oor staking
n militairen
weken geëist
On Simon
inmfeyeUeiiEfl
Dijkenbouwer kan Bangladesj niet helpen
CHU heeft kritiek op
doorstr omingshef f ing
Meisje
Twijfel aan rechtsgrond
Aanhouding in
Voorraden van
'Sturka' door
bonden
bewaakt
verpleegster
Vakcentrales: geen
oordeel opvolging
van de Starfighter
Zuiderzeegebied kan kwart van
bevolking aan voedsel helpen
Problemen zijn gigantisch en middenkader ontbreekt
Boeren kunnen een
lagere voorlopige
aanslag vragen
W/KWARTET DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1974
BINNENLAND
T3/K5
)M'er beboet voor uitdelen pamfletten
en onzer verslaggevers
HAAG De advocaat-fiscaal bij het Hoog Militair Gerechts-
>e fc(HGM) heeft gisteren acht weken militaire detentie geëist
de 21-jarige dienstplichtige soldaten Kees van Dijk en Nico
di stens uit de legerplaats Ermelo wegens het 'oproepen tot
tweigering en staking' bij een oefening in West-Duitsland
at i maart van dit jaar. De krijgsraad in Arnhem had hen op
ni hiervoor drie weken 'Nieuwersluis' opgelegd.
vooi?ee soldaten werkten in een
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De fractie van de CHU in de Tweede Kamer vindt
de rechtsgrond voor de door de regering in de huurnota voorge
stelde doorstromingsheffing niet zuiver. De heffing die men wil
opleggen, geldt immers voor zeer bepaalde, beperkte groepen.
Een belangrijk punt van de kritiek
van de CHU is nog, dat de nota
van minister Gruijters nog veel in
het onzekere laat. Hierdoor vermin
dert de nota de problematiek van
de werkloosheid in de bouw niet,
maar wordt het probleem eerder
vergroot.
Waardering
n n it van de 116-de compagnie
en le kantinedienst (CADI).' Met
-Xe] roep hadden zij op de bewuste
agepesloten niet meer te werken,
jn h hun commandant de tap in
het irtent had laten sluiten
over andere zaken
behoorlijk gesprek wilde voe-
0 legden Nico en Kees uit.
igs weigerde de groep vracht-
is te laden en te lossen. De
ide morgen werd het werk
soldaten, die aan deze 'sta-
hadden meegedaan werden
1 Nico en Kees voor de krijgs-
gebracht. De anderen kregen
ituchtelijke straffen. De reden
oor was, dat zij als degenen
/y/pi beschouwd, die zich als lei-
en woordvoerders bij deze ac-
/y(4adden opgeworpen. Ter zitting
nden de twee dat, zoals ze
/rJfr dat ook al voor de krijgsraad
•yrf nhem hadden gedaan. Zij zei-
s l| dat ze wel vaker door de rest
groep, gevraagd werden het
d te voeren met de comman-
^;n. Gelijke straffen, zouden
JSom om hun plaats zijn geweest,
^en zij en hun raadsman mr. R.
ihutte. Ook merkten zij op dat
en eigenlijk het recht op sta-
zouden moeten hebben,
idvocaat-fiscaal, mr. J. H. G.
raad, zag de actie niet als een
elijke staking, maar als een
reactie op de maatregel van
0-' 'ommandant. Hij rekende het
en Kees aan, dat zij als repre-
ondi nten van hun gro'ep zo gehan-
s> hebben en vond dat zij daar-
974* iwaarder gestraft moeten wor-
i (S) Mr. Schutte achtte het hele-
ff1- niet bewezen, dat het tweetal
Rad leiders van de actie kunnen
ik en aangemerkt. Het, HGM zal
isdag 3 september uitspraak
r zo Tijdens de zitting demon-
\von»rden buiten voor het gebouw
05 eren met borden, waarop stond
ingsvrijheid voor soldaten'.
