Het werk van de eerste
Amsterdamse fotografen
De andere wintermantel
Uw probleem ook het onze
Burgemeesters zijn niet best verdeeld
Interessant weerzien
met saxofonist Konitz
de Bijenkorf
Kijkboek rondom eeuwwisseling
Voor militairen
nu ook boete
Uitwijk studenten
naar België straks onmogelijk
Slotconcert van jazz-festival
B»oe595.-
298.
Un3895.-
695.-
TROUW/KWARTET DINSDAG 29 OKTOBER 1974
AMSTERDAM In de laatste
van de zeven éeuwen Amster
dam, die volgend jaar worden
voltooid, heeft de documentatie
een waardevolle ondersteuning
gekregen in de fotografie. Die
was een lang mensenleven ge
leden nog jong, onvolmaakt,
maar ging een ongekende di
mensie verlenen aan de ge-
schiedbeschrijving.
Foto's van weleer vormen essentiële
onderdelen voor de kijkboeken, die
reeds van de persen zijn gekomen,
maar die in de komende maanden
bijna ononderbroken de stroom van
Amsterdam-boeken zullen verbre
den. De hoofdstad wordt ln toene
mende mate te kijk gesteld in al
lerhande uitgaven, die vooral de
glorie van het verleden zullen be
nadrukken.
Een recent voorbeeld van een his
torisch Amsterdams album is een
verzameling fotografieën die rond
om de laatste eeuwwisseling zijn
gemaakt, werkstukken van onder
scheidene fotografen. De meeste
van hen zijn anoniem, maar van
sommigen is de naam bekend, zoals
A. Jager, P. Oosterhuis. J. Vlieger,
A. T. Rooswinkel, de gebroeders
Douwes en de befaamde Jacob Olie.
Meer dan tweehonderd goed belich
te en minder goed belichte en
uiteraard zwart-wit-foto's zijn bij
eengebracht in de bundel 'De
vroegste foto's van Amsterdam'. Ze
zijn afkomstig van de rijk voorzie
ne Historische Topografische Atlas
van de gemeentelijke Archiefdienst
van Amsterdam. Men maakt al
kijkende kennis met het kunst
historisch aspect van de vroegere
fotografie. Heel in het begin is het
nog grotendeels een 'voortzetting
van schilderen of graveren met an
dere middelen'.
De straat
In dit fotoboek valt het accent op
foto's van straten, pleinen en
grachten, waarbij de indruk wordt
gewekt, dat de fotograaf van weleer
de vroegere zondagmorgen heeft
gekozen om in een niet meer weer
kerende stilte stadsbeelden vast te
leggen. De meeste opnamen zijn
dan ook zonder mensen. Het gaat
om de werkelijkheid van het
straatbeeld. Dóór is het de samen
steller Kees Nieuwenhuyzen, ook
vooral om te doen geweest. Het
veranderende uiterlijk van Amster
dam in de tweede helft van de
negentiende eeuw spreekt uit deze
fotogalerij, die een onvoorstelbare
Amsterdamse wereld in beeld heeft
gebracht.
Men ziet de Jodenbuurt, toen die
nog fungeerde als de hartkamer
van het 'Jeruzalem van het Wes
ten', de mensen in de voor ons
ouderwetse kledij, onbekommerd
midden op de straat, bij handkar
ren. Daar is de lommerijke Planta
ge, waardoor men een kogel kan
afschieten, de Botermarkt, het hui
dige Rembrandtsplein, met pittores
ke beelden van bijna louter rust.
Het Rokin was nog niet gedempt
en de Dam had als een buurman de
Beurs van Zocher, op de plaats
waar nu de Bijenkorf staat. Over
het Koningsplein reed de paarden
tram en het Paleis voor Volksvlijt,
met passanten, pronkte aan het
Frederiksplein. Het Kerkpad, nu
Hugo de Grootkade, en de Amstel-
veenseweg droegen een landelijk
karakter. De ongedempte Elands
gracht met het Fort van Sjako
(Justus van Maurik) is reeds lang
een overlevering. Veel in dit boek
werk behoort tot de facades. Daar
op wijst Wim Klinkenberg in een
indringend geschreven nawoord.
