Jbortus binnen tien weken
1 Frankrijk gelegaliseerd
Fords
begon
verkiezingscampagne
al in Wladiwostok
Ford volgend
jaar naar China
lrike Meinhof
rijgt acht jaar
ilfbestemming
»or Turken,
nar geen deling
Zusjes Price weer in hongerstaking
rarios over Cyprus:
llag emotioneel debat in algemene vergadering
Ister Westduitse guerrilla-groep
Acht doden bij
explosies in
Zuid-Vietnam
Sjaron wil met
PLO overleggen
COURVOISIER
«/kwartet zaterdag 30 november 1974
BUITENLAND T7-KI1
|NE (AP, Reuter, UPI) President-aartsbisschop Makarios
iyprus heeft gisteren in een toespraak tot duizenden juichen-
^nsen gezegd dat hij bereid is de Turks-Cyprische minder-
Dp het eiland 'zelfbestemming' te geven maar 'deling van
jland' nooit toe te staan. 'Ik bied de Turken de olijftak der
;aan', aldus Makarios, 'maar wij zullen geen land of water
m regeling voor het eiland
volgens de aartsbisschop de
a j van de Grieks-Cyprioten
porden aangetast. Makarios
1- herhaaldelijk onderbroken
Tiensen die schreeuwden: 'Wij
uw kant', en: 'Geen de-
JJakarios zou volgens door-
goedingelichte kringen tij-
fijn recente overleg met de
aanse minister van buiten-
'zaken Henry Kissinger heb-
jgestemd met een 'federatief
E' tussen de Turkse en
bevolkingsgroepen op het
Bij een op Zwitserse leest
}id plan zou Cyprus worden
onderverdeeld in kantons, waardoor
de Griekse en Turkse vluchtelingen
naar hun woonplaatsen kunnen te
rugkeren.
Karamanlis
Makarios zei dat er tussen Athene
en Nicosia nationale eenstemmig
heid dient te heersen over de poli
tiek die ten aanzien van Cyprus
moet worden gevoerd. Makarios zei
dat hij blij was in een Griekenland
te zijn, met een regering die de wil
van het volk uitdrukt.
Makarios werd op het vliegveld van
Athene ontvangen door de Griekse
WASHINGTON, TOKIO (Reuter, UPI, AP) President Ford van
de Verenigde Staten zal in de tweede helft van volgend jaar een
bezoek brengen aan de Chinese Volksrepubliek voor besprekingen
met de Chinese leiders in Peking, zo heeft het Witte Huls giste
ren bekendgemaakt.
Makarios wuift naar de menigte vanaf het balkon van het hotel Grande Bretagne in Athene.
eerste minister Constantine Kara
manlis. Er waren uitgebreide veilig
heidsmaatregelen getroffen wegens
het risico van een moordaanslag
van de EOKA-B die ijvert voor
aansluiting van Cyprus bij Grie-
en
enS (AP, AFP, Reuter) Frankrijk heeft gisteren gebroken met de katholieke traditie toen de
;n ale vergadering een voorstel tot legalisering van abortus aannam.
afgevaardigden stemden 284
qetn 189 tegen legalisering van
preken van zwangerschappen
elfde week. Er waren zes
Zeven van de negen
vrouwelijke parlementsleden stem
den voor. Communisten en socialis
ten uit de oppositie steunden het
voorstel van minister Simone Veil,
terwijl een méerderheid van gaul-
inks naar rechts Hans-Jürgen Baecker, Horst Mahler en Ul-
feinhof.
-BERLIJN (Reuter, DPA, AP) Ulrike Meinhof, één van
Iers van de in West-Duitsland beruchte Baader-Meinhof
Uerrillagroep, is gisteren in West-Berlijn tot acht jaar ge-
lisstraf veroordeeld wegens poging tot moord in verband
t bevrijden van gevangenen.
lormalige advocaat Horst
kreeg wegens medeplichtig-
Jee jaar toegevoegd aan zijn
gevangenisstraf die hij al
kreeg wegens bankroof en
rmen van een misdadige
.De medebeschuldigde Hans-
Baecker is vrijgesproken,
rechter de vonnissen voor-
el hij herhaalde malen door
>ren van de publieke tribine
de gevallen. Men riep onder
ijheid voor alle politiek ge-
Buiten het gerechtsge-
tren uitgebreide veiligheids-
elen getroffen. De eis tegen
ileinhof was tien jaar ge-
tegen Mahler en Baecker
jaar.
