ords minister sust rezjnew over handel Bewijzen tegen Nixon gelijk aan bekentenis is een root woord voor Macao Kissinger boekte weinig succes in Midden-Oosten luxe warmte in koude nachten bert: Kissinger n rumoerig heer Lijk van ex- president Argentinië gestolen mm waarschuwing van partijleider Troepen paraat in Boston Jaworski over Watergate-proces na en Portugal willen geen conflict Egypte en Syrië hielden boot af pv KWARTET DONDERDAG 17 UKiOBER IDi4 BUITENLAND T7 K9 KOU (AP, Reuter, UPI) De Amerikaanse minister van financiën William Simon heeft giste- [e Russische partijleider Leonid Brezjnew gerustgesteld. 5n tussenlanding in Kopenha- p weg van Moskou naar Wash- i, zei Simon dat het congres iwjet-Unie spoedig de status meest begunstigde handels- :r zal verlenen. Het congres dit tot nu toe geweigerd we- iet emigratiebeleid voor Rus joden. Simon zei dat over ;westie nog zal worden onder- ld door de Amerikaanse mi- van buitenlandse zaken Kissinger die binnenkort Moskou gaat. |ew had eerder tijdens een in het Kremlin de Ameri- e minister gewaarschuwd dat merikaans-Russische betrek- 1 ernstig te lijden hebben on- andhaving van de Amerikaan- ndelsbelemmeringen ehouden |rend naar senator Henry Jacksons amendement die rechten aan de Sowjet-Unie te onthouden als zij haar emigratiebeleid niét ombuigt, zei Breznjew: 'Tenzij we dergelijke negatieve aspecten niet nu terzijde schuiven, zou de ont wikkeling van onze samenwerking ernstig opgehouden kunnen wor den'. Hij noemde het argument 'volledig los van de zaak en volledig binnen de binnenlandse competentie van staten'. 'Door de handelsbeperkin gen loopt veel van wat gemeen schappelijk in 1972. 1973 en 1974 werd bereikt, gevaar te worden on dermijnd'. aldus Breznjew. Bij de Amerikanen baarden Brezn- jews harde woorden enig opzien, aangezien de minister eerder had voorspeld dat het congres de han delshervormingswet. de speciale status voor de Sowjet-Unie inbe grepen. zou aannemen nog voor het jaar ten einde is. (Reuter, UPI) Henry is een 'berekenend man, imer. die echter ook goed- is'. Hij weet met koppigheid scènes te maken, waarvan iteraf spijt heeft. Zo wordt ger beschreven in een boek verschenen van de hand van óedeI Jobert, de voormalige Fran- lister van buitenlandse zaken, boek 'Memoires d' avehir' neringen voor de toekomst) ibert dat Kissingers plannen ?n 'Nieuw Atlantisch Iland- n het organiseren van een aans-Japans-Europees kartel de olieleverende landen 'zui ver politieke daden waren die een briljante bevestiging vormden van de Amerikaanse overheersende po sitie in de westelijke wereld'. Jobert schrijft dat Kissinger onder meer 'hevige scènes' maakte toen hij in Brussel probeerde Frankrijk te bewegen" deel te nemen aan de club van olie-consumerende lan den. 'Hij zocht me op in onze ambassade', aldus Jobert. 'Ik wees hem erop dat zijn woorden over dreven leken en dat ons gesprek,, als het op zo'n toon gevoerd zou worden, snel afgelopen zou kunnen zijn. Daarop zaten wij lange tijd stilzwijgend naast elkaar'. Minister Simon zei verder dat zijn besprekingen in het Kremlin 'uiter mate vriendelijk, openhartig en eerlijk' waren geweest. De Russen hebben volgens hem zelfs het te genhouden door president Ford van een graanleverantie van 500 mil joen dollar aan de Sowjet-Unie 'grootmoedig' geaccepteerd. Op de communistische topconfe rentie die gisteren in Warschau is begonnen heeft Italië weten te voorkomen dat de Sowjet-Unie een voorstel indient waarin China ver oordeelt wordt. Een woordvoerder van de Italiaanse communistische partij zei gisteravond het onjuist te vin den dat