'Bewustwording zwarten
en kleurlingen versneld'
dichtbij
l
ïbmmentaar_ Dr. Beyers Naudé over ontwikkeling in Zuid-Afrika
cozen formateur
iger (1)
2 nger (2)
Fonds reclassering
voor slachtoffers
van misdrijven
Telefoonservice
voor weduwnaars
Rijverbod opgelegd
aan 15 bestuurders
Proces nog
aan de gang
Man schiet
'met scherp'
November-onrust
eerrapp
zefs een 'taalman' helpt niet
vuurtje
zon
|W KWARTET DINSDAG 12 NOVEMBER 1974
BINNENLAND
T5/K7
«rote en alleszins begrijpelijke
de christen-democratische
n voor de figuur van de geko-
rmateur ai of niet in combi
met een beperkt districtenstelsel
dat hij ertoe zal leiden dat ons
k bestel en daarmee onvcrmijde-
ok de christen-democratie, in
blokken worden gesplitst. Het
ook voor ons vast, dat deze
ng minstens de bedoeling is ge-
van die politici uit de progres-
hoek. aan wie het auteursrecht
gekozen formateur toekomt. En
ilgcns hun ontwerp voor een
nstige politieke kaart van Ne-
d de enige rol die nog voor de
n-democratie is weggelegd, zou
ndjde leus bij verkiezingen: 'Zet
christen-democraten naast Den
if: 'Zet er meer naast Wiegel',
ie- [VP, ARP en CHU voor deze
nen-rol niet voelen zoals zij
in de Tweede Kamer ten
jkste hebben laten blijken
en wij heel goed begrijpen,
eft minister De Gaay Fortman
isteren tegengeworpen, dat hij
oorstander is van de 'twee blok-
leer' en dat hij die met zijn
:1 tot invoering van de recht-
gekozen formateur ook niet
willen bevorderen. Wij geloven
minister hierin oprecht is en
at hij er gelijk in heeft, als hij
dat zijn voorstel niet in een
ling zal resulteren. In de prak-
het namelijk zo kunnen lopen,
vóór de verkiezingen niet twee,
drie kandidaten-formateur zou-
ntreden: een socialist, een libe-
een christen-democraat. Drie
aten die natuurlijk geen van
een meerderheid kunnen beha
dus, na de verkiezingen, als
Is een koehandel moeten opzet-
een meerderheidskabinet te
vormen. Kortom: er zou in
loegenaamd niets behoeven te
eren, wanneer de Staten-Gene-
gekozen formateur invoert,
itekent intussen niet, dat dit dan
aar moet gebeuren. Aanvaar-
an het betrokken voorstel zou
aar niet automatisch tot de
ling leiden, maar de verwach-
at het wèl zal gebeuren, is.
bij de progessieven, gewekt. En
om allerlei redenen waarschijn-
:ter, dat zij terstond uit de
worden geholpen. Daarom ho-
rij dat de KVP-afgevaardigde
er Sanden zijn voornemen een
tegen de gekozen formateur in
en. in daden omzet cn dat deze
'ervolgcns zal worden aanvaard.
Paulus VI heeft in een speciale
jtie voor de afgevaardigden naar
•eldvoedselconferentic in Rome
dat de huidige crisis in de
voedselsituatie te wijten is aan
[elijke verdeling van de aardse
en. Hij noemde het, terecht,
dat welvarende landen de ar-
van andere landen tolereren,
us maakte van die gelegenheid
om aan dit internationale ge-
p nog eens het standpunt van
ms-katholieke kerk kenbaar te
over het probleem van de
tenregeling.
tus koppelt beide zaken aan
door te stellen dat het probleem
honger in de wereld niet mag
opgelost door middel van ge
regeling. Overbevolking is na-
nict de oorzaak van de armoe-
inger en ondervoeding in een
deel van de wereld,
p de wereldbevolkingsconferen-
Boekarest enkele maanden gele-
racht de delegatie van het Vati-
iit standpunt naar voren. Ook
/erd gezegd dat de oorzaak van
ende in de landen van de derde
niet in een 'te groot aantal
ligt, maar in het scheefgroei
de sociaal-economische wereld-
lie de rijken rijk en de armen
oudt.
iatste staa* niet alléén. Veel
van de derde wereld, en met
China, hebben de mensheid ook
lalyse voorgehouden waarin het
resten beschuldigd wordt van
d ting op grote schaal van de
raai kelingslanden. Ook zij vinden
r maar eens een eind moet
aan de 'Westerse mythe' dat de
'kla van al hün problemen te
/ast i zou zijn in hun overbevolking,
?e t met het terugdringen van hün
1 ingsgroei een eind gekomen zou
j d w hüun problemen van honger,
mat de, enz.
be
ach
ng
door Aldert Schipper
De directeur van het christelijk instituut in Zuid-Afrika, dr. C. F.
