Werkloosheid is
Foor driekwart
angdurige zaak
Kissinger wil nauwere
samenwerking Westen
\eztg bedrijf
Papier- en karton
industrie wil
oudpapiervoorraad
DAF, NS en OGEM
werken samen voor
nieuw vervoerssysteem
Dollar moet
flink terug
Werkloosheid
structuur
ti conjunctuur
ora' L
Minder bedrijvigheid
in de haven?
Korter werken
in strokarton
OESO akkoord
met oprichting
energiebureau
Benzineverbruik
bijna weer op
peil verleden jaar
NOTU vreest forse
winstdaling in
tijdschriften-sector
Lagere rente
bij RPS
Hypotheken
niet met elkaar
vergelijkbaar
Lederwarenfabriek
failliet: ontslag
voor 50 personen
Ford tegen toezicht
op lonen en prijzen
NEW YORK VERDEELD
DOW JONES INDEX
büW/KWARTET ZATERDAG 16 NOVEMBER 1974
FINANCIëN ECONOMIE
TPNÓZH29/K29
r. Van den Brink: voortdurende daling winst
n een onzer verslaggevers
4JMEGEN Hoewel de conjunctuur ook in Nederland afbrokkelt, kampt ons land vooral met struc-
iirproblemen. Van de totale werkloosheid ad 4 pet. van de mannelijke beroepsbevolking, bestaat
1 pet. uit conjunctuurwerkloosheid (tijdelijk) en 3 pet. uit structuurwerkloosheid (langdurig),
percentages onthulde dr. J. R. M. van den Brink, lid van de raad van bestuur van de AMRO-
tijdens een rede in Nijmegen.
investeren in gebouwen en
:hines moeten de ontbrekende
fieidsplaatsen worden geschapen,
de structuurwerkloosheid kun-
n verminderen. Maar die investe
ren zijn naar de mening van dr.
i den Brink binnen de onderne-
ïgsgewijze produktie slechts mo-
|ijk bij een acceptabel uitzicht op
l winst. De ondernemer moet
inen verwachten, dat hij bij een
jrote produktie een voldoende
rschot behaalt om de aan het
Hernemen verbonden risico's te
bvaarden.
jbeidskosten
structuurwerkloosheid in Neder-
I is ontstaan, doordat de laatste
J jaren de arbeidskosten in ons
vrijwel steeds sterker stegen
de prijzen van kapitaalgoe-
(machines, installaties),
prdoor werd de factor arbeid
minder in de industrie opge-
tnen en steeds meer uit het pro-
ptieproces uitgeschakeld. Er vond
i voortdurende daling plaats van
winvermogen van het Neder-
idse bedrijfsleven uitgedrukt in
:enten van het eigen vermogen.
Iteijl de rente op de kapitaal-
kt verdubbelde. Wij worden in
geconfronteerd met de
polgen van een jarenlange ont-
keling, die zich duidelijk open-
op een erg ongelegen
ment, nu namelijk de wereld-
lomie worstelt met ernstige
licturele en conjuncturele
jblemen. De werkloosheid heeft
weer dezelfde omvang bereikt
aan het begin van de na-oor-
jse industrialisatieperiode,
peer de situatie in de afgelopen
i jaar is gewijzigd, liet dr. Van
Brink zien aan de hand van
i uitspraak uit 1963 van de toen-
[lige minister van economische
drs. De Pous. Deze stelde
dat Nederland voor structu-
werkloosheid niet langer bang
|oefte te zijn. Ditmaal was ge-
van de na-oorlogse industriali-
Jepolitiek. In 1964 het jaar van
'loonexplosie' was de arbeidsre-
ve op een dieptepunt: 0.9 pet.
i de beroepsbevolking
ensten
pc wordt gezegd, dat de struc-
werkloosheid kan worden be-
Van den Brink van de AMRO-
k heeft in zijn rede in Nijme-
getracht aan te geven wat het
chil is tussen structuurwerk-
leid en conjunctuurwerkloos-
twee tegenwoordig vaak gebe-
e termen. Een conjunctuur werk-
is volgens Van den Brink hij
teen wefk kan vinden ondanks
'eit dat een voor hem geschikte
'splaats in het bedrijfsleven
izig is. De arbeidsplaats blijft
omdat er onvoldoende vraag is
de produkten, die de arbeider
innen voortbrengen,
itructuurwerkloze is hij, die
werk kan vinden, omdat voor
geen arbeidsplaats met de
bij behorende outillage aanwe-
is. Bestrijding van structuur-
f^^loosheid is daardoor een zaak
dra lange adem.
