Buitenverbanders presenteren
zich onder nieuwe naam
1
u
Zendingsdag
legt nadruk
op getuigen
lllsiilalll
Vandaag
Mansholt leidt
wereldcongres
van humanisten
Kerken coördineren
hulp aan Sahel
Kind voor huis verongelukt
Trouw
K wartel
Armen bouwden
eigen stad
Gijsens seminarie
start in september
Emigrantenkerken in
Frankrijk verfranst
PvdA: regering
moet Chïlenen
asiel verlenen
Meer HTS'ers mogen
zich 'Ing' noemen
Vragen over reiniging
van militaire kleding
Nieuwe boeken
TROUW/KWARTET VRIJDAG 2 AUGUSTUS 1974
KBRK/BINNENUAM) T2K2
(ADVERTENTIE)
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM 'Nederlandse gereformeerde kerken' staat er op
de omslag van liet zojuist verschenen jaarboekje van de nieuwste
kerkformatie in de gereformeerde gezindte, de buitenverbandse
vrij gemaakten.
Over deze naam zeggen uitgever A.
Sneep en redacteur prof. C. Veenhof
in het woord vooraf:
'Zoals algemeen bekend ds worden de
kerken, ten behoeve waarvan dit
boekje speciaal werd samengesteld,
gewoonlijk aangeduid als Vrijgemaakt
Geref. Kerken (buiten verband). Deze
naam is uiteraard niet officieel. Een
officiële naam hebben deze kerken
(nog) niet Het leek ondergetekenden
het beste de genoemde vreemde titula
tuur te vermijden en ze te benoemen
met de naam: nederlandse gerefor
meerde kerken. Die naam typeert ze
namelijk het meest adekuaat. Deze
term moet evenwel niet als een eigen
naam, maar als een soortnaam worden
opgevat. Ondergetekenden dachten er
niet aan ze de pretentieuze titel 'de
Nederlandse Gereformeerde Kerken'
te geven! De gekozen naam wil alleen
zeggen dat de kerken waarover het in
dit boekje gaat geen andere intentie
hebben dan gc-re-formeerde kerken te
zijn en dat ze in Nederland zijn
gelokaliseerd'.
Het grootste deel van het boekje
wordt ingenomen door een artikel
van 65 pagina's, waarin prof. Veenhof
wat bredere informatie geeft van het
hoe en waarom van de buitenverban
ders. Hij begint zijn historiebeschrij
ving met de jaren dertig en hij ziet
duidelijke paralellen tussen de vrij
making van 1944 en de 'uitstoting'
van 1969. Prof. Veenhof:
'We hebben voor een kwart eeuw om
legitieme confessionele 'ruimte' ge
smeekt en tegen 'bovenschriftuurlijke
binding' geprotesteerd nu moeten
we het weer doen! Wij hebben ons in
die dagen moeten verzetten tegen een
steeds sterker wordende hiërarchie -
nu staan we voor hetzelfde kwaad dat
bovendien nog ernstiger vormen heeft
aangenomen. In het verleden werden
velen slachtoffer van een extreem-
juridische tuschtoefening - nu wordt
die, op zo mogelijk nog harder wijze,
toegepast'.
Dan wijdt prof. Veenhof vele bladzij
den aan de moeizame discussies in de
kring van de buitenverbanders (hij
sprekt zelf steeds van 'de uitgestoten
kerken') na 1960 over de wijze, waar
op het kerkverband moet functione
ren. Er heerst in de uitgestoten ker
ken een diep, historisch te verklaren,
wantrouwen tegen elke vorm van ge
zag van synodale vergaderingen. De
zg. getrapte afvaardiging is een heet
hangijzer en we lezen zelfs over het
convent, dat in november 1973 te
Utrecht over deze zaak gehouden
werd: 'We hebben elkaar niet kunnen
vinden. Verwijdering en zelfs breuk
dreigden'.
Op het komende convent, 21 septem
ber in Utrecht, komt nu het tussen
voorstel om twee typen landelijke
vergaderingen te creëren: a. 'gewone'
meerdere vergaderingen, via getrapte
afvaardiging samengesteld, voor het
efficient afhandelen van zakelijke
punten en b. vergaderingen waarheen
alle plaatselijke kerkeraden afgevaar
digden kunnen zenden zoals ten aan
zien van de leer of het samengaan
met andere kerken.
