ergrijzing dames-top dreigt
C Den Haag: waarheen?
VRU CP RECHfO
T
Van den
Hoek
prof
er
eredivisie
71-75
Jan Peters
in selectie
voor Oranje
V/KWARTET VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1974
SPORT
JTERDAM Aad van den
(22) zal vrijdag zijn debuut
ten als professional in de
ht van Breda.
den Hoek, die het hart was
het Nederlandse kwartet dat
le ploegentijdrit van Montreal
vierde plaats behaalde heeft
contract getekend bij Peter
;s Raleigh-ploeg. Hij debuteer-
'op het grote internationale
bij de wereldkampioenschap
van Mendrisio in 1971. Daar
iverde Nederland op de 100
neter ploegentijdrit de zilve-
medaille. Een jaar later, in
ichen bij de Olympische Spe-
ging de derde plaats verloren
een omstreden dopinggeval
l Van den Hoek.
ntal roeisters bepaalt intern ationaal niveau van Nederland
De nieuwe professional zal aan
het eind van dit seizoen niet in
de najaars klassiekers kunnen rij
den aangezien de UCI, de inter
nationale wielerfederatie, vast
houdt aan de regeling dat naast
de twaalf Engelsen in de ploeg
van Raleigh slechts zes Neder
landers kunnen starten in wed
strijden tellend voor het klasse
ment om de wereldbeker. Post is
wel van plan met zijn jonge ren
ners deel te nemen aan de Ster
der Beloften, die begin oktober
wordt gehouden.
Van den Hoek heeft voorlopig een
overeenkomst voor een jaar na
een amateurseizoen dat gesierd
werd door een overwinning in de
Ronde van Rheinland-Pfalz. Van
den Hoek eindigde Olympia's
Ronde als leider in het punten
klassement, won een etappe en
werd derde in het eindklassement.
Hij won bovendien de Ster van
Bladel. Van den Hoek is tevreden
met liet contract. 'Post en ik zijn
op redelijke basis tot overeen
stemming gekomen. Hij was bo
vendien de enige die mij een se
rieuze aanbieding heeft gedaan en
ik begrijp best dat ik mij als prof
eerst zal moeten waarmaken'.
Post heeft de 22-jarige timmerman
in zijn ploeg opgenomen wegens
dens prestaties in tijdritten. 'Ik
heb mensen nodig die alleen kun
nen rijden, die iets recht kunnen
zetten voor de ploeg. Aan meelo
pers heb ik niets'.
Post zal in het nieuwe seizoen
zijn formatie niet meer als Engel
se. maar als Nederlandse ploeg
laten inschrijven. Het betekent
dat van de twaalf Engelsen er ten
hoogste twee zullen overblijven in
de internationale formatie en dat
de kern Nederlands zal worden
eventueel uitgebreid met Duitse of
Belgische renners. In totaal zal de
formatie voor het vasteland van
Europa bestaan uit ongeveer vijf
tien renners met wie Post het
complete voorjaarsprogramma wil
afwerken en vermoedelijk de
Ronde van Italië of Spanje. 'De
Tour de France', zegt Post, 'is
alleen mogelijk wanneer ik een
ervaren renner als werkelijke
kopman erbij zou hebben. Voor de
Tour behoort er echt een grote bij
te zijn'. Ter voorbereiding op het
jaar 1975 wil Post een trainings
kamp in Spanje houden, vooraf
gaand aan de Ronde van Andalu-
sië.
nze roeimedewerker
RN Meest interessante zaak op de eerste dag van de we-
impioenschappen (onder de gebruikelijke perfecte omstan-
den die tesamen met de vorm en ideale beschutte ligging de
e de idyllische bijnaam Göttersee bezorgen) wat het debuut
e Nederlandse dames-acht. Hoe vreemd het ook moge klin-
le ploeg is pas na de nationale titelstrijd geformeerd en dit
Ikampioenschap vormde pas de eerste echte race.