ider-Meinhof groep wordt
oordelijk geacht voor een
>maanslagen, schietpartijen,
vallen en andere misdrij-
het leven hebben gekost
Amerikaanse militairen en
itieagenten en waarbij on-
30 personen zijn gewond,
ndreas Baader op 14 mei
een gevangenis in Tegel
werd. De drie beschuldigden
terecht wegens hun direct
iet aandeel aan deze bevrij-
ader werd twee jaar gele-
Frankfurt na een vuurge-
et de politie weer gearres-
venals Holger Meins, die op
fnber in de gevangenis is
overleden aan de gevolgen van een
hongerstaking.
Inmiddels heeft de Westduitse mi
nister van binnenlandse zaken,
Werner Maihofer, gisteren een
reeks documenten gepubliceerd
over de activiteiten van anarchis
ten in de Bondsrepubliek. Van de
29 documenten is het grootste deel
gevonden in de cellen waarin leden
van de Baader-Meinhof-groep op
gesloten zitten, aldus de minister.
Het ministerie verdenkt advocaten
van de leden van de groep ervan
een belangrijke rol te spelen in het
in en uit de gevangenis smokkelen
van gegevens. In een toelichting bij
de documenten zegt het ministerie
onder meer: 'de leden van de cri
minele BM-groep streven naar de
radicale omverwerping van de
maatschappelijke verhoudingen in
de Bondsrepubliek. Ook na hun ge
vangenneming wordt aan de oor
spronkelijke doelstellingen vastge
houden en concentreren zij zich op
de politieke en militaire scholing
van aders voor de stadsguerrilla,
op politisering binnen de gevange
nissen met het doel opstanden te
veroorzaken, en op het vormen van
een volksfrontbeweging en het voe
ren van een campagne tegen de
justitie. Volgens de toelichting be
schikken de gevangenen over een
uitgebreid communicatiestelsel tus
sen de verschillende gevangenissen
en met de buitenwereld.
listen en onafhankelijke republikei
nen tegenstemde. Het voorstel gaat
nu naar de senaat, waarna het voor
tweede lezing in de nationale ver
gadering komt.
Tegenstanders beschuldigden mi
nister Veil tijdens de marathonzit
ting van de nationale vergadering
van nazi-euthanasie en van het
sturen van kinderen naar de ovens.
Ook liet één van de geachte afge
vaardigden via de luidsprekerinstal
latie het kloppen van het hart van
een acht weken oude foetus horen.
Mevrouw Veil, die op een bepaald
moment in huilen uitbarstte, is
moeder van drie kinderen. Zij heeft
zelf in het concentratiekamp Ra-
vensbrück gezeten. Toen haar na
afloop van de vergadering werd ge
vraagd of zij de uitslag van de
stemming als een overwinning
beschouwde zei zij'Abortus is
nooit een overwinning. Ik zou eer
der willen zeggen dat het een stap
vooruit is'. De nieuwe wet houdt
volgens haar alleen maar rekening
met de realiteit. Het is een feit dat
er 300.000 zwangerschapsonderbre
kingen per jaar in Frankrijk
plaatsvinden.
Arts vragen
Het wetsvoorstel bepaalt aat een
vrouw die door een zwangerschap
in moeilijkheden is geraakt een
arts om abortus kan vragen. De
abortus kan worden uitgevoerd in
opbare ziekenhuizen of in parti
culiere klinieken. Publiciteit voor
abortus is verboden en de kosten
van de ingreep mogen een door de
minister van gezondheid vastge
steld bedrag niet mogen overschrij
den, zodat de armen niet van de
mogelijkheid voor een ingreep zijn
uitgesloten. Het ziekenfonds betaalt
de ingreep niet. Een voorstel van
socialisten en communisten om
abortus wel in het pakket op te ne
men sneuvelde.
