vdA: 'Onaanvaardbaar
rdga sextraat je voor
oliemaatschappijen'
zuidplein
ndnr^
leen kiesgerechtigden van
mei mogen wéér stemmen
10%
m
m%
Meerderheid PvdA
voor voorwaardelijke
N A V O-lidmaatschap
HetSpaarpapier
aan toonder van de NMB.
Aanude keuze!
Kroon moet beslissen of
gemeente 'liedboek' voor
school moet subsidiëren
Wie vorige keer
thuisbleef kan
nu wél stemmen
academisch ziekenhuis der
{viie universiteit, amsterdam
hoofd theoriedocent(e)
I
Nederland uit
ongerustheid
over de CIA
./KWARTET VRIJDAG 11 OKTOBER 1974
BINNENLAND T9/K11
eej
Uyl iveigert andere regeling
zeiï b parlementsredactie
Jjj 4AG De PvdA vindt het onaanvaardbaar, dat de oliemaatschappijen als gevolg van de ver-
van de aardgasprijs twee- tot driehonderd miljoen gulden per jaar meer verdienen, terwijl
gUheI( en enkele extra prestatie tegenover staat. Terwijl hij het antwoord van premier Den Uyl op
jnene politieke beschouwingen aan de Tweede Kamer onderbrak, heeft PvdA-fractieleider Ed
jn dit gisteren meegedeeld.
Winkel in, winkel uit...
tegen élk weer beschut.
Kan dat?
Jawel, mevrouw. Zeer zeker,
mijnheer. Dat kan. Dag in, dag
uit. Kom maar naar Zuidplein:
honderdenveertig winkels,
warenhuizen en boetieks
onder 1 dak.Ukunt'tzogek
niet verzinnen, of u vindt 't er.
En kijk, terrasjes om uit te
blazen zijn er óók: op het
grote overdekte plein en in de
vele promenades. Uw auto?
Parkeert u gewoon even pal
ónder di^140-winkel& Wél zo
makkelijk. En anders heeff'ü
altijd nog dg metro, óe 54 4 x
per dag*langskomtHDus?
Preciest winkelen wordt
een gezellig, 'Mooi weer'-uitje
als u naar Zuidplein komt
Op zeker! Mogen we u
uitnodiger#
een complete winkelstad
onderdak
.90
baar ulster-president weigerde
idel len andere regeling te tref-
de oliemaatschappijen. In
^nland zijn de afspraken
IING{le regeringen en de olie-
ippijen veel ongunstiger,
inister-president. Zoals be-
van de extra-opbrengst
aardgas 95 procent toe aan
Gemiddeld krijgt de staat
,Jt ipbrengst van het aardgas
rocent.
de staat overgaat tot na-
te van de aardgaswinning,
premier, moet een schade-
worden betaald. Niette-
de PvdA hierop aan. De
ipijen moeten worden
ook al levert dit geen
voordeel voor de staat
belangrijkste is, dat de
lan de oliemaatschappijen
mergiebeleid wordt ver-
■EVIN
is naar voren gekomen,
aantal leden van de
an de PvdA een onderzoek
ngesteld naar de totstand-
[an de aardgas-exportcon-
adinjjussen de staat en de olle-
ioad, p pij en.
ilnvt
contract
18 leveling van de PvdA-le-
it voortaan niet alleen de
van economische zaken,
gehele ministerraad de
31 goedkeurt. In het verle-
ze grotere controle niet
loende gebleken. De nota
"VdA en de PPR aan de
■Kamer onthult namelijk,
le afsluiting van het ex
portcontract met Italië het kabi
net-De Jong vóór dit voor Nederland
zo nadelige contract was. Minister
Luns zou vooral voor het contract
zijn geweest, omdat Italië als NA-
VO-bondgenoot anders het gas van
Rusland zou hebben gekocht. Minis
ter De Block was echter tegen.
De beslissing over de aardgasexport
wordt genomen door het college
van gedelegeerd commissarissen vah
de Gasunie, waarin een vertegen
woordiger van de staat zit. twee
van de DSM. een van de Shell ep
een van de Esso. De twee vertegen
woordigers van de DSM (Staatsmij
nen), die tegen het contract waren,
kregen toen evenwel de opdracht 1
van het kabinet vóór het contract
te stemmen. Zo ontstond de verels-
te meerderheid voor het contract.
