Labour naar
meerderheid
Hooghoudt
Voor werknemer volgend
jaar een winstaandeel
,edding
waluwen
nislukt
tn deze krant
R-voorzitter
n Dam treedt af
ogezegd
Buien
Leidse studentes in Israël voor rechter
Vakbeweging reageert positief op plannen kabinet
Putten woedend
over herhaling
van herdenking
Kabinet wil
meer doen voor
zelfstandigen
Lekke band vergoed
Actie tegen hoofdluis
8 tm 16 oktober
Potjeslatijn on taalhygiëne
Nieuwe leidse Commit
(DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
traat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
VRIJDAG 11 OKTOBER 1974
55ste jaargang no. 162
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36,05 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
honderdduizenden
esten gestorven
iRIJS (AP) Vogelvrien-
n in Zwitserland West-
ïitsland en Noord-Frank-
k hebben gisteren een
nde gemaakt aan hun
edbedoelde reddingsopera-
i voor zwaluwen daar de
igels er niet bij gebaat wa-
n integendeel.
aluwen werden gevan-
>a ten noorden van de Al-
sn omdat daar een plotse-
ngen strenge kou was ko
en opzetten. Ze weiden per
iegtuig naar Nice en ande-
zuid-Europese plaatsen
bracht, om vandaar hun
ek te kunnen voortzetten,
aar gebleken is dat de
eeste vogels, die verpakt
kartonnen dozen de
ucht maakten, de tocht
et hebben overleefd. On-
erweg zijn er honderddui-
nden gestorven.
Franse vereniging voor
ierenbescherming heeft de
ogelvrienden doen weten
it hun spontane poging de
jgels te redden, onnodig
as geweest. De zwaluwen
ie door het koude weer wa
tt verrast voor hun vertrek
aar Afrika waren laat ge-
oren en zwak, aldus de
ireniging, hun dood zou als
theel natuurlijk en nor
aal moeten worden be-
Ehouwd.
et grootste deel van de
valuwenpopulatie was in
eite al veilig en wel voor
et eind van september ver
wenen, op weg naar Afrika,
ten franse vogelkenner ver-
laarde dat de actie van de
ogelvrienden goed en
pnpathiek was geweest
ïaar onnodig omdat men
ier de natuur haar 'selec-
ieve werk' had moeten la-
n doen.
een verslaggever
HEM De heer Wouter van
i, voorzitter van de Politieke
ij Radikalen, heeft besloten de-
unctie op 30 november neer te
en. De heer Van Dam vindt
werk als PPR-voorzitter en lid
de provinciale staten van Gel
end in combinatie met zijn ge-
telijke baan als stafdocent aan
icademie 'De Jelburg' in Baarn
eel worden.
gehalte van de democratie
dt bepaald door de manier
irop de meerderheden met de
iderheden omgaan.
Drs. Den Uyl.
fisselend bewolkt met plaat-
elijk buien. Overigens matige
Bind tussen west en noord,
laximum-temperaturen onge
veer 12 graden Celsius.
10RGEN EN OVERMORGEN:
Op de meeste plaatsen droog
net opklaringen. Weinig ver-
ndering in temperatuur.
Horgen zon op: 06.59
onder: 17.54
maan op: 02.58
onder: 16.10
sekten oplossing
lor voedseltekort
LONDEN (AP, Reuter, UPD Het zag er vannacht naar uit dat Harold
Wilsons Labour Partij een absolute meerderheid ging krijgen in het Britse
Lagerhuis.
De Leidse studentes Margot Heqnsbroek (links) en Paula Witkam (rechts) verschenen gisteren
voor een militaire rechtbank in bezet Jordanië op beschuldiging van werk voor de Palestijnse ver
zetsbeweging Ei Fatah. Zie ook pagina 5.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De werknemer zal volgend jaar kunnen rekenen op een winst- en vermogensaanwas-
deling. Premier Den Uyl heeft dit gisteren in de Tweede Kamer meegedeeld. Met de winst- en ver-
mogensaanwasdeling beoogt het kabinet een meer fundamentele oplossing van het probleem van
de onevenredige (super) winsten.
