Drs. Van Velthoven ziet
niets in polarisatie
Indiase kerkleider
roept op tot vorming
van voedselreserve
a
iliBilisii
'Uit het hele leven van Jezus blijkt
dat je horizontaal en verticaal
nietuit elkaar kan halen'
Trouw
Kwartet
Wereldconferentie van de godsdiensten voor de vrede
Conferenties
Paus tegen
bijbel
onderzoek
Beroepingswi
Nieuwe boekt
TROUW/KWARTET VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1974
KERK/BINNENLAND
door Aldert Schipper
De 150 gedelegeerden, gasten en waarnemers, die vandaag beginnen met het landelijk pastoraal
overleg van de Nederlandse (katholieke) kerkprovincie in Noordwijkerhout, spreken met elkaar op
basis van een voorbereidend boekje. De brochure valt uiteen in twee delen. Het eerste deel wordt
gevormd door een stuk met concrete aanbevelingen, onder welke de vorming van een raad voor kerk
en samenleving een vooraanstaande plaats inneemt.
Het tweede deel van de brochure
bestaat uit een inhoudelijke be
schouwing, geschreven door dr. H.
Boeracker, dr. J. Kahmann en drs.
Th. v. Velthoven, ter bespreking
goedgekeurd door de bisschoppen.
De eindredactie van dit stuk was in
handen van drs. Theo v. Velthoven
(40), een priester die verbonden is
aan het diocesaan pastoraal cen
trum van het bisdom Den Bosch.
Hij is filosoof en bereidt een proef
schrift voor met als onderwerp Ni-
kolaus van Kues, een kardinaal die
kerkpolitiek en intellectueel een
zekere rol gespeeld heeft in de
Middeleeuwen.
Onbekommerd
Van Velthoven zegt dat de schrij
vers er op een onbekommerde ma
nier van zijn uitgegaan dat het
DRS VELTHOVEN 10-3 H E
geloof in God en de dienstaande
mensen bij elkaar horen en niet
tegenover elkaar geplaatst kunnen
worden. De schrijvers willen op
grond daarvan een kritische bezin
ning op gang brengen op de pro
ductie- en consumptiemaatschappij.
Over deze zaken bestaan spannin
gen in de kerk, maar drs. Van
Velthoven vindt dat je in deze situ
atie niet de verschillen in opvat
ting uit de weg moet gaan. 'Je kunt
natuurlijk zeggen: laten we ons
maar een beetje neutraal opstellen,
maar wij vinden dat wij elkaar zo
serieus moeten nemen dat we de
verschillen met elkaar bespreken.
Daarom hebben we het laatste
hoofdstukje gewijd aan 'dialoog
binnen de kerk'.
staat u voor
Wat voor kerktype
ogen?
We denken niet dat de kerk een
soort actiecentrum moet worden,
waar sommigen het oog op hebben
laten vallen. We willen graag een
kerk hebben waar ruimte is ook
voor bezinning op het maatschap
pelijk engagement van de christen
zoals hij dat ziet. In zo'n kerk
kunnen de verschillende meningen
uitgewisseld worden.
Vanuit Rome voelt men meer voor
een hiërarchisch gestructureerde-
kerk.
Ja. dat is het probleem van het
pastoraal overleg. Er bestaan nu
eenmaal verschillende opvattingen
over de plaats van de dialoog en
plaats van de hiërarchie.
Pater van Velthoven meent dat hij
in de kern van het geloof niet
verschilt met diegenen die het
hiërarchisch model aanhangen. 'Het
verschil is dat zij meer vinden dat
de kern van het geloof beveiligd
moet worden door vaste structuren
en een sterk gezag, terwijl wij er
van uitgaan dat die kern van het
geloof zozeer appeleert dat je heel
voorzichtig moet zijn met instituti
onele garanties. Binnen dat hiërar
chische kerkbegrip loop je gevaar
de kern van het geloof te verduis
teren.
Het landelijk pastoraal overleg
heeft formeel geen enkel gezag. Het
is een bijeenkomst waarbij de tal
rijke gedelegeerden wederzijds hun
opvattingen kunnen uitwisselen
over de maatschappijproblemen. Er
is voor de deelnemers bemoediging
te halen en een uitdaging van hun
geloof ten overstaan van de wereld-.