•"LETTEN
fsj; ^rnhemse krijgsraad veroordeel-
}teren een vijftal bestuursle-
tn de afdeling t' Harde van
'DM tot twee weken voor-
Jdelijke detentie en een jaar
jeujwaardelijk en 150 gulden boete,
omdat ze op de legerplaats
[letten hadden uitgedeeld in
waarin werd opgeroepen tot
jgrote demonstratie in het hele
tegen het uitblijven van com-
.-s',|saties voor weekenddiensten.
is voor het eerst sinds de
m taire justitie tegen actievoeren-
WDM-leden optreedt, dat een
'elijke actie met een boete werd
;raft, in plaats van bijvoorbeeld
maand 'Nieuwersluis.'
algemene ledenvergadering van
Moe (VVDM had tot deze actie beslo-
omdat minister Vredeling wel-
lar erkend had, dat extra vrije
een billijke zaak waren,
n?aV dat nieuwe orders daarover
leven. Het vijftal de 21-
ge Jan Jansen uit Bladel, de 22-
:e Geert Veenstra uit Gronin-
de 21-jarige Leon Balster uit
etift de 21-jarige. Jan Veuskens uit
is'ter hel en de 22-jarige Jan Stoop
!2.m Haarlem vertelde de krijgs-»
d, dat het moest kiezen: onge-
l.ofrzaam zijn aan de opdrachten
het VVDM-bestuur of ingaan
in de orders van legerplaats-
ïmandant. overste Van den Ham.
laatste had van tevoren- demon-
(ADVERTENTIE)
Uw fiskale atmosfeer
kan minder
drukkend worden.
Dankzij de levensvesze-
keringprojekten van E&L.
Raadpleeg uw verzekering
adviseur. Hij kent E&L
Als de beste.
Us we het eens goedmaakten
die twee daar de zaak lieten
Uitvechten?'
straties verboden. In totaal deelden
de vijf honderden pamfletten uit.
De actie zelf beperkte zich tot ruim
twintig man, die demonstreerden.
Auditeur-militair mr. J. Bekkering
vond, dat de vijf verantwoordelijk
te stellen waren voor de demon
stratie en dat 'terwijl ze wisten dat
in eerdere gevallen strenge straffen
zijn gevallen.' De krijgsraad zei in
zijn vonnis ,de zaak mdar gering j
van omvang te vinden en daarom TTJ1£)K
werd tot een boete besloten. T VA 1111/1/1 uv
Wat de zaak in Arnhem betreft
vindt de VVDM dat hier volkomen
ten onrechte is gestraft, omdat af
delingsbestuurders de ruimte moe
ten hebben om de belangen van de
leden te behartigen. Het,ging hier,
aldus de VVDM, om een rechtvaar
dige zaak: een goede compensatie
regeling. Eerder ging voorzitter
Hans Wilmink van de VVDM vrijuit
met het argument dat hij als vak
bondsman ruimte moest hebben om
te kunnen optreden, pat blijkt nu
dus niet op te gaan voor de vijf uit
't Harde, aldus de VVDM.
Bij de zaak in Den Haag tekent de
VVDM aan, dat opnieuw een eis
van acht weken is gevallen en dat
terwijl dé VVDM een herziening
van het vonnis van de krijgsraad
had verwacht, omdat daar destijds
werd aangetoond, dat het om een
actie van de hele groep ging.
Kees van Dijk en Nico Bruijstens op weg naar het Hoog Militair Gerechtshof, terwijl op de achter
grond leden van de VVDM en van de Bond van Dienstplichtigen (BVD) demonstreren voor vrij
spraak en recht van staking voor militairen.
ADVERTENTIE
Miljoenenverlies
Van een onzer verslaggevers
ZUTPHEN Om te voorkomen dat
leveranciers hun goederen wegha
len, worden de voorraden van het
in moeilijkheden verkerende bedrijf
Sturka in Zutphen door kaderleden
van de vakbonden bewaakt. Deze
bewaking is ingesteld in overleg
met de directie. Ook 's nachts
staan er mensen op wacht. De vak
bonden bewaken de voorraden tot
dat een bewindvoerder is aange
steld.
Inmiddels heeft het bedrijf, dat
werk biedt aan 435 mensen, sursé
ance van betaling aangevraagd. De
directie heeft in een gesprek met
het ministerie van economische za
ken gevraagd om overheidssubsidie,
mede om het bedrijf tot herstructu
rering in staat te stellen.