Prof. Veenhof hoopt, dat de zaak dan
opgelost wordt. 'Misschien breekt dan
bij ons wel een beetje het besef door
dat we in een tijd, waarin de kerk in
een crisis verkeert ernstiger dan sinds
eeuwen, wel wat erg lang hebben
gedelibereerd, om tot een eenvoudige
vorm van kerkelijk samenleven en
samenwerken te komen'
Grote dag
Over de contacten met de christelijke
gereformeerden schrijft hij: '...dat
het een wonderlijke en grote dag in
mijn leven was, toen ik voor het eerst
in een chr. geref. kerk het avondmaal
mocht bedienen en gebruiken'. Plaat
selijk groeien de contacten en er is
zelfs één kerk, waarin de christelijke
gereformeerden en de buitenverban
ders volledig zijn geïntegreerd. 'Maar
het is evident, dat niet alle chr. geref.
kerken en broeders staan te trappelen
van ongeduld om tot vereniging van
de beide kerkengroepen als zodanig te
komen! Wat deze vereniging betreft
kan men alleen geduldig en voorzich
tig werken, hopen - en vooral bidden',
aldus prof. Veenhof.
Ten aanzien van de binnenverbandse
vrijgemaakten merkt hij op, 'dat wij
ten allen tijde bereid zijn om de
geslagen breuk op christelijke wijze
te helen - waarbij onzerzijds zeer
zeker niet de voorwaarde zal worden
gesteld, dat eerst hunnerzijds een
blijk van 'bekering' moet worden ge
toond voor en aleer het tot een
samenspreking kan komen'.
Stabilisatie
Wat tenslotte de meer zakelijke gege
vens van het informatieboekje betreft:
de 97 kerken tellen 28.900 leden en
het is misschien wel typerend voor de
kerkverbandenjke discussie, dat de ge
bruiker deze totaaltellingen zelf moet
maken; de uitgever heeft het nagela
ten. Er is een duidelijke stabilisatie
gekomen: in 1972 waren er 97 kerken
met 28.100 leden. Zij worden gediend
door 61 predikanten. Daarnaast heb
ben de buitenverbanders nog zes le-
gerpredikanten en zeven zendingspre
dikanten (vijf in Natal, Zuid-Afrika,
een op Soemba en een in Barcelona),
en 21 emeriti.
Hoewel de buitenverbanders bewust
hebben afgezien van een eigen predi
kantsopleiding, hebben zij toch 32
theologische studenten in hun mid
den. De meesten studeren aan de
rijksuniversiteit van Utrecht, gevolgd
door de Vrije Universiteit en door de
theologische hogeschool van de chris
telijke gereformeerde kerken in Apel
doorn. Zij worden bij hun studie
begeleid door drs. H. de Jong te
Amsterdam. Sinds 1971 luidt overi
gens het advies, om te studeren in
Apeldoorn.
Opmerkelijk in deze kleine kring is
de activiteit van de stichting 'Redt
een kind' die de permanente zorg op
zich genomen heeft van nu al meer
dan vijfhonderd kinderen dn India.
Binnenkort opent ze haar vijfde kin
dertehuis in India en haar eerste in
Kenia. Er is onde rde buitenverban
ders ook veel belangstelling en meele
ven met het werk van L'Abri-Neder
land (om dit werk in het Betuwse
Eek y Wiel is zelfs een klein gc-
meentetje ontstaan), de reformatori
sche bijbelschool in Zeist en de gere
formeerde sociale academie in oprich
ting in Ede.
Het informatieboekje dat 8.90 kost, is
een uitgave van Buyten en Schipper-
heyn te Amsterdam.
UTRECHT Van 5 tot 9 augustus
wordt in Amsterdam het zesde con
gres van de internationale humanisti
sche unie gehouden. In Amsterdam
werd deze organisatie ook 22 jaar gele
den opgeriaht. Thema van het congres
is de "humanistische revolutie'. Het
congres zal worden voorgezeten door
dr. Sicco Mansholt Een der vice-
voorzitters is burgemeester Samkalden
van Amsterdam.
GENEVE De wereldraad van ker
ken stuurt binnenkort een team van
drie specialisten naar de Sahel-landen
in Afrika, om de kerkelijke hulpverle
ning dn de door de droogte geteister
de gebieden te coördineren. Zij zullen
vertegenwoordigers van de bevolking,
van de Westafrikaanse kerken en van
internationale hulporganisaties bijeen
brengen om een oecumenisch program
te ontwerpen.
Tot nu toe heeftde wereldraad van
kerken meer dan vier miljoen gulden
aan de meest getroffen gebieden ge
zonden. De totale bijdrage van de
kerken, aangesloten bij de wereldraad,
wordt geschat op veertig miljoen gul
den, in de vorm van geld, voedsel en
mankracht.
TILBURG De driejarige Theo Pol
ders is vlak voor de ouderlijke wo
ning in Tilburg verongelukt. Het kind
was onder een geparkeerde bestelauto
gekropen om een bal weg te halen.
Zonder het kind op te merken is de
chauffeur van de wagen weggereden.
