Nieuwe Leidse Cororamt
■»riiipl
Groep Surinamers
eist hulp regering
Jamani: Arabieren dit jaar
eigenaar olie-industrie
Vorster
naar
zwart
Afrika
Schaar in baard
van vader Abraham
Ajax haakt af
Vliegramp
in VS:
97 doden
Erkenning
voor atoom
pacifisten
!n deze krant
jVAN DER VELDE
CITROËNA
Voedsel is er,
geld nog niet
Dreiging met massale uittocht naar Nederland
VS en Frankrijk eens over oliebeleid?
UNESCO's breuk
Zogezegd
Gifschip in
Rotterdam
Weer 5000 liter olie
in Rijn gestroomd
verbaast paus
Opbrengst dichtbij 70 miljoen
MAANDAG 2 DECEMBER 1974 55ste jaargang no. 206
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
leiden: zoetenwoudseweg23
tel: 69322
v. z v.nijeveidtstr 372tel:19221
iteenstraat 37
Postbus 76 Telefoon 071-31441 Gironr. 269274 tn v BV. De Christelijke Pers. Amsterdam Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36.05 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
Van een onzer redacteuren
ROME De grote graanproducen
ten hebben 7,5 miljoen ton voedsel
ter beschikking voor de hongerlan-
den, maar zijn in Rome het nog
niet eens geworden over de finan
ciering. De directeur-generaal van
de voedsel- en landbouworganisatie
van de Verenigde Naties (FAO), dr.
Boerma, liet dit weekeinde weten
in het kader van de volkerenorga
nisatie een oplossing voor het fi
nancieringsprobleem zal worden
gezocht.
Woensdag zal er in New York over
worden verder gepraat door de We
reldbank, het Internationale Mone
taire Fonds en de UNCTAD. Er is
ongeveer 1,8 miljard dollar nodig
en Boerma overweegt deze te vra
gen aan de traditionele donorlan
den en de 'nieuwe rijken'. De Vere
nigde Staten zijn van mening dat
ook de olielanden hun steentje
moeten bijdragen, maar zij zelf be
talen liever mee aan de vergroting
van de landbouwproduktie in de
derde wereld zelf.
Overigens kan voordat het finan
cieringsprobleem is opgelost al 2 min
ton graan gezonden worden naar In
dia, Banglades Ari Lanka (Ce-
Ion) en enkele Afrikaanse landen
omdat voor deze voorraad het geld
al is uitgetrokken maar de bestem
ming nog niet vastgelegd.
De bijeenkomst in Rome vond
plaats op initiatief van dr. Boerma
als voortzetting van twee lunchbij-
eenkomsten tijdens de wereldvoed-
selconferentie, begin november,
eveneens in Rome. De Sowjet-Unie
en varrassenderwijs ook China lie
ten verstek gaan tijdens het laatste
'Boerma-overleg'. Wel aanwezig wa
ren Argentinië, Bangladesj, Brazilië,
Canada. Egypte, Frankrijk. India.
Japan, Pakistan, Tanzania, Thai
land, de Verenigde Staten en de
Europese Gemeenschap.
Geruchten
in
Die Burger
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het Surinaamse parlementslid Somohardjo heeft de hulp van de Nederlandse rege
ring ingeroepen voor een groep van ongeveer tienduizend Surinamers van Javaanse afkomst. Als
deze hulp niet wordt gegeven, alsdus Somohardjo (lid van het parlement voor de Nationale Parijt
Suriname de grootste partij in de huidige regeringscombinatie)komt de hele groep vóór de Suri
naamse onafhankelijkheid op 31 december 1975 naar Nederland. 'Het moet niet moeilijk zijn in dat
geval een schip voor deze mensen te huren', zei Somohardjo.
Martin Luther Kings weduwe Coretta (centrum) is nog
steeds op de barricaden te vinden. Zaterdag liep zjj voorop in
een betoging van zwarte Amerikanen in Boston tot onder
steuning van de schoolintegratie en de daarvoor getroffen
maatregelen in het schoolbussen-systeem, die in deze stad
door de blanken al maandenlang hevig worden aangevochten.
Het gaat om een groep Javaanse
Surinamers, waarvan het grootste
deel gewerkt heeft in de landbouw,
onder andere op de plantage Ma-
riënburg, die onlangs door de Suri
naamse regering is overgenomen
van de Rubber Cultuur Maatschap
pij Amsterdam.
De heer Somohardjo denkt aan
hulpverlening in de vorm van een
rijstbouwproject en een tehuis voor
ouden van dagen, van wie zeer
velen in behoeftige omstandighe
den moeten leven. Hij noemde
pensioenen van één tot twee Suri
naamse guldens per week. Aanvul
lende sociale voorzienirigen bestaan
niet in Suriname. De heer Somo
hardjo vraagt de hulp van de
Nederlandse regering, omdat het
trieste lot van deze mensen het
gevolg is van de Nederlandse poli
tiek in het verleden. De Surinaam
se regering heeft er part noch deel
aan, aldus zijn verklaring.
