Ik las met verbazing het verslag
van de rede van mevrouw D. Sta-
vinga-v.d. Waals, predikante te
Engwierum, over discriminatie van
de vrouw in onze hervormde kerk.
Ik beweer dat ieder kerklid, hetzij
man of vrouw, dezelfde rechten
heeft. In sommige Haagse kerk-
diènsten zie ik thans zelfs alléén
vrouwen, die dienst doen als diaken
of ouderling. Dus heus geen discri
minatie. Ook behoeft de taak van
de gehuwde vrouw heus niet uit
sluitend in het gezin te zijn, maar
het gezin gaat wel bij elke rechtge
aarde moeder boven alle andere
levenstaken. Dankbaar ben ik nu
nog op mijn zeer hoge leeftijd dat
ik van de Heere God een moeder
heb gekregen, bij wie het gezin
boven al het andere ging, en die
zijn er thans gelukkig ook nog zéér
velen. Elke jonge vrouw kan en
mag toch zeker zelf beslissen of zij
wel of niet wenst te huwen.
Den Haag
D. Knoeater
Vrouw in synode (slot)
Toen ik indertijd mijn verontwaar
diging uitsprak over de formule van
samenstelling van de delegatie naar
de assemblee van de wereldraad
van kerken ('een theoloog, een
leek. een funktionaris... en een
vrouw') alsof je als vrouw geen
theoloog, leek of funktionaris
kan zijn) werd mij na afloop ern
stig verzekerd dat het merendeel
der synodeleden geen idee had
waar ik me druk over maakte. Het
heeft wel degelijk zin om zulke
krankzinnige formules te verande
ren. Zo zijn er nog meer punten,
geen 'belangrijke onderwerpen'
misschien, maar kleine speldeprik-
fen, die zo vaak voorkomen, niet
uit bewuste driscriminatie, maar uit
pure onachtzaamheid, dat je wel
een laagje eelt om Je ziel moet
hebben om rustig door te blijven
gaan.
Zeevang
Lydeke Vroom-de Geus
Vasten ligt niet op het terrein der
kerken. De kerk' is geen inrichting
des heils, maar een vergadering
van gelovigen. De bijbel. Gods
woord, is de ware kerk. Wij hebben
ons rondom Gods woord geschaard,
ons aan Gods woord verbonden.
Wij dienen alle dagen matiging te
betrachten.
Rotterdam
P. C. van Wijk
BOEKAREST (EBPS) Tij
dens een officieel bezoek aan
Roemenië heeft de president
van de Westafrikaanse repu
bliek Liberia, William Tolbert,
des zondags gepreekt in de
kleine baptistenkerk van
Constanta aan de Zwarte Zee.
President Tolbert is een zeer
actief baptist. Hij is president
geweest van de baptistenwe-
reldalliantie. Ook in Liberia
preekt hij zoveel mogelijk. Hij
had speciale regelingen ge
troffen, waardoor hij tijdens
zijn bezoek aan Roemenië zou
kunnen preken.
Om tien uur zondagmorgen
kwam hij met dertien Liberi-
anen onder wie drie paptis-
tendiakenen in drie auto's
aan bij het kerkgebouw. Ook
vertegenwoordigers van de
Roemeense regering waren
meegekomen. Tolbert werd
verwelkomd door ds. Xicolai
Covaci, voorzitter van de
Roemeense Unie van baptis
tengemeenten. Hij preekte,
zoals hij dat in Liberia ook
altijd doet. een boodschap
van verlossing en genade
door Jezus Christus, de Zalig
maker en Heer.
Inmiddels heeft de Roemeen
se regering toestemming ge
geven tot de invoer van 2590
bijbels ten behoeve van de
baptisten.
Van de Veenendaalse lerares godsdienst en geschiedenis Riet
Tigchelaar (schrijfster van de vier deeltjes 'Het hoogste
Woord', het Nieuwe Testament naverteld voor kinderen)
verscheen bij Boekencentrum in Den Haag een bijbels dag
boek voor jongeren: 'Van, dag tot vandaag'. Omdat het van
daag Sinterklaas is, drukken we hieronder af wat dit dagboek
voor de vijfde december schrijft. Tussen haakjes: wie alle
Sinterklaascadeautjes al in huis heeft, móet 'Van dag tot
vandaag' dan maar in zijn achterhoofd houden als kerst-
geschenkt. Het boek kost zestien gulden.
Je hebt je denk ik suf gedacht om voor iedereen een goede
surprise te maken.
