ulp brengt hoop aan rpauperde Tunesiërs dichtbij 1JgSSï i itijgingen tegen Sidi M'hamed wekken verbazing stabiel weerrapporten oA t c J CPN wil over omkoperij interpelleren Kamer akkoord met 31 miljoen extra voor bouw metro Industrie betaalt schadevergoeding voor vergiftiging Deel van personeel streekvervoer voelt zich achtergesteld '!U wimpie moet zich wapenen schaatsen KWARTET DONDERDAG 17 OKTOBER 1974 BINNENLAND T5/K7 bsta( gt teveel ruimte om hier het delen de problemen van het haal te doen van de manier proberen te houden zijn er al Franse kolonisten hier eens eeweest en ze zlin er ook nu. aftr t het ge ilr rati zijn non erio H. Biersteker Franse kolonisten hier eens lande landbouwgrond in be- de boertjes verdrin- de berghellingen, hen ;end bos te kappen daarmee ins erosie ontketenend waar >k nu onder te lijden heeft, ibrek afgewisseld door water ondervoeding, kinder werkloosheid, trek naar de hoe keert men zo'n fataal ond opent minister Pronk in Amersfoort (DHV-Gebouw, d S 1914) een tentoonstelling over Noord-Tunesië en daarmee ,nd i tegelijk een Amersfoortse actie voor de verpauperde streek ein uled Gassem. Wie aan de uitnodiging van de daartoe opge- ïrinj werkgroep gevolg geeft, kan met een groepje anderen geld aan arme boeren van het platteland: bijvoorbeeld vijftien voor één are pootgoed, zeventig gulden voor een geit of, iale rsei in de bus bIazend' 330 Sulden voor een hele geitenstal. ijsta»^ teveel ruimte om hier hat delen de nrnhlemen van het lijf HPH altijd geweest en ze zijn er ook nu. De moeilijkheid is dat van tegenover gestelde kant, van mensen die zich jarenlang Intensief met het ont wikkelingsprobleem bezighouden, geluiden worden gehoord, die mak kelijk tot dezelfde reactie kunnen leiden. Namelijk: in die ontwikke- uiiuci vucuiiig, B.U1UC1- lingslanden, waar geen regeringen LL werkloosheid, trek naar de zijn die het zo rigoureus bij de i1„ij_ basis aanpakken als bijvoorbeeld Nyerere in Tanzania, Boumedienne in Algerije, Castro op Cuba, Allende in Chilidaar wordt het nooit wat het blijft stukwerk dat uiteinde lijk slechts ten goede komt aan heersende klieken, rijke bovenla gen, militaire despoten. Daarmee wordt de grote meerderheid der ontwikkelingslanden afgevoerd van het lijstje. Het enige wat Je er nog kunt doen is het verzet van onder op aanmoedigen. Voor wie met deze analyse werkt staat het Tunesië van de laatste jaren er ook niet al te best op. Een allesbeheersende eenpartij -staat, politieke processen waar Amnesty International van opkijkt en dat is heel wat gewend terugge draaide landhervormingsplannen, voortvluchtige ministers, de beken de rijke bovenlaag enz. Zo werd in de laatste maanden de adoptieve ijver van de gemeente Rheden, waarvan Sidi M'hamed ook wel het 'achtste dorp' wordt ge- ontwikkelingswerk hebben noemd, doorkruist door een uitge- tdagen: zo is bijvoorbeeld weken Tunesische student, Ben n Beker de initiatiefnemer Kassem Daieb, die met bijval van oegi rijvende kracht achter Sldl een aantal kritische wereldwinke- -lj geworden en Geert Ha- liers, geen gelegenheid voorbij laat gaan om zijn afkeer van het heer sende bewind in Tunesië te betui gen. Zijn schildering van de poli tieke situatie in zijn land komt in grote lijnen wel overeen met wat ook uit andere bronnen over het Tunesië van vandaag wordt bericht, maar in de vaart van zijn aan klachten neemt hij ook een project als Didi M'hamed mee en alles wat verpaupering men zich in Nederland verder voor neemt met het oog op Tunesië. Hij kent het. werk ter plaatse niet uit eigen waarneming, maar bij de huidige machtsbedeling in Tunesië in Tunesië ging ook ge- kan het in zijn ogen eenvoudig niet rlopiet