Dr. J. R. M. van den Brink
streden door uitbouw van de dien
stensector. Men schept dan arbeids
plaatsen met relatief geringe in
vesteringskosten. Maar dr. Van den
Brink waarschuwde ervoor, dat we
van een eenzijdige uitbouw van de
dienstensector geen oplossing kun
nen verwachten. Een studie van
het Centraal Planbureau heeft on
langs aangenomen, dat bedrijven,
die in hoofdzaak of vrijwel uitslui
tend gebruik maken van arbeid sa
menhangen met bedrijven die ge
bruik maken van installaties. Met
andere woorden: zonder industriële
uitbreiding geen groei van de dien
stensector. Tot voor enkele jaren
kon structuurwerkloosheid vrijwel
worden voorkomen doordat de in
dustriële expansie ook een omvang
rijke dienstensector nodig maakte.
Toen de investeringen steeds meer
arbeidsbesparend werden, kon die
dienstensector de overtollig gewor
den industriewerknemers (en de
natuurlijke groei van de beroeps
bevolking nog opvangen).
Den Uyl
LUDf)
Dr. Van de Brink ging .in zijn rede
uitvoerig in op de rede van Den
Uyl in Nijmegen, waarbij de minis
ter-president denkbeelden uitte
over zeggenschap over de investe
ringen, afroming van superwinsten,
verlenging van de levensduur van
machines, etc. Pikant detail hierbij
was. dat de AMRO-topman in
dezelfde zaal sprak als Den Uyl een
week of zes geleden.
Dr. Van den Brink vond van de
denkbeelden van de premier, zoals
hij ze in Nijmegen uitte, dat deze
wezenlijk onverenigbaar zijn met
ons economische stelsel.
Zij betekenen in feite een funda
mentele verandering in de orde
ning van het economisch gebeuren.
Indien men, zoals de Minister-pre
sident stelt, de werking 'van het
marktmechanisme op vitale punten
wenst te vervangen door democra
tisch opgenomen gemeenschapsbe-
slissingen. dan tast men ons econo
misch stelsel in het hart aan.
Wenst men dit inderdaad Dr.
Van den Brink is er van overtuigd,
dat het Nederlandse volk dit in
overgrote meerderheid niet wil
dan moet men consequent zijn en
de verantwoordelijkheid voor het
bedrijfsgebeuren verleggen van het
bestuur van de onderneming naar
ok
igemann nog steeds
rode cijfers
MOND De orders, die Kon.
hinefabriek voorheen E. H. Bege-
m in 1973 tegen verliesgevende
zen moest accepteren, hebben
resultaat gehad, dat de uitkom-
over het eerste halfjaar van
nog negatief zijn.
orderportefeuille vertoont een
lelijke stijging, ook voor de
structiewerkplaats. Er zijn vol-
ïde orders om de eerstvolgende
maanden met een volledige be
ing te werken, aldus het bedrijf,
vooruitzichten voor het jaar
geven de directie aanleiding
de verwachting, dat alsdan op
kostendekkende basis gewerkt
kunnen worden. Over 1973 leed
ïmann een verlies van
iooaltBl
4h« r
caansoord neemt
iORG NV Vulcaansoord, fa
int van gasverwarmingsappara-
heeft^het gehele uitstaande
ielenkapitaal verworven van de
onderneming Genyk Pro-
Ltd. in Mitcham (Surrey). De
ilen werden gekocht van Spil-
Ltd., een fabrikant van meel-
iukten en veevoeders, zó heeft
laansoord bekendgemaakt.
~'k heeft ca. 300 werknemers en
lardigt produkten verwant aan
in het huidige produktieassorti-
van Vulcaansoord. Het zijn
voor de consumentenmarkt bestem
de artikelen alsmede apparaten
voor de industrieën. De omzet van
Genyk voor 1974 wordt begroot op
14 min.
