j Israël versoepelt eisen aan Egypte ïissinger praat et Brezjnew ver ontspanning Rijkspostspaarbank Westduitse weigeraars straks zonder meer vrij van militaire dienst 3olivianen gaan volgend jaar naar de stembus Onrust in Zuidafrikaanse mijnen Gijzeling stewardess beëindigd Vietnamese ministers treden af I Arabieren in greep van ruzie Hoessein-PLO •"SM t»«5H Termijn-sparen bij de RPS! Tot 11% rente op rente én gunstige condities? uw nationale spaarinstelling •'•'4 Afschaffing onderzoek gewetensbezwaarden Maoist-predikante uit kerk gestapt 1 JOUW/KWARTET VRIJDAG 25 OKTOBER 1974 'EL AVIV, RABAT (AP, Reuter, UPI) Israël is eventueel bereid stukken ezet Arabisch gebied in de Sinai aan Egypte terug te geven mits dat land jereid is de staat van oorlog tegen Israël stilzwijgend te beëindigen. BUITENLAND T7/K11 ADVERTENTIE Mt heeft de Israëlische ambassa- in de VS Simcha Dinitz, te ennen gegeven in een toespraak leiders van de joodse gemeen- chap in Amerika. De rede van initz was echter gesloten deuren ehouaen, maar gepubliceerd door «■respondenten in New York van iaëlisehe kranten. Israël had eer- er van Cairo geëist dat in ruil oor concessies op de Sinai open- Jk zou worden uitgesproken dat gypte de staat van oorlog beëln- igde. Israëlische regering heeft de rabische landen, die morgen in abat hun Arabische topconferen- r#OA\ )e Israëlische Nationaal Religieuze artij (NRP) heeft via een stem- ling besloten toe te treden tot de oalitieregering van premier Jitzak labiu. Rabins coalitiekabinet had ot dusver slechts één zetel meer- 'rheid in het parlement. Met de RP zou Rabins regering een zetel- ïeerderheid van 11 krijgen. De NRP eeft zich echter het recht voorbe- ouden eventueel tegen plannen van abins regering te ageren. De NRP fel tegen het afstaan van de wes- ilijke Jordaan-oever aan Jordanië, remier Rabin heeft eerder algeme- verkiezingen beloofd voordat zou rorden overgegaan tot een gebieds- verdracht aan Jordanië. beginnen, voorts laten weten it oe kwestie van de westelijke irdaanoever door de Israëli's zelf iregeld zal worden mits de Ara eren ermee akkoord gaan dat de ekomst van dit bezette gebied worden geregeld via directe jrdaans-Israëlische onderhande- ngen. Een en ander was monde- aan de Arabieren doorgeven lor premier Jitzak Rabin en mi- Ister van buitenlandse zaken Jigal Koning Hoessein Allon, aldus diplomatieke zegslieden in Tel Aviv. Volgens waarnemers dient de Israë lische standpuntbepaling ertoe de in Rabat vergaderende Arabische ministers duidelijk te maken dat Tel Aviv zich niet zal kunnen neer leggen bij vergaande Arabische concessies aan de Palestijnse Be vrijdingsorganisatie PLO. In Rabat, in Marokko, waar ook gisteren door Arabische ministers van buitenlandse zaken is gewerkt aan oe voorbereiding van de Arabi sche top. staat het conflict tussen de Jordaanse koning Hoessein en IOSKOU (AP/Reuter/UPI) De Amerikaanse minister van bui- enlandse zaken Henry Kissinger heeft gisteren met de Russische lartijeider Leonid Brezjnew gesproken de ontspanning tussen ost en west, het Midden-Oosten, handelsaangelegenheder afloop van het overleg zei Kis- nger dat er voortgang in het ge- irek zat maar hij vond het nog ;el te vroeg om er verdere uit- iraken over te doen. De bewinds an wilde alleen nog kwijt dat de ans op een gewapend treffen tus- n de Sowjet-Unie en de Verenig- Staten tot een te verwaarlozen ootte is teruggebracht. Kissingers oordvoerder Robert Anderson oemde de besprekingen 'erg vrien- ilijk en hartelijk', terwijl het Rus- sche persagentschap Tass ze om- hreef als 'zakelijk en opbouwend', et eerste gesprek tussen minister 1 partijleider duurde drie uur. issinger kwam gistermorgen in de romende regen tegen elven bij et Kremlin aan. Amerikaanse 'ingen in Moskou verklaarden ?en daarna dat Kissinger rede- jk