J. Smallenbroek
(65) overleden
President Spinola
verliest steun
Twente woedend
op Van Gemert
deze krant
Zware kraan door
brand verwoest
Toestand van
Betty Ford
'bevredigend'
In Moskou toch
tentoonstelling
abstracte kunst
Beweging van de Strijdkrachten achter premier Concalves
Zogezegd
Van onze sportredactie
AMSTERDAM Ajax en PSV
zijn ook de vijfde competitieron
de zonder kleerscheuren doorge
komen De Eindhovenaren deden
dat zonder al teveel problemen
bij Excelsor (1-3) maar in het
Olympisch Stadion waar Ajax en
FC Twente elkaar ontmoetten
ging het uiterst moeizaam. Het
was zeker geen goede wedstrijd
die door Plet Keizer (officieel)
werd beslist in de veertiende
minuut.
In de tweede helft ontstonden
echter grote problemen toen de
strijd juist op z'n onaantrekke
lijkst was. Scheidsrechter Arie
van Gemert die een dieptepunt
in zijn carrière markeerde met
een rits blunders, keurde twee
doelpunten van FC Twente af.
Het eerste van Johan Zuldema
wegens 'buitenspel', terwijl le
dereen dacht dat het hands was
behalve Zuldema zelf. Even later
deed hij dat opnieuw toen Zul
dema de bal op zijn borst had
opgevangen en Ajax doelman
Schrijvers had gepasseerd. Van
Gemert kreeg toen letterlijk en
figuurlijk heel FC Twente op
zijn rug (zie foto) maar tole
reerde die aanval zonder manke
ren Het bleef dan ook 1-0.
In de eerste divisie haalde Eind
hoven de eerste periodetitel bin
nen. Daarvoor bleek een doel
puntloos gelijkspel tegen FC
VVV al voldoende.
Op wielergebied zorgde Gerben
Karstens voor een grote triomf
door de klassieker Tours-Parijs
(vroeger Parijs-Tours) te win
nen Het hockeyduel Europa-
Azië met Ties Krulze in de
hoofdrol verliep spektakulair
maar zonder treffers.
Meer nieuws op de sportpagina's.
door vijanden van de vrijheid tegen
de democratische orde te worden
gebruikt'. Radioberichten en linkse
pamfletten meldden dat door het
optreden van de militairen een 'sa
menzwering van reactionairen' was
verijdeld. Volgens een communis
tisch pamflet was de Amerikaanse
geheime dienst, CIA, bij het kom-
plot betrokken De socialistische
partij maakte bekend dat in een
huis tegenover dat van premier
Goncalves een geweer met een te
lescoopvizier was ontdekt.
De gehele zondag bleven de weg
versperringen door burgers en mili
tairen bemand, hoewel de Beweging
van de Strijdkrachten had laten
weten dat de militairen het nu. best
zelf aan konden. Zij had de burgers
gevraagd zich van het aanhouden
en doorzoeken van auto's te ont
houden. De burgerwachten, van wie
sommigen armbanden droegen met
het opschrift 'Liga van jonge com
munisten' weigerden echter aan feet
bevel gevolg te geven. Zij reikten
pamfletten uit waarin zij iedereen
opriepen de volksbarricaden tegen
'de oprukkende, reactionairen' te
versterken en de vrijheid te verde
digen. Het was verder rustig in
Lissabon. De tanks\ rond het presi
dentiële paleis waren verdwenen,
evenals de helikopters die een et
maal op de binnenplaats hadden
gestaan.
De Portugese minister van buiten
landse zaken Mario Soares heeft op
een persconferentie in Straatsburg
gezegd dat de Portugese democratie
versterkt te voorschijn is gekomen
uit de jongste crisis: Het feit dat
president Spinola, 'wiens benade
ring cn tactiek niet altijd dezelfde
is als een deel van de Beweging
van de Strijdkrachten tenslotte de
demonstratie heeft verboden is een
overwinning voor ^le democratie',
aldus de bewindsman.