Orenstein en Koppel
verwachten
gelijke winst
AMSTERDAM Bij Orenstein en
Koppel (handel in investeringsgoe
deren) is een geringe daling in de
omzetten als gevolg van een terug
gang in de bouwsector opgevangen
door een gunstige ontwikkeling van
de overige activiteiten, aldus een
tussentijdse mededeling. De directie
verwacht dat het boekjaar 1974 met
een vrijwel gelijk resultaat als over
1973 zal worden afgesloten.
Brits bedrijf over
UTRECHT De Leeuwarder Tex-
tielmaatschappij in Almelo heeft
surseance van betaling aange
vraagd. zo is door de heer W. van
Eist. districisbestuurder van
de Industriebond CNV in
Twente, meegedeeld. Vorige week
vroeg het bedrijf voor alle 450
werknemers (300 in Almelo en 150
in Nieuw-Amsterdam) werktijdver
korting van 50 pet aan. Het bedrijf
is in moeilijkheden gekomen door
dat een grote legerorder voor mare
chaussee-uniformen niet aan dit
bedrijf werd gegund, maar in het
buitenland werd geplaatst.
de gemeenschap.
Wil men die consequentie niet
en de Minister-president zegt deze
niet te willen dan moet aan dit
soort discussies snel een eind ko
men. Uitspraken als onlangs door
drs. Den Uyl gedaan zijn namelijk
schadelijk voor de werking van ons
economisch stelsel, dat toch al
kampt met grote conjuncturele en
structurele moeilijkheden en inter
nationale onzekerheid. Psychologi
sche factoren spelen in bepaalde
situaties in de werking van ons
systeem een zeer grote rol. Uitspra
ken als de onderhavig^, kunnen de
problemen alleen maar vergroten:
zij lossen niets op.
Onrealistisch
Dr. Van den Brink is van mening,
dat drs. Den Uyl tot zijn volgens
hem, weinig samenhangende denk
beelden is gekomen, door uit te
gaan van een verdwijnende of na
genoeg verdwijnende economische
groei in de Westerse volkshuishou
dingen. Dit uitgangspunt acht dr.
Van den Brink onrealistisch. Hij is
ervan overtuigd, dat noch het in
dustriële Westen en Japan, noch
ook de communistische wereld deze
gedachtengang tot de hunne zullen
maken. Ook wees hij er op, dat de
Wereldbank uitgaat van een econo
mische groei tussen 1975 en 1980,
die nauwelijks achterblijft bij die
van de achter ons liggende periode.
De President van de Wereldbank.
McNamara. heeft er ook tijdens de
jongste vergadering van zijn instel
ling weer een op gewezen, dat her
vatting van de economische groei
in de industriële wereld een wezen
lijk element vormt voor een effec
tieve aanpak der ontwikkelingspro
blematiek.
Dr. Van den Brink is van mening,
dat Nederland de laatste tijdhieigt
'naar een zeker economisch secta-
risme. Zoals Nederland wat door
holde in de zestiger jaren, toen de
ongekend hoge economische groei
percentages de autoriteiten niet
hoog genoeg waren, zo zijn wij
thans bezig door* te hollen in de
tegenovergestelde richting.
DEN. HAAG Het aantal zeesche
pen, dat een Nederlandse haven
binnenliep, is volgens de jongste
gegevens van het CBS gedaald. In
dè periode januari/juli van dit jaar
kwamen in totaal 27.738 zeeschepen
aan in de Nederlandse havens te
gen 28.601 in hetzelfde tijdvak van
het vorig jaar. De tonnage der aan
gekomen schepen was resp. 165.4
miljoen b.r.t. tegen 179.4 miljoen
De achteruitgang was wat de aan
tallen schepen betreft in Amster
dam groter dan in de Rotterdamse
havens. In Amsterdam liepen 2.991
zeeschepen (12,3 miljoen ton) bin
nen tegen verleden jaar 3.496 (13,7
miljoen ton). In Rotterdam kwa
men 17.502 schepen aan (133.8 mil
joen ton) tegen verleden jaar
18.425 (v.j. 148,5 miljoen b.r.t.).
