Het aquarium, een levend
sieraad van de huiskamer
Frankrijk wordt 'topper'
voor Nederlandse toerist
Toerisme
r kan ontzettend veel misgaan, als men er te weinig van weet
Laat'ns wat van je
ANWB-directeur Engelen verwacht:
Per Tor Line
goedkoop naar
Gothenburg
Avalon op
lerland-lijn
Najaar op Texel
voor een prik
Voor handvol marken zie
je in Duitsland al veel
De natuurmethode. Het is de
natuur, en de natuur alleen, die de 32 ets.
Wilde Havana van La Paz het karakter
geeft dat hem zo geliefd maakt: mild en vol
aroma. Hij rijpt dan ook in alle rust. Hij is
wat hij hoort te zijn: een ongekunsteld
natuurprodukt.
Eerlijk en echt.
Want zo hoort 't.
En niet anders.
lOUW/KWARTET ZATERDAG 5 OKTOBER 1974
BINNENLAND T21/K21
r zijn verschillende motieven
|e mensen ertoe kunnen bren-
|n een aquarium te houden,
[hoonheidsgevoel kan er een
in, biologische belangstelling
[gewoon contact met levende
ttuur, die men elders in zijn
ponomgeving mist.
lak is 't een combinatie van al die
treegredenen. Maar met esthetisch
(roei en liefde voor planten en
^ren kom je bij een aquarium t-
et ver. al zul Je niet zonder kun- af
ii. Natuurlijk is het wel mogelijk
i tijdlang een bakje te hebben Ffe
t weinig eisende waterplanten
I dito vissen, zoals guppy's en
»ty's, boven een verwarmingsra-
itor. Maar vroeg of laat staat de
fcmostaat te hoog en stijgt de
fcperatuur van het water tot zelfs
I plaatjes en de guppen het opge-
h. Of er treedt een plotselinge
jkte op die planten en vissen in
fte tijd doodt. Er kan ontzettend -
el misgaan, als de basiskennis
preekt.
nekjes
I bestaan heel wat boeken en
fkjes die de beginner op weg
(eten helpen. Thieme in Zutphen
eft een hele bibliotheek uit,
ekjes die alle knelpunten van de
jiarlumliefhebberij als onderwerp
bben. Het begint al bij de aan
gaf van een aquarium, dat je
tat en klaar kunt kopen of zelf
owen. Dat laatste kun je leren
1 "Knutselen voor de aquarium-
[hebber'. dat daarvoor twee goe-
mogelljkheden geeft, uitsluitend
izen platen met twee-componen-
Uljm tot een bak zonder dragend
ime lijmen of de eenvoudiger,
jat wat duurdere constructie
ft behulp van plastic hard (PVC)
me.
p frame van hoekijzer is alleen
fcr een vakman te maften, maar
t je de ruiten erin kunt zetten,
ld je er ook in. Van allerlei
Itige hulpmiddelen, die van pas
pnen komen, worden construc-
iekeningen en -beschrijvingen
keven: aquariumfilters, lichtkap,
Uhevels, ruitenreinigers, vangnet-
I voedselzeven, bcwaarbussen
tr levend voer (tubifex), afzet-
kweekbakjes, een sleromlljsting
kr inbouw, achterwanden. Ook de
ktrlsche installatie wordt, kort
far afdoende besproken.
Pristella riddlei, karperzaimpjes uit Zuid-Ainerika, levendige scholenvisjes in een goed beplant aqua
rium. Foto: Henk van Halm.
door Henk van Halm
richting
Inrichting van het aquarium,
t verdelen van de ruimte door
'eau verschillen en beplanting,
t weinig moeilijkheden te bie-
Er zijn immers heel wat plan-
in de handel, de ene nog fraal-
dan de andere. Toch moet je
meteen kopen, maar je eerst
interen over waterplanten en hun
felljkheden, zoals Je ook doet
meer je een tuin gaat beplan-
Om die keuze te vergemakke-
en is er het boekje '60 aquari-
jlanten in kleuren' met in
aria genomen kleurenfoto's,
irop vaak ook te zien is welk
ct bepaalde plantesoorten in
totaal maken. Ernaast staan
Wrijvingen met herkomst en
uurtlps. Over dat laatste, de
uur, gaat een spec'aal deel,
iderne aquariumplantencultuur'.
degelijk werkje dat allereerst
lelt wat de rol van waterplanten
naast hun louter decoratieve
ictie. Vervolgens leert het hoe je
[male groeiomstandigneden kunt
Sren en hoe je de planten kunt
neerderen. Tenslotte wordt het
mprobleem aangesneden en in
illen aangegeven hoe ie elke
m van algengroei kunt bestrij-
Een uiterst nuttig boekje!