Verwacht wordt dat een beslissing
over subsidëring enkele weken op
zich zal laten wachten. Inmiddels is
bekend geworden dat Sturka in
1972 een verlies van ruim drie mil
joen en in 1973 van vijf miljoen
heeft geleden. Verwacht wordt dat
het verlies dit jaar twee tot drie
miljoen zal bedragen.
Van een verslaggever
TER AAR In verband met de
moord op wijkverpleegster zr. Van
der Plaat, zondagavond, heeft de
rijkspolitie de 33-jarige werkloze
höoibergbouwer W. van E. gearres
teerd. De man ontkent, maar heeft
geen sluitend alibi. Tussen hem en
het slachtoffer bestaat volgens de
politie geen enkele relatie-
Een buurtonderzoek zou hebben
uitgewezen, dat de man met een
bromfiets bij de plaats van het
misdrijf is geweest. Ook zou een
onbekende auto. op die plaats zijn
gesignaleerd, even voordat een boer
zijn korenveld, waarbij het stoffe
lijk overschot werd gevonden,
kwam bekijken. De politie heeft
huiszoeking gedaan in de woning
van de hooibergbouwer en enkele
voorwerpen voor nader onderzoek
in het Gerechtelijk Laboratorium
meegenomen.
Gisteren zijn maar weinig tips bin
nengekomen. De politie, die 'nog
steeds met een team van zestig
man naar de oplossing van het
misdrijf zöekt, hoopt op meer ge
tuigen die de bromfietser hebben
gezien. Het mes, waarmee zuster
Van der Plaats is doodgestoken, is
nog niet gevonden.
AMSTERDAM De vakcentrales
zullen zich onthouden van een oor
deel over hetgeen de delegatie van
de Zweedse Saab-Scania fabrieken
gisteren in een gesprek met hen
aan informatie hebben verstrekt
over de mogelijkheden voor de
werkgelegenheid in ons land, wan
neer de Viggen straaljager wordt
gekozen als vervanger van de Star
fighter bij de Nederlandse lucht
macht. De Zweden hebben toege
zegd de vakbonden nader te infor
meren over de eisen van technolo
gische aard bij gedeeltelijke pro-
duktie van de Viggen in ons land.
Daarbij gaat het om te weten of de
technische kennis en vaardigheid
die in ons land aanwezig is, daarbij
kan worden toegepast en uitge
breid.
Na afloop van het gesprek ver
klaarden de vakcentrales dat 'er
uiteraard geen sprake is dat van
vakbewegingszijde een p oging zóu
worden gedaan zich te mengen in
de vraag aan welk type vliegtuig de
voorkeur moet worden gegeven,'
Van een verslaggever
ZUIDELIJK FLEVOLAND 'Als de nood aan de man komt, kan het hele
Zuiderzeegebied in principe een kwart van de Nederlandse bevolking aan
voedsel helpen.' Dit zei prof. R. H. A. van Duin, plaatsvervangend directeur
van de Rijksdienst voor de IJssehneerpolders, toen hij in het gebied van de
toekomstige stad Almere een graanverwerkingsbedrijf opende. Het bedrijf,
dat een opslagcapaciteit heeft van (4500 ton, kan per uur 160 ton graan
ontvangen en tachtig ton afleveren.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Bangladesj staat onder water. De nieuw, want het gebeurt nogal
eens, dat reuzenrivieren als de Brahmaputra en de Ganges buiten hun oevers
treden, het deltagebied in een binnenzee veranderen, duizenden mensenslevens
eisen en een schade aanrichten, waaronder het land jarenlang gebukt gaat. Voor
de hand liggende vraag: waarom leggen ze daar geen dijken aan, of bouwen ze
geen stuwdammen. En waarom zou het Westen daarbij geen handje kunnen
helpen?
Hoofd Deltadienst ir. H. A.
Ferguson, een van de vele
deskundigen, die zich nog
dagelijks buigen over de
Nederlandse delta-problema
tiek en een paar jaar terug
nog om raad werd gevraagd
door de door overstromingen
getroffen Indiase deelstaat
Orissa, noemt dat een be
grijpelijke reactie, maar ook
een typische vraag van een
westerling, die niet op de
hoogte is van de situatie ter
plaatse.
