Shakespeare pleegt
zelfmoord bij Centrum
Waardig vaarwel
van de 'koning'
van Scheveningen
Geen deugdelijk
anti-alcoholpil
NIJENRODE
JProf. Muntendam boos
pver woorden Van Agt
ïin abortusdebatten
Ziekenfondsvoorzitter
'Tegen fraude optreden'
Boek vol herinneringen en heimwee
speren blijven
=ch oogsten
Boek 'De Gijzeling'
moet uit de handel
Problemen rond
directiekandidaat
Van Abbemuseum
Don Juan bij De Appel
opzienbarend toneel
^UW/KWARTET ZATERDAG 30 NOVEMBER 1974
BINNENLAND, KUNST T9-K9
door Hans de Bruijn
|e koning van Scheveningen heeft zijn mémoires geschreven,
pant hoewel hij zelf van een vorstelijke betiteling niets wil
[eten, heeft mr. Anthony Adama Zijlstra in de 35 jaar dat hij
b scepter zwaaide over Scheveningen, meer voor deze badplaats
etekend dan wie ook. Het boek 'Vaar wel, Scheveningen', dat
fezer dagen bij Sijthoff van de persen rolde, is daarvan een
istbaar bewijs.
de bulldozers in Scheveningen
vertrouwde verschijning zijn
vorden, praten tallozen wee-
edig over het Scheveningen
'toen'. Maar. evenzovelen we-
nauwelijks wat dat Scheven-
ben van toen was. Het boek van
Adama Zijlstra geeft op veel
bgelijke vragen een antwoord.
trad in 1927 als 25-jarige jon-
aan in denst van de ook toen
bestaande exploltaitiemaat-
happij Scheveningen, zat In de
rectie van de EMS en mag ge-
fet de man worden genoemd die
aeveningen 35 jaar lang *ge-
akt' heeft.
haalde tal van grote en min-
grote artiesten naar Scheven-
n. was een der aanstichters
het Holland Festival en be-
Idde mede de bouw van de
puwe Scheveningse pier voor.
was ook de man die in 1962
de overname door Zwolsman
de EMS aan de kant werd
feet. De laatste jaren woont
lama Zijlstra in Frankrijk, waar
de rust heeft gevonden om de
Zangrijkste periode uit de ge-
hiedenis van Neerlands grootste
jdplaats op papier te zetten.
;t is een boek vol heimwee ge
erden. Uit elke bladzijde blijkt
zijn ook vrijwel allemaal
herinneringen die Adama
aan het papier heeft toe-
In een stijl die mis-
tiien niet helemaal meer van
tijd is, maar die wonderwel
-
past bij de geschiedenis van
Scheveningen, een badplaats die
ten onder ging omdat hij niet
meer bij de tijd was.
Het zou geen probleem zijn vele
kolommen te citeren uit de 360
pagina's herinneringen. Herinne
ringen aan het mondaine Sche
veningen, waar het nog kon voor
komen dat een rijke Duitse hotel-
gaste na een maand verblijf in
het -Kurhaus de portier een fooi
van duizend gulden in de hand
stopte. Waar t al van beroemde
dirigenten in de Kurzaal triomfen
vierden. Neem Schneevoigt, die
dronken voor het orkest stond,
neem Schurigt, Abendroth en
zelfs Strawlnsky, die door Adama
Zijlstra naar Scheveningen werd
gehaald. De lijst zou met talloze
namen van beroemdheden kun
nen worden uitgebreid: Mengel
berg, Bartok, Huberman.
'Waar wel Scheveningen' is in be
langrijkste mate een boek voor de
muziekliefhebber en -historicus
geworden. Adama Zijlstra haalde
in 1929 Richard Tauber naar
Scheveningen, de man met de 'di
va allures', zoals de schrijver dat
noemt: witte mercedes, een com
plete hofhouding bij zich, en al
tijd logerend in de duurste ka
mers. Maar ook andere fameuze
zangers en zangeressen beleefden
hun Nederlandse premire in de
Kurzaal, waarvoor zij door Adama
Zijlstra waren gecontracteerd:
Greta Keller, Sophie Tucker, Josef
Mfgiiae
HP1
Het nu verdwenen Kurhauscabaret, volgens Menno ter Braak
'Het middengebergte vóór het Hooggebergte van de Kurhaus-
Schuricht-Cultus'.
Schmidt, Charles Trenet, Maurice
Chevalier, en later Marlèn e Die
trich en Edith Piaf, en dan zijn
we bij lange na niet volledig.