Beyers Naudé had niet de bedoeling zo optimistisch op de Neder
landse televisie te komen als hij jongsleden zaterdagavond vlak
na zijn aankomst in ons land in het journaal verscheen. 'Zelfs al
zou Vorster een verandering willen, ook dan geloof ik niet dat hij
bereid is tot de noodzakelijke fundamentele verandering. Daarom
wil ik geen valse hoop vestigen. Vorster heeft tegen zijn kiezers
alleen gezegd dat er de komende zes maanden iets zal gebeuren.
Maar hij heeft niet gezegd wat. Vorster is niet van plan kleurlin
gen een parlementaire stem te geven, ook al komt er een kleur-
lingenraad'.
Dr. Beyers Naudé is tot volgende
week maandag in ons land op
doorreis naar de verenigde Staten,
waar hij de Reinhold Niebuhr-prijs
in ontvangst zal nemen. Morgen zal
hij in de Utrechtse Jaarbeurs spre
ken met de correspondenten van
het hervormde werelddiakonaat.
'Na de dekolonisatie van Angola en
Mozambique is de bewustwor
ding van zwarten en kleurlingen in
ons land versneld Ze zijn nu met
niets minder meer tevreden dan
met een volwaardig aandeel in het
hele Zuidafrikaanse bestel.
Vorster moet gaan praten met de
echte zwarte leiders, die nu nog op
Robbeneiland of in ballingschap,
leven, de mensen van het Afri
kaanse Nationale Congres. Dat is
de toekomstige regering van Zuid-
Afrika".
Krijgt Vorster van de blanke ge
meenschap ruimte voor zülke stap
pen?
Of de blanken daarop zijn voorbe
reid? Als we nog tien of twintig
jaar de tijd zouden hebben, dan
misschien wel. Maar veronderstel
dat we nog zes of acht jaar de tijd
hebben, is het dan nog mogelijk?
De blanken zien wat er nu in
Mozambique en Angola gebeurt.
Misschien zien ze nu dat er een
nieuwe samenlevingsvorm moet ko
men.
Is er dan nog plaats voor de blan
ken?
De leiders van het Afrikaanse Nati
onale Congres zeggen dat het hun
niet gaat om de huidskleur, maar
om een rechtvaardige samenleving.
Blanken die mee willen doen op
basis van gelijkwaardigheid zijn en
blijven welkom. Maar als ze
doorgaan met een racistische poli
tiek dan is er voor hen geen plaats
meer.
U neemt aan dat er binnen een
jaar of zes a acht een geheel ande
re machtsverhouding zal zijn in
Zuid-Afrika. Kan dat zonder gebruik
van geweld?
Je weet natuurlijk nooit waar de
emoties toe leiden. Maar kijk eens
wat in Mozambique is geheurd. Het
geweld dat er de laatste tijd is
geweest kwam van rechtse opstan
delingen.
Hoe reageerde de zwarte bevolking
op de gebeurtenissen in Mozambi
que?
Met vreugde en verwachting. Dat
waren de algemene gevoelens.
En de blanken?
Angst en onzekerheid Die zijn ge
weldig toegenomen. In Rhodesië,
en in Namibië (Zuidwest-Afrika)
heerst défaitisme. De blanken daar
dachten dat Zuid-Afrika hen tot de
laatste man zou verdedigen.
Het is wel duidelijk dat premier
Vorster inziet dat het zo niet verder
kan. Maar zijn broer, de kerkleider,
lijkt nog steeds vast te houden.
De politicus is veel pragmatischer.
