fliegtuigindustrie in merika bezorgt de LM onverwachte steun tijdelijk GELD NODIG? Studiedag christelijke artsen over voorkomen erfelijke eigenschappen Advies gevraagd over omkopingszaak Mirage Voor de oudere leraren kortere werktijd en lichtere taak gevraagd sterterpWe hebben wel degelijk wat bereikt BEL^REYNEVELD kenhuis moet leling hebben ir begeleiding ende patiënt itie pakt e man met kkerkanon Prof. Schoneveld (70) overleden ECHTE NERTS- Nu tijdelijk 1325 Vereniging Wetenschap en evangelie Kabinet over maatregelen economie eens Helmonder neergeschoten Groene kaart in meer landen Verschuivingen in Kamper raad na herstemming Handtekeningenactie tegen milieubelasting ff/KWARTET ZATERDAG 16 NOVEMBER 1974 BINNENLAND jen onzer verslaggevers [PHOL Wanneer de Amerikaanse regering haar plannen doorzet om de KLM, Swissair, SAS (abena op de Noordatlantische route te kortwieken, zal dit de Amerikaanse vliegtuigindustrie in amende zes jaren op een verlies van 137.000 manjaren komen te staan, ofwel in geld uitge- t op 5,3 miljard dollar. Dit als gevolg van het teruglopen van het aantal Europese opdrach- or Amerikaanse verkeersvliegtuigen. (ADVERTENTIE) lit indrukwekkende cijferma- dat de industrie deze week de luchtvaartonderhande- in Washington tussen Ne- id en Amerika, bij de Ameri- delegatie op tafel legde, [de KLM uit onverwachte hoek steun in de rug te hebben feen. minister Westerterp, die de i iandse delegatie leidde en die g en na het afbreken van het ïsjeg op Schiphol aankwam, is zij e aanleiding voor de veronder- de ig. dat de Amerikanen niet op termijn tot eenzijdige maat- a*n zullen overgaan. Daarmee «an het begin van de bespre- zo i wel gedreigd. 'Vi ie Amerikanen tenslotte zóver d: djn gegaan en de status quo iei dhaafd is, betekent voor mij, °%e wel degelijk wat hebben dl t. Ik denk, dat zij nu eerst ei cijfers rustig zullen bestude- y 'oordat zij verder praten', al- ,6' e minister, in nlrstellen De Nederlandse delegatie stelde daar tegenover, dat zij in dat geval artikel 13 van het luchtvaartver drag zullen hanteren. Daarin is een arbitrage-procedure voor het oplos sen van geschillen neergelegd. Zo wel Amerika als Nederland zouden dan een scheidsrechter dienen te benoemen, die dan samen een der de zouden moeten aanwijzen. Als dat niet lukt, zal deze benoeming moeten geschieden door de voorzit ter van het internationaal ge rechtshof in Den Haag. Minister Westerterp verwacht echter niet, dat het zover zal komen. Arbitrage e aprekingen. die een week in ei namen, werden donderdaga- op verzoek van de Ameri- delegatie afgebroken omdat hhe voorstellen, die de Neder- ct: i regering had gedaan door de w kanen als onvoldoende wer- 1 eschouwd. zjrle voorstellen waren: bereidheid van de KLM om paciteit op de Noordatlanti- irdpute gedurende drie jaar te co zen en te handhaven op het etfan dit jaar. bereidheid van Nederland ■r\ laterale gesprek om te zetten Minister Westerterp in een gesprek tussen Amerika en de andere Europese landen samen. De bereidheid om tussen KLM en PAN AM een soort poolovereen- komst te sluiten, waardoor een deel van het KLM-vervoer aan PANAM zou toevloeien. De Amerikaanse delegatie bleef echter bij haar verdergaande eisen, die voor de KLM zouden neerko men op halvering van haar capaci teit op de Amerika-routes -en die de Nederlandse regeling zowel princi pieel als praktisch onaanvaardbaar blijven noemen. De Amerikanen zeggen zich het recht voor te behouden alsnog een zijdig maatregelen te nemen als hun eisen niet worden ingewilligd. Op de vraag of hij