'Binnenlandse Zaken erg langzaam met wetgeving' luxe warmte in koude nachten Premie ziektekosten niet omhoog voor 100.000 verzekerden tg amro bank De Amro Bank verlaagt de rente op spaarbiljetten en op spaarrekeningen met vaste looptijd. Algemeen scherpe kritiek in Tweede Kamër, PvdA wil spoed met gewestwet Oorspronkelijke plan Oosterschelde veiligste Rijncommissie ziet in kerncentrales geen enkel bezwaar jijzeling 'estament Restje Provi Typisch Europees Te machtig Teeltrëgeling hyacinten is niet geldig 'Luchtvaartoverleg kan onze verhouding tot VS schaden' Abortus Aloha-Hitweek (■ROUW, KWARTET DONDERDAG 31 OKTOBER 1974 BINNENLAND T9-K11 (ADVERTENTIE) Van onze parlementsredactie DEN HAAG De PvdA-fractie in de Tweede Kamer vindt dat de regering het al zo lang toegezeg de wetsontwerp voor de instelling van gewesten nu mar eens snel moet indienen. Bij de begrotings behandeling van binnenlandse zaken dende het PvdA-kamerlid mr. Stoffelen hiertoe een motie in die als steun in de rug voor minister De Gaay Fortman omschreef. De Kamer had algemeen scher- )e kritiek geleverd op het langzame tempo waarin de wetgeving op het departement van binnen- andse zaken en in het bijzonder de gewestwet gestalte krijgt. Minister De Gaay Fortman had er eerder op gewezen dat er binnen het kabinet belangrijke menings verschillen over de gewestwet be staan. Het kabinet is het er over eens dat er sterke gewesten overal in het land moeten komen waarbij er ook een herverdeling van de taken van Rijk en provincie en gemeenten moet komen, maar de regering is het niét eens over de vraag welke taken en bevoegdheden die gewesten precies moeten krij gen en waar ze het geld vandaan moeten halen. Op voorstel van minister De Gaay Fortman is er daarom een speciale 'onderraad' van de ministerraad in gesteld om de problemen op te ossen. De indiening van het be loofde voorontwerp van wat (oor spronkelijk zou dat in juni gebeu ren om allerlei instanties de gele genheid te geven om daarover ad vies uil te brengen) is door deze gang van zaken aanzienlijk ver traagd. 'Ik heb de zaak nu niet zelf meer in de hand, ik kan dus ook geen datum noemen waarop het wetsontwerp naar buiten komt', al- de minister. 44 delen In de discussie over de gewestvor ming is ook het aantal in te stellen gewesten zeer belangrijk. Half no vember publiceert de minister een itructuurschets die Nederland in- leelt in 44 landsdelen. In de Ka- ner is een meerderheid voor ten ïoogste vijfentwintig grote en ster- ce gewesten. 'Voor mij is het getal 44 ook niet heilig', zei de minister. Als we de gewesten als een soort irovincies-nieuwe stijl willen ma ten is 44 inderdaad een te groot aantal. Dat kan verminderen door andsdelen bij elkaar te voegen tot lén gewest', zei minister De Gaay 'ortman. Hij kondigde een grondi- ge reorganisatie van zijn departe ment aan. Volgens insiders is het langzame tempo van wetgeving op het departement mede te wijten aan een onvoldoende bemanning van de staf van het departement. Van der Louw Inzake de burgemeestersbenoemin gen weigerde minister De Gaay Fortman aan het verzoek van frac tieleider Aantjes (ARP) te voldoen om te vertellen wat de toekomstige burgemeester van Rotterdam, An- dré van der Louw, in het gesprek met de minister-zelf had gezegd over de door de confessionelen zo bestreden vorming van het meer- derheids-PvdA-college in Rotter dam. De minister vond het onjuist uit dat gesprek mededelingen te doen. Hij benadrukte wel op grond van alle informaties to tde overtui ging te zijn gekomen dat de heer Van der Louw een geschikte kandi daat voor Rotterdam is. Mr. Aantjes had onderstreept dat Van der Louw als PvdA-voorzitter toch een bijzondere