Arrestaties
Er zijn honderden personen gear
resteerd. Onder hen bevinden zich
veel prominente Portugezen zoals
Alberto Franco Nogueira. een voor
malige minister van buitenlandse
zaken onder de regering-Caetano,
Joaquim Silva Cunha, tot aan de
staatsgreep minister van defensie.
Cesar Moreira Baptista. die toen
minister van binnenlandse zaken
was, Nuno Jose Serra Alves Caeta-
no. zoon van de afgezette premier,
Elmano Alves. leider van de Accao.
Nacional Popular, de enige toege
stane politieke partij onder het vo
rige bewind, generaal Kaulza de
Arriga, voormalig minister en voor
malig militair bevelhebber in Mo
zambique, alsmede generaal Pereira
de Castro, commandant van het
ontbonden rechtse paramilitaire
Portugese legioen.
Militairen in Lissabon onderzoeken auto's op wapens.
Lid van Raad van State en oud-minister
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG In Wassenaar is
gistermorgen in de leeftijd van
65 jaar overleden de heer J.
Smallenbroek, lid van de Raad
van State, oud-minister van
binnenlandse zaken en bestuurs
lid van de dagbladen van
Trouw/Kwartet.
De begrafenis is vastgesteld don
derdagmiddag op de begraafplaats
te Wassenaar. Aan de begrafenis
gaat een korte dienst vooraf in de
Gereformeerde Bloemkampkerk aan
de Bloemkamplaan 44 in Wasse
naar.
Jan Smallenbroek werd op 21 fe
bruari 1909 in Assen geboren. Hij
volgde de Indertijd gebruikelijke
particuliere opleiding voor de regi
stratie en het notariaat en woonde
na voltooiing van zijn opleiding in
tal van plaatsen in ons land. Hij
vertelde eens schertsend 'in alle
provincies van ons land' te hebben
gewoond.
Al jong ook was hij actief in de
politiek. In Elburg. waar hij vlak
voor de oorlog woonde, was hij
voor de anti-revolutionaire partij
lid van de gemeenteraad en wet-
Zie verder pagina 5
J. Smallenbroek
Voor een in memorlam, geschreven
door Gesina II. J. van der Molen,
een van de oprichters van 'Trouw'
en oud-hoogleraar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam, zie elders
in deze krant.
Van een verslaggever
BRED:4 —Bij een felle brand gis
teravond in Breda is een grote
loods van Stoof Mammoet Trans
port volledig verwoest. In de loods
stond de eerste 280 tons kraan van
het merk Liebherr opgesteld, die de
firma vandaag yoor de eerste keer
bij een zwaar transport zou inscha
kelen
De kraan was onlangs aangekocht
voor 2,5 miljoen gulden en was
volgens Stoof de enige in zijn soort
in Europa In de loods bevond zichfa
voorts allerlei ander materieel. De
totale schade wordt voorlopig ge^
raamd op tussen de drie en vier
miljoen.
Verondersteld wordt, dat de brand
is ontstaan nadat werknemers gis-a
termiddag nog laswerkzaamheden
aan de kraan hadden uitgevoerd.
Democratie is een kwetsbaar prcdukt, zeker in de
fase van opbouw. In Portugal weten ze daar
alles van. Het was op het randje, dit weekeinde.
Uitgebreide aandacht voor Lissabon dus. Sommige
kasplantjés zijn ons nu eenmaal dierbaarder
dan andere.
Abonneer eens iemand. Desnoods uzelf.
NIKUWK AIIO.WKK
NAAM:
STUWT:
GIHO:
ADVERTENTIE)
l* W rechten/economie/gêducdenis
iXi JIkx I[ door geheel rwWIand
-m ■'wntfhto'ein35,uetcfH030*940641
Wenst abonnement op:
TKUUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT
NIEUWE LE1DSE CRT.
DOROTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Hrlaall per inuaml/kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Ad re»?:
IMaats:
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelen-serie 'Onderncmings
raden' door prol. dr. II. J. vat
Zuthem.
Fraaie thermometer (goud
bedrukt op stevig kunstleer)
Altijd paraatmap brielpa
pier en pcu).