UIT
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
VAN LEZERS -
Scheiding (4)
1. U schrijft in het commentaar 'Eli-
houding' van 30.7.74, dat 'de theologi
sche opvattingen van Wiersinga in
sommige opzichten afwijken van die
van Schrift en Getuigenis'. Overbodig
te zeggen, dat het niet gaat om een of
ander stokpaardje van een bepaalde
groep gereformeerden, maar om de
onverkorte handhaving van wat de
Heilige Schrift en op grond daarvan
de Belijdenis etc. leert.
2. Is het niet unfair om de vergelij
king Eli-houding zover door te trek
ken, dat u het doet voorkomen, als
zouden de opstellers van de oproep
Wiersinga en Kuitert willen voorstel
len als het dubieuze duo Hofni en
Pinehas? Er is geen reden om aan te
nemen, dat de opstellers zoiets bewe
ren of suggereren. Het is inderdaad
'al te kras', maar dan van uw kant.
Aal ten
J. P. Versluis
Scheiding (5)
Evenals ik zult ook u begrepen heb
ben, dat de schrijvers van de oproep
in 'Waarheid en Eenheid' de vergelij
king met Eli alleen betrekken op
diens slappe houding ten opzichte van
zijn zonen. Wat u verder schrijft, is
dus niet eerlijk, zoals ook uw artikel
over Rich. Wurmbrand, kortgeleden,
dat niet was. (Wanneer plaatst u een
dergelijk artikel over Paul us?) Boven
dien vind ik heit een kwalijke zaak,
dat u als christelijk dagblad partij
kiest voor (en tegen) bepaalde chris
telijke stromingen.
Den Haag
sen de synode en Eli wel op haar
plaats.
Wanneer nu Schrift en Getuigenis
oproept tot het instellen van noodge-
meenten, dan doet zij dit juist om het
ideaal van een kerk die concreet en
enthousiast het Evangelie uitdraagt in
woord en daad, veilig te stellen. Dat
zulke zaken gepaard moeten gaan met
strijd, is helaas onontkoombaar. De
kerken hoeven zich daarbij niet te
laten leiden door wat vele rand- en
buitenkerkelijken daarover denken.
De Meern
K. Domburg
Scheiding (10)
T. Vlaardingerbroek
Scheiding (6)
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Dagelijks bestuur: B. Bol, Den
Haag, dr. E. Bleumlnk, Paters-
wolde; mr. G. C. van Dam,
Nootdorp; W. A. Fibbe, Rot
terdam; J. Lanser, Utrecht:
drs. J. W. de Pous, Den Haag;
J. Smallenbroek, Wassenaar.
Overige leden van het alge-
mejn bestuur: K. Abma, Am-
sterdap; H. A_ de Boer, IJmui-
den; Th. Brouwer, Assen; mr.
dr. J. Donner, Den Haag; J.
van Eibergen, Schaarsbergen;
mr. K. van Houten, Wagenin-
gen; ds. O. T. Hylkema, Bilt-
hoven; Jac. Huijsen, Amster
dam; mevrouw M. C. E. Kloos-
terman-Fortgens, Voorscho
ten; mevrouw J. G. Kraaye-
veld-Wouters, Heerhugowaard;
prof. dr. G. N. Lammens,
Naarden; ds. F. H. Lands
man, Den Haag; H. de Moolj,
.Rijnsburg; H. Ottevanger, Bui
tenpost; mr. dr. J. Ozinga,
Lunteren; H. H. Wemmers,
Den Haag; drs. R. Zijlstra,
Oosterland (Zld.).
Directie:
Ing O. Postma
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga
Hoofdkantoor: NZ Voor
burgwal 280, Postbus
859, Adam. Telefoon
020-22 03 83 Postgiro:
26 92 74. Bank: Ned.
Midd. Bank (rek nr
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
'Waarheid en Eenheid' kan volgens
Trouw/Kwartet beter 'Waarheid en
verdeeldheid' heten. De oproep:
wij zullen moeten- komen tot één
Refonmatorische Kerk'. De oproep
daarvoor: ons oproept scheiding
(geestelijk vooral) te constateren'.
Wel, dat klopt, getuige het commen
taar van Trouw/Kwartet
De schrijftrant van het commentaar
ademt een onzakelijke en rancuneuze
geest. Eén opmerking uit de oproep
wordt insinuerend uitgesponnen om
aan te tonen, dat de verontrusten
Wiersinga en Kuitert ethisch zeer on
juist bejegenen.
Zeist
De nieuwe theologie leert niet meer
het onverkorte Woord van God dat
gezaghebbend in ons leven staat en
waar wij ons met eerbied voor heb
ben te buigen. Daarin ligt ook de
overeenkomst met het zondig hande
len van de beide zonen van Eli. In 1
Sam. 2:17 lees ik: Zo was de zonde
van deze jonge mannen zeer groot
voor het aangezicht des Heren, want
de mensen gingen het offer des Heren
geringachten. De omgang en openba
ring van God met Zijn volk leed
daardoor schade. Is in onze tijd ook
niet vaak die openbaring in discussie?