concrete voorstellen bij zich ad over afremming van de bewa- eningswedloop. ijdens Kissingers bezoek zullen >k afspraken worden gemaakt ver een bezoek van president Ge lid Ford aan de Sowjet-Unie. Ford al Breznjew mogelijk in november ontmoeten in de havenstad Wladi- wostok. In Moskou verluidt dat technisci reeds bezig zijn met de aanleg van speciale telecommuni- catieverbindingen. Het Kremlin zal Kissinger mogelijk polsen over de buitenlandse politiek van Ford, om dat het er niet zeker van is dat deze de ontspanningspolitiek van zijn voorganger zal vervolgen. Kissingers bezoek wordt enigszins overschaduwd door het Russische besluit een Amerikaanse journalist niet toe te laten. Het gaat om Time-redacteur Strobe Albott die de mémoires van de gewezen par tijleider Nikita Chroestsjew in het Engels heeft vertaald. LONDEN (Reuter) Bij de deftige particuliere 'Harrow school' in Lon den is een bom ontploft, die waar schijnlijk gelegd is door het Ierse Republikeinse Leger. De politie werd tien minuten van te voren gewaar schuwd. Geen van de leerlingen, .die in de slaapzalen waren, werd ge deerd. Een gebouw in de nabijheid van de school werd zwaar bescha digd. 1UENOS AIRES (Reuter-UPI) De militaire Boliviaanse rege- ing heeft bekend gemaakt dat in juni volgend jaar verkiezingen vorden gehouden zodat het land weer een grondwettelijke rege- ing kan krijgen. De regering hoopt op de politieke onevenwich- ïgheid van het land daarmee te kunnen opheffen. inds Bolivia anderhalve eeuw ge iden onafhankelijk werd heeft het presidenten gehad. De afgelopen en jaar is het land overwegend oor militaire regeringen bestuurd, anzer kwam drie jaar geleden aan macht na een bloedige staats- reep waarbij het linkse regime Juan Torres omver werd ge- orpen. e militaire junta die de linkse /gering in een ander Latijns-Ame- kaans land, Chili, om zeep bracht eeft gisteren een akkoord gete- end met de kopermaatschappij iennecott als schadeloosstelling oor de nationalisatie van de ko- ermijn El Teniente door de afge- ette linkse president Salvador Al- inde. De Chileense regering heeft erder ontkend iets van doen te lebben met de moordaanslag op arlos Prats, die generaal was on- ler Allende. De aanslag vond enke- e weken geleden plaats in Buenos lires. Latijns-amerikaanse kranten ladden aangetoond dat zeker één mbtenaar van de Chileense am- "assade in de Argentijnse hoofd- tad bij de moord betrokken was. Buenos Aires zijn een overste an het leger en twee leden van de 'eronistische partij om het leven [ebracht. De overste werd als zesde Hf icier binnen vier weken op klaarlichte dag neergeschoten. Het marxistische revolutionaire volksle ger (ERP) zwoer in november wraak nadat zestien leden van de beweging bij een botsing met het leger om het leven waren gekomen. Twee peronistische partijleden wer den doodgeschoten in San Martin, twintig kilometer van Buenos Aires. Hierdoor is het aantal politieke moorden in Argentinië sinds de dood van president Peron begin juli tot ruim 120 gestegen. Brazilië In Brazilië zouden de laatste Jaren zeker 2000 mensen om het leven zijn gebracht door de brigade des doods, een organisatie van politie mannen die buiten diensttijd hen onwelgevallige 'linkse elementen' om het leven brengen. In verband hiermee is gisteren een hoge amb tenaar van de veiligheidspolitie ge arresteerd. Overigens wordt in Bra zilië verwacht dat de man binnen kort weer wordt vrijgelaten. Tenslotte heeft een militaire recht bank in Brazilië gisteren dertien mensen tot maximaal twee en een half jaar gevangenisstraf veroor deeld wegens een poging de verbo den communistische partij her op te richten. de Palestijnen centraal. Hoessein weigert de PLO te erkennen als de enige vertegenwoordigster van de Palestijnen in Jordanië, maar er kent de PLO wel als representatrice