!omplot beoogde ok dood Spinola Regeringscrisis dreigt in Italië Watergate-proces kan maandenlang duren inkse en rechtse Peronisten peren strijd op leven en dood jnister Soares onthult: (it werd tot ven keer toe langer verklaard Egypte en Israël krijgen nog geen kerncentrales Sociaal-democraten en socialisten oneens Kissinger op wereldreis Bonn wil weigeraars militaire dienst ongezien erkennen Zuid-Afrika viert teugels in Namibië 'i^entinië wordt met de dag gewelddadiger V/KWARTET DONDERDAG 3 OKTOBER 1974 BUTIENLAND T7/K9 [BON (AP, AFP, UPI, Reuter) De Portugese (socialistische) minister van buitenlandse za- texio Soares heeft gistere nonthuld dat het plan van de tegenstanders van het in het voorjaar macht gekomen bewind, om gedurende het afgelopen weekeinde naar de macht te grijpen, ld moeten inhouden dat generaal Antonio de Spinola toen nog niet afgetreden als president I worden vermoord. jmenzweerders hadden ge- aldus de minister, dat deze iof de poging daartoe dragen tot de verwarring die pou zijn om de regering van p Vasco Gongalves te kunnen Volgens eerdere berichten de samenzweerders alleen r Gongalves en majoor Melo |s hebben willen vermoorden, aatste is één van de leiders I Beweging van officieren die Int Spinola maandag tot af- i noodzaakte. jlomatleke kringen is voorts ien dat Soares heeft gezegd tfnola niets met de samen- Z te maken heeft gehad. Hij iterdag de demonstratie, die 1 was om hem te steunen, pas |fzeggen nadat hem duidelijk [worden, dat er een samen- t tegen het nieuwe bewind 'maak was. Of toen ook al was dat hij er zelf het Iffer van kon worden, is niet ieeld. Bteren is de Portugese politie paan met de arrestatie van in, die bij de voorgenomen (reep betrokken zouden zijn (t. Tot de nu al ongeveer Uarrestanten behoren drie sters, 15 hoge officieren wie drie generaals, 57 voor agenten van de geheime po- l leden van het para-mllitai- lugese Legioen. De arrestaties verricht door de COPCON, f sterk militair-georganiseer- (tie, die door de nieuwe rege ring was gevormd en die onder bon van de 'Partij van de Vooruit- CvDEN (Reuter De brtusindustrie' in Enge- Id is corrupt, meent de. Iservatieve verkiezingskan- laat Michael Lichfield op van eigen onderzoek. werd door aburtusklinie- 1 tot zeven keer toe zwan- verklaard nadat onder passende schuilnaam psters van zijn urine wa- jp ingeleverd, vertelde hij ^^teren. was de Proef °P de som, lat eerst een medewerk- aan Lichfields campagne >r een aantal artsen ten 'echte zwanger was ver- 5 wnard 'met het oogmerk om Boisar een abortus aan te pra- Commentaar van de ir Lichfield: 'Van alle re- [tages die ik als journalist gemaakt, heeft deze mij i meest versteld doen an. De Britse abortus-in - (trie tiert van corruptie en géchters. Ilvej" 152,-L >23,-^ leiding staat van brigade-generaal Otelo Caravalho, de leider van de eenheden van de strijdkrachten, die de revolte van april hebben uitge voerd. Het Portugese blad Diario de Noti- cias meldde gisteren dat de gear resteerden zijn opgesloten in de gevangenis van Caxias. Eerder was al een lijst bekendgemaakt van na men van 76 personen, die op ver denking van medeplichtigheid aan het complot waren aangehouden. Het aantal arrestaties van gisteren bedroeg 59. De politie heëft ook een inval gedaan in het bureau in Lissa- WASHINTON (AFP) De onder handelingen over de levering van Amerikaanse kerncentrales aan Egypte en Israël zijn geblokkeerd terwijl de Verenigde Staten pogin gen in het werk stellen.