verantwoorde lijkheid heeft gehad voor de gang van zaken in Rotterdam. Minister De Gaay Fortman zei daarop: 'Nie mand heeft mij kunnen aantonen dat de heer Van der Louw in ver band met dit punt niet in aanmer king zou kunnen komen en ik heb toch met vogels van diverse plui mage hierover gesproken. De minister vond het overigens on juist als er colleges door een meer derheid in de raad worden gevormd zonder enig overleg met een min derheid. De heer De Gaay Fortman vond het onnodig wettelijk vast te stellen dat de gemeenteraad in spraak heeft bij de benoeming van een burgemeester. Volgens de grondwet is die inspraak naar de mening van minister De Gaay Fortman al mogelijk en de Kroon wijkt doorgaans niet af van een aanbeveling als de aanbevolen kan didaat ook nog over de vereiste capaciteiten beschikt. Volgens mi nister De Gaay Fortman komt het echter zelden voor dat de gemeen teraad of oo de provinciale staten het eens worden over een en de zelfde kandidaat. De minister van binnenlandse za ken hield vast aan het al lang geldende beleid dat leden van de CPN niet voo reen burgemeester spost in aanmerking komen. Op de achtergrond hiervan speelt kenne lijk het wantrouwen mee tegen communisten als burgemeester in dien in zo'n gemeente grote orde verstoringen plaatsvinden of als het land in oorlogssituatie verkeert. De burgemeester krijgt dan speciale bevoegdheden. Het CPN kamerlid Dragstra noemde dit beleid onde mocratisch en verweet de minister van oude spookbeelden uit te gaan. Hij drong er bij de minister op aan deze zaak nog eens in het kabinet te bespreken. 'Vertrouwelijk' De heer De Gaay Fortman weigerde aan het eind van het debat over zijn begroting in te gaan op vragen van de PPR over het grote aantal van honderdduizend vertrouwelijke functies bij de overheid. Volgens de PPR is dit een belacheüjk groot aantal en is het volstrekt niet no dig dat al deze functies vertrouwe lijk zijn. Het verleden van iemand die naar zo'n functie solliciteert wordt eerst door de BVD onder zocht. De minister wilde deze zaak daarom eerst bespreken in de spe ciale kamercommissie voor de vei ligheidsdiensten. Ook de BVD-ac- ties tegen journalisten horen daar volgens hem thuis. Hij zal de BVD- activlteiten jegens een Journalist van Vrij Nederland daar ook bin nenkort bespreken, zo zei hij. Minister De Gaay Fortman zei aan het eind van het debat op zichzelf in te stemmen met een motie van de PvdA waarin om snelle indie ning van het wetsontwerp voor de gewesten wordt gevraagd. Hij had echter wel bezwaren tegen de tekst van de motie en zal als de motie op dat punt niet wordt veranderd, hem niet kunnen uitvoeren, voorspelde hij. Een motie van het PPR-Kamerlid Van Gorkum om de ambtenarensa larissen van meer dan 50.000 gul den te gaan aftoppen wees hij van de hand. De minister vond dat hij de Inkomensnivellering bij de amb tenaren niet kan beginnen zolang er geen algemeen inkomensbeleid door het kabinet op dat punt is geformuleerd.' Dat algemene inko mensbeleid zal bekend worden in de nota inkomensbeleid die het ka binet momenteel voorbereidt. DEN HAAG De unie van water schappen heeft er bij de regering op aangedrongen zich uit t espre ken voor de oorspronkelijk gekozen afsluiting van de Oosterschelde. De unie heeft dit gedaan in een telegram aan de regering. In dit telegram zegt men kennis te heb ben genomen van de onaanvaard bare vertraging, die zal optreden als bij afsluiting van de Ooster schelde zal worden gekozen voor de zg. storm-stuw-caissondam. In haar beroep op de regering zegt de unie gelet te hebben op de veiligheid. Als het om elektrische dekens gaat, heeft Inventum daarin de veiligste keus. En elke deken Is gegaran deerd veilig door zwak stroom. Kema-Keur! 3 Jaar garantie. Slaap 'op' of 'onder* Inventum royaal, luxueus, warm en donzlg-llcht! Dan bent u behaaglijk gewapend tegen de winter van Inventum.»