niet-aanwezige landen worden veroordeeld. Vertegenwoordigers van 23 landen zijn op de rode top, een voorstel van de Sowjet-Unie. aanwezig. Be halve China ontbreken vertegen woordigers van de communistische partijen van Albanië en IJsland alsook van Nederland. Joegoslavië en Roemenië zijn wel aanwezig. Deze landen besloten pas op het laatste moment aan de conferentie deel te nemen, op voorwaarde dat de verschillende partijen op basis van gelijkheid aan de conferentie worden behandeld en hun eigen standpunt naar voren kunnen brengen. Ook zullen beslissingen op verzoek van onder andere Joegosla vië en Roemenië, alleen met een stemmigheid kunnen worden geno men. Bestand in Angola LISSABON (AP) In Angola is een bestahd van kracht geworden nu de laatste van de drie guerrilla bewegingen (het nationale bevrij dingsfront voor Angola, FLNA) er mee heeft ingestemd de strijd te staken en deel te nemen aan be sprekingen met Portugal over onaf hankelijkheid. Troepen van de Nationale Garde en luchtmachttroepen stonden gisteren paraat in Boston om in te grijpen zodra de rassenrellen in de stad weer zouden oplaaien. Gisteren bleef het echter rustig dank zij zware regenval. Wel was het schoolbezoek veel minder: honderden vooral blanke leerlingen bleven thuis uit angst voor nieuwe onlusten. De moeilijkheden ontstonden vijf weken geleden door meningsverschillen over het 'bussen', het per bus brengen van kinderen naar scholen in andere wijken om de rassen beter te verdelen. Op de foto kijken leerlingen van de Hyde Park High School ontzet door de verbrijzelde ruit van één van hun school bussen. Op deze school werden eerder deze week verscheidene leerlingen gewond. WASHINGTON (AP, DPA, Reuter, UPI) De afgetreden aanklager in de Watergate-zaak, Leon Jaworski, heeft gisteren in een vraaggesprek gezegd dat tijdens het Watergate-proces dat thans wordt gehouden, Nixons schuld overtuigend zal blijken. 'De bewijzen zullen aantonen dat hij schul dig is alsof hij het zelf heeft bekend,' aldus Jaworski. 9." D (Reuter) - Al vier en lang heeft Portugal op idkunst van China, op on- r 65 kilometer afstand de Engelse kroonkolonie ;ong, ook nog een kolonie, i, waar de Portugese mi van overzeese gebiedsde Intonio de Almeida Santos, maand een bezoek zal en. bespreekt in Macao de toe- ge status en de relaties met te buur China van deze onge- 16 Mierkante kilometer grote se enclave. Sinds vorige MJbeschouwt China Macao en Mt|ong niet meer als kolonies. als integrale delen van de iplefepubliek China. De Verenigde hebben op verzoek van Chi- e<tde gebieden geschrapt uit de Q>< an koloniale gebieden. China a i dat Macao en Hongkong nog "•fzet worden door de Portugese igelse autoriteiten, maar het al aangekondigd dat China 71 iet dit probleem zal bemoeien *11 tïiH rfifa PU-tiviO i tlrro-n 1 nv, tijd die China uitkomt en wijze die China verkiest', heeft tot nu toe nog niet gezinspeeld op Macao, na- et nieuwe Portugese bewind ikolonisatieproces in haar Af- koloniën. Guinee-Bissau. 'ique en Angola op gang lebracht. irtugese minister Santos heeft SS nog gezegd dat de Portuge- ering van plan is besprekin- voeren met China, voordat beslissing over de toekomst lacao genomen wordt. Hoewel het recht op zelfbeschik- onafhankelijkheid van al overzeese gebieden erkent na ani^P van 25 april, beschouwt het als 'een speciaal geval'. San- ïi daarvan: 'dekolonisatie niet noodzakelijk het bepalen hl nieuw politiek systeem in. an ook betekenen' het vinden nieuwe methodes van lokaal Dekolonisatie heeft naast itieke aspect ook een econo- sociaal en bestuurlijk as- Versiering van de poort lan^s de