Buitenland goedkoper
Een grief van de PvdA en de PPR
is ook, dat in de contracten de
zogenaamde olieclausule niet zo
goed mogelijk werkt. De olieclausu
le houdt in, dat de prijs van het
aardgas wordt aangepast aan die
van de olie. De situatie op het
ogenblik is echter zo. dat binnen
landse grootverbruikers voor het
Nederlandse aardgas meer moeten
betalen dan de buitenlandse onder
nemingen.
Een conclusie van de PvdA en de
PPR is ook. dat er geen nieuwe
contracten voor export van aardgas
moeten worden afgesloten. Verder
moet worden geprobeerd de hoe
veelheden te exporteren aardgas op
basis van de bestaande contracten
te verminderen.
In zijn antwoord wees drs. Den Uyl
het verwijt van de hand, dat het
besteden van de extra-opbrengst
van het aardgas aan de overheids-
suitgaven 'potverteren' zou zijn.
Het aardgas behoort tot de kapi
taalgoederen. die permanent wor
den vernieuwd en uitgebreid. Door
de meevaller van het aardgas is het
kabinet in staat de grondslag te
leggen voor nieuwe produktiestruc-
turen en maatschappelijke stuctu-
ren. Als voorbeeld noemde hij de
uitgaven 'potverteren' zou zijn.
openbaar vervoer en het energie
onderzoek.
V»
winkelcentrum,
zuidplein
1 rotterdam
De gemeenteraad had de aanvrage
om steun, die gedaan was door de
'Van Schuylenburchscholen met
den bijbel' in Hoog-Keppel. afge
wezen maar het schoolbestuur ging
met succes ln beroep bij gedepu
teerde staten: dit college vernietig
de het raadsbesluit en bepaalde dat
de gemeente de gevraagde mede
werking wèl moest verlenen, zij het
dat de aanschaf beperkt moest
worden tot de leerjaren vier tot en
DEN HAAG De meerderheid van de PvdA-aanhangers is er
voor dat Nederland in de NAVO blijft mits het bondgenootschap
aan bepaalde voorwaarden voldoet. De belangrijkste voorwaarde
voor een voortzetting van het NAVO-lidmaatschap is dat de NAVO
een actieve politiek voert voor de ontspanning tussen Oost en West
in Europa
Dit blijkt uit enquêtes die de PvdA
hèeft gehouden onder PvdA-leden
en deelnemers aan PvdA-discussies
over vrede en veiligheid. Het ziet er
naar uit dat de PvdA-leden met
een geruster hart het speciale con
gres tegemoet zullen kunnen zien
dat de PvdA in april 1975 over de
NAVO gaat houden.
Uit het onderzoek onder de meest
betrokken PvdA-leden, de mensen
die deelnamen aan de discussies
5EN Als over een paar weken de kiesgerechtigden in district 17
ampen weer naar de stembus gaan (gevolg van het feit dat op 29 mei
!S>n rode balpen gestemd werd) zullen alleen zjj die ook op 29 mei voor
g mbus opgeroepen werden, hun stem mogen uitbrengen. Wie zich later
stemdistrict vestigde zal deze keer niét stemgerechtigd zijn, evenmin
nand die sedertdien achttien jaar geworden is.
gemeentehuis ln Kampen
gezegd: 'Het zal een hoop
m, want er zijn Intussen
mensen verhuisd, niet
innen de stad maar ook
we zullen ze allemaal
te achterhalen, tot ln Ult-
den toe'.
eke partijen zijn al bezig
uph nat te maken voor "de op
•ess« ijnde herstemming, waar-
tr2ij im de verkiezing van een
iadsleden gaat. Dure cam-
zijn niet mogelijk. Van
bijvoorbeeld heeft men
weten geen cent meer te
Bij de vorige verkiezingen
itgegeven. Gerekend wordt
'üJnanciële bijstand van het
tuur. Kostbare acties zijn
niet te verwachten in
.maar wel zijn de verschil-
3 Y oeperingen van plan op
te schaal propaganda te
:en.
zin gaat het dat geeft
veten zowel links als rechts
Jam
IZV.
o r.
ac Lelsz
toe eigenlijk niet meer om die
rode balpenstemmen. Op het ogen
blik is nog slechts de vraag interes
sant: Krijgt de PvdA er een man
netje bij ln de raad of komt het
GPV. dat de vorige keer één stem
te kort kwam. er bij deze gelegen
heid met een mannetje in?
