Westduitse kerk tegen
anti-racisme-programma
Hl
i
Bij het overlijden van Jacq. de Smit
In memoriam Asje
Kruyt, zendingsarts
Vandaag
l
Dag vader en moeder, dag
kerk, we zullen wel zien
flisMil
'Geef niet langer geld, maar goederen'
Trouw
Kwartet
Uw geld
groeit op de
rug van E&L
Weduwnaars willen onder AWW vallen
Film over projecten
'Kom over de brug'
Rijwielvierdaagse
trekt 1100 deelnemers
Nieuwe boeken
TROUW/KWAIRTET WOENSDAG 17 JULI 1974
KERK/BINNENLAND
STUTTGART De raad van de evangelische kerk van West-Duitsland heeft
ernstige bezwaren geopperd tegen verlenging van het mandaat van het anti-
racisme-programma van de wereldraad van kerken. De staf van de wereld
raad van kerken heeft om verlenen van dit mandaat verzocht.
In een zeven pagina's lange verkla
ring zegt de raad van de evangelische
kerk van West-Duitsland dat de West
duitse protestanten niet kunnen mee
gaan met dit anti-racisme-programma,
wanneer het zijn structuur en doel
stelling niet verandert. De raad ver
wijt de staf van de wereldraad, dat
men daar niet geluisterd heeft naar
eerdere bezwaren, welke tegen het
anti-racisme-programma zijn inge
bracht
Het anti-racisme-programma van de
wereldraad van kerken financiert uit
een speciaal fonds vooral Afrikaanse
bevrijdingsbewegingen, met name hu
manitaire activiteiten van die bevrij-
dingslbeiwegingen, zoals medische ver
zorging, onderwijs enz.
Racisme
De raad van de evangelische kerk van
West-Duitsland constateert, dat het
racisme geen probleem op zichzelf is,
maar geplaatst moet worden in de
'grotere context van de individuele en
maatschappelijke grondrechten van de
mens'.
Het blanke racisme, is - aldus de
Westduitse verklaring wel een bij
zonder ernstige zaak en de christelij
ke kehken dragen op dit terrein een
grote verantwoordelijkheid, maar er
bestaat ook een ander racisme. 'De
wereldraad van kerken moet zich vrij
houden van de verdenking met zijn
programma een eenzijdig strijdpro-
gramma te ontwikkelen', aldus de ver
klaring van de raad der evangelische
kerk, welke de wereldraad van kerken
juist een 'eenzijdige beoordeling van
de wereldpolitieke situatie' verwijt.
Volgens de raad van de evangelische
kerk van West-Duitsland staat de in
gewikkelde situatie der wereldpolitiek
niet toe 'de machtsgroepen in het
Westen verantwoordelijk te stellen
voor bepaalde gevaren in de samenle
ving der volkeren'.
Over het speciale fonds van het anti-
racisme-programma van de wereldraad
van kerken zegt de raad van de
evangelische kerk onder meer: 'Wij
kunnen niet akkoord gaan met een
speciaal fonds, wanneer dit niet in
zijn structuur en doelstelling veran
derd wordt. Het vertrouwen in het
juiste gebruik van de voor bepaalde
doeleinden gegeven middelen door de
bevrijdingsorganisaties staat - of men
het nu wil of niet - gelijk aan een
identificering met de politieke bewe
gingen'. De raad stelt het fonds van
het anti-racisme-programma voor om
niet langer geld te geven, maar goe
deren.
De raad van de evangelische kerk in
West-Duitsland zegt zich ervan bewust
te zijn, dat zijn opvatting niet door
alle leden-kerken van de wereldraad
gedeeld wordt Met zijn weigering het
speciale fonds te steunen wil de raad
ook geen oordeel - hetzij positief
hetzij negatief - uitspreken over de
rechtvaardigheid of noodzaak van een
gewapende strijd tegen onderdruk
king.
UIT
VAN LEZERS
Aardgas en defensie
Aangezien Iedere Nederlander het
recht heeft mee te profiteren van de
opbrengsten van eigen boden en de
plicht heeft zijn land te verdedigen,
verdient het volgende voorstel mis
schien enige aandacht: laat de op
brengsten van ons aardgas ten goede
komen aan het defensie-budget. Even
tueel zou de gasprijs in Nederland
verhoogd kunnen worden, waardoor
een min of meer evenredige bijdrage
aan defensie door iedereen wordt ge
leverd.
