Werkloosheid in bouw op na-oorlogs record 'Universiteiten moeten Kamer helpen' CHU wil bede weer in troonrede Ook dood jeugdige Japanner opgelost Economische schade luchtverontreiniging 2,6 miljard gulden Aantal zal deze winter nc g verdubbelen Twee Fransen in arrest Bij voorkeur blijkt: ernstige gebreken aan nieuwe huizen Vragen over rede van minister Pronk Nieuwe weg beklad voor opening -Ssat Conflict over Rhedens hulp aan Tunesiërs Terlouws 'noodkreet van een drenkeling': Wonderlijk vulmiddel voor vakman en gezin PORION L4 TROUW KWARTET DINSDAG 3 SEPTEMBER 1974 BINNENLAND T3/K/5 Van onze sociaal-economische redactie UTRECHT Het aantal werklozen in de bouw heeft een na-oorlogs hoogtepunt bereikt. Op dit moment zijn er 25.000 bouwvakarbeiders zonder werk. No deze winter zal dat aantal tot vijftig duizend stijgen. Deze sombere voorspelling deed de heer A. Buys, voorzitter van de bouwbond NVV, gisteren op de bondsraadvergadering van zijn organisatie in Utrecht. Volgens de heer Buys is het Wacht geldfonds voor1 de bouw - uit dit fonds krijgen werklozen de eerste zes weken een uitkering - bijna uitgeput. Er is een voorziening in de maak om de betaling van uitke ringen niet in gevaar te brengen. Waarschijnlijk zal het fonds geld moeten gaan lenen en in een later stadium de premies moeten verho gen. De heer Buys noemde het volstrekt onaanvaardbaar dat tien procent van de werknemers in de bouw niet aan het werk kan komen. De over heid zal volgens hem nu toch wel met maatregelen moeten komen om aan deze situatie een eind te maken. In dit verband uitte hij kritiek op minister Gruyters' nota 'Verken ningen' van de bouwproduktie tot 1978.' Deze nota is vrijblijvend', aldus de heer Buys, 'en dus voor de bouwbond NVV ernstig teleurstel lend. Minister Gruijters komt in de begeleidende brief met gemeen plaatsen aandragen, die uit het verleden al bekend waren'. De werkgelegenheid is volgens de heer Buys veel slechter dan uit de nota blijkt. 'De vraag of er soms blijvend enkele tienduizenden bouwvakkers niet meer in de bouw aan de slag zullen komen, wordt door de minister niet geheel ontwe ken, maar feitelijk ontkennend be antwoord'. aldus de heer Buys. Er is volgens hem een structureel tekort aan arbeidsplaatsen in de SAINT TROPEZ De 23-jarige Frangaise Caroline S. in in Saint Tropez aangehouden in verband met de dood van de 25-jarige Japanse werkstudent Yoshia Suzuki, wiens lijk op 21 juni in een met stenen verzwaarde kledingzak uit het Nieuwe Grachtje in Amsterdam werd opgevist. Caroline S. heeft gezegd dat de Japan ner is overleden aan een (te grote) dosis heroïne. De spuit was hem toegediend door de 24-jarige vriend van Caroline. Jean-Paul V. uit Neuilly-sur-Seine. Zelfs afgezien van de mogelijkhe den die ministe Gruyters schetst voor de jaren na 1975 is hiermee volgens de heer Buys toch de grens van het aanvaardbare ver over schreden. 'Men kan niet langer to lereren dat vijf jaar achtereen ze ven tot tien procent van de werk nemers in de bouw zonder werk zit. De bouwvakarbeiders willen nu we ten waar zij aan toe zijn. Aan onterecht optimisme hebben zij niets,' aldus de bondsvoorzitter. Slecht A. Buys bouw en dat tekort zal nog verder toenemen. Op dit moment blijkt al dat de ontwikkeling in de vergun- ï^ingen-afgifte voor de bouw al zo ver is achtergebleven dat ernstig moet worden betwijfeld aan de ra mingen voor 1975 met betrekking tot de produktle. Volgens de verklaringen van Caro line, zouden zij en haar vriend na de dood van Yoshia in paniek zijn geraakt. Ze hebben zich toen van het lijk ontdaan door het In het water te laten verdwijnen. Het on derzoek in deze zaak heeft maan den