)ntslag dreigt
foor honderden
Griekenland grijpt niet
in na deling van Cyprus
Voor 4500 geen plaats in collegebank
Athene dreigt
Amerikaanse leger
land uit te sturen
Yan Doorn negeert
advies Omroepraad
Paddestoel
na aanval
In deze krant
ogezegd
Zware brand in
Dordrecht uit
wrok gesticht
Treinontsporing in
België: vele doden
Veiligheidsraad
vraagt weer
om wapenstilstand
Bejaarde man van
spaargeld beroofd
SLAAPKAMURNSJEUWS
Nieuwe Leidlse Courant
VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1974
55ste jaargfëig no. 114
IISTELIJK DAGBLAD VOOR 'LEIDEN EN OMGEVING
instraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Vsrhuur van
gelegenheidskleding
MODEHUIS SLOOS
Stille Rijn 11 Leiden - Tel. 20868.
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
Abonnement 12,02 per maand, per kwartaal 36,05 Afd. Bezorging vanaT-OS^O uur
Van een verslaggever
AMSTERDAM Ongeveer 4500
jongens en meisjes, die dit jaar
van de middelbare school zijn
gekomen en aan een universiteit
willen gaan studeren kunnen dit
plan niet uitvoeren: zij zijn 'uit
geloot' voor een studierichting
waarvoor een numerus fixus be
staat. Ook de opleidingen voor
hoger beroepsonderwijs moesten
duizenden jongelui teleurstellen.
Hoewel over die laatste nog geen
exacte cijfers bestaan, is wel
bekend dat er voor de sociale,
academies driemaal zoveel aan
meldingen als plaatsen waren,
dat er voor de 240 plaatsen voor
opleiding tot jeugdleidster 1250
aanmeldingen waren en voor de
academies voor lichamelijke op
voeding: 2048 gegadigden en 710
plaatsen
Wat al die jongelui die 'achter
het net vissen' gaan doen is nog
onduidelijk. Sommigen kiezen
een studierichting waar het min
der vol is, anderen nemen een
baan, weer anderen gaan eerst in
dienst. Deze week Jiebben studie
begeleiders in Nijmegen gepraat
met een aantal groepen jongelui
over de problemen van de 'uitge-
loten'. Veelgehoord was de klacht
dat men te Iaat hoort of men
geplaatst dan wel uitgeloot is en
tevens dat men op school de
leerlingen onvoldoende kan
helpen bij de studiekeuze. Ook
kwam naar voren dat veel aanko
mende studenten zich blindstaren
op een bepaald vak (vooral bij
een richting als medicijnen is dat
het geval).
De studentendecanen in Utrecht
constateerden dat veel mensen de
uitgeloot zijn nooit nagedacht
blijken te hebben over een alter
natief. Vaak hebben ze zich tegen
adviezen in op hun eerste keus
'vastgezet'. Volgens de Utrechtse
decanen gaan nu veel uitgeloten
iets anders studeren maar zij ko
men een jaar later zeker terug.
Voor geneeskunde meldden zich
dit jaar 657 studenten die vorig
jaar waren uitgeloot Resultaat:
220 van hen zijn wéér uitge
loot.
msterdumse fabriek moet sluiten.
Ir echts bedrijf in moeilijkheden
onze verslaggevers
ISTERDAM/UTRECHT De directie, van de in Amsterdam
cestigde schrijfmachinefabriek Mo^EToe International heeft de
geveer 370 werknemers gistermiïtilag meegedeeld dat het bedrijf
gens gebrek aan we.rk binnen enkele maanden gesloten zal wor
de in ernstige financiële moeilijkbeden verkerende BV Nedal in
■echt zal door "eeii reorganisatie zeker eenvijfde deel van bet
Sprièel ontslagen moeten worden. In besprekingen is daar bet
al van honderd ontslagen genoemd.