Daardoor verliest het Woord van God
zijn gezag, omdat de mens het laatste
woord wil hebben.
Wat de verontrusten beweegt, is geen
stokpaardje van een paar ouderwetse
theologen, maar de stem der veront
rusting komt uit het hart van die
gemeenteleden die in nood zijn, om
dat van verschillende kansels het vol
le evangelie van Jezus Christus, de
redder van zondaren, niet meer ver
kondigd wordt.
Rotterdam
Scheiding (11)
Ad Snoeijer
Scheiding (7)
Toen ik op 30 juli mijn krant opsloeg
en op pagina 2 de verklaring gelezen
had, gericht aan alle gemeenteleden
en kerkeraden van de gereformeerde
kerken onder de titel 'Bezinning-op-
roep-perspectief, heb ik de krant
moedeloos weggelegd. Wél schoot mij
een tekst in de gedachten, nl. Johan
nes 11 vers 35, waarin alleen staat:
'Jezus weende'.
Amsterdam
C. M. Polhuis
Scheiding (8)
Dat de gereformeerde synode een Eli-
houding heeft aangenomen, kan ieder
een zien, wiens ogen nog open zijn.
Maar waarom gaan degenen die het
strijden in de geref. kerken moe zijn
en niet meer kunnen en een dwalen
de herder hebben (er zijn nog ontzet
tend veel herders, die niet dwalen,
hoor) waarom gaan diegenen dan
niet naar de Chr. Geref. kerk of naar
de vrijgemaakte kerk of naar de vrij
gemaakte kerk buiten verband? Moet
er nu absoluut weer een kerk bij, of
huisgemeenten of wat niet al? In de
drie door mij genoemde kerken wordt
niet aan de verzoening door Jezus
Christus getornd. Waarom dan weer
wat anders?
Doesburg
Blijkbaar willen de zg. verontrusten
nog meer verbrokkeling in de gerefor
meerde kerken. Moet dat nu zo nodig:
nog een kerk erbij? Er is in 2000 jaar
weinig veranderd. Destijds al hield de
een het met Pauhis en de ander met
Cefas, juist het tegenovergestelde
van wat onze Heiland wil. Laten de
verontrusten de hand eens in eigen
boezem steken. Weet u wat de oude
zendeling K. van Dijk (de vader van
ds D. van Dijk van Groningen) tegen
mij zei? 'Wij zijn alleméél min of
meer onzuiver'.
II. de Brayn-Dam
Scheiding (12)
Emmen
L. Katcrberg
Scheiding (9)
De gereformeerde synode heeft zelf
ook bezwaren tegen de theologische
opvattingen van dr. Wiersinga c.s.
Hun afwijkingen vond de synode niet
ernstig genoeg om tuchtmaatregelen
te nemen. De hoogleraren dr. Ridder
bos en dr. Runia waren het met
laatstgenoemde opvatting niet eens.
Zij betreuren het, dat de synode niet
verder gegaan is dan zij ging en
meenden ook, dat de synode teveel
waarde hechtte aan de toezegging van
dr. W., dat hij zich zou matigen.
Daarom lijkt mij de vergelijking tus-
A1 gaat het in de oproep van Schrift
en Getuigenis wel niét om dezelfde
zonden als die van de zonen van Eli,
de vraag is wel of het niet even erg
is. Als de grondwaarheden van ons
Christelijk geloof ernstig worden aan
getast, moet een synode dat dan maar
zonder meer goedvinden? Wordt in de
Bijbel ook niet ernstig gewaarschuwd
tegen dwaalleraars? Of meent u, dat
vele rand- en buitenkerkelijken zich
daaraan ook zullen storen?
In de Geref. kerk van Boskoop stond
destijds een dominee van een andere
plaats in een preek te vèrtellen, dat
de Here Jezus op aarde was gekomen
om het leven wat draaglijker te ma
ken en dat de Heilige Geest ons
gegeven was om ons te troosten in
onze aardse moeiten en verdrietelijk
heden. Gelukkig is deze man geen
predikant meer, maar meent u dat dit
alles getolereerd kan worden?
Boskoop
C.Koetsier
Discriminatie (2)
Wat onlangs in deze rubriek stond
over discriminatie van de gehuwde
Deze week in Hervormd
Nederland o.a.:
Evangelicals ontdekken
nieuwe inzichten.
Doorbraak in het Midden-
Oosten?
Drie weken bij Hoogovens.
Een klant zet zijn bank
voor het blok.
De E.O. is wars van het
compromis.
Liedboek nog geen geestelijk
eigendom.
Ik abonneer
mij op/vraag
een
proefnummer
van
Hervormd
Nederland.