van de Palestijnen buiten zijn land. Op de door Israël bezette westelijke Jordaanoever wonen, volgens Hoes seins redenering Jordaanse Pales tijnen, het is Jordaans gebied en Jordanië is daaronj de vertegen woordiger van de bewoners van de westelijke Jordaanoever. De PLO bestrijdt dit en eist zelf op te treden als vertegenwoordigster van de vrijwel uitsluitend Palestijnse bewoners van de westelijke Jor daanoever. De PLO wil, met de westelijke Jor daanoever als kern, komen tot de stichting van een onafhankelijke Palestijnse staat, aangevuld met de strook van Gaza en zo mogelijk met nog meer gebieden die in Is raëlische handen zijn. Werk-document Uit Rabat is gemeld dat de Arabi sche ministers van buitenlandse za ken daar een Syrisch ontwerp voorstel hebben aangenomen dat als 'werk-document' zal dienen op de aanstaande Arabische top. In dit document zou onder meer staan dat Israël zich moet terugtrekken uit alle in de oorlog van 1967 verover de Arabische gebieden. Voorts zou het voorstel van Henry Kissinger om stap voor stap tot vrede in het Midden-Oosten te komen kortweg in het werk-document zijn verwor pen. Aanvaarding van het docu ment betekent, aldus waarnemers, niet dat alle Arabische gespreks partners het daarmee eens zijn. Slechts Algerije en de PliO zouden zich zonder meer met het Syrische werkstuk akkoord hebben verklaard. Aangenomen wordt dat de Egyp tische president Sadat in Rabat zal trachten een soort compromis te be werkstelligen. Naam Wilt u f iooo,- of meer i jaar of rTOUPra7(^n7e7pM^7^«™ langer opzij leggen maat met vastzetten j Rijkjpostspaaxbank,AnmeKiim) En daarvoor hóge rente op hóge rente krijgen? Kies dan het Termijn sparen van de RPS Alle verdere inlichtingen: •Bel gratis ooi7 of Haal de folders in het postkantoor Of j ontvangen over hetTcmljn- Stuur de coupon naar de RPS. I j Straat I Woonplaats 'fJSS® "ïo" VN In de VN is in de nacht van woensdag op donderdag besloten het mandaat van het VN-vredes- korps in het Midden-Oosten te ver lengen met nog eens zes maanden. Een resolutie daartoe kreeg een meerderheid in de Veiligheidsraad. JOHANNESBURG (AP/Reuter/UPI) De onrust in de Zuidafrikaanse mij.ien wordt steeds groter. De po litie joeg met traangas, knuppels en honden een demonstratie hard handig uiteen, waarbij een aantal mijnwerkers werd gewond. Zij had den geprobeerd het verkeer tot stil stand te brengen vlak voor hun tehuis bij de Hartebeestfonteinmijn in West-Transvaal. De moeilijkheden in de Zuidafri kaanse mijnen begonnen dinsdaga vond toen twee zwarte kompels om het leven kwamen bij opstootjes. Meer dan 67.000 arbeiders bij drie grote goudmijnen legden daarop het werk neer. De mijnwerkers ei sen hogere lonen en protesteren tegen het feit dat een loonsverho ging van 33 procent voor geschool de mijnwerkers is uitgesteld tot 1 december. Mijnwerkers uit Malawi eisen dat zij naar hun land worden teruggebracht. De spanning bij de mijnen wordt nog verscherpt door stammentegenstellingen. Eerder de ze week werden een Malawlër doodgeschoten door een Xhosa. Britse oorlogsbodems oefenden gis teren voor de Zuidafrikaanse kust terwijl in Engeland de politieke moeilijkheden over het bezoek van de schepen aan Zuid-Afrika hoog oplaaide Linkse leden van de rege rende Labour-partij hebben gepro- Er is een goede kans dat binnen niet al te lange tijd de Westduitse jongemannen zonder meer kun nen weigeren, militaire dienst te verrichten. Zij moeten dan wel 'burgerdienst' doen in ziekenhui zen of andere sociale inrichtingen, maar daarvoor behoeven zij het ouderlijk huis (voorzover zij niet reeds gehuwd zijn) niet te verlaten. door Jaap den Boef Alles is nog niet in kannen krui ken, want de regeringspartijen zijn het nog niet helemaal met elkaar eens en de christen-democraten (CDU en haar Beierse zusterpartij