lens het slagenpaar, de dub-
van RIC. die vorig jaar in
zilver behaalde bij de Eu-
kampioenschappen, bestaat
:g uit jonge, tamelijk oner-
roeisters. De normale proce-
linnen de nationale roeiwe-
>as tot voor kort dat alle
;ingen hun sterkste forma-
aakten. gedurende het sei-
lkaar op leven en dood be-
en dat tenslotte de snelste
lerlandse kampioen door de
sche Adviescommissie (TAC)
beoordeeld en al dan niet
le internationale 'kampioen
en werd uitgezonden,
enkele jaren echter bestaat
van het roeistersveld uit een
twaalf meisjes van verschil-
/erenigingen die door in tel-
risselende combinaties uit te
trachten de snelste ploegen
men. Een van de positieve
ten van deze samenwerking
deze meisjes niet alleen al
ale top vormen, maaar ook
.tionaal Nederland een plaats
sterkste roenaties hebben
1 en zelfs het sterkste land
'est-Europa.
if aspect is echter dat de
niet elkaar gedurende het
lizoen trachten de loef af te
maar dat zij en passant ook
t van het Nederlandse veld
p keer deklasseren.
Jige roeisters zijn er de laatste
niet in geslaagd de oude gar-
verdrijven noch contact met
iparte klasse te verkrijgen. De
roming naar de top stagneert
afstand tussen deze top en
i heeft eerder de neiging gro-
worden dan kleiner,
worden dan kleiner,
jaar na de Europese kampi-
appen in Moskou schreef
Vanhorick, toen nog be
id van de roeibond en ook
>g deel uitmakend van de
>che adviescommissie, in
het officieel orgaan van
ininklijke Nederlandse Roei-
'Het Nederlands damesroeien
eindelijk weer bij de top
j een tiental ervaren roei-
die nu al jaren in de top
iaien. Het woord 'vergrijzing'
is langzamerhand op zijn plaats:
nog één of twee jaar hoogstens en
waar zijn we dan?' Lien Veenstra
bestuurslid en TAC-lid zegt nu, in
1974: 'Het is de vraag of de sub-top
genoeg talent bevat om internatio
naal door te dringen. Slechts een
enkeling zal hiertoe in staat zijn en
de uitzending van de combinatie-
acht heeft dan ook eveneens ten
doel deze meisjes te stimuleren en
hen in staat te stellen de nog
jongere roeisters en de ex-jeugd
roeisters mee te trekken naar een
hoger niveau'.
De moeilijke situatie waarin de Ne
derlandse damesroeierij zich op dit
moment bevindt is ongeveer iden
tiek aan de Oost-Duitse problema
tiek aan het einde van de zestiger
jaren. In die tijd waren de Oost-
duitse roeisters zeer succesvol, maar
door de sterkte van de toproeisters
en het grote aantal jaren dat deze
categorie nationaal de dienst uit
maakte en daardoor de jonge roei
sters internationaal blokkeerde,
zijn de nieuwe generaties afgeval
len. De Oostduitsers hebben na de
tegenvallende prestaties van 1971
in een drietal jaren een rigoreuse
verjonging doorgevoerd waardoor
de gemiddelde leeftijd van de equi
pe dit jaar 20 jaar bedraagt. Een
aantal roeisters is met leeftijden
van 16 en 17 jaar nog gerechtigd
om bij de junioren uit te komen en
een vergelijking met de ontwikke
ling in de zwemsport waarin de
leeftijden ook steeds lager worden
dringt zich onmiskenbaar op. De
logische verwachting dat deze jon
ge equipe dan nog wel niet zo sterk
zal zijn is echter niet bewaarheid.
Zeer stipte coaching en optimale
begeleiding heeft deze equipe tot
een der sterkste gemaakt die aan
dit toernooi deelneemt. Overwin
ningen in alle voorwedstrijden is
het overtuigende bewijs hiervan. In
Nederland zal de aandacht ook
naar de ex-jeugdroeisters en begin
nende talenten uit moeten gaan.