geduurd en heeft de Amster damse moordbrigade duizenden manuren gekost. De fatale dosis heroine zou zijn toegediend in de kamer van Jean- Paul V. in het Canal House hotel aan de Keizersgracht in Amster dam. V., die kunstschilder is. deelde die kamer met Caroline, die als beroep decoratrice opgeeft. Ze wa ren allebei verslaafd aan heroine. Een dag na het overlijden van Su zuki hebben zij diens lijk in de Kromboomsloot laten verdwijnen. De beide Fransen bevinden zich beiden in arrest. Caroline werd het I afgelopen weekeinde gearresteerd. Haar vriend V. was al eerder, op 5 juni, in Amsterdam gepakt wegens beroving van een bejaarde vrouw in de Langestraat. Hij is hiervoor inmiddels veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf. De recherche heeft al een week geleden geweten hoe de vork in de steel zat. V. heeft het lijk van de Japanner van diens kleding ont daan. Volledige zekerheid over de toedracht heeft men pas gekregen toen Caroline het gehele verhaal bevestigde. Caroline werd aange houden in haar ouderlijke woning Van een verslaggever DEN HAAG Het is een wonder, dat er niet veel vaker 'grote gebre ken' aan nieuwe woningen worden gesignaleerd. Er doen zich veel meer ernstige gebreken aan nieuwe woningen voor dan men denkt, maar de meeste worden niet aan de grote klok gehangen. Dit zeggen ir. C. de Beaufort en ing. M. Goedée. resp. voorzitter en directeur van de stichting KOMO, naar aanleiding van enkele recente bouwschandalen. in een vraagge sprek in het maandblad 'De Neder landse Gemeente'. De stichting KOMO keurt materia len voor de woning-, utiliteits-, weg- en waterbouw. Volgens de heer Goedée ligt de oorzaak bij verkeerde zuinigheid. Te veel en te vaak wordt uit economische over wegingen met goedkoop, onduide lijk materiaal gewerkt. DEN HAAG De opmerking van minister Pronk (ontwikkelingsca- menwerking) dat men zich kan af vragen of de uitspraak in vele in ternationale documenten, dat het gezin de natuurlijke en fundamen tele eenheid is in de samenleving, nog wel volledig houdbaar voor alle samenlevingen is, heeft tot schrif telijke vragen aan minister-presi dent Den Uyl geleid. De Kamerleden mevrouw Van Leeuwen en de heer Van Dam (bei den ARP) en de heer Van Amels- voort (KVP) willen van de premier weten of die uitspraak, door Pronk gedaan tijdens de Wereidbevol- kingsconferentie in Boekarest, voor rekening van het kabinet komt. in St. Tropez. Het slachtoffer Suzuki vertrok op 20 april uit Tokio voor een rondreis door Europa. Hij had onder meer tien cheques van 50 dollar op zak. Acht van de tien cheques zijn op 29 mei en op 6 juni in Amsterdam ingewisseld. Hoofdinspecteur G. Toorenaar zegt: Naar onze mening was Suzuki toen al dood. Op de achterzijde van de cheques stond de naam van de aanbieder, de eige naar van Canal House hotel. Deze werd op 25 augustus aangehouden. Hij zei de cheques te hebben ont vangen van Jean-Paul V. De hotel eigenaar bleek geheel te goeder trouw te hebben gehandeld. De cheques waren door V. met Suzuki getekend. Een gelukje in deze zaak was dat hoofdinspecteur Toorenaar V. zelf op 5 juni in arrest had gesteld in verband met de beroving van de oude dame. V. werd opge haald en verhoord. Hij gaf al snel toe. V. had Suzuki op 21 mei ont moet en hem meegenomen naar zijn hotelkamer. Diezelfde avond kocht V. een gram heroine en maakte twee shots klaar voor zich zelf en voor Caroline. Suzuki, die nog nooit drugs had gebruikt, wilde volgens V. ook wel eens heroine proberen. V. zou slechts een kleine dosis hebben gegeven, maar die do sis werd niettemin fataal. Suzuki stortte in, kreeg ademhalingsmoei lijkheden en overleed. De beide Fransen hebben zich