Bloed
Hoe is het gegaan? Éij de raads
verkiezingen op de 29e mei waren
op enkele stembureau's onregelma
tigheden geconstateerd. Gevolg
daarvan was dat de stemmen nog
maals geteld werden. Toen pas ging
tba
dai
te School voor Verpleegkundigen van het Academisch
pin! enhuis der Vrije Universiteit te Amstelveen zoekt een
OIO
'ie
3ra ng geven aan theoriedocenten (organisatorisch en
ictisch). organiseren en coördineren van het onderwijs in de
ijtóirse studieperioden,
ensi
3ut! tilgd hebben van een hogere opleiding of docentenopleiding
'et bezitten van ruime verpleegkundige- en onderwijs-
der iring zien wij als vereisten voor deze functie.
fonische inlichtingen worden gaarne verstrekt door de
ich cteur van de school, de heer I. C. van Grasstek,
hJJ 020-48 42 37.
ier
sitU nftelijke sollicitaties kunt u richten aan de
g loneelsdienst van het Academisch Ziekenhuis
'T Vrije Univeristeit, De Boelelaan 1117 te
OOI ,erdam-
ie 1
de kwestie van de rode balpenstem
men spelen. Htt bleek dat met
name in district 17 de balpen veel
was gebruikt, ln ongeveer de helft
van de stemmen. De voorzitter van
het stembureau had de balpen zelf
beschikbaar gesteld, omdat het
klassieke, wettelijke voorgeschreven
potlood onduidelijk overkwam op
het niet al te beste papier.
Vooral" de AR-CH-fractie bleek
voorstander van herstemming. Vol
gens de PvdA speelde deze daarmee
een politiek spel. De PvdA zou op
die manier wel eens haar zesde
zetel, die van de heer C. A. Kra
nenburg. kunnen kwijtraken. En
waarschijnlijk zal deze PvdA-zetel
dan naar de heer L. van Dijk van
het GPV gaan. die één stem tekort
kwam. Van AR-CH-ziJde is het
punt van de eventuele politieke
winst voor dé confessionelen hele
maal niet gebagatelliseerd. Maar. zo
werd er aan toegevoegd, de PvdA is
evengoed op politieke knikkers uit.
Gedeputeerden van Overijssel spra
ken, nadat een procedure was aan
gespannen, uit dat de PvdA-man
Kranenburg moest worden toegela
ten: de balpenstemmen werden dus
aanvaard.
Burgemeester drs. S. van Tuinen
ging toen in beroep bij de Kroon:
hij wenste duidelijkheid. Als. zoals
gedeputeerden stelden, alle midde
len geoorloofd zijn om het hokje
rood te maken, dan zou dat des
noods ook met bloed kunnen. De
raad van Kampen wendde zich
eveneens tot de Kroon.
Voor Nederlandse begrippen deed
de Kroon met spoed uitspraak. Niet
alleen de PvdA-er Kranenburg
werd niet toegelaten, maar ook niet
de heer G. van Reeuwljk van de
AR-CH en de heer R. Kist van
Kamper Gemeentebelangen. Ook de
verkiezing van dit tweetal door
middel van restzetels was blij
kens de Kroon discutabel.
Hierin stelde de Kroon de meerder
heid van de Kamper raad derhalve
niet in het gelijk. Ook sprak de
Kroon zich uit tegen het gebruik
van de balpenvolgens haar
schrijft de Kieswet het rode potlood
voor.