En de bisschoppen hebben de
gelegenheid hier te horen wat er zo
op landelijk niveau in de kerk
leeft. Het overleg duurt drie dagen
en zal naar veler verwachting ein
digen in een aanbeveling aan de
bisschoppen om te komen tot de
vorming van een raad voor kerk en
samenleving, die gébruik makend
van deskundig advies de kerk zal
helpen in het vinden van een
standpunt in maatschappelijke
kwesties.
Maar je unt niet zeggen dat de
aanhangers van het hiërarchische
kerkbegrip geen oordeel hebben
over de christelijke ethiek.
Vroeger was er een sterk geconcen
treerde aandacht voor de sexuele
ethiek. Dat lijkt nu weer een beetje
terug te komen, maar wij zeggen
dat Chirtus beslag legt op de hele
mens op het individuele en op het
sociale handelen. Wij vinden dat je
geen onderscheid kunt maken
tussen het beleven van de relatie
met God en de relatie tussen
hiërarchisch model, hoewel we geen
enkele aanval op welke hiërarchie
dan ook hebben gedaan.
In het boekje wordt het als een
bedreiging van het geloof be
schreven, wanneer het geloof be
perkt blijft tot het persoonlijk
leven of tot het innerlijk.
Ja, wij zien dat als een echt gevaar.
Als je werkelijk je geloof ernstig
neemt, dan kun je niet twee com
partimenten in je leven maken,
waarvan het een dan nog wel voor
God toegankelijk is. Er kan 'geen
onderscheiding zijn tussen je indi
viduele houding en je maatschap
pelijk gedrag. In beide moet het
geloof tot uitdrukking komen. Het is
helemaal niet verkeerd als het ge
loof moed en vertroosting verleent
aan het innerlijk, maar dat inner
lijk moet ook worden uitgedaagd.
De vragen waar het in het leven
om gaat liggen toch ook op maat
schappelijk terrein. Er gaat een ge.-
weldige invloed uit van maatschap-
mensen. Dat punt laten we via de
bijbelse bronnen naar voren ko
men. Uit het hele verbond en uit
het leven van Jezus blijkt dat je
horizontaal en verticaal niet uit
elkaar kunt halen.
Dit punt laten wij rechtstreeks en
vrij onbevangen uit de bijbel en de
eerste geloofstraditie naar voren ko
men. Het eerste deel van ons stuk
zou je neo-orthodox kunnen noe
men. Daarover is binnen het epi
scopaat geen moeilijkheid geweest.
In het slot kiezen wij voor een
communautair kerkmodel (gemeen
schap) en veel minder voor een
pelijke structuren op het functio
neren van het individu.
Veel gelovigen vrezen dat liun ge
loof in gevaar komt door de
confrontatie met de werkelijkheid.
Er zijn er die overstelpt worden
door wat ze ervaren en op de tele
visie zien. Maar het geloof geeft je
zowel de moed om de zaken realis
tisch onder ogen te zien, als de
overtuiging dat het zin heeft om er
aan te werken. Dat kun je met des
te meer zekerheid zeggen, naarmate
je mensen vindt, een gemeenschap
van christenen, die ook die overtui-
Drs. Theo van Velthoven
ging hebben en die richting willen
gaan. Daarom geloof ik dat de
groepsvorming in de kerk van
geweldig belang is. In het pastorale
werk zien we steeds meer in dat de
mensen pas goed kunnen functio
neren als ze een groep om zich
heen hebben. Dat kan het pastoraal
overleg nu worden.
In het document staat het idee
centraal van een nieuwe ascese.
Kan de kerk een soort anti-con-
sumptiebond worden?
Het is langzamerhand wel duidelijk
dat de hele wereld onmogelijk zo
kan consumeren als wij in de rijke
landen nu doen. Dat betekent dat
wij een onrechtmatig beslag leggen
op de goederen van deze aarde.
Dan moeten we dus iets doen aan
de overconsumptie. Niet gewoon
maar door overheidsmaatregelen,
doch via een daaraan beantwoor
dende mentaliteit. Je moet niet
denken dat ieder die bij de kerk is
aangesloten daar vanzelf aan mee
doet. maar ik kan me voorstellen
dat er binnen de kerk groepen ont
staan, die zich bezinnen op de
vraag of we alles wel nodig hebben
wat we opmaken en daaruit een
gedrag afleiden.