Verplegend personeel kan niet ge
dwongen worden bij abortussen te
helpen. De vrouw die een abortus
wil moet eerst een bureau van de
sociale dienst of de gezinsplanning-
organisatie radplegen. Twee art
sen dienen vervolgens de abortus
goed te keuren.
Tot nu toe was abortus in Frank
rijk streng verboden. De desbe
treffende wet dateerde van na de
eerste wereldoorlog, toen het land
zijn bevolking wilde vergroten.
Algemene staking
De twee grootste vakverenigingen
in Frankrijk hebben een algemene
staking op 12 december geprocla
meerd. Het zal de tweede in nog
geen maand zijn. De communisti
sche CGT en de linkse CFDT heb
ben de arbeiders opgeroepen op de
genoemde datum ook vergaderingen
en betogingen te houden om van
de regering een garantie te eisen
dat de werkgelegenheid niet wordt
aangetast. Een algemene staking op
19 november veroorzaakte wel veel
narigheid, vooral wat het openbare
vervoer betreft, maar van lamleg-
gen van het hele openbare leven is
geen sprake geweest. Het aantal
werklozen in Frankrijk bedroeg
eind oktober 630.000 man en de
situatie is sindsdien verslechterd
door de recessie in de auto-indus
trie, met massa-ontslagen en ver
korting van de werktijd.
De stakende postbeambten zijn gis
teren deels weer aan het werk ge
gaan. Ze zijn er niet in geslaagd de
regering op de knieën te krijgen
ten aanzien van hun looneisen. De
overheid verwacht dat de postbe
stellingen maandag zullen worden
hervat.
kenland. Gisteren maakten Atheen-
se kranten melding van geruchten
dat er een aanslag is gepleegd op
Karamanlis. De regering heeft dit
ontkend.
SAIGON (Reuter) Een opslag
plaats voor bommen op de lucht
machtbasis van het Zuidvietnamese
Danang werd gisteren vernield door
een reeks explosies, waarbij ook
een textielfabriek en een school
met de grond gelijk werd gemaakt.
Volgens berichten uit Danang zou
den ministers acht burgers zijn ge
dood en 107 gewond. De oorzaak
van de explosies is niet bekend
gemaakt. De luchtmachtbasis is de
afgelopen maand herhaaldelijk het
doelwit geweest van raketaanvallen
door de Vletcong.
In een verklaring, die gelijktijdig
in Washington en Peking is uitge
geven, is geen datum voor het be
zoek aangegeven. Dit zal het twee
de bezoek zijn van een Amerikaan
se president aan China. De vorige
president, Richard Nixon, bracht in
februari 1972 een bezoek van acht
dagen aan China. De bekendma
king volgt op een bezoek van vijf
dagen, dat de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, Henry Kis
singer aan China gebracht heeft.
Ford heeft er in een eigen verkla
ring nog aan toegevoegd, dat hij
uitziet naar een bezoek aan China
om het proces voort te zetten van
normalisering van de betrekkingen
tussen beide landen. Kissingers be
zoek aan Peking heeft weinig tast
baars opgeleverd, hoewel men wat
betreft de herstelbetalingen voor
Amerikanen wier bezittingen na de
Chinese revolutie werden ontei
gend, praktisch rond schijnt te zijn.
Het komende bezoek van Ford aan
China zal ook als tegenwicht die
nen voor het topgesprek dat hij in
juni volgend Jaar te Washington
zal hebben met de Russisch® nartij-
leider Leonid Breznjew.
Nixon
President Nixon hoeft voorlopig
niet op te treden als getuige in het
Watergate-schandaal. Drie onaf
hankelijke artsen hebben hem op
verzoek van distrlctsrechter John
Sirica onderzocht en zij zijn tot de
conclusie gekomen dat Nixon niet
in staat kan worden geacht voor
midden februari van het volgend
jaar als getuige te verschijnen.
Senator Lowell Weicker, die lid is
geweest van de intussen ontbonden
Senaatscommissie voor het onder
zoek in de Watergate-zaak, heeft
aan rechter Sirica gevraagd om
strafvermindering voor John Dean,
de kroongetuige tegen oud-presi
dent Nixon. Volgens de senator zou
de waarheid over Watergate nooit
zo snel aan het licht zijn gekomen
als Dean niet besloten had te spre-
IRA nu officieel buiten de wet gesteld
LONDEN (AP/Reuter/UPI) Op
de dag dat de IRA in Engeland
officieel buiten de wet werd gesteld
zijn de gezusters Price weer jn
hongerstaking gegaan. Dolours en
Marion Price zijn veroordeeld we
gens het plaatsen van bommen als
lid van de IRA.