Uit de boot
Intussen is in Kampen het een en
ander gebeurd. De politieke partij
en hebben, zoals te doen gebruike
lijk. met elkaar overlegd. Hierbij is
de PvdA. wat de deelname aan het
college van B. en W. betreft, uit de
boot gevallen. Zij zegt een mini
mum-basisprogramma voor de ko
mende vier jaar op tafel gelegd te
hebben, waaraan men zich gebon
den zal moeten achten. De andere
groeperingen konden zich niet bij
die eis neerleggen. Hierna besloot
de PvdA die nu. evenals AR-CH
twee wethouders heeft, geen wet
houder te leveren. Overigens le
ven links en rechts in Kampen
'niet als kat en hond' en de PvdA
is dan ook bereid In een deel van
het program van de andere kant
mee te gaan.
Tenzij sommigen omzwaaien, zal het
nieuwe college van B. en W. er zó
uitzien: AR-CH 2, Gereformeerde
Kiezers 1, Kamper Gemeentebelan
gen 1. Zij worden gekozen door een
niet voltallige raad van achttien
personen (eigenlijk zelfs 17, want
één PvdA-lid heeft zich intussen
ook nog teruggetrokken). Het wet
telijk vereiste aantal om wethou
ders te mogen kiezen de helft
plus één is royaal aanwezig.
Aangenomen wordt dat de drie nog
te kiezen raadsleden aan deze sa
menstelling niets zouden kunnen
veranderen. De voorzitter heeft de
nieuwe raad voor vanavond bijeen
geroepen.
Het feit dat district 17 op korte
termijn binnen een maand
opnieuw naar de stembus moet.
heeft de afdeling bevolking wel
voor grote problemen geplaatst.
Over de vraag: 'Wie mag er nu
straks weer stemmen?' heeft men
zich ook door het ministerie van
Binnenlandse Zaken laten advise
ren. Volgens de Kieswet zijn dat de
mensen die de vorige keer ook ge
rechtigd waren hun stem In dit
district uit te brengen: dat waren
er 924. Zijn ze intussen verhuisd,
hetzij binnen of buiten Kampen,
dan mogen ze toch stemmen. Dege
nen die de vorige keer niet stem
den dat waren er 205 kunnen
het ditmaal desgewenst wèl doen.
Pikant
Dat is eigenlijk een pikant aspect.
In die marge van ruim tweehon
derd kunnen verrassingen zitten.
Maar er is een ding, dat nóg pikan
ter is. Lieden, die de vorige keer op
partij A gestemd hebben, zouden
dat nu op partij B of C kunnen
doen. Zij kunnen dus twee keer
invloed uitoefenen op de samen
stelling van de raad.
Het is hiervoor, dat de PvdA enigs
zins bevreesd is. Zij gaat ervan uit
dat het uiteindelijk draalt om de
PvdA-er Kranenburg en de GPV-er
Van Dijk, die de vorige keer één
stem te weinig had. Theoretisch is
het mogelijk, stelt men in PvdA-
kring, dat de confessionele groepe
ringen met elkaar de GPV-er aan
een zetel helpen, al zullen zij naar
verwachting hun kiezers niet recht
streeks daartoe opwekken.
Tenslotte: de landspolitiek ver
bleekt bij dit unieke, electorale
Kamper gebeuren. Er is nauwelijks
iemand te vinden die van gedachte
is dat de uitslag van stemdistrict 17
mede enig waarde-oordeel zou in
houden ten aanzien van het kabi
net Den Uyl.
over vrede en veiligheid, blijkt dat
zestig procent van de ondervraag
den op de gestelde voorwaarden
voor voortzetting van het NAVO-
lidmaatschap is. Vijfentwintig pro
cent sprak zich uit voor een on
voorwaardelijke beëindiging van
het NAVO-lidmaatschap, terwijl vijf
procent voor onvoorwaardelijke
voortzetting was.
Het onderzoek onder de gewone
PvdA-leden gaf als uitslag dat der
tig procent van de ondervraagden
geen enkele voorwaarde stelt voor
een voortzetting van het lidmaat
schap, terwijl negenenveertig pro
cent wel die voorwaarde aan zijn
positieve beantwoording van deze
vraag verbindt. Een overeenkomstig
onderzoek onder de Nederlandse
bevolking toonde aan dat van de
ondervraagden ruim zeventig pro
cent vindt dat Nederland lid van de
NAVO moet blijven, al of niet on
der bepaalde voorwaarden.