Het gaat er volgens de premier om.
dat de bedrijfsrendementen de
laatste jaren steeds meer uiteen
groeien. Er zijn duidelijke aanwij
zingen dat dat een blijvende zaak
is. In die situatie ontkom je er niet
aan tegemoet te komen aan de
verlieslijdende bedrijven, aldus de
premier.
De vakbeweging reageerde gistera
vond positief op de plannen van
het kabinet. Het probleem van de
onevenredig grote winsten was voor
haar al lang een doorn in het oog,
onder meer omdat zij looneisen tot
nu toe afstemden op het gemiddel
de bedrijfsresultaat. In feite bete
kent dat, dat de vakbeweging in
goed florerende bedrijven een stuk
winst moet laten zitten. In de on
derhandelingen over het centraal
akkoord 1975 hebben de vakcentra
les daarom de eis op tafel gelegd
dat superwinsten moeten worden
afgeroomd.
Zo op het eerste gezicht lijkt dit
idee nogal af te wijken van het
plan van de regering. Wim Kok,
voorzitter van het NVV, zei gisteren
echter dat dit allerminst het geval
Van onze correspondent
PUTTEN De bevolking van Put
ten is woedend over de 'nep-her-
denking' van de oktober-razzla in
de tweede wereldoorlog, die woens
dag is opgevoerd omdat een tv-
reportage over de echte herdenking
deels was mislukt.. Jan Roelands,
free-lance regisseur bij de. VARA,
liet de herdenking compleet met de
muziekvereniging Excelsior en het
koor De Lofstem 'overdoen', omdat
zijn opnamen van vorige week
onbruikbaar bleken.
Het gemeentebestuur var. Putten
trachtte met alle macht een tweede
manifestatie te verhinderen, maar
de gemeentelijke politieverordening
bood daartoe geen enkele mogelijk
heid Wethouder G. van Winkoop
sprak gisteren over een 'schandali
ge zaak.' Bij de oktober-razzia van
1944 werd de totale mannelijke be
volking van Putten gedeporteerd.
Van de ruim 600 mannen, keerden
er 552 niet terug.
Minister Duisenberg
behoeft te zijn. 'Ons voorstel voor
1975 was een ad-hoc-regeling. Voor
later jaren wilden we ook aankoer
sen op een vermogensaanwasdeling.
Als de regering dat al in 1975 voor
elkaar weet te kunnen krijgen is
ons dat natuurlijk ook best', aldus
de NVV-voorzltter.
Niet uitgewerkt
De grote vraag is natuurlijk hoe de
vermogensaanwasdeling eruit komt
te zien. Premier Den Uyl kon daar
nog niet veel anders over zeggen
dan dat de uitgangspunten voor dit
plan uitgewerkt zullen worden in
de aan het einde van dit jaar te
verwachten interimnota inkomens
politiek. Halverwege volgend jaar
zal er dan een wettelijke regeling
bij de Kamer worden ingediend, die
nog betrekking zal hebben op de
winsten van 1975. De vakbeweging
zelf heeft ook nog geen uitgewerkte
plannen bij de ha-nd. Uit de voorlo
pige reacties van Wim Kok en Wim
Smit (voorzitter van het NKV) kan
echter het volgende globale beeld
worden geschetst.
De winst- en vermogensaanwasde
ling behoeft voor ieder bedrijf niet
dezelfde verplichtingen met zich
mee te brengen. Een onderneming
die grote winsten maakt staat meer
af van de winst dan slechter 'boe
rende' ondernemingen. De gelden
worden ondergebracht in een cen
traal fonds. In het beheer van dit
fonds zal de vakbeweging een be
langrijke rol moeten spelen. Het
fonds kan worden gebruikt om
zwakke bedrijven of bedrijfssecto
ren financieel te ondersteunen. Het
fonds zal bovendien een belangrij
ke rol moeten spSlen bij het van de
grond komen van een algemene
pensioenvoorziening.