op 22 mei naar zij zeggen in paniek van het lijk ontdaan. In een kluis van het centraal stati on. waar Suzuki zijn eigendommen had opgeborgen, vond V. onder meer de reischeques. Hij had de sleutel samen met andere persoon lijke bezittingen in de kleren van Suzuki gevonden. Een polshorloge en een camera van Suzuki werden te gelde gemaakt. Andere bezittin gen van de Japanner werden weg gegooid. V. heeft het adres van Caroline tijdens zijn verhoor aan de recherche meegedeeld. De ministerraad heeft vorige week vrijdag het concept van de troonre de besproken. Na afloop van de vergadering van de raad wilde pre mier Den Uyl niet meedelen of de 'bede' in de troonrede was opgeno men. Over het weglaten van de 'bede' schrijft de CHU, dat de beslissing van de weglating van diepsnijdende betekenis is geweest voor de gevoe lens van velen in dit land. De brief vervolgt: 'Het in de troonrede niet meer inroepen van Gods hulp was niet alleen de verbreking van een traditie. Het betekent ook voor zeer velen een grote verarming en een belangrijke verschraling van ae troonrede. Doordat de arbeid van regering en parlement in de bede voor zeer velen in ons volk in een hoger, ruimer perspectief wordt geplaatst namelijk in het teken v'an de afhankelijkheid van God is er volgens de CHU ook ruimte voor een gezindheid, gekenmerkt door een weten van en geplaatst zijn in die menselijke afhankelijkheid. Waardevol De bede was en is in ons land waarin de beginselen van het christendom diep geworteld zijn de verwoording van gevoelens, die ■zeer grote groepen in onze bevol king zij het vaak om uiteenlo- Hij vond dat de positie van de werkloze bouwvakkers in de bin nenkort te verwachten werkgele- genheidsnota duidelijk zal moeten worden aangegeven. De structureel slechte positie van de werklozen in de bouw moet worden erkend. De heer Buys noemde in dit verband enkele maatregelen. De omscholing naar bouwberoepen zal stop gezet moeten worden. Alleen zij die in de bouw werkzaam zijn, zullen nog in de gelegenheid gesteld dienen te worden via omscholing hun indivi duele positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Daarnaast zal de overheid volgens hem gebruik moeten maken voor haar financiële mogelijkheden om investeringen te plegen, die om welke reden dan ook door het par ticuliere bedrijfsleven worden na gelaten. Verder zou de overheid meer ondernemersactiviteiten moe ten gaan ontplooien dan tot nu toe gebruikelijk is. Tenslotte bepleitte de voorzitter van de bouwbond een verbetering van de inkomens van langdurig werklozen. 'Met de verho ging van dc WW-uitkering naar tachtig procent kan niet langer worden gewacht' zei hij. Vandaag zal een nieuw wegvak van rijksweg 62 tussen Tilburg- noord en een punt ten noorden van Loon op Zand voor het verkeer worden vrijgegeven. De lengte van het wegvak bedraagt 6 km. Gis teren moest de rijbaan eerst nog worden schoongemaakt omdat onbekenden vermoedelijk fans van de verdwenen illegale zee zenders het wegdek hadden beklad. Van onze parlementsredactie DEN HAAG De CHU heeft een brief gestuurd aan de minister president, waarin 'in grote ernst' wordt gevraagd de bede weer aan het slot van de troonrede op te nemen. Zoals bekend, werd vorig jaar de bede, waarin Gods hulp wordt ingeroepen, vervangen door een andere passage. pende redenen als zeer waarde vol zeker ook in deze tijd ervaren. Dit ook geheel los van hun per soonlijke wereld- en levensbe schouwing. U hebt, namens uw kabinet, in het bovengenoemde debat uitdrukkelijk verklaard, dat het niet de bedoeling van uw kabinet is geweest om met het weglaten van de bede een de monstratieve daad te stellen. Mede tegen de