CSU) zijn het helemaal niet eens met de sociaal-democratische en li berale regeringspartijen, SPD en FDP. Figuren als Franz Joseph Strauss uit Beieren wijzen de des betreffende regeringsplannen zon der meer van de hand. CDU-leider Helmut Kohl (de pre mier van de deelstaat Rijnland- Palts) heeft zich 'in principe bereid verklaard met minister van defen sie Georg Leber naar een oplossing te zoeken'. Het is echter duidelijk dat Kohl een afwijzing door CDU en CSU niet kan tegenhouden, als het door hem voorgestelde overleg niet tot stand komt en er geen rekening wordt gehouden met het christen-democratische standpunt. Hessen op 27 oktober van dit jaar) stemmenverlies aan de liberalen te voorkomen. Om de rust binnen de coalitie zo veel mogelijk te herstellen liet Schmidt weten er geen bezwaar te gen te heben, als het parlement met een initiatiefvoorstel voor de dag zou komen. En toen bleek prompt, dat de SPD-fractie ijlings begonnen was met het opstellen van een eigen plan, waarin terdege rekening wordt gehouden met de inhoud van het liberale ontwerp. Het is een wat onverkwikkelijke affaire, die niet zal nalaten nadelig uit te werken op de bereidheid van liberale zijde, de samenwerking met de sociaal-democraten langer dan nodig is voor te zetten. En dat kan toch ook niet de bedoeling van Zwflk plint schaffing van een gewetensonder zoek van dienstweigeraars wijst men de gedachte van de hand, dat de nieuwe mogelijkheden voor ge wetensbezwaarden tot een ernstig tekort aan manschappen bij de strijdkrachten kan leiden en dat tegelijkertijd bij de vervangende burgerdiensten de enorme toeloop van verplicht-gegadigden niet ver werkt zal kunnen worden. Minister Leber verwacht dat ook in de ko mende Jaren de Jongeren als regel hun militaire dienstplicht zullen vervullen 'temeer omdat bij de jongste in aanmerking komende generatie een toenemende bereid heid tot het doen van militaire dienst valt te bespeuren'. testeerd omdat sinds het aan de macht komen van Harold Wilson dergelijke bezoeken verleden tijd zouden zijn. De elf oorlogsschepen, waaronder de atoomonderzeeër Warspite, varen in de Zuidafri kaanse wateren onder het zoge naamde Simsontown-akkoord waar in is vastgelegd dat de Britse en de Zuidafrikaanse marine samen de scheepvaartroutes rond Kaap de Goede Hoop zullen verdedigen. Het ministerie van defensie in Londen liet gisteravond weten dat het be zoek 'puur operationeel' was. Honger in Mozambique In de Mozambikaanse provincie Beira worden 250.000 zwarte Afrika nen met de hongèrdood bedreigd omdat de oogsten eerder dit jaar door overstromingen en oorlogs schade verloren zijn gegaan, zo meldde een plaatselijk comité voor voedselhulp. De voorlopige regering van Mozambique en diverse liefda dige organisaties hebben een begin gemaakt met de uitvoering van een noodhulpprogramma voor de hon gerende plattelandsbevolking. Het door de honger getroffen gebied heeft zwaar geleden onder de guer rillaoorlog tussen het Portugese le ger en de Mozambikaanse vrij heidsstrijders van het Frelimo die op 7 september werd beëindigd toen Portugal zich akkoord ver klaarde met volledige onafhanke lijkheid voor Mozambique per 25 juni 1975. Intussen stonden gisteren voor de Zuidafrikaanse ambassade in Mo zambique lange rijen blanken die een visum voor het buurland willen bemachtigen na de ongeregeldhe den begin deze week. waarbij 49 mensen voornamelijk blanken om het leven kwamen. Wrijving Ook binnen de regeringscoalitie be staat echter wrijving alsgèvolg van de houding van de SPD. Minister Leber heeft nl. zijn plannen om het onderzoek van gewetensbezwaarden geheel te laten vervallen, zonder vooroverleg met de Bondsdagfrac ties van de regeringspartijen gepu bliceerd. En dat terwijl Leber wist, dat de kleine liberale coalitie-part ner al geruime tijd