kade in Macao, by de viering van de eerste oktober, de nationale feestdag van China. g1 s iii Macao is eens beschreven is als 'een kapitalistische puist op rood- China's achterste 'maar zelfs gene raal Nobre de Carvalho. de 64-jari ge goeverneur. ziet Macao niet als een obstakel voor eventuele diplo matieke betrekkingen tussen Pe king en Lissabon. De generaal kwam in november 1966 op zijn post en een maand later kwam het tot ernstige ongeregeldheden tussen het Portugese bestuur en de over grote Chinese meerderheid van Ma- cao. Er wonen maar 1000 Europese Portugesen in Macao, van wie 500 deel uitmaken van het garnizoen, verder zijn er ongeveer 8000 ge- mengdbloedigen met een Portugees paspoort. De rest van de ruim 300.000 inwoners zijn hoofdzakelijk Chinezen. Bij de rellen in 1966 kwamen negen mensen om het le ven en de rust werd pas hersteld toen de Portugese autoriteiten vol deden aan een aantal eisen van China. De opperbevelhebber van de Portu gese strijdkrachten en het hoofd van de politie verloren hun func ties en alle nationalistisch-Chinese organisaties werden verboden. Sinds die tijd is de Portugese in vloed in Macao minimaal. Het wordt geregeerd door een zeer vreemde combinatie van commu- nistisch-Chinezen op wie Peking grote invloed heeft en een aantal welgestelde Chinese zakenlieden uit Hongkong. De meest invloedrijke man in Macao is Ho Yin, een 68 jaar oude miljonair, die de belan gen van China vertegenwoordigt. lonisatievraagstuk aanpakken, is er in Macao enige onrust ontstaan. Er zijn twee nieuwe politieke groepe ringen opgekomen die enige pressie uitoefenen op het traditionele be stuur. Het zijn de hervormingsge zinde en radikale Democratisch Centrum van Macao (CDM) en de wat conservatievere vereniging voor de verdediging van de belangen van Macao (ADIM). Met vertegen woordigers van beide partijen zal Santos een onderhoud hebben. Ge neraal Carvalho heeft het wekelijks radioprogramma van de CDM al verboden nadat de partij weigerde de persoonlijke aanvallen op hem stop te zetten. Direct na het verbod verschenen er op de muren van de oude koloniale gebouwen in Macao leuzen, waarin de gouverneur afgeschilderd werd als fascist en nazi. Ook de twee door Lissabon gesubsidieerde en in het Portugees verschijnende dag bladen hebben cartoons laten zien waarop Generaal Carvalho naast een karikatuur van Hitier staat. Het verschil met de andere Portu gese kolonlë^ is dat deze politieke onrust weinig of niets te maken heeft met het al of niet doorsnij den van de banden met het Portu gese vaderland. Volgens goeverneur Carvalho is het onmogelijk voor Macao onafhankelijk te worden. In een interview zei hij dat hij niet wist wat de Portugese regering met Macaovan plan was en dat hij tot nu geen duidelijke instructies uit Lissabon ontvangen had 'Ze heb ben het veel te druk met Afrika'. Zo hebben ook de beide nieuwe politieke stromingen in Macao veel meer aandacht voor hervormingen van het lokale bestuur zodat ook de Chinese bevolking daarbij betrok ken kan worden, dan voor een eventuele onafhankelijkheid van het gebied. Tijdens het proces dat gisteren zijn derde dag inging heeft John Dean. de voormalig adviseur van ex-presi dent Nixon uit de doeken gedaan hoe vijf maanden voor de inbraak in het Watergate-gebouw in het kabinet van de toenmalige minister van justitie John Mitchell een ver kiezingsplan werd besproken dat mishandeling, ontvoering en prosti tutie omvatte. Volgens Dean moesten knokploegen worden gevormd om leiders van betogingen tegen Nixon af te ran^- selen en hun ontvoering naar Mexico en het gebruiken van prosr tituees om Democraten in discre- diet te brengen. 