*. de doorgewinterde warmtespeclallsten. INVENTUM Van een verslaggever COLMAR Zelfst als over 25 jaar honderd kerncentrales in het stroomgebied van de Rijn normaal zouden werken, blijft deradioacti viteit van het Rijnwater nog ver beneden de normen die Eurato'm heeft opgesteld. Er is dus geen en kel gevaar voor de drinkwatervoor ziening op dit punt, aldus een werkgroep van de Internationale Rijncommissie. Het rapport werd aangeboden door de directeur van het Rijksinstituut voor de volksge zondheid, dr. J. Spaander. Uit metingen van de werkgroep blijkt, dat de radioactiviteit van het Rijnwater sinds 1963 iets is teruggelopen. De hoeveelheid wordt nog voornamelijk bepaald door ou de kernproeven in de atmosfeer, en maar voor een gering deel door lozingen van kerncentrales, aldus dr. Spaander. De theoretische honderd kerncen trales (West-Duitsland heeft er veertig gepland) zouden een stra lingsdosis van een halve millirem per jaar via het Rijnater geven. De werkgroep acht tien millirem aanvaardbaar. Als er rond de eeuwwisseling weer vis in de Rijn zou leven, zou het eten van twee ons vis per week een stralingsdosis van acht millirem opleveren. De werkgroep heeft bij zijn berekeningen het bestaan van opwerkingsinstallaties voor ge bruikte kernsplijtstof buiten be schouwing gelaten. In het algemeen stijging met 16-18 pet.? Van een verslaggever UTRECHT Twee verzekeringsmaatschappijen hebben besloten- hun premies voor ziektekosten-verzekering in 1975 niet te verho gen. Het zijn 'Oost-Nederland' met 45.000 verzekerden (een stich ting die werkt als 'bovenbouw' van ziekenfondsen in. Goor, En schede, Doetinchem en Deventer en de VSZ met 55.000 verzeker den (de bovenbouw van het central ziekenfonds in Tilburg. Oost-Nederland geeft ook in 1974 de toegestane premieverhoging niet volledig toegepast. Omdat het er naar uitziet dat de vrije (niet wet telijk verplichte) reserve bij een ongewijzigd beleid groter zal wor den dan nodig is, is besloten de premie volgend jaar niet te verho gen. Ook bij de VZS ('stichting voor verzekering van ziekenhuis kosten en specialistenhulp') speelt de stand van de vrije reserves een rol. De heer Th. F. ?£ok, voorzitter van de Contactcommissie landelijke or ganisaties van ziektekostenverzeke ring. zei dat de meeste verzeke ringsmaatschappijen hun premies volgend jaar wèl zullen moeten aanpassen. Met het ministerie wordt onderhandeld over het maxi mum-percentage. De heer Kok ver wacht, dat een premiestijging van 16 18 procent zal worden toege staan. mede gezien de verwachte stijging van de ziekenhuiskosten met twintig procent in 1975. HIJ acht het overigens wèl waarschijn lijk, dat lang niet alle verzekeraars de toegestane maximum stijging volledig zullen toepassen. frij Nederland: )e gijzeling in Schevenlngen, An dré van der Louw in Rotterdam en ibortus in Nederland bepalen deze peek voor een belangrijk deel de nhoud van de opiniebladen, n Vrij Nederland schrijft Rudie ran Meurs: 'De conclusie ligt voor hand, dat de Nederlandse over- teid de gijzeling in de Schevenirtg- strafgevangenis voornamelijk lan zichzelf te wijten heeft. De ecente gebeurtenissen zijn dan ook e rekening voor een halfslachtig n inconsequent beleid'. Over het bortus-arrangement merkt het lad op: 'Het kabinet is gered, laar of dat een reden tot tevre- enheid is is nog maar de vraag. Vant wéér is gebleken, hoe hals- tarrig de confessionelen zijn als et om hun slinkende achterban aat'. )e gereformeerde gynaecoloog P. E. Rhemrev, gespecialiseerd