In zijn werkkamer aan de
Haagse Van Alkemadelaan
zegt hij: 'Je kunt onze wa
terstaatsproblemen in geen
enkel opzicht vergelijken
met die in Bangladesj en
India. Niet alleen omdat ze
een zo gigantische omvang
hebben, dat het hele Del
taplan erbij in het niet ver
dwijnt, maar ook en vooral
omdat je er te doen krijgt
met hele andere situaties.
Met andere mensen, met
een andere mentaliteit met
andere maatschappelijke
omstandigheden. Het is ge
woon een onmogelijkheid
Hollandse oplossingen te ge
bruiken voor Aziatische
vraagstukken'.
Gesteld, dat de enorme be
nodigde geldbedragen bij
eengebracht zouden kunnen
worden, dan zou het tech
nisch mogelijk zijn het ge
vaar van rampen van deze
omvang voor een groot deel
te beperken: ir. Ferguson
wil dat wel toegeven. 'Maar
dat is zuiver theorie, in de
praktijk zal het op het
ogenblik een nauwelijks
haalbare zaak zijn'.
Tekort
Als een van de belangrijkste
oorzaken daarvan noemt hij
het gebrek aan vakbekwame
mensen. 'Net zoals hier zit
ten ook daar heel knappe
koppen, maar ze hebben een
enorm tekort aan middelbaar
personeel. En waar een groot
deel van zo'n project me
chanisch zou moeten wor
den uitgevoerd, is dat een
handicap van de eerste orde.
Je zou er natuurlijk westerse
deskundigen naar toe 'kun
nen sturen, maar dat zou
dan een heel leger moeten
zijn. Waar haal je die
mensen vandaan, wie zou er
trouwens bereid zijn voor
zovele jaren uitgezonden te
worden?'
Daarnaast voorziet hij vrij
wel onoplosbare problemen
bij het onderhoud van de
dijken. 'Je bent niet klaar
als ze er eenmaal liggen,
even belangrijk is, dat ze in
goede staat worden gehou
den. En als dat zou moeten
worden overgelaten aan de
mensen daar, dan zeg ik:
'Dat redden ze nu nog niet'.
Ze hebben een andere men
taliteit en züllen zeker
als ze gespaard blijven voor
overstromingen al gauw
geneigd zijn de zaken te la
ten sloffen. Dat is nu een
maal meestal zo, als je iets
koopt. Pas als de mensen er
werkelijk aan toe zijn en
zelf kunnen bouwen, zal je
ook voor die nazorg een
grotere inzet kunnen
verwachten'.
Ir. H. A. Ferguson: groot gebrek aan vakbekwame
mensen
Overigens liggen de proble
men niet alléén op het
menselijk vlak. Ir. Ferguson
zegt ervan overtuigd te zijn,
dat nooit zomaar een nieu
we infrastructuur kan wor
den aangerbacht, zonder dat
daarbij ook de maatschappij
wordt betrokken. Als voor
beeld daarvan noemt hij de
geweldige hoeveelheden klei,
die aan de bouwgronden
onttrokken zouden moeten
worden. 'In een zo dicht
bevolkt land als Bangladesj,
waar elke meter grond ge
bruikt moet worden, pleeg
je daarmee een regelrechte
aanslag op het bestaan van
de boeren en betrek je er
dus ook de politiek in. Dat
zelfde geldt als je overlaten
gaat aanleggen en het water
in kommen opvangt om het
waterpeil omlaag te
brengen. Ik geloof niet, dat
je daar zulke grote stukken
voor vrij kunt maken'.
AI die problemen bijeen
lijken het, zelfs wanneer de
ontwikkelingshulp zou wor
den aangewend, op het
ogenblik nog onmogelijk te
maken Bangladesj te
vrijwaren van rampen,
waardoor het land regelma
tig wordt geteisterd.
Ook puur technisch gezien
zou het trouwens een nogal
problematisch karwei zijn.
Ir. Ferguson daarover: 'Je
krijgt er met heel andere
moeilijkheden te maken dan
hier. Neem nu de enorm
snel groeiende vegetatie, die
in korte tijd dwars door de
dijkbedekking heenschiet.