VAN LEZERS -
Moord (12)
Mijn gedachten gaan uit naar al
die moordenaars. Vergeten wij niet
dat Jezus aan het kruis een moor
denaar heeft vrijgesproken. God is
liefde. Hij vergeeft. Hij heeft ons,
zondige mensen, lief.
Streefkerk
C. A. Wink-Roos
Moord (13)
Is er verband tussen moor en wer
kloosheid? Soms lijkt het van wel.
De mens komt tot rare dingen uit
verveling en geldgebrek. Mijns in
ziens moet er zoveel mogelijk werk
gezocht worden. Dan maar minder
buitenlandse arbeiders. Onze jeugd
moet werk hebben.
Andijk
J. van Dijk
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publtkatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
Moord (14)
De straffen moeten strenger. Er
moet meer toezicht komen op kin
deren en jonge mensen. Meer poli
tie en werk voor werklozen. Meer
toezicht op de invaliditeitswet en
de bijstandswet. Ik geloof dat werk
loos zijn een groot kwaad is. En ik
moet helaas ook zeggen dat sommi-
gen niet willen werken.
Enkhuizen
H. de Groot Katwijk
groot gevaar en zonder voldoende
steun van burgerij en overheid zulk
prachtig werk levert. De Nederland
se strafwetgeving, geënt op de Bij
bel, wordt door burgerij en over
heid geminacht en geschonden on
der het motto 'humaniteit en tole
rantie.' Rechtvaardigheid, tucht en
dicipline gaan ten onder, onder
aanvoering van overheid en weten
schap! Nederland let op uw zaak!
H. I.Ambacht
N. Gerritsen
Hoofdcommissaris (17)
Juist als de samenleving zich van
haar waarde op verantwoordelijk
heid bewust is, zal zij haar misda
dige elementen niet streng genoeg
kunnen straffen, maar daarbij
springen haar wel tranen van
schaamte in de ogen. Als nu dit
gevoelen de al te naïeve agressiviteit
van hen, die terecht protesteren
tegen een lichtzinnige opvatting
van misdadigheid, weet te bedwin
gen, zal dit hen brengen tot een
vruchtbaarder samenwerking met
de door hen ten onrechte zo veraf
schuwde deskundigheid. Het moet
dus naar de erkenning van de ge
meenschappelijke bezorgdheid over
de menswaardigheid van de sa
menleving.
P. Iedema
Groningen
Hoofdcommissaris (16)
Ik weet van heel nabij van het
ongenoegen bij de politie over de
misdaad en de behandeling van de
bedrijvers daarvan. Niet alleen bij
de justitie en de rechter staat die
overbelaste politieman vaak in zijn
hemd, maar veel meer nog bij de
burger die hij mag beschermen
Hulde aan onze politie die vaak in
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christe iike Pers
Directie.
Ing. O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor NZ Voor
burgwal 280. Postbut
859, Adam Telefoon
020 22 03 83. Postgiro
26 92 74. Bank: Nea
Midd. Bank (rek nr
69 73 60 768) Gem giro
X 500.
Drie rechercheurs van politie te
Katwijk aan Zee bewaakten vólgens
een bericht in Tr/Kw. van 27 aug.
j.l. (ook andere bladen maakten er
melding van) tijdens een jeugd
dienst de voorganger ds Koelman.
Geen ouderling, geen diaken, geen
collectant geen koster en geen or
ganist hebben zich laten zien. En
dat alles omdat genoemde predi
kant, tegen zin van de kerkeraad
twee leden van de beweging Youth
for Christ had gevraagd tijdens de
ze dienst getuigenis van hun geloof
af te leggen. De predikant is zelfs
(telefonisch) met de dood bedreigd.
Wat een in-treurige affaire. Broe
ders in Christus 'onder elkaar' De
gereformeerde bond heeft in Kat
wijk de langste vinger in de dog
matische pap en die stel ik verant
woordelijk voor deze schandelijke
bejegening van ds Koelman. Het is
toch treurig dat zoiets in 1974 nog
kan voorkomen.
Oostburg (ZVL)
Karei H. M. v.d. Berg
Anna Terruwe (3)
Met alle waardering voor haar be
vestigingstheorie, onderstreep ik
ten volle het ingezonden stuk van
de heer J. A. Domen uit Bussum.
Waaraan ontlenen wij het recht en
wie zijn wij om onze mening aan
de paus op te dringen? Wij zullen
weer een stap terug moeten, willen
wij nog met recht de naam Rooms-
Katholiek dragen.