OUDE PEKELA De strokartonfa
briek Union 400 werknemers
in Oude Pekela begint maandag
met een produktiebeperkïng gedu
rende zes weken. Van de drie kar-
tonoanen komen ,er twee stil te
staan. De mensen in de ploegen
dienst kunnen dan regelmatig een
week thuis blijven. Zij zullen er
financieel geen nadeel van hebben.
PARIJS Te ministerraad van de
uit 24 landen bestaande Organisatie
voor Economische samenwerking
en Ontwikkeling (OESO) heeft zijn
goedkeuring gehecht aan de oprich
ting van een internationaal ener
giebureau dat onder meer tot taak
krijgt de beschikbare hoeveelheden
olie te verdelen in tijden vvan
schaarste. Het hoofdkantoor van de
organisatie in Parijs heeft vrijdag
meegedeeld dat zestien landen
meedoen. Drie andere hebben laten
weten geen belangstelling te heb
ben en de rest weet het nog niet.
De landen die aanstaande maandag
in Parijs de oprichtingsakte onder
tekenen zijn de Verenigde Staten,
Japan, Canada. Oostenrijk. Zwitser
land. Zweden. Turkije en Spanje
alsmede acht van de negen landen
der Europese Economische Ge
meenschap De landen die persé
niet mee willen werken zijn Frank
rijk. Finland en Griekenland. De
andere vijf lidstaten zijn het wel
met de oprichting eens maar slui
ten zich voorlopig niet aan. Dat
zijn Australië, Nieuw-Zeeland, IJs
land, Noorwegen en Portugal.
DEN HAAG —Het benzineverbruik
in ons land ligt volgens de jongste
gegevens van het CBS bijna weer
op het peil van het vorige jaar. In
september jl. werden 358 miljoen
liter motorbenzine verreden tegen
370 miljoen liter in september van
het vorige jaar. Dit betekende een
daling van ongeveer drie pet. Aan
vankelijk lag het benzineverbruik
na de oliecrisis ongeveer vijftien
pet onder het peil van het vorige
jaar. Deze besparing werd geleide
lijk minder: in juli en augustus
was zij nog maar ongeveer vijf pet.
Het naftaverbruik was in september
jl. aanmerkelijk lager dan in sep
tember van het vorige jaar, het
bedroeg 488 miljoen liter tegen 605
miljoen liter. Nafta is de grondstof
van de petrochemische industrie.
Veel omvattend plan voor energiecrisis
CHICAGO (AP) De Amerikaanse minister van buitenlandse -%»ken, dr. Henry Kissinger, heeft
geëist dat West-Europa en Japan zich onmiddellijk bij de Verenigde Staten moeten aansluiten in
een gezamenlijke poging om de werèldenergiecrisis het hoofd te bieden. Als dat niet gebeurt, aldus
Kissinger, staat de wereld een internationale chaos en uiteindelijk het teloor gaan van de vrijheid te
wachten.
AMSTERDAM De toch al niet
blijmoedige verwachtingen van de
Nederlandse Organisatie van Tijd
schrift Uitgevers (NOTU). uitge
sproken in het verslag over 1973,
zijn nog te optimistisch gebleken.
Gevreesd wordt dat het rendement
in de sector in 1974 met zeker een
kwart zal worden aangetast. Oorza- Programma
ken zijn (Je verwachte verhoging
van de papierprijzen en het terug
lopen van het gemiddeld aantal ad
vertentiepagina's met 9 procent.
In een toespraak tot de universiteit
van Chicago richtte de Amerikaan
se bewindsman zijn felle kritiek
meer op de geïndustrialiseerde lan
den dan op de olieproducerende
staten die in grote mate verant
woordelijk zijn voor de energiecri
sis. Het is uiteindelijk onze vrijheid
die op het spel staat, zei Kissinger,
en alleen door gezamenlijk optre
den van de geïndustrialiseerde de
mocratieën kan die gehandhaafd
worden.
Kissinger ontvouwde in zijn toe
spraak een uit vijf punten bestaand
programma om zowel de kwestie
van de oliebevoorrading als de pro
blemen die het gevolg zijn van de
stroom van Westers kapitaal naar
de olieproducerende landen, het
hoofd te bieden.
aan van onze alarmkreten over de
rijkdom van de Westerse wereld'.