Daar is wel wat tegen te
doen, maar dat vereist wél
speciale technieken. Je komt
op een heel ander erva
ringsgebied, dat een wereld
wijde bundeling van kennis
vraagt. Zeker wanneer je de
zaak groots wilt aanpakken.
En dat móet wel, want met
plaatselijke ingrepen is het
land niet geholpen: ga je de
ene zwakke plek oplappen,
dan breekt de eerstvolgende
door. Wil Je een afdoende
remedie we weten overi
gens nog niet eens tot hoe
ver de dijken zouden moe
ten worden opgehoogd
dan kom je voor ongeloof
lijke problemen te staan.
Dat wil niet zeggen dat we de
faitistisch moeten zijn, maar
.we moeten wel de omvang
zien en vooral de mensen
kennen'.
Het Nederlands Christelijk Instituut
voor Volkshuisvesting (de Centrale
van Confessionele woningcorpora
ties) waardeert de nota. De bedoe
ling van het beleid zal zijn, het
wonen binnen het financiële bereik
van brede lagen van de bevolking
en met name van de minder draag-
krachtigen, te brengen. De lasten
aan het wonen verbonden, aldus
het Christelijk Instituut, worden
eerlijker over de bevolking ver
deeld. Ook wordt tegemoet geko
men aan het algemeen maatschap
pelijk verlangen, de positie van de
huurders als consument te verster
ken.
Uit een oogpunt van volkshuisves
tingsbeleid vindt het Instituut
huurverhogingen van acht procent
zonder meer te laag bij het huidige
inflatietempo. De negatieve kant zit
aan de doorstromingsheffing, om
dat inbreuk wordt gepleegd op de
vrijheid van het individu om zijn
eigen woning en woonomgeving te
kiezen.
In de huur- en subsidienota van de
regering, aldus de kritiek van de
CHU, wordt verder niet aange
toond, of de regeling wel billijk zal
werken. Ook twijfelt de fractie aan
het effect van de heffing.
Het voorgestelde puntensysteem om
de woningen in verschillende klas
sen te verdelen, de inkomensbeoor
deling van de huurders door de
verhuurder en de doorstromings
heffing zullen tot buitengewoon in
gewikkelde toestanden leiden,
meent de CHU. De CHU is bang
voor het ontstaan van een grote
administratieve rompslomp en veel
ambtelijke bemoeiing en ineffe-
ciënt werken.
De CHU zegt ernstig te betreuren
dat de nota geen zekerheid geeft
over de positie van de bejaarden,
de alleenstaanden en de werkende
jongeren. Ook heeft het eigen wo-
ningbezlt te weinig aandacht ge
kregen. Er wordt niets gezegd over
de aftrekbaarheid van de onder
houdskosten van het eigen huis
voor de belastingen.
DEN HAAG Wanneer de voorlo
pige aanslag in de inkomstenbelas
ting over het jaar 1974 is gebaseerd
op een schatting, waarvan naar de
inzichten van thans aannemelijk is
dat zij te hoog is, dan kan de
belastingplichtige ondernemer zich
wenden tot de inspecteur met het
verzoek om deze aanslag te verla
gen. 1
Staatssecretaris Van Rooi jen en
minister Van der Stee hebben dit
meegedeeld in antwoord op vragen
van het Tweede-Kamerlid Scholten
(CHU).
De bewindslieden zeggen ook dat
voor alle voorlopige aanslagen in
komstenbelasting 1973 geen vervol
ging zal worden ingesteld vóór 1
januari 1875, met uitzondering van
de gevallen dat invordering geen
uitstel kan lijden, zoals bij faillisse
ment, vertrek naar buitenland en
dergelijke.
Carolien Pessers
Vervolg van pagina 1
Vanaf gistermorgen negen uur is
helemaal geen mededeling meer ge
daan omtrent de stand van onder
zoek. Gistermorgen heeft de heer
Pessers, directeur van de Hofnar
sigarenfabriek, de beschikking ge
kregen over een ton in contanten.
Hij is gisteren de hele dag niet zijn
huis uit geweest. Aangenomen werd
gisteren dat de ontvoerder het
nachtelijk duister wilde afwachten
om tot een eventuele ruil te komen.
