Openbaarheid inkomens
struikelblok in akkoord
HalitranA+D
Mormonen krijgen
veel minder kanker
2voorf24f
Regeringssteun
behoud van 20.000
arbeidsplaatsen
Studie over investering
Hoogovens in Z.-Afrika
wekt wrevel in kabinet
In deze krant
WASAUTOMATEN
nog niet
iter beleid
sterschelde
jezegd
Middenstand vindt regeringspakket onaanvaardbaar
thuis in verhuizen
ET
Fiats duurder
in dit land
hebben we het écht allemaal nodig...
Keizer ontving Ford
Woreldoorl og
Nieuwe Leiclse Courant
JKDAGBLAD VOORLEIDEN EN OMGEVING
■aat 37 Postbus 76 Telefoon 071-31441 Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
„Stantvastich i« gheblevan
mijn her» in teghenepoetl"
-O -1"- ..ivir.S.K 1974
55ste jaargang no. 196
HAARLEMMERSTRAAT
a 250
LEIDEN
Alle bekende merken
va. 499,-
Abonnement t 12,02 per maand, per kwartaal 36,05 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
[ïze parlementsredactie
,G De KVP eist van
r Westerterp (verkeer en
aat) duidelijk antwoord op
over een aantal onzekerhe-
verband met de eventuele
ran een bij stormvloed af-
•e caissondam in de mond
Oosterschelde.
gisteravond in de Tweede
begonnen debat over dé
chelde zei de KVP'er P. A.
nelissen dat de voorgestelde
ig slecht onderbouwd is en
iblemen is. De KVP hoopt
lister Westerterp alsnog deze
heden kan wegenemen. Het
rd dat minister Westerterp
g zal geven, is daarom van
nde betekenis bij de vraag
rweede Kamer akkoord gaat
oplossing, die de regering
'en staat of dat de meerder-
istemt met een motie, voor
;e afsluiting, die waarschijn-
ndaag door de heer Schakel
wordt ingediend.
e regeringspartijen stelden
rond alleen de progressieve
I zich unaniem op achter de
de regering voorgestelde
uwcaissondam. Van de ARP
in slechts drie fractieleden
issing van de regering, zodat
ïangt van de vraag hoeveel
tan de KVP zich voor een
uwcaissondam uitspreken, of
n er inderdaad komt. Afge-
teraard van het voorbehoud
regering reeds heeft ge-
ten aanzien van de techni-
Itvoerbaarheid en de kosten,
r Cornelissen (KVP) zei gis-
ïd dat het unieke Ooster-
gebied hem dierbaar is en
KVP waardering heeft voor
lng van de regering een op-
te zoeken voor het behoud
'gouden rand van de Noord-
j zei dat het behoud van
jouden rand' de KVP heel
aard is, maar dat dan ook
regering duidelijkheid wordt
;d over de vraag welke ultga-
iervoor worden opgeofferd,
doen van dit kosten-aspect
i opmerking dat de meerdere
n pas na 1976 optreden, zei
aanvaardbaar te vinden,
er Schakel (ARP), die zich
de bouw van een stormstuw-
tdam verzette, noemde dit
liven van de kosten naar de
ist 'riemen snijden uit het
in de Opvolgers van dit kabi-
De heer Cornelissen wierp
vragen op over de bedrijfs-
eid van de caissons, over de
veiligheid, over het effect
gedeeltelijke dijkverhoging,
et ontbreken van een analyse
kosten en baten en over de
jkheid een garantie te geven
it Waarde-kanaal in 1986 in-
id gereed kan zijn.
rder pagina 5, 5e kolom
b het kabinet tijdig ge
huwd, maar helaas zijn
eiste maatregelen nu pas
en.
Lanser over miljarden-
injectie van regering.
ans op regen
i de loop van de dag toene-
tnde bewolking, later waar
pijnlijk gevolgd door regen,
it matig of zwak afnemende
istelijke wind, later toene-
fend en krimpend naar ooste-
ke richtingen. Maximum
mperaturen rond 5 graden.
bRGEN EN OVERMORGEN:
jiklaringen en slechts hier en
lar regen. Kans op lichte
Irst in de nacht.