Zodra de huidige top de riem aan
de wilgen hangt dreigt een sterke
daling van het niveau. De techni
sche adviescommissie is daarom vo
rig jaar al begonnen ook jonge
roeisters voor centrale trainingen
uit te nodigen maar de response
van de kant van de verenigingen
op deze uitnodigingen is nog niet
optimaal. Een andere poging de
jonge roeisters snel op internatio
naal niveau te brengen is het orga
niseren van coach-cursussen. Tot
nu toe zijn de resultaten daarvan
nog niet geweldig maar met behulp
van de per 1 november in dienst
tredende bondscoach Iwanvanier
zal hierin hopelijk spoedig veran-
derng komen. Lien Veenstra tens
lotte: 'Als we erin slagen zowel bij
de dames en de heren als de junio
ren vier a vijf top-coaches op te
leiden dan is Nederland in staat in
de toekomst regelmatig op interna
tionaal niveau succesvol zijn krach
ten te meten.
De Nederlandse acht klasseerde
zich gisteren overigens niet direct
voor de finale. In de serie werd een
kansloze vierde en laatste plaats
behaald en in de (eerste herkan
sing zal de ploeg het tegen West-
Duitsland de Verenigde Staten en
Groot Brittannië ook zwaar krijgen.
DUBBEL TWEE (eerste drie naar halve
finales), erde serie 1. Nederland (Borrlas-
ubbelboer) 3.32.45. 2. Polen 3.34.49, 3. Oos
tenrijk 3.36.42. 4. Verenigde Staten 3.42,34,
SKIP (eerste drie naar halve finales). Eer
ste serie: 1. Frankrijk 3.49,09, 2. Tsjecho-
Slowaklje 3.53.51. 3. Zwitserland 3.54,95,
4. Nederland (Ans Gravesteln) 3.56,05, 5.
Australië 4.06,43.
VIER MET STüüRVRÖtW (winnaars
naar de finale). Eerste serie: 1. DDR
3.27,76, 2. Nederland (Nereus/Aegir)
3.30.45 3. Nieuw-Zeeland 3.35,51. 4. Sow-
jet Unie 3.36.97, 5. Bulgarije 3.37,73, 6.
Groot Brittannië 3.49,13.
DUBBEE VIER (winnaars naar halve fi
nales). Tweede serie: 1. Roemenië 3.19.11.
2 Sowjet Unie 3.19,45, 3. Verenigde Sta
ten 3.19.94, 4. Nederland (DOS) 3.20.98,
5. Noorwegen 3.26,90.
ACHTEN (nummer 1 naar finale). Tweede
serie: 1. Sowjet Unie 3.03,98, 2. Roemenië
3.07.21. 3. West-Duitsland 3.07.46. 4. Ne
derland 3.12.30.
a la FC Amsterdam mogelijk oplossing
Harry Vermeegen
HAAG Een commerciële man, alle spelers full-prof en een
voor de technische zaken. Zo werd bij FC Den Haag, na de
met Holland Sport, de ideale organisatie voor de club op pa-
gezet. En dat niet alleen, er werd zelfs vrij snel tot daden
egaan. Gerard Slager kwam voor het vakje commercie en
ie zestien A-spelers kregen er twaalf een full-profcontract.
het vaderlandse betaalde voetbal vrij revolutionair en van-
irekend alom bewondering. Maar ook FC Den Haag, en welke
sigenlijk niet, raakte financieel klem in het streven naar per-
Zodoende moest aan het eind van het vorig seizoen de or-
latie worden teruggedraaid.
V
Slager verdween. Eddy
ann, de managerdie bleef,
aarover: 'Slager was echt niet
mpleet. Er was meer dan vol-
werk voor twee mensen,
de toeschouwers wegbleven
et niet langer haalbaar. Erg
want die samenwerking is
ed bevallen. Nu heb ik er zelf
-uk werk bij gekregen en de
urbestuurders hebben taken
lager overgenomen',
te is dit ook weer het droeve
iltje van een betaald voetbal
satie die steeds meer in
jkheden komt. Zo moest FC
Taag ook het aantal full-profs
acht spelers terugbrengen,
lan: 'Dat betreur ik ten zeer-
hadden zo graag de hele
full-prof gehad. Op deze ma-
hebben w& een behoorlijke
;erug moeten doen. Het pu-
ïeeft het betaalde voetbal het
pen seizoen een beetje in de
gelaten'. En dat is geen spe-
probleem van FC Den Haag,
algemene narigheid.