Poeldijk J. C. Kohier.
P S. Dit schrijven ook verstuurd aan
alle leden van de Tweede Kamer der
Sta ten-Generaal.
Koopvaardij
Tijdens de tweede wereldoorlog Is de
bemanning van de Nederlandse koop
vaardijvloot door de regering in bal
lingschap een vaarpiicht opgelegd.
Dat betekent dat veel zeelieden hun
in vredestijds gekozen beroep onder
zeer gevaarlijke omstandigheden heb
ben uitgeoefend. Hoe gevaarlijk dat is
geweest cn hoe moedig velen zich
hebben gedragen, kan men bijvoor
beeld lezen in het boek 'Varen in
oorlogstijd' door S. J. Graaf van Lim
burg, Stirum.
Na de oorlog is de Koopvaardijmensen
verteld, dat degenen die in de oorlog
hun vaarpiicht naar behoren hadden
vervuld vanaf hun 60ste levensjaar
een pensioen zouden ontvangen van
150,- per jaar. Nu zoveel jongeren
kennelijk met zoveel gemak spreken
over de rechten, die zij menen te
hebben, wil ik nog eens wijzen op
deze toezegging. Ik ga er maar vanuit
dat de hoogte van het pensioenbedrag
is vastgesteld in de periode van we
deropbouw. Maar dat neemt niet weg
dat veel ouderen in een hard en sober
leven de basis hebben gelegd voor de
welvaart van nu. Daarom meen ik dat
het gerechtvaardigd zou zijn om als
nog een aan de inflatie angepast be
drag aan de zeelieden van toen uit te
keren.
Bellen
M. Boogaard
Student moet vechten
Enkele opmerkingen naar aanleding
van het stuk 'Student moet vechten
om uit inrichting te blijven' uit
Tr/Kw van 13-7: Ik heb zeer grote
waardering voor dokter Bakker, reva
lidatiearts van de Hoogstraat, omdat
hij zo openhartig durft te reageren op
wethouder A. J. Branssen van
Utrecht Ik vraag me wel af of die
wethouder zelf al eens in een inrich
ting is geweest Je praat makkelijk,
als je zelf niets mankeert. Van heel
dichtbij weet ik, dat deze inrichtingen
goed zijn cn dat het een zegen is dat
ze er zijn, voor mensen die niets
meer kunnen. Maar als je je zelf nog
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christe iike Pers
Directie.
Ing O Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor NZ Voor
burgwal 280, Postbus
859, A'dam. Telefoon
020-22 03 83. Postgiro:
26 92 74. Bank: Ned
Midd. Bank (rek nr.
69 73 60 768). Gem giro
X 500.
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatle wordt de naam van
de schrijver vermeld.
op de been kunt houden en in eigen
huis kunt zijn, gaat dat toch maar
boven alles.
Veen endaal
J. G. v. d. Lustgraaf-Valkenburg
Pachman
Toen Rusland weigerde om tegen Chi
li te voetballen, werd Rusland een
voudig uitgesloten van het Wereld
kampioenschap voetbal Men redeneer
de: Het gaat om sport, niet om poli
tiek. De organisatoren van het schaak
toernooi in Solingeii denken daar
blijkbaar anders over. Die gaan door
de knieën voor de communisten! Om
dat Spassky en Uhlman verklaarden,
dat zij van hun schaakbonden bevel
kregen niet mee te doen als Pachman
deelnam, hebben de organisatoren
Pachman verzocht weg te blijven. Hoe
vreselijk klein! Laat Pachman mee
doen. Dan blijven de communisten
weg. Wat dan nog.
Den Haag
H. L. van Reine
Jesus-people (slot)
Als antwoord op het ingezonden stuk
in Tr/Kw dd 13 juli, waarbij de
opponent dhr. K. Upmeijer zijn be
zwaren uitte tegen de visie van prof.
Graafland ta.v. Jesus-people, zou ik
gaarne willen opmerken dat in de
betiteling 'onrijp' niets discrimine-
rends verscholen ligt. Wat onrijp is,
kin rijp worden. Wel vind ik de
aantijging die gericht is tegen prof.
G. en over diens hoofd heen 'de Kerk*
minder getuigen van de Geest, die
een aanhanger van de Jesus-people
toch zou moeten bezitten. Het schrij
ven van br. A. Wifczel doet mij sympa-
tieker aan. Zeker mogen we weieens
meer oog en oor hebben voor de
eschatologie.