[Worgen zon op: 08.09
onder: 16.42
maan op: 13.04
onder:
p d ivil vinger
de pap
SpKÊÊÊÊÊnÊBKÊKÊÊÊÊÊKÊÊÊÊIÊIÊÊÊÊÊÊIÊÊÊÊÊÊÊÊÊlÊÊiM
LOS ANGELES Mormonen en
zevendedags adventisten in Cali-
fornië lopen maar half zo veel
kans om aan kanker te overlij
den als hun streekgenoten met
andere levensovertuigingen. Het
ligt voor de hand, te veronder
stellen dat dat iets te maken
heeft met de omstandigheid dat
zij niet roken en niet drinken.
Maar volgens dr. James Enstrom
van de universiteit van Califor-
nië, die gegevens hierover verza
melde. moeten er nog andere
factoren meespelen.
De lagere sterftecijfers voor de
twee kerkgenootschappen heb
ben namelijk ook betrekking op
vormen van kanker, die niet in
verband zijn gebracht met ro
ken. drinken of eetgewoonten,
aldus een bericht in de Was
hington Post. Dr. Enstrom was
op het spoor van zijn ontdek
king gekomen door op te mer
ken, dat de staat Utah, waar 73
procent van de bevolking mor
moon is, de laagste sterftecijfers
aan kanker heeft van de Vere
nigde Staten. Omdat dat mis
schien aan locale omstandighe
den zou kunnen liggen, onder
zocht Enstrom de cijfers over
mormonen in Californië, waar
zij een kleine minderheid vor
men. De afwijkingen van het
landelijk gemiddelde bleken voor
deze groep nog groter te zijn.
Dr. James Mason, als arts ver
bonden aan het hoofdkwartier
van de mormoonse kerk in Salt
Lake City, oppert als verklaring
dat 'misschien het extra stukje
vrede, rust en harmonie in som
mige van onze gezinnen niet al
leen gunstig is voor de emotio
nele, maar ook voor de lichame
lijke gezondheid.' Amerikaanse
kankerexperts houden het erop,
dat er in ieder geval iets bijzon
ders aan de hand is.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Een delegatie uit het kabinet bestaande uit de ministers
Boersma (sociale zaken), Lubbers (economische zaken) en Duisenberg (fi
nanciën) heeft het bedrijfsleven gisteravond duidelijk gemaakt dat er aan
het pakket maatregelen van 3,5 miljard gulden niets toe of af te voegen is.
De mogelijkheid van de afsluiting
van een centraal akkoord is als ge
volg van deze mededeling uiterst
kritiek geworden. Da middenstand
en in mindere mate ook de in
dustriële werkgevers vinden dat on
aanvaardbaar. De middenstand zegt
met een aanzienlijk hogere loonkos
tenstijging dan 13 procent te worden
geconfronteerd. Bovendien moet de
middenstander met een besteedbaar
inkomen boven de 34.000 gulden vol
gend jaar opnieuw een inkomens
achteruitgang incasseren.
De middenstand en de werkgevers
hebben hun hoop daarom op het
parlement gevestigd en willen een
Lubbers akkoord zonder overles
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Binnen het kabinet is irritatie ontstaan over het
feit dat minister Lubbers (economische zaken) zonder overleg in
het kabinet toestemming aan Hoogovens heeft gegeven mogelijke
investeringen in Zuid-Afrika in studie te nemen. Premier Den
Uyl heeft gisteren na overleg met minister Lubbers besloten dit
politiek zeer gevoelige onderwerp vrijdag in de ministerraad te
bespreken. Premier Den Uyl en zeker de linkse ministers in het
kabinet zijn tegen investeringen in Zuid-Afrika.
Het semi-overheidsbedrijf Hoogo
vens vormt samen met het Duitse
bedrijf Hoesch het Nederlands-
Duitse staalconcern Estel dat sinds
enige tijd de mogelijkheid bestu
deert een staalfabriek in Zuid-Afri
ka te vestigen. Bij deze studie ko
men ook politieke en ethische pro
blemen aan de orde. Minister Lub
bers zag, gezien deze benadering,
geen aanleiding al bij voorbaat ne
gatief te reageren en zijn toestem
ming aan deze studie te onthouden.