interessant pionierswerk goed gaan. dus het géèt niet goed. land: Rheden was een van >"«1.'Zwartboek :tie overkoepeld door de Ontwikkelingssamenwer- anfderland-Tunesië (SCNT) gebruik van ervaringen die Ij enige andere projecten arlg igeveer hetzelfde karakter m ef edaan, zoals bijvoorbeeld in waar ze inmiddels il stadia verder zijn. Het met een uitvoerig sociaal- sch onderzoek en met en- ïuldng van de bevolking. Op de n te gen daarvan wordt met icheiden stapjes een pro- opgebouwd. Zo'n program- huujt drie opvallende kenmer- blijft klein en overzichte- moet. functioneren als or voor een dorp of streek, bei richt zich op de allerarm- -eedj 1 wil zeggen op mensen die T. tdiet bij een bank kunnen ami te 11 vooral studenten van de ji liversiteit die zich voor dit Met een tentoonstelling van foto's en gebruiksvoorwerpen uit Tunesië begint vandaag in Amersfoort een nieuw initiatief tot hulp aan het platteland in Tunesië. verrichtte de verkennin- Ouled Gassem. In het [Jan leeronderzoeken verblij- rlijks trouwens tientallen jf jt ii maandenlang tussen de Idsbevolking. Hoe komt uit de vicieuze cirkel van ede, die ook in Tunesië een toeloop van haveloze naar de steden, waar verdere jewl rswerk gemeenten in Nederland e openbare middelen tastte het bedrag dat door de werd opgebracht nóg een leer te tellen een initia- eerst twijfels opriep (mag iet gemeentefinanciën om- maar in een besluit van van State van 1972 werd urd. Motief: het draagt bij ewustwording onder de be- die voor het volhouden en van de ontwikkelingsin- jen noodzakelijk is. loekje van iedereen die zich ze 'bewustwording' bezig- taat een hoofdstuk 'Weer- 'Er is nog zoveel nodig in nd.' 'Ze kopen er gouden voor.' 'Het ligt toch maar ide te bederven.' Enz. Men- zich met dit soort vooroor- Hij heeft zojuist weer een 'zwart boek' uitgegeven met als titel 'Ont wikkelingshulp van Nederland mis bruikt voor onderdrukking in Tu nesië'. Zijn aanvallen richten zich vooral op de Tunesische partner van SONT, de Association pour la Promotion de l'Emploi et du Loge ment (APEL), die het ontvangen geld zou misbruiken om de macht van de Neo Destour-partij te ver groten en de hele streek beter con troleerbaar te maken voor leger en politie. Een voorbeeld daarvan zou de bouw van de Renagabrug. zijn, waardoor A. het leefpatroon van de streek zou worden verstoord en B. de nationale garde gemakkelijker verzetsmensen tegen Bourguiba achterna kan zitten. Maar de nood zaak om ln de route naar het marktcentrum Tabarqua (waarvan de bewoners van Sidi M'hamed drie maanden van het jaar geen gebruik konden maken vanwege de regens) nu eindelijk eens een brug te leg gen werd door iedereen zó gevoeld dat er vrijwillig in ploegen is ge werkt van zeven uur 's morgens tot tien uur 's avonds. Van een in deze omgeving opererende verzetsbewe ging die hiervan nadeel zou onder vinden, hebben hier werkende stu denten nooit iets gemerkt. Een ander voorwerp van Daiebs beschuldigingen is een boerderij die vroeger aan kolonisten behoorde en die men nu wil gebruiken voor vormlngs- en opleidingswerk. Zijn eerste kritiek ls dat deze van de staat gehuurd moet worden. Zijn tweede luidt, dat 12 van de 75 hectaren grond eromheen tot be voorrading van het leger dienen. Kortom: Nederlands ontwikkelings geld om de Tunesische staat te betalen en het Tunesische leger te onderhouden. Maar het terrein en de boerderij zijn allebei al na Tu- nesië's onafhankelijkheid door de staat overgenomen van de Franse eigenaren die er weggingen. De boerderij wordt nu tegen een zacht prijsje van de dienst Terres Donia- les gehuurd, vooral voor opleidings doeleinden. Van het omringende land wordt Inderdaad