De Bilt
ADVERTENTIE
E L zet haar schouders graag
i onder uw geld. Zl) wordt daarbQ
i gesteund door 2 pHaren:
het open beleggingsbeleid In d«
polls en de professionele
i verzekeringadviseur. Ole de
unieke levensverzekering-
projekten van E&L kent
Plus alle, ook riskale, mogeEJkheden
voor uw specifieke probleem.
Houd ruggespraak met hem.
De goede verzekering adviseur
kent E&L.
Ala de beate.
E&LEqu""
Ds. H. A. C. Hildering, emeritus hervormd zendingspredikant,
schrijft ons:
Op een gevaarlijk kruispunt, vlak
bij Dalfsen, werd haar auto in de
flank gegrepen door een razend
snelle wagen, waarna dr. Asje
Kruyt al spoedig overleed in een
ziekenhuis op vrijdagochtend 12
juli. De droeve mare verspreidde
zich snel, maar de crematie te
Meppel vond op haar wens in
kleine kring plaats. Een plotseling
einde op 64-jarige leeftijd na een
uitermate vruchtbaar en zegenrijk
leven.
Zij was een dochter van het beken
de zendingsgeslacht Kruyt. Haar
grootvader was een van de pio
niers van Modjowarno ds. Johan
nes Kruyt. Haar vader was ds.
Arie Kruyt eveneens te Modjowar
no, haar oom was dr. Albert C.
Kruyt, pionier samen met dr. Adri-
ani te Poso, opgevolgd door diens
zoon ds. Jan Kruyt, haar moeder
was de allereerste vrouwelijke zen
dingsarts, dr. Pijsel te Modjowar
no.
In 1936 kwam Asje Kruyt aan op
Java samen met twee zusters, Miep
de vroedvrouw, die in 1953 bij
Soerabaja ook door een auto onge
val om het leven kwam en Fiep de
apotheker, die in Batavia ook nog
haar artsdiploma haalde en die
Asje in 1957 opvolgde als directri
ce van Mard Santoso te Soerabaja.
Kraamkliniek
Deze kraamkliniek, in 1931 begon
nen onder leiding van zuster Gré
Schuurman in de kampong, groei
de al snel en van 1936 tot 1957 was
dokter Asje de directrice die het
werk zag uitgroeien tot een zieken
huis waar maandelijks vierhonderd
baby's werden geboren. Wij heb
ben het meegemaakt, dat de span
ningen door overwerk zo groot
werden dat wij vreesden voor de
gezondheid en het leven van de
zusters Kruyt, die geregeld zestien
uur per etmaal in actie waren.
In december 1951 waagden wij het
in uiterste nood een telegram te
zenden naar de jonge arts Ada
Coster in Groningen: 'kunt U bin
nen een maand in Soerabaja zijn?'
en het antwoord kwam: 'accoord'.
In januari '52 arriveerde dokter
Ada, wat een opluchting. Geduren
de 32 jaar was er een lots- en
levensverbondenheid met mevr. Di-
ni Nijhout in Mardi Santoso, daar
na in Nederland nog jaren in
Zandhove bij Zwolle, waar oude en
chronisch zieke gerepatrieerde In-
disdhe Nederlanders waren samen
gebracht. Ten slotte diende Asje
nog enige tijd in het gemeentezie
kenhuis te Arnhem tot zij niet
meer kon en werd afgekeurd.
Moeder As werd zij genoemd, want
vele pleegkinderen had zij. Ook
een paar die geheel en al door
haar werden opgevoed, als doch
ters die in "Nederland huwden en
haar ook de vreugde van kleinkin
deren gaven. Het was een zegen,
dat dokter Fiep als afgevaardigde
van Indonesië juist voor een verga
dering van de wereldgezondheids
organisatie in Zwitserland was en
vrijdagavond al ter plaatse kon
zijn in Dalfsen. Het troostwoord
bij de uitvaart was uit Exodus 15:
'Ik de Heer, ben uw heelmeester
gesproken in Mara, plaats der bit
terheid. Zijn liefde maakt het bit
tere zoet'.