Hartmann heeft daar lang
lagedacht: 'In Duitsland heb-
e een mooi gebouw neergezet,
de fundamenten in Nederland
reselijk gammel. Daar moet
en maar eens over nadenken,
de toekomst zie ik het vrij
r in. De mensen zijn zo ver
dat ze eenvoudig niet meer
i. Dat is de kern van de zaak,
iog een aantal bekende bijfak-
Er komen straks echt niet
toeschouwers omdat wij het
hebben gedaan in Duitsland.
Het enige dat ons voorlopig kan
redden is een spannende competi
tie. Iedereen moet maar eens goed
nadenken wat we aan de huidige
situatie kunnen doen. Het publiek
bepaalt de kwaliteit van ons voet
bal. Straks vertrekken er misschien
nog meer vedetten naar het buiten
land, dan zakt het peil. De overheid
moet iets doen. Dat de ministers
naar een wk-finale gaan is aardig,
maar daarmee is het betaalde voet
bal niet geholpen. Ik kan heel Den
Haag volhangen met aanplakbiljet
ten, maar dat helpt niet. Het enige
dat telt zijn de prestaties. Het
hoogst haalbare voor ons is de vier
de plaats, maar dat spreekt niet
aan. Het publiek realiseert zich niet
dat een vierde plaats in Nederland
een topprestatie is'.
Het klinkt allemaal wat somber,
zeker nog met de wetenschap dat
FC Den Haag ook z'n jeugdtrainer
Ruijgrok moest laten gaan omdat
hij niet meer in het betaalschema
paste. Aad Mansveld: 'Als ik dat zie
gebeuren dan vraag ik me af: waar
moet dat heen? FC Den Haag heeft
het altijd van eigen kweek moeten
hebben. Zelfs daar moeten wij nu
op bezuinigen. Over vijf a zes jaar
zie ik het niet meer zo zitten met
het betaalde voetbal. En daarbij:
wij leiden talent op voor de grote
clubs. Kila en Ling zie ik bijvoor-
nier e n Van Hal) die ontzettend
veel goed werk doen. Zij bewerken
het bedrijfsleven en hebben ons
geholpen bij verscheidene financiële
transacties. Zulke dingen geven mij
vertrouwen. Zoveel zelfs dat ik er
op reken dat we onze oude positie
in de subtop weer terugpakken'.
Aad Mansveld echter: 'Nou, dat is
iets te optimistisch. Normaal ge
sproken moeten we op de zevende
plaats kunnen eindigen. Je moet er
van uit gaan dat de jongere spelers
het moeilijker zullen krijgen dan
vorig seizoen. Er wordt nu meer
van ze verwacht en dat kan wel
eens te zwaar op die knapen neer
komen. Maar aan de andere kant is
er wel de bereidheid om te knok
ken. En de jongens krijgen een
uitstekende training van Boskov.
Voor die man hebben we ontzag
want hij weet alles en alles van
voetbal. Alle trainingen zijn geba
seerd op de wedstrijden duurlopen
zijn er niet bij. Zoals Joegoslavië
tijdens het wereldkampioenschap
speelde, zo wil hij het bij 'ons ook
hebben. Daar zit risico in, maar het
is wel spektakulair. De Jonge spe
lers steken daar veel van op'.
Uil de punt
Aad Mansveld: 'Het sprinten en
draaien is nog niet ouderwets.
Verder gaat het voortreffelijk'.
beeld niet lang bij Den Haag blij
ven'. Op dat ook al minder prettige
toekomstbeeld sluit Hartmann aan
met: 'Als de grote drie een speler
van ons willen hebben verliezen we
het toch. We kunnen ze maat
schappelijke zekerheid bieden, maar
ze kiezen toch voor het contante
geld'.
Tegenover deze misère bestaat bij
bestuur en spelers nog altijd het
geloof en vertrouwen in het project
FC Den Haag. Hartmann: 'We heb
ben een stichting tot behoud van
het betaald voetbal (met Du Chati-
FC Den Haag heeft op dit moment
veel weg van FC Amsterdam. Geen
florissant zicht op de toekomst, ou
dere geroutineerde spelers en jong
talent. De kracht om uit de put te
komen is hoorbaar aanwezig. Mans
veld: 'Met Van Leeuwen in de spits
ben ik erg tevreden. Ik wist hele
maal niet dat die jongen zo goed
kon voetballen. Gek eigenlijk dat
hij nog te koop was terwijl ieder
een om een spits loopt te leuren.