achtergrond van die ver klaring. hebben wij als CHU de vrijheid gevonden u en uw kabinet in grote ernst te vragen terug te keren van de weg, die u het vorige jaar hebt ingeslagen, en de bede wederom in de slotpassage van de eerstvolgende troonrede op te ne men.' De brief is ondertekend door mr. O. W. A. Baron Van Verschuer, voor zitter van de CHU, dr. R. J. H. Kruisinga, voorzitter van de Twee de Kamerfractie en prof. dr. J. W. van Hulst, voorzitter van de Eerste Kamerfractie. Mr. W. Aantjes, de fractievoorzitter van de ARP in de Tweede Kamer verklaarde onlangs, dat hij het weer opnemen van de 'bede' in de troonrede zou toejuichen. Aan de andere kant legt hij er de nadruk op dat, omdat het hier om een tere zaak gaat, het verzoek om de terug keer van de 'bede' geen aanleiding mag zijn voor een partij-politieke discussie. Weert comité kritici? ARNHEM In de Gelderse ge meente Rheden is een conflict uit gebroken over de besteding van de door de burgerij ingezamelde gel den voor het Tunesische dorp Sidi Mhamed. De zeven dorpen tellende gemeente Rheden heeft het dorpje in 1969 als 'achtste gemeente' gea dopteerd en sindsdien is er een aantal voorzieningen tot stand ge bracht. De wereldwinkel in het Rhedense dorp Dieren en de in Nederland wonende Tunesische banneling Ben Kassem Daieb zeg gen twijfels te hebben over de ma nier waarop het geld wordt besteed. Verbolgen is men met name over de beweerde weigering van het Sidi Mhamed Comité om de heer Kas sem toe te laten op een vergade ring van het comité, die vrijdag zal worden gehouden. Het zpu verbo den zijn het woord te voeren en informaties te verstrekken. Volgens comitévoorzitter ir. T. van den Hout heeft de vergadering van vrij dag niet het karakter om een fun damentele discussie over de werk wijze van het comité aan te gaan. Hij heeft de opposanten gezegd dat een voorzitter van een vergadering bepaalt hoe de agenda van de bij eenkomst luidt en wie het woord mag voeren. Van verbod tot spre ken zou volgens hem geen sprake zijn. Volgens de heer Kassem is het zon der meer geld geven voor de actie 'water naar de zee dragen'. Hij zegt te weten dat het ingezamelde geld niet ten goede komt aan de men sen die het nodig hebben. De gel den voor alle projecten worden sinds begin 1973 verzameld en overgemaakt door de Stichting Ontwikkelingssamenwerking Neder- land-Tunesië. De besteding van het geld wordt overgelaten aan een Tu nesische overheidsinstantie. Vanuit Nederland is er geen controle op de besteding, aldus de heer Kassem. Ook zouden vertegenwoordigers van de Wereldwinkel in Dieren niet zijn toegelaten, toen zij een bezoek aan het project in Sidi Mhamed wilden brengen. De heer Van den Hout zei dat nu wordt overwogen de vergadering van vrijdag af te gelasten of een aparte bijeenkomst te houden, waarop de kritici aan het woord kunnen komen. Instituut aan VU taxeert: Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De economische schade die in 1970 in ons land werd aangericht door luchtverontreiniging, kan worden geraamd op 2,6 miljard gulden. Ongeveer eenderde van dat bedrag houdt verband met aantasting van de gezondheid van de bevolking, tweederde heeft betrekking op materiële schade. Tot deze conclusies komt het Insti tuut voor milieuvraagstukken van de Vrije universiteit na een ruim een jaar durend onderzoek. Het is bijzonder moeilijk om de schade in harde bedragen uit te drukken. De samenstellers waarschuwen dan ook dat hun methode in veel gevallen niet veel meer kan opleveren dan 'een slag in de lucht'. De studie werd uitgevoerd in opdracht van het ministerie van volksgezondheid en milieuhygiëne. Luchtverontreiniging kan tot ge volg