Leeuwarden
H. M. Hamer-Sierksma
Hoofdcommissaris (15)
De commentator moet eens gaan
lezen Leviticus 24. 17-21, ik hoop
voor hem dat óók hij niet in PA-
NIEK komt want dan zal straks het
oordeel van de jury wel weer
zijn.die man is ziek en dus.In
de Bijbel staat daar niets van in, of
zo'n mens ziek is of niet, het mag
niet.
Vergeet u de ouders maar van het
geworgde meisje en wees maar al
leen bezorgd om de wellustelingen
en moordenaars!
Epe
A. Wiskerke
Kom ga met ons (3)
Bij de vrijgemaakte evangelisatie
commissie heerst blijkbaar toch een
misverstand over de inhoud van de
'Blijde Boodschap'. Deze betreft n.l.
niet het vrijmaken van een (inge
beeld) juk, meer het vrijmaken van
het reëel juk der zonde (ook van die
der zelfingenomenheid en zelfge
noegzaamheid). Daarom dient een
evangelisatiecommissie zich te beij
veren onbekenden met 'het zachte
juk' dit aan te prijzen en geen
kerkistische stokpaardjes te berij
den.
Rotterdam
C. P. van Renssen
Van een onzer verslaggevers
LEUVEN De wereldconferentie van de godsdiensten voor de vrede, die woensdag in Leuven is be
gonnen, spreekt dit weekeinde over een aantal klemmende wereldproblemen en over een aantal an
dere belangrijke zaken. Onderwerp van gedachtenwisseling voor de ruim vierhonderd gedelegeerden
zijn: Cyprus, Noord-Ierland, De zuidelijke Philippijnen, het Midden-Oosten en Zuidelijk Afrika.
Voorts wordt in werkgroepen vergaderd over ontwapening, ontwikkeling, bevrijdingsbewegingen, de
mensenrechten en de ecologische crisis.
Katwijk (2)
Doodstraf
De vraag, of de doodstraf moet
worden ingevoerd, kan op dit mo
ment niet worden beantwoord, ue
criminaliteit behoeft door de invoe
ring van de doodstraf niet af te
nemen.
De factoren die tot een toenemen
de criminaliteit lelden zullen veel
vuldig moeten worden onderzoent.
Gelukkig verrichten criminologi
sche instituten op dit gebied al veel
baanbrekend werk. Wellicht kun
nen enkele criminologen het ver
schijnsel criminaliteit belichten,
zodat een ieder hiervoor meer be
grip zal hebben. Kreten als 'de
doodstraf opnieuw invoeren' zijn
ongelukkig gebruikt. Nederland en
veel andere landen hebben om
menselijke redenen de doodstraf
afgeschaft. Mijns inziens een recht
vaardig besluit.
Culemborg
J. Bouwman
Onder de deelnemers zijn vooraan
staande moslims, joden, hindoes,
boeddhisten en christenen. Ook en
kele kleinere godsdiensten zijn ver
tegenwoordigd. De conferentie is
een vervolg op de conferentie die
in 1970 in het Japanse Kyoto werd
gehouden. Deze leidde tot een ge
meenschappelijke intentieverkla
ring van de deelnemers tot samen
werking op basis van dialoog ter-
wille van de vrede.
Bij de opening van de conferentie
in Leuven sprak woensdag de Bel
gische kardinaal Léon Suenens een
welkomstrede uit. Er werd ook ge
sproken door de voorzitter van de
Indiase bisschoppenconferentie,
aartsbisschop Angelo Fernandes en
door de Vietnamese boeddhistische
monnik Thich Nhat Hanh.
Voedselreserve
Mgr. Fernandes is voorzitter van de
vergadering in Leuven. Hij wekte
in zijn rede de conferentie op, ge
durende de bijeenkomst tenminste
voor de dag te komen met een
appel aan de in november in Rome
bijeenkomende wereldvoedselconfe-
rentie een voedselreserve te vormen
en een plan op te stellen hoe de
honger in de wereld bestreden kan
worden. 'Laten we in de naam van
God en van de hele -menselijke
familie alle regeringen en volken,
overal ter wereld en of ze arm of
rijk zijn en in welke politieke of
sociale systemen zij leven, oproe
pen tot acties tot gezamenlijk en
tijdig handelen', zei Fernandes.