us van de vissen
keuze van de vissen ls ook een
t van met overleg tï werk gaan,
ers krijg je al gauw teleurstel-
en te incasseren. Daarvoor is in
eerste plaats nodig dat Je iets
die vissen weet en ze kunt
lennen, Klaus Paysan schreef
gids, '500 aquariumvissen in
iren', met een dete'mlneertabel
onbekende vissen op naam te
ogen, tweeëndertig grote kleu-
platen en beknopte beschrijv.n-
van de vijfhonderd soorten me:
ave van hun herkomst, met een
ikterisering van hun gedrag In
aquarium (belangrijk ln ver-
ei met medebewonershun
omgeving, hun eisen met bc-
iklng tot temperatuur, watersa-
tttelling en voedsel. Een hand-
eer waar Je als al wat gevorder-
luarlaan moelljk omheen kunt.
Paysan schreef ook samen met dr.
Erich Braum het bij Veen in Wage-
ningen uitgegeven Aquariumvissen
in kleuren' met 135 bijzonder na
tuurgetrouwe kleurenfoto's. dat
naast een beschrijving van elke af
gebeelde soort ook algemene infor
matie biedt over het aquariumhou-
den voor zover dat met de vissen te
maken heeft, zoals beplanting, de
samenstelling van het water en de
voedselvoorziening. De soortbe
schrijvingen zijn tamelijk uitge
breid en omvatten de grootte, de
familieverwantschap met andere
soorten, de herkomst en het na
tuurlijk milieu, de kenmerken van
de soort, de levenswijze en gedrag
en de speciale verzorging, nodig om
de vissen met succes te houden en
te kweken. Ook dit boek kan, naast
het esthetische genoegen dat men
aan de foto's beleeft een belangrij
ke hulp zijn bij de k?uz; van de
vissen.
De populairste
Tot de populairste visben behoren
de beweeglijke karperzalmen, meest
al kortweg zalmpjes genoemd,
kleurige, meestal kleine en op een
paar, zoals de beruchte piranha's,
na vreedzame vissen uit dc- oer
woudwateren van Zuid-Amerika en
Afrika. Daarover schree.' Burkhard
Kahl 'Karperzalmen in het aquari
um', vol zwart-wit tekeningen en
een aantal prachtige kleurenfoto's,
beschrijvingen en kweekvoorschrif-
ten. Waaraan een karperzalmaqua-
rium moet voldoen, staat er uitge
breid in, met beplanting, watersa
menstelling, verlichting en témpe-
natuureisen. Dit boekje biedt met
een de mogelijkheid zonder moeite
een streekaquarium te realiseren,
planten en vissen uit één gebied in
één bak onder te brengen, dus een
nabootsing te geven van het na
tuurlijke milieu. Persoonlijk vind ik
het bevredigender dan een gezel
schapsaquarium, een mengelmoes
van planten en vissen uit alle tro
pische gewesten die ongeveer de
zelfde eisen aan het water stellen.
Juist een zalmenaquarium is erg
sfeervol, omdat de stoffering liefst
donker wordt gehouden met veel
kienhout en turfmolm, waartegen
de heldere kleuren van de planten
en het juweelachtig flonkerende
schubbenkleed van kardinaal- en
neontetra prachtig uitkomen.
Ziekte
Je komt er niet onderuit dat er
fouten gemaakt worden, die het
eerste plezier en thousiasme een
gevoelige knauw kunnen geven. Het
meest komt het voor dat de vissen
plotseling ziek worden. Wat moet je
dan doen? Het zou al te gek zijn
als daarover niets te lezen viel. Dat
is er dan ook: 'Ziekten van aquari
umvissen', waarin duidelijk de
symptomen van op het oog kenbare
visziekten, hun oorzaak en behan
deling zijn beschreven. Gottfried
Schubert schreef dit boek voor de
liefhebber die wel prijsstelt op ge
zonde vissen, maar zich niet om
theorieën bekommert, die daarom
hoe boeiend misschien voor pluizers
achterwege zijn gelaten. Wel wordt
ervan uitgegaan dat de lezer be
schikt over kennis van de aquari-
umchemie.