En echt leuke verzinnen valt niet mee, dat heb je wel gemerkt.
Voor vader was je zo klaar.
Hij heeft altijd wat moeite met uit bed komen.
Van een doosje een wekker maken, daarin een cadeautje en
een gedichtje als:
Met deze wekker voor je toet, gaat het wakker worden goed.
Voor moeder.
die de aardappelen laatst heeft laten aanbranden,
neeem je een aardappel.
Jo holt hem uit, stopt de oorknopjes die je kocht erin, plakt de twee
helften op elkaar en klaar is kees.
Nu nog een gedicht:
Met deze knoppen aan je oren, kun je het aanbranden haast horen.
Voor je zusje, die graag haakt, een kluwentje wol.
En het gedicht:
Rol de draad er maar langzaam af.
Van wat je vindt, sta je vast paf.
Zo ga je voor de hele familie te werk.
Je bedenkt een surprise, waarmee je ze een beetje plaagt.
Je plaagt, maar niet zo dat het verdriet doet.
Je spot. maar nooit zo, dat het pijn doet.
Want dat is niet leuk, dat zou een beetje gemeen zijn.
In de bijbel staat het zo:
Is er onder u een vader die zijn kind een steen
zal geven als het om brood vraagt?
Of een slang als het om vis vraagt?
Ondanks uw slechtheid weet u aan uw kinderen dus
goede dingen te geven.
Hoeveel meer zal dan uw Vader in de hemel goede
dingen geven aan wie Hem erom vragen.
Mattheüs 7 vers 9,10 en 11.
Van een onzer verslaggeevrs
ARNHEM De stichting oud-katholiek jeugdwerk in Nederland'
heeft besloten met ingang van 1 januari geen jeugdwerk meer te
bedrijven.
Volgens het stichtingsbestuur is
voor het jeugdwerk, zoals het dat
voor ogen staat, in de oud-katho
lieke kerk niet het juiste klimaat
aanwezig. De kerk zou duidelijk te
kennen hebben gegeven, geen be
lang te hechten aan evangelisch-
maatschappelijk relevant handelen
ten dienste van de jeugd.
Het stichtingsbestuur beroept zich
op zijn beleidsnota van 1970, die
toen door de synode 'met applaus
werd aanvaard'. Uitgangspunt van
deze nota was, dat wie jongeren
behulpzaam wil zijn bij het Juiste
verstaan van het evangelie, de niet-
evangelische constructie van de
Van een onzer verslaggevers
EMMEN Jenny Manschot, verder
gaande met haar strijd tegen wat
zij als een onrechtmatige schorsing
atj:h
maatsfchappij voortdurend aan de
kaak zal moeten 'stellen.
Het bestuur meent echter, dat fun
damentele op evangelische uit
gangspunten gebaseerde kritiek
ais gevaarlijk voor de huidige kerk
structuur wordt ervaren. In de kerk
zou meer belangstelling bestaan
voor het individuele heil in het
hiernamaals dan voor een konse-
kwentvolle deelname aan verande
ringsprocessen. Het wijst verder op
wanbegrip, achterdocht, gebrek aan
medewerking en belangstelling en
starheid van denken bij beleidsin-
stanties. kerkbesturen en veel pas
toors. De druppel, die de emmer
deed overlopen, was het min of
meer door het episcopaat afge
dwongen aftreden van Kees Kerntin
als jeugdwerkconsulent.
Het bestuur beraadt zich nog in
hoeverre de kritische functie, die de
stichting de laatste jaren ten op
zichte der oud-katholieke kerk heeft
vervuld, zal worden voortgezet. Wel
heeft het de subsidie-aanvraag voor
1975 bij het ministerie van CRM al
ingetrokken.
aan de christelijke MAVO-school te pollo nroofotmurt
Schoonebeek heeft ervaren, heeft 1 «U» Wdol »LIIU W l>
Schoonebeek heeft ervaren, heeft
de bemiddeling ingeroepen van mi-
nister Van Kemenade. Volgens haar lP7111P|Pri VOOr
brief aan de minister voert het ,UU1
christelijk onderwijs in Nederland
'een absoluut bewind in een demo
cratisch land'. Dit onderwijs be
paalt 'zijn eigen wetten en heeft
een eigen vooringenomen recht
spraak'.