Inderdaad kunnen wij dit seizoen
het zelfde doen als F CAmsterdam.
Thie en ik moeten dan wel blessu-
revrij blijven anders zakt de boel
volledig in elkaar. En er is nog iets
wat Amsterdam niet deed doen wij
wel. FC Den Haag wint de beker
want die oude traditie moeten we
maar weer eens herstellen'.
George Knobel met zyn selectie
Geen PSV-spelers
AMSTERDAM Jan Peters van
NEC. door Ajax niet gezond genoeg
bevonden voor een contract, is door
bondscoach George Knobel opgeno
men in de selectiegroep van zestien
spelers voor het Nederlands elftal.
De zestien spelers, die maandag
naar Stockholm zullen reizen voor
de op woensdag 4 september te
spelen wedstrijd tegen Zweden
zijn:
Jan Jongbloed (FC Amsterdam),
Piet Schrijvers, Wim Suurbier. Arie
Haan, Ruud Krol, Ruud Geels,
Johnny Rep (allen Ajax), Theo de
Jong, Wim Jansen, Wim van Han-
gem. Dick Schneider (allen Feyen-
oord), Johan Cruijff, Johan
Neeskens (beiden- CF Barcelona),
Rob Rensenbrink (Anderlecht), re-
né Notten (FC Twente) en Jan
Peters (NEC).
Van de ploeg van 22 in West Duits
land ontbreken Eddy Treytel, Rinus
Israel, Wim Rijsbergen, Piet Keizer,
Pleun Strik, Rene en Willy van de
Kerkhof, Cees van Ierssel en Harry
Vos.
George Knobel zal dinsdagmiddag
in Stockholm het Nederlandse elf
tal bekend maken.
Knobel vond het jammer dat Rijs
bergen wegens een blessure de eer
ste interlandwedstrijd na Duitsland
moet missen. 'In het wereldkampi
oenschap was Rijsbergen een open
baring. Ik zal op dit moment zoe
ken naar andere openbaringen. Ik
heb met Rijsbergen gesproken en
die had er alle begrip voor dat hij
nu nog geen deel kon uitmaken
van de groep'.
De nieuwe bondscoach vertelde gis
termiddag opnieuw dat er duide
lijke afspraken zijn gemaakt tussen
Michels en Barcelona en het be
stuur van de KNVB omtrent
Neeskens en Cruijff. 'Het is te
verwachten', stelde Knobel, 'dat de
twee spelers ook voor de komende
wedstrijden van het Nederlands elf
tal in de voorronde van het Eu
ropees kampioenschap beschikbaar
zullen zijn'.
Die verwachting geldt niet voor de
spelers die onder trainer Rijvers
sorteren, al dient mogelijk een uit
zondering gemaakt te worden voor
Jan van Beveren. De doelman wil
liever eerst nog terug zijn in het
wedstrijdritme voor hij zich weer
kandidaat stelt voor een plaats in
de nationale selectie. Na vijf ge
sprekken met manager Ben van
Gelder kreeg Knobel te horen dat
de andere spelers die hij had willen
selecteren, Van Kraay en de Van de
Kerkhof-tweeling, de invitatie voor
de selectiegroep afwezen. Terwijl
Knobel er van uitgaat dat het
Nederlands elftal na Duitsland ver
plicht is zijn reputatie hoog te hou
den, stelt PSV zich op het verwach
te standpunt dat de clubbelangen
voor gaan boven het Nederlands
elftal.
Van Gelder verbood ook Nordqvist
en Edström met Zweden mee te
spelen.