de opvolging van de Starfighter nog als druk middel had gebruikt antwoordde de heer Westerterp: 'als minister van verkeer en waterstaat mag ik alleen maar spreken over verkeersvliegtui gen. Of anderen hierover zullen praten kan ik niet zeggen'. De minister benadrukte, dat de be slissing van de KLM om de stoelen- capaciteit met 25 procent terug te brengen en op die manier 'haar goede wil aan de Amerikanen te tonen' alleen geldt voor de winter- dlenst. Daarna na 1 april is de situatie weer volledig open. Van deze maatregel ondervond de minister bij zijn terugkomst uit Washington zelf de gevolgen: om dat er nu nog maar één in plaats van twéé KLM-diensten per dag tussen New York en Amsterdam worden gemaakt en hij die ene niet kon halen, moest hij in een toestel van British Airways via Londen vliegen. Van de mogelijkheid non stop met Panam naar Schiphol te vliegen, maakte hij géén gebruik. (ADVERTENTIE) HYPOTHEEK tot 130 %/tax.w. PERS. LENING/FINANCIERING. Voor elk doel. zonder te informeren bij buren, werkgever of leveranciers. Postbus 566, Apeldoorn Tel. 05760-37777 (2 lijnen), r 25 18 34 10 21 31 19 24 27 13 35 KÉERDAM De in juni opge- ni! 'Stichting terminale zorg Am- ïasm en omgeving' wil bevorde- >ij t in een bestaand ziekenhuis Du pleegtehuis een afdeling ter ding van stervende patiënten i gezinnen wordt gevestigd. In uit lam en Leiden bestaan al lei n voor zo'n voorziening, hting, waarvan de patholoog- n prof. dr. J. F. Hampe voor- i, heeft gisteren op een sym- in Amsterdam ruchtbaarheid n aan haar plannen. De afge- maanden is nagegaan wat er lt gedaan aan begeleiding van den en hun gezinnen en wel- Jefte aan uitbreiding van ter- zorg bestaat, ioi elsman dr. Thomas West ver- lit isteren de bezoekers van het :az ium over zijn ervaringen in 'sji ristopher's hospice in Londen, e aar geleden opgericht met de iga bedoeling de stervende en jod amilie te begeleiden. De pa id in het hospice, dat het mid- dij idt tussen een ziekenhuis en g pel. worden als gasten behan- i zij mogen elke dag van acht aorgens tot acht uur 's avonds ontvangen, waarbij zelfs ren mogen worden meege- De verpleegsters hebben er ïls een gedeeltelijke dagtaak, ij niet voortdurend met hun ten bezig zijn. IAAG Drie mannen die au a omgebouwd brandblusap- l» knikkers wegschoten, zijn klemgereden en gear- Miï i Te&en twee uur ln de tui noorden agenten van een tnade HaaSse binnenstad 111 de glazen voordeur van ireau bleken drie gaten te tp ?vankeUJk nam men aan ,p 7 kogelgaten waren. Maar vb ar de deur wegstuivende auto -j» de oplossing van het raad- Van een onzer verslaggevers BRUSSEL-DEN HAAG Op 70- jarige leeftijd is gisteren in een ziekenhuis te Brussel overleden prof. dr. J. Schoneveld die sinds 1955 hoogleraar in de oudtestamen tische vakken, hebreeuws en gods dienstgeschiedenis aan de protes tants theologische faculteit (Neder landstalige afdeling) te Brussel is geweest. Vanaf 1940 heeft prof. Schoneveld de Haagse hervormde gemeente ge diend. Bovendien is hij 26 jaar lang voorzitter geweest van de Stichting Scholen der hervormde gemeente in Den Haag. Na zijn emeritaat in 1969 vestigde hij zich in Brussel. Prof. Schoneveld was predikant te Schiedam-Kethel, Alphen aan den Rijn en Groningen. Prof. Schoneveld was van plan bin nenkort als hoogleraar af te treden en zich in Gelderland te vestigen. Aangezien in zijn opvolging nog niet was voorzien, was hem voor één Jaar dispensatie toegekend aan de protestantse theologische facul teit te Brussel. klasse bontmantels MEENT 40 Van onze redacteur wetenschappen LEIDEN Voor het eerst sinds de oprichting, ruim twee jaar ge leden, treedt volgende week de vereniging Wetenschap en evan gelie naar buiten. In samenwerking met de Protestants-christelijke artsenorganisatie wordt in Utrecht een studiedag gehouden over eugenetica. Van onze Haagse redactie DEN HAAG Minister Van Agt heeft aan de procureur-generaal in Amsterdam advies gevraagd over de verdere afhandeling van de omkopingsaffaire rond de Mirage. Van onze soc.