Hij weet dat politiek de kunst van
het mogelijke is. Maar de theoloog
is star en ideologisch. Zijn leiding
is voor de Nederduits gereformeerde
kerk rampzalig. Hij leidde de meest
verkrampte synode die er ooit ge
weest is bij mijn weten. Door te bre
ken met de Nederlandse gereformeer
den heeft Vorster iets onherstelbaars
stuk gemaakt in de verhouding tot
de zwarte gereformeerde kerken.
Later zal het een van de meest
tragische momenten blijken te zijn
geweest uit de hele geschiedenis
van de NG kerk.
Hadden de Nederlanders de breuk
nog kunnen voorkomen?
Dat konden zij niet meer. Zij wa
ren al afgeschreven, nog voordat zij
in Zuid-Afrika aankwamen. De ge
reformeerden en hervormden in
Nederland moeten zich nu toeleg
gen óp versterking' vran" de band.
met -de kleurlingen, de zwarten en
de indiër-kerkert. De synode van de
Nederduits gereformeerde zendings
kerk besloot kortgeleden de banden
met Nederland aan te halen.
De reden voor de breuk met' de
Nederlandse gereformeerden was
hun steun aan het programma tot
bestrijding van het racisme van de
wereldraad van kerken. De wereld
raad heeft ook opgeroepen tot het
terugnemen van beleggingen in
Zuid-Afrika.
Het christelijk instituut stelt naar
de functie van de investeringen op
dit moment een onderzoek in. Maar
dr. Beyers Naudé zegt over zijn
aarzeling op dit punt alvast het
volgende: 'Wanneer Zuid-Afrika
straks door een zwarte regering zal
DEN BOSCH De samenwerkende
reclasseringsinstellingen hebben een
landelijk fonds voor slachtoffers van
misdrijven gevormd. Uit de opbreng
sten van collecten is hiervoor veer
tigduizend gulden vrijgemaakt. Uit
kering uit de pot zal in de 'meest
schrijnende gevallen' gebeuren.
'Het is een experiment, waarvan we
nog moeten afwachten hoe het
werkt', aldus mr. C. van der IJssel
van het landelijk bureau van de sa
menwerkende reclasseringsinstellin
gen in Den Bosch. 'Het is niet zo
dat we kunnen adverteren: bent u
slachtoffer, komt u dan maar even
langs.'
Dr. C. F. Beyers Naudé
worden bestuurd, dan zal het juist
de opgave van de kerken zijn, de
investeerders te overtuigen dat zij
hun geld in Zuid-Afrika moeten
laten, ook al is het dan mogelijk
voor een bepaalde tijd wat minder
veilig belegd. Kijk eens naar Mo
zambique. De zwarte regering van
dat land kan nu profiteren van de
Cabora Bassa-dam, die zo vurig
door velen in het Westen is bestre
den. Het gesprek over investeringen
moet nu meer gaan over de ar
beidsvoorwaarden voor de zwarte
werkers. De zwarte man moet de
normale rechten krijgen die een
arbeider in Europa ook heeft.
DEN HAAG De Crisisgroep We
duwnaars heeft een telefonische in
lichtingendienst in het leven geroe
pen voor een betere voorlichting aan
weduwnaars of andere alleenstaande
mannen met kinderen.
Aanleiding tot deze service is een
nieuwe norm over de bijdrage van
de bijstandswet in kosten die een
alleenstaande man maakt voor de
verzorging van bij hem wonende
kinderen.
Deze norm is niet gepubliceerd en
het gevolg is dat volkomen onnodig
kinderen in tehuizen terecht komen,
aldus de crisisgroep.
Het telefoonnummer 070 - 66.81.11
heeft van maandag tot en met
donderdag tussen 19 en 22 uur een
vaste bezetting.
Van een verslaggever
DEN HAAG ?ij alcoholcontroles
op enkele plaatsen in ons land zijn
dit weekend ruim drieduizend voer
tuigen gecontroleerd. Vijftien be
stuurders (een half procent van het
totaal werd een rijverbod opgelegd,
tegen negen bestuurders (0,3 pro
cent) werd proces-verbaal opge
maakt wegens het rijden met een
te hoog alcoholgehalte in het bloed.
Op onregelmatige tijdstippen zullen
die acties worden herhaald. Tevens
zal de politie ook 'meer routinema
tig' aandacht besteden aan het as
pect alcohol ip het verkeer.
Op dit moment voert de rege
ring van Zuid-Afrika een pro
ces tegen dr. Beyers Naudé.