Het plan van het kabinet biedt
tenslotte aanzienlijk gunstiger per
spectieven voor de totstandkoming
van het centraal akkoord (loonaf-
spraken en dergelijke) 1975. De
heer Smit meende zelfs dat de re
gering het bedrijfsleven 'een belang
rijke sleutel' in de handen heeft
gespeeld. De partijen praten dins
dag 28 oktober verder. Een moeilijk
punt blijft een andere eis van de
vakbeweging, namelijk een verdere
inkomensnivellering. De werkgevers
hebben hierop tot nu toe zeer af
wijzend gereageerd.
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl
is bereid de kleine zelfstandigen
verder tegemoet te komen. Minister
Duisenberg heeft dit gisteren ln de
Tweede Kamer gezegd.
Deze toezegging was zo ongeveer de
enige concessie die de minister wil
de doen op de uiteenlopende wen
sen van de regeringsfracties om
een verdere lastenverlichting door
te voeren. De PvdA wil een verdere
verlaging van de AOW-premie, KVP
en ARP willen een herinvoering
van de zelfstandigenaftrek, alsmede
een overheidsbijdrage in het kin
derbijslagfonds van vierhonderd
miljoen gulden.
De minister zei 'niet te Juichen'
over een herinvoering van de zelf
standigenaftrek. Wel valt er vol
gens hem te denken aan een ver
dere tegemoetkoming aan de kleine
zelfstandige. Hij 'hoopte' hierover
concrete plannen bij de Kamer te
kunnen Indienen. Dat zou dan
moeten gebeuren tijdens de behan
deling van het dekkingsplan in no
vember
Het is zeer de vraag of de rege
ringsfracties tot die datum hun ge
duld zullen kunnen bewaren. Voor
al de fracties van KVP en ARP
betoonden zich ln de wandelgangen
nogal geïrriteerd over de afwijzende
houding van de minister. Het ziet
er daarom naar uit dat deze kwes
tie vandaag belangrijk zal worden
aangescherpt.
DINXPERLO Wie op het nieuwe fietspad tussen
Dinxperlo en Bontebrug een lekke band heeft op
gelopen, kan de schade vergoed krijgen. De com
missie van beheer van de uteg, die op het grond
gebied van drie gemeenten ligt, heeft dit besloten.
Het fietspad was zo bezaaid met scherpe steentjes,
dat er op de dag van ingebruikneming maar liefst
veertig klachten kwamen.
Burgemeester J. W. Stam van Dinxperlo: 'Het pad
is tweemaal geveegd en gewalst, maar niets mocht
baten. Er zal nu een nieuwe laag worden aange
bracht'. Gedupeerde fietser moeten, als zij de lekke
band vergoed willen hebben, wel aantonen dat de
schade op dat fietspad is opgelopen.
AMSTERDAM De Amsterdamse Gemeentelijke
Geneeskundige en Gezondheidsdienst heeft in de
eerste helft van dit jaar al 900 gevallen van hoofd
luis moeten behandelen bij kinderen op basis
scholen, ruim driekwart van het totaal over 1973.
Wegens de 'opmars' van de hoofdluis dit jaar be
gint de GG en GD vandaag dan ook een actie om
het beestje te bestrijden. Er zullen 350.000 folders
huis-aan-huis worden bezorgd, waarin wordt aan
gegeven hoe de luizenplaag bestreden kan worden.
Volgens dr. H. Rengelink. adjunct-directeur van
de GG en GD in de hoofdstad, is het moeilijk een
duidelijke oorzaak aan te geven van het toenemend
aantal gevallen van hoofdluis.