Mede onder invloed van de kostba
re verzameling koraalvissen in Artis
is het tropisch zeeaquarium zo po
pulair geworden dat er een tweede
herziene druk nodig was van het al
bekende handboek van Wolfgang
Wickler. Deze gedragsonderzoeker,
werkzaam in Lorenz' Max-Planck-
Instituut voor Gedragsfysiologie,
heeft zich vooral met de ethologie
van vissen beziggehouden en geldt
als een autoriteit op het gebied van
koraalvissen. Met kennelijk genoe
gen vertelt hij over eigen ervarin
gen, waar veel uit te leren valt
tot meer begrip en daardoor meer
succes bij het zeker niet gemakke
lijke in stand houden van een zee
aquarium. Meer dan honderd zwart
wit afbeeldingen van vissen en on
gewervelde dieren (krabben, wor
men. slakken neteldieren, sponzen
enz) zijn opgenomen in deze ple
zierige handleiding.
K. H. Stein: Knutselen voor de aquarl-
umlierhebber. UUg. Thieme, Zutphen. 64
blz. 4.75.
A. Sandersc: 60 Aquariumplanten ln
kleuren. Ultg. Thieme Zutphen. 70 blz.
7.50.
G. Brilnner: Moderne aquariumplanten
cultuur. Ultg. Thieme Zutphen. 74 blz.
7.90.
K. Pa.vsan: 500 aquariumvissen ln kleu
ren. Ultg. Thieme, Zutphen. 238 blz.
23.50.
E. Braum en K. Paysan: Aquarium Ultg.
Thieme, Zutphen, 80blz., /8.50.
G. Schubert: Ziekten van aquariumvis
sen. Ultg. Thieme, Zutphen. 64 blz.,
5.00.
W. Wickler: Het tropisch zeeaquarium.
Ultg. L. J. Veen, Wagenlngen. 132 blz.,
ƒ14.90.
In Argentinië verscheen deze maand
een zegel ter gelegenheid van
de 6e conferentie van Inaden
van het stroomgebied van de 'La
Plata'-rivier. Deze gemeenschap,
waarbij de landen Argentinië, Boli
via, Brazilië, Paraguay en Uruguay
zijn aangesloten, werd in 1967 ge
sticht teneinde de ontwikkeling in
de ruimste zin des woords van die
landen te bevorderen.
In Portugal is thans het vierde
gedeelte verschenen van de nieuwe
permanente zegels, met de uitgifte
waarvan in 1972 is gestart. Afbeel
dingen van deze laatste reeks zijn:
romeinse brug 10). interieur van
het klooster van Alcobaca (30),
stadhuis van Breganca (2.00), nieu
we poort te Braga (4.00) hunebed
te Ancora (4 50), romeinse tempel
te Evora (5.00), klooster van Leca
do Balio (6.00) en het kasteel van
Almoeral (7.50).
In Vatikaanstad kwam een reeksje
van drie zegels in omloop naar
aanleiding van het feit dat Johan
nes Fidanza (H. Bonaventura)
zeven eeuwen geleden overleed On
de zegels zijn te zien: Bagnoregio
(Toscane) waar de heilige in 1221
geboren is. 'de levensboom' uit de
13e eeuw en de heilige zelf, die in
1274 tijdens de kerkvergadering
van Lyon overleed.
Van Oostenrijk heb ik twee nieuw
tjes te melden. Op 1 oktober her
dacht men er met een bijzondere
zegel het feit dat 50 jaar geleden
de Oostenrijkse radio-omroep werd
gesticht. Op de zegel is het super
moderne radio- en televisie-studio
complex te Salzburg afgebeeld. Een
tweede zegel verscheen gisteren
met het portret van de componist
Edmund Eysler (1874-1949) te her
innering aan het feit dat hij 25
jaar geleden overleed of 100 jaar
geleden geboren werd.
De posterijen van de Ver. Staten
lieten 1 oktober jl. een zegel in de
waarde van 6,3 c. het licht zien ten
behoeve van de zogenaamde par-
tijenpost, die tegen een speciaal ta
rief wordt behandeld: vandaar die
ietwat ongewone waarde op de zegel.
Tenslotte vraag ik uw aandacht
voor de 'Dag van de postzegel 1974'
die volgende week zaterdag in 9
steden van ons land zal worden
gevierd. Deze speciale postzegel-dag
werd in 1936 tijdens een vergade
ring van de Internationale federa
tie van de filatelie in Luxemburg
on voorstel van Duitsland ingesteld
als een Jaarlijkse dag van propa
ganda ten bate van de hobby van
postzegels verzamelen. Aanbevolen
werd de dag Jaarlijks te vieren op 7
oktober, de geboortedag van de
Duitser H. von Stephan. de vader
van de Wereldpostvereniging, die
dit jaar haar eeuwfeest herdenkt.
Naar mijn mening zou de datum 6
mei veel meer geëieend zijn als de
dag van de postzegel omdat op die
dag in 1840 de eerste postzegels ter
wereld in Engeland het licht zagen.
