xpositie over Cor Ruys
Op uw gewone spaargeld
kunt uhij de ABN
nu 2% extra rente maken.
Met het Spaar-Extra-Boekje.
de ABN
et de weekbladen.
een goede grote bank
e
ms-katholiek
llering
van gijzeling
sdorps start
Miljoenennota
De begrotingen
'Les van Den Haag'
'Weinig oppositie'
Henri van Nes:
boeiende
illusionist
Algemene Bank Nederland
Tl O/] V/KWARTET DONDERDAG 19 SEPTEMBER 1974
T14/K17
ERDAM Amsterdams Toneelmuseum heeft, tot 19 november, een tentoonstelling gewijd
or Ruys, tot aan 1952 acteur, regisseur, toneelleider. Een nostalgieke herinnering, aan de ac-
rooral, waarvan het spel, de beweging, de gebaren, de intonaties, het gehele onnavolgbare ma
in een komische rol, niet gevangen kon worden in foto's.
wel een stukje film, uit de
lijter, en er ls een plaatje
van zijn 'gezlnzegde' lied-
Brammetje er op, en een
intervleuw, zodat er lets van
lïniek en een Indruk van zijn
virtuoos stemgebruik,
1 is gebleven. Dat plaatje is
(Philips 6832 085) en bo
ls er door de Walburg Pers,
n. in samenwerking met het
nuseum een boek uitgege-
let vele foto's, biografische
is, een lijst van al zijn rol-
artikelen van W. Ph. Pos,
Koster, Wim lbo, Simon
;elt, Johan van der Woude,
lefresne. M. H. du Croo
netje) die hem kenden en
en bewonderden. Zoals zove-
int Cor Ruys was een geliefd
jeler waaraan altijd weer
was te beleven. Meer wilde
niet.
vg
ivraai
Wel begon hij in zijn Jonge jaren,
bij Prot en Eduard Verkade, met
kleine rollen in grote stukken,
maar toen hij eenmaal volledig Cor
Ruys was ging zijn hart, en zijn
grote talent, alleen uit naar de
blijspelen, meestal Franse, zodat
Frankrijk hem daarvoor decoreerde.
Voor zijn vrouw Tilly Lus koos hij,
in zijn eigen gezelschap, nog wel
eens een ernstig stuk. Later wilde
hij zijn publiek alleen laten lachen.
Met stukken en ensembles soms,
die niet van groot belang waren,
maar het was voor de liefhebbers
altijd wel weer belangrijk hoe Cor
Ruys daarin speelde, welk manne
tje hij nu weer maakte, wat hij met
de tekst deed (hij was beroemd, en
bij medespelers berucht, om zijn
improvisaties). En hoe ondiep zo'n
blijspelletje ook was, het humoris
tische karakter dat hij erin maakte,
kreeg een menselijke, soms zelfs
jd blijkt Inderdaad een
catholiek weekblad te zijn:
ljmoedig commentaar' ont-
it paus Paulus heeft gezegd
oppervlakkige beschouwing'
in deze tijd geen bestaans-
chijnt te hebben. 'Die drie
hebben we nergens
offen'. Nog meer catholica
tweede deel van het essay
of. dr. L. J. Rogier, han-
over de zittingen van het
al concilie in Noordwijker-
lllkvanger Is deze week een
naar het einde snellend
lob Vermaas peilde de me-
van een aantal D'66-ers
heffing van de partij,
ir. A. A. G. Peters, die zich
Brandpunt-uitzending genu-
uitliet over het Japanse
Leger, wat hem niet door
in dank werd afgenomen.
De Tijd: 'Ik heb net zo'n
van geweld als u hebt, zoals
ileboel mensen dat hebben,
uist daarom vind ik dat wij
le zo min mogelijk geweld
gebruiken, ben ik tegen het
van scherpschutters, tegen
ratting dat Je dit soort
niet hard genoeg kunt
ken'.
Post:
|ls de nivellering gebleven?'
de Haagse Post zich met
:ing tot de miljoenennota af.
itateerd wordt dat 'het
io ja uk van de inkomensnivelle-
z'n retour is in kabinets-
i. Het bewogen spreidings
van de start heeft plaats
>rschivoor koel' technisch cij-
W. L. Brugsma, schrijvend
en Uyl en de agressie', laat
1 Jaaten hoe het toeging op de
BA- omst waarop de premier de
eide hoofdredacteuren een
lng gaf op de troonrede.
oife troonrede zelf merkt hij
oedin üsschien niet 100 procent
nt, maar zij is wel Joop den
h 1 voeten uit: bekwaam, ver
ti verlicht en eerlijk'.
elfde pagina spreekt H. J. A.