Premier Den Uyl neemt minister
Lubbers kwalijk dat hij over deze
zaak geen overleg heeft gepleegd.
Premier Den Uyl was 'stomver
baasd' toen hij ervan hoorde. Zelfs
minister Van der Stoel (buiten
landse zaken) was er niet in ge
kend. De ministerraad zal er zich
vrijdag over moeten beraden of de
toestemming tot deze studie alsnog
moet worden ingetrokken.
PvdA en PPR hebben daar gisteren
al op aangedrongen. De PPR-frac-
tieleider Bas de Gaay Fortman wil
mondelinge vragen over deze zaak
stellen aan de ministers van eco
nomische en buitenlandse zaken.
De PvdA-buitenlandspecialist Relus
ter Beek noemde de studie 'falie
kant in strijd met het regeringsbe
leid' ten aanzien van Zuid-Afrika.
De Nederlandse regering kan parti
culiere bedrijven er niet van weer
houden toch te investeren in dat
land, maar zal overheidsbedrijven
daar toch zeker van moeten weer
houden', zei de heer Ter Beek.
De werknemerscommissaris bij het
Estelconcern, VARA-voorzitter Kloos
heeft verklaard niet tegen de vesti
ging van de staalfabriek in Zuid-
Afrika te zijn mits blank en zwart
op het gebied van beloning, oplei
ding en promotiekansen gelijk wor
den gesteld. Voorts stelt hij de
voorwaarde van vrije vakbewegin
gen. Als deze voorwaarden gereali
seerd zouden worden staan PvdA
en ook KVP heel wat minder nega
tief tegen deze investeringen, maar
de kans dat dit zou gebeuren is
uiterst klein.
De AR-fractle had gisteren geen
uitgesproken standpunt over deze
zaak. Het AR-kamerlid Schakel, be
kend om zijn genuanceerde opvat-
Advertentie)
Minister Lubbers:
zonder overleg
tingen over de apartheid, gaf als
zijn persoonlijke mening dat deze
investeringen niet in strijd met het
regeringsbeleid zouden zijn.
(Zie ook pag. 15)
AMSTERDAM Verscheidene mo
dellen van Fiat zijn deze week drie
procent duurder geworden. Het
gaat hierbij om de 127 en de 128,
die thans respectievelijk 7550 en
9000 gulden kosten. Het kleine mo
del 500 R is vijf procent in prijs
verhoogd en kost thans 5690 gul
den.
(Advertentie)
Moderne blouses in acryl,
polyester en katoen.
Uni en aqdessineerd.Jjf: 36/50
INTERNAT!
erkend
I verhuisbedrijf
De Haan's Expeditie bv. I
Alblasserdam-Edisonweg 4-Tel.01859-3333
(Advertentie)
natuurlijke vitaminen
haal nudevoordelige gezinsverpakking
en bliJS fit, de hele winter door!
mantelspecialist
Rotterdam. Oude Binnenweg 127;
Noordmolenstraat 63; Groene Hllle-
dljk 200; Winkelcentrum Zuidplein,
Hoog 577. Dordrecht. Sarisgang 6.
Den Haag. Schoolstraat 24; Leyweg
954; Winkelcentrum Leldsenhage,
Jasmijnhof 8
Lelden. Haarlemmerstraat 163a.
definitieve beslissing over het cen
traal akkoord daarom afwachten tot
meer duidelijkheid bestaat over de
stellingneming van de Tweede Ka
mer. De vakbeweging zegt daarop
niet te kunnen wachten. Bij het ter
perse gaan van deze editie zag het
er naar uit dat een eindbeslissing
niet zal worden geforceerd.
Of het nog tot een centraal akkoord
zal komen is uiterst onzeker temeer
omdat werkgevers en werknemers
gistermiddag ook nog vruchteloos
hebben overlegd over een volledige
openbaarheid van inkomen volgend
jaar.