Moeders
Hoe roerend dat minister Vredeling
zo begaan is met de moeders van
jongens die eventueel in het verzet
zouden gaan. Op dit punt hoeft hij
het echt niet te zijn: De meeste
moeders zouden er trots op zijn. Nee,
er zijn wel andere zaken tegenwoor
dig, waardoor wij moeders het be
nauwd hebben, maar dan zijn onze
leiders geheel niet met ons begaan. Ik
doel op al die riolen van ontucht,
zoals sexboetieken, waar alleen ont
aarde sex wordt getoond. O, o, was
minister Van Agt maar net zo be
zorgd voor de moeders als minister
Vredeling. En zei ook hij op zijn
terrein maar eens: Leidt de jeugd
niet in verzoeking, zoals minister Vre
deling niet de Russen in verzoeking
wil brengen. Keuringsdienst voor het
voedsel wil iedereen. Is vergiftiging
van het lichaam erger dan vergifti
ging van de geest?
Delft
P. ten Cate-Kroon
DEN HAAG Wewuwnaars met kin
deren moeten onder de AWW (de Al
gemene Weduwen- en Wezenwet) val
len. Dit heeft de Crisisgroep Weduw
naars uiteengezet in een brief aan de
Sociaal-Economische Raad. Deze zal
deregering advies uitbrengen over de
(stijgende) kosten van onze sociale
verzekeringen. Het opnemen van deze
weduwnaars in de AWW betekent een
premieverhoging van 0,1 tot 0,16 pro
cent. De Nederlandse Gezinsraad heeft
zich voor zo'n wijziging uitgesproken.
Het geld voor de nieuwe voorziening
is volgens de Crisisgroep Weduwnaars
op eenvoudige wijze te vinden. 'Ver-
keesweduwen' zouden geen uitkeringen
moeten krijgen via de weduwen- en
Wezenwet. Pensioenen door verkeers
ongelukken kunnen volgens de crisis
groep gedragen worden door het ge
motoriseerde verkeer. Het gaat hier
bij om 'kosten van de weg'. De crisis
groep zegt dat 15 procent van de we
duwen 'verkeersweduwe' is. In 1973
ontvingen zij aan pensioenen via de
AWW circa 80 miljoen. Als de in de
AWW een verhaalsrecht komt dan
kunnen weduwnaars met kinderen
'voor niets' in de AWW worden opge
nomen, aldus de crisisgroep in de
brief aan de Sociaal-Economische
Raad.
Interieur van de 1884 daterende Dominicuskerk in Amsterdam: een van de op
merkelijkste door Cuypers voor deze stad gebouwde neo-gothische kerken die
gelukkig nog overeind staat en gebruikt wordt. Er bevindt zich een goed
geconserveerd Adema-orgel in, waarop elke woensdagavond (tot eind septem
ber) een concert gegeven wordt.
door Noud van Iperen
Het Oude Verhaal gebeurt opnieuw, in al zijn details. Je kunt het zo
op onze eigen tijd leggen, als een schabloon en verder hoef je het
alleen maar na te trekken. Ieder van ons is weg, losgewoeld, weg-
gezeild: dag bloemen, dag vader en moeder, dag kerk, we zullen wel
zien Precies dót: weggaan, uittocht, ballingschap precies dat
staat in de heilige schriften vanaf het begin model voor wat daar
geloven heet. Geloven is niet Egypte, maar de Woestijn.
Dit is een, maar niet zomaar een
fragment uit de preek 'Trek weg uit
je land' van Jan Nieuwenhuis, een
van de pastores van de Dominicus
kerk aan de Spuistraat in Amsterdam,
uit het onlangs verschenen boek 'Als
je zoon je vraagt; momenten uit een
gemeente'.
Dit fragment is met opzet genomen,
omdat het zo sterk de 'geloofsbewe-
ging' van die (rooms) katholieke ge
meente uitdrukt en omdat daarin op
een eenvoudige wijze wordt terugge
grepen op het jodendom als de wortel
van het christendom.
Over die geloofsbeweging staat in het
voorwoord dat antwoorden nooit voor
eens en voorgoed zijn, geen stellingen
of vooronderstellingen en geen objec
tief bewezen waarheden, maar dat het
ervaringen, belijdenissen van jezelf
zijn, van een groep, bekentenis soms
van eigen onmacht, van niet weten.