-de twee lan den te bewegen tot het aanvaarden van internationale controle op hun kerninstallaties, aldus schreef woens dag de New York Times. Het Amerikaanse blad meent verder te weten, dat Egypte internationale controle aanvaardt, maar dat Israël terughoudend schijnt te zijn, omdat het verplicht zou zijn zijn kern reactor Dimona, die in staat is ge noeg plutonium te produceren voor de vervaardiging van verscheidene bommen, aan internationale contro le te onderwerpen. Tot dusver had- gang', zo meldt de Portugese radio. Er zouden wapens, brandbommen, gummiknuppels, helmen en propa- ganda-materiaal in beslag zijn ge nomen. Er werd één arrestatie ver richt. Waarschijnlijk betreft het de hoofdredacteur van een krant die gesloten was nadat daar vijf weken geleden een staking was begonnen. In een interview met Associated Press uitte het opzij gezette junta lid generaal Diogo Neto, gewezen opperbevelhebber van de lucht macht, zich opmerkelijk welwillend over de beweging van de strijd krachten die nu volgens hem zo ongeveer samenvalt met de militai re junta. De driehonderd lagere of ficieren die de revolutie van de 25ste april ontketenden hebben naar hij zeide nu geheel de handen vrij. Volgens Neto vormden rechtse elementen in Portugal het afgelo pen weekeinde een reëel gevaar. Portugal moet volgens hem op de mocratische wijze een centrum linkse koers blijven varen. 'Er is geen reden te veronderstellen dat Portugal verder naar links schuift', aldus de luchtmachtgener^al. In de Angolese hoofdstad Loeanda zijn ook enkele arrestaties verricht in verband met de gebeurtenissen in Portugal zelf. ROME (AP, Reuter, UPI) In Italië dreigt een kabinetscrisis door onenigheid tussen sociaal-democraten en socialisten- Politici in Rome zeiden gisteravond dat premier Mariano Rumor van de 36e naoorlogse Italiaanse regering een val van het zeven maan den oude coalitie-kabinet nauwelijks nog kan ontlopen. In de arena van Campo Pequeno in Lissabon knielt een Portuge se soldaat op het vaandel van de Portugese Federatie van vakbon den tijdens de vierde verjaardag- In het noorden van Angola Is een ploeg Afrikaanse houthakkers aan gevallen door een niet nader geï dentificeerde groep terroristen. Acht arbeiders en een blanke voor man werden gedood. Een Afrikaan se arbeiders die het incident over leefde, wordt in een ziekenhuis ver pleegd. De arbeiders hadden een viering van dit syndicaat. Vier andere militairen nemen het huldeblijk van de feestvieren den op de tribunes in ontvangst. oproep van het Nationale Bevrij dingsfront van Angola genegeerd om het werk neer te leggen en naar him dorpen terug te keren. Een woordvoerder van het FNLA heeft verklaard dat mochten le den van zijn organisatie schuldig zijn aan het incident deze zullen worden berecht en gestraft. WASHINGTON (Reuter, UPI) Bij het begin van het proces tegen vijf voormalige medewerkers -van ex-president Nixon, die ervan worden beschuldigd het Watergate-schandaal in de doofpot te heb- ertoreang "Se desltundlgen ben willen stoppen, heeft rechter John Sirica gewaarschuwd dat het proces wel drie of vier maanden kan duren. Oorzaak van de dreigend, crisis is de tegenstelling, tussen sociaal-de mocraten en socialisten. Minister van financiën Mario Tanassl, de voorzitter van de sociaal-democra tische partij, zei het partijbestuur dat de socialisten het regeren on mogelijk maken door elk besluit aan te vechten en door samenwer king met de communisten te zoe ken. 