Het is een proces bij het
hooggerechtshof in Bloemfon
tein. Indien dr. Beyers Naudé
deze appèlzaak zou verliezen,
dan verwacht hij dat de rege
ring stuk voor stuk ook de
zaken tegen zijn medewerkers
weer zal opnemen. Het onder
zoek door de parlementaire
commissie tegen het christe
lijk instituut (vroeger stond
deze commissie onder leiding
van het parlementslid Sehle-
busch. nu wordt zij geleid door
de heer La Grange) gaat ook
nog door en zal naar ver
wacht eind november eindi
gen. Begin februari wordt
verslag gedaan. Gevreesd
wordt dat het christelijk in
stituut dan verklaard kan
worden tot een 'geaffecteerde
organisatie', met als gevolg
dat het instituut geen buiten
landse financiële steun meer
kan ontvangen. Op het mo
ment komt nog tweederde
van de steun voor het insti
tuut uit het buitenland.
Door de processen, het Schle-
busch-onderzoek en door de
(inmiddels opgeheven) vrij
heidsbeperking van dr. Manas
Butlielezi. is het christelijk
instituut bij de zwarte bevol
king van Zuid-Afrika meer
gaan leven. De zwarten zien
nu dat de mensen van het
christelijk instituut ook be
reid zijn de consequenties te
aanvaarden van hun stand
punt.
Van een onzer verslaggevers
BAARN Blijkens een bord op het
tuinhek van dr. Tom de Booy wordt
sinds zondag ln de villawijk van
Baarn 'met scherp geschoten'. Vol
gens voorbijgangers zijn al verschei
dene malen waarschuwingsschoten
gelost uit de windbuks waarmee de
heer De Booy zich in een caravan in
zijn tuin heeft teruggetrokken.
Tom de Booy. tot voor enkele jaren
wetenschappelijk medewerker aan de
Universiteit van Amsterdam, voert al
geruime tijd allerlei acties in Baarn,
onder anderen tegen de burgemees
ter. Deze acties hebben tegenacties
uitgelokt van een groep die zich 'De
tien sterken' noemt. Deze groep heeft
bij de heer De Booy de ramen inge
gooid met stenen waaraan door de
groep ondertekende briefjes waren
gebonden.
Omdat de politie gezegd zou hebben
geen mensen beschikbaar te hebben
om het gezin van de heer De Booy tc
beschermen, heeft deze nu zelf de
bewaking ter hand genomen. De po
litie in Baarn wilde gisteravond niet
meer meedelen, dan dat de recherche
ck-.ende is met een onderzoek.
t ge jkt er veel op dat deze larden
wes o steuntje ir de rug krijgen van
aticaan. Maar het komt ons voor
d overeenstemming van beide
rloo punten maar schijnbaar is. Het
pa aan is gewoon tegen de geboorte-
t ing met behulp van kunstmatige
len- En vanuit dit standpunt
het terug zichzelf op die
cx r duchtig misleidend, Een pro-
van overbevolking mag dan niet
n, omdat overbevolking niet de
t d:< *k mag zijn van de ellende in
wil [root deel van de wereld. Daar
■uu' dus een andere oorzaak voor
)ost' ^en worden en deze krijgt het
uur aan op een presenteerblaadje
boden door een groot aantal
Van onze weerkundige medewerker
De tweede depressie heeft haar
voorgangster in diepte overtroffen.
Tegenover minimaal 975 millibar
bij depressie I, wist nummer twee
een laagste kerndruk van 960 mb.
op de weerkaart te produceren. De
baan verliep via Schotland naar
het zeegebied ten zuidwesten van
Noorwegen. De wind was op de
Hebriden het sterkst met als top-
station ditmaal Tiree met maxi
maal ruim 140 km/uur, oftewel or
kaankracht 12 Beaufort. Grootste
tin minuten-gemiddelde daar:
104 km/uur (11 Bf.).
Aan de voorzijde van een bijbeho
rend frontensysteem boven de Brit
se eilanden, voerden zuid-zuidwes
telijke winden sinds de nacht van
zondag op maandag droge lucht
over ons land. Dat was gunstig voor
ontwikkelingslanden met aan het
hoofd China.