Zwarte rookin de vorm van
een paddestoel, trekt zich na
een Turkse luchtaanval sa
men hoven de stad Nicosia.
opheffing van het Amsterdamse
rijf treft vooral de niet recht-
:eks bij de produktie betrokken
knemers, die waarschijnlijk moei-
elders aan de slag zullen kunnen,
iroe International is een dochter
erneming van het Engelse bedrijf
al Imperial Typewriters, dat
r tot het Amerikaanse Litton-con-
behoort. Monroe, sinds' 1950 in
sterdam gevestigd, hield zich aan-
celijk bezig met assemblage van
mmachines, later met vervaardi-
van onderdelen van rekenmachi-
en nog later van tel- en schrijfma-
Door stakingen in Engeland
de energiecr-isis moest het
bedrijf de produktie veertig
beperken. In Nederland moest
verkorting worden aange-
gens de heer P. van der Ende,
juurder van de Industriebond-
er een sociaal plan in de
ak. Daarbij kan worden teruggegre-
op maatregelen die vorig jaar
genomen toen de vestiging van
nroe in Medemblik (1380 man)
ht ging. Volgens de heer Van der
de is de gemiddelde leeftijd van de
rknemers in Amsterdam aan de Twijfels
ge kant. De directie van Monroe
rt inmiddels besprekingen met de
Kiaal plan
IBM; zij schat dat daar vijftig man
aan het werk kunnen.
Vooral ouderen
De BV Nedal in Utrecht zal dinsdag
een volledige lijst ontslagen op tafel
leggen. Het tragische is dat juist
oudere werknemers daarvan de dupe
dreigen te worden. Nedal houdt zich
bezig met fabricage van onder meer
bouwm'ateriaalprofielen, scheeps- en
lichtmasten. In 1971 werd de Nedal
(toen nog de Nederlandse Allumini-
um Maatschappij) overgenomen door-
het Canadese bedrijf Hunter Douglas
en daardoor maar net van de onder
gang gered. In 1962 volgde een be
scheiden reorganisatie.
Als oorzaken van de moeilijkheden
noemde de directie de instorting van
de bouwmarkt, de energiecrisis, de
sterk gestegen rentekosten, de inflatie
en de sterke stijging van lonen en
prijzen. Daardoor zijn investeringen,
die de laatste tijd gedaan zijn, er niet
uitgekomen. De verliezen lopen nu in
de miljoenen. De directie wil nu een
bureau inschakelen om een plan tot
gezondmaking van het bedrijf op te
stellen. Er zullen forse investeringen
gedaan worden.
ATHENE, WASHINGTON, LONDEN (UPI, Reu
ter, AP) Griekenland heeft zich moeten neer
leggen bij de verdeling van het eiland Cyprus, die
Turkije met de wapens heeft bereikt.
De Griekse premier Conslaiilijn Karanianlis vertelde gisteravond
in een radio- en televisietoespraak, dat zijn regering afziet van een
militair ingrijpen op Cyprus. Griekenland, dat woensdag al zijn troe
pen terugtrok uit de NAVO, dreigt nu de Amerikaanse militairen
uit bet land te verwijderen.
De rede vJn premier Karamanlis
kwam nadat duidelijk was geworden
dat Engeland en de Verenigde Staten
niet bereid waren de Turkse opmars
op Cyprus te stoppen. Een regerings
functionaris in Londen onthulde, dat
de Britse en Amerikaanse regering in
nauw overleg hadden besloten de ont
wikkeling op Cyprus even af te wach
ten. In Istanboel zei de Turkse pre
mier Bulent Ecevit, dat de VS instem
den met een verdeling van Cyprus in
twee gebieden met elk een eigen
bestuur. Volgens de Turkse regering
is dit het doel van de militaire opera
tie die woensdag begon en gisteren
voortduurde. De Turkse troepen heb
ben de tweedeling nagenoeg voltooid.
Premier Ecevit van Turkije, gaf toe,
dat de VS sterk tegen een Turkse
militaire operatie op Cyprus waren
'Wij ook', zei Ecevit. Maar toen de
onderhandelingen mislukten bleef ons
niets anders over, zo legde hij uit.
President Glafkos Klerides van Cyprus
heeft de Griek-Cypriotische bevolking
gisteravond opgeroepen de strijd tegen
de Turken voort te zetten. Hij zei, dat
het onmogelijk was om de Turkse eis
(een Turks-Cyprisch gebied met zelf
bestuur) te aanvaarden.
ring bloot zou staan. Opmerkelijk
was. dat de vergadering van de Veilig
heidsraad, die gisteren moest worden
gehouden omdat de oproep om de
wapens neer te leggen niet werd op
gevolgd, enkele malen werd uitgesteld.