in het errichten van de abortus na waalf weken (in het Elisabeth's rasthuis in Haarlem) zegt: 'Van gt moet begrijpen, dat hij niet Heen minister voor de katholieken i'. En ook: 'Het kernpunt is, dat e politicide schuld dragen. Ze reten, dat er sinds 1969 abortussen rorden gedaan, maar er is zes jaar llemaal niks aan gedaan. Als er en politieke beslissing was geno- ïen, dan waren er geen abortuskli- ieken geweest, dan was er geen robleem-Bloemenhove geweest, laar nu als morgen de RKPN aan e macht komt, gaan er heel wat okters in het gevang'. N presenteert verder een speciale ijlage over Vrouwen: gelijke lo- en, gelijke kansen? 'e Nieuwe Linie: ndré van der Louw schrijft op erzoek van De Nieuwe Linie op dé oorpagina* van dit blad een soort oütiek testament'. (Toch word ok ik achtervolgd door het trauma in de macht van Schmelzer). 'uilen KVP en AR de druk van de ichterzijde in de richting van po- tiek overspel kunnen weerstaan ls straks fundamentele zaken als instafroming, een rechtvaardi- er grondpolitiek en versterking an de zeggenschap van de werk- emers aan de orde komen?', zo aagt hij zich af. arjo van Soest noemt het abortus- ikoord in feite een schijnak- Dord, dat een de feitelijke abor- is-situatle niets verandert. Rudie agie zet uiteen, hoe 'justitie een aper tot een gijzeling dreef'. Le- icka Roozendaal van Rode Hulp it Eindhoven, die zioh heeft bezig houden met de beide Palestijnen: 5ie gijzeling had voorkomen kun- enworden, als Tamimah eerder bij oeri was geplaatst. Tamimah had in gunstige invloed op Noeri; hij >u zo'n actie beslist hebben ontra- ;n'. in Nagel merkt over de nieuwe -ijdelijke) voorzitter Ien van den euvel van de PvdA op: Ten van en Heuvel gaat een niet gering alf jaar tegemoet. Als het een an was zou je zeggen: hij kan jn borst nat maken. Ik kan het niet helpen, nu het om een vrouw gaat, het dubbele te moeten uit spreken'. Haagse Post: Op het omslag van de Haagse Post een karakteristieke fotografie van André van der Louw met als tekst 'Enkele reis Rotterdam' alsof hij er nooit meer vandaan zal komen. Van der Louw: 'Ik kom uit een rood nest' en 'De MULO was het hoogste dat voor mij als eenvoudige arbeidersjongen bereikbaar leek. De Hogere Burger School was toch niet voor ons soort mensen'. Hij zegt verder: 'Het zou best eens kunnen dat het binnenkort allemaal in Rotterdam gaat gebeuren, weet je wel'. En dat sluit dan mooi aan bij HP's terugblik op' het laatste restje Pro vó in Nederland: het afscheid van CCC-incorporated, de enige Neder landse popgroep, waarvan Veronica nooit één noot liet horen. De muzi kale commune is ermee opgehou den. Jaap van Beusekom: 'Ge schiedkundig bezien vind ik het erg verantwoord, zoals het is gegaan. Roel van Duyn is wethouder in Amsterdam en CCC houdt ermee op. De cirkel is mooi rond'. In HP verder een interview met NKV-voorzitter Wim Spit, die met de rug tegen de muur staat. 'We kunnen inderdaad niet die kracht ontwikkelen, die we graag willen. En de werkgevers zien heus wel in hoe we ervoor staan. Maar ik geloof niet dat ze de vergissing zullen maken te denken, dat de vakbewe ging helemaal niks meer zou kun nen'. Hervormd Nederland: Janet Mondlane is bekend als voor vechtster van het Frelimo, de be vrijdingsbeweging van Mozambique. Jac. Vroemen in Hervormd Neder land: Maar u bent blank... Janet: 'Een typisch Europese opmerking is dat. Een Mozambikaan zou dat nooit aan de orde stellenEuro peanen denken gewoon racialer'. HN praat met Daan Schut en Eg- bert Nijeboer van het Gereformeerd Vredesberaad. Bij het jongste ka merdebat over de defensie hebben -zij een vijftal parlementariërs met christelijke achtergrond gevolgd op het punt van de nucleaire