WIELRENNEN De Spaanse wieler
bond heeft de renner Jose Manuel
Fuente een boete opgelegd van 50 000
peseta's (ongeveer 2500 gulden). Fu
ente weigerde uit te komen tijdens de
wereldkampioenschappen In Montreal.
door I. A. Diepenhorst
Er zijn de laatste Jaren vanuit de
Eerste Kamer over de sportbeoe
fening en wat daarom heen speelt
af en toe vragen gesteld aan de
beheerders der departementen
van Volksgezondheid en hygiëne
en van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk. Dit ge
schiedde niet om de sport in het
vaarwater te zitten. Hoe zou het
ook? Zonder haar zou er in Ne
derland moeilijk te leven zijn.
Vooreerst zijn weekeinden mt na
me in de grote steden niet goed
denkbaar zonder wedstrijden voor
een vrij talrijk publiek gespeeld.
Vervolgens is er het bedrijven van
deze sport of gene sport door heel
veel jongelui alsook door mannen
en vrouwen in uiteenlopende leef
tijd die aldus de gevolgen van een
zittend leven zowel als van wat
overvloedig tafelgenot willen ke
ren. Er is geen nadrukkelijk be
wijs nodig van de stelling dat
hetzij de ontstentenis van de op
kijkers berekende sportevenemen
ten hetzij een verdwijnen van de
ontspannlngssport nare gevolgen
zou hebben, straatslenter, over
maat aan geflirt, stijgend alcohol-
verbruik, stevige huishoudelijke
ruzies, wanorde en misschien zelfs
extra misdadigheid.
Reeds zo beschouwd zou verzet
tegen de sport die trouwens nog
uit andere hoofde waarschijnlijk
hoge waarde bezit, een dwaasheid
zijn. Zij biedt iemand kans te
ontdekken wat hij lichamelijk
vermag. Zij schept vrolijkheid,
leidt tot kameraadschap, dwingt
in gezonde wedijver te tonen wat
men waard is en legt, niet klasse
gebonden als zij ls verbindingen.
Werkelijk, zij kan bijdragen tot
verbroedering.
UITLAATKLEPPEN
Enkele uitwassen geven geen aan
leiding te zeer op het tot dusver
opgemerkte af te dingen. Bezwa
ren ontleend aan het dompteur
schap leeuwentemmen is geen
sport of aan het trapeze werk
zonder vangnet ook hier is van
sport geen sprake behoeven
niet te tellen. Het boksen is in
verband met de gevaren van her
senletsel en van daarmee samen
hangende verlammingsverschijn
selen niet aantrekkelijk, maar
heeft in Nederland gelukkig niet
tot op heden zijn tienduizenden
verslagen. De internationale voet
balwedstrijden inzonderheid door
een massa publiek in de stations
en achter de televisietoestellen
worden gevolgd heeft weinig be
rispelijks zolang men het niet te
dol maakt. Waarom mogen be
jaarde dames en heren op een
overvolle tribune niet eens een
anderhalf uur krijsen, omdat ze in
een soort massa-psychose raak
ten? Een tierende hoogleraar, een
gillende douarière kunnen een be
langwekkende aanblik opleveren.
Het leven moet ook zijn uitlaat
kleppen bezitten en mag niet
uitsluitend degelijke trekken ver
tonen.
Maar er worden tevens groter
schaduwen zichtbaar. Vaak ver
dwijnt het besef dat sport geen
halszaak is, dat zij ontspanning
moet blijven of indien als beroep
bedreven toch niet mag worden
verabsoluteerd. Hartaanvallen bij
het volgen van een spannend
treffen tussen twee ploegen kun
nen wijzen op een onnatuurlijke
spanning opgewekt door te grote
betrokkenheid. Kijkers voor het
beeldscherm, die hun toestel uit
het venster gooien, hun vrouw
aanvallen en trachten te worgen
of pogen zelfmoord te plegen door
zich de polsen door te snijden,
omdat het leven na de nederlaag
niets meer te bieden heeft, heb
ben elk gevoel voor maat verlo
ren. Even verkeerd ls het willen
behalen van de overwinning tot
elke prijs. De methode eerst de
man en dan de bal vindt conse
quent beoefening. Bijzonder ver
nuftige, men kan beter zeggen
uiterst gemene tructjes worden
toegepast. Hoe men wint is onver
schillig, als de zege maar het re
sultaat was. De sport werd voor
de afzonderlijke spelers een vak,
in haar grotere verbanden een
onderneming, een miljoenenbe
drijf. Er viel niet enkel normale
eer te behalen. Er konden niet
slechts fraaie prijzen worden ge
wonnen. Zij die uitblonken moch
ten zich in een werkelijk ziekelij
ke adoratie verheugen: een door
Eddy Merckx uitgetrokken hemd
werd tot relikwie. In sommige ge
vallen konden grote inkomens
worden verdiend. Sportclubs
groeiden uit tot organisaties van
betekenis en het bestuurslidmaat
schap ging men zoeken.