Door voorlopig Amerikaanse deel
name aan een conferentie tussen
olieproducerende en olieconsume-
rende landen af te wijzen, voerde
Kissinger een rechtstreekse aanval
uit op de programma's die door
sommige Europese landen, en in
het bijzonder Frankrijk, zijn voor
gesteld. De regering in Parijs heeft
immers al enkele malen aange
drongen op het bijeenroepen van
een dergelijke conferentie.
Reacties
In kringen rond de Franse presi
dent Giscard d'Estaing weigerde
men de rede van Kissinger te zien
als een afwijzing voor het Franse
plan voor een energieconferentie
met alle partijen. Woordvoerders
benadrukten vooral de overeen
komsten in de Franse en Ameri
kaanse visies. Frankrijk wil voort
gaan met het organiseren van een
energieconferentie volgens de lijn,
zoals Parijs ,die ziet. Engeland ver
welkomde Kissingers plan voor
westelijke oliesamenwerking.
Japan heeft zich in beginsel ak
koord verklaard met het Franse
plan voor een olieconferentie, maar
sprak tegelijkertijd de hoop uit. dat
de Franse en Amerikaanse plannen
kunnen worden gecombineerd. Na-
kasone, de Japanse minister voor
buitenlandse handel wilde niet di
rect ingaan op de rede van Kissin
ger. Een Duitse regeringswoord
voerder verklaarde dat van drasti
sche beperkingen in de energie-im
port geen sprake kon zijn. In grote
trekken stond men echter achter
Kissinger.
DEN HAAG In verband met de
rentedaling op de geld- en kapi
taalmarkt zal de Rijkspostspaar
bank van 23 november af beleg-
gingsbewijzen afgeven met een la
ger rentetype dan tot nu toe. Be-
leggingsbewijzen met een looptijd
van 3 jaar zullen van 23 november
af slechts verkrijgbaar zijn met een
rentetype van 8 pet. (nu nog 9
pet). Beleggingsbewijzen met een
looptijd van 4 jaar met eén ren
tetype van 9 pet (nu nog 10 pet),
en beleggingsbewijzen met een
looptijd van 5 jaar met een ren
tetype van 10 jïct. (nu nog 11 pet).
DEN HAAG Het is de klant op
allerlei manieren onmogelijk ge
maakt om hypotheken te vergelij
ken en op basis daarvan een gefun
deerde beslissing te nemen. Dit is
de 'trieste' slotconclusie van een
onderzoek dat de Vereniging Eigen
Huis heeft ingesteld naar de hypo
theekwaarden van zeven grote
hypotheekinstellingen.
Verder is geconcludeerd, aldus
blijkt uit een publikatie in het blad
van de vereniging, dat niet een
hypotheek absoluut vóór iedereen
de beste is. Er is ook een bank, die
zomaar een krediet kan opzeggen.
Een onderlinge vergelijking is ko
pers onmogelijk en verschillende
banken hanteren fikse boetebepa
lingen.
Tijdens het onderzoek is verder ge
bleken dat verschillende kantoren
van een en dezelfde hypotheekin
stelling geheel verschillende infor
matie gaven over de hypotheek-
voorwaarden. Wat betere scholing
van de medewerkers op dit gebied
lijkt de vereniging geen overbodige
luxe.
De Vereniging vestigt er bovendien
de aandacht op dat het renteper
centage bepaald niet het enige is
waarop men dien tit te letten bij de
beoordeling van een hypotheek. Br
zijn meer factoren die de kwaliteit
van een hypotheek bepalen.
De vijf punten zijn:
1) Versnelling van de nationale
programma's voor energiebesparing,
in de eerste plaats door verminde
ring van de vraag, zodat de afhan
kelijkheid van geïmporteerde olie
in de komende tien jaar daalt tot
niet meer dan eenvijfde van het
totale energieverbruik van de geïn
dustrialiseerde wereld
2) Voortzetting van de ontwikke
ling van nieuwe olie-reServes en
andere energiebronnen, waarbij de
Verenigde Staten, Japan en West-
Europa in steeds grotere mate moe
ten overgaan tot net gebruik van
kernenergie, kolen, gas en andere
energiebronnen.