Uit de eerste uitslagen van de gis
teren in Engeland gehouden verkie
zingen bleek vannacht dat Labour
aanzienlijk meer steun had verwor
ven dan bij de verkiezingen van fe
bruari. Dit terwijl de opkomst naar
schatting tien procent lager was ge
weest dan in februari, vermoedelijk
rond de 70 procent.
Hoewel vannacht aanvankelijk nog
moeilijk een prognose kon worden
gemaakt leek Jeremy Thorpe's Libe
rale Partij zich moeilijk staande te
kunnen houden. Een verrassende
stembusuitslag was dat in het dis
trict Lincoln, Dick Taverne, van Ne
derlandse aTkomst, werd verslagen
door een Labourkandidaat. Taverne
was uit Labour gestapt en stond op
nieuw kandidaat als onafhankelijk
sociaal-democraat. In februari was
hij in het Lagerhuis gekozen.
Kort na de sluiting van de stem
lokalen voorspelde de Britse omroep
de BBC een forse overwinning voor
Labour (zelfs een meerderheid van
100 zetels op de Conservatieven). De
onafhankelijke tv-omroep ITV gaf
een Labour-voorsprong van 54 ze
tels op de Conservatieven. De eerste
officiële stembusuitslagen lieten
echter een gemiddelde verschuiving
naar Labour zien van rond de drie
procent. Maar vrij algemeen werd
aangenomen dat de Labour Partij
in elk geval met een bescheiden ab
solute meerderheid in het 635 zetels
tellende Lagerhuis zou terugkeren,
om haar minderheidsregering tot
meerderheidskabinet te transforme
ren.
Eer. dergelijke uitslag zou beteken
dat Harold Wilson opnieuw, en
voor de vierde keer. een nieuwe
ambtstermijn gaat vervullen.
Edward Heath
Voor Edward Heath, de leider van
de Conservatieve Partij, zou dit, zo
(ADVERTENTIE)
dagelijks geopend van 10-17 uur-
'rnaandag14 en dinsdag 15 oktober,
ook van 19.30-22.30 uut
zóndag gesloten
toegang f. 5.- mi
Premier Harold Wilson, de vermoe
delijke overwinnaar van de Britse
verkiezingen, stak gisteren al triom
fantelijk de hand omhoog, nadat
hij met zijn vrouw Mary naar de
stembus was geweest.
wordt aangenomen, onomstotelijk
het einde betekenen van zijn poli
tieke loopbaan.
De meest waarschijnlijke eerste
premier van de conservatieven zou
William Whitlaw zijn, de man die
als minister voor Noord-Ierland
faam verwierf. Hij staat be
kend als gematigd en bekwaam be
stuurder en is een man die in
brede kring grote sympathie geniet.
Een grote overwinning voor Labour
zu betekenen dat de/.e partij een
gewichtig mandaat heeft gekregen
voor de uitvoering van een tamelijk
vergaand progressief beleid, zoals
nationalisaties van diverse sleutel
industrieën en staatscontrole op
het financiële- en investeringsbe
leid van de particuliere onderne
mingen. Allereerst zal het nieuwe
kabinet Wilson echter met alle
kracht een reeks impopulaire maat
regelen moeten nemen om de ern
stig bedreigde Britse economie en
vooral de voorthollende Inflatie aan
te pakken.
Waarnemers in Londen hadden
eerder al voorspeld dat een nieuw
Labourkabinel zich aanvankelijk
vermoedelijk gematigd zou opstel
len wat betreft de nationalisaties
en industriële hervormingen. Aan
genomen was zelfs ai dat minister
van industrie Anthony Wedgwood
Benn. die als de boeman van de
industriëlen en de oeter gesitueerde
middenklasse wordt beschouwd, zou
worden verplaatst naar een andere
post. Maar als Labour inderdaad
met een grote meerderheid aan de
macht blijft zal het wellicht moei
lijk zijn Tony Benn zonder meer
opzij te schuiven, zonder dat Wil
son in moeilijkheden komt met de
linkervleugel in zijn partij en met
de vakbonden.