NAAM:
ADRES:
WOONPLAATS:
GIRONUMMER:
Abonnementsprijs 21.per
half jaar; ƒ42,per jaar.
Abonnementen kunnen elk ogen
blik ir.gaan.
Bon ingevuld in BLOKLET-
TERS in envelop (zonder
postzegel) verzenden aan:
Hervormd Nederland,
Antw.nummer 1776, Den Haag
ROERMOND Het convict van Rol-
duc start half september als officiële
priesteropleiding voor het bisdom
Roermond naast de reeds bestaande
opleiding aan de hogeschool voor the
ologie en pastoraat te Heerlen. De
voorbereidingen ervoor zijn in een
vergevorderd stadium. Een aantal do
centen is aangezocht. Aldus deelt de
persdienst van het bisdom Roermond
mee. Nadere mededelingen konden
nog niet worden verstrekt.
CHATILLON-COLIGNY De Neder
landse gereformeerde kerk van Catil-
lon-Coligny, in Frankrijk ten zuidoos
ten van Parijs, is toegetreden tot de
hervormde kerk van Frankrijk. Het is
de bedoeling, dat de naburige Neder
landse gereformeerde kerk van Sens
dezelfde weg gaat
Tot nu toe behoorden deze kerken tot
de classis Dordrecht van de gerefor
meerde kerken in Nederland. De ker
ken van Sens en Chatillon-Coligny
werden na de tweede wereldoorlog
gesticht door Nederlandse boeren, die
naar Frankrijk geëmigreerd waren.
Het Frans spreken van, hun (klein
kinderen) en hun verdere integratie
in de nieuwe omgeving leidden ten
slotte tot officiële verfransing. Beide
kerken samen hebben nu ruim vijfhon
derd zielen en worden gediend door
één dominee, ds. Q. Huyser. Bij deze
gemeenten behoort ook de bekende
christelijke Franse lagere school 'Thé-
odore de Bèze' te Paron, met inter
naat.
werkende vrouw, wil ik graag aanvul
len met gegevens over discriminatie
van de ongehuwde werkende vrouw:
1. Als man en vrcuw beiden werken,
is AO W-premie verschuldigd tot een
maximum van 24.300. Slechts in het
geval dat de man een laag salaris
heeft, betaalt de echtgenote dus mee.
2. Aangezien de AOW gebaseerd is op
de gedachte, dat de vrouw die gehuwd
is, afhankelijk is van de man, behoeft
zij als zodanig geen AOW-premie te
betalen. Ze is bovendien, mocht zij
haar kostwinner verliezen, als wedu
we verzekerd van een inkomen.
3. Een echtpaar ontvangt niet een
dubbele uitkering, doch 1,42 x een
éénpersoons AOW.
Wanneer we dit vergelijken met de
premie die een ongehuwde moet beta
len en waartegenover noch een echt
genoot, noch zuster of vriendin iets
uitgekeerd krijgt bij overlijden van
degene clie gewerkt en betaald heeft,
dan meen ik, dat de ongehuwde
vrouw de méést gediscrimineerde is.
Vrouwen-emancipatie zou moeten
meebrengen: zélf AOW-premie beta
len, ook als men gehuwd is; dén
natuurlijk tevens ieder het gehele
AOW-bedrag ontvangen op de pensi
oengerechtigde leeftijd.
Amsterdam
M. van Saane
Christen of moslim (1)
De wereldraad van kerken wil per se
alle gelovigen in een en hetzelfde
harnas persen. Dit bewijst het grote
opvallende relaas van dr. E. Flesse-
man van Leer, die de conferentie in
Ghana bijwoonde, ons weer heel dui
delijk. 'Het doel van de conferentie
was om eikaars godsdienst, christenen
en moslims beter te leren kennen en
wegen te zoeken voor betere samen
werking'. 'Daarbij ging men ervan
uit, dat beide godsdiensten zoveel ge
meen hebben, dat nauw contact tus
sen hen geboden is'.
Hoe is 't mogelijk dat iemand die zich
christen noemt, zoiets kan denken.
Een ware christen is iemand die en
kel en alleen Christus centraal stelt,
en niemand anders. Hoe kan er een
gesprek mogelijk zijn met degenen
die een andere god waarderen, waar
door men deze afgoden-dienaars in
hun afgoderij verloren laat gaan? Al
leen Jezus' bloed reinigt ons van alle
zonden.
Leiden
Els van Houwelingcn
Christen of moslim (2)
Overgangen van de ene naar de ande
re godsdienst komen in Oost- en West-
Afrika betrekkelijk veel voor, vol
gens mevr. E. Flesseman- van Leer in
Tr-Kw. 29-7. Wat er dan aan voorbeel
den volgt betreft één christen, die
moslim is geweest (die altijd ais af
vallige beschouwd zal worden), en
verder christenmeisjes, die bij hun
huwelijk maar lang niet altijd!
overgingen tot de Islam.