hebben dat mensen ziek wor den of, in het ergste geval, vroeg tijdig overlijden. De onderzoekers hebben dit economisch benaderd door het welvaartsverlies van de patiënt en zijn omgeving in geld uit te drukken, het produktieverlies en de nodig geworden medische verrichtingen. Bij overlijden bere kenen zij soortgelijke gevolgen. Zij komen dan, met veel onzeker heden, tot een economische scha depost van 520 miljoen gulden ten gevolge van vroegtijdig overlijden, 180 miljoen wegens produktieverlies en 190 miljoen voor medische zorg, in totaal 890 miljoen. De grootste post in de opstelling is de waarde daling van huizen: 1,4 miljard gul den. Extra noodzakelijk onderhoud aan ijzer- en staalconstructies, en verminderde levensduur van zaken als hekwerken, vangrails en ver keersborden betekenen een ge raamde schade van 110 miljoen gulden. De schade aan landbouwge wassen is gesteld op 100 miljoen, waarbij wordt aangetekend dat de gemiddelde jaarlijks uitbetaalde schadevergoeding wegens duidelijke schade een half miljoen gulden be- draag. De verminderde opbreng sten tengevolge van de algemene Van onze onderwijsredactie AMSTERDAM De universiteiten moeten het parlement te hulp schieten door de Kamerleden die informatie te verschaffen, waar zij zelf niet achter kunnen ko men. Deze 'noodkreet van een drenkeling' slaakte dr. J. C. Terlouw, fractievoor zitter van D'66 in de Tweede Kamer, gisteren bij de opening van het academisch jaar in Amsterdam. Het gastoptreden van Ter louw vrijwaarde de Univer siteit van Amsterdam gis teren voor de traditionele rectorale redes over de jaar lijkse erger wordende uni versitaire noden: de perso neelstekorten, de bezuini gingen. de studentenstop, en het dreigend kwaliteitsver lies van het wetenschappe lijk onderzoek. Aan vier an dere instellingen werd daar gisteren wel uitvoerig over gesproken. Volende week zullen de overige instellin gen volgen. Terlouw zei over de verhou ding tussen parlement en wetenschap: 'De kennis uit onderzoekcentra stroomt te weinig door en daar heeft ook het parlement last van. Het parlement moet oor delen over voorstellen die veelal door de techni sche ontwikkeling worden bepaald zonder over de ken nis te beschikken om zich een onafhankelijk oordeel te vormen'. Kernenergie Terlouw noemde als voor beeld kwesties als de toelating van jumbo jets of de toepassing van kernenergie. Als Kamerleden dan iets willen weten en de minister weigert dat te laten uitzoeken, heeft het par lement geen middelen om zelf een serieuze studie te laten uitvoeren. Terlouw zou willen dat een onderzoekor ganisatie als TNO dergelijke studies voor zijn rekening nam. om het parlement in staat te stellen tot een on afhankelijke oordeel. Hij heeft dat al in de Twee de Kamer voorgesteld, maar deze heeft dat voorstel ver worpen. Tegen die achter grond deed Terlouw gisteren een beroep op de universi teiten om meer informatie beschikbaar te stellen het parlement, dat de greep op de ontwikkelingen in de samenleving steeds meer gaat verliezen'. De grote problemen kunnen we niet aan', aldus Terlouw, 'en bij de kleinere problemen wordt het parlement overvleugeld door de aktiegroepen'. Geen paniek Aan de Vrije Universiteit hield rector prof. mr. I. A. Diepenhorst zijn gehoor voor dat er aan de universi teit geen reden is tot pa niek. Er zijn moeilijkheden, maar we hoeven niet bij de pakken neer te zitten. Waar de universiteit de stroom studenten niet meer ver werken kan, is volgens prof. Diepenhorst selectie niet af te wijzen. Zij is zelfs, ondanks alle gemaakte fou ten. onmisbaar en het loopt slechts verkeerd als ze wille keurig wordt. Het zou verkeerd zijn wan neer selectie alleen gehan teerd werd voor het gerief van docenten om de latere maatschappelijke werkkring exclusief te houden. Maar zolang er van dergelijk mis bruik geen sprake is, lijkt selectie van de geschikten alleen maar verstandig. 