De viering heeft dit jaar met lezin
gen. tentoonstellingen en ruilbeur-
sen in de volgende steden plaats:
Amerrfoort. (Zonnehof). Amsterdam
(Okura). Breda (In De Kleiberg).
Drachten (pedagogische academie),
Nijmegen (bloemenhalveiling),
Rotterdam (postkantoor Coolsin-
gel). Sas van Gent (Vlaanderen-
hal). Venray (Boschveldcollege)
en Waalwijk (De Leest).
J. J. M. Kiggen
(ADVERTENTIE)
Telefonisch nakaarten over
zo'n goeie kwis is leuk.
Je spreekt die verre kennis
weer eens en je kunt je eigen
(juiste) antwoorden even kwijt.
Duur is dat niet.
Want's avonds en in het weekend
bel je voor half geld door heel Nederland
Frankrijk zal volgend jaar vermoedelijk een van de belangrijkste toppers worden voor Neder
landse toeristen, verwacht drs. D. J. Engelen, directeur toerisme van de ANWB. Hij baseert deze
prognose op de ervaringen van de laatste jaren en vooral van de afgelopen zomer toen Frankrijk
een record aantal Nederlanders trok.
Heeft men wat meer dagen dan
een weekend alleen, dan kan men
ook gebruik maken van een com
binatie van arrangementen, sa
mengevoegd in een zestal au
toroutes, die variëren van 320 tot
820 km. De routes bestrijken een
gebied van Bremen tot Heidel-
berg. In de meeste arrangementen
zijn ook de entreegelden voor mu
sea, wildparken en andere be
zienswaardigheden begrepen.
En voorbeeld van zo'n arran
gement: een weekend Rheine, een
handvol kilometers over de grens
bij Oldenzaal, waar men Europa's
grootste museum van stoomloco
motieven (er staan er 70) kan
bezichtigen (overnachting plus
ontbijt en entreekaartje voor het
museum kost 32 DM per persoon).
In andere plaatsen zijn weer at
tracties als paardrijden, kegelen,
een zeilcursus, tennissen, bezichti
ging van wildparken of een tocht
per huifkar (dat laatste in Ge-
scher bij Miinster). Eveneens is
Ttgiidorf
Poffendorf
gadingen/
oWretr.bt Utch
21
j Berreii^
L HepJbr
:h J
Tzweiler h
1
Tot eind maart stelt de Tor
Line late vakantievlerders, die
niet opzien tegen een winderig
zeereisje, in de gelegenheid voor
mini-tarieven bezoeken aan
Gothenburg en Stockholm te
brengen.
Een arrangement van vier dagen
(Gothenburg), waarvan men 48
uur op zee zit wordt aangeboden
voor 115 gulden. Daarin is be
grepen de hut, het transport van
de auto, één overnachting met
ontbijt in een Gothenburgs hotel
en (voor hen die zonder auto
gaan) een treinkaartje van de
woonplaats naar Amsterdam. De
maaltijden aan boord zijn voor
eigen rekening (In het restaurant
kosten een lunch of een diner
zo'n 15 gulden: ln het zelfbedie
ningsrestaurant ongeveer een
tientje.
Wie langer weg wil, kan voor een
week Stockholm boeken. Dat kost
dan 210 gulden, waarin begrepen
is de reis met auto (zonder maal
tijden) naar Gothenburg, een
overnachting met ontbijt in Go
thenburg en drie overnachtingen
in Stockholm.
De reis van Gothenburg naar
Stockholm (500 km.), dwars door-
het merengebied, moet men zelf
regelen: per bus (50 gulden re
tour), trein of eigen auto. Inlich
tingen geeft de Tor Line in Am
sterdam (Rokin 34. tel. 020-
236792).
Vanwege de groei van het aantal
Nederlandse toeristen, dat Ierland
als vakantieland kiest heeft de
Engelse Seallnk maatschappij be
sloten de veerboot Caledonian
Princess, die tot nu toe de verbin
ding tussen Nederland en Ierland
onderhield, te vervangen door de
grotere Avalon. Dit 6700 ton
metende luxe passagiersschip dat
thans nog dienst doet op de Hoek
van Holland-Harwlch-lljn en 's
winters meestal werd Ingezet voor
cruises naar de Canarlsche eilan
den, zal komende winter worden
verbouwd en volgende zomer (ten
koste van 6,5 miljoen gulden) als
drlve-on, drlve-off-schlp met een
accomodatle voor 1200 passagiers,
210 personen-auto's en 8 vracht
wagens op de lijn naar Ierland
worden ingezet.
door'Dick Ringlever
mogelijk een korte vakantie op
een boederij door te brengen (zo
biedt Usseln in Sauerland twee
dagen met half pension een ar
rangement van twee dagen voor
38 DM per persoon).
De meeste aanbiedingen gelden
tot de derde week van december,
sommige tot het voorjaar volgend
jaar.