bewape ning. Het tweetal is niet bijster enthousiast over de uitkomsten. Schut: 'Onze actie zal in het parle ment niet veel uithalen, wel laten we zien hoe je politiek actief kunt zijn'. In een commentaar over de abortus zegt Hervormd Nederland: 'Ten minste zo belangrijk las een goede, duidelijke wetgeving is de vorming van het persoonlijk geweten. Daar aan kunnen de kerken een belan grijke bijdrage leveren*. De her vormde synodepraeses ds. J. C. H. Jörg noemt zijn functie 'een men- selijk-onmogelijke taak'. Hij meent dat vele plaatselijke gemeenten erg introvert en tevreden met zichzelf zijn en er nauwelijks behoefte aan hebben iets te weten van de zaken die de landelijke kerk aangaan. En over politiek op de kansel? Ds. Jörg: 'De kerk heeft een politieke taak. Maar dat is wat anders dan- partij-politiek. De kerk kan zien niet vereenzelvigen me.t do mening van een bepaalde politieke par tij De Groene: 'De zogeheten principiële overtuiging die de confessionele partijen ten aanzien van het abortusvraagstuk in stelling hebben gebracht, is meer dan een normaal mens kan verdragen. In leder geval wordt het ons te machtig'. Letterlijk en fi guurlijk een frontale aanval op de voorpagina van De Groene Amster dammer. De toorn richt zich op het feit dat de confessionelen jaren lang de ogen gesloten zouden heb ben gehouden voor het onderbre ken van zwangerschappen tot en met elf weken en de zaak over de twaalf-wekengrens ethisch niet meer kunnen accepteren. De Groe ne laakt het achterwege blijven van een confessioneel wetsontwerp inzake abortus en beschouwt het optreden van minister Van Agt en de zijnen als een politieke steek onder water met religieuze beginse len als dekmantel. 'Dat sommigen ter linkerzijde menen voor dit ge- huichel het nodige respekt te moe ten tonen, is treurigmakend'., aldus het blad. In een beschouwing over de ont wikkeling in de partij wordt van de PSP gezegd dat het een voorhoede partij op de rand van buitenspel is geworden. Paul Brill vraagt zich af of de PSP aan het hinderlijk vol gen van een aantal beleidsonderde len in plaats van het presente reren van meeslepende beleidsal ternatieven op langere termijn haar bestaansgrond kan ontlenen. Veel aandacht is er voor de be drijfssluitingen, met name die van Singer Nederland en de Limburgse broodbakkerijen. de naam van. Rotterdams nieuwe burgervader André van der Louw te verbinden met het blad Aloha. In de tijd van Van der Louw heette het blad toch werkelijk nog Hit week. In 'Van Aloha tot Rotterdam' wordt uitgebreid ingegaan op de voorgeschiedenis van de veel be sproken burgemeestersbenoeming. d-. Maasstedelijk problematieken en de man om wie alles draait zelf. In een vraaggesprek zegt hij zich te realiseren dat hij als burgemeester niet in de positie vérkeert aan we zenlijke maatschappelijke veran deringen te werken. Van der Louw heeft de manier, waarop hij de afgelopen maanden binnenstebui ten is gekeerd, bepaald niet als leuk ervaren. Hij wil open gesprek ken hebben met het Rotterdamse bedrijfsleven en zegt 'ik geloof dat de belangen van de werkers en de ondernemers best onder één noe mer te vangen zijn'. DEN HAAG De verordening hya cintenteelt - recht van het Pro- duktschap voor Siergewassen; die een oppervlaktebeperking voor de hyacintenteelt in ons land inhoudt, is ongeldig. Het Europese hof van justitie in Luxemburg heeft dit gis teren uitgesproken. De vraag, of de produktschapsrege- ling wel in overeenstemming is met de EG-regeling, was aan het hof voorgelegd door de rechtbank Haarlem. Deze had een rechtszaak te behandelen tegen de bollenteler J. W. J. van Haaster uit Hillegom, die hyacinten had geteeld zonder over een 'teeltbewijs' van