'Ik keek Mitchell aan, hij knipoogde naar mij, trok aan zijn pijp en zei toeh dat dit niet precies was wat hij voor ogen had en dat het plan een béétje veranderd moest worden', aldus Dean. Dean herhaalde eerdere verklarin gen voor de Watergate-commissie van de Senaat, in juni vorig jaar, hoe hij in een reeks van gehaaste gesprekken te weten kwam dat me dewerkers aan president Nixons verkiezingscampagne bij dé inbraak in het Watergate-gebouw. 'het hoofdkwartier van de Democraten, betrokken waren. Dean zei twee dagen na de kraak met Nixons medewerker Bob Ehrlichmann te hebben gesproken. Hij weersprak gisteren de bewering van Ehrlich mann dat deze alles enkele weken later in de kranten had moeten lezen. Volgens Dean hebben Ehr lichmann en Haldemann nog geen twee dagen na de inbraak stappen ondernomen alles in de doofpot te stoppen. Dean heeft Nixon beschul digd van medeplichtigheid daaraan. De mager en bleek uitziende Dean werd tijdelijk uit de gevangenis vrijgelaten om als eerste getuige a charge verklaringen af te leggen in het proces. Rechter John Sirica heeft gisteren om afzonderlijke processen voor Mitchell en Haldeman van de hand gewezen. De advocaten van deze twee hadden aangevoerd dat de ad vocaten van de andere drie be klaagden in de afgelopen twee da gen hebben geprobeerd de jury er van te overtuigen dat hun cliënten maar 'kleine jongens' waren. Het gevolg voor Mitchell en Haldemann zou dan zijn dat zij de volle laag van de jury krijgen. Sirica zei gis teren ook datv hij overweegt een team van drie artsen naar Califor- nië te sturen om vast te stellen of ex-president Nixon echt ziek is. Hij wees er echter op dat het sturen van deskundigen een kostbare zaak zal zijn. President Gerald 'Ford heeft in het Witte Huis de eerste wet uit de Amerikaanse geschiedenis onderte kend die de financiering van de verkiezingsstrijd regelt. Het voorschrift is revolutionair dat in de toekomst presidentiële kandi daten van beide partijen elk maar 20 miljoen dollar mogen uitgeven. Ze mogen zelf bepalen of ze dit bedrag van de staat opvorderen of uit privémiddelen opbrengen. In de loop van Watergate dat de tot standkoming van de wet wezenlijk beïnvloed heeft kwam aan het licht dat illegale verkiezingsuitga ven in de campagne van ex-presi- dent Nixon een grote rol hebben gespeeld en dikwijls het karakter van steekpenningen hadden. BUENOS AIRES (UPI) Een groep guerrillastrijders heeft giste ren het stoffelijk overschot van de voormalige Argentijnse president Pedro Eugenio Aramburu gestolen. Zij drongen door op een begraaf plaats in het centrum van Buenos Aires en slaagden er in de kist met het stoffelijk overschot mee te ne men. Aramburu bracht mede president Juan Peron ten val in 1955 en werd toen president. Onder zijn regering keerde het land naar rechts-liberale verhoudingen terug. Onteigende bezittingen werden te ruggegeven. In 1958 trad Aramburu af. In 1970 werd hij door leden van de (toen nog Peronlstische) linkse Montoneros-beweging doodgescho ten. Hij zou zich hebben verzet tegen de terugkeer van Peron. Vo rig jaar keerde Peron toch terug; in juni van dit jaar overleed hij. Onder zijn weduwe en opvolgster Isabelita bestrijden linkse en recht se Peronisten elkaar fel. Tot nu Sijn meer dan honderd politieke moorden gepleegd. Spionne veroordeeld SEOEL (Reuter) De Noordkore- aanse spionne Chal Soo-Joeng is door een rechtbank in de Zuidkore- aanse hoofdstad Seoel ter dood ver oordeeld. De rechtbank achtte haar schuldig aan het leiden van zeven Noordkoreaanse splonagebenden in Seoel en andere