Welnu, a. de moslim-man is niet ver
plicht alleen maar een moslimwrouw
te trouwen. Hij is immers moslim en
blijft dat tot zijn dood toe, en zijn
kinderen (ook al is hij afvallige)
worden automatisch moslim ongeacht
de godsdienst van de vrouw.
b. de moslim-vrouw kan daarentegen
in geen geval uitgehuwelijkt worden
aan een niet-moslim. Vader en broers
dienen daar borg voor te staan. Huwe
lijken van moslim-vrouwen met niet-
moslims komen dus niet voor.
c. de vrouw, die geen moslim is, is in
geval van huwelijk niet verplicht om
tot de Islam over te gaan. Als zij dat
niet wil, dan moet men haar daar
niet toe dwingen. Zo tolerant kan de
Islam zijn, omdat de positie van de
vrouw totaal indifferent is.. Als ergens
de vrouw niet spreke, dan heeft ze
noch in de moskee, noch tot haar
man en kinderen in dit opzicht iets te
zeggen.
M. A. Vrijlandt
Utrecht.
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN Nog nooit heeft de zendingsdag van de gerefor
meerde zendingsbond in het Rijsenburgse bos zoveel mensen getrok
ken als gisteren. Een voorzichtige schatting van de politie kwam op
rond de 17.000. Er waren z°ker vierduizend auto's en vijftig autobus
sen.
En daarmee was deze dag, net als
vorige jaren, weer een blij hoogte
punt voor de rechtervleugel van de
hervormde kerk, niet alleen een gezel
lige familiereünie (ja ook dat, waar
om niet?), maar meer nog een dag,
waarop men zich liet bepalen bij de
geweldige opdracht, om getuigen te
zijn van de enige Naam, in Azië,
Afrika, maar niet minder ook in ei
gen land.
Vooratter ds. J. de Lange uit Rijssen
waarschuwde er in zijn openings
woord voor, niet te gaan roemen in
de trant van: 'Waar lukt dat tegen
woordig nog, om zo'n groot aantal
mensen op de been te krijgen? Wat
hebben wij toch veel over voor de
zending. Wat haalt de GZB veel geld
op'. Geven wij God ons hart, of alleen
ons geld? vroeg ds. De Lange. Waar
om moest de GZB kortgeleden de
noodklok luiden, omdat er wel geld
beschikbaar is, maar te weinig men
sen, voor het werk overzee? En als er
geroemd mag worden, dan met Pau-
ius: Wie roemt, roeme In de Heere.
Ds. J. Smit uit Hilversum zette het
zendingswerk in het geheel van Gods
plan met de wereld. Christus komt
weder, als de laatste uitverkorene is
binnengebracht. Het heimwee naar
die dag mag niet opgaan in een
onvruchtbaar zuohten, een wachten
met de handen in de schoot. De
toekomstverwachting van de kerk is
nul, als aan de vermeerdering van de
kerk geen aandacht wordt besteed.
Ds. H. Veldhuizen uit Wapenveld
wees de duizenden daarbij met na
druk op hun taak thuis: 'Wat is er bij
ons vaak weinig de kracht des geloofs
en een leven uit de Schrift. Wat is er
dikwijls in de christelijke gemeente
een ruzietoon, een slordig leven, vol
van dingen van deze wereld en weinig
vol van die Naam van de Heere Jezus
Christus. Hebben we de schuld van de
onkerkelijkheid in ons dorp, in onze
stad wel eens mede bij onszelf ge
zocht? Omdat er zo weinig van onze
gemeente uitging, waarschijnlijk om
dat er zo weinig inzat? Gezegend de
kerk, de gemeente, waar mannen en
vrouwen zijn, ook jongens en meisjes
met een leven naar de Sahrift en met
de bewogenheid van de Heere Jezus
Christus. Die gemeente heeft ook een
zendingsharf.
Beschaamd
Een sterk pleidooi om getuigende
kerk te zijn hield vooral ds. W. J.
Bouw, die met verlof over is uit
Kenia, waar hij sinds 1967 werkt voor
de GZB. Hij hield Kenia ten voor
beeld, waar jonge christenen Christus'
naam openlijk belijden op een wijze,
die velen in Nederland beschaamd
doet staan. Waar nog niet zo lang
geleden vele jongeren het christelijk
geloof zagen als iets voor ouderen die
het leven moe zijn, trekken nu velen
er in hun vakanties op uit, om te
getuigen wat Christus voor hen ge
daan heeft.