'In het licht van socialistische provocaties en chantage zijn de menselijke en politlèke grenzen van geduld en begrip overschreden', aldus Tanassi. volgens wie de socia listen de coalitie van centrum-links hebben vernietigd door hun tegen strijdige politiek, waarbij zij tege lijkertijd regerings- en oppositie partij trachten te zijn. Het socialistische partijblad 'Avan- ti' noemde Tanassi's aanval 'zwaar en provocerend' en schreef dat de 'marge voor onderhandelingen of een openhartig debat kleiner wordt'. Tanassl heeft nog gezegd dat president Leone vervroegde verkiezingen moeten uitschrijven. (Normaal zouden de Italianen in 1977 naar de stembus gaan). Dat zou de tweede maal achter elkaar zijn dat vervroegde verkiezingen worden gehouden. In 1972 werden ook vervroegde verkiezingen gehou den, terwijl dat normaal in 1973 zou zijn geweest. Commandant geschorst De crisis komt op 'n moment dat Ita lië gebukt gaat onder inflatie, werke loosheid, bomaanslagen en pogin gen tot een staatsgreep. Gisteren nog werd Generaal Vito Miceli, commandant van het derde leger korps in Italië en oud-directeur van de defensie-voorlichtingsdienst, door de minister van defensie ge schorst. Deze schorsing houdt ver band met polemieken over pogin gen tot een staatsgreep door uiterst rechts. Er wordt aan herinnerd dat WASHINGTON (AP) De Ameri kaanse minister van buitenlandse za ken Henry Kissinger zal na zijn reis naar de Sowjet-Unie een bezoek brengen aan India, Bangladesj, Pa kistan, Iran, Roemenië en Joegosla vië. Dit is woensdag door het minis terie van buitenlandse zaken bekend gemaakt, In Rome zal de minister 5 november een toespraak tot de Wereld voedsel- conferentie houden en besprekingen voeren met Italiaanse leiders. Van 23 tot 27 oktober verblijft Kis singer in Moskou voor besprekingen over atoomwapens en punten 'van wederzijds belang'. Inmiddels hebben artsen die Nixon behandelen verklaard, dat deze ze ker drie maanden niet zal mogen reizen, ofschoon zij zijn kwaal zo ver verbeterd achten dat hij waar schijnlijk dit weekeinde naar huis kan. Wel kan Nixons gezondheid binnen enige Weken zover verbe terd zijn dat hij een geschreven uiteenzetting naar het hof in Was hington kan opstellen. De verdachten zijn de oud-minister van justitie John Mitchell, de ex- stafchef van het Witte Huis Bob Haldeman, de gewezen adviseur van Nixon op binnenlands gebied John Ehrlichman, de advocaat van het 'Comité voor de herverkiezing van Nixon' Kenneth Parkinson en een voormalige onderminister van jus titie. Robert Mardian. In totaal zullen achttien juryleden moeten worden aangewezen twaalf leden en zes plaatsvervan gers die gedurende het proces van de buitenwereld afgezonderd zullen moeten blijven. Zij worden uitgezocht uit vier groepen van 171 burgers. Van de eerste groep die overwegend uit negers bestaat, stapten er zeker 60 op toen rechter Sirica deze mogelijkheid bood aan een ieder die zich niet zo lang beschikbaar zou kunnen houden. Bij de keuze zullen de aspirant juryleden zowel in het openbaar als achter gesloten deuren uitvoerig aan de tand worden gevoeld over litetgeen zij van het Watergate- schandaal weten. De bedoeling is dat de uiteindelijke jury met de plaatsvervangers bestaat uit men sen die onbevooroordeeld tegenover de zaak staan. Als zij schuldig worden bevonden kunnen de vijf verdachten elk tot 25 30 jaar gevangenisstraf wor den veroordeeld. Mitchell zag er bleek uit en er kon geen lachje bij hem af. Ehrlichman sprak even met hem en ook met een glimlachende Haldeman. Toen Ehrlichman met zijn vrouw het gerechtsgebouw be trad spuwde een demonstrant hem in het gezicht. Nixons voormalige adviseur liep uiterlijk onbewogen met een glimlach op zijn gezicht door. FORD VOOR SUBCOMMISSIE President Gerald Ford zal op 10 oktober voor de subcommissie voor justitie uit het Huis van Afgevaar digden verschijnen om vragen te beantwoorden over zijn omstreden besluit om zijn voorganger Richard Nixon volledige en onvoorwaarde lijke vrijstelling van vervolging te geven. Het optreden van de presi dent zal via de