Overleg
A
let op de feitelijke winstcijfers
veel ondernemingen doet het
weeklaag van de werkgevers
r' de dalende rendementen
wat onwaarachtig aan.
Vakcentrales, NVV, NKV en CNV.
Zonnig weer
Droog en vrij zonnig weer en
een zwakke tot matige wind uit
uiteenlopende richtingen.
Maximum-temperaturen van 29
graden in het oosten en zuid
oosten van het land tot 22 gra
den aan de kust bij wind van
MORGEN EN OVERMORGEN:
Overwegend droog en tamelijk
warm.
Morgen zon op: 05.26
onder: 20.01
maan op: 05.02
onder: 19.23
aniger met
De vakbonden zien, ondanks kritische
vragen, in dat er iets gebeuren moet.
Wel zijn er twijfels over de leiding
van het bedrijf gebleven. 'De vakbon
den vinden dat Hunter Douglas zijn
verantwoordelijkheid dient te kennen
en een zo groot mogelijk deel' van de
werkgelegenheid dient te behouden',
aldus de heer J. L. van Vuuren van
de industriebond CNV.
Corveeër bekent,
miljoenen schade
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT De 34-jarige corvee-
er M. A. V. uit Dordrecht heeft na
een urenlang verhoor gisteravond be
kend de brand te hebben aangestoken,
die gistermiddag binnen een half uur
het magazijn van de Dordtse metaal
industrie Johan de Witt volledig in
vlammen deed opgaan. De schade be
draagt naar voorlopige schatting enke
le miljoenen guldens.
Een poging tot brandstichting vorige
week die mislukte, doordat de bedrijfs
brandweer de brand toen snel wist te
blussen. Gistermiddag was de brand
weer binnen drie minuten ter plaatse,
maar kon nietó meer uitrichten daar
de vlammen al door het houten dak
sloegen.
V. bekende uit wrok te hebben gehan
deld, omdat hij uit zijn functie was
teruggezet. Het corveewerk dat hij nu
verricht zou beneden zijn niveau zijn.
Aanvankelijk tastte men over de oor
zaak van de branden van vorige week
en gisteren volledig in het duister.
Collega's signaleerde V. gisteren voor
het uitbreken van de brand in de
buurt van het magazijn. Na een lang
verhoor kwam hij gisteravond tot zijn
bekentenis.
CHARLEROI (BELGA) De reizi
gerstrein op de lijn CharleroiBergen
is gisteravond te Luttre ontspoord.
De trein kwam uit de richting Brussel
en ontspoorde op de spoorbrug te Lut
tre. Er zijn volgens de eerste berichten
tussen de tien en twintig doden. Alle
hulpdiensten uit de streek van Charle
roi zijn te hulp gesneld.
Toch zendtijd voor 'Symbiose'
DEN HAAG Hoewel de Omroepraad tweemaal afwijzend ge
adviseerd heeft, heeft minister Van Doorn tóch aan de uit de
NVSH voortgekomen stichting 'Symbiose' radio- en tv-zendtijd ver
leend.
De omroepraad (een adviesorgaan van
de regering, voorzitter prof. mr. P. J.
Boukema) meent dat de stichting, die
vooral een sexuele voorlichting wil
doen en een voorlichting over de
emancipatie van de vrouw, voor het
verkrijgen van zendtijd niet voldoet
aan de bepalingen van de Omroepwet.
Minister Van Doorn sprak evenwel
twee keer met het bestuur van de
stichting en liet zich overtuigen, dat
de uitzendingen toch zouden voorzien
in bepaalde ;n het volk levende cultu
rele, geestelijke of godsdienstige be
hoeften. Zendtijd kan dan voor een
zogenaamde mini-omroep worden ver
kregen, zo wordt in de Omroepwet
bepaald, wanneer de bestaande om
roepverenigingen niet in deze behoef
ten zouden voorzien.
Op grond van het betreffende artikel
negentien in de Omroepwet kreeg in
het verleden de NVSH (de Nederland
se Vereniging voor Sexuele Hervor
ming) zendtijd als mini-omroep. De
vroegere CRM-ministgr Klompé trok
in 1971 deze zendtijd weer in, omdat
ze meende, dat ook in de program-
raa'= van de omroepverenigingen aan
de gesignaleerde behoeften werd vol
daan.