Opvallend was de hoge score bij de
ondervraagden betreffende de
kwestie of de inzet van atoomwa
pens wel of niet geoorloofd is tegen
een gewapende aanval. Van de on
dervraagde PvdA-leden zei ruim ze
venentachtig procent tegen de in
zet van atoomwapens te zijn, ter
wijl de enquête onder de hele be
volking als uitslag gaf dat ruim
zesenzeventig procent het gebruik
van kernwapens niet geoorloofd
vindt.
PvdA-partijvoorzitter Van der Louw
zei de resultaten van het onderzoek
niet verrassend maar wel opmerke
lijk te vinden. Hij zag een groeien
de weerstand tegen de NAVO in
zijn partij en constateerde dat er
in de PvdA van een meer kritische
houding ten aanzien van het bond
genootschap sprake is dan bij de
gehele bevolking.
Gelders geschil voor Ra ad van State
Van een verslaggever
DEN HAAG De Raad van Staten zal de Kroon een advies uit
brengen over de vraag of de gemeente Hummelo en Keppel in
Gelderland de aanschaf van een aantal exemplaren van het nieu
we liedboek door een christelijke school financieel moet steunen.
met zes. De gemeente op haar beurt
ging weer in beroep bij de Kroon.
Burgemeester G. W. Baris zei giste
ren in de zitting van de Raad van
State onder meer dat de financiële
gelijkstelling van openbaar en bij
zonder onderwijs geweld aangedaan
zou worden Indien de medewerking
wèl zou worden verleend. Immers:
godsdienstonderwijs Is geen wette
lijk verplicht noch een facultatief
vak: het valt buiten de normale
vakken die de wet noemt. Het aan
schaffen van het liedboek betreft
volgens de burgemeester de rich
ting van het onderwijs en een vak
dat op deze richting betrekking
heeft behoort niet tot de verplichte
of facultatieve vakken.
De burgemeester wees er ook op
dat het leerplan wel andere dan in
de wet genoemde vakken kan om
vatten. bijvoorbeeld godsdienston
derwijs. 'Maar dat houdt nog niet
ln dat de gemeente voor de kosten
moet opdraaien*.
Op grond van een algemene rege
ling. die voor godsdienstonderwijs
op openbare scholen geldt, zou vol
gens burgemeester Baris de ge
meente ook godsdienstonderwijs op
bijzondere scholen kunnen subsi
diëren. Maar dan zou uitdrukkelijk
bepaald moeten worden dat een
dergelijke vergoeding niet aan de
school zelf ten goede komt, maar
aan de kerkelijke gemeente die dit
onderwijs verzorgt.
Mr. K. J. Matze van het landelijk
bureau besturenraad protestants-
christelijk onderwijs, noemde het
duidelijk, dat de levensbeschouwe
lijke opvatting ook ln andere vak
ken dan godsdienst leeft aan bij
zondere scholen. Hij meende dat
het schoolbestuur in zijn aanvraag
terecht het vak zingen heeft ge
noemd omdat in 't liedboek, dat als
een essentieel onderdeel van het
protestants-christelijk onderwijs
wordt gezien, nu eenmaal liederen
staan die gezongen moeten worden.
Terecht is volgens het schoolbe
stuur een beroep op de openbare
kas gedaan.
Den Uyl: geen
aanwijzingen over
activiteit in ons land
DEN HAAG De Nederlandse re
gering heeft de Amerikaanse rege
ring via de diplomatieke kanalen
laten weten verontrust te zijn over
de activiteiten van de Amerikaanse
Inlichtingendienst, de CIA, in Chili
in de tijd vóór de staatsgreep tegen
Allende. Premier Den Uyl zei dit
gisteren bij de algemene beschou
wingen in de Tweede Kamer.
De PvdA-fractielelder drs. Ed van
Thijn had er zijn verwondering
over uitgesproken dat Nederland
nog steeds geen duidelijk protest
over de CIA-affaire had laten ho
ren. Buitenlandse Zaken wilde gis
teren niet meedelen of de diploma
tieke actie voor of na de uitlating
van drs. Van Thijn was onderno
men. Het is volgens Buitenlandse
Zaken niet gebruikelijk hierover
mededelingen te doen.