televisie worden uitgezonden. In de gehele Ameri kaanse historie is het slechts twee maal eerder voorgekomen dat een president als getuige voor een con gresinstantie verscheen. BONN (Reuter) West-Duitsland is van plan de rechtbanken voor het onderzoek van gewetensbe zwaarden tegen militaire dienst, af schaffen, zo heeft minister van de fensie Georg Leber in Bonn be kendgemaakt. De afschaffing zal het defensiever mogen van de Bondsrepubliek niet ondergraven, zei Leber, omdat tus sen 1977 en het midden van de volgende decade, elk jaar ongeveer 30.000 Jongemannen voor dienst plicht beschikbaar zijn en men er maar ongeveer 225.000 kan gebrui ken. Zouden evenwel teveel dienstplich tigen gewetensbezwaarden blijken te zijn, dan zal beoordeling van elk geval door een rechtbank opnieuw worden ingevoerd, zei minister Le ber. minister van defensie Andreottl onlangs bij de justitie een dossier van de defensie-voorlichtingsdienst over die pogingen tot een staats greep heeft ingediend, waarvan de laatste teruggaat tot augustus. De rechter die het onderzoek leidt naar de rechtse klandestiene activiteit, heeft prins Giovanni Alllata dl Monreale meegedeeld, dat er een gerechtelijk onderzoek is geopend naar zijn politieke activiteit. Hij- wordt verdacht van 'politieke sa menzwering in vereniging'. De 53- jarige prins is van 1948 tot 1963 volksvertegenwoordiger voor de Monarchistische Partij geweest. Hij was woordvoerder van de organisa tie 'zwijgende meerderheid', waar van de leider, de advocaat Adamo Degli Occhi, gevangen zit op be schuldiging van politieke samen zwering en poging tot omverwer ping. Bomontploffingen Voor gevangenissen in Rome, Milaan en Napels zijn gisteren bommen ont ploft. die verbonden waren met ge luidsinstallaties. De bommen ont ploften nadat de gevangenen wer den opgeroepen een revolte te be ginnen. Bij de ontploffingen zijn geen gewonden gevallen. Ook is het in de gevangenissen niet tot onge regeldheden gekomen. WINDHOEK (Reuter) Tot grote verrassing van politieke waarne mers heeft Jannie de Wet, commis saris voor de 'inheemse bevolking' van Namibië (Zuid west-Afrika) medegedeeld.dat de SWAPO de militante bevrijdingsbeweging voor dat gebied mag deelnemen aan een nieuwe verkiezing van Ovam- bo-hoofdlieden in het 'thuisland' van deze stam in Namibië. De Zuidafrikaanse regeringsfunctiona ris nodigde zelfs de uitgeweken en thans in de Caprlvl-strook tegen Zuidafrikaanse grenswachten ope rerende SWAPO-leden uit om naar Zuldwest-Afrika terug te keren om aan de verkiezingen deel te nemen. Even verrassend was de ontbinding van het huidige Ovambo-parlement dat een jaar geleden was be noemd na een verkiezing waarin slechts drie percent van de Ovam- bo's kwam opdagen. Deze maatre gelen worden beschouwd als stap pen van de Zuidafrikaanse regering om tot een politieke regeling met de SWAPO te komen. Of de SWA PO op de uitnodiging in zal gaan is nog onduidelijk. Deze eist niets min der dan totale ontruiming van dit ook volgens het Internationaal Hof onwettig door Zuid-Afrika bestuur de gebied. 4.69.24 ienJ Nico Kussendrager op de Chileense oud-generaal en vriend van wijlen Salvador Allende, Carlos Prats Gon week, was een hoogtepunt in de uitbarsting van geweld die Argentinië op het ogenblik Hjsaakt. Althans voorlopig, want niets wijst erop dat aan de gewelddaden van de afgelopen een einde komt- maa de kloof in Argentinië Mdc:| de verschillende stromingen I de peronistische beweging Steeds groter. De innerlijke —Tijdigheden die El Lider tot In dood steds heeft weten te imeraiggen komen nu onder het möndjvan Peron's weduwe en op- niemaF Isabelita aap het licht. Isa- stapt in het luchtledige', wij