Zuidkoreaanse ste den in de periode van 1971 tot 1973. Doden bij scheepsbrand DJAKARTA (Reuter. UPI) Bij een brand op de 51.000 ton meten de Zweedse tankboot Palma in de Noordsumatraanse haven Pangka- lansusu zijn de kapitein en min stens twaalf andere leden van de bemanning om het leven gekomen. De brand brak uit toen men bezig was de tanker met olie te laden. Het schip had 41 opvarenden aan boord. Drie (van de slachtoffers zijn Zweden. Er is een Fin bij en de overigen zijn vermoedelijk ooster lingen. Men is er inmiddels in ge slaagd de brand te blussen. Bij een brand op de 2000 ton me tende Westduitse kustvaarder Eleo- nora zijn gisternacht in het Kanaal twee bemanningsleden om het le ven gekomen. Kleinzoon Selassie ADDIS ABEBA (AFP) De voor lopige militaire raad van Ethiopië heeft prins Makonnen, kleinzoon van ex-keizer Haile Selassie, gelast zich voor 22 oktober te melden bij de militaire autoriteiten in Addis Abeba. Komt hij niet dan wordt beslag op al zijn goederen gelegd. Prins Makonnen bevindt zich se dert 20 april in de Verenigde Sta ten voor een militaire cursus van twee jaar. Hij is echter enkele we ken geleden van de krijgsschool verdwenen en zou verzocht hebben naar Ethiopië te mogen terugkeren. Russische raketproeven MOSKOU (DPA. UPI) De Sow jet-Unie zal in de periode van 20 tot 30 oktober in het gebied van de Stille Oceaan, ten noord-westen van Hawai tijdens vlootmanoeuvres ook draagraketten beproeven. Het Amerikaanse ministerie van defensie heeft eerder bekendge maakt. dat de Russen raketten hadden afgevuurd met een reik wijdte van 4.900 mijl. Zij waren afgeschoten vanaf duikboten en reikten ongeveer 2.000 mijl verder dan strategische raketten gelan ceerd door Amerikaanse duikboten. Gisteren zijn seismische schokken geregistreerd die waarschijnlijk ver oorzaakt waren door een onder grondse Russische kernproef. Het is de vijfde ondergrondse Russische kernproef van dit jaar. BEIROET, CAIRO (AP, Reuter, UPI) Henry Kissingers missie naar het Midden-Oosten blijkt ach teraf geen onverdeeld succes te zijn gewórden. Moeilijkheid Twee partijen Na de Portugese coup en de voort varendheid waarmee de nieuwe Portugese machthebbers het dekö- ADVERTENTIE) Als het om elektrische dekens gaat, heeft Inventum daarin de veiligste keus. En elke deken is gegaran deerd veilig door zwak stroom. Kema-Keur! 3 jaar garantie. Slaap 'op' of 'onder' Inventum royaal, luxueus, warm en donzig-licht! Dan bent u behaaglijk gewapend fegen de winter van Inventumde doorgewinterde warintespecialisten. Onafhankelijkheid wordt als een lachertje .beschouwd, gezien de Chi nese verklaring dat Macao in elk geval deel uitmaakt van de Chinese Volksrepubliek. Ironisch genoeg hebben duizenden Chinesen al te kennen gegeven niet veel te voelen voor aansluiting bij China. Waar nemers in Macao menen dat de Chinezen daar het liefst de be staande toestand willen handhaven. Volgens diplomaten in Hongkong denkt Peking er precies zo over. Volgens hen zou Peking dit ook erg graag aan Portugal duidelijk ma ken, maar dit stuit op moeilijkhe den omdat er geen diplomatieke betrekkingen bestaan tussen belde landen. Het gevaar is dat de poli tieke onrust in Macao grotere vor men gaat aannemen, zodat één van de landen zich genoodzaakt zou kunnen zien overhaast ln te grij pen. Volgens goeverneur Carvalho heeft China echter op het moment wel belangrijker zaken om zich het hoofd over te breken, en hij noemt als voorbeeld Taiwan. Hij vat de relatie tussen China en Macao heel eenvoudig samen: 'China heeft nooit gezegd dat Macao een pro bleem vormt, waarom zouden wij dat dan