De Nederlandse regering stelt zich,
aldus drs. Den Uyl, op het stand
punt dat ieder volk het recht dient
te hebben zonder inmenging van
buiten, door wie dan ook, zijn toe
komst te bepalen. Volgens de pre
mier is er geen enkele aanwijzing
dat de CIA ook ln Nederland actief
zou zijn. Een speciaal onderzoek
noemde hij daarom overbodig.
Drs. Den Uyl wees de beschuldiging
van de PvdA-fractieleider van de
hand dat het buitenlands beleid
van Nederland te passief en volg
zaam zou zijn. Drs. Van Thijn had
zich met name gekeerd tegen de
kritiekloze manier waarop Neder
land het NAVO-beleld volgt. 'Ne
derland Is een kritisch lid van het
bondgenootschap en voert op vele
terreinen internationaal een actief
beleid, waarmee ons land herhaal
delijk voorop loopt', zei premier
Den Uyl.
Den Uyl zei voorts met verbazing
en ergernis kennis te hebben geno
men van de kritiek van de DS'70-
fractlelelder dr. W. Drees over de
ontwikkelingshulp aan Egypte. Dr.
Drees vond het ongepast een land
te helpen dat Israël volgens zijn
zeggen naar het leven staat en veel
geld uitgeeft voor zijn bewapening.
'De regering heeft zich', aldus pre
mier Den Uyl. 'steeds weer gekeerd
tegen beschuldigingen dat wij een
zijdig pro Israël zouden zijn. Zo
keert de regering zich ook tegen
beschuldigingen eenzijdig pro-Ara-
blsch te zijn. Volgens drs. Den Uyl
staat Egypte Israël helemaal niet
naar het leven omdat Egypte met
het onderschrijven van de verschil
lende besluiten in de Verenigde
Naties het bestaansrecht van Israël
heeft erkend.
(ADVERTENTIE)
Spaarwinstbiljet
met vaste looptijd.
Rente tot
Het Spaarwinstbiljet is een spaarvorm
speciaal voor hen die van te voren weten hoe
lang ze hun geld kunnen vastzetten. Dat kan
kort zijn, dat kan lang zijn. Twee jaar vast met
een rente van 71/2%, of zes jaar vast met een
rente van io1/2%.Berekend op basis van rente
op rente.
De vier mogelijkheden in de tabel laten u
precies zien wat u betaalt en hoeveel u straks
ontvangt. U bepaalt uw eigen winst.
Premie Spaar Biljet
met variabele
looptijd. Rente tot
De flexibele tussenvorm. Vindt u twee jaar
vast wat kort en 6 jaar vast te lang, dan is
het Premie Spaar Biljet een winstgevend
alternatief. Premie Spaar Biljetten kunnen
namelijk na twee jaar jaarlijks worden uitbe-
taald.Uontvangt dan bij uitbetaling boven de
jaarlijkse basisrente van 6% rente op rente,
een progressief oplopende premie.
De tabel geeft de mogelijkheden op een
rijtje.
u stort
spaar termijn
rente
u ontvangt
f 865,33
f 4.326,66
f 549.32
f 2.746,61
2 jaar
2 jaar
6 jaar
6 jaar
71/2%
71/2%
101/2%
101/2%
iilf
spaar-
termijn
hoofdsom
6° 0 basisrente
premie
waardoor
u ontvangt
totaal*
rente
3 jaar
3 jaar
4 jaar
5 J'3"
f 1.123,60
f 1.191,02
f 1.262,48
f 1.338,23
f 30,-
f 70,-
f 150,-
f 270,-
f 1.143,60
f 1.261,02
f 1.412,48
f 1.608,23
8%
9%
10%
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Geeft loon naar sparen.
De percentages vermeld onder „totaal rente" zijn
afgerond en berekend op basis van rente op rente.
Er zijn ook Premie Spaar Biljetten van
f 5.000,-.Met Premies van f 100,-na 2 jaar,
tot f 1350,-na 5 jaar.
Het NMB Spaarpapier aan toonder is
ook voor niet-kliënten onmiddellijk aan
de balie verkrijgbaar.
Vraag folder en inlichtingen.