na de dood van Peron. vacuum steekt op het ogen- ijzige wind op die zeker niet tot bedaren kan De krachten binnen het en binnen Argentinië Ij niet onder beheer. •mogen tot een verdeel-en- llitiek die wijlen haar echt- bezat mist de presidente tweede land van Latijns- Zij krijgt zelfs hier de let om uit te groeien tot een ioofd in de werkelijke zin woord omdat zij nog voort- J wordt beheerst door leden peronistische beweging die empel drukken op het ge- beleid. ngrijkste onder hen is mi- "osé Lopez Rega. de hoge- van de rechtse-peronisten, mevrouw Peron zich aan- k heeft weten te ontdoen ie kort daarop in ere is Lopez Rega was één van Igevers en vertrouwelingen •on zelf en na de dood van heeft hij die positie alleen ,r weten uit te bouwen, tot een rechtse greep naar ht komt in Argentinië zal Lopez Rega daartoe zeker het zijne hebben bijgedragen. Op het ogen blik wordt in Argentinië het kli maat geschapen die het gevaar van een coup steeds groter maakt. Isabe lita Peron heeft al meermalen ge waarschuwd dat de guerrilla's in het land een militaire coup provo ceren. En de hoogste militaire be velhebber in het land, luitenant- generaal Leandro Anayo heeft ge waarschuwd dat als het belang van de natie een ingrijpen van de mili tairen noodzakelijk maakte, nauwe lijks te voorkomen zal zijn dat ook veel onschuldigen het slachtoffer worden. Bij het open graf van een in de noordelijke industriestad Cor doba vermoorde kolonel zei Anaya 'namens alle stromingen binnen de strijdkrachten' dat het leger 'altijd heeft bijgedragen, ook thans bij draagt en zal blijven bijdragen' aan het behoud van de 'grondwettelijke rechten' in Argentinië. In principe zal het leger alleen een greep naar de macht doen als de volksverte genwoordiging daarom vraagt zo liet de hoogste militair in het land blijken. Dat de strijdkrachten nog huiverig zijn de regering over te nemen valt te begrijpen. Het leger is even verdeeld als de Peronisten zelf. Men vindt er aan hangers van het links-radicale be wind in Peru. maar ook sympathi santen van de conservatief-rechtse leiders in het buurland Brazilië. Bovendien is de krijgsmacht na het verjagen van Peron in de vijftiger jaren er nauwelijks in geslaagd werkelijk de macht in handen te krijgen en zich populair te maken bij het Argentijnse volk. Vandaar dat de terugkomst van Peron vorig jaar de militairen eigenlijk niet onwelkom was. Die terugkeer werd mogelijk ge maakt door de linkse peronisten die hoopten dat El Lider het land weer zou kunnen geven wat ook in het verleden niet terecht aan hem was toegeschreven: eenheid en vooruitgang. Die verwachting is niet uitgekomen omdat Peron niet alleen ouder en nog behoudender was geworden maar ook omdat hij rekening moest houden met de mi litairen die hem weer hadden te ruggebracht op de hoogste post in het land. Voor de linkervleugel bin nen de beweging betekende dat een grote teleurstelling. Na de dood van El Lider gleed Argentinië nog ver der af rechts, zo ver dat linkse jongeren, Montoneros, onder gronds gingen en een guerrilla-ac tiviteit begonnen die weer ander geweld heeft uitgelokt. Rechtse krachten in Argentinië zagen in die acties van links de rechtvaardiging van eigen terreur, waar de snelle opkomst van de Argentijnse Anti communistische Alliantie (AAA) een voorbeeld van is. Kneedbom onder auto De AAA is verantwoordelijk voor veel aanslagen van de afgelopen MOOrdlljStlG' dagen en haar naam wordt ook genoemd in verband met de kneed bom die onder de auto van gene raal Prats was geplakt. In Argentinië komt langzamerhand een ware hetze op gang tegen uit geweken linkse Chilenen die niet alleen een bedreiging vormen voor het