'De honger is bij uitstek het ver
schijnsel dat een band tussen de
mensen smeedt', aldus de aartsbis-
Second World Conference
on Religion and Peace
Leuven, Belgium
August 28-September3,1974
Ik begrijp niet wat er op tegen is
om leden van Youth for Christ
getuigenis te laten afleggen van
hun geloof. Heeft men dan niet
begrepen wat de bijbel ons leert, of
Is men bang dat z'n geweten gaat
spreken bij het aanhoren van een
geloofsgetuigenis? k Ben blij dat
deze dominee doorgezet heeft, die
begrijpt wat wij mensen nodig
hebben en ik hoop dat veel kerken
hem zullen navolgen.
Emmeioord
A. v. d. Deen
Onder het ingezonden stuk 'Moord
(10' in ons blad van gisteren is de
naam van de inzender weggevallen.
Dit was G. A. Klein-Meenks te
Woerder.
CWX-dagen. De stichting 'Vuur'
heeft haar Vuurdagen ingebracht in
de charismatische werkgemeen
schap Nederland. De Vuurdagen
worden voortaan CWN-dagen: da
gen voor charismatische bezinning
en informatie. De dagen duren van
tien tot vijf uur. Het programma is
steeds: bijbelse inleiding, gespreks
groepen, onderlinge kontakten, pre
sentatie van regionale groepen,
praktische aanwijzingen en als
sluiting een dienst voor gebed en
toewijding.
Utrecht: zaterdag 21 september in
de Marcuskerk. Wijnesteinlaan 2
met ds. W. W. Verhoef (Vlaardin-
gen) en ds. G. Gerkema (Schoon-
dijke).
Rotterdam: zaterdag 12 oktober in
de Andreaskerk. Heer Vrankestraat
51 (tegenover station Noord) met
dr. K. J. Kraan.
Vlaardingen: zaterdag 9 november
met ds. Verhoef.
Op het program staan verder dagen
in Amsterdam, Assen, Breda en De
venter.
Het vignet van de wereldconferen
tie van d e godsdiensten van d e
vrede is ontworpen door de Belgi
sche kunstenaar Michel Olyff. Het
bestaat uit de traditionele symbo
len van het boeddhisme, het chris
tendom, het hindoeisme, de islam
en het jodendom.
schop. Hij stelde vast dat de maat
regelen die tot dusver genomen zijn
ter verkleining van de kloof tussen
arm en rijk 'een flop zijn gebleken.
Het eerste ontwikkelingsdekade en
Unctad III zijn mislukkingen ge
weest. De rijke landen hebben meer
van hun hulp geprofiteerd dan de
ontvangers van die hulp. En naar
mate de rijke landen hun rijkdom
nog zagen toenemen, verminderde
hun hulp'.
De boeddhist Thich Nhat Hanh, die
leider is van de Vietnamese vredes
missie in Parijs, zei dat hij in zijn
eigen land gezien heeft dat de
godsdienst van de mensen de sterk
ste kracht kan zijn tegen de oorlog.
De monnik herinnerde aan de zelf
moord van een gelovige boeddhist,
die als gevolg heeft gehad dat de
publieke opini: in Amerika en
daarbuiten omsloeg.
De boeddhist raadde de conferen
tiegangers aan. hun heil niet te
zoeken in het produceren van in
drukwekkende documenten. 'Een
geslaagde bijeenkomst is er een.
waar wij ons leven met elkaar heb
ben gedeeld door ernstig naar el
kaar te luisteren in een geest van
begrip en samenwerking'. Hij ein
digde zijn toespraak met een ge
dicht waar de aanwezigen in de
aula van de universiteit ademloos
naar luisterden.
De conferentie, waarvan de Ameri
kaan Homer Jack secretaris gene
raal is, wordt voornamelijk gefi
nancierd door boeddhisten uit Ja
pan, katholieken uit Duitsland en
Amerikaanse protestanten. De paus
zegde in een telegram steun toe
aan de bijeenkomst. Toch liet kar
dinaal Suenens uit zijn rede een
aantal gedeelten weg, die ietwat
controversieel waren. De kardinaal
zei wel, dat 'een beschaving haar
naam niet waard is, wanneer zij
berust in de ongelijkheden die de
hedendaagse wereld kenmerken'.