3) ontwikkeling van een program
ma ter bescherming tegen olie
noodsituaties en ter beveiliging van
het internationale financiële
systeem en het scheppen van een
leen- en garantie-instelling die in
1975 en 1976 onder de geïndustria
liseerde landen de ongeveer 50 mil
jard dollar moet distribueren, die
door de olierijke landen in het
Westen worden geïnvesteerd.
4) het geïndustrialiseerde Westen
moet voortgaan de onderontwikkel
de landen die het zwaarst door de
hoge olieprijzen zijn getroffen, op
tenminste het huidige niveau steun
te verlenen.
5) slechts wanneer de olieverbrui-
kende landen tenminste enige ge
zamenlijke stappen tot een duurza
me oplossing hebben genomen, kan
een conferentie met de olieprodu
cerende landen worden belegd.
Kissinger zei dat de olieproducen
ten nu in staat zijn om zonder
enige belemmering de prijzen te
manipuleren. 'Zij trekken zich niets
HEERLEN Aan de vijftig perso
neelsleden van de lederwarenfa
briek Hilda in Heerlen Is ontslag
aangezegd. Dit gebeurde nadat de
rechtbank in Maastricht het bedrijf
failliet had verklaard. Het verzoek
tot uitstel van betaling, werd door
de rechtbank niet ingewilligd, om
dat het ministerie van economische
zaken niet bereid bleek het bedrijf
financieel te steunen. Zelfs met
één miljoen gulden zou het bedrijf
niet te redden zijn, aldus een
woordvoerder van economische za
ken.
Deze week zijn bij het bedrijf nog
160 leren jassen met een waarde
van bijna 100.000 gestolen.
EINDHOVEN DAF, de Nederlandse Spoorwegen en OGEM zijn
van plan op het gebied van moderne openbare vervoerssystemen
te gaan samenwerken, zo heeft DAF meegedeeld.
De drie ondernemingen zijn van
mening dat naast de verdere verbe
tering van het bestaande openbare
vervoer, de ontwikkeling van nieu
we vervoerssystemen wenselijk is
om een bijdrage te leveren aan de
oplossing van de vervoersproblema-
tiek.
Daarom zal de bestaande samen
werking tussen DAF en de West-
du itse onderneming Krauss Maffei
in München voor het 'transrapid-
systeem voor middellange (200-1500
km) afstanden, gezamenlijk worden
voortgezet.
Het transrapid-systeem is geba
seerd op het elektromagnetische
principe waarbij magneten de
functies van de wielen overnemen,
waardoor zeer hoge snelheden (tot
500 km per uur) mogelijk worden,
aldus DAF.
AMSTERDAM De Nederlandse papier- en kartonindustrie wil
in Nederland een centrale voorraad van oud-papier gaan aanleg
gen van tussen de 60.000 en 100 000 ton. Hiermee wil de industrie
voorkomen dat in tijden van dalende oud-papierprijzen de in-
zamelacties verminderen.
PHOENIX President Ford blijft
tegen toezicht op lonen en prijzen
in de Verenigde Staten maar sluit
niet uit dat hij in de toekomst naar
dat middel zal moeten grijpen. 'In
een periode van recessie toezicht
instellen op lonen en prijzen bete
kent absoluut het inslaan van de
verkeerde weg', zo verklaarde hij
donderdag op een bijeenkomst van
journalisten in Phoenix (Arizona).
Op vragen uit zijn gehoor ant
woordde de Amerikaanse president
dat hij 'op het ogenblik' geen ont
wikkelingen voorziet die beheersen
van lonen en prijzen door de over
heid, waarop van vele kanten wordt
aangedrongen. rechtvaardigen.
Fords voorganger Nixon heeft er
enige keren zijn toevlucht toe ge
nomen.
Ford bleek van mening dat het
hoogtepunt van de inflatie in de
Verenigde Staten al achter de rug
is. Hij zag wel in dat de werkloos
heid - nu ongeveer zes procent -
nog zal toenemen maar geloofde
niet dat de Verenigde Staten een
depressie tegemoet gaan zoals zich
in de jaren dertig heeft voorge
daan.
Daarnaast zullen door de partners,
op brede technologische basis, de
werkzaamheden aan de moderne
stadsvervoerssystemen - waaronder
transurban - worden voortgezet.
Uiteraard, aldus DAF, zal de lopen
de studie inzake de wenselijkheid
van en mogelijkheid tot het invoe
ren van een dergelijk vervoerss
ysteem in Eindhoven worden voort
gezet.