huidige dictatoriale regiem van generaal Augustino Pinochet in Santiago maar die ook als een ge vaar worden gezien voor de ontwik keling in Argentinië. Zo heeft ge neraal Prats vlak nadat hij zich als banneling vestigde moeten verkla ren dat hij zich van alle politieke activiteiten zou onthouden. Dat de AAA de hand heeft gehad in de aanslag op generaal Prats is niet te bewijzen maar ook zeker niet uit te sluiten. Links werkt voor de AAA als een rode lap op een stier en daarvan zijn de afgelopen maanden tientallen vooruitstreven de Argentijnen het slachtoffer ge worden. De peronistische verzets man Julio Troxler was één van haar eerste slachtoffers en de link se advocaat en broer van oud-pre sident Arturo Frondizi, Silvio tot nu toe de laatste. Hij werd afgelo pen vrijdag door leden van de AAA ontvoerd en zijn lijk werd enkele uren later met kogels doorzeefd op het vliegveld Ezeira teruggevonden. Op het lijstje van de AAA komt verder nog de naam van Hector Campora voor, de man die na het vertrek van de militairen als dc leiders van het land enige tijd pre sident was als wegbereider van Pe ron. Oud-minister van onderwijs Jorge Talana en Oscar Bidegain, voorma lig gouverneur van de provincie Buenos Aires, zijn andere, namen op het 'moordlijstje' van de AAA. De angst voor aanslagen is zo groot dat Isabelita Peron alleen onder escorte van militairen met automatische wapens zich op straat vertoont. Ook links heeft nieuwe aanslagen aangekondigd, zo zullen zestien wil lekeurige militairen worden neerge schoten uit wraak voor wat de Montoneros noemen de 'moord' op zestien van hun leden. Dat gebeur de tijdens een actie van de politie tegen de gewapende vleugel van de linkse peronisten in de droge rots achtige heuvels van de provincie Catamaca. Behalve politieke moor den de laatste drie maanden gemiddeld één per dag zijn hon derden bomaanslagen gepleegd (ze halen de kranten al niet meer) en verschillende mensen ontvoerd. Onder hen zijn twee van de groot ste zakenlieden van Argentinië, Ju an en Jorge Bom, voor wie een losgeld van 20 miljoen dollar zou zijn gevraagd. Uit angst voor moord of ontvoering en vanwege de onzekere toestand verlaten de Argentijnen op het ogenblik bij honderden het land. De vluchten naar het buitenland zijn vrijwel voortdurend volgeboekt. Dezer dagen is in Argentinië een wet van kracht geworden die me vrouw Peron de kans geeft harder op te treden tegen politiek geweld. Zelfs het schrijven erover wordt strafbaar. Links-liberale politici als minister van economische zaken José Gelbard en de leider van de Radicalen Partij Ricardo Balbln, zijn bang dat de wet vooral tegen links zal worden gebruikt. Maar hun positie wordt steeds zakker. Gerbard is de politicus van de 'na tionale ondernemers', wars van multi-nationals, een man die voor zichtig economische toenadering wjl zoeken met de socialistische landen en. voorstander is van be vriezing van lonen en prijzen. Zo'n beleid is in Argentinië steeds moei lijker vol te houden en het is de vraag hoe lang Gelbard op zijn post kan blijven. Dat geldt evenzeer voor Balbi die een onderhoud met Isabelita Peron had gevraagd om zijn bezorgdheid uit te spreken over het gevaar van een rechtse staats greep. De weduwe van El Lider heeft hem niet willen ontvangen. Het lijkt erop dat zij zich steeds onverzoenlijker opstelt. Gisteren nog hield mevrouw Peron een toe spraak waarin zij zei Een iede:r die zich geen echte Argentijn voelt, die andere emblemen wil dan onze blauw-witte vlag, die bloed over ons vaderland wil brengen, laat hem weggaan. WIJ willen het niet'. Het is de vraag wat hij wil.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 9