Hij wees op Christus' woord 'Gij zult
mijn getuigen zijn'. Daar staat niet:
gij moet, maar: gij zult. Een onmoge
lijke taak? Maar Christus voegt er
ook aan toe: Gij zult kracht ontvan
gen. Is het niet jammer, dat er in
Nederland vaak zo lang gezocht moet
worden naar mensen, die enige uren
per week beschikbaar willen stellen
voor jeugdwerk of evangelisatie? Wat
hebben we individueel de kracht van
de Heilige Geest steeds weer nodig,
om niet de weg van de minste weer
stand te kiezen, maar in elke situatie
van Hem te getuigen. Ds. Bouw
noemde het ook egoïstisch, om niet
meer predikanten af te willen staan
voor het werk overzee, terwijl er
ginds zoveel vacatures zijn en men in
Nederland geestelijk en materieel zo
gezegend is. Eigenlijk zou het heel
30 JAAR GELEDEN
Nu ik de datum neerschrijf valt 'tme
ineens in dat het vandaag dertig jaar
geleden is dat ik op die prachtige
zomermorgen gearresteerd werd.
'tGing erg eenvoudig. We woonden
op een dorp en ik had vakantie. Ik
was in enkele zaken betrokken en had
wel eens meer rekening gehouden
met de mogelijkheid van arrestatie.
Meestal gingen we dan naar de rivier,
waar oudere vrienden woonden en we
dan een paar nachten tegen het klot
sen van het water aan mochten sla
pen. Maar dit keer had ik nergens op
gerekend. Ik zat een beetje orgel te
spelen in de kerk naast ons huis. Een
overbuurman die zeker ook niets te
doen had was bij me op het orgel
gekomen en beneden was Jannechien
bezig de kerk schoon te maken, toen
ze daar ineens stonden, twee keurige
heren in grijze kostuums. Omdat ik
nog erg jong was zagen ze mij voorbij
en wendden zich meteen tot de buur
man. Ik helderde de zaak op en
vertelde dat ze mij moesten hebben.
Toen kwam er een groot pistool voor
de dag en moest ik voor ze uit naar
huis lopen. Daar zat mijn vrouw, die
onze eerste verwachtte, boven op m'n
bureau. Later hoerde ik waarom ze
daar zo vreemd zat. Ze had bij de
huiszoeking in één oogopslag een aan
tal exemplaren van Vrij Nederland op
mijn bureau zien liggen en had toen
maar voorgewend dat ze niet langer
kon staan. En verder stonden daar
nog wat huisgenoten. Oom Jan, die
bij ons ondergedoken was zat ook
onder schot. En even later verdwenen
we in een luxe wagen van de ene
plek naar de andere om uiteindelijk
op de Amstelveenseweg te belanden.
Merkwaardig, ik herinner me nog
mijn gevoelens toen ik in die auto
stapte. 'tWas veel minder dramatisch
dan ik me ooit had voorgesteld. Ik
was zelfs opgewekt, net alsof ik er
gens blij om meest zijn. Omdat de
spanning nu gebroken was en er wei
nig of niets meer aan te doen was?
Omdat ik nu voor een goede zaak iets
mocht verduren, iets dat misschien
betekenis kon krijgen? Ik weet het
nog niet. Het is dertig jaar geleden.
Nog steeds worden mensen op die
manier overvallen. Misschien zijn
sommigen ook opgewekt, alles gaat
immers »zo gewoon en ongedacht.
Maar nooit keren ze terug. En alleen
daarom al zouden sommige régimes
nu maar snel omgewenteld moeten
worden.
normaal moeten zijn, dat iedere gelo
vige tienden van zijn inkomen aan de
zaak van Gods koninkrijk zou geven.
Ds. J. van Estrik uit Dordrecht legde
de nadruk op het persoonlijk geloof.
Alleen de verbondenheid met Chris
tus drijft tot waaraohtige liefde tot de
zending.
Bedelaars
Ds. G. Boer uit Ambon, die namens
de zendingsarbeiders overzee de groe
ten overbracht, wees ook op de nood
zaak, de miljoenen 'heidenen' in Ne
derland niet te vergeten. Ieder ge
meentelid moet in eigen omgeving
zendingsarbeider zijn. En wat is zo'n
zendingsarbeider? Ds. Boer: arme be
delaars, alleen levend van wat hun
uit genade geschonken is, die niets
liever doen dan aan andere bedelaars
vertellen, waar je wat te eten kunt
krijgen: het Brood des levens.
Ds. W. L. Tukker uit Groot Ammers,
de voorzitter van de gereformeerde
bond, sloot de dag.
Van een verslaggever
AMSTERDAM Het bestuur van de
PvdA heeft de regering gevraagd bij
de regering van Chili te protesteren
tegen de doodvonnissen in Chili door
een krijgsraad uitgesproken tegen
vier aanhangers van wijlen president
Allende en tegen de gevangenisstraf
fen opgelegd aan 65 andere Chilenen
voor hun sympathie en steun voor de
regering Allende. De regering moet
zo nodig in samenwerking met
andere regeringen alle veroordeel
den politiek asiel in Nederland aan
bieden om zo het uitvoeren van de
straffen te voorkomen, aldus een ver
klaring van de PvdA.