De duivelse kring dat de mensen in
het grootste deel van de wereld
arm zijn omdat zij te weinig voort
brengen en dat ze te weinig produ
ceren omdat zij te arm zijn moet
worden doorbroken, aldus de kardi
naal. Hij legde nadruk op de be
hoefte aan gebed en inkeer en hij
besloot zijn rede met de medede
ling dat hij zijn diocesanen ge
vraagd heeft het gebed van Francis-
cus van Assisi te bidden.
Normen
Elke morgen wordt gedurende de
hele conferentie een gebedsdienst
gehouden volgens de rite van een
van de vertegenwoordigde gods
diensten. Er is evenwel niet voor
zien in een interreligieus gesprek
over theologische grondslagen. Ook
is niet geheel duidelijk op grond
van' welke normen de deelnemers
zijn gekozen voor de bijeenkomst.
Een boeddhist, die wel op de confe
rentie aanwezig is, zegt van zijn
levensovertuiging dat het geen
godsdienst is. Hetzelfde vindt een
marxist van zijn visie. Maar de
marxisten zijn niet vertegenwoor
digd, evenmin als de humanisten.
'Wel zijn er waarnemers namens
Amnesty International, de wereld
raad van kerken, de pauselijke
commissie voor gerechtigheid en
vrede en pax christi. De VN-com-
missie voor de rechten van de
mens wordt vertegenwoordigd door
de Nederlander dr. Th. van Boven.
Morgen zal, naar wordt verwacht,
de Nederlandse minister van ont
wikkelingssamenwerking, drs. J.
Pronk aan de beraadslagingen deel
nemen.
De conferentie duurt tot 3 septem
ber en zal waarschijnlijk een ver
klaring opstellen over het overleven
van de mens in een wereld van
voedselschaarste, uitputting van de
hulpbronnen, vervuiling en overbe
volking.
Voortgaande bezinning,
dat niet zeeën van tijd?
Vroeger gaf de kerk zeer direct
politieke aanwijzingen, dat doen
wij nu niet meer. Je moet in dit
geval twee dingen onderscheiden:
het belang van de problemen waar
het om gaat en de eigen vrije
beslissing van de gelovige in de
wereld die gerespecteerd moet wor
den door de hiërarchie. Het is ech
ter wel duidelijk dat de kerk soms
veel te weinig zegt, denk maar eens
aan de bisschoppen van Mozambi
que.
Maar aan de andere kant, als Je
wilt dat het pastoraal overleg tot
hele duidelijke uitspraken komt,
bijvoorbeeld over inkomensnivelle
ring, dap vraag ik mij af of je dan
in feite verandering op gang
brengt. Er bestaat altijd een zekere
spanning, als ie uitspraken doet. Je
moet wat verder zijn dan iedereen
al is. anders formuleer je alleen
maar de communis opinio en tege
lijkertijd kan je de spanning niet
zo groot maken dat je alleen maar
weerstand oproept. En je moet niet
doen alsof je meer zekerheid hebt
dan je echt bezit.
ROME (CIC/DPA) Paus
heeft in zijn gebruikelijke wel
se audièntietoespraak een
woon felle aanval gedaan j
'reformatorische leer van her,
bijbelonderzoek'.
Pluralisme in kerk en theola
volgens de paus alleen geool
als hét strikt blijft binnen dei
zen van 'het katholieke dogmi
wil zeggen de door God gtL
baarde en door het leergezai
de kerk als zodanig bevestigd®
Deze leer is zo rijk, dat ziw;
ieder in elke tijd een volheiL
uitdrukkingsmogelijkheden L.
aldus de paus.
Tegenover de belijdenis der jïl
matie, dat slechts de Schrift b
(sola Scriptura) de eenheiiL
geloof garandeert, stelde de
dat ook de bijbel uit de oveL
ring (der apostelen) ontstak,
'En is zij niet meer dan ooit L(
gesteld aan het reële gevaar^,
gelaten te worden aan de ric|e
loze, uit het centrum wegdriji
pluralistische uitleg van het iL
du, dat wil zeggen aan hetiei
onderzoek', dat de geloofsee^
opgedeeld heeft in een niet t^r
len hoeveelheid van persochi
menigen?' ia
De paus stelde de vraag, hh
zulke grondslag de oecumenf
worden gebouwd. Waar zoi&r
christendom en nog meer hij
tholicisme terecht komen, wa;
men nu ook onder het vooj 1
van een bedriegelijk en ontdu
baar pluralisme de versplinjr
van de leer als gerechtigd fli
vaardt De paus besloot met tjui
gen, dat de ware godsdienst sb
dan rechtmatig als zodanig ep\
kan worden, wanneer hij lit
blijft aan de ene katholieke le z
BEROEPINGSWERK
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Voorthuizen P.
