de nieuwe DAF 46
gul met veiligheid en
zuinig met benzine.
DAF
'Oude bekende' en nieuw boek
van Afrikakenner Grzimek
flisihstil
flisilislil
Nieuwe boeken
fhmihs&ll
fllsill&lll
MEDEWERKER(STER)
gebouwd uit veiligheid
Trouw/kwartet dinsdag 26 november 1974
Bernhardt en Michael Grzimek: Se
rengeti mag niet sterven, tweede
druk. Ultg. Scheltens Giltay, Den
Haag. 332 blz. ƒ34,90.
Bernhardt Grzimek: Zó zijn de die
ren. Uitg. Scheltens Giltay, Den
Haag. 380 blz. 27.90.
Een herdruk van een oude bekende
en een nieuw boek van Afrikaken
ner Grzimek. 'Serengeti mag niet
sterven'. In twintig talen vertaald,
mag zeker Grzimeks bekendste
boek genoemd worden. Het vertelt
over het leven en het lot van de
laatste grote kudden in het step-
pengebied van de Serengeti. een
wildpark in Tanzania dat zo groot
is als half Nederland. Grzimek en
zijn zoon onderzochten tón tijde
van het Britse koloniale bestuur de
zwerfroutes van de duizenden die
ren tellende kudden. Het resultaat
was de schokkende ontdekking dat
al die zebra's, gnoes en gazellen
zouden moeten sterven, als ze bij
eengedreven zouden worden binnen
een gebied met nieuw vastgestelde
grenzen, even groot als het oude
reservaat, maar met minder levens
mogelijkheden. Een alternatief
voor het oude wildpark, waar een
belangrijk deel geschikt bleek om
er landbouw te bedrijven.
Tijdens deze onderzoekingen, waar
in hij een zeer groot aandeel had,
kwam Michael bij een vliegongeval
om het leven, reden waarom vader
Grzimek niet alleen als auteur,
maar tevens als 'ghost-writer 'voor
zijn zoon dit boek schreef. Maan
denlang trotseerden de Grzimeks
gevaren en ontberingen voor een
ideaal, dat tenslotte verwezenlijkt
werd. Hun beider onderzoekingen
hebben een grote verbetering van
het wildbeheer bewerkstelligd, ter
wijl Grzimeks inspanningen voor
het van de grond krijgen van de
thans zo gezochte fotosafari's Tan
zania toeristendeviezen bezorgden
en daarmee de wildreservaten tot
een bron van inkomsten maakten,
waardoor hun voortbestaan was ge
garandeerd.
Ondanks de moeilijkheden van een
ontwikkelingsland en de bittere ar
moede besteedt Tanzania achtmaal
zoveel van zijn nationale inkomen
aan de bescherming van zijn na
tuur dan de Verenigde Staten. Pre
sident Julius Nyerere greep per-'
soonlijk in de geschiedenis van Se
rengeti in nadat hij van Grzimeks
werk kennis had genomen, wat de
doorslag heeft gegeven bij het be
houd van dit reservaat.
'Zó zijn de dieren' is een vrij wille
keurig samengestelde bundel van
onderzoekingen die Grzimek in Af
rika deed (en de avonturen die hij
daar meemaakte, want om een zo
groot mogelijk publiek te bereiken
zorgt hij er wel voor spanning door
zijn tekst te mengen). Hij geeft
onder meer een verslag van de
stichting van een chlmpanseekoio-
nie op een onbewoond eiland »n
het Victoriameer. bevolkt met im
migranten uit verschillende Euro
pese dierentuinen, test de vechtlust
van leeuwen, neushoorns en oli
fanten door hen te confronteren
met opgeblazen plasticdieren en
filmde het huiselijk leven van de
schuwe berggorilla's op de hellin
gen van de Viroenga-kraters aan de
noordwestelijke grens van Zaire.