doen?' Het pro-Libische blad As Safir dat in Beiroet verschijnt heeft bericht dat Kissinger voorstellen zowel door Syrië als Egypte zijn verwor pen. In Syrië heeft Kissinger harde taal moeten aanhoren, zo weet het blad uit 'betrouwbare Arabische bronnen' te melden. Kort na Kis singers vertrek uit Cairo werd be kend dat president Sadat in januari een topontmoeting met de Russi sche partijleider Breznjew zal heb ben, terwijl zich een aanzienlijke verbetering in de Egyptisch-Russi- sche betrekkingen schijnt af te te kenen. Het blad As Safir heeft voorts ge meld dat de Sowjet-Unie weer is begonnen met het verzenden van 'grote hoeveelheden' moderne wa pens naar Egypte. Dit nieuws was uit 'Egyptische kringen' vernomen. In Moskou, zo bericht Reuter, zijn Egyptische militaire afgevaardigden begonnen met onderhandelingen over verdere wapenleveranties. In de Russische hoofdstad is thans een Egyptische delegatie" op bezoek on der leiding van de Egyptische mi nister van buitenlandse zaken Is mail Fachmy. Saoedi-Arabië In een interview met het Libanese blad Al Hawadess heeft de half broer van koning Feisal van Saoe di-Arabië te verstaan gegeven dat een nieuw olie-emoat-go tegen de westerse landen niet uitgesloten moef worden geacht Feisals half broer, prins Fachd Ben Abdel Aziz, zei dat een olie-boycot weer moge lijk is zodra daarvoor een 'omvang rijke, redelijke en wezenlijke recht vaardiging' aanwezig is. Kissinger had zich tijdens zijn nieuwe toernee door het Midden- Oosten ook ingespannen de Arabie ren tot soepelheid op het olleter- rein te bewegen. Saoedi-Arabië was steeds het minst militant op het gebied van de oliemaatregelen. 'Niets kan enige Arabier weerhou den van pogingen een aanvaardba re en rechtvaardige oplossing te bereiken van de Midden-Oosten kwestie en het herstel van het Pa lestijnse volk. Wij zullen al onze macht, financiën en hulpbronnen, inzetten om die oplossing te berei ken', aldus de Saoedi-Arabische prins. 'Als een oplossing voor het voornaamste Arabische probleem wordt verhinderd dan is het recen te verleden voldoende om de Ara bieren en de wereld eraan te herin neren welke duidelijke rol Saoedi- Arabië op dit terrein heeft ge speeld', vervolgde hij PLO Aangenomen wordt dat Kissingers plannen ook terdege zijn doorkruist door het besluit vau de Verenigde Naties de Palestijnse Bevrijdingsor ganisatie (PLO) uit te nodigen om het Palestina-debat in de VN bij te wonen. De VS hadden tegen de resolutie van deze strekking ge stemd. PLO-lelder Jasser Arafat zal aan het hoofd van een Palestijnse delegatie het debat, dat volgende maand wordt gehouden, bijwonen, zo is gemeld. In Algiers, waar Ara fat met president Boumedienne van Algerije heeft gesproken, zei de PLO-leider dat de 'overwinning die de Palestijnse revolutie in de Alge mene Vergadering van de VN heeft behaald de vrucht Is van tien jaar vechten. "Wij weten dat VN-resolu- ties ons vaderland niet kunnen be vrijden'. Kissinger, die dinsdagavond In Washington is teruggekeerd heeft verklaard dat hij hoopt begin no vember terug te keren naar het Midden-Oosten om het vredeswerk voort te zetten dat hij daar elf maanden geleden was begonnen. Kolonisten In Israël hebben militairen en poli tieagenten ongeveer 160 orthodoxe joden gearresteerd die opnieuw hadden gepoogd een Illegale neder zetting te stichten op de bezette westelijke Jordaanoever. Het was de tweede poging binnen 24 uur geweest. De acties waren bedoeld als protest tegen de eventuele te ruggave van dit bezet gebied door de Israëlische regering aan Jorda nië.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 9