Inmiddels is de leiding van het
onderzoek overgedragen aan hoofd
inspecteur Roubroeks uit Oss, die
tevens leider van het regionaal re
cherche bijstandsteam. Mr. Mes-
schaert heeft zich gisteren peroon-
lijk van de toestand in Aalst op de
hoogte gesteld. Hij noemde de ont
voering een uitermate ernstig mis
drijf. 'We hebben nu zelfs geen
enkele cortcrete aanwijzing dat Ca
rolien leeft', zei hij gistermiddag
om half zes.
De politie schijnt te beschikken
over een vrij goed signalement van
de ontvoerder maar mr. Messchaert
wilde hierover niets zeggen. Eeven-
min wilde hij iets zeggen over
eventuele sporen die de politie
volgt en die hebben geleid tot de
ontdekking dat sinds twee dagen
een man spoorloos is, die in de
omgeving van de ouderlijke woning
van Carolien werkt. Deze man zou
een blauwe Fiat 600 bezitten.
Mr. Messchaert ging ook niet in op
de vraag of het onderzoek zich
uitstrekt tot België. 'Hoewel ik geen
enkele concrete vraag ten aanzien
van het onderzoek kan beantwoor
den kan ik u wel zeggen dat ik niet
pessimistisch gestemd ben. Carolien
is nu anderhalve dag weg. De tijd
is nog te kort om zonder duidelijke
aanwijzingen aan het allerergste te
denken', aldus mr. Messchaert.
Belang van kind
Zijn weigering om mededelingen te
doen over het onderzoek motiveer
de hij met de opmerking dat hij in
het belang van het onderzoek be
paalde feiten liever niet in de pu
bliciteit wilde hebben. 'Bovendien
is de methodiek van het onderzoek
primair gericht op het belang van
het kind. Wij willen tot elke prijs
zien te voorkomen dat de ontvoer
der in paniek raakt', aldus mr.
Messchaert.
Als de ontvoerder eventueel voor
waarden 2al stellen, bijvoorbeeld in
de vorm van een bepaalde voor
sprong na de uitwisseling, zal de
justitie deze voorwaarde in ernstige
overweging nemen. Mr. Messchaert
zei zelfs af te willen zien van een
aanhouding als daardoor het leven
van Carolien in gevaar zou worden
gebracht.
In het anders zo rustige dorpje
Aalst heemst sinds dinsdag een sfeer
van angst uit. Moeders houden hun
kinderen aan de hand. Kinderen
mogen alleen geen boodschappen
meer doen en alom wordt steeds
dezelfde vraag gesteld: 'Zou Caro
lien nog leven'. Angst manifesteer
de zich ook duidelijk op de kleuter
school waar Carolien naar toe
placht te gaan. Toen de schoolbel
het einde van de kleuterlesje in
luidde, werd de buiten verzamelde
ouders gevraagd om binnen te ko
men ten einde zich daar te ontfer
men over hun peuter.
Er loopt in Aalst geen kind meer
alleen op straat. Op de. Marijke-
straat, waar Carolien woont, slechts
gedeeltelijk verhard en voor de rest
nog zandpad, was het gisteren een
komen en gaan. Politefunctiona-
rissen, journalisten en inwoners
van Aalst groepten gisteren de hele
dag samen op het smalle straatje.
Er was nauwelijks plaats voor de
vele, auto's die af en aan reden.
De kapitale woning van de familie
Pessers ligt enigszins verscholen
achter een weeldrig groen. Een
merkwaardige consternatie
ontstond toen bij de familie Pessers
gistermiddag een vla werd bezorgd
en even later enkele kratten bier
en andere drank. Toen nog weer
een kwartier later een bloemstukje
het huis werd binnengedragen,
meende iedereen te mogen conclu
deren dat Carolien gezond en wel
terecht zou zijn. Niets bleek minder
waar te zijn.
De gehele dag door deden
de meest wilde verhalen de
ronde. Inwoners van Aalst; konden
zich de moord op een Belgisch jon
getje vorig jaar in hun gemeente
npg goed herinneren. Ook wist ie
dereen nog hoe al weer enkele
jaren geleden een vierjarige kleuter
dood werd aangetroffen in het ri
viertje de Dommel.
i