Hij beschrijft vele nieuwe experi
menten en ontdekkingen, die op
bepaalde facetten van het wildbe
heer een nieuw licht werpen. Wat
mij tamelijk stoort, is het eenzijdig
fulmineren tegen stroperij door de
inheemse bevolking, inderdaad een
kwalijke zaak die de wildstand gro
te schade toebrengt, maar die een
sociale oorzaak heeft waarover
Grzimek niet rept- Heel wat genu
anceerder schreef b.v. Dennis Hol
man ('Het ohfantenvolk') daarover
en ook hem gingen de dieren even
zeer ter harte.
H. v. H.
DOCENTEN Afscheidsrede van
prof. mr. A. Pitlo over 'De docent'.
Uitgave van Tjeenk Willink bv,
Groningen, prijs 5,00.
ONDERWIJSBOND Ter gelegen
heid van het honderdjarig bestaan
van de afdeling Rotterdam van de
Algemene Bond van Onderwijzend
Personeel heeft het driewekelijkse
blad 'Nieuwe Wegen' een jubileum
nummer doen verschijnen. Uiter
aard met veel historische wetens
waardigheden en ontroerende
plaatjes. Adres van het bureau: 's-
Gravendijkwal 12, Rotterdam.
WIE BETAALT HET ONDERWIJS?
De voorlichtingsdienst van het
ministerie van onderwijs en weten
schappen (Nieuwe Uitleg 1. Den
Haag) heeft een brochure uitgege
ven over 'De financiering van het
onderwijs'.
'De rat van roestvrij staal' en 'De
stalen rat neemt wraak', door
Harry Harrison. Meulenhoff - 308
blz. - 7,90.
De gestaag groeiende science ficti-
on-serie van Meulenhoff is weder
om uitgebreid met twee aardige
boekjes: 'De rat van roestvrij staal'
en 'De stalen rat neemt wraak',
geschreven in respectievelijk '61 en
'70. Twee avonturenromans die on
danks een vrij groot verschil in
verschijningsdata op elkaar aan
sluiten en die waarschijnlijk ook
om die reden nu in een dubbelro
man zijn uitgegeven. Van Harrison
zijn in dezelfde serie al een viertal
sf's verschenen en op grond daar
van geniet hij in ons land al enige
faam.
In deze dubbelroman beschrijft hij
op luchtige toon de belevenissen
van de kleurrijke avonturier Jimmy
diGriz, instellair zwendelaar en
ruimtepiraat in een uitgestrekt pla-
netenrijk waar de misdaad zo goed
als uitgestorven is. DiGriz is een
uitzondering in deze misdaadarme
wereld en hij blijft, een uitzonder
lijke figuur. Ook als hij zich in
dienst stelt van de ruimtepolitie.
'Stad onder de sterren' door Arthur
C. Clarke. Meulenhoff - 254 blz. -
7,90.
Clarke heeft al meer dan vijftig
boeken geschreven, romans, verha
len en over populair-wetenschappe-
lijke onderwerpen. Zijn sukses mag
er ook zijn: tien miljoen boeken in
meer dan dertig talen.
'Stad onder de sterren' dateert uit
'53 en het is de herziene uitgave
van 'Against the fall of the night'
('48). Clarke beschrijft hierin de
stad Diaspar, een afgesloten door
computer geregeerd bolwerk dat in
eigen behoeften kan voorzien en
waarin de laatste aardbewoners al
eeuwenlang een geheel geïsoleerd
bestaan leiden. De bevrijding uit
het in de verre historie geweven
psychologische web is knap be
schreven, maar de kracht van het
boek zit toch in het feit dat Clarke
er in is geslaagd een onderhoudend
boek te schrijven dat maar liefst
een miljard jaar na nu speelt. Nu is
het volgen van de mens naar een
zeer verre toekomst uiteraard een
geliefd sf-gegeven, maar Clarke is
er wel een meester in. Stanley Ku
brick heeft bijvoorbeeld dankbaar
gebruik gemaakt van Clarke's ver
mogen op dit vlak bij de vervaardi
ging van de bekende film 2001: a
space Odyssey.