EEG
De terugkeer van Wilson betekent
Of de staatssecretaris van volksgezondheid ook
de taalhygiëne in de gaten zou. willen houden,
vraagt Kamervoorzitter Vondeling.
En of hij bijvoorbeeld 'cerebrovascular accident'
alsnog in 'beroerte' wil vertalen. Wij herkennen
daar iets van ons eigen streven.
Abonneer eens iemand. Desnoods uzelf.
NIEUWE ABONNEE
PLAATS: GIRO:
Betaalt per maand/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROITERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT-D
NIEUWE LEIDSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Adres:
Plaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelenserie .Onderne
mingsraden door prof. dr. H.
J. van Zuthem.
Fraaie thermometer (goud-
bedrukt op stevig kunstleer).
Altijd paraatmap brief
papier en pen).
Schrijf op de envelop: De Chr. Pers, antwoordnummer 2792, A dam.
Een postzegel ls niet nodig. Die betalen wij.
dat Labour nu gehouden ls binnen
twaalf maanden een volksstemming
of nieuwe verkiezingen te houden
over de vraag of Engeland lid moet
blijven van de Europese Gemeen
schap. Wilsons triomf zal. zo wordt
aangenomen, opnieuw een periode
van onzekerheid brengen in de EG,
maar ook de Labour Partij in ern
stige moeilijkheden brengen. Bin
nen deze partij heerst diepe ver
deeldheid over de EG. Enkele mi
nisters van Wilson hebben al laten
weten dat zij vertrekken, mocht de
Britse kiezer besluiten tot een af
tocht uit de Europese Gemeen
schap.
Tot op het laatste ogenblik was het
gisteren volstrekt onzeker hoe de
stembusuitslag zou uitvallen.
Volgens verkiezingsexperts zou er
veel afhangen van het percentage
kiezers dat naar de stembussen zou
trekken. Gisterochtend werd een
forse opkomst waargenomen in
Schotland, het Britse industriege
bied in noordelijk en midden-En-
geland. waar het weer aanvankelijk
goed was. Maar later op de dag
werd .uit diverse kiesdistricten ge
meld dat de opkomst bijna tien
procent lager was dan bij de vorige
verkiezingen in februari. Toen trok
bijna 79 procent van de ruim 40
miljoen kiesgerechtigden (18-jari-
gen en ouder) naar de stembus.
Een lage opkomst, zo was voor
speld. zou in het nadeel zijn van
Harold Wilsons Labour Partij.
De laatste gepubliceerde uitslag van
een opiniepeiling verscheen giste
ren in het dagblad de Evening
Standard. Labour lag, aldus deze
uitslag, 7.4 procent voor op de Con
servatieven. Andere peilingen had
den Labour een voorsprong van
tussen de negen en veertien pro
cent gegeven. Peilingen wezen ook
uit dat rond tien procent van de
kiezers tot op het laatste ogenblik
nog geen besluit had genomen op
wie zij zou stemmen.
Gebaar Cuba naar VS
WASHINGTON (Reuter) Cuba
wil vier Amerikaanse gevangenen
vrijlaten als een vriendschappelijk
gebaar naar de Verenigde Staten.
Zij zijn gearresteerd wegens het
bezit van drugs. De twee senatoren,
die onlangs een bezoek hebben ge
bracht aan Cuba, hebben dit mee
gedeeld.
(ADVERTENTIE)
JOKE WB8HE %M BWAHJOtVB
dtemoetuproevai.dieisgeweMiq
Binnenland
Bibliotheekweek 7
Aardgasextraatje 11
Buitenland
Syrië verhardt eisen 9
Kerk
Tekenen des tijds 2
Sport
Herman Hopman
gerijpt terug 17
l.czers schrijven z
Nieuwe boeken z
Sirips. feuilleton g
Recept en puzzel 6
Radio en tv 6
Commentaar
Dichtbij en verder 7
Weer
Filmpremières 13
Autonieuws 15