-econ. redactie DEN HAAG Het kabinet is er gis teren in geslaagd het over de hoofd zaken eens te worden van het pak ket maatregelen waarmee het de verslechtering van de economie een halt toe wil roepen. De gedetailleerde uitwerking ervan riep echter nog problemen op, zodat besloten is de uitwerking van het pakket op te dragen aan een dele gatie van het kabinet. Premier Den Uyl zei gisteravond na afloop van de vergadering van de ministerraad goede hoop te hebben de maatrege len nog tijdens het weekeinde rond te krijgen en bij het parlement te kunnen indienen. De premier bevestigde dat het gaat om een impuls voor de economie van ruim drie miljoen gulden. Zoals we al berichtten zou rond twee mil jard gulden worden aangewend om de sociale premiedruk te verlichten en de loon- en inkomstenbelasting te verlagen. Een miljard gulden zal worden gebruikt om de bouwsector te stimuleren. Er zullen meer over heidsgebouwen in aanbouw worden genomen. Aangenomen wordt dat vooral de verlaging van de loon- en in komstenbelasting problemen heeft opgeroepen. De PvdA-ministers vin den dat er van deze maatregel geen denivellerende werking mag uit gaan. Men denkt daarom aan een belastingverlaging in een voor iede re inkomenscategorie gelijk bedrag. De confessionele partijen menen echter dat de maatregel dan juist te veel nivelleert en daar is men op dit moment op tegen. Moeilijk is het ook om eventuele maatregelen te treffen ten gunste van het midden- en kleinbedrijf. HELMOND De 31-jarige H. van de E. is in zijn woonplaats op straat neergeschoten. Hij werd in één van zijn benen geraakt. De schietpartij vond plaats voor de woning waar het slachtoffer in de kost is. Volgens zijn eigen verkla ring zou hij een inbreker hebben betrapt. De Helmondse politie trekt deze verklaring vooralsnog in twij fel, er zijn namelijk geen sporen van inbraak gevonden. De reden daarvan is. dat, indien op grond van het nu door de rijksre cherche ingezamelde feitenmateri aal tot verdere actie wordt beslo ten, dit door de justitiële autoritei ten in Amsterdam zou moeten wor den gedaan. In Amsterdam woont de hoofdfiguur, die in deze affaire wordt genoemd de Nederlandse ver tegenwoordiger van de Franse vliegtuigindustrie ing. J. Botter- man. Minister Van Agt wil de mening van de Amsterdamse procureur-ge neraal, omdat de zaak juridisch erg ingewikkeld ligt. Het moeilijkste is te bewijzen dat er inderdaad om kooppogingen door de fabrikant van de Mirage, de Franse vliegtuig fabriek Dassault, zijn gedaan. Mi nister Van Agt verwacht het advies van de procureur op korte termijn. Daarna zal moeten worden beslist, of met de zaak wordt doorgegaan en in welke vorm. Afhankelijk van de geconstateerde feiten, kan mi nister Van Agt besluiten tot een formeel opsporingsonderzoek, dan wel tot het al verdergaande gerech telijk vooronderzoek. Tot nu toe heeft de rijksrecherche onder leiding van de Haagse offi cier mr. A. N. Schimmel informeel de zaak onderzocht. De gehoorde getuigen, onder meer ing. Botter- man en de twee betrokken kamer leden Dankert (PvdA) en Keja (VVD) werden toen op basis