KLEINE K
Maar Scheveningen was ook het
Scheveningen van de kleine K. De
kleinkunst kwam aan zijn trekken
in eerst het Kurhaus en later het
Kurhauscabaret, het lelijke bouw
sel dat vóór het Kurhaus stond en
waarin groten als Louis Davids.
Speenhof. Fien de la Mar en Cor
Ruys successen vierden (de laat
ste kreeg de leiding over het Kur
hauscabaret). Ook in de naoorlog
se periode komen vele kleinkunst-
kunstenaars aan bod, onder wie
Wim Sonneveld, die diverse jaren
de Kurzaal bespeelde.
Adama Zijlstra was, zoals gezegd,
nauw betrokken bij de organisatie
van het eerste Holland Festival.
In Scheveningen gaf Leonard
Bernstein op 15 juni 1948 het
openingsconcert. Twee periodes
zijn voor Adama Zijlstra van
groot belang geweest. De weder
opbouw na de oorlog, toen men
een andere naam zocht voor het
Kurhaus omdat dat te Duits
klonk, (een grappenmaker wilde
er 'hokonvavresmetvrij' van ma
ken. wat 'hotel koncert van
vreemde smetten vrij' moest bete
kenen).
Belangrijker was echter de intre
de van Zwolsman in Schevenin
gen. Eerst toen deze al in het
begin van de jaren vijftig met het
plan voor een nieuwe pier aan
kwam, de EMS-leiding wist over
te halen met hem in zee te gaan
en daarna niet in zijn plannen
slaagde. Later, toen Zwolsman in
1961 de hele EMS-directie uit
kocht en dit bedrijf Adama
Zijlstra's bedrijf, dat was het in
tussen wel geworden overnam.
De schrijver besluit zijn boek met
enkele toch wel harde opmerkin
gen aan het adres van Reinder
Zwolsman. 'Het Zwolsman-avon-
tuur eindigde in een volslagen
fiasco'. Volgens Adama Zijlstra
zou Scheveningen nog steeds dé
badplaats zijn geweest, als de ou
de EMS alle plannen had kunnen
uitvoeren. 'Nergens ter wereld kan
een voorbeeld worden gevonden
wij thans in Scheveningen wor-
van een zo totale ineenstorting
Adama Zijlstra met dit boek
den geconfronteerd. Het oude
van een badplaats, als waarmee
waardig 'vaar wel' gezegd. De ko-
Scheveningen heeft mr. Anthony
ning heeft gesproken.
Open brief aan minister van justitie
- Tan een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Prof. dr. P. Muntendam is zeer verstoord
[ver opmerkingen die minister Van Agt heeft gemaakt in het
lbortusdebat. De minister heeft gesproken over het verloren
fliaan van de medische ethiek bij de artsen. De heer Van Agt
- leeft die opmerking herhaald in een interview in een Neder-
inds weekblad, en eraan toegevoegd dat die opmerking nodig
pas om de medici in hun hemd te zetten.
12.1ut
rof. Muntendam reageert in
Z fen open brief, die gepubliceerd
43.5I in het jongste nummer van
Medisch Contact', het officiële
f^Tgaan van de Koninklijke Ne-
26.aerlandse vereniging tot bevor-
lering van de geneeskunde.
20 deze brief herinnert prof.
'funtendam aan de formulering
in de Wereld Gezondheidsorga-
satie, die in 1946 in haar sta-
heeft vastgelegd dat ook
"et geestelijke en sociale welbe-
Inden een element van gezond-
16,«id vormen. Ook de Nederland
en regering heeft deze definitie
^nvaard.
^lespeet geëist
Z let zou de arts niet sieren zo
ihrijft prof. Muntendam als
16.2j bij het stellen van een me-
wïjsche indicatie niet tevens de
Raciale indicatie daarin zou be-
lekken. Prof. Muntendam zegt
jspect te hebben voor mensen
m le abortus op principiële gron-
Bn afwijzen. Ook voor de arts
e geen abortus wenst uit te
beren. Maar hij eist eenzelfde
egrip voor die artsen, die in
642*epaalde gevallen menen wèl tot
riEs')ortus te moeten overgaan. 'In
1Q2.{___
het opbrengen van wederzijds
begrip kan ik bezwaarlijk uw
uitspraak plaatsen, dat de me
dische ethiek als houvast-bie
dend gegeven uit het beeld is
verdwenen', aldus prof. Munten
dam. En even later schrijft hij:
'Voor mij en vele anderen is het
richtsnoer: geen abortus als ge
boorteregeling, wel abortus voor
vrouwen in psycho-sociale en
daardoor medische nood'.