Hoe realistisch de foto's ook pogen
te zijn, de romantiek dringt zich
toch onwillekeurig op. Amsterdam
was in die tijden echter vuil, vies
en ongezond, met een krottenbe-
stand en een lompenproletariaat,
die te gemakkelijk door nostalgie
wordt verdrongen. Daarom is deze
uitgave mede een sociaal document.
Andermaal het zoveelste kijkboek
over een stad. waarop men nimmer
uitgekeken raakt.
De vroegste foto's van Amsterdam.
Uitgave: Van Gennep-Amsterdam.
De paperbackeditie kost voor 1 no
vember 19,90, daarna 25, de ge
bonden nitgave kost resp. 29.50
en 30.
Rfs
zijn verdwenen. Alleen bestaat er
nog de mogelijkheid om licht arrest
te combineren met een strafdienst.
De Botermarkt (Rembrandtsplein). Links Reguliersdwarsstraat, rechts Halvemaansteeg
streeks 1870.
DEN HAG Militairen, die de
krijgstucht overtreden, kan per 1
november als straf een boete wor
den opgelegd. Deze is een hoofd
straf en Kan niet in combinatie met
andere straffen worden opgelegd. De
laagste boete is 2,50, de hoogste
50. De invoering van de boete is
één van de belangrijkste wijzigin
gen inzake het straffenstelsel. De ai
niet meer gebruikte straffen, zoals
streng arrest, tuchtklasse en verla
ging, zullen uit de wet worden ge
schrapt. en ook bijkomende straffen
Ds. Brucks - Youth for
Christ - in Spuikerk
AMSTERDAM Zondag a.s. 19 uur
leidt ds. George Brucks, voorzitter
van Youth for Christ de dienst met
belangstellenden in de Spuikerk.
Medewerking verleent het koor van
het St. Vituscollege te Bussum, on
der leiding van mej. Pia ten Hagen,
aan het orgel Plet van Egmond. In
de zondagavonddiensten op 10, 17
en 24 november gaat voor ds. R. J.
van Pagée.
Van onze cnderwijsredactie
LEUVEN België overweegt
een studentenstop voor de me
dische faculteit, zoals die in de
meeste West-Europese landen al
enkele jaren bestaat. Dat zou be
tekenen dat Nederlanders die
hier uitgeloot wurden voortaan
ook niet meer in België terecht
kunnen.
België heeft het tot nu toe zonder
studentenstop kunnen stellen. De
situatie is ook minder nijpend om
dat de snelle groei van het aantal
studenten dit jaar tot stilstand
kwam
De Belgische regering overweegt nu
toch een studentenstop voor medi
cijnen, omdat er anders een over
schot aar. artsen dreigt te ontstaan.
Bovendien stijgen de kosten van de
medische opleiding zo snel, dat het
niet verantwoord lijkt alle gegadig
den toe te laten. Als er een beper
king van het aantal studenten
komt. zal de toelating niet door een
algemene loting, maar door
geschieden.
r o
zen
ode
lan
In België studeren ongeveer^
duizend buitenlanders van
helft afkomstig is uit de ontfc
lingslanden. Enkele jaren g acj
heeft de Belgische regerini
aantal buitenlanders aan Beli
universiteiten al beperkt. Stui
uit de Derde Wereld word$r
Dij
de
,nie
zonder meer toegelaten, ma: oor
percentage studenten uit Wi h
landpn mocht niet boven derd
procent uitkomen.
rk
Vraag: Hoe is het mogelijk dat Vraag: Op de erfscheiding van het
iemand zowel in Argentinië als in
Nederland ouderdomsvoorziening
krijgt? Is dat niet onbillijk?