van vrijwilligheid gehoord. Bij een for meel opsoringsonderzoek zijn zij verplicht voor de officier van justi tie te verschijnen, terwijl bij het zwaardere gerechtelijke vooronder zoek, de rechter-commissaris al in de zaak wordt gemengd. Zoals bekend heeft het kamerlid Dankert de lont in het kruitvat gestoken door openlijk te verklaren dat hem een aanbod van 1,5 mil joen gulden was gedaan, indien hij gunstig over de Mirage als opvolger Van onze Haagse redactie DEN HAAG De groene kaart, het internationale verzekeringsbewijs tegen motor- en rijtuigenschade, zal worden uitgebreid tot de DDR. Hongarije en Tsjechoslowakije. De kaart geldt al voor de EG-landen. De bedoeling van dit gisteren door de ministerraad genomen besluit is de controle op de groene kaart bij de grens af te schaffen. De ministerraad is er tevens mee akkoord gegaan om Nederlanders die tijdens de oorlog vervolgd wer den en sindsdien zijn geëmigreerd, ook in aanmerking te laten komen voor uitkeringen krachtens de wet vervolging slachtoffers 1940-1945. De regering vindt het een kwestie van solidariteit om deze oorlogs slachtoffers die vaak niet meer kun nen werken, ook in het buitenland te helpen. De ministerraad heeft een voorstel goedgekeurd om het voor Nederlan ders in het buitenland mogelijk te maken in een Nederlandse gemeen te te trouwen. Dat kon tot nu toe niet. Verder heeft de ministerraad ingestemd met een voorstel ge meenteraadsleden in de toekomst een vaste vergoeding voor hun werk te geven in plaats van de geldende presentiegeldregeling. Het raadslidmaatschap zal hierdoor als een part-time functie worden gehonoreerd. De vaste vergoeding wordt afhankelijk van de grootte van de gemeente en zal in de grootste gemeenten tot 15.000 gulen per jaar kunnen oplopen. Tenslotte is een besluit door de ministerraad aangenomen om een aantal ge meenten. meer geld uit de rijkskas toe te delen. De norm hierbij wordt de hoeveelheid bebouwing. Dit be sluit kost het rijk in 1975 rond 76 miljoen gulden. van de Starfighter wilde adviseren. Later verklaarde ook het VVD-Ka- merlid Keja benaderd te zijn met een aanbod van 30.000 gulden. Das sault heeft deze omkooppogingen steeds ontkend, terwijl ing. Botter - man zou heben verklaard dat het slechts om een 'grapje' ging. Dat is een woord dat niet iedereen evenveel zegt, maar we kunnen op het goede spoor komen met een van de stellingen die prof. G. J. P. A. Anders voor deze gelegenheid heeft geformuleerd: 'Basiskennis omtrent de erfelijkheid en erfelijke aandoe ningen hoort net zo goed bij de elementaire vorming als handen wassen en tandenpoetsen'. Eugene tica omvat de pogingen om erfelij ke aandoeningen te voorkomen. Dat kan in sommige gevallen ge beuren door een echtpaar aan te raden, geen kinderen te krijgen. In andere gevallen kan een erfelijke aandoening al in een vroeg stadium bij de ongeboren vrucht worden vastgesteld, waarna op medische gronden abortus kan worden over wogen. Of, maar dat is hooguit een toekomstige mogelijkheid, men zou met biologische technieken actief in de erfelijke eigenschappen kun nen ingrijpen. Dat dat laatste (nog) niet kan. is geen reden om er niet alvast inten sief over na te denken. Want als het ooit wel zou kunnen, doemen er meer en veel moeilijker ethische problemen op, dan waar men nu al mee wordt geconfronteerd. Daarom wordt op de studiedag ook uitgebreid aandacht besteed aan het biologisch onderzoek in deze richting, dat zich vooralsnog met virussen en bacteriën bezighoudt. Dat onderzoek brengt overigens ook zijn heel eigen problemen