Mej. Manschot werd geschorst we
gens haar activiteiten op school, als
lid van de Jezusbeweging. Eerder
schreef zij al een brief aan ""de
Koningin. Het kabinet van de Ko
ningin verwees haar naar de minis
ter. De commissie -van beroep wei
gerde haar zaak in behandeling ,te
nemen. Onlangs deed mej. Man
schot een beroep op een wethouder
van Emmen. haar aan een baantje
bij het openbaar onderwijs te hel
pen. Zij vreest na de affaire
Schoonebeek geen kans meer te
hebben bij het christelijk onder
wijs.
ROME (AFP) In een toespraak
op hun wereldconferentie heeft paus
Paulus de Jezuïeten zeker twintig
keer herinnerd aan de eerbied, die
zij moeten betonen voor hun grond
regels van trouw en gehoorzaam
heid aan kerk en paus. Hij waar
schuwde voor 'gevaarlijke afwijkin
gen' en spoorde de jezuïeten aan
hun 'aggiornamento' (vernieuwing)
voort te zetten, maar dan op een
evenwichtige en gezonde wijze en
zonder het beeld te wijzigen, dat
door Ignatius, de stichter van de
orde is bepaald. De waarschuwing
van de paus wordt beschouwd als
een duidelijk antwoord op de gelui
den van bepaalde jezuïeten om het
hirarchisch systeepa van de orde te
versoepelen.
Wiersinga (5)
Serieus ingaan op nieuwe theologi
sche ontwikkelingen lijkt er nog
steeds niet bij te zijn. Men volstaat
met de constatering 'in strijd met
de belijdenis' en doet vervolgens
een oproep tot bekering: daar komt
het in feite op neer. Paternalis
tisch. gemakzuchtig en ondoelmatig!
Rotterdam
J. v.d. Berge
Vasten (2)
Het wordt tijd dat het dorp Lunte-
ren de naam van Leuteren krijgt.
Andijk
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM Zondagavond 8 december be
gint om kwart voor acht in Krasnapolsky te
Amsterdam de eerste van een serie van dertien
avonden, die in het hele land gehouden wor
den door en voor 'In de ruimte' te Soest.
'In de ruimte' is een vormings- en opleidings
instituut voor jeugdwerk. Op gezag van oprich
ter en directeur Herman ter Welle mogen we
de 'ligging' van 'In de ruimte' als volgt om
schrijven: wat fundamentalistisch en in de
charismatische hoek. Herman ter Welle begon
vijftien jaar geleden in Soest 'zomaar' met
evangeliserend jeugdwerk en tegenwoordig is
het zo dat de kinderkampen van In de ruimte'
elke zomer veertienhonderd meisjes en jongens
herbergen en dat het maandblad voor kinderen
'De Goede Herder' in een oplage van twintig
duizend de deur uit gaat.
Van het één komt het ander en 'In de ruimte'
begint nu met een zorgvuldig uitgekiend en
levendig opgezet leerplan voor godsdienston
derwijs ten gerieve van leiders van zondags
scholen en Jeugdclubs. Voor wie op de hoogte
wil blijven van wat er verder in Soest gaande
en komende is, verschijnt de Ruimte-koerier.
Een en ander rolt van de eigen persen van 'In
de ruimte', dat ook te boek staat als erkende
uitgever en boekhandel. Op de hierbij afge
drukte illustraties uit het aanstaande kerst
nummer van 'De Goede Herder' kan duidelijk
worden dat 'in de ruimte' veel aandacht be
steedt aan de uiterlijke vorm van zijn perio
dieken en overige uitgaven.
Van die laatste noemen we een paar grammo
foonplaten. volgezongen en volgespeeld door
eigen jongere en oudere zangers en speellieden
zal men ook kunnen beluisteren op de reeks
bijeenkomsten, die geen evangelisatie- maar
presentatie-avonden zijn: 'In de ruimte' wil
laten zien en horen wat het wil en waarom.
Jac Bakker
LEVEN VOOR GEVEN
De man die deze dag ongetwijfeld
in ons land 't meest zal genoemd
worden, door groot en klein, rijk en
arm enz., mag dan niet de man zijn
van geven voor leven, hij is wel het
symbool van geven voor leven. Die
man is al enige tijd bezig om te
leven en hij blijft maar geven. Ik
hoorde mijn grootmoeder al over
hem spreken en nooit gewaagt ie
mand van zijn naderend einde. Ook
deze dag zal hij de dagen van zijn
eigen leven weer verlengen, al ge
vende. Ik houdt nu maar over hem
op want hij is toch alleen maar
'gesteld op liedjes waarvoor ik deze
ruimte moeilijk in beslag kan ne
men. Maar wel gaf hij me in om
dat eens om te keren. Je kunt
geven voor leven en dat blijken we
dus een'beetje te doen. maar leven
voor geven, leven om te geven?
Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat
dat precies de bedoeling van het
evangelie is, dat we zullen leven
om te geven. Het is zaliger te geven
dan te ontvangen, is een woord van
Jezus waarvan de evangelisten niet
maar Paulus wél wist. Nu is het
met dat woord zo dat je eerst
ontvangen moet hebben voordat Je
kunt geven. En dat is precies vers
één van het evangelie, dat wij wat
ontvangen. Nou ja, wat? Zeg maar
gerust alles, alles wat het leven de
moeite waard maakt. Dat alles kan
een mens ontvangen, als hij z'n
handen tenminste open houdt (of
nog open kan krijgen) en daar
moet dan vreemde kracht voor
aangewend worden. Maar dan kan
hij ook geven en dan ga Je merken
dat leven een bedoeling heeft, le
ven voor geven.
B. Traven De opstand der ge
hangenen Uitgave: Meulenhoff
Amsterdam. Prijs 24.50.
Sinds B. Traven's opzienbarende
boekdebuut in 1926, met "Het Do
denschip' hebben velen zich bezig
gehouden met de identiteit van de
ze mysterieuze schrijver van appel
lerend sociaal proza. Zijn weduwe
heeft na z'n dood in 1969 verklaard,
dat hij dezelfde was als de Duitse
toneelspeler, publicist en schrijver.
Ret Marut die na de eerste wereld
oorlog ontgoocheld Europa verliet.
Traven schreef onder meer z'n zo
genoemde caobacyclus, zes romans
over het leven, het lijden en de
opstand van de Mexicaanse India
nen. die uit geldgebrek gedwongen
worden om in het oerwoud' maho-
niebomen (caoba) te gaan vellen.
De mishandelingen die zij onder
gaan als ze niet aan de onmenselij
ke eisen van de woudeigenaars vol
doen, staan centraal in dit even
huiveringwekkende als fascinerende
verhaal. Voor Traven zijn de Mexi
caanse Indianen in z'n tweede va
derland het voorbeeld van een niet-
individualistische. niet-eerzuchti-
ge beschaving. Voor midden-Ameri-
ka was Traven de Emile Zola van
deze eeuw. Geen opbeurende lees
stof maar wel grandioos ln haar
vormgeving. De vertaling is van
Wouter Donath Tieges.
Rfs.
DEN HAAG Het personeel van
de Scheveningse gevangenis wil dat
er strikte scheiding komt tussen
het beveiligingspersoneel en de be
waarders die de gedetineerden
moeten begeleiden. De zogenaamde
dienstcommissie uit Scheveningen
heeft hierop gsiteren aangedrongen
in een gesprek met de vast eTwee-
de Kamercommissie voor justitie.
De dienstcommissie wees erop dat
er voor begeleiding van de gevan
gene een vertrouwensrelatie nodig
is. Zo'n vertrouwensrelatie is on
mogelijk op te bouwen als je tege
lijkertijd verantwoordelijk bent
voor de bewaking en met de sleu-'
telbos loopt te zwaaien, meende de
commissie. De commissie geeft er
daarom de voorkeur aan dat de
beveiligingstaak niet alleen aan de
buitenkant van de gevangenis maar
ook intern wordt uitgevoerd door
de daarvoor opgeleide gestlchts-
wachten.
Dit pleidooi is, aldushet PvdA-
Kamerlid mevrouw Haas-Berger,
positief in de commissie ontvangen.
Het probleem is echter dat er mo
menteel veel te weinig gestichts-
wachten zijn. Als je meer ge-
stichtswachten wil, moet daar extra
geld voor op tafel komen e n dat
gaat niet zo gemakkelijk', zei het
PvdA-Kamerlid. De zaak zal over
een aantal weken bij de behande
ling van de begroting van justitie
met minister Van Agt besproken
worden.
ROERMOND De 65-jarige we-
garbeider A. C. Debonnes uit Genk
(België) en de 34-jarlge M. van den
Dool uit Vught zijn om het leven
gekomen, toen een vrachtauto op
de autosnelweg bij Echt een klap
band kreeg en door de berm reed.
Twee personen liepen verwondin
gen op. De heer Debonnes was de
vangrail aan het repareren, toen
hij door de combinatie werd ge
raakt. Daarna botste de vrachtwa
gen op de auto van de heer Van
den Dool. die op slag dood was.