Minderheid
De Javanen vormen een minder
heid 60.000 op een totaal van
ongeveer 400.000) in de Surinaamse
samenleving. Ze zijn er als groep
het beroerdst aan toe, al valt hun
armoe minder op, omdat zij minder
grote behoefte tonen dan de andere
bevolkingsgroepen. Het zijn in het
algemeen vriendelijke mensen die
niet gauw zullen klagen of protes
teren. Het zijn in Suriname 'de
stillen in den lande'.
In het geheel van de zo bont sa- TchoaI
mengestelde Surinaamse bevolking lUct JLSlclcl
vormen de Javanen 'de laatste lich
ting'. De eerste Javanen kwamen in
1890 dus na de Hlndostaanse
immigratie Suriname binnen en
de laatse groep kwam in 1939. Van
daar ook dat zij sociaal gezien nog
maar nauwelijks aan hun eman
cipatie zijn gegonnen.
Een praktisch gevolg daarvan is dat
de kennis van de Nederlandse taal
bijvoorbeeld zeer slecht is. zeker bij
de wat ouderen. De Javanen zijn
aangetrokken voor de plantage-ar
beid, maar toen de plantages, de
een na de ander, werden gesloten,
zijn ze als piepkleine zelfstandige
rijstboeren begonnen op de minie
me kavels (een hectare of nog
minder) waarin de plantages wer
den verdeeld; een bestaan van zeer
hard werken, dat echter geen kans
geeft boven het bestaansminimum
uit te reiken.
BAHREIN/TOKIO (AP, Reuter, UPI) De
Saoedi-Arabische minister van oliezaken sjeik
Ahmed Jamani heeft zaterdag voorspeld dat de
Arabische landen voor eind dit jaar de volledige
eigendom over hun olieindustrie zullen bezitten.
Hij deed zijn onverwachte mededeling op een bijeen
komst in Bahrein ter gelegenheid van het begin van
een reusachtig droogdokproject dat door zeven Ara
bische landen wordt gefinancierd.
zijn Franse collega
zouden het eens zijn geworden tij
dens een langdurige briefwisseling.
Dr. Boerma
geld nog niet
(ADVERTENTIE)
Vieux Sf. André
de vieux met z'n fluwelen
karakter
We hadden op 40 miljoen gul
den voor 'Geven voor Leven' ge
rekend. Het wordt wel 70 mil
joen!
Organisator Ben Essing.
Zacht weer
Veel bewolking maar geen re
gen van betekenis. Matige aan
de kust af en toe krachtige
zuidwestelijke wind. Minimum
temperaturen circa 8 en maxi
ma circa 11 graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
zacht weer met plaatselijk
motregen of mist.
Morgen zon op: 08.28
onder: 16.31
maan op: 21.10
onder: 11.27
Dopingcontrole
bij atletiek
De meeste Arabische landen heb
ben momenteel een aandeel van
zo'n 60 procent in de olie-industrie
In hun landen op grond van over
eenkomsten die de laatste twee
jaar met de oliemaatschappijen zijn
gesloten, maar die elk ogenblik
herzien kunnen worden.
Er zijn tijden geweest dat we onze
olierijkdom lieten exploiteren door
buitenlanders, maar als Allah het
wil zullen voor eind dit
jaar ook het einde van dat tijdperk
zien de volledige eigendom over
onze olie herkrijgen, aldus Jamani.
De Arabische olieproducerende (O-
APEC-) landen waren in Bahrein
bijeen voor een besloten bijeen
komst van twee dagen waarvan
ROTTERDAM De Asai Freighter
het Britse vrachtschip dat twee
lekkende cilinders arsenicumgas
aan boord heeft als gevolg waarvan
zeventien bemanningsleden in het
ziekenhuis waren beland is za
terdagmorgen vroeg in Hoek van
Holland aangekomen. Diezelfde
ochtend heeft een expert van de
Keuringsdienst van Waren metin
gen verricht naar de hoeveelheid
arsenicumgas in het ruim, waarin
de container met cilinders staat.
Toen dit voldoende bleek gezakt, is
de Asia Freighter gisteren naar Eu-
rop Container Terminal (ECT) ver
sleept. waar de deklading is gelost.
Vandaag zal onder toezicht van de
Rozenburgse brandweer de contai
ner door personeel van Air Pro
ducts, de eigenaar van, de cilinders,
en door duikers uit het schip wor
den gehaald.
Gevaar is er bijna niet meer omdat
de cilinders vermoedelijk leeg zijn.