Inmiddels is een voorbereidend
plan opgesteld waaraan reeds een
begin van uitvoering is gegeven.
Het ligt in de bedoeling om de
gezamenlijke activiteiten in een
nieuw samenwerkingsverband on
der te brengen, waarin DAF, NS en
OGEM ieder voor eenderde zullen
deelnemen. Dit samenwerkingsver
band zal dan ook deelnemen .in de
in september van dit Jaar opgerich
te vennootschap Transrapid Inter
national (TRI) in Brussel, die de
realisatie van het transrapidsy-
steem in Europa ten doel heeft,
aldus DAF.
FRANKFURT De dollar heeft in
nerveuze handel veel terrein verlo
ren op de Europese wisselmarkten.
In Frankfort daalde het Ameri
kaanse betaalmiddel tot onder de
2,50 mark-grens, in Zurich werd de
laagste koers ooit genoteerd in dat
land geboekt en in Londen was het
Britse pond ten opzichte van de
dollar zeer vast gestemd.
De zware aderlating van de Ameri
kaanse munt is het gevolg van een
uitlating van de Westduitse kanse
lier Helmut Schmidt, dat hij een
revaluatie van de mark niet zou
tegenhouden. Dit, plus de Ameri
kaanse erkenning dat haar econo
mie de terugtocht blaast, is volgens
handelaren de oorzaak van de ge
stadige terugtocht. De centrale
banken hebben bijna niet ingegre
pen om de dollar op koers te hou
den.
Dit zei de directeur van de VereniT
ging van Nederlands Papierfabri
kanten, de heer F. Bloemendaal, ter
gelegenheid van de premiëre van de
voorlichtingsfilm 'Kringloop' in
Amsterdam. Deze film, vervaardig-
door Peter Goemans ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan van
de Vereniging van Nederlands
Golfkartonfabrikanten (VNG), doet
een beroep op de verbruiker van
papier en karton om deze materia
len niet weg te gooien, maar te
verzamelen en weer terug te bren
gen in de cyclus: 'Golfkarton-Oud-
papier-Papier-Golfkarton.'- Er moe
ten nog enige besprekingen gevoerd
worden, maar de heer Bloemendaal
hoopt dat in 1975, ergens in Neder
land, begonnen kan worden met de
bouw van de magazijnen. Het geza
menlijke project van de karton- en
papierindustrie zab een investering
vergen van tussen de 10 en 15
min.
Nederland staat momenteel aan de
top van de wereldranglijst wat be
treft het inzamelen van oudpapier.
In 1973 werd 45 pet. van het totale
Nederlandse karton- en papierver-
bruik ingezameld en opnieuw ver
werkt. In het eerste halfjaar van
dit jaar steeg dit percentage tot 52
pet.
De heer A. Kuyk, voorzitter van de
VNG. vertelde dat er in Nederland
jaarlijks ruim 800.000 ton oudpapier
verloren gaat dat geschikt is voor
verwerking tot nieuw papier en
karton. De heer Kuyk zei verder
dat de film op aanvraag beschik
baar zal worden gesteld aan o.a.
scholen. De film wil er toe bijdra
gen dat de omgeving schoongehou-
den wordt en er geen onnodig gro
te hoeveelheden grondstoffen aan
de natuur worden onttrokken. Hij
voegde hier aan toe dat oud papier
een waardevolle grondstof is en 25
pet. van het Nederlandse huisvuil
uitmaakt.
NEW YORK 14/11
ACP Industries 38%
Alreo 12 44
Allied Chemical 32%
Alum. Co of Am 32%
American Brands 31
American Cao 26%
Am Cyanamld 22%
Am Electr Power 15%.
Am Metal Climax 36%
Am Motors 4%
Am Smelt Pei 17",
Ara Tel Tel 47%
Ampex 31 b
Anaconda 17
Arraeo Steel 22%
Atlant Richfield 89%
Bendlx 23
Bethi Steel 26%
Boeing 19%
Burlington Ind.