Ie rubriek Deze week, in ver-
Hmet de gijzeling, van 'een
T-president die niet in pa-
lakt, per ongeluk of expres
le melodrama in de hand
de laatste verantwoordelijk
aagt en na drie etmalen nog
een berhoorlijk verhaal weet
len, langs zijn neus weg en
le relevante feiten op een
HP's portrettenreeks ditmaal
nthullend portret' van Han
rs: 'Hoe een gereformeerde
via de journalistiek en
Links een 'boss' werd',
rs Magazine:
Iseviers Magazine kwam de
)lng van de gijzeling in Den
og net op tijd: in een com-
r kan de ministers Den Uyl,
t en De Gaay Fortman 'de
lof' worden toegezwaaid,
g wordt uit de doeken ge
rat zich in Den Haag alle-
fspeelde. D. M. van Rosma-
►opte er een 'essay' over 'het
Geweld' aan vast. 'De terro-
ijn schuldig, maar het is de
of zij volledig toerekenings-
zijn. De werkelijke schuldi-
ii zij die de geest van deze
n hebben vergiftigd met
osofie van de wanhoop en
gelijks doorgaan'. Behalve de
l eisten troonrede en mil-
lota de aandacht van de re-
op. Dr. F. A. Hogendijk ('Het
■Den Uyl loopt op gas')
r eigenlijk niet zo erg veel
n te brengen,
fmd Nederland:
nd Nederland besteedt aan-
an de tachtigste verjaardag
C. Rijnsdorpe die zich in
terview beklaagt over zijn
aatschappelijk startpunt'. 'Je
m die lui hè. Die stappen in
spreid bed. Die komen uit
nineesfamilic, of uit een ge-
pamilie of wat ook. Die heb-
hoog startpunt en die kun-
heleboel bereiken. Maar ik
op de begane grond. Elke
'est ik werk doen waar ik
inleg voor had. Soms was ik
gelukkig en zat ik met natte
In de tram en zei tegen de
is: weet U er nou echt
te vinden? Maar ja, er
e niets'.
astkolom legt prof. dr. P. A.
jeenkamp nog eens uit dat
'een eigen weg' gaat. Hij
uit
in
vindt het 'onjuist om de CHU op
een hoop te gooien met de WD,
het blijkt duidelijk dat zij dat ook
helemaal niet wil, en aan de an
dere kant om de KVP en de AR te
beschouwen als partners van een
parlementair kabinet'. Een bijlage
is gewijd aan 'werk en streven' van
de Wereldraad van kerken.
De Groene Amsterdammer:
Onder een door Opland vervaardig
de tekening van de vlag van het
Japanse Rode Leger (voorstellende
een bloedspat in een wit veld)
geeft Arnout Weeda in De Groene
Amsterdammer zijn visie op de mil
joenennota. HIJ heeft de hoop op
een vooruitstrevend beleid nog niet
laten varen: 'De regering heeft de
klok horen luiden, maar weet niet
waar de klepel hangt. Opmerkelijk
was het. bijvoorbeeld dat de
koningin de verzamelde parlemen
tariërs meedeelde dat het kabinet
bij het sociaal overleg ook rekening
zal houden met de 'sterk uiteenlo
pende rendementen en onevenredi
ge winsten in ondernemingen'. Een
nieuw geluid in de statige Ridder
zaal, dat nadere uitwerking ver
dient. Hoop houden dus. Misschien
vinden ze de klepel nog in Den
Haag'.
Siegfried Tuinier noemt (in erbar
melijk Nederlands) de verklaring
die Ulrike Meinhof heeft afgelegd
tijdens het proces tegen leden van
de Rote Armee Fraktop (RAF) 'een
aaneenschakeling van wensdenken,
zonder enige relatie, zonder enig
nadenken op de verhoudingen in
de Bondsrepubliek'.
Vrij Nederland:
Hans Smits besluit in Vrij Neder
land een beschouwing over de
troonrede met de zin: 'God en de
multinationals worden weer niet
met name genoemd'. De begrotin
gen naast elkaar leggend, zag hij
wie zo ongeveer de meest actieve
ministers zijn: Pronk, Gruijters,
Boersma, Lubbers, Van Kemenade
en Van Doorn. Tessel Pollmann be
licht de achtergonden van het ont
slag van prof. H. van Luyk en
Rudie van Meurs tekent 'een por
tret van Muiden, een Noordhollands
stadje in het nauw gebracht door
het grootkapitaal, gechanteerd door
de Bijenkorf, opgekocht door spe
culanten en opgeblazen door een
kruitfabriek'.
R. Ferdinandusse meent dat om
roepverkiezingen niets oplossen, al
is het, schrijft hij, duidelijk 'dat
het Omroepbestel zoals we dat da
gelijks horen knarsen, spoedig zal
vastlopen'.