De NVSH liet het er niet bij zitten
en richtte de stichting 'Symbiose' op,
waarin ook andere 'minderheidsgroe
pen werden opgenomen, die niet vol
doende aan bod zouden komen. De
stichting diende een aanvraag in om
zendtijd als aspirant-omroep. Dat bete
kende, dat ook gezorgd moest worden
voor een totaalprogramma. Het afwij
zende advies van de Omroepraad was
vernietigend. Het was niet duidelijk
wie de 'minderheidsgroepen' waren en
de stichting maakte op geen enkele
wij/.e duidelijk, ook niet na gehoord
te zijn, door de Omroepraad, hoe een
'totaalprogram' zou worden gebracht
Na afwijzing van deze aanvraag in
januari vorig, jaar diende 'Symbiose'
een nieuwe aanvraag in. Het was een
onduidelijk verzoek en de Omroep
raad vroeg 'Symbiose' aan het begin
van dit jaar wat nu de bedoeling was.
Het antwoord, schrijft de Omroepraad
in zijn advies, heeft de duidelijkheid
van de aanvraag niet vergroot. Wilde
men nu een aspirant-omroep of een
mini-omroep worden? Ook werd niet
aangegeven wat nu die behoeften zijn,
waarin zou worden voorzien. 'Daarom
is het ook niet te beoordelen of in
die behoeften reeds onvoldoende mate
door programma's van andere Instel
lingen is voorzien noch of de luiste
raars en de kijkers er redelijk belang
bij hebben'.
Minister Van Doorn moet in uitvoeri
ge gesprekken met het bestuur van
Symbiose, waarin ook Dolle Mina en
dergelijke aktiegroepen zijn opgeno
men, wel de duidelijkheid hebben
verkregen, die de Omroepraad ontbeer
de. In ieder geval kreeg de stichting
met ingang van 1 oktober per week
de beschikking over 'tien minuten
zendtijd voor de radio en drie en een
halve minuut voor de televisie.
NEW YORK (Reuter) De Veilig
heidsraad van de Verenigde Naties
heeft gisteravond opnieuw een resolu
tie aangenomen, waarin de strijdende
partijen op Cyprus worden opgeroe
pen het vuren onmiddellijk te staken.
Deze resolutie kwam tot stand na
uren lang overleg achter de schermen.
Frankrijk wilde dat de Veiligheids
raad de Turkse interventie op Cyprus
zou veroordelen, maar dat bleek niet
haalbaar. Volgens diplomatieke krin
gen in New York voelden de westerse
landen er niets voor Turkije te beris
pen. De VS en Engeland willen grote
moeilijkheden met NAVO-bondgenoot
Turkije vorkomen en verzetten zich
daarom tegen een eenzijdige veroorde
ling van dit land, aldus deze bronnen.
De Veiligheidsraad nam de resolutie
aan nadat secretaris-generaal Kurt
Waldheim had gewaarschuwd, dat de
geloofwaardigheid van de Verenigde
Naties op het spel staat, nu er nog
geen einde is gekomen aan dF gevech
ten op Cyprus.
Van een verslaggever
DEN HAAG De 84-jarige Hagenaar
A. S. van Houdt is de bijna 10.000
aan spaargeld kwijt die hij had ver
borgen in een geldkist in zijn pension
aan de Stephensonstraat. Het geld,
een spaarbankboekje en een gouden
kettinghorloge moeten 's nachts uit de
geldkist gehaald zijn.
Zware druk
De Amerikaanse regering herhaalde
gisteren haar oproep aan de Turken
om de wapens onmiddellijk neer te
leggen. De woordvoerder van presi
dent Ford zei, dat de regering van de
VS zware druk op Turkije uitoefende
om een einde te maken aan de ge
vechten op Cyprus.
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken sprak tegen,
dat de VS rustig afwachten tot de
Turken hun militaire operatie hebben
voltooid. Hij zei, dat Amerika volledig
achter de resolutie van de VN-Veilig-
heidsraad staat, waarin de strijdende
partijen op Cyprus worden opgeroe
pen het vuren onmiddellijk te staken.