Werkgevers en werknemers overleg
den gisteren vruchteloos over deze
kwestie. De vakbeweging bleef bij
haar eis dat in het centraal akkoord
een aanbeveling moet worden opge
nomen dat volgend jaar de open
baar van inkomens er moet komen.
De werkgevers weigeren. Zij willen
hooguit via hun eigen kanalen hun
leden erop wijzen dat er emst moet
worden gemaakt met de openbaar
heid van inkomens. Later deze week
komt de kwestie opnieuw aan de or
de, maar het ziet er niet naar uit
dat de partijen elkaar een stap na
derbij zullen komen.
Wim Kok, voorzitter van het NW,
verklaarde dat deze kwestie hem
'bijzonder hoog' zit. Een centraal ak
koord is meer dan alleen maar loon-
afsprak^n maken. Een goede inko
menspolitiek is voor ons net zo be
langrijk en een eerste aanzet daar
toe is openbaarheid van inkomens
en een uitbreiding van de werkings
sfeer van de cao's. Hoe hoog deze
kwestie de vakbeweging zit blijkt ook
uit het commentaar in 'De Gids', het
orgaan van het CNV, deze week,
waarin de weigering van de werk
gevers scherp wordt bekritiseerd.
Het bezwaar van de werkgevers dat
openbaarheid van inkomens iemands
persoonlijke vrijheid aantast acht
het CNV aanvechtbaar: 'Waarom
wordt die persoonlijke vrijheid pas
boven de cao's zo'n kostelijk goed
dat beslist moet worden beschermd.
Hoe zit het dan met de persoonlijke
vrijheid van ieder die wel onder een
cao of een andere openbare salaris
regeling valt. Maar daar weet dan
niemand een antwoord op,' aldus het
CNV.
De openbaarheid van inkomens Is
overigens niet de enige klip waarop
het centraal akkoord wellicht zou
kunnen sneuvelen. Werkgevers en
werknemers hebben de regering gis
teravond in niet mis te verstane
taal te kennen gegeven, dat het
pakket maatregelen van drieëneen-
halfmiljard gulden de moeilijkheden
nog lang niet uit de weg heeft ge
ruimd. Die problemen zijn volgens
de vakbeweging, dat de regering de
werkloosheid onvoldoende heeft
aangepakt.
Zij eist daarom van de regering een
aanzienlijke verbetering van perso
neelsbezetting en van de outillage
van de Gewestelijke Arbeids Bu
reaus, een verplichte melding van
de vraag naar arbeidskrachten bij
de GAB's, een wet inzake tijdelijke
meldingen van omvangrijke ontsla
gen, een garantie dat bij her- en
bijscholing de arbeidsplaats bezet
blijft.
De vakbeweging heeft ook twijfels
over het realiteitsgehalte van de
door de regering becijferde koop
krachtverbetering van het inkomen
met tweeënhalf tot drie procent,
onder meer om dat de regering de
prijsstijging volgend Jaar waar
schijnlijk te laag heeft getaxeerd,
namelijk 9,5 procent De vakbewe
ging vraagt daarom om een scherp
prijsbewakingsbeleid.
De vakbeweging vindt het tenslotte
beter dat de vijfhonderd miljoen
gulden niet in het fonds van de al
gemene kinderbijslagwet wordt ge
stort, maar in het fonds van de kin
derbijslagwet loontrekkenden. Ar
beidsintensieve bedrijfstakken zou
den er dan meer van profiteren. De
vakbeweging heeft haar wensen
gisteren ook kenbaar gemaakt in een
brief aan de Tweede Kamer.
De kritiek van de gezamenlijke
werkgevers (dus inclusief de mid
denstand en de landbouw) is ook
niet mis. In een brief aan de Tweede
Kamer zeggen zij dat het pakket re
geringsmaatregelen de rendements
positie van het bedrijfsleven nau
welijks verbetert. Mede daarom zou
het pakket een onvoldoende bijdra
ge leveren tot de bestrijding van de
werkloosheid. De werkgevers wijzen
er ook op dat een loonkostenstijging
van dertien procent voor zeer grote
delen van het bedrijfsleven te hoog
is.