een gedeelte bewerkt als moestuin voor het le ger En wat dan nóg? zegt men in Sidi M'hamed. Verder is het Daieb opgevallen dat de mensen die hui zen, stallen en kippenhokken bou wen ir Sidi M'hamed, maar een tiende van het wettelijk minimum loon verdienen. Het gaat hier, naar de SONT ons meedeelde, om men sen die hiervóór vér van huis in de werkverschaffing dienst deden voor hetzelfde bedrag. En nu bouwen zij tegen dezelfde uitkering in elk ge val in eigen omgeving hun eigen hulzen en andere accommodatie. Niet alleen de Tunesische partner- stichting APEL maar ook de in Tunesië werkende VU-mensen zijn knap in hun wiek geschoten door de kritiek van de heer Daieb. Zij geven geen commentaar op diens algemene politieke Inzichten maar zien daarin geen enkele reden dit werk op te geven. Tunesië ls een van de zeer weinige ontwikkelings landen die het werken via zo'n particuliere stichting en het recht streeks verkeer daarmee toelaat. De mythe van de dure auto's, met Ne derlands geld gekocht, heeft eerst de lachlust opgewekt maar vervol gens ernstige bezorgdheid omdat die in Nederland het 'gouden bed- den'-ldee weer nieuw leven in kan blazen De studenten in Sidi M'ha med maken mee hoe de bedragen uit Nederland worden aangevraagd, besteed en met pijnlijke nauwkeu righeid worden verantwoord door de coöperatieve vereniging die in middels in Sidi M'hamed is ge vormd. Zij zien het zwoegen van mensen om uit het moeras van de armoede te komen en hun groeiend vertrouwen als het lukt. En zij zijn oplettend genoeg om ontwikkelin gen op te merken waardoor gelden uit Nederland zouden 'vreemdgaan' en doeleinden zouden gaan dienen waarvoor niemand ze ooit zou wil len geven. Na de weerleggingen die ik hoorde op de kritiek van de heer Daieb betreffende het project Sldl M'hamed komt het mij voor dat er geen enkele reden is om ermee op te houden. Met het verstrekken van pootgoec, het geven van landbouw voorlichting. het bevorderen van eigen initiatief onder de allerarm sten van Tunesië, die vér van Tunis in de vergetelheid zwoegen om een deel van leven te hebben, bevordert men niet de verandering in de machtsverhoudingen in dat land, waar ik met de heer Daieb op hoop. Maar denk eens in dat er zo'n omwenteling zou komen. Daarna zou precies ditzelfde soort werk bit ter nodig blijven! ie weerkundige medewerker de put in de hogere atmos- ens boven noordwest-Duits- nctioneert als sturend cen- loringen verplaatsen zich er in een richting tegenge- i die van de wijzers van oge. Van midden-Engeland teren een uitdiepend mini- de richting van west-Frank- !n ander lagedrukgebied r oost-Europa in noordelij- ing, /tveneens uitdiepend, lagedrukgebieden brachten vat regen, de westelijke vooral langs de lijn Narijs-Bordeaux. Gister- was ef in de Engelse id en naaste omgeving al twaalf millimeter gevallen, meldde gisteravond deze leden. En dat bij een hoog- Peratuur van maar 7 graden 'p het vliegveld Orly. De depressie voorzag Karl it (DDR) tot woensdag- 7 uur met 16 mm water. 13 mm. Berlijn rapporteerde md 8 mm en een maxi- peratuur van 8 graden, dinsdag bleef het ook in id weer niet op alle plaat- og. De neerslag die er al uw niet door bovengenoem- izones, maar uit enkele lo- idagbuien. Bij weinig wind n toe zon bezat het weer een wat zomeraclitige i het met veel lagere tem- i. Nederland was er op de euvel' onder de koude put 't het slechtst aan toe. l verandert er nog niet veel. ii/t rystig met opnieuw iik een bui en met een aan- 'e karts op mist en hier en ondioorst in de nacht en Daarna wordt het opnieuw vustiger en uiteindelijk ook koud. Een gebied met luchtdrukdalingen, storm winden en regen ver- Weerrapporten van gisteravond 7 uur, maximum-temperaturen van gisteren en neerslag 7 tot 19 uur. Amsterdam zwaar bew. 10 0 De Bilt zwaar bew. 10 0 Deelen zwaar bew. 10 0 Eelde mist 11 0 Eindhoven half bew. 11 0 Den Helder mist 10 0.1 Luchth. Rtd. zwaar bew. 11 0 Twente zwaar bew. 10 0 Vlissingen geheel bew. 10 0 Zd.