In eer aangetast
Prof. Muntendam zegt: 'Per
soonlijk voel ik mij in mijn eer
en hoedanigheid van arts aange
tast als een minister van justitie
zegt dat het nodig was de artsen
in hun hemd te zetten'.
Hij spreekt tenslotte de hoop uit
dat de minister wil verklaren
dat zijn uitspraak, die in zo ern
stige mate het vertrouwen ln de
geneeskundige stand kan onder
mijnen, niet zo gezegd of be
doeld is. De brief eindigt met de
bekende woorden 'met verschul
digde hoogachting', maar prof.
Muntendam tekent daarbij aan
waarachtig te hopen dat de in
houd van die woorden bewaard
zal blijven.
DEN HAAG Geen enkele pil, capsule of tablet is in staat het alcoholge
halte in het bloed of in de adem te verminderen. Dat is gebleken uit een
groot aantal proeven, die gedaan zijn door TNO en het gerechtelijk labora
torium. Het ministerie van Volksgezondheid en de levensmiddeleninspectie
hebben dit gisteren meegedeeld.
Het innemen van anti-alcoholpreparaten heeft dus geen enkele zin. Door
geloof te hechten aan de werking ervan, stelt men zichzelf en anderen aan
grote gevaren bloot. Het alcoholgehalte in het bloed kan slechts in gerin
ge mate worden beïnvloed door bijvoorbeeld het eten van een maaltijd,
aldus het ministerie en de levensmiddeleninspectie. De invloed die een
maaltijd heeft op het alcoholgehalte in het bloed is zo gering, dat op de
gunstige werking daarvan niet kan worden vertrouwd, aldus het mini
sterie.
(ADVERTENTIE1
Sint geeft kind s§
iH I
J'aigWinn
leen verslaggever
S De gedupeerde boeren ln
»west Nederland zullen, ook in-
JjS de regering mocht besluiten
SUK^ergoeding te geven per hecta-
mgeoogst gewas, toch blijven
80-6)feren zoveel mogelijk aardappe-
bieten uit de grond te krij
st 'De opbrengst daarvan zou al-
nog hoger zijn dan het bedrag
'de minister zal toezeggen, om-
26 dit niet boven een normale
tó invergoeding zal uitgaan', aldus
ainator J. Goeman van het
thulp-actiecentrum in Goes.
Landbouwchap heeft al uitge-
$0 pd dat er 'vele tientallen mll-
100 £n guldens' aan te pas komen
500 Ie gevraagde wateroverlastrege-
i^ordt goedgekeurd.
rVDM heeft inmiddels geprotes-
tegen de verplichte oogsthulp
illitairen, en deelt mee dat er
wat huisvestingsklachten zijn
ingekomen op een door haar
'ichte 'kleipost' In het oogstge-
Met name een bowlingcen
trum en een levensmiddelenmaga
zijn in Sas van Gent zouden 'on
dermaats' onderdak zijn. De WDM
vind het verder misplaatst dat vijf
dienstplichtigen tot donderdag in
een tentje moeten overnachten als
straf voor het al of niet opzettelijk
beschadigen van een vakantiebun
galow.
Van een verslaggever
AMSTERDAM De uitgeversmaat
schappij Bonaventura BV ln Am
sterdam moet voor zover er nog
exemplaren van haar boek 'De Gij
zeling' bij de boekhandel in voor
raad zijn deze binnen een week
terugvragen. In een kort geding
heeft de vice-presidente van de
Amsterdamse rechtbank, mevrouw
mr. C. J. G. H. van Lom-Van Marle
gisteren het Reformatorisch Dag
blad te Apeldoorn in het gelijk
gesteld waar het ging om het zon
der bronvermelding opnemen van
werk van N. van Nleuwenhuysen in
het hoofdstuk 'Geheime dossiers'.
ADVERTENTIEi
Surprises maken? g
SI
3
-aagSüuiH
Voor zover deze gevallen bij de
ziekenfondsen bekend zijn of wor
den, zal volgens de heer Van An-
beek moeten worden opgetreden.
'Er is geen enkele reden om de
indruk te wekken dat er ln ons
land met twee maten zou worden
gemeten. Klasse justitie moeten wij
in Nederland niet hebben.'