Antwoord: Als zijn premie AOW
aan de Nederlandse staat (eigenlijk
Sociale Verzekeringsbank) heeft
betaald, krijgt hij zijn uitkering
elke maand, waar hij ook moge
wonen. Wij weten niet precies hoe
het bedrag is van premiebetalingen
en pensioenregelingen in Argenti
nië, maar wie daar regelmatig zijn
premiebetaling heeft verricht,
krijgt automatisch zijn Jubilacion
(uitspraak Goebielaassiejon). Dat is
niet onrechtvaardig. Overigens zal
het niet zoveel zijn, want de le
vensstandaard in Argentinië is la
ger dan bij ons. Het is met de
Nederlanders in Argentinië niet an
ders dan met de Nederlanders die
in Zwitserland wonen, die belde
premies betaalden en nu ook beiden
uitkeringen ontvangen. Hoe het nu
zou gaan als Zwitserland toetrad
tot de EEG, kunnen we alleen maar
bevroeden. Dan zou het wel anders
worden en dat was dan echt onbil
lijk.
Vraag: In ons (eigen) drie jaar
oude huls is een scheur ontstaan,
die steeds groter wordt. Wie is ver
antwoordelijk hiervoor en wie be
taalt de herstelkosten?
Antwoord: De aannemer is tien
jaar verantwoordelijk voor de ge
volgen van constructiefouten met
alle gevolgen van dien. Het lijkt
ons dienstig dat u dit geval eens
gaat bespreken bij de dienst Bouw
en Woningtoezicht van uw woon
plaats. Zonder de mening van een
deskundige gehoord te hebben valt
hier verder niets over te zeggen.
terrein van mijn buurman en dat
van mij staat een muurtje, met
daar boven een glazen wand (mijn
eigendom). Mag mijn buurman die
erfscheiding afbreken en een ver
bouwing aan zijn huis uitvoeren
waarbij de erfscheiding gevormd
zal worden door een muur van on
geveer 2V2 meter hoogte? Boven
dien komt er een dakrand, die uit
steekt boven mijn terrein.
Antwoord: Een buurman heeft be
slist niet het recht een erfschei
ding, die zich bevindt op het ter
rein van een ander, af te breken,
d.w.z. als de afscheiding niet voor
de helft op zijn terrein staat, wat
bij een muur het geval kan zijn (In
dat geval zou hij een gedeelte, de
helft van de muur kunnen kopen,
of u zou voor een symbolisch be
drag dat stukje terrein van hem
kunnen huren). Gaat de buurman
nu die wand afbreken, dan is dat
ln beide gevallen een onrechtmati
ge zaak. In elk geval, daar moet
over gepraat worden. Hoe het nu
verder gaat met het oprichten van
een hoge blinde muur inplaats van
het kleine muurtje, kunnen wij op
grond van uw gegevens niet bekij
ken. U moet eens naar de dienst
Publieke Werken in uw woonplaats
gaan en daar alles bespreken. Want
die overstekende dakrand met goot
hoeft u beslist niet te accepteren.
Prpbeer alles in goede verstandhou
ding te regelen. Wij maken u at
tent op het ladderrecht, waarbij u
toestemming moet geven tot het
plaatsen van ladders of stellingen,
op uw terrein, echter met recht op
schadeloosstelling, vergoeding voor
Vragen (één per brief) zenden
naar: Uw probleem ook het onze,
Postbus 5071 Voorburg. Naam en
adres vermelden. Eén gulden aan
postzegels bijsluiten. Geheimhou
ding is verzekerd.
of reperatie van de op uw terrein
beschadigde eigendommen.
Vraag: Hoe kan ik het beste poot-
aardappelen tot het nieuwe seizoen
voor mijn volkstuintje bewaren
zonder dat ze te snel uitlopen?
Antwoord: Niet inkuilen, koel,
maar vorstvrij bewaren. Niet te
stijf op elkaar gepakt. Niet ruw
husselen. Een vorstvrije kelder is
een goede plaats.
DEN HAAG In vergelijking tot het aantal stemmen, dat de
CHU bij de verkiezingen in 1972 behaalde, telt deze partij te veel
burgemeesters. In 133 gemeenten met ln totaal 1.464.255 inwoners
is een lid van de CHU burgemeester. Dit aantal inwoners komt
overeen met 10,9 procent van de bevolking, terwijl de CHU bij de
verkiezingen slechts 4,8 procent behaalde.