31%
26%
22%
15%
35 4
16%
Koersen in Montreal
Bovib
Husky
Nat (las
Mass Kerguson
Nat Resources
Shell Canada
13/11
1 05
14%
134
3 78L
12%
14/11
1.05
14 4
134
3.77L
11%
15/11
1.05 b
14%
134
3.77L
12 4
Can Pacific Ry 13%
Celanese 28 4
Chase Manhattar 28%
Chessle Systeem 52 4
Cbryeier 9%
Clltys Service 43%
Colgate PaimollV' 23 4
Colt Industries 25 4
Coramonw fcdisoi 23%
Cons EdisoD 7 4
Cont Can 25% 5
Cont Oil 42 4
Curtlss Wright 74
Curtiss Wright A
Dart Ind 15%
Deere and Co. 43 4
Dow Chemical 63
Du Pont (El) .04%
First Nat City
Ford Motor
32%
31
Fruehauf
18%
184
Gen Electric
374
36
Gen Fonda
18 4
18%
Gen Motors
33%
33 4
Gen Publ ütll
11
11
Gen Tel Tel
19%
184
Getty Oil
33 4
130
G! lette
254
254
Gtmbel Brothers
18
17%
Goodvear 1 ao P
24%
24%
Gulf OU
17%
174
Illinois
Central Ibd
13%
13%
Instlco
6
5%
Int Busln Mach
82 4
180".
Intern Harvester
19%
20%
Int Nick of Cao
22
22%
Int Paper
40 4
39
Int Tel Tel
16%
4 ek
Johns Man vil le
17 4
17 4
Jones and Lnugh
28 4
284
Kennecott Coppe 38%
37%
Kraft Co
35 4
344
Llng Lemco Voug 10%
10%
Lil'on lod
4
3%
Lockheed Alrcra
44
4
Marcor
17
16%
Martin Marietta
14%
14%
May Dep Stores
22%
22
McDonnell Doug
9%
94
Mobil Oil Corp
33%
33%
Nabisco
264
25%
Nat Cash Reglst
17%
174
Nat Distillers
14%
14%
Nat Gypsum
9%
104
Nat Steel
34 4
34%
Net Lead Ind
14
13%
Olln
Pac Gas and El
Penn Central
Pepelco
Phelps Dodge
Philip Morris
Philips Petr id'i
Procter Gsm hl 874
20%
1%
39%
31%
454
31%
434
43%
84%
RCA 11%
Republic Steel 25%
Reynolds Ind. 51
Royal Dutch Petr 254
Santa F6 Ind. 29%
Sears Roebuck 50%
Shell OU 44%
Southern Oo 10 4
Southern Pacific 28%
Southern Rallw 43%
Sperry Rand 28 4
Stand Uil Callf. 22%
Stand Oil Indian» 884
Studebak Worth 24 4
Sun OU 41%
87%
24 4
40%
Texas Oulf 22
Texas Inst 75%
Transamerlca 6%
Unilever
Union Carbide 434
Unl Royal 6%
United Aircraft 304
United Brands 34
US Steel 384
West Union Tel. 10 4
Westinghouee El. 9%
Wooiworth 114
Induat. öpr^.n til ill. «tol. Mods
12 nov. 659 18 151 77 70 62 66 65 910.2
13 nov. 659 18 151 23 70 20 66 85 886.8
14 nov. 658.40 152.62 69.85 66.83 885.9
Aand. «tol. lot. n. u
12 nov. 15 040 18 240 1.775 369 1.027
13 nov. 16 040 17.690 1.782 484 870
14 nov. 13.540 15.840 1.764 629 870
Allegheny Pnw S 14%
Akzona 124
Am Sandard 9
A rusted Ind. '.ex
12%
8%
25 4
Cerro 12%
Chartoourn C«>rn
Chase Select Fd 3 91L
Columbia Ges 20%
Cominco 26%
Cont Telephone 114
Fluor Corp
Gen Cigar
221
12 4
23.34
204
27 4
10%
22 4
Irit Fiav Free
Int Paper '»4)
Inters pai
Kroger
i/vi- Star Cem
Lehman
Madison Fund
Nat Can
NV Centr A
North West R
16% 164
14 4
17% 17
N Am Philips Co
cioentai petr
Reliance Group
Standard brands
Tandy
Union Electr.
United Electr
tlgl Corp.
10%
6%
12%
174
15 4
14 4
13%
10%