een wetsont werp gereed had, dat na enig on derhandelen tussen FDP en SPD aan de Bondsdag voorgelegd had kunnen worden. De liberale afgevaardigde Hölscher noemde dit een 'slechte stijl', die totdusver in de coalitie nog niet was voorgekomen. Hij ziet er een poging van de sociaal-democrati sche ministers in, de liberalen in het parlement voor een voldongen feit te plaatsen e nhij vreest dat onder het bewind van de keiharde kanselier Helmut Schmidt wel va ker zulke conflictsituaties zullen ontstaan. In het algemeen ziet men het door Schmidt geïnspireerde plan van Leber als een poging om bij de komende verkiezingen in Westduitse deelstaten (Beieren en Schmidt zijn. Geen dwang Intussen zullon de Westduitse jon geren, die in de komende jaren dienstplichtig worden en dan ook stemrecht krijgen, de verwachte af schaffing van het onderzoeken van gewetensbezwaarden van harte heben verwelkomd, voorzover zij van plan zijn geen militaire dienst te verrichten. Zij kunnen zich be roepen op artikel 4 van de West duitse grondwet, waarin staat dat 'niemand tegen zijn geweten tot het verrichten van gewapende krijgsdienst kan worden gedwon gen'. Maar zij moeten dan wel be reid zijn. de vervangende 'burger dienstplicht' te accepteren. Mochten zich gevallen voordoen, waarin duidelijk kan worden vast gesteld, dat de principiële dienst weigeraar het tegendeel van een pacifist is. dan zal zijn 'misbruik van de wet' niet worden behandeld door deskundigen van het ministe rie van defensie, maar door het departement, waaronder de burger lijke dienstplicht ressorteert. Zou den de leden van een commissie van onderzoek tot de conclusie ko men dat de jongeman zijn militaire dienstplicht alsnog dient te vervul len. dan wordt zijn zaak aan de civiele rechter voorgelegd. Deze stelt geen gewetensonderzoek in, maar bepaalt of uit het gedrag van de dienstweigeraar blijkt dat hij geen pacifist is. Onder de voorstanders van de af- De minister verwacht dat het aan tal dienstweigeraars (totnogtoe on geveer 20.000 per jaar) in de toe komst niet hoger dan 25.000 zal worden. Getallen als 30.000 tot 40.000 betrekt hij niet in zijn over wegingen. Het is echter opvallend, dat Hans Iven, die belast is met de organisatie van de vervangende burgerdienst wel rekening houdt met een toeloop tot ongeveer 40.000 dienstplichtigen die voor een mili taire taak zullen bedanken. Dit is een heel zwak punt in de plannen van de regeringspartijen. Want het moet onmogelijk worden geacht, de zaak terug te draaien, als veel meer jongeren het laten afweten dan voor het functioneren van de strijdkrachten verantwoord is. Er zit ook een schaduwzijde aan het afschaffen van het onderzoek van gewetensbezwaarden. Hfet kan een ongezonde ontwikkeling binnen de Westduitse strijdkrachten bevor deren, omdat mag worden aange nomen dat alleen gezagsgetrouwe en vrij kritiekloze jongeren in mili taire dienst zullen gaan. zodra de genen die een negatieve Instelling hebben tegenover het defensie-ap paraat het massaal laten afweten. Een dergelijke gang van zaken kan de toch al niet zeer geslaagde de mocratisering binnen de Westduitse strijdkrachten ongunstig beïnvloe den. Met name zal dit het geval zijn als tengevolge van het on voldoende beschikbaar zijn van dienstplichtigen beroepskrachten aangetrokken moeten worden. Procent minder voor defensie: 5 miljard ontwikkelings- hulp NEW YORK (Reuter) De grote militaire mogendheden zouden een bedrag van 5 mil jard gulden aan de ontwikke lingshulp kunnen toevoegen als zij een procent van hun defensiebegrotingen voor dit doel zouden gebruiken. Dit zou een verhoging in de totale ontwikkelingshulp van 20 pro cent betekenen Dit staat in een officieel rapport van de Verenigde Naties dat is opge steld door secretaris-generaal Kurt Waldheim. Volgens het document is er de laatste jaren sprake geweest van een relatief scherpe ver hoging in de defensie-uitga ven van de ontwikkelingslan den. Ze hebben in toenemende mate wapens gekregen, via aankoop of door giften, terwijl enkele landen binnen de groep hun eigen militaire productie faciliteiten hebben opgebouwd. 