Hij wees erop, dat niet alle geval
len die de heer Beekmans heeft
genoemd in hetzelfde vlak liggen.
Soms kan van diefstal worden ge
sproken, maar er zijn ook situaties
waarbij onnodig kosten zijn veroor
zaakt zonder dat de arts daar zelf
beter van is geworden.
Bij medisch handelen heeft iedere
arts een individuele verantwoorde
lijkheid jegens zijn patiënt en die
moet ook blijven bestaan. Boven
dien is het onmogelijk, over de
schouder van iedere medicus een
controleur te laten meekijken. Het
belangrijkste vindt de heer Anbeek
de vraag, of stelselmatig en zonder
voldoende rekening te houden met
de kosten, behandelingen worden
voorgeschreven of geneesmiddelen
worden verstrekt, waarbij een ln
redelijkheid te verwachten zuinig
heid niet wordt betracht.
Zwaarwegend advies
De heer Anbeek herinnerde eraan
dat indertijd de regeling voor het
voorschrijven van geneesmiddelen
niet bindend voorgeschreven is
maar dat het een 'zwaarwegend ad
vies' was. De meerderheid van de
Ziekenfondsraad vond deze kwestie
toen geen conflict waard. Als de
beslissing vandaag opnieuw geno
men moest worden, zou ze volgens
de heer Anbeek misschien anders
uitvallen. Hij zei dat de zieken
fondsorganisaties hun best doen de
verstrekkingen zo doorzichtig en
controleerbaar mogelijk te maken
door W. Wielek-Berg
De Engelse toneelschrijver Edward Bond, wiens stukken door Toneelgroep Centrum in Nederland
zijn geïntroduceerd, laadt zichzelf in 'Bingo, Beelden van geld en dood', een deksels zware last op
de schouders, door Shakespeare als hoofdpersoon te kiezen. De tekst die men zo'n figuur in de mond
moet leggen ga daar maar eens aanstaan! Maar er is meer: hij laat hem in zijn buitenhuis
zelfmoord plegen, uit schuldgevoel over het aandeel dat hij heeft gehad in een soort herverkavelings
project, waardoor vele kleine pachters dakloos en brodeloos werden.
Bond heeft hiermee, zo zegt hij
zelf, het beeld van Shakespeare
'een beetje geflatteerd. Als hij niet
aan zijn einde gekomen is als in
het stuk verbeeld, dan zou hij het
prototype zijn geweest van de reac
tionair of een ander soort dwaas'.
Hoe nu? Hier wordt Shakespeare
verdoemd tot de keuze tussen zelf
moord en onwaardigheid, door hem
een klasseschuld aan te praten die
hij in het begin van de zeventiende
eeuw niet kon voelen. Hij was een
groot schrijver, dat is zo ongeveer
de enige Shakespeariana waarover
iedereen het eens kan zijn. Als
zodanig leefde hij in zijn tijd en
van zijn tijd. De gruwelen en de
lieflijkheden, de wreedheid, het
bloed, het onrecht, daar kan hij als
mens wel van genoten en gerild
hebben, maar als schrijver waren
ze spekkie voor zijn bekkie, het
voer voor zijn pen.
Dat hij maatschappij-kritiek leverde
(als het maatschappij-kritiek was en
geen woede en bitterheid vanwege
het menselijk tekort) betekent nog
niet, dat hij in sociaal en politiek
opzicht niet was onderworpen aan
de beperkingen van zijn tijd. Bond
maakt van hem een soort tijdreizi
ger, een mens uit de negentiende
of twintigste eeuw, toevallig neer
gestreken ln de zeventiende. En
daarmee wordt hij een oninteres
sante schim wiens relaties met de
mensen om hem heen irrelevant
zijn.
Wie zijn die mensen om hem heen
in Bond's stuk? Zijn dochter. Ju-
gelijkheden dan het alsmaar stotte
ren van de woorden 'Was anything
done?' (knarsend vertaald met:
'Werd wat-dan-ook-gedaan?'). Hij
kon bijvoorbeeld zijn ganzeveer pak
ken en het sonnet 'Tired of all
this.('Moe van dit al') schrijven,
waarin hij heel zijn weerzin en
walging neerlegde.