KVP en de ARP op te grote voet
leven wat het aantal burgemeesters
Deze cijfers zijn niet geheel verras
send. Kort nadat hij aftrad als
minister van binnenlandse zaken,
heeft mr. Beernink meegedeeld, dat
de CHU was oververtegenwoordigd
met het aantal burgemeesters.
Uit de cijfers die het ministerie
van binnenlandse zaken naar de
Tweede Kamer heeft gezonden,
blijkt verder, dat vooral ook de
betreft. De KVP heeft 343 burge
meesters die goed zijn voor
4.738.838 inwoners. Dat is 35.3 van
de totale bevolking, terwijl de KVP
bij de verkiezingen niet verder
kwam dan 17.7 procent. De ARP
met haar 127 burgemeesters
(1.436.497 inwoners) 'regeert' over
10.7 procent van de bevolking, ter
wijl deze paftij in 1972 8.8 procent
van het aantal stemmen haalde. De
PvdA heeft 142 burgemeesters
(4.211.353 inwoners) met 31.3 pro
cent van de bevolking en een ver
kiezingsuitslag van 27.4 procent in
1972.
De cijfers onthullen verder, dat
vooral de VVD met haar 80 burge
meesters tekort komt. Dit aantal is
goed voor 1.442.178 inwoners of wel
10.7 procent van de bevolking, ter
wijl bij de verkiezingen *een per
centage van 14.4 werd gehaald. Re
den tot klagen hebben verder D'66
met één burgemeester, DS '70 met
drie, de SGP met vijf, en de PPR
kir
met twee burgemeesters.
Van de burgemeesters in Ned 0L
zijn er 352 rooms-katholieie
hervormd, 91 gereformeerd, 4ejd
aangesloten bij de overige
en 48 zijn van geen enkwe ke l.
Vergelijkt men het aantal intbor.
van gemeenten met een hervd'
burgemeester (28.2) met het
hervormden volgens de volks aai
in 1971 (23 pet), dan zouc
weer teveel hervormde burgi
ters zijn, terwijl er te weinig
meesters zijn die niet bij eei
zijn aangesloten (19.1 tegL
22.5 pet). De gereformeerde l_
meesters zijn oververtegenwa I -
met 8.5 tegen 7 procent. J[
door Rud Niemans
ROTTERDAM De nu 46-jarig;e altsaxofonist Lee Konitz mar
keerde zijn rol in de jazz individueel van Bird met enkele fraaie
hoogtepunten. Hij stond op de loonlijst van Miles Davis' befaam
de Nonette en behoorde tot de nogal besloten avantgarde-kring
van de ascetische pianist Lennie Tristano, die in de jaren veertig
een perfect, maar uiterst 'cool' soort jazz speelde als wiskunde van
een grillige schoonheid. Voorts boekte Konitz in '53 successen als
gast bij het Mulligan Quartet en de Kenton Bigband.
Zijn Ijle, vibratoloze geluid is na
dien slechts door Paul Desmond
overtroffen, die overigens aan Ko
nitz' improviseerkunst niet tippen
kon.
Voor het slotconcert van het jazz
festival zondagavond Jl. in de Doe
len zou de roemruchte trompettist
Chet Baker hem tot partner dienen,
maar naar verluidt werd deze een
paspoort geweigerd en dus moest
trombonist Kai Winding hem ver
vangen. In de ritmesectie, Dick
Katz (piano) en Wilbur Little (bas),
zag men drummer Beaver Harris
terug, in '67 nog de krachtpatser
achter de toen nog verbijsterende
Archie Shepp.
Na een ronduit zwak begin met
slordig uitgevoerde Davis- en
Monkstukken brak Konitz door de
alweer grauw opdoemende routine
heen en zette zichzelf middels du
etten met achtereenvolgens Little.