In juni gaven zij een hongerstaking
van 205 dagen op toen hen was
beloofd dat zij de rest van hun
levenslange gevangenisstraf moch
ten uitzitten in Noord-Ierland. Mi
nister van binnenlandse zaken Roy
Jenkings liet gisteren echter weten
dat de twee jonge vrouwen (23 en
30 jaar) voorlopig toch niet naar
30 jaar) voorlopig toch niet naar
hun eigen land zullen worden over
gebracht.
Jenkins zei dat één van de voor
waarden voor het zenden van de
gezusters Price naar Noord-Ierland
was geweest dat zich in de tussen
tijd geen ernstige terreurdaden
zouden voordoen. Daaraan is niet
voldaan vorige week ontploften
in Birmingham twee bommen
waarbij twintig mensen om het le
ven kwamen zodat er geen spra
ke van kan zijn dat de zusjes naar
Noord-Ierland worden overge
bracht.
De nieuwe wet die de IRA buiten
de wet stelt werd gisteren in Enge
land in ijltempo door beide huizen
aanvaard. Koningin Elizabeth te
kende de wet even over half elf
gistermorgen, enkele ogenblikken
nadat hij was aangenomen. De wet
voorziet voorts in maatregelen te
gen guerrillastrijders die bomaans
lagen in Engeland plegen. De IRA
is in Noord-Ierland en Ierland al
verboden.
De wet werd door het lagerhuis na
een marathonzitting die de hele
nacht duurde aangenomen. Het ho-
gerhuis had slechts enkele minuten
nodig.
Op het lidmaatschap van de IRA
staat nu een maximum straf van
vijf jaar. Verdachten kunnen zeven
dagen in arrest worden gehouden
en Ieren die als gevaarlijk worden
beschouwd kunnen zonder meer
buiten het Verenigd Koninkrijk
worden gezet. Zodra de wet was
aangenomen maakte Scotland Yard
bekend dat zij een nieuweiinlich-
tingeneenheid in het leven heeft
geroepen om IRA-agenten op te
sporen.
In Engeland vroeg gisteren het
congres van de Labourpartij dat in
de badplaats Brighton wordt gehou
den om waarborgen voor de onaf
hankelijkheid van het parlement
tegenover wetten, richtlijnen of or
ders van de Europese Gemeenschap
wanneer deze ook worden uitgege
ven. Een dergelijke soevereiniteit
moet volgens het Labourcongres
een voorwaarde zijn voor het lid
maatschap van Engeland van de
EG. Deze uitspraak van het congres
betekent een nederlaag voor eerste
minister Harold Wilson. Het con
gres gispte zijn beleid ten aanzien
van de gemeenschap.
Voorts eiste het congres dat het
Britse parlement het recht heeft
een bedrijf onder publiek eigen
schap te brengen. De industrie fi
nancieel of anderszins te beheren
en de in- en uitvoer van kapitaal
te beperken. Deze eisen weerspiege
len de angst van linkse Labouraf-
gevaardigden op het congres dat
het lidmaatschap van de EG de
voortgang naar het socialisme zou
belemmeren.
ken. Dean zit voor zijn aandeel in
het schandaal een gevangenisstraf
van één tot vier jaar uit.
Mevrouw Happy Rockefeller Is don
derdag uit het ziekenhuis ontslagen
nadat eerder deze week ook haar
tweede borst moest worden afgezet
wegens kanker. De artsen geven
haar een uitstekende kans op volle
dig herstel.
Israëlisch politicus
TEL AVIV. BEIROET (Reuter, DPA.