'Er zitten op deze wijze sterke krachten op wereldniveau ach ter de reeds langdurige op waartse tendens in de totale budgettaire uitgaven voor mi litaire doeleinden', aldus het rapport. Hetzelfde kan helaas niet worden gezegd over de hulp aan ontwikkelingslanden. Er bestaat een scherp contrast, zowel in de omvang als in de tendens van deze twee bud gettaire punten. In totaliteit zijn de fondsen van de ontwik kelde landen voor militaire doeleinden 20 maal hoger dan hun fondsen voor ontwikke lingshulp'. HAMBURG (EPD) De Hambur ger predikante Edda Groth, tegen wie een kerkelijke tuchtprocedure liep, omdat zij in een preek maoïs tische propaganda maakte, is uit de kerk getreden. NICE (AP) —De Zuid-Amerikaan die in Nice meer dan 12 uur een stewardess heeft gegijzeld heeft zich donderdagavond zonder slag of stoot aan de politie overgegeven. De Argentijn, wiens naam Danile Rey Caruso is en die een vals Mexicaans paspoort had, heeft een schot afgevuurd op een politieman die tijdens de gijzeling naar hem toe wilde komen. Het schot ging echter naast. Een verslaggeefster van Radio Monte Carlo heeft Rey Caruso be loofd hem te zullen helpen bij het terugvinden van zijn vriendin die volgens hem in een Italiaanse ge vangenis verblijft. De ArgentiJó had eerder de vrijlating van dit meisje geëist In ruil voor de stewar dess. Politiemannen die zich als fotogra fen hadden vermond, kwamen met verslaggeefster Anne de Lavalette mee en grepen Rey Caruso toen deze probeerde zijn revolve r te trekken. Rey Caruso had de stewardews, de 25-jarige mevrouw Danielle Pariat, gedwongen om enkele uren ge knield te zitten met een revolver in haar nek. De politie verklaarde dat de moge lijkheid bestaat dat Caruso een man is die in Argentinië al tien Jaar wordt gezocht wegens moord. In telefoongesprekken met de pers verklaarde de Zuidamerikaan: Ik doe dit niet uit politieke motieven. Het is louter persoonlijk motief. Mijn papieren zijn niet in orde. Ik wil vreedzaam met mijn familie in een land kunnen wonen en werken zonder dat ik iedere twee weken, iedere maand, of ieder Jaar wordt weggestuurd uit het land waarin ik woon.' Hij zei dat hij naar Mexico wilde, maar later eiste hij dat president Valery Giscard d'Estaing hem asiel ln Frankrijk zou verlenen als Mexi co niet bereid was hem op te ne men. SAIGON (AP, Reuter) Vier Zuid- vletnamese ministers, onder wie de minister van voorlichting. Hoang Due Nha, één van president Ngoeyn Van Thieu's belangrijkste raadslie den, hebben gisteren hun ontslag ingediend. De Zuidvietnamese pre sident heeft het ontslag aanvaard maar de betrokkenen gevraagd aan te blijven totdat een nieuw kabinet is samengesteld. De andere drie afgetreden minis ters zijn SJau Kim Nhan van fi nanciën. Nguyen Due Cuong van handel en Industrie en Ton That Trinh van landbouw. Thieu heeft premier Tran Thien Khiem ver zocht, zijn kabinet te reorganiseren. Nieuwe Libanese premier BEIROET (AFP/Reuter) Presi dent Soleiman Franjieh van Libanon heeft de 50-Jarige Rasjid El-Solh aangesteld als opvolger van de vori ge maand afgetreden premier Ta- kieddin El-Solh. Rasjld El-Solh, een onafhankelijke afgevaardigde in het Libanese par lement, heeft de opdracht gekregen een nieuwe regering samen te stel len. De politieke veteraan Saeb Sa- lam moest dezer dagen zijn opdracht om een regering te vormen terug geven toen de eisen van de vele groeperingen in de 99 zetels tellende kamer voor hem onoverbrugbaar ble ken te zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 11