mee, waarop een van de inleiders, de Leidse biochemicus prof. L. Bosch, dezer dagen in onze krant nog na der zal ingaan. De vereniging Wetenschap en evangelie, waarvan prof. Bosch be stuurslid is, is niet helemaal uit de lucht komen vallen. Toen enkele jaren geleden de Christelijke vere niging van natuur- en geneeskun digen wegens onvoldoende levens vatbaarheid zichzelf ophield, had Steeds meer invaliditeitsuitkeringen Van onze onderwijsredactie UTRECHT Het aantal invaliditeitsuitkeringen aan leraren bij het voortgezet onderwijs is in de periode 1970-1972 meer dan ver dubbeld. Het Nederlands Genootschap van Leraren bij MAVO- HAVO-VWO eist daarom werktijdverkorting en taakverlichting voor oudere leraren. In zijn jaarrede voor het N.G.L. zei voorzitter F. J. Roefs gisteren dat de stijging van het aantal uitkerin gen ontoelaatbaar is. Vooral het aantal uitkeringen wegens zenuw ziekten stijgt onrustbarend. In de genoemde periode steeg dit cijfer voor mannelijke leraren met 160 procent. Dat is aanzienlijk meer dan het cijfer voor de totale cate gorie ambtenaren in de zin van het burgerlijk pensioenfonds. Het is ook veel meer dan in de overige sectoren van het ondersijs, want daar steeg het aantal uitkeringen met tachtig procent. Volgens de heer Roefs zijn deze cijfers bijzon der ernstig, vooral als Je bedenkt dat de helft van de leraren maar een gedeeltelijke betrekking heeft. Werktijdverkorting voor ouder per soneel is ook buiten het onderwijs een steeds belangrijker eis van vakbonden. Ambtenaren hebben dit al enige tijd geleden gekregen. Bij Philips wordt niet alleen werktijd verkorting, maar ook geleidelijke verlaging van de pensioengerech tigde leeftijd geëist, wat inhoudt dat een werknemer vanaf zijn 59ste elk jaar korter gaat werken. wereld kan verbeteren door met de structuren te beginnen, maar hij ziet daarbij de leraren die het werk moeten doen en de praktijk teveel over het hoofd. Als hij niet oppast verliezen zij de vreugde bij het padie snijden. De Amsterdamse psycholoog prof. dr. A. D. de Groot had harde kritiek op het ontbreken van een goed onder wijsplan. 'We kunnen er nog niets van in Nederland', meende hij. 'De herstructurering van het weten schappelijk onderwijs en de mid denschool zijn treffende voorbeelden van die onkunde', zo voegde hij hier aan toe. Prof. De Groot zei, dat onderwijs vernieuwing volgens plan (een door wrocht pakket van voorstellen, ge baseerd op tevoren verzamelde ken nis) moet gebeuren. Anders zullen er te veel fouten worden gemaakt. Hij meende dat er weinig goede ver nieuwingsplannen bestaan en ook dat er nog te veel hokjesgeest in ons land bestaat. een aantal mensen het gevoel dat er wél plaats zou zijn voor een nieuwe organisatie, die zich minder op de zaken des geloofs en meer op de maatschappelijke gevolgen van het wetenschappelijk bedrijf zou richten, aldus prof. Bosch. Thema Als centraal thema voor de uitwer king in de verschillende kringen werd gekozen 'wetenschap en macht'. Dat zou na degelijke voor bereiding moeten uitlopen in een landelijk congres over dat thema. Zo'n congres is er nog niet van gekomen, maar de studiedag die op 23 november wordt gehouden, kan wel als een eerste onderdeel ervan worden opgevat (10.00 tot 16.00 uur. Jaarbeurs Congrescentrum. Utrecht.) Gemeentebelang snoept PvdA zesde zetel af Van een onzer verslaggevers KAMPEN Het centraal stembu reau heeft gisteren de nieuwe uit slag van de raadsverkiezingen in Kampen officieel vastgesteld: door geen van de politieke groeperingen werd een bezwaarschrift