-Limburg zwaar bew. 10 0.4 Aberdeen regen 11 9 Athene licht bew. 28 0 Barcelona licht bew. 15 0.3 Berlijn regen 8 8 Bordeaux regen 15 1 Brussel half bew. 10 0 Frankfort onbew. 11 0 Genève half bew. 9 0 Helsinki geheel bew. 3 0 Innsbrück half bew. 8 0.4 Kopenhagen zwaar bew. 8 0 Lissabon zwaar bew. 20 0 Locarno onbew. 14 0 Londen regen 11 3 Luxemburg zwaar bew. 6 0 Madrid licht bew. 20 0 plaatst zich langs zuid-Groenland in de richting van IJsland en de Faröer. In oost-Spanje, aan de Ri- vièra en in zuid-Italië bleef het zonnig en warm en hetzelfde kan worden gezegd van de oostelijke Balkan. De september-aflevering van het Engelse contactblad voor weerama teurs 'COL' meldt, dat Belfast met een gemiddelde temperatuur van 11.2 gr. C. normaal 12.7) de koud ste september van de laatste vijftig jaar heeft gehad. De regen in au gustus en september tezamen in Royston, ten noorden van Londen (te weten 215 mm) is vermoedelijk de grootste geweest in die twee maanden sedert 1853 (normaal c OPKLARINGEN BE WO l K INO MAX. TEMP. MIN. TEMP. REGEN HAGEL 109). De grootste septemberregen- val in zuidwest-Engeland was 238 mm (normaal 95), in Gurney Sla- de (graafschap Somerset), een nog iets grotere hoeveelheid dan eerder op deze plaats opgegeven werd van Cardiff: 223 mm. vrij veel bewolking R u"gUq A W" ANP/KNMI U-W Tl AM IIWOC; WATER VOOR VRIJDAG 18 OK TOBER: Vllsslngen: 3.12-15.32; Harlng- vlletslulzen: 5.00-17.18; Rotterdam: 6.10- 18.15; Schevenlngen: 4.29-16.48; IJmut- den: 5.03-17.22; Den Helder: 9.39-21.57; Harllngen: 11.38-0.00; Delfzijl: 1.23-13.39. DEN HAAG Vanmiddag beslist de Tweede Kamer over een verzoek van het Kamerlid Wolff (CPN) om minister Van Agt te interpelleren over het optreden van de rijksre cherche en het openbaar ministerie in de zaak van mogelijke omkoping van kamerleden door vliegtuigfa brieken. Volgens de heer Wolff, die zijn lnterpellatieverzoek gisteren in diende, ontstaat door het optreden van het openbaar ministerie en de rijksrecherche een ongeoorloofde en ontoelaatbare bemoeienis met het parlement als instituut. De CPN-fractie heeft de stellige indruk dat het openbaar ministerie bezig is zich te mengen in de zaken van de Tweede Kamer zelf (en dus niet in de door twee of drie leden van de Kamer aanhangig gemaakte zaken). De heer Wolff memoreerde dat vol gens berichten kamervoorzitter Vondeling en dr. De Gaay Fortman als vlce-voorzitter van de kamer commissie voor defensie gehoord zouden zijn. De rijksrecherche heeft inmiddels een gesprek gehad met het Tweede Kamerlid Keja (WD) en zal deze week nog een gesprek hebben met de heer Dankert (PvdA). Deze Ka merleden hadden gemeld dat zij benaderd waren door vliegtuigfa brieken met aanbiedingen, waarop zij overigens niet zijn ingegaan. De Franse vliegtuigbouwer Dassault en de Dassaultfabrieken (die de Mira ge maken) hebben verklaard dat zij geen financiële voorstellen gedaan hebben aan Nederlandse parlemen tariërs en ook geen instructie in deze zin gegeven hebben aan de exportfunctionaris ln Nederland, ing. J. Botterman. Verwacht wordt dat de recherche ook met de heer Botterman zal spreken. Van een verslaggever DEN HAAG De gemeente Am sterdam krijgt nog deze week het bericht van minister Westerterp dat het rijk een bedrag van 31 miljoen gulden extra bijdraagt ln de kosten van de metrobouw. De Tweede Ka mer heeft namelijk woensdagmid dag ingestemd