Het Vaticaan gaat ook eigenlijk niet
verder dan het constateren dat de
honger en de ondervoeding niet te
wijten zijn aan 'te veel mensen'. China
en zijn geestverwanten in de derde
wereld doen dit wel. Zij roepen op tot
een omverwerping van de huidige we
reldorde om te komen tot een meer
gelijke verdeling van de macht tussen
de rijke geïndustrialiseerde landen en
de arme derde wereld. Het is zeer de
vraag of het Vaticaan de consequen
ties onderschrijft die veel arme landen
halen uit de stelling 'overbevolking is
niet de oorzaak van alle ellende'.
Daarvoor heeft de officiële rooms-
katholieke kerk zich in heden en
verleden te vaak veréénzelvigd met dc
machthebbers in dc wereld en hun
methoden.
de natte landbouwgronden in zuid
west-Nederland. Verder ivas het
mogelijk vrij zeldzaam in Neder
land een droge bos- of duinwan
deling te maken bij een sfeervolle
stormachtige novemberwind.
Aan de achterzijde van dit front,
dat over zuid-Engeland enige ver
traging opliep door een golfje, be
vinden we ons vandaag en morgen
in een harde tot krachtige westelij
ke stroming met afwisselend opkla
ringen, ook enkele buien, vermoe
delijk het meest in hét Waddenge
bied en het minst in zuid-Neder
land.
Van stormweer in november mag
men niet al te vreemd opkijken:
het is de maand ervoor. Nog vers in
het geheugen ligt de zware storm
van 13 november 1972, die zoveel
bomen tegen de grond kwakte en
uit onze jeugd herinneren we ons
een serie van drie stormen in no
vember 1928; de eerste twee uit
zuidwest, de laatste noordwest. De
ze ontstonden door vroege winter
kou in het hoge noorden Spitsber
gen) en tegelijk zeer zachte weer in
west- en zuid-Europa. In één van
die stormen verging onder meer
het Zweedse houtschip 'Malmö' ten
noorden van Ameland. Een zomer
huisje aan de Nesser Badweg is
naar dit schip genoemd. Een ander
tenonder gegaan schip is de 'Tar
tar'.
Stations in noord-Rusland meldden
Amsterdam
regen
10
0.2
De Bilt
regen
10
0.5
Deelen
regen
10
0.1
Eelde
regen
10
1
Eindhoven
geheel bew
11
0
Den Helder
regen
10
5
Luchth. R'dam regen
10
0.4
Twente
geheel bew
10
0
Vlissingen
regen
10
1
Zd-Llmburg zwaar bew
9
0
Aberdeen
zwaar bew
8
0.1
Athene
geheel bew
17
0
Barcelona
licht bew
18
0
Berlijn
zwaar bew
9
0
Bordeaux
licht bew
17
0
Brussel
geheel bew
10
0
Frankfort
half bew
9
0
Genève
half bew
7
0
Helsinki
geheel bew
7
0
Innsbruck
licht bew
11
0
Kopehagen
geheel bew
8
0
Lissabon
licht bew
20
0
Locarno
half bew
11
0
Londen
zwaar bew
12
12
Luxemburg
onbew
8
0
Madrid
on bew
17
0
Malaga
half bew
19
0
Mallorca
onbew
19
0
Mtinchen
licht bew
10
0
Nice
zwaar bew
15
0
Oslo
onbew
9
6
Parijs
zwaar bew
12
0
Rome
half bew
16
2
Split
licht bew
IC
0
Stockholm
regen
7
1
Wenen
half bew
10
0
ZUrich
licht bew
8
0
HOOG W.VTKR voor woensdag
13
novem-
gistermorgen om 10 uur strenge
vorst: Kojnas -19 graden Celsius,
maar de luchtdruk (1.022 millibar)
daalde daar.
In zuid-Rusland gaf Bogoetsjar in
het land van de Don-Kozakken éen
hogere luchtdruk met 1.030 mb. en
bovendien een stijgende tendentie.
In Finland viel gisteren een groot
deel van de dag flink wat sneeuw
bij lichte tot matige vorst.
Weerrapporten van gisteravond 7 u.
bcr. Vlissingen 0.58-13.14. Haringvlietslui-
zen 2.28-14.53. Rotterdam 3.41-15.51. Sclie-
venlngen 2.02-14.23. IJmulden 2.35-14.56.
Oen Helder 7.07-19.41, Harllncen 0.06-21.48.