UPI) De Israëlische politicus en
reserve-generaal Ariel Sjaron heeft
zich uitgesproken voor onderhande
lingen met de Palestijnse leiders
om deze te helpen bij de vorming
van een staat, zo heeft het Israëli
sche blad Ha'ariv gisteren meege
deeld. Sjaron meende dat als Israël
met Syrië kon onderhandelen er
geen redenen is waarom dat ook
niet met de leiders van terroristen
zou kunnen gebeuren. Het gaat vol
gens hem niet om 'wie de partner
voor de dialoog moet zijn maar
'waarover een dialoog wordt ge
voerd'. Volgens de Sjaron moet het
gehele gebied ten westen van de
Jordaan, met inbegrip van Judea
en Samaria, moet de staat Israël
zijn. Het gebied ten oosten van de
rivier moet een Palestijnse staat
worden. 'Wij moeten daarom de
Palestij nen helpen de Jordaanse
koninklijke familie op zij te zetten
opdat in het betrokken gebied een
Palestijnse staat gevestigd kan
worden. Sjaron is lid van de libera
le partij die samen met drie ande
ren het rechtse oppositionele Li-
koedblok in het parlement vormen.
De recente kaping van de Britse
VC-10 heeft een al achter de scher
men bestaand conflict tussen de
PLO ende Iraakse regering in de
openbaarheid gebracht, aldus Ara
bische commentatoren. De Iraakse
regering steunt het volksfront voor
de bevrijding van Palestina
(PELP), terwijl dit front in tegen
stelling tot de PLO geen onderhan
delingen met Israël wil.
ADVERTENTIE
^C"A"!jAc
Le Cognac de Napoléon
ADVERTENTIE
ïj'.j.'Vriendsituaties gaat de onlangs over-
LINKS BOUWENRECHTS BOUWEN i^ïldkiüt^UdeeÏASÏ^Ain
I Aantekeningen croïr ardvttectuur van het boi»en (rraatschaaielijk,
7 1tiek "Venrmi fln rvhl lt'l AVI Cffïl (Tl C?
•Pb.,
ekonomisdr en politiek)om die
ock voor de 'buitenstaander'
direct waarneenbaar te maken.
geïllustreerd, f 17,50
Ze bouwen maar raak, lijkt net
wel. Een architect is toch een
kunstenaar? Maar wat weten we
er ock van, die bouwwereld is
i zo gesloten als wat. rT)"NIT APT
Vanuit dagelijks be leefbare 7;7. .iT. -
De uitleg die door president Ford wordt gegeven aan de doorbraak in de SALT-besprekingen ver
klaart niets. Waarom hebben de Russen ermee ingestemd?, werd hem gevraagd. 'Voorzover ik kan
beoordelen zijn zij diep bezorgd over de bewapeningsrace', was Fords antwoord. Natuurlijk zijn zij
dat. Maar waarom heeft deze bezofgdheid hen er juist nu toe aangezet om de concessies te doen,
die Kissinger op zijn persconferentie in Wladiwostok uiteenzette concessies die hij al gedurende
enkele jaren herhaaldelijk van hen probeerde los te krijgen?
Critici van Kissinger menen dat hij
het was die in werkelijkheid de
concessies heeft gedaan. Het debat
over SALT 2 zal wel even lang en
bitter worden als het debat over
SALT I. Als men Kissinger moet
geloven dan zou het Kremlin plot
seling bekeerd zijn tot het inzicht
dat hij het jarenlang geprobeerd
heeft bij te brengen dat beide
kanten teveel kernwapens krijgen.
Daarop zou Moskou prompt beslo
ten hebben om in te stemmen met
een verlaging van het plafond op
strategische bewapening. 'Ik zou
denken dat de secretaris-generaal
(Breznjew) tot dezelfde conclusie is
gekomen als wij', zei Kissinger, 'na
melijk dat. wélk plafond je ook
aanbrengt, de kernbewapening ge
noeg is om de mensheid verschei
dene malen te vernietigen. Daar
door is de hoogte van het plafond
niet zo beslissend als het feit dat er
een plafond wordt aangebracht'.
Maar dit is nu juist waar het bij de
SALT allemaal om ging! Het Krem
lin is helemaal niet van het slag,
dat zich plotsklaps bekeert na een
verblindende openbaring even
min als het Witte Huis dat is.