'Een stuntelige chirurg, de onhandige tandarts en de oppervlakkige jurist mogen niet door de mazen van het academisch net glippen'. De voorzitter van het colle ge van bestuur van de VU, dr. K. van Nes, hield een pleidooi voor versterking van de onderzoeksfunctle van de universiteit. In het verleden heeft de nog uit eigen zak betaalde VU onevenredig veel aandacht aan het on derwijs besteed. Nu moet zij tegen alle bezuinigingsdrift van de overheid in proberen het onderzoek te verbeteren. Door die bezuinigingen is de universiteit wel in gevaar, maar aan de andere kant mag de VU met een budget van meer dan tweehonderd miljoen gulden per Jaar ook wel weer dankbaar zijn, al dus dr. Van Nes. Geschreeuw De rector van een katholie ke hogeschool te Tilburg, prof. dr. ir. G. C. Nielen, klaagde ober het 'egoïstisch geschreeuw en asociaal ge drag' van een deel der stu denten. Door boycotten en bezettingen wordt de indruk gevestigd dat zij hun pri vileges misbruiken. Studen ten die hun plaats aan de universiteit slecht benutten en niet goed studeren, zou den beter plaats kunnen maken voor mensen die nu staan te dringen bij de poort. De universiteit zou het recht krijgen studenten uit te sluiten van verder on derwijs bij gebleken onver mogen. Aan de technische hoge school te Delft riep ir. T. Verheul, voorzitter van het college van bestuur, de TH- gemeenschap op om de broedertwisten van het af gelopen jaar te staken, en een nieuwe vertrouwensrela tie op te bouwen. Aan de katholieke, universiteit te Nijmegen legde de filosoof prof. dr. A. G. M. van Mel- sen na vijf jaar zijn functie van voorzitter van het be stuurscollege neer. luchtverontreiniging beloopt een veelvoud hiervan. De gemiddelde vergoeding wegens schade aan vee bedroeg in de peri ode 1950-1970 gemiddeld het te ver waarlozen bedrag van zestigduizend gulden. Op zich mag dat verheu gend zijn, aldus de samenstellers van het rapport, maar er schuilt ook een gevaar in. 'In ons schade bedrag komen namelijk niet tot uiting die effecten, die pas over jaren aan het licht zullen komen, en die he gevolg zijn van bepaalde ophopingen van schadelijke be- sanddelen'. Er is dus geen reden, waarschuwen zij, om de toekomsti ge ontwikkelingen met een gerust har af te wachen. (ADVERTENTIE) PROFESSIONEEL.MAAR flllANG ONTDEKT DOOR DE D0E-HET-ZELVER! KANT- EN - KLAAR. SUPER HECHTKRACHT. 1001 toepassingen BUITEN aowel als BINNEN. Om een idee te geven: houtrot herstellen. Betonreparatie. Gaten, kieren en scheuren BLIJVEND afdich ten. Lek balkon of dunne plek in goot «lichten. Uitgesleten trap of vloer uitvlakken. Dat zag u op de TV. Betonnen ra men beglazen of stopverf bij werken. Dakpan of trapleuning muurvast zetten, ook tegels, enz. enz. Super hechting tussen HOUT en STEEN.^n ELK ma teriaal, droog of vochtig, ook aan metaal en glas. Krimpt of scheurt niet, is BLIJVEND taai- elastisch èn slijtvast. Nu gemakkelijker èn vlugger èn beter: STOPPEN, blijvend AFDICHTEN, VOEGEN, UIT VLAKKEN, ragdun PLEISTE REN, dik PLAMUREN en BLIJ VEND herstellen mctPORION. De in Zwitserland ontwikkel de gebruiksklare universele kunsthars-vuipasta. Bekroond met hoge Engelse onderschei ding "The Blue Ribbon". On schadelijk voor de handen en onbeperkt houdbaar, ook bij aangebroken pot. 1/2 kg lkg 2 kg C kg ƒ4,95 ƒ8,75 15,60 ƒ30,50 RITA 'Toen die clowns in het circus dit deden, moest u er wel om lachen.'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 5