De middenstand heeft het stuk me-
deondertekend, hetgeen erop wijst
dat het werkgeverskamp niet langer
verdeeld is. Dat betekent echter te
vens een verkleining van de kans
dat het bedrijfsleven het eens zal
kunnen worden over loonafspraken
voor volgend jaar. De middenstand
heeft becijferd dat de loonkosten
stijging in zijn sector volgend jaar
ruwweg zo'n twee procent hoger uit
valt.
Voor het eerst in de geschiedenis ontving de Japanse keizer gis
teren een Amerikaanse president. Keizei Hirohito kreeg van pre
sident Ford de uitnodiging eens naar de Verenigde Staten te ko
men voor een officieel bezoek. Zie ook pagina 9
Binnenland
Ongelukken in verkeer cen
traal geregistreerd 7
Moleculaire rotstreken13
Starfigther 13
Buitenland
Met minder olie en gas niet
minder gelukkig 9
Kerk
Hervormd kerkbegrip op de
helling 2
Sport
Italië twijfelt 10
Economie
Zuid-Afrika heeft veel belang
bij staalprojekt15
Nieuwe hoeken 2
Lezers schrijven 2
Rail 10 en tv 6
Strips, feuilleton 6
Dichtbij en verder 7
Weer 7
'elke bond !s meneer aange-
Van een verslaggever
DEN HAAG Sedert juni van
het vorig jaar hebben in totaal
ongeveer zestig bedrijven met
bij elkaar ongeveer twintigdui
zend werknemers bijzondere
hulp van de regering ontvangen
voor de instandhouding van die
arbeidsplaatsen. In juni van het
vorige jaar is de regering begon
nen deze bijzondere hulp, onder
meer in de vorm van subsidies,
te verstrekken.
Daarnaast werden en worden
nog steeds bedrijven, die hulp
nodig hebben, geholpen met
kredieten van de Nationale In
vesteringsbank, waarvoor staats
garantie wordt verleend. De hulp
voor de zestig bedrijven staat
ven werd de steun verleend in
de vorm van subsidies. Met bij
zondere financieringskredieten
werden verder 25 bedrijven met
een kleine negenduizend werk
nemers geholpen. Van de bedrij
ven die met hulp uit de werkge-
legenheidspot in stand worden
gehouden, behoren er dertien tot
de metaal- en zeven tot de tex
tielindustrie.
buiten deze normale hulpverle
ning: het gaat hier om bedrij
ven. die niet voor deze normale
hulpverlening in aanmerking
kwamen en die een beroep op de
staat hebben gedaan om speciale
hulp omdat hun voortbestaan is
gevaar kwam. De laatste tijd
neemt het aantal van dit soort
aanvragen toe.
Uit de werkgelegenheidspot wer
den sedert juni 1973 tot begin
november van dit jaar 27 bedrij
ven met in totaal een kleine
tienduizend werknemers ge
steund. Voor 22 van deze bedrij-
Met deelneming via het indus
trieel garantiefonds zijn voorts
vier ondernemingen met totaal
achthonderd werknemers ge
steund. Door een bijzonder soe
pele toepassing van de krediet
beschikking voor het midden-
en kleinbedrijf zijn zeven onder
nemingen met ongeveer zeshon
derd werknemers geholpen.
Diplomatiek is onbeschrijflijk. Daarom kan keizer
Hirohito het tegen president Ford hebben over
een 'ongelukkige periode' die in het verleden
voorviel ondanks de overigens ook toen 'hartelijke
betrekkingen' tussen Amerika en Japan.
Onbeschrijflijk. Toch in de krant. Juist daarom.
Abonneer eens iemand. Desnoods uzelf.
NIEUWE ABONNEE:
STRAAT:
PLAATS: GIRO:
Betaalt p. maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRTQ
NIEUWE LEIDSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelenserie
Ondernemingsraden door
prof. dr. H. J. van Zuthem.
Fraaie thermometer (goud-
bedrukt op stevig kunstleer).
Altijd paraatmap brief
papier en pen).
Schrijf op de envelop: De Chr. Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.
Een postzegel Is niet nodig, üle betalen wij.