Accent:
Het Haagse 'gijzelingsdrama' wordt
behalve in Elseviers Magazine ook
breed uitgemeten in Accent. Naar
aanleiding van dat 'drama' heeft
Hans Knoop het over 'de les van
Den Haag': T)e gebeurtenissen van
Den Haag nopen tot versterkt en
verscherpt staatsgezag, waarvoor in
alle lagen der bevolking duidelijk
begrip moet worden getoond'.
A. Heertje karakteriseert de miljoe
nennota als 'een sterk betoog op
zwakke basis': 'De minister van Fi
nanciën zaagt op briljante wijze de
tak af waarop hij zit'. Sal Tas
introduceert een nieuwe term:
'Wanneer Vredeling zegt dat Den
Uyl de grootste nationalist is. blijft
hij ver onder de waarheid. Den Uyl
is erger: hij ls een Catshuis-ist, dat
wil zeggen: een man die alle
problemen ondergeschikt maakt
aan het bijeenblijven van dit rege-
ringsstel'. Sal Tas blijft een Accent-
ist.
De Nieuwe Linie:
De Nieuwe Linie verwacht dat
troonrede en miljoenennota weinig
oppositie zullen uitlokken. 'Het ka
binet-Den Uyl blijft onbedreigd. De
komende algemene beschouwingen
zullen nauwelijks relevante opposi
tie van WD-zijde te zien geven en
alle regerende partijen zullen het
aangekondigde beleid globaal goed
keuren'. Gerard van den Boomen
concludeert in een beschouwing
over het Japanse Rode Leger dat
het het rechtse establishment in de
kaart speelt. De prominentste
plaats in het blad werd niet inge
ruimd voor de gebeurtenissen in
Den Haag (Franse ambassade en
Ridderzaal) maar voor een artikel
over een nasleep van de opstand in
het Groningse huis van bewaren.
De gevangenen, na de opstand
overgebracht naar isoleercellen in
Veenhuizen, zijn rechteloos. Er
'hebben zich dingen afgespeeld, die
nauwelijks geloofwaardig zijn'.
melancholiek tragische diepte. In
de zomermaanden stapte hij ge
makkelijk over naar de 'kleinkunst'
zoals dat heette, want genoegelijk
confereren kon hij ook, en zingen
eigenlijk niet, maar wat hij zingzei,
zoals hij dat noemde, kwam ver
rukkelijk over.
Aan dat alles herinnert deze ten
toonstelling, samengesteld uit foto's
- heel oude, bruine verbleekte -
soms uit zijn verschillende perio
den, aangevuld met affiches en de
twee kostuums die nog overgeble
ven van de velen die hij droeg.
Daarop is Cor Ruys dan toch te
zien in de vele typeringen (hij
maakte prachtige koppen), in tal
rijke toneelsituaties - met zijn me
dewerkers - van 1905 af tot aan
1952 toen hij, met Anton Ruys, Het
Vrije Toneel alweer zes jaar leidde,
en in september stierf op 63-jarige
leeftijd. Hij was altijd voor het
'vrije toneel' het ongesubsidiëerde,
niet geëngageerde, lichtte maar
zeer vermakelijke. Daarmee maakte
hij bijvoorbeeld zeven toernees in
de Oost, waarvan alleen de laatste
op een financieel te kort uitliep.
Cor Ruys was een unieke figuur op
de Nederlandse planken, en nu nog
kunnen velen, die hem ooit zagen,
dat weten. Maar van toneelspelen
zoals hij deed, blijft weinig over,
en dat weinige - aan foto's toch
nog veel - roept in het Toneelmu
seum nog eens prettige herinnerin
gen op. B.H.
Cor Ruys als Badger in 'Meeuwen boven Sorrento'
vliegt de wereld in' (1948-1949).
(1950-1951), rechts als meneer Hapgood in 'Vogel
Nu pas te zien
ARNHEM Grote foto's van zeer
kleine kleinigheden zijn vanaf
28 september te zien in het Arn
hems Museum. De foto's, die nog
niet eerder in ons land werden
getoond, zijn gemaakt van beelden,
die verkregen werden met een
nieuw ontwikkeld instrument, de
raster-electronenmlcroscoop.