Prof. dr. J. J. M. Timmers: Christe
lijke symboliek en iconografie,
Tweede herziene druk, Uitgave Fa-
bula-Van Dishoeck, Bussum, 337
pagina's, prijs 49.50.
Wanneer zonnestralen op het op
pervlak van regendruppels breken
en vervolens door de achterkant
van de druppels worden terug ge
kaatst en tenslotte onder breking
de druppels weer verlaten ontstaat
het natuurkundig verschijnsel dat
wij regenboog noemen. Men kan zo,
vanuit de natuurkunde over de re
genboog spreken. Men kan de re
genboog ook zien als een teken van
het verbond van God tussen zich
zelf en de mensen. De dertiende-
eeuwse liturgist Durandus zag in de
regenboog een beeld van Christus,
die eveneens een teken van ver
bond is tussen God en mens. In de
liturgie van' de oude kerk wordt
Christus vergeleken met de regen
die neerdaalt op een vacht. Zichzelf
noemt hij zich een steen, die de
bouwlieden hebben verworpen,
maar die tot hoeksteen wordt. In
de godsdienst bedient de mens zich
van een symbolentaal waarmee hij
het onzegbare tracht te zeggen. In
de christelijke godsdienst is deze
symboliek rijk, veelvormig en diep
zinnig. Daarvan getuigt het grondig
herziene boek van prof. dr. J. J. M.
Timmers. die jarenlang in Nijme
gen kunstgeschiedenis doceerde. In
de loop van de tijd gaat vaak de
betekenis verloren van de symbo
len. Het verstaan van godsdienstige
kunstwerken wordt dan vaak een
probleem. Prof. Timmers haalt die
betekenissen weer terug in ons be
wustzijn door middel van dit van
talrijke zwart-wit illustraties voor
ziene boekwerk.
Thijs Vriends: Prisma Kanarieboek.
Prisma nr. 1646. Uitg. Het Spec
trum, Utrecht. 192 blz. ƒ5.50.
In een derde uitvoering en opzet
als zijn 'Prisma Grasparkietenboek'
schreef dr. Thijs Vriends een uitge
breide handleiding voor het houden
en kweken van kleur- en postuur
kanaries. In de aanvang vertelt hij
hoe uit het onooglijk grauwgeel-
groene vogeltje dat de wilde kanarie
is, zich in de loop van de eeuwen
door toedoen van de mens de nu
bekende zang-, kleur- en postuur
kanaries ontwikkelden. Na dit beet
je geschiedenis beschrijft hij alles
wat men weten moet over onder
komen. verzorging, voeding, even
tuele ziekten, ongevallen en para
sieten. Een apart hoofdstuk is ge
wijd aan de vogel in het algemeen,
voor een beter begrip van de aspec
ten bij het fokken een rol spelen.
Een grote verdienste is dat hij op
een begrijpelijke manier over de
erfelijkheid weet te shrijven, een
ingewikkelde materie waarvan ken
nis nu enmaal onontbeerlijk is als
men bewust naar een bepaald type
wil fokken. Veel zwartwit tekenin
gen en een aantal goede kleuren
foto's illustreren de tekst.
H.v.H.
Evelyn Waugh: Zwart kwaad. De
Arbeiderspers Grote ABC 233
243 blz. 24.50 vertaald door
Riekus Waskowsky.
De toenemende belangstelling voor
de in 1966 overleden Engelse
schrijver Evelyn Waugh. mede ver
oorzaakt door zijn in 1973 in The
Observer gepubliceerde dagboek
aantekeningen, is voor De Arbei
derspers een reden het hele verha
lende oeuvre van deze sarcastische,
perfect schrijvende Engelsman te
laten vertalen. Eerder dit jaar be
gon men met het uit 1948 dateren
de 'The Loved One' dat als 'Rust
Zacht' op de markt kwam. Als
tweede vertaling is 'Black Mischief'
(Zwart kwaad) uit de bus gekomen.