Katz en Harris definitief in de stu
deerkamer. Konitz' toon is wat
zwaarder en minder prikkerig ge
worden en hij bleek ln de duetten
slechts incidenteel in staat span
ning op te roepen, toch gebeurden
er leuke dingen. Konitz en Winding
niet optimaal op elkaar inge
speeld uiteraard bliezen op inge
nieuze wijze twee gelijke dominan
te thema's op elkaar ln en er brak
zowaar nog een swingfeest los, toen
niet geheel onverwacht de
Belgische gitarist René Thomas
door Konitz werd uitgenodigd om
wat mee te spelen. Zo werd het een
redelijk interessant weerzien met
een man, wiens foto ik 25 jaar gele
den nog vol hogere gedachten
aan de wand prikte. Zijn imago
liep enkele krassen op, maar bleef
tenminste intact.
Voor de pauze wao er een lang.
maar uiterst plezierig optreden van
Toots Thielemans. Deze 63-jarige.
goedgeluimde Brusselaar neemt nog
de moeite zijn publiek op beschei
den-humoristische wijze te gaan
uitleggen, wat hem tot het muziek-
maken beweegt, zoéls hij het doet.
Wel, sinds hij Turks Fruit met zijn
mondharmonikaatje van schit
terende achtergrondjes voorzag,
kan hij bij ons geen kwaad meer
doen. Terecht niet. naar ik meen.
Want niet alleen op dat mondor-
geltje maar ook op de gitaar is hij
een beul van een muzikant, die
vóór alles de reine eenvoud predikt
en huüg op een kruk gezeten al
babbelend en spelend enkele uiterst
subtiele herinneringen ophaalde
aan wijlen Ellington Alhoewel Col-
traine's Giant Steps hem zowel me
lodisch als harmonisch na aan het
hart bleek te liggen, ligt Thiele
mans' grootse kracht in dé ballad-
vertolking. Daar legt hij een dun
maar smakelijk blues-sausje over
heen, als mayonnaise over de frie
ten. Voortreffelijk. Ik mag tenslotte
niet vergeten te zeggen, dat Rob
Franken. Rob Langerels en drum
mer Bruno Castelucei hem uitge
kiend begeleidden.
Per traditie hoort een wintermantel van wol te zijn. Maar door het veranderde modebeeld is er ook een andere vrouw te zien.
Een vrouwelijker vrouw die best eens verder wil kijken dan wol. De bont-met-leer jas bijvoorbeeld krijgt veel meer belangstelling.
De aantrekkelijke prijzen werken daar natuurlijk ook aan mee! Daarom heeft de Bijenkorf een fijne collectie
„andere wintermantels" samengesteld. De moeite waard om eens te gaan bekijken.
5TI
rd<
m
aee
[lei
-K
Suède jasje met kraag en
manchetien van Toscaans
lam. Mooi afgewerkt met
leren biezen. Warme
voering. Midden- en donker
bruin en rood. Maten S-M-L.
Ais prijswlnner
*U Lammy. Eén huid. Bont
van binnen, suède van
buiten. Maten 36 t/m 46.
Kort Pahmi Jasje, met suède
verwerkt. Ook lang te
krijgen. Slank model.
Naturelkleurig.
Maten 36 t/m 46.
kort
Lange nappa mantel met
kraag van Toscaans lam.
Warme, doorgestikte
voering. Midden- en donker
bruin en zwart. Dezelfde
mantel is er ook in pigskin
(zwart, donkerbruin of
groen). Maten 38 t/m 48.
Alsprijswinner^QQ m
Ocelot murmel met zwart Mouton d'oré met nappa,
leer. Op de nieuwe lengte. Hele sterke bontsoort.
Stijlvolle jas, tegen een heel Behagelijke jas.
redelijke prijs. Maten 36 t/m 46. Alléén in de
Maten 36 t/m 46«| "|Q§ M Bijenkorf 795.-
Lange Lammy. Eén huid.
Suède van buiten. Bont van
binnen. Houtje-touwtje
sluiting met daaronder een
ritssluiting. Maten 36 t/m 44.
Kleur: beige 695.-
Afd. bont/leer
i