Met vergrotingen tot ruim 200.000
maal onthult de rasterelectronen-
microscoop bijzonderheden van
bouw en structuur van planten, die
ren en mineralen, die op geen an
dere wijze zo ruimtelijk zichtbaar
gemaakt kunnen worden. Zelfs ver
vormingen door de Wind aan één
korrel zand verschijnen met grote
scherptediepte. Op de tentoonstel
ling "Nu pas te zien' die tot stand
kwam in samenwerking met de
Landbouw Hogeschool en de Land
bouw Fysische Technische te Wage-
nlngen en het Museum voor Na
tuurlijke Historie te Parijs, zijn ook
foto's te zien van raderdiertjes, die
gevonden werden in de diepste Wa-
terlaag, Waaruit de mens tot dusver
monsters kon nemen: meer dan
negen kilometer onder de opper
vlakte van de Japanse Zee. Tot 4
november.
door G. Kruis
AMSTERDAM Henri van Nes,
wiens schilderijen en tekeningen
tot 2 oktober te zien zijn in de
Wetering Galerie, Lijnbaansgracht
288, is een realist. Een schilder dus,
die zich bezig houdt met zaken, die
je gemakkelijk kunt herkennen. Hij
maakt daarbij ook nog eens gebruik
van het trompe l'oeil-effect, een
manier van schilderen die 'het oog
bedriegt'. De resultaten daarvan
kunnen dusdanig 'echt' lijken, dat
de kijker meermalen de aandrang
voelt een en ander op die echtheid
te controleren.
Maar bij Van Nes ls dan wat in
eerste instantie trompe l'oeil
schijnt, dat bij nadere beschouwing
(soms) helemaal weer niet. De
meeste van zijn werken bieden uit
zichten uit zijn ramen. Soms is dat
dan gesloten. zo'n ouderwets
schuifgeval b.v. met veel in spon
ningen gevatte ruitjes. De twee
handgrepen onderaan wekken ver
warring op: Je krijgt de indruk, dat
ze op het schilderij geschroefd zijn,
maar ze zijn geschilderd. Op die
sponningen let Je dan niet zo. die
lijken op het eerste gezicht hele-
die zijn dan (soms) weer 'echt', dat
maal bij het doek te horen. Maar
wil zeggen, van hout gemaakt. Bij
andere schilderijen met gewone
openslaande en half openstaande
ramen is die illusie van echtheid zo
sterk, dat je er boven op kruipt om
te zien of het geschilderd is of
echt. De ene keer ls het dan een
(geschilderde) illusie en de andere
keer weliswaar gemaakt van hout,
maar ln feite even Illusoir omdat
zo'n ogenschijnlijk schuin 6taand
(naar buiten openend) raam toch
op een plat vlak is gesitueerd. Uit
die ramen zag Van Nes niet meer
dan stukken grauwe muur, wat
pannendaken, boomtoppen of een
doorkijkje op een andere muur. Op
zichzelf niet zo'n fraai uitzicht;
staande voor zo'n raam, zou je er
waarschijnlijk niet eens naar kij
ken. Maar Van Nes zag het wel,
maakte er kostelijke schilderijen
van en brengt zo 'de ander' op de
Idee, dat ook heel gewone dagelijk
se dingen de moeite van het bekij
ken zeer waard kunnen zijn.
Bij de ABN kunt u op vele manieren sparen.
Algemene regel is,dat wie z'n geld het
langst vastzet de hoogste spaarrente
krijgt Maar voor sommige mensen is
dat vastzetten bezwaarlijk. Misschien
bent ook u wel van plan om
uw spaargeld lang onaan
geroerd te laten, maar wilt u
toch de mogelijkheid
hebben om op ieder
moment over uw geld te
beschikken. Doodgewoon,
omdat u het opeens nodig
kunt hebben.
Voor u is er daarom
een hele speciale spaarvorm:
het ABN Spaar-Extra-Boekje.
Dat geeft 2% meer rente
dan het gewone spaar
boekje, en wel 7Vi%. Die extra rente
krijgt u omdat u zich voorneemt zo lang mogelijk niet
aan uw spaargeld te komen. Maar mocht u onverhoopt
toch wat geld moeten opnemen, dan kan dat
De ABN brengt u dan wel 1% van dat opgenomen
bedrag in rekening. Bent u gewend om van uw
spaartegoed vaak een flink deel
weer op te nemen, dan is het
gewone spaarboekje of de
gewone spaarrekening vooru
het meest geschikt. Maar bent u
een trouwe spaarder die zijn spaar
geld niet snel uitgeeft en wilt u toch
de zekerheid hebben dat u, voor
plotselinge uitgaven, altijd uw spaar
geld kunt aanspreken, dan is het ABN Spaar-Extra-
Boekje vanwege de hoge rente bepaald interessant
U kunt natuurlijk ook een Spaar-Extra-Rekening
nemen. Die geeft óók 7%% rente. Interessant
genoeg om meteen de bon op te sturen. Of even
langs te gaan bij het dichtstbijzijnde ABN-kantoor.
Bon In ongefrankeerde envelop opsturen aan:
Algemene Bank Nederland, Antwoordnr.3502,
Amsterdam.
Ik wil inlichtingen over het ABN Spaar-Extra-Boekje/
de ABN Spaar-Extra-Rekening.
Ik heb wel/geen rekening bij de ABN.
Zo ja, ABN-kantoon
(en niet alléén voor spaarders)