ingediend. In Kampen ziet de raad er nu als volgt uit: AR-CH zes zetels, PvdA vijf. SGP twee, Gereformeerde Kie zers twee, KVP een, VVD één. Kamper Gemeentebelang drie, GPV één. Bij de verkiezingen in 1970 ver toonde de raad het volgende beeld: AR-CH zeven zetels. PvdA zes, SGP twee. Gereformeerde Kiezers drie, KVP 1. VVD één, D'66 één. Het confessionele blok ging derhalve één zetel achteruit. De stemmen zul- blok twee zetels. De stemmen zul len waarschijnlijk overwegend bij Kamper Gemeentebelang terecht zijn gekomen, dat in één slag met drie man intrede doet in de raad. Zoals gemeld, heeft de herstem ming in kiesdistrict 17 te Kampen, ingevolge uitspraak van de Kroon in de bekende rode balpen-kwestie, ertoe geleid dat het GPV (L. H. van Dijk), dat op 29 mei één stem tekort kwam, nu ook in de raad zit. Drie raadsleden waren in verband met deze affaire niet toegelaten. De heer C. A. Kranenburg van de PvdA, rivaal van de heer Van Dijk. kwam er ook in. Niet vanwege de vele op hem uitgebrachte voorkeur stemmen, maar dankzij het feit dat zijn partijgenoot W. Dalsem, die op de vijfde plaats stond, vrijwillig was teruggetreden. De laatste rest zetel ging naar Kamper Gemeente belang. Had de PvdA, zo is gisteren gebleken, een paar stemmen meer gekregen, dat was zij ervoor in aanmerking gekdomen. De PvdA had dan haar zesde zetel behouden. UTRECHT Het Milieu Aktiecen- trum Nederland (MAN) is begon nen over het gehele land handteke ningen te verzamelen van mensen die willen protesteren tegen de hef fing van milieubelasting. Het is de bedoeling dat de verzamelde handtekeningen over ongeveer een maand zullen worden aangeboden aan minister Vorrink. Dat zal ge beuren tijdens een protestdemon stratie in Den Raag. (ADVERTENTIE) Beperking' Drs. Roefs wil verder een beperking van de taak van de leraar. Terwijl een leraar met een vaste aanstel ling 26 lesuren geeft, moet een zogenaamde urenleraar 29 uur ge ven. Gezien de zwaarte van de taak en gezien de omvang van de le- raarstaak in andere landen zijn de ze getallen aan de hoge kant. Een andere eis van het N.G.L. is dat de overheid de hogere salarissen in het onderwijs niet zal afromen ten bate van de lagere salarissen. Om greep te krijgen op allerlei onderwijskundige maatregelen met gevolgen voor de rechtspositie van de leraar deed drs. Roefs de sugge stie ondernemingsraden op te rich ten. Een onderneming met meer dan honderd werknemers moet zo'n ondernemingsraad hebben. In het bijzonder onderwijs zou Je dat dus kunnen vragen. De heer Roefs heeft zelf de vereniging die de school waar hij les geeft bestuurt, daarom gevraagd. Omdat de vereni ging meer dan een school beheert zou er niet alleen per school een ondernemingsraad moeten zijn, maar ook één centrale onderne mingsraad. het Nederlands mmji W Waarschuwing' In het algemeen waarschuwde drs. Roefs voor onderwijskundige ver nieuwingen die tot stand komen zonder dat de leraren er achter staan. Hij citeerde daarbij Multatu- li: 'Niet in het snijden der padie is de vreugde: de vreugde is ln het snijden der padie die men zelf geplant heeft'. De minister van on derwijs denkt teveel dat hij de 3de herziene en uitgebreide editie 572 dichtbedrukte bladzijden, royaal formaat gebonden in solide band Behalve een maximale alfabetische woordenschat bevat deze puz zelencyclopedie talrijke rubrieken met namen en woorden in volg orde van letteraantal een uitgave van In den Toren zo lang de voorraad strekt: bij uw boekhandel 6 16 20 22 21 33 24 23 37 13

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 9