Boeken voor zulke arrangementen
zal men zelf moeten doen. Hoe
dat gaat. staat uitvoerig be
schreven in de brochure, die gra
tis verkrijgbaar is bij het Duits
Reis-Informatlebureau in Amster
dam (Spui 24, tel. 020-241293).
Volgens de ANWB-directeur be
gint de gehelde formule 'Zon, zee,
zand en sex' bij de vakantie
vierend publiek langzaamaan uit
de gratie te raken, wat ongetwij
feld zal zijn te merken aan de
belangstelling voor bijvoorbeeld
Spanje. Een duidelijk toegenomen
reisvaardigheid heeft tot indivi
dueler, maar ook kritischer en
meer geëmancipeerd gedrag van
de Individuele vakantieganger ge
leid. Een ontwikkeling naar meer
vrijheid en eigen initiatief is dui-
De VW van Texel heeft evenals
vorige Jaren weer een aantal
voordelige najaars-arrangementen
in twintig hotels en pension sa
mengesteld, die in lengte variëren
van drie tot 8 dagen. De vanaf-
prijzen liggen tussen 51 en 152
gulden per persoon.
De arrangementen omvatten 2. 4
en 7 dagen volledig pension (di
ner op de dag van aankomst tot
en met de lunch op de 3, resp. 5e
en 8ste dag), de vervoerskosten
(personen met de auto) voor de
pont van Den Helder naar Texel,
toeristenbelasting en een reisver
zekering.
Geboekt kan worden bij de
ANWB-kantoren en de VW van
Texel (tel. 02220-2844).
delijk zichtbaar geworden: meer
dan voorheen geeft het publiek de
voorkeur aan 'doe-vakanties'.
De heer Engelen vindt, dat de
reisindustrie zich snel bij dit ge
wijzigd patroon zal moeten
aanpassen, althans erop Inhaken.
Er zal meer aan individualisering
en minder aan massatoerisme
moeten worden gedaan.
Dat zal betekenen, dat vakantie-
vieren duurder zal worden, maar
volgens de heer Engelen zal dit
nauwelijks een bezwaar zijn.
'Gebleken is wel, dat de consu
ment best bereid is meer te beta
len voor een werkelijk goede va
kantie. De tijd van het hyper
goedkoop vakantlehouden is voor
bij'.
Ook Engeland
Naast Frankrijk zal, zo verwacht
de ANWB-directeur, volgend Jaar
ook de belangstelling voor Enge
land groeien, terwijl ook Zweden
en Finland meer in de gratie zul
len raken. Spanje zal het ook wel
weer doen. maar dat zal dan mede
afhankelijk zijn van de prijzen.
Terugblikkend over het afgelopen
seizoen, constateert de heer Enge
len, een toegenomen voorkeur
voor de auto en de bus als vakan
tievervoermiddel. Dit is vooral ten
koste van het vliegtuig gegaan.
Voor een deel is dit ook een
gevolg van de hpge brandstoftoe
slagen, die vliegreizen deze zomer
ineens een stuk duurder maakten.
De energiecrisis blijkt trouwens
over de hele linie een domper op
het buitenlands toerisme te heb
ben gezet. Gingen er vorig jaar
nog 6,5 miljoen Nederlanders naar
het buitenland, deskundigen uit
de reiswereld houden het voor dit
Jaar op maar zes miljoen.
De omgeving van Idar Ober-
stein op de Hunsrück: maar
één onderdeel van dicht-bjj-
huis-routes in Duitsland.
I
Voor hen, die er dit najaar nog een weekend op uit willen, heeft
het Duits reis-informatiebureau een brochure samengesteld met
enkele tientallen voordelige arrangementen in plaatsen in Duits
land binnen een straal van 500 km van de Randstad.
Wel iets om even door te nemen
voor hen, die hun wintersportva
kantie zélf willen organiseren: de
nieuwe wlnterbrochure van Swiss
Chalets-Inter Home. Deze grootste
wlnterbrochure geeft op 148 blad
zijden een aanbod van enkele
honderden vakantiewoningen ln
Zwitserland. Oostenrijk, Frankrijk
en Italië, Inclusief prijzen, foto's
en beschrijvingen van de accom
modatie. De brochure is behalve
bij de reisbureaus ook verkrijg
baar bij Swiss Chalets ln Amstel
veen (tel. 020-459828).
Ggarros Autenticos.
(ADVERTENTIE)