Mocht er nog gas inzitten, dan zal
dat op de Maasvlakte worden ge
neutraliseerd, waarna de Asia
Freighter alles weer meeneemt, zo
als overeengekomen met de ge
meentelijke havendienst.
geen resultaten zijn bekend ge
maakt.
Volgens de Japanse krant Yomioeri
Shimboen hebben de Verenigde
Staten en Frankrijk een akkoord
bereikt over het te voeren oliebe
leid. De Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Kissinger en
UPPERVILLE (VS) (AFP-AP-Reu-
ter) Alle 93 inzittenden 86 pas
sagiers en zeven bemanningsleden
van een Boeing 727 van de Ame
rikaanse maatschappij Trans World
Airlines zijn gisteren om het leven
gekomen bij Upperville in de Ame
rikaanse staat Virginia toen hun
toestel bij nadering van de lucht
haven Duks bij felle slagregen te
gen een berkhelling vloog. Het kwam
terecht op een 'uiterst geheime' mi
litaire installatie 'Mounth Whea-
ther', een ondergronds communica
tiecentrum van het ministerie van
defensie bij een kernoorlog. Func
tionarissen in Washington zeiden
dat er in dat geval de Amerikaanse
president en zijn medewerkers er
hun intrek kunnen nemen.
Het was voor reddingsploegen zeer
moeilijk de plaats van de ramp door
het onbegaanbare berggebied te be
reiken. Bovendien was de helling in
een zeer dichte mist gehuld.
Over de oorzaak van de ramp is
nog niets bekend. Om tien over vijf
gistermiddag meldde de piloot dat
hij zich gereed maakte voor de lan
ding. Daarna ging het radiocontact
met de Boeing verloren. Het toestel
was op weg van Columbus (Ohio)
naar Washington maar moest van
wege de mist daar uitwijken naar de
Dulles-luchthaven.
9 Zie vervolg op pagina 7
ALPHEN AAN DEN RIJN Voor
de tweede maal binnen enkele we
ken is Alphen opgeschrikt door een
hoeveelheid olie op de Rijn. De olie,
ongeveer vijfduizend liter, blijft af
komstig te zijn van motorérifabrïek
De Industrie.
De olie werd gistermorgen ontdekt
door de brugwachter van de Alphen-
se brug. De rijkspolitie te water
en het hoogheemraadschap Rijn
land ontdekten de afkomst van de
olie, die was weggestroomd door een
defecte flotter in een van de tanks
van de motorenfabriek.
Op 13 november kwam in Alphen
ook al vijfduizend liter olie in de
Rijn terecht. Toen maakte de poli
tie niet bekend waar de olie van
daan kwam. Men wil de olie via
Katwijk in zee laten stromen.
"SSSSSS? Voorstel Van Agt:
ROME (UPI) Paus Paulus VI
heeft zijn verbazing erover uitge
sproken, dat de UNESCO Israël heeft
uitgesloten kort nadat hij deze or
ganisatie de vredesprijs van het
Vaticaan had toegekend. Hij sprak
de hoop uit dat 'deze onverwachte
zaak' snel zou worden opgelost,
overtuigd als hij is van de gemeen
schappelijke wens naar gerechtig
heid en vrede aan beide kanten.
Van jraze Haagse redactie
DEN HAAG Minister Van Agt
heeft de ministerraad een wijziging
van de huidige wet gewetensbe
zwaarden militaire dienst voorge
legd, die ruimte biedt voor erken
ning van de zogenaamde atoom
pacifisten. Bij een ruime interpre
tatie zou de voorgestelde tekst ook PPR: ernst met
mogelijkheden geven voor erken- ondernemingsraden 5 öpeCUlaHeS
ning van gewetensbezwaren die op v„ Art atmm_
politieke overwegingen steunen. Vait. ^toom
- - pacifisten erkennen 5
Binnenland
Van één onzer redacteuren
AMSTERDAM Geruchten dat
de Zuidafrikaanse eerste minis
ter Vorste een 'vredessafari'
heeft gemaakt 'diep in zwart
Afrika' hebben zaterdag de
voorpagina van de regerings
gezinde krant 'Die Burger' ge
haald.
Naar verluidt heeft Vorster in het
diepste geheim een ontmoeting ge
had met president Senghor van Se
negal en president Houphouet-
Boigny van Ivoorkust, op het bui
tenverblijf van de laatste bij Abid
jan. De Westafrikaanse landen Se
negal en Ivoorkust nemen een ta
melijk gematigde houding in tegen
over Zuid-Afrika en willen geen
confrontatiepolitiek.