Schrijf op de envelop: De Chr. I'crs, antwoordnummer 27»2, A'ihm
Een postzegel Is niet''nodig p.le betalen wij.
Neemt president niet
deel aan verkiezingen?
WASHINGTON (Reuter) Betty
Ford, de vrouw van de Amerikaanse
president, heeft zaterdag ëen ope
ratie ondergaan waarbij haar rech
terborst is afgezet. Tijdens een rou
tine-onderzoek was donderdag ge
bleken dat zich een kankergezwel
had gevormd. De 56-jarige 'First
Lady' van Amerika werd vrijdaga
vond opgenomen en zaterdagoch
tend naar de operatiekamer ge
bracht. De behandelende artsen
van het marineziekenhuis Bethesda
noemden haar toestand gisteravond
'bevredigend'. Er hebben zich geen
bijzondere problemen voorgedaan
tijdens en na de operatie die drie
uur duurde. Bloeddruk, pols en
temperatuur waren gisteravond
normaal. Na de operatie heeft me
vrouw Ford een redelijk goede
nacht gehad. Vandaag mag zij al
weer even ziten en wat lopen, ter
wijl zij morgen voor het eerst weer
wat kan eten.
President Ford is door de ziekte van
zijn vrouw anders gaan denken over
de presidents-verkiezingen van 1976
zo heeft één van zijn naaste vrienden
volgens Newsweek gezegd. Als zijn
vrouw 'nee' zegt zal Ford niet aan de
verkiezingen deelnemen, aldus de
niet nader genoemde vriend.
Binnenland
Henk van Ulsen op 'Dag
Maandag' 6
Buitenland
Rapport over economie komt
Labour van pas 7
Kerk
Lewitin: ik ga over vijf jaar
terug 2
Nieuwe boeken 2
Lezers scta rijven 2
Radio en tv 4
Strips, feuilleton 4
Recept, puzzel 4
Commentaar5
Probleem
Dag maandag 6
Weer 7
Familieberichten 14
Nieuwe LeMse Courant
„Stantvastich ia ghabtavan
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING mijn hert In teghenepoet I"
Iteenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Gironr. 269274 t.n.v. B.V, De Christelijke Pers. Amsterdam Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal nlllj
MAANDAG 30 SEPTEMBER 1974
55ste jaargang no. 152
I.EIDEN. Zoelerwoudseweg 23. tel. 33741.
WASSENAAR, v. Zu.vlrn van Nijeveldt-
straat 372, telefoon 1441.
Afd. Bezorging vanat 08.30 uur
MOSKOU (AP, DPA Reuter)
Zo'n vijfduizend Russen hebben
gisteren in het Ismailow-park in
Miskou onder een stralende
herfstzon een tentoonstelling
van abstracte schilderijen be
zocht. Een meisje uit de noorde
lijke stad Yaroslawl had meer
dan drie hónderd kilometer ge
reisd om de expositie te zien,
waarvan zij 'bij geruchte' had
gehoord. Ouders tilden kleine
kinderen op om hen over de
hoofden van de menigte een blik
te laten werpen op de schilderij
en. Een man vroeg: 'Hoe kun je
'Je moet het voelen'
dit in vredesnaam begrijpen.'
Een omstander antwoordde hem
fel: 'Je hoeft het niet te begrij
pen, je moet het voelen.' net
gemeentebestuur van Moskou
had na lang touwtrekken toe
stemming gegeven voor de ten
toonstelling. Twee weken gele
den werden 24 kunstenaars met
bulldozers, vrachtauto's en wa
terkanonnen verdreven van een
gazon waar zij hun werk wilden
tentoonstellen. Zij hadden geen
officiële toestemming, omdat hun
werken niet passen in de Russi
sche kunststijl, het socialistisch
realisme. Het schoonvegen van
het expositieterrein kreeg echter
zoveel publiciteit in het westen
dat de Russische autoriteiten
kennelijk overstag zijn gegaan.