Nu ls het misplaatst hier enkel
met sombere uitdrukkingen te
werken. Waarom aan bepaalde,
hun lichamelijke vaardigheid uit
buitende figuren niet gedurende
een beperkt aantal jaren ruime
betalingen gegund?
HOOGMOEDIG
Het lijkt hoogmoedig alleen ver
diensten dank zij de 'grijze cellen'
dus dank zij denkarbeid
verworven als behoorlijk aan te
merken. Moet trouwens de goede
ploegspeler niet zijn hersenen ge
bruiken? Voor een atleet Is het
nodig weloverwogen zijn krachten
over een gehele wedloop te verde
len dan wel bij de korte afstand
door concentratie een plotselinge,
hevige uitbarsting van kracht en
snelheid te bereiken. Grote sport
bonden met 100.000 leden of meer
vragen bekwame, ervaren leiding.
Clubs die hun scharen aanhangers
iets spectaculairs hebben voor te
zetten kunnen moeilijk anders
dan zich op een zakelijk stand
punt plaatsen.
Een paar ethische kwesties dienen
zich ondertussen aan. Zij zijn ook
in het parlement herhaaldelijk
opgeworpen zonder van regerings
wege bevredigende beantwoording
té* verkrijgen. Men stuit op de
vraag in hoeverre men van medi
sche kennis gebruik mag maken
om de prestatie op te voeren en
welke behandelingsmethoden ge
oorloofd zijn om spelers, die een
groter of kleiner kwetsuur opleie-
pen weer 'bedrijfsklaar' te krijgen.
Hier moet niet aan versterkende
diëten van kaas of biefstuk worden
gedacht of aan wat men in het
spraakgebruik noemt 'een opkik
kert je.' In bepaalde krachtsporten
worden de spieren door hormonen
langdurig versterkt. Men laat spe
lers in de dagen aan grote wed
strijden voorafgaande bepaalde,
tijdelijk de energie verhogende,
preparaten slikken. De uitgespro
ken 'doping' wordt bij de wieler
sport tegengaan, ls bij voetbal, of
hockey nog, mag men de ingewij
den geloven, zelden toegepast,
maar heeft door de loop der jaren
dan toch heel wat slachtoffers ge-
Het sleutelen aan sportbeoefe
naars gaat ver. Er wordt door de
sportjournalistiek met kennelijk
welgevallen uitgeweid over het
liefdesleven van spelers in ver
band met hun sportieve verrich
tingen: moet dit aangemoedigd of
beperkt? De vaklitteratuur be
steedt aandacht aan het door
vrouwen onder zo gunstig moge
lijke soms kunstmatig bewerkte
omstandigheden leveren van de
beste prestaties. Gelet op medede
lingen van de zijde van sportart
sen zowel als van spelers is men
vergevorderd in de kunst om door
sterke injecties pijn weg te wer
ken, om iemand betrekkelijk 'ree'
het Hollandse woord voor 'fit'
op het veld te krijgen. Daarbij
wijst een medicus wel op de zake
lijke belangen van de spelers en
van de club die hij met zijn prik
ken dient. Het zou Interessant
zijn te weten wat nu gerekend
over zeg één jaar 'topfiguren' zoal
in hun lichaam hebben gekregen.