Van regeringszijde in Zuid-Afrika is
geen commentaar gegeven op de
berichten. Wel waarschuwde Vor
ster zelf 'niet al teveel geloof te
hechten aan wat welingelichte
commentatoren vernemen van be
trouwbare kringen'. Vrij zeker is
dat op een zaterdag, eind septem
ber of begin oktober, een Boeing
7070 met een vals vluchtplan is
vertrokken van vliegveld Malan bij
Kaapstad. Halverwege heeft het
toestel het vliegveld van Windhoek
in Zuidwest-Afrika geïnformeerd
dat het op weg was naar de Ivori-
aanse hoofdstad Abidjan.
Vrijdagavond is de wetswijziging in
het kabinet onderwerp van discus
sie geweest. Aanstaande vrijdag
wordt die discussie voortgezet. Op
onze pagina T3/K5 staat hierover
uitvoeriger nieuws.
Pierre Kartner, alias 'vader Abra
ham'. mag zijn snor dan nog
hebben weten te behouden, zijn
baard is hij (voorlopig) kwijt.
Vaardige handen zetten er vrijdag
avond de schaar in nadat het sco
rebord 50 miljoen had geregistreerd
voor de actie 'Geven voor Leven'.
Een stuk imago overigens vrij
willig verloren, maar had het er
wel voor over. Hoe de opbengst van
de actie 'Geven voor Leven' nu het
bedrag van 70 miljoen gulden be
nadert, leest u in onze reportage op
pagina 4.
Buitenland
Cyprus onrustig 7
Schmidt bij Labour7
Kerk
Oog van kerk op
martelingen 2
Synode kiest derde weg2
Kunst
Strauss' Salomé uitstekend 12
Eric Clapton: trage start 12
Brieven van lezers
Even puzzelen
Dag maandag
De geruchten over het bezoek van
Vorster, die aan het hoofd zou heb
ben gestaan van een vijftien man
sterke delegatie, passen in de reeks
van speculaties over een op handen
zijnde topontmoeting tussen Vor
ster en gematigde Afrikaanse lei
ders. Begin vorige week ging het
verhaal dat Zambia geheim diplo
matiek overleg met Zuid-Afrika
heeft gevoerd. De Zamblaanse presi
dent Kaoenda heeft zich onlangs zeer
vriendelijk uitgelaten over een toe
spraak van Vorster, die hij 'de stem
van de rede' noemde.
Temidden van alle geruchten kwam
gisteren een verklaring van de
Rhodesiche eerste minister Ian
Smith die in een vraaggesprek ver
zekerde dat 'Rhodesië een rol zal
spelen in de ontspanning in zuide
lijk Afrika'.
(ADVERTENTIE)
Vieux St. André
z'n drie sterren meer dan waard
Van onze sportredactie
AMSTERDAM Grote vreugde
bij AZ'67 gistermiddag. De Alk-
maarders brachten Ajax een
30 nederlaag toe. Voor Ajax
betekent dat een voorlopig af
haken in de strijd om de voet-
baltitel. Voor AZ'67 was het een
erkenning voor de opkomst van
de jonge ploeg.
Via doelpunten van Meister (2,
op de foto de vreugde na zijn
eerste treffer) en Kist. kwam de
eindstand op bet scorebord. Het
gevolg was een uitzinnig publiek
dat de spelers die een ereronde
liepen bejubelde.
Ondertussen bleef PSV aan de
leiding. De Eindhovenaren had
den weinig moeite met De
Graafschap (30). Feyenoord
had wel wat meer problemen
maar won tenslotte toch ook:
21 tegen stadgenoot Excelsior.
Het ontslag van Henk Wullems
bij NAC heeft de ploeg nog niet
op het juiste spoor kunnen zet
ten. NAC blijft na de nederlaag
bij Roda JC (1—0) dicht bij de
door Haarlem bezette laatste
plaats staan. NAC zoekt onder
tussen naarstig naar een opvol
ger voor Wullems. In dat ver
band wordt de naam van de bij
Helmond Sport vertrokken René
van Eek genoemd.
Uitgebreide reportages over deze
en andere gebeurtenissen staan
op de sportpagina's.
Controle!
lil"ll f WUB
Nat, natter, natst
En het heeft op Texel nog meer geregend dan
in Zeeland, schrijft een lezer aan onze weerman.
Gelukkig groeien daar minder aardappelen.
Maar evengoed: zonder enthousiaste lezers zijn
wij nergens, dat blijkt weer.
Abonneer eens iemand. Droog of niet
NIEUWE ABONNEE:
STRAAT:
PLAATS. GIRO:
Betaalt p. maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.D
NIEUWE LEIDSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artlkeienserle
Ondernemingsraden door
prof dr. H. J. van Zuthem.
Fraaie thermometer (goud-
bedrukt op stevig kunstleer).
Altijd paraatmap brief
papier en pen).
Scbrljf op de envelop: De Cbr. Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.
Een postzegel ls niet nodig, üle betalen wij.