Van de 65 kunstenaars die giste
ren hun werken exposeerden
waren drie leden van de Russi
sche kunstenaarsbond, de 55-ja-
rige 'held van de Sowjet-Unie'
Alexei Tsjapoeskin. Victor Ska-
lin en Michail Odnoralow. Tsja-
poeskin is een tijdlang gearres
teerd geweest, omdat de kunste
naarsbond zijn leden had verbo
den aan de expositie deel te
nemen. De schilder vindt echter
dat een nu officieel toegestane
tentoonstelling niet 'staatsvljan-
dig' kan zijn.
LISSABON (AP, Reuter, UPI)
De Beweging van de Strijd
krachten in Portugal heeft gis
teravond nadrukkelijk steun be
tuigd aan eerste minister Vasco
dos Santos Goncalves. De bewe
ging liet echter in het midden
of zij ook nog steeds achter pre
sident Spinola staat.
Vertegenwoordigers van de Bewe
ging voor de Strijdkrachten jon
ge officieren die een half jaar gele
den de staatsgreep pleegden waar
bij Spinola aan de macht kwam
hebben gisteren drie uur met de
president gepraat. Zij wilden de
'logische politieke gevolgen' van de
huidige toestand in Portugal be
spreken. Tussen de nahr rechts nei
gende Spinola en de links-georiën
teerde Goncalves heeft zich de af
gelopen dagen een machtsstrijd af
gespeeld die in ieder geval voorlo
pig in het voordeel van de Goncal
ves is beslist. Kringen die in nauw
contact staan met de regering in
Lissabon zeiden gisteravond dat
Spinola worstelt om zijn greep op
het land te behouden.
Nederlaag'
Zaterdag leed de president een ge
voelige nederlaag toen hij op het
laatste moment een betoging afge
lastte die door een zich 'de zwij
gende meerderheid' noemende be
weging ten gunste van hem was
georganiseerd. Linkse partijen, vak
bonden en studentengroeperingen
waren fel tegen de demonstratie
omdat zij zou zijn op touw aangezet
door aanhangers van de op 25 april
afgezette dictator Marcello Caetano.
Zij oefenden druk uit op Spinola
om de demonstratie te verbieden,
Ik vind het een leuke uitdaging
de verhoging van de benzine
prijs tot zeker 1 januari tegen
te houden.
Minister Lubbers
Opklaringen
Vandaag: zonnige perioden en
afnemend buiig. Meest matige
wind, ruimend van zuid tot
zuidwest naar west tot noord
west. Maximum temperaturen
omstreeks 13 graden.
Morgen en overmorgen: Eerst
opklaringen met plaatselijk
een bui. later mogelijk regen,
temperaturen aan de lage
kant.
Morgen zon op: 6.40
onder: 18.19
maan* op: 17.51
onder: 6.47
Ziekte van Weil ook
onder Drentse honden
Fikkie is ook wijlen
Soares: democratie versterkt
maar deze hield het been stijf en
gaf officieel toestemming. De rege
ring verbood kranten te verschij
nen, haalde de radio uit de lucht
en maakte bekend dat alle maatre
gelen zouden worden genomen om
de betoging vredig te laten verlo
pen. Op dat moment kwam de Be
weging voor de Strijdkrachten in
actie. Zij nam de officiële radlozeii-
der onder beheer om een veroorde
ling uit te spreken over de 'groei
ende activiteit van personen die
relaties onderhouden met de meest
reactionaire kringen'. Socialisten
au communisten wierpen barrica
des op op de toegangswegen naar
Lissabon en doorzochten naar de
stad rijdende auto's naar wapens.
Later kwamen militairen de burgers
arresteren.
Door de knieën
Na een ochtend van spoedvergade
ringen ging Spinola door de knieën.
Hij verbood de betoging om 'con
frontaties te voorkomen'.
De radio zond daarna voortdurend
verklaringen van de Beweging vrui
de Strijdkrachten uit waarin deze
meedeelde de situatie volkomen
meester te zijn en dat grote hoe
veelheden wapens in beslag waren
genomen 'die bestemd waren om