het pro- duktschap te beschikken. Volgens het produktschap vreest de organisatie van hyacintentelers in Nederland (de vereniging 'De hya cint') dat het geheel vrijlaten van de hyacintenteelt over enige jaren tot een katastrofale overproduktie zal leiden. Hyacinten kunnen na melijk op een bijzondere wijze ver meerderd worden. Wester terp in brief aan Kamer: Van een verslaggever DEN HAAG Minister Westerterp vreest ernstige gevolgen van de Amerikaanse voorstellen bij de luchtvaartonderhandelingen. Volgens de minister beperken die voorstellen (die er opneerkomen dat de KLM haar capaciteit op de Noordatlantische route met vijftig procent terugbrengt) zich niet tot het luchtvaart-politieke vlak. 'De ingreep zou zo zwaar kunnen zijn dat de economische consequenties de algemene verhouding tussen de VS en Nederland zullen kunnen raken', aldus de bewindsman, die de Tweede Kamer een overzicht gestuurd heeft van de stand van za ken bij het overleg. Uit dat overzicht blijkt dat de Ne derlandse delegatie niet aan de Amerikaanse wensen tegemoet ls gekomen. 'Zelfs een compromis zou de KLM en de Nederlandse econo mie onredelijk hard treffen', aldus de minister. Het overleg zal in de week van 11 november in Washington voortgezet worden. Minister Westerterp hoopt de Nederlandse delegatie naar die besprekingen zelf te leiden, mede omdat dat overleg naar zijn me ning niet los gezien kan worden van de algemene politieke verhou ding. De Amerikaanse voorstellen zouden een zware ingreep in de Noordatlantische route van de KLM betekenen en de gevolgen zouden ook op andere KLM-lljnen merk baar zijn in verband met het nage noeg uitsluiten van transitovervoer. Er zou ook sprake zijn van een direct nadelige invloed op de werk gelegenheid. Volgens de minister zou het voordeel voor de Ameri kaanse Tanam' in geen verhouding staan tot het nadeel voor de KLM. (ADVERTENTIE) (Ingezonden Mededeling) De Tijd: De pil die een crisissituatie (in het kabinet) had kunnen voorkomen, is er nog steeds niet, meldt het week blad De Tijd in een verhaal over de abortus-kwestie onder de kop 'Bur ger zei: kalm aan maar met dat abortusinitiatief'. De aan dit blad medewerkenden juristen dr. J. D. van der Meulen en mr. J. J. Ab- spoel zetten vraagtekens achter de nieuwe wetgeving ter bestrijxing van het alcoholgebruik n het ver keer, die morgen ingaat. Van der Meulen: 'Nieuwe alcoholwet zou weieens averechts effect kunnen hebben' en Abspoel: 'Met een bor rel teveel op ben je nu een misda diger in het verkeer'. Hans Amesz zet in een uitvoerig gedocumenteerd artikel uiteen, hoe Singer in Amerika zijn Nijmeegse vestiging liet vallen'. Het is een verhaal over bijna twee jaar gesol en allerlei vrome beloften uit 'God's own country' en zijn conclu sie is dan ook: 'De arbeider staat weer machteloos'. Verder in De Tijd een verhaal over de 'strijd om de straaljagers'. Elseviers Magazine: In navolging van anderen maakt ook Elseviers Magazine de fout door Ds laatste tijd konden we als Amro Bank vrij regelmatig rente verhogingen aankondigen. Nu ligt het anders. Door ontwikkelingen op de kapitaalmarkt zien wij ons genoodzaakt de rente op spaarvormen met een beleggingskarakter te verlagen. Deze rente verlaging heeft uitsluitend betrekking op bedragen die worden gestort vanaf 1 november 1974. De situatie wordt dan de volgende: 5jaars-spaarbiljetten: 10% (was 101/2%). Spaarrekeningen met een vaste looptijd van 3 jaar: 8% (was 9%); van 4 jaar: 9% (was 10%); en van 5 jaar: 10% (was11%). De rente op de overige spaarvormen blijft ongewijzigd; van 5'/4 op het bekende Amro spaarboekje tot 1 QVs voor het Amro Eigen Huis Spaarplan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 5