Waarnemers wijzen erop dat Turkije
ondanks de verklaring in staat is
geweest haar militaire actie op
Cyprus feitelijk te voltooien. In Tur
kije is niets gebleken van de grote
buitenlandse druk, waaraan de rege-
Naast president Ford en zijn vrouw zullen er niet
bar veel echtparen zijn die een dozijn slaapkamers
tot hun beschikking hebben. Heel wat
talrijker zullen de gezinnen zijn die al blij zouden
zijn als ze er maar één hadden. Beide soorten
mensen, steenrijke en straatarme, van dichtbij en
verder, komt u elke dag in de krant tegen.
En u wilde toch op de hoogte zijn?
Abonneer eens iemand. Desnoods uzelf,
NIEUWE ABONNEE
NAAM:
STRAAT:
GIRO:
PLAATS:
Betaalt per maand /kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Wenst abonnement op:
TROUW
DE ROTTERDAMMER
NIEUWE HAAGSE CRT.
NIEUWE LEIDSE CRT.
DORDTS DAGBLAD
(aankruisen a.u.b.)
Schrijf op de envelop: De
Een postzgel is niet nodig.
Adres:
Plaats
IK ONTVANG GRAAG:
Artikelen-serie 'Ondernemings
raden' door prof. dr. H. J. van
Zuthem.
Pletina schaaltje
(flessenonderzetter)
O Altijd, paraatmap briefpa-
pier én pen).
Chr. Pers, antwoordnummer 2792, A'dam.
Die betalen wij,
Een woordvoerder van de Britse rege
ring zei: 'Er is momenteel geen basis
voor een nieuw vredesinitiatief'. Aan
genomen wordt, dat de Britten wel
weer initiatieven zullen nemen zodra
de Turken hun opmars hebben ge
staakt. De Turkse minister van bui
tenlandse zaken Turan Gunes zei dat
het overleg over Cyprus binnen enke
le dagen weer kon beginnen.
Teleurstelling over de rol van de VS
en Groot-Brittannië klonk duidelijk
door in de rede van de Griekse pre
mier Karamanlis. Hij veroordeelde de
Turkse militaire operatie met krachti
ge bewoordingen. Het wangedrag van
de Turken was getolereerd door 'dege
nen, die hen hadden kunnen en moe
ten tegenhouden', zo beschuldigde Ka
ramanlis indirect de VS en Engeland.
Het was volgens hem voor Grieken
land onmogelijk om het Turks geweld
met geweld te beantwoorden. Een mi
litaire ingreep op Cyprus zou de vei
ligheid van Griekenland in gevaar
hebben gebracht.
De politiek die wij hebben gevolgd
werd gedicteerd door de historische
noodzaak, aldus Karamanlis. Nadat hij
het Griekse besluit om de troepen uit
de NAVO terug te trekken had ge
noemd, zei de premier: 'Andere stap
pen, die nog niet onthuld kunnen
worden, moeten en zullen worden ge
nomen.' Hiermee zou hij kunnen doe
len op uitwijzing van de Amerikaanse
militairen in Griekenland. De VS heb
ben twee marinebases en twee steun
punten voor de luchtmacht in Grie
kenland. In totaal zijn 4000 Ameri
kaanse militairen in dit land gele
gerd. Voordat Karamanlis sprak had
een woordvoerder van de regering
gezegd, dat de Grieken de 'legale
aspecten', van uitwijzing van de Ame
rikanen aan het bestuderen waren. In
9 Zie verder pagina 6
Binnenland
I Vakbeweging: er kan veel 5
Man blijft man 5
i Licht op rood voor
I Eusebiustoren 7
Buitenland
Aanslag in Seoel6
Grieken woedend 6
,Kerk
Wereldraad sticfyt bank2
j; Paus aan Alfrink 2
ij RacismefoTvts gaat door2
I Lezers schrijven 2
|Kerk In de wereld 2
Nieuwe boeken 2
Radio en tv 4
Strips, feuilleton 4
j Recept en puzzel 4
Commentaar 7
iMchibtJ en verder 7
1 'Autonieuws 8
li Familieberichten 8
ToeMeme 9