Delfzijl 11.01-23.37.
onder redactie van loessmit
Zinnen moeten overzichtelijk en
beknopt zijn. Overtollige woor
den schaden de duidelijkheid
van de tekst. Eenvoudige, ge
makkelijk te begrijpen woorden
verdienen de voorkeur boven
plechtige en moeilijke.
Dat zijn een paar regels uit de
'aanwijzingen inzake indeling en
stijl van ambtelijke stukken,
vastgesteld bij besluit van de
Minister-President van 4 sep
tember 1970'. In die 'aanwijzin
gen' worden voorschriften gege
ven, waardoor de vaak onbegrij
pelijke ambtelijke stukken lees
baar moeten worden zonder dat
je er een stapel woordenboeken
bij nodig hebt.
Er zijn al veel overheidsinstan
ties waar ze echt hun best doen
om gewoon te doen. Als je bij
voorbeeld een paar jaar geleden
de gemeenteraadsstukken van
Amsterdam ter hand nam, had
je wel een flinke portie geduld
nodig om je daar doorheen te
worstelen en dan nog was pas
de helft duidelijk. Tegenwoordig
vlieg je door een centimeters-
dik pak raadsstukken heen en
maar een heel enkele keer stuit
Niet ver van het dorp, waar de
pas 140 jaar geworden Sowjet-
russische vrouw met haar 100-
jarige zoon woont (over wie we
onlangs berichtten), leeft de
vermoedelijk oudste man ter we
reld. Hij heet Medzjid Orudsjogli
Agayew, is geboren in 1835 en
woont ook al in het zuiden van
de Sowjet-Unie, in de bergen
dichtbij de Kaspische Zee. Nu
hij 139 is, vindt Medzjid het tijd
worden om zich in een rusthuis
terug te trekken met zijn tweede
vrouw, die pas 83 is. De vrouw
op de foto is overigens niet zijn
echtgenote. Zij is een dochter
van de oude Agayew en wordt
hier door haar vader gekiekt.
Medzjid heeft in totaal 151 kin
deren, klein- en achterkleinkin
deren. Volgens het Russische
persbureau Tass is de man zo
gezond gebleven doordat hij zijn
leven lang als schaapherder in
de zuivere berglucht gewerkt
heeft.
Een in het Italiaanse plaatsje
Jesolo bij Venetië wonende 34-
jarige Rotterdamse zit in een cel
in Genua, beschuldigd van het
gebruik en bezit van drugs. De
Rotterdamse zou nooit gesnapt
zijh als ze er niet zelf, zij het
onbewust, om had gevraagd. Ze
had een hasj-sigaret gedraaid en
vroeg op straat een vuurtje aan
een man, die zich prompt ont
popte als een rechercheur in
burger en zich ook onmiddellijk
duidelijk als zodanig begon te
gedragen. Hij vond de sigaret er
verdacht uitzien, evenals de ei
genares daarvan en haar metge
zel. Op het bureau bleken de
twee samen tien gram hasjiesj
bij zich te hebben.
Troon Omdat koning Boude-
wijn op 15 november in de Brus
selse St. Michiels-kathedraal het
traditionele Te Deum ter gele
genheid van het 'feest van de
dynastie' zal bijwonen, moet er
ook een troon in de kathedraal
komen. Allen die troon zal de
staat al ruim ƒ35.000 kosten,
want maar één aannemer toon
de belangstelling bij de aanbe
steding van het werk en die wil
het niet voor minder doen. E-
ten De grootste eters van de
V.S., zo blijkt uit een onderzoek
van de universiteit van Dallas,
vind je in de groep van 25- tot
35-jarigen met een inkomen bo
ven de tienduizend dollar. Het
liefst eten ze nog (vooral de
mannen onder hen) een gewone
hamburger of een simpele sand
wich. maar een exotisch hapje
wil er tegenwoordig ook wel in.
je op zinnetjes als 'een globale
integrale benadering van de
ruimtelijke aspecten van de di
verse stedelijke functies in hun
samenhang' of 'met inachtne
ming van de in de paragraaf
uitgangspunten vermelde ver
wachte nominale ontwikkelin
gen, benaderenderwijze gesplitst
in een nominale en een reële
component'. Daar moet je dan
wel echt goed naar zoeken, dus
dit mag een forse vooruitgang
heten.