Sowjet-belang
Om een bevredigender verklaring
voor dit alles te vinden kunnen we
ons beter richten op enige andere
opmerkingen die Kissinger heeft
gemaakt. De Sowjet-leiders hebben
'met een nieuwe president te ma
ken'. zei hij. Hij geloofde dat dit
hun besluiten wel eens kon hebben
beïnvloed 'want dit schiep een
langduroge stabiliteit'.
Dit weinig beminnelijke zinnetje
betekent dat de heer Ford zich
kandidaat zal stellen in 1976 met
een goede kans om tot 1980 in het
Witte Huis te blijven en aldus se
nator Jackson eruit te houden.
De sleutel tot het geheim van Mos-
kou's eigen opstelling moet gezocht
worden in de grote belangstelling
die de Sowjet-pers aan de dag
heeft gelegd voor alle uitlatingen
van de heer Ford over zijn plannen
voor het verkiezingsjaar 1976
van zijn eerste schuchter e 'mis
schien' tot de laatste besliste be
vestiging viak voordat hij naar
Wladiwostok afreisde. Moskou zou
geen enkele prikkel hebben gehad
om een tweede SALT-overeenkomst
af te sluiten met een sukkelaar als
president, met iemand die nauwe
lijks in staat kon worden geacht
zo'n akkoord tegenover de oppositie
te verdedigen. Zoals ook Nixon niet
in staat bleek om de handelsvoor
delen die hij aan Breznjew beloofd
had te verdedigen.
Handvat
Maar Moskou's belang bij de her
verkiezing van Ford gaf Kissinger
precies het handvat dat hij nodig
had. Een vorige keer was het Mos
kou's belang bij de herverkiezing
van Nixon die het Kremlin de an
dere kant deed uitkijken toen
Nixon de bombardementen op Viet
nam hervatte. Dat was nog wel aan
de vooravond van Nixons bezoek
aan Moskou. Zelfs Kissinger dacht
toen dat Nixon te ver was gegaan
maar Breznjew beheerste zijn ge
voelens en liet weten dat het topo-
verleg doorging. Kissinger heeft dat
lesje goed geleerd alleen moet
hij deze keer Jackson als dreigende
mogelijkheid hanteren.
Kissinger hoefde deze mogelijkheid
overigens echt niet aan te dikken
want het Kremlin had Jackson in
middels tot zo'n vervaarlijke boe
man opgeblazen met constante
persaanvallen op deze man als ie
mand die de koude oorlog terug zou
brengen dat het in zijn eigen
propaganda was gaan geloven. Het
enige wat Kissinger nog hoefde te
doen was het Kremlin uitleggen
hoe de bedreiging kon worden af
gewend, dat Jackson ooitpresident
zou worden. En: om af te schilde
ren hoe hij SALT 2 kapot zou
kunnen maken indien hij president
werd.
Het tienjaren-schema voor de
tweede SALT zoals dat nu is aange
geven zal dus nu de volgende presi-
sent ook als dat de heer Jackson
is binden aan dat 'strakke pla
fond', zoals president Ford het
noemde. De afgesproken aantallen
strategische raketten zouden door
geen der belde partijen overschre
den kunnen worden. Het enige wat
de volgende president zou kunnen
doen (behalve dan de overeen
komst verbreken) zou een verbete
ring van de kwaliteit van de strate
gische wapens zijn, maar geen ver
groting van het aantal.
Verklaring
Het Kremlin heeft er heel wat voor
over om Jackson in die hoek van
de ring te krijgen. Dat is een ver
klaring van de gemelde concessies.
De nieuwe overeenkomst zou ook
Ford in staat stellen de verkiezin
gen van 1967 in te gaan als de man
die de nucleaire geest terug in de
fles heeft gedaan en om Jackson of
een andere mededinger af te schil
deren als iemand die die fles weer
zou willen ontkurken.
Hoe net ook gaan mag, Breznjew
krijgt aardig zijn zin althans:
Kissinger is er in geslaagd hem
daarvan te overtuigen. SALT I was
voornamelijk een anti-raket-over
eenkomst. SALT 2 is voornamelijk
een anti-Jackson-overeenkomst.
Ofschoon het natuurlijk ook de
strategische bewapeningsrace zou
kunnen remmen. Dat laatste kan
pas goed beoordeeld worden als alle
details van de overeenkomst be
schikbaar zijn.