Nauw verband met het vooraf
gaande houdt het probleem wat
men van iemand mag vergen. Een
beroemd loper als Zatopek, die
overigens tijdelijk een hartaan-
doening opliep, eiste van zichzelf,
gelet op zijn gelaatsuitdrukking
het schier bovenmenselijke. Van
andere sportslieden is bekend dat
zij verklaarden werkelijk het ui
terste aan energie te voorschijn te
persen of zelfs met de dood voor
ogen te lopen. Het komt mij voor
dat volwassenen zo niet wijs dan
toch oud genoeg zijn voor zichzelf
te beslissen. Alleen een telkens te
herhalen strenge medische keu
ring zou ik verplicht willen stel
len.
Maar bij jeugdige sportbeoefe
naars bij jongens en meisjes, bij
kleine kinderen staan de zaken
geheel anders. Niemand denke,
dat hier overdreven wordt. Ik laat
schieten daarbij een actief
strafvervolgingsbeleid er wat te
gen te doen zou zijn gesteld dat
het hier, zoals elders voorkwam
het qnstrijdstertjes op de schaats
met bedreiging van slaag tot
voortdurende oefening dwingen.
Ik haal naar voren het organise
ren door de Koninklijke Neder
landse Zwembond in juli dit jaar,
van wedstrijden met daaraan ver
bonden titels voor jongens en
meisjes onder 14. 12 en 10 jaar.
Voor de radio heeft een trotse
moeder enige maanden geleden
meegedeeld dat haar dochtertje
op achtjarige leeftijd met een ste
vige training begon. Er zijn medi
ci die zeggen dat hier geen gevaar
dreigt, er zijn andere artsen die
nogal wat ellende voor de gezond
heid duchten. Los van schade
voor die gezondheid is in elk ge
val niet aantrekkelijk dat de ge
regelde training vóór de vaste
zwemtijden in de zwembaden
dus voor dag en dauw dient
plaats te vinden.
Als bedenkelijk bestempel ik de
'horizon-verenging' op prille leef
tijd bewerkt door eenzijdige aan
dacht voor tienden van seconden
die met snel starten en behendig
keren kunnen worden gewonnen,
de vergelijking van eigen met an
dere snelste tijden. Wat kan het
verder betekenen als men on
danks intensieve training geregeld
als vierde of vijfde eindigt en de
roem van de medaille mist.
GEVAARLIJK
Grote inspanning houden sommi
ge experts voor nog nadeliger bij
hen die zich in de puberteit be
vinden en bij wie bepaalde groei
processen zich op 14 of 15-jarige
leeftijd voordoen. Natuurlijk valt
niet enkel aan het zwemmen te
denken, daar is de atletiek. Ook
tenissen zou zijn te noemen of
het turnen: op de evenwichtsbalk
kunnen bepaalde oefeningen heel
gevaarlijk zijn voor de rugwervels
en in de laatste tijd is men van
de kant der organisaties met een
verbod gekomen: er is echter door
tal van meisjes in andere landen
veel letsel reeds opgelopen. Ten
opzichte van hen die nauwelijks
ouder zijn dan 14 verliezen soms
de trainers elke grens uit het oog
door op groter hardheid aan te
werken' die gezocht wordt in het
afdwingen van een uitermate
streng regime, dat in het bedrijfs
leven toegepast op gerechtvaar
digde bedenkingen zou stuiten.
Een kleine bijzonderheid zij In dit
verband vermeld: het tijdens be
langrijke wedstrijden in het bui
tenland voeren van telefoonges
prekken met thuis moet niet wor
den toegestaan: men realisere
zich de leeftijd van hen om wie
het hier kan gaan!
Het ligt voor de hand dat in het
licht van deze feiten een overheid
die de sport dus ook de jeugd-
sport subsidieert en die grote
sportmanifestaties als de Olympi
sche Spelen mede mogelijk maakt,
tot taak heeft om bij het in ge
breke blijven van het particulier
initiatief, een nader onderzoek
naar de door mij aangeroerde za
ken te bevorderen. De ethiek is in
het geding, eseffen alle medici
waartoe zij verplicht aijn? Genie
ten kinderen, geniet de opgroei
ende jeugd de bescherming waar
op zij tegen kortzichting drijven
van sportenthousiasten soms he
laas ook van verdwaasee ouders,
aanspraak kunnen maken terwille
van hun welzijn? Ik hoop dat
men in de kring der regering
begrijpt wat hier aan de orde is.