met die extra-bij drage. Die. instemming kwam er, doordat een dinsdag, tijdens het metrodebat ln de Tweede Kamer Ingediende motie-Van der Lek (PSP) verwor pen werd. Die motie vroeg, alvorens te beslissen over de extra-bijdrage, een inzicht te geven in de kosten en baten van de verschillende al ternatieven van de Oostlijn van de hoofdstedelijke metro. Voor de mo tie stemden VVD, PPR, BP en PSP. ARNHEM De metallurgische in dustrie Bllliton BV in Arnhem zal aan achttien veehouders uit de om geving van Arnhem, van wie het vee tussen 1966 en 1968 molybdeen- verglftiging opliep, een schadever goeding van in totaal 150.000 gul den uitbetalen. Bllliton wil hiermee echter niet erkennen schuldig te zijn aan de vergiftiging. Het Landbouwschap dat bij Bllliton voor de benadeelde boeren bemid delde, heeft de veehouders van de toewijzing op de hoogte gesteld. Door de Molybdeen-neerslag moest een aantal koeien worden afge maakt en gingen hool-oogsten ge heel of gedeeltelijk verloren. In december 1971 dienden de boe ren samen een schadeclaim van 164.000 gulden in bij Billiton. De assuradeuren van het bedrijf wil den echter pas een schadevergoe ding toekennen na een gerechtelij ke uitspraak. Billiton zelf besloot niet op een uitspraak te wachten en zette een expertisebureau aan het werk om de omvang van de schade te laten bepalen. Dit exper tisebureau heeft inmiddels ook een principe-overeenkomst bereikt met een drietal boeren, van wie het vee twee Jaar geleden loodvergiftiging opliep. In dit geval zullen de assu radeuren van Billiton waarschijn lijk wel de schade vergoeden. UTRECHT Het niet-rljdend per soneel in het streekvervoer voelt zich wat de beloning betreft ach tergesteld bij de rijdende collega's. De onvrede over de beloning bij de ongeveer drieduizend man nlet-rij- dend personeel is ontstaan toen het kabinet eerder dit Jaar besloot de chauffeurs bij streek- en gemeente- vervoersbedrijven over '73 en '74 een extra toeslag van zes procent toe te kennen. 'Het nlet-rijdend personeel vindt het begrijpelijk dat de chauffeurs dat extraatje krijgen, maar men vindt het terecht onbillijk dat de toeslag aan de rest van het perso neel voorbij is gegaan', aldus de heer C. Groenendijk, voorzitter van de bedrijfsgroep wegvervoer van de Algemene Christelijke Bond van Vervoerspersoneel, gisteren in Utrecht op een vergadering met streekvervoerspersoneel. De ver- voersvakbonden zullen er bij de regering op aandringen dat de be loningsverhoudingen in het streek vervoer per 1 januari weer zullen worden rechtgetrokken. Volgens de heer Groenendijk zijn overigens uitsluitend mensen in het streekvervoer gedupeerd. Het niet- rljdend personeel bij de negen ge meentelijke vervoersbedrijven heeft via allerlei toeslagen compensatie kunnen krijgen. Het ls volgens hem uitgesloten dat de chauffeurs op hun beurt weer zullen protesteren tegen gelijktrekking van de belo ningsverhoudingen. 'De chauffeurs zien zelf bijzonder goed het onbil lijke van de huidige situatie in', aldus de heer Groenendijk. onder redactie van loessmii tr'NffilllllMT Bij zijn sollicitatie moet Wimpie moeilijke vragen op een formulier beantwoorden. Een illustratie uit 'Willem de Knegt, de geschiedenis van één arbeider'. 