Spiegel
Bond heeft gelijk als hij zegt dat
het zijn goed recht is met een paar
Jaartallen en historische feiten te
husselen, als het stuk maar geba
seerd is op de psychologische waar
heid. Maar het ongeluk is. dat nu
juist aan die psychologische waar
heid bijkans alles schort. In de
spiegel die hij ons met 'Bingo'
voorhoudt (de spiegelfunctie van
het stuk geeft hij van ganser harte
toe) ontstaat daardoor een vertrok
ken beeld, dat nergens op slaat en
waar geen mens wat aan heeft.
Wat de opvoering betreft: ik vind
het moeilijk om te oordelen over de
prestaties van regisseurs (Peter
Oosthoek en Carel Alphenaar) en
acteurs binnen het kader van zo'n
pretentieus, kinderachtig stuk. Het
toneelbeeld was soms mooi (het
opgehangen meisje), er werd naar
behoren aan choreografie gedaan
en Karin Haage speelde de rol van
de oude vrouw, de beste van het
stuk, heel goed. Van de anderen,
Han Bentz van den Berg niet uit
gezonderd, vond ik dat zij van het
begin af op de punten van hun
heeft en nooit bestaan kan hebben, tenen speelden, erg ongemakkelijk,
Iians Bentz van den Berg als
Shakespeare.
»lnh'hv(fi.r^7heaIfeekst' onzichtbaar ook al hee[t Han Benu ïan den met allé trucj'es ïaaröver ?e be
ón een bovenkamer Ber= zi'n uiterlijk voortreffelijk na- schikten. Het zwerfstertje was zo
of,rt. kindse Wlnman en zijn üebootst. Juist door het moderne druk bezig met kronkelen, grom-
Srfe v?m,w Een zwertSS d"e gek schuldgevoel en de zelfmoord, men en villen dat je de helft van
goede vrouw. Een zwermer, nie ges waarmee Bond hem wil flatteren' baar tekst niet kon verstaan ik
is geworden door geselingen, hulzen
in brand steekt en wordt opgehan
waarmee Bond hem wil 'flatteren'
wordt Shakespeare een holle man.
gen'len gmmgrlndb7zlUer"dirmët Verdraaid, hij had toch andere mo- dreef gezien
weliust de doodsklok luid voor de
kleine pachters en Shakespeare
medeplichtig maakt. Opstandige
boeren, die in een goedsdienstroes
verkeren. En zijn collega Ben Jon-
son, die hem tijdens een drinkgelag
de huid volscheldt. de haat bij
brengt en het vergif geeft waarmee
hij een eind aan zijn leven zal
maken. Dit alles levert wel eens
een frappant toneelbeeld op en een
aardig stukje dialoog of monoloog,
maar het blijft een bleek scha
duwspel. Omdat die hoofdpersoon
er eenvoudig niet is, niet bestaan
haar tekst niet kon verstaan. Ik
heb Centrum wel eens beter op
'Klassejustitie moeten we niet hebben'
Van een verslaggever
UTRECHT 'Als er fraude gepleegd wordt is dat gewone diefstal
en diefstal behoort te worden ontdekt en gestraft'. Dit zei de voor
zitter van de Unie van Ziekenfondsen, de heer A. J. Anbeek, op de
gisteren in Utrecht gehouden ledenvergadering van de Unie. Hij
ging hiermee in op de beschuldigingen van het Tweede Kamerlid
Beekmans (D'66) aan het adres van artsen en ziekenhuizen.
Wat dat betreft heeft staatssecreta
ris Hendriks met zijn verzoek aan
de fondsen om zoveel mogelijk
aandacht te besteden aan de door
zichtigheid van overeenkomsten
volgens de heer Anbeek dan ook
een open deur ingetrapt.
EINDHOVEN Twee van de drie
stafleden van het Stedelijk Van
Abbemuseum te Eindhoven zullen
hun ontslag indienen als de ge
meenteraad zijn goedkeuring geeft
aan de door B. en W. voorgestede
kandidaat voor de vakante direc
teursfunctie, drs. S. Fuchs. De beide
stafleden achten de kandidaat niet
in staat optimaal uitvoering te ge
ven aan de doelstellingen van het
museum, de moderne kunst een
functie geven in de samenleving.
Het derde staflid onderschrijft deze
mening, maar zal zijn functie blij
ven vervullen als de venoeming
doorgaat.
De met ontslag dreigende stafleden
wensen de benoeming van drs. F.