Waugh schreef het in 1932 na een
winter te hebben doorgebracht in
Oost- en Centraal Afrika. Volgens
de schrijver is de plaats van han
deling 'een fantasierijke mengvorm
van vele gebieden'. Waugh schreef
dit omdat iedereen dacht, dat hij
Abessinië bedoelde, dat hij bereisde
en dat destijds het enige onafhan
kelijke inheemse vorstendom was.
Edmund Wislon noemde het boek
een hoogtepunt in. Waughs vroegere
satirische romans. Dat is niets te
veel geprezen, want de satire in dit
boek maakt het lezen ervan tot een
genoegen.
Spektator. Tijdschrift voor Neerlan
distiek. Uitgave van H.D. Tjeenk
Willink bv. Groningen. Redaktie:
G.J. van Bork, C. S. Hamans. A. J.
Hanou, P. M. Nieuwenhuijsen, E.
Oey-de Vita. Wa. R. D. van Oos
trum. De abonnementsprijs (voor
tenminste 9 afleveringen en ong.
480 pag.'s) bedraagt per jrg.
28,90. Voor C. J. P.-houders
ƒ19.50. Bestellen bij Wolters-Noord-
hoff bv. afd. periodieken, postbus
58. Groningen, postgiro 1308949.
Met ingang van de vierde jaargang
heeft het goedlopende tijdschrift
Spektator een nieuwe uitgever, die
het, keurig verzorgd, in iets ruimer
formaat presenteert. Het is een ge
legenheid om nog eens op het tijd
schrift te wijzen. Spektator heeft in
de afgelopen drie jaar naam ge
maakt met allerlei artikelen op het
gebied van Nederlandse taalkunde,
letterkunde en taalbeheersing. Een
opmerkelijk, en ook volledig ge
slaagd, voornemen in de aanvang
was het streven naar leesbaarheid
en snelle informatie iets waar
'vaktijdschriften' dikwijls weinig
van terecht brengen. Het is Spekta
tor gelukt de publicatiedrang op
het gebied der neerlandistiek nieuw
leven in te blazen. Wie de afgelo
pen jaargangen kent, weet dat daar
al heel wat klassieke artikelen in
staan. Ook in de huidige vorm
blijft de afwisseling taalkunde- en
letterkundenummers bestaan. Het
dubbelnummer, waarmee jrg. 4
(van 1 sept. '74 t.e.m. 31 aug. '75)
zojuist van start ging, is een taal
kunde nummer. Rest mij erop te
wijzen dat het abonnementsgeld
van dit tijdschrift uitzonderlijk
en prijzenswaardig laag is ge
houden.
T.v.D.
Een nieuw pinksteren? door L. J.
Kardinaal Suenens. Uitg. Em-
maüs/Desclée de Brouwer, Nw.
Gracht 24 a. Utrecht, 301 pag. prijs
25.50. In dit werk geeft de beken
de Mechelse kardinaal uiting aan
zijn waardering voor de charismati
sche beweging.
Elisabeth Hoppe, Estine Of-
Lisa MelénVRIJ WEVEN. d<
Zweedse titel 'Vava Fritt'. Nenl
K. M. Sabel-Thelin en E.
Behrens. Uitg. Zomer tf1
BV.. Wageningen, Handwerkt
theek. 92 pag, 14,50.
In 'Vrij weven op weeframd
getouwen' wordt heel veel in
tie en instructie gegeven vo
die liefst naar eigen ontwerp'
(gaan) weven. De getoonde 1
dingen geven veel mogelij
aan om op basis van bekend
technieken tot individueel vr
te komen. Onderwerpen
troon-ideeën: een nuttige 1<
kleurenleer en vanzelfspreke
mogelijke informatie om mei
getouw of -raam aan de i
kunnen gaan. worden beuL
door een der schrijfsters beh
Dit beknopte, maar toch ov
telijke böekje, met zijn v<
structieve fotó's (o.m. 12 1
mooie kleuren) zal zeker de
dern weven geïnteresseerde
(of man) van pas komen,
wel wenselijk dat men de giM
ginselen van het weven reed:
de knie heeff..