'Laat hem maar krabben aan die tankl En zo begint Wimpie z'n vijftigjarige loopbaan, met krab ben. Omdat Wimpie stof in zijn ogen krijgt slaapt hij de eerste nachten met een natte doek op zijn gezicht. Maar de bedrijfsarts zegt dat hij beter een bril kan opzetten, zo een met ruber af- sluitranden. Wimpie moet die duikbril zelf betalen, vindt mijn heer De Jager, want het is niets dan aanstellerij en onhandig heid. Ook krijgt Wimpie het er erg warm van, maar de bril helpt wel tegen het stof. En vanwege het vaste en geregelde werk krabt Wimpie als een beze tene de hele dag. Hee jochie, d'r moet morgen ook nog werk we zen, roept 'n andere vent als De Jager even weg is, maar Wimpie trekt zich niks aan van hem'. Zo begint de vijftigjarige loopbaan van Wimpie, op z'n vijftiende. Met zijn vijfenzestigste is hij allang Willem de Knegt, een Willem die in die vijftig fa- brieksjaren leuke en vervelende dingen heeft meegemaakt. Zijn belevenissen 'de geschiedenis tan één arbeider' staan in een speciale uitgave van het VJV, Vormingwerk Jonge Vol wassenen in Utrecht, die voor 3,25 op postgiro 634502 te koop is. De geschiedenis van Willem is niet objectief, maar juist erg eenzijdig, zeggen de samenstel lers, omdat die alleen hoofdza ken laat zien. Willem had na tuurlijk net zo goed Willeke, Truus, Piet of Jan kunnen he ten, want ook zij maken zulke of andere toestanden mee in de periode van hun leven die ze aan werken besteden. De arbei der Willem heeft het slecht ge troffen. In de ijzergieterij krijgt hij niet dezelfde kansen als het klasgenootje Frits, toevallig een zoontje van de baas. Zijn uitvin ding wordt gestolen en duur verkocht en uiteindelijk wordt de hele fabriek verkocht en staat Willem met al zijn colle ga's op straat. Aan zijn zuurver diende pensioentje heeft hij la ter niets, want natuurlijk gaat hij nog vroeg dood ook. Gaandeweg leert Willem wat hij in al die gevallen had moeten doen, maar meestal is dat dan al te laat. Voor hemzelf teminste, maar niet voor alle andere leef tijdgenootjes van de jonge Wim pie, die zo van school in een groot bedrijf terechtkomen en bij voorbaat al veel olver zaken als onderwijs voor werkende jongeren, sollicitatie, veilig heidsvoorschriften, minimum lonen, vormingswerk, onderne mingsraad, fusies, ontslagkwes ties, vakbonden en zo meer kun nen weten als ze de geschiedenis van Willem de Knegt lezen. Pa gina na pagina worden al die onderwerpen naast het verhaal in aparte kadertjes kort bespro ken. De informatie is op die manier erg geschikt gemaakt om in groepen behandeld en doorge praat te worden. Nu zijn de toestanden in Wil- lems geval wel erg zwart afge- svhilderd: de bazen zijn bar slecht, het bedrijf gaat bar slecht, de gezondheid van de ar beiders wordt door het werk dat ze moeten doen ook al bar slecht en zelfs Willems eigen omgeving werkt niet erg mee. Daarmee wil het VJV natuurlijk niet alle jongeren die al werken of gauw gaan werken wijsmaken dat het overal hetzelfde is. Maar als je ergens tegen wilt waar schuwen, moet je dat nou een maal duidelijk illustreren. Met de waarschuwingen aan een on bevangen kind, dat er van door drongen moet worden hoe slecht slechte mannen kunnen zijn, bedoel je ook niet dat alle man nen slecht zijn. De 27-jarige Amerikaanse socio loog David Letters kan weer naar huis, naar Massachusetts. Per trein als hij dat wil, of per vliegtuig, want onderhand heeft hij wel genoeg gezien van zijn land. Dat was ook zijn bedoe ling: toen hij dezer dagen ln San Francisco arriveerde, had hij sinds eind mei ruim vijfdui zend kilometer op rolschaatsen door de Verenigde Staten gere den, 'om het land te zien en mensen te ontmoeten'. Het moe ten sterke benen geweest zijn die hem zo ver hebben gedragen, maar af en toe kon hij (noodge dwongen) dan ook een dag of wat uitrusten: in de staat Ohio kwam hij in botsing met een auto die aan de verkeerde kant van de weg reed en in Utah met een vrachtwagen, waardoor hij vijf dagen in een ziekenhuis moest blijven. Zo leer je de mensen ook eens van een ande re kant kennen. (ADVERTENTIE)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 7