Op de ministeries gaat ondanks
de voorschriften blijkbaar alles
nog niet naar wens. In 'Contact',
het personeelsblad van economi
sche zaken, wijdt 'Taalman' ten
minste een uitvoerig artikel aan
deze kwestie, compleet met een
voorbeeld van hoe het niet moet.
Taalman verklaart: 'Een goede
stijl is niet iets dat men als een
losjes omgeworpen jasje kan ge
bruiken om een mager stuk pro
za te vermommen als dik, waar
dig staatsstuk. We zullen aan de
hand van een voorbeeld aanto
nen dat zo'n stijl eigenlijk niets
helpt, en dat de magere botten
door dat omgeworpen kleed
zichtbaar blijven'. En dan volgt
het voorbeeld: 'Om een contrac-
tief gevolg van een tendentie tot
revaluatie te neutraliseren, moe
ten flankerende maatregelen
worden genomen, waardoor de
verandering in de wisselkoers
conjunctureel neutraal kan blij
ven. Al deze maatregelen behoe
ven niet onmiddellijk geïntrodu
ceerd te worden, en kunnen
voorshands in petto blijven'.
Als de schrijver werkelijk denk
werk had verricht, zegt Taal
man, omtrent de inhoud en niet
omtrent de stijl, dan had hij bij
het maken van een indelinkje,
een kladje, en het in logische
volgorde zetten van zijn gedach
ten, ontdekt wat ivij bij het
maken van de 'vertaling' ont
dekten: de saus van 's mans
fraaie stijl is de kool van de
inhoud niet waard.
Met zo'n Taalman als voortdu
rende controle en corrector in
de buurt moet er maar weinig
mis kunnen gaan in de ambte
lijke stukken van zo'n departe
ment. Maar dat blijkt een ver
gissing. In het persbericht bij de
onlangs verschenen energienota
staat op pagina 9 het volgende
fraaie taalkundige uitwerpsel:
'De opstelling van de meerjaren
plannen en de gekwantificeerde
oriëntatie op langere termijn
zullen ook de gelegenheid geven
de samenhangen tussen het
energiebeleid en de macro-eco
nomische ontwikkelingen nader
te analyseren'
En dan te bedenken dat zo'n
persbericht meestal een vereen
voudigde weergave van de offi
ciële tekst is.
Alleen al in ons land zijn er vele
tienduizenden oudere en minder
oude mensen, die door chroni
sche ziekten, kwalen of invalidi
teit dag ln, dag uit. jaar ln, jaar
uit aan huis of inrichting ge
bonden zijn. Speciaal voor hen
begon de nationale vereniging
De Zonnebloem vijfentwintig
jaar geleden een Sinterklaasak-
tie: gezonden werd gevraagd een
pakje voor een zieke te maken.
Door die aktle ('zon in de
schoorsteen') is vorig jaar bij
ruim 54.000 zieken van alle ge
zindten een verrassing bezorgd.
En nu het alweer bijna 5 decem
ber is zoekt De Zonnebloem op
nieuw contact met iedereen die
voor een ziek medemens een
pakje wil maken. Het hoeft geen
duur cadeau te zijn, maar wel
een leuke attentie met een rijm
of briefje waar de ontvanger
echt iets aan heeft. De Zonne
bloem heeft voor alle verrassers
een adres en persoonlijke gege
vens klaar liggen van iemand
die hard aan een zonnetje in de
schoorsteen toe is. Een briefje
(met een extra postzegel van 45
cent m de envelop) naar een
van de centrale posten is vol
doende om een te verrassen zie
ke bij wijze van spreken per
omgaand in de bus te krijgen.
In elke provincie zit wel zo'n
centrale post. 'De Zonnebloem te
Emmen', is voor Drente de juiste
adressering. Voor de andere pro
vincies is dat De Zonnebloem te
Groningen, Bolsward, Enschede,
Nijmegen, Utrecht, Vlissingen,
Breda of Heerlen. Zo vindt de
post het wel. Alleen voor de
Zonnebloem-kantoren in Am
sterdam en Den Haag moet er
een nader adres bij: Chassé-
straat 86. Amsterdam en Okker
nootstraat 59, Den Haag-2036.
'Als je naast het bad springt, ben je ontslagen'.