BESTURENRAAO P.C.O.,
OOSTEIXDE 114 VOORBURG
Op onze afdeling ADMINISTRATIE kunnen wij een
plaatsen die in hoofdzaak zal worden belast met het behereri®
muteren van het centrale adressensysteem.
Omdat het de bedoeling is in de nabije toekomst de mutatie-ver 1
king in combinatie met de algemene gegevens verwerking mee1
systematiseren gaan onze gedachten uit naar een opleidingsnii*
MEAO of een gelijkwaardige opleiding.
Gevoel voor en inzicht in systemen is voorts noodzakelijk.
Voor iemand die aan deze vereisten beantwoordt kunnen wij
interessante werkkring bieden, een prettig werkklimaat, zeer guns
werktijden en geavanceerde primaire en secundaire arbeidsvoorw
den.
Sollicitaties kunnen, zowel mondeling als schriftelijk, worden ger
aan ons bureau. Oosteinde 114, Voorburg, waar ook verdere inforn j
kan worden gevraagd.
dashboaid-stootrand
hendels binnen handbereik
waarschuwingslichten: remvloeistof
naar voren scharnierende motorkap
gescheiden remcircuits
enkelvoudige variomatic
zuinige 850 cc luchtgekoelde motor
«De Dion" achteras
duplex trommelremmen
kooiconstructie
De belangrijkste eigenschappen van de
46 liggen niet in het uiterlijk, maar in het hart van
deze nieuwe DAF. Want daar vindt u, wat de
46 tot één der veiligste maar ook zuinigste auto's
in zijn prijsklasse maakt
gul met veiligheid
Alle kennis en ervaring van DAF bij het
bouwen van een werkelijk actief veilige auto
werden in de 46 gelegd. Daarom kiest DAF voor
vaak duurdere, maar dan ook veiliger
constructies.
Zoals de JDe Dion-as". Eén der beste
achteras-constructies, die tot nu toe alleen in
duurdere auto's werd gebruikt De 46 kreeg
zijn betrouwbare wegligging dank zij die
JDe Dion-as".
Zoals de Duplex trommelremmen op de
voorwielen. Oersterke remmen met dubbele
remcylinders. Ondergebracht in een
gescheiden remcircuit
Zoals snellere bediening van de remmen
door een verkorte pedaalslag en eenlagere
pedaalkracht
Zoals de enkelvoudige Variomatic. DAFs
beproefde versnellingsautomaat, waardoor u
al uw aandacht aan het verkeer kunt besteden.
Zoals een speciaal veiligheidsstuur;
een samendrukbare, ultra-korte stuurkolom;
bedieningshendels binnen dire':t handbereik;
met stootrand beveiligd dashboard;
waarschuwingslichten voor remvloeistof,
handrem en chokekooiconstructie3-punts
veiligheidsgordels en achterin bevestigings
punten voor gordels; radiaalbanden; eennaar
voren scharnierende motorkap.
zuinig
met benzine
Het motorische hart van de nieuwe DAF 46
geeft hem zijn tweede belangrijke eigenschap:
zuinigheid. De 850 cc luchtgekoelde motor van
40 SAE pk, gecombineerd met de enkelvoudige
Variomatic springt zeer zuinig met de kostbare
liters benzine om. Een gemiddeld verbruik van
1 op 14 is normaal voor de 46. En op die manier
verdient u met de 46 dat beetje extra- dat werke-
lij ke veiligheid nu eenmaal kost- indirekt terug.
ervaar zelf DAF's nieuwe 46
Bij iedere DAF-dealer staat de nieuwe 46
vooruklaar. Omhemvanbinnenen vanbuiten
te
dat de
van DAF is.
Prijzen vanaf f8.970,-incLB.T.W.).
Uitvoeringen: de Luxe, Super Luxe,
Stationcar en Bestelwagen.
DAF-VOLVO PERSONENAUTO NEDERLAND B.V, BEESD.