Haks, die als tweede kandidaat op
de voordracht staat. Zij hebben
steun gekregen van ruim twintig
conservatoren en wetenschappelijk
medewerkers van Nederlandse mu
sea, die er bij B. en W. schriftelijk
op hebben aangedrongen het advies
van de stafleden te volgen.
Een scène uit 'Don Juan' van De Appel. Op de stoel Carol Linssen, die de
hoofdrol speelt, daarachter Christine Ewert als Dona Elvire. Op de achter
grond is nog net een glimp van Peter van der Linden als Eganarelle te
zien. Rechts twee bedienden van Dona Elvire (Monique Smal en Jolinn
Ley sen).
door Dammis de Geus
SCHEVENINGEN Toneelgroep De Appel is in luttele jaren een
ensemble geworden waarmee toneelminnaars, getuige produkties
als Macbett (Ionesco) en Peer Gynt (Ibsen), geducht rekening
dienen te houden.
(ADVERTENTIE)
Instituut voor Bedrijfskunde
te Breukelen.
3-Jarigo Intensieve studie In de
bedrijfskunde voor mannelijke en vrouwelijke
abituriënten van hat
Voorbereidend Wetenschappelijk
Onderwijs (V.W.O.).
Informatiedag op Nijenrode
zaterdag <4 december 1974
van 13.00 -17.00 uur.
Inlichtingen en dokumentatlemateriaal:
Administratie Nijenrode ta Breukelen;
ook telefonisch: 03462 -1944.
Sinds vrijdagavond kan een hoogst
opmerkelijke, door de inventiviteit
van regisseur Erik Vos verrassende
voorstelling van Molière's Don Ju
an aan dit lijstje worden toege
voegd. Want, wat Vos met zijn Ap
pel-acteurs en actrices ln het intie
me Theater aan de Haven met een
maximum aan expressie-mogelijk
heden wist te bereiken was opzien
barend.
Het is bijzonder interessant deze
nieuwe Appel-produktie met de
Don Juan-voorstelllng van de
Haagse Comedie te vergelijken.
Maakte Joris DIels bij dit gezel
schap van de schelmenkomedie een
afgewogen, boelende voorsteling,
Erik Vos is veel verder gegaan door
te trachten achter de beweegreden
te komen van Don Juans handel en
wandel.
Carol Linssen die de adellijke
schurk speelt als een soort slacht
offer van een leugenachtige wereld
die hem gedwongen heeft zo te
handelen, beeldt Indringend de
twijfels uit waarmee Don Juan
leeft. Fantasie en werkelijkheid zijn
in deze figuur dooreengestrengeld,
wat Erik Vos mede heeft geaccen
tueerd door de 'stenen gast' (een
geestverschijning van de ridder die
door Don Juan is gedood) via de
mond van de sympathieke schelm
te laten spreken.
Zo liggen leugen en waarheid door
elkaar heen. Belde tegenstellingen
zijn ook verenigd ln de persoon
van de trouwe knecht Sganarelle,
die de ene keer zijn meester een
spiegel van diens wandaden tracht
voor te houden en de andere keer
Don Juan met zijn vervelde escapa
des naar de mond praat.
Sganarelle wordt door Peter van
der Linden onnavolgbaar vertolkt.
Hij heeft er terecht geen commedia
dell'arte rol van gemaakt, want de
ze Don Juan is eerder een tragische
dan komische figuur.
Christine Ewert is de smartelijke,
aanvankelijk nog wraakzuchtige
Dona Elvire, wier leven door de
schelm wordt vernield. Nlek Pan-
cras speelt de rollen van de vader,
de kluizenaar in het bos en van de
jonge boer, die zijn meisje door
Don Juan ingepalmd ziet, behendig.
Geert de Jong en Monique Smal
waren de eenvoudige, giechelige
meisjes van het boerenland, die
gehypnotiseerd zijn door de man ln
het mooie pak.
Bij deze voorstelling worden de
toeschouwers als het ware ln het
spel betrokken. De produktle van
de Haagse Comedie had ln het
lijsttoneel uiteraard wat afstande
lijks. Over het algemeen komt De
Appel dat met de bedoeling de dra
matische gebeurtenissen uit het le
ven van Don Juan te relativeren
bovendien nog muziekinstrumenten
bespeelde wist zich gesteund door
een geraffineerde belichting, die
veel kon suggereren. Niels Hamels
taak toch nog Iets aan het kale
speelvlak te doen was bijzonder
moeilijk, alleen een stuk of twaalf
rieten kamerschermen en wat stoe
len vormden bruikbare attributen.