man te Wezep; te Zevenl
(toez.) G. S. Alma te Vijrhuize
Afscheid: op 1 september vail
maar L. Th. A. v. d. Marei v
emeritaat: van Doorwerth-He
F. H. J. Bik wegens emeritaat
Urk A. S. Bijlsma wegens emi
(blijft te Urk pastoraal werl
richten); van Schore J. P
vaart, ben. tot luchtmachtprei
standplaats Bramsche (West-
land) van Voorburg W. Goe
ber. te Amerongen; van Gee
denberg drs. J. P. van Santé
te Oudshoorn-Riddersveld.
Intrede: te Reeuwijk J. A. va
Velden uit Lopik; te Helmond
J. E. Boomer uit Domburg; t
hem J. Monteban uit 'sHer
bosch; te Bergschenhoek (bij)
past.) J. G. van Iperen, em.
uit Katwijk aan Zee; te Bellii
de kand. J. W. Beks uit Zand
te Veenwouden kand. Th. B|
uit Groningen; te Waspik- ka'
C. Kortleve uit Oud-Albla?!
Vlaardingen G. F. H. Kellir
Genève: te Arnhem (bijsta
past.) dr. K. Roubos, em. prei
Delft; te Raalte (als geest. I
psych. ziekenhuis Franciscusl
H. van Delft Westerhof uit 't
(legerpred.).
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Zuil 5
(geest. verz. Dennenoord) d
W. R. Polman en drs. J. W. "V1
deren, momenteel voor dit t
verbonden aan de kerk van j
demblik resp. Alkmaar; de b
ming tot gevangenispred. te R(h
dam J. de Waard te Zandvoorf
Afscheid: van Kampen E. Th.
ber. te Eindhoven; van RotteijÉ
Alexanderstad P. Riemersma,
te Harlingen; van Capelle aai
IJssel P. van Oosterhoudt bi
Hilversum; van Oldebroek J.
sema, ber. te Ferwerd.
Intrede: te Amstelveen mevr. f'
van Egmond, pred. in alg. o
voor evangelisatie; te Zuidlarl
E. Span. voorheen legerpredika
Zeven (West-Duitsland)te il
J. Popping uit Spijk-Godlinzf
Leerdam C. van der Lindeif
Woudsend-Jutrijp; te Gouds
Groeneveld uit Vlissingen; te
gum J. Bulthuis uit Leens-Hor|
zen; te Oostzaan kand. H. A.
uit Amsterdam; te Molenaar^
kand. P. C. Suurmond uit Kariq
te Alteveer kand. H. J. J. Wit(
Nigtevecht; te Schildwolde kaï
E. Edelman aldaar.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMi
Afscheid: van Haarlem SÈ1
Waard. ber. te Vroomshoop. te
DOOPSGEZINDE BROEDERS»,
Afscheid: van Hengelo J. fi
ber. te Amersfoort.
Intrede: te Haarlem J. C. Beef!
uit Veenwouden. d
BAPTISTENGEM. U
Intrede: te Hengelo G. Lieb^
t)<
(e
Amsterdam-West.
'Achtervolgd door het noodlot'!
Hans Hellmut Kirst. Uitgave
De Boekerij in Baarn. I
17,90.244 blz.
Ten derde male kiest Hans Hei
Kirst de stad München all*
plaats van handeling voor
thriller, die begint met een aan
ding. De geschiedenis speelt zii
tijdens de oktoberfeesten. Het
derzoek leidt commissaris K
hoofd van de afdeling zedenpi
naar hoge politieke figuren die
partijbelangen voor alles er
is dan ook ontzettend veel
gaan. Binnen achtenveertig
wikkelt Krebs, door zijn hoi
baas nota bene buitenspel gezeL
officieel mede-vennoot van deU
ben langer nodig om de fragp
ten. in de bekende Kirststijlt
boek completerend, door te n<£
en de draad vast te houden.
gezegd een nogal vermoeien®
zigheid; wat ons betreft hebbfe
aan de tot dusverre voorgesa
de Mtinchener moorden mefr1
voldoende. !t