NED. IIERV. KERK
Beroepen te Nieuwe Tonge en te
Nieuw Lekkerland: C. Evers te Leer
broek; te Birdaard (toez.): M. den
Draak, kand. te Vlaardingen.
Afscheid op 4 augustus van Veenwou-
den: Tj. Sijtsema ber. te Gramsber-
gen: van Dokkum: J. G. Kuiper ber.
te Boxmeer; van Utrecht: P. H. de
Pree ber. te Arnhem.
Intrede te Zoetermeer: A. van Buuren
uit Wassenaar; te Overdinkel: D. Bo
de, leraar godsdienstonderwijs aan de
chr. scholengemeenschap Groen van
Prinsterer te Den Haag.
GEREF. KERKEN
Afscheid van Creil: S. Tj. Bakker
wegens benoeming tot leraar gods
dienstonderwijs aan het Melanch-
thoncoldege te Rotterdam; van Schier
monnikoog': G. Glerum wegens ben.
tot leraar godsdienst aan de scholen
gemeenschap prinses Margriet te
Leeuwarden; van Zuid Beijerland en
Klaaswaal: A. van Vliet ber. te Eiber
gen; van Sassenheim: J. D. Te Winkel
wegens ben. tot evangelisatiepredikant
in alg. dienst.
Intrede te Zierikzee: F. Spoelstra uit
Sprang en Waalwijk; te Zuidiland: H.
J. van Dalen uit Tweede Exloënmond;
te Abbenbroek en Zwartewaal: kand.
A. v.d. Waal uit Noordwolde.
GEREF. GEM. IN NED.
Bedankt voor Temeuzen: J. de Groot
te Rijssen.
CIIR. GEREF. KERKEN
Afscheid van Emmeloord: J. de Jong
ber. te Zaandam.
DOOPSG. GEM.
Benoemd te Aardenburg (voor 2 jaar
als half time predikant): W. J. Maas,
kand. te Terneuzen, die deze benoe
ming heeft aangenomen.
Van een verslaggever
DEN HAAG De ministerraad heeft
goedgekeurd een ontwerp-algemene
maatregel van bestuur, waarin het
aantal hogere technische scholen
waarvan de bezitters van het einddi
ploma gerechtigd zijn tot het voeren
van de titel ingenieur (Ing) voor hun
naam wordt uitgebreid. De afgestu
deerden afkomstig van de industrie-
avondschool in Eindhoven, die onder
beheer staat van de stichting instituut
voor hogerberoepsondenvijs Eindho
ven hebben nu recht op de titel 'ing'
voor hun naam. Dit geldt ook voor de
abiturinten van de gemeentelijke
Technische Avondschool, (afd. cheie)
dn Rotterdam.
Van een verslaggever
DEN HAAG De Kamerleden Ploeg
en Pottheine (beiden WD) vragen
staatssecretaris Stemerding of hij
meent dat de wasverzorging in het
leger op bevredigende manier ge
beurt. Met het oog op klachten vra
gen zij de bewindsman een grondig
onderzoek in te stellen naar de klach
ten van militaire coanmendanten.
Kathryn Ryan Het einde van de
maskerade. Van Holkema Waren-
dorf - Bussum. Prijs: 19,90.
De familieroman afgestemd op het
leven van drie generaties is een
conceptie in de wereld van het boek,
die in ons land toch wel haar bloei
tijd heeft gehad. In de Verenigde
Staten laaft men zich nog steeds
graag aan het familieverhaal, vooral
als daarin iets van de ruigheid en de
kracht van een jonge natie tot uiting
komen. Deze elementen vindt men
ruimschoots terug in de conflictstof,
die de schrijfster in het levensverhaal
van de Lansings, levend in een kleine
plaats in het prairiegebied, heeft bij
eengebracht. Centraal staan de stokou
de, dominerende familiepatriarch Ja
mes, zijn 'wisselvallige' zonen, Toon
en Chris en Hartley, de charmante
kleindochter. Het is een kleurrijk,
alleszins lezenswaardig en eerlijk-rea
listisch verhaal, rijk aan dramatiek,
veroorzaakt door menselijke tekorten,
die tijdloos zijn. De bijna stervende
Chris en de nog eenmaal in grootste
stijl opererende grootvader geven de
Lansing-trilogie een bijzondere di
mensie, als wordt afgerekend met de
play-boy-achtige piloot, die Hartley's
leven bijna verwoest. Het zijn zeker
ook de lokale situatie en de indrin
gende persoonsbeschrijving, alsmede
de sterke dialogen, die het alleszins
waard hebben gemaakt dit boek voor
het Nederlandse taalgebied toeganke
lijk te maken.
Rfs