Dat teruggrijpen op het jodendom,
dat nadrukkelijk door heel de predi
king loopt, wordt overigens het
sterkst benadrukt door Jan van Kils-
donk (evenals Huub Oosterhuis gast-
prediker in de Dominicuskerk) die in
zijn preek over de maagdelijkheid van
Maria opmerkt misschien zouden
de griekse of latijnse bisschoppen, die
joodse geloofsbeelden enigszins
naar hun modellen verkleind of ver
fomfaaid aan ons overreikten, zich
wel gedwongen hebben gevoeld nau
wer aansluiting te zoeken bij de moe
der en de moedertaal van ons geloof:
Israël.
De titel van het boek is ontleend aan
een toespraak van Huub Oosterhuis,
die daarin uiteenzet wat hij 'straks'
zijn (eerste) kind Tjeerd-Pieter David
zal antwoorden op vragen over het
hoe en waarom van het leven. 'Wij
zouden hem willen meenemen en on
derrichten in de weg die wij zelf
DEN HAAG De interkerkelijke
actie 'Kom over de brug" heeft een
film gemaakt, die een beeld geeft van
hetgeen gedaan is met de 50 miljoen
gulden, welke de Nederlandse protes
tanten en katholieken in 1972 hebben
bijeengebracht voor ontwikkelings
werk in de wereld. De film, getiteld
'Overal waar mensen wonen' toont
beelden over ontwikkelingsprojecten
in Brazilië, Chdli, Pakistan, de Filippij
nen, Oeganda, Kenia en vele andere
landen.
Gemeenten of groepen, die belangstel
ling hebben voor deze film kunnen
contact opnemen met 'Kom over de
brug', postbus 7600 te OegStgeest De
film wordt alleen uitgeleend met ge
spreksleider. In rekening worden al
leen gebracht de verzendkosten van
de film en de reiskosten van de
gespreksleider.
proberen te gaan. Ontelbaar velen
zijn ons voorgegaan op die weg: één
mens in het bijzonder, een jood,
Jesus uit Nazaret, is voor ons beteke
nisvol en inspirerend en gezagheb
bend, als reisgenoot op die weg. De
enige, die de naam van. 'voorganger*
waardig is; de eni^ge betrouwbare gids
op die weg-naar-iemand-toe, iemand:
geprezen en onuitgesproken zij zijn
naam. Dat verhaal over hem zal het
verhaal zijn van een andere wereld
dan deze gevestigde, strijdvaardige en
oorlogszuchtige wereldorde; deze bier
kaai vaq, geld, macht en het recht
van de sterkste. Een eeuwenoud, nog
niet vervuld visioen van een vrede-
wereld, dót is het verhaal over hem'.
Het gastoptreden van Jan van Kils-
donk en Huub Oosterhuis (en ande
ren). naast het vaste team van pasto
res Henk Hillenaar, Bernard Huijbers,
Jan Nieuwenhuis en Wip Tepe van de
Dominicuskerk geeft aan, dat de Do
minicuskerk in verkondiging, liturgie
en verschijningsvorm veel overeen
komst heeft met de Studenten Ekkle-
sia. De Dominicuskerk is echter een
citykcrk (die overigens, zo blijkt uit
het gastenboek, vele kerkgangers
trekt uit de rest van het land en uit
het buitenland).
Het boek bevat een keuze uit de
diensten met lezingen, verhalen, pre
ken, citaten en een enkel gebed. Ze
zijn gepubliceerd in het vermoeden,
dat ook mensen buiten deze gemeente
zouden wiillen horen of navoelen, zoals
de omslag zegt, wat daar gezegd is.
Niet omdat dit zo voortreffelijk zou
zijn, maar omdat geloven altijd vraagt
om herkend te kunnen worden. Geen
mens kan geloven of volhouden te
geloven, als er niet iemand is bij wie
hij gehoor kan vinden.
Daarom is dit boek, voor mensen die
deze open wijze van verkondiging
kunnen waarderen, het lezen waard.
Als je zoon je vraagt; momenten
uit een "gemeente. Uitgeverij Ambo-
boeken Bilthoven. Prijs 17.50.
HEDEN
Cyprus is de naam van een bloem, <i
zg. hennabloem en komt als zodani|
voor in het boek Hooglied:
geliefde is mij een tros van hei
bloemen'. Cyprus komt verder
veel voor in de bijbel. Een paar ke|
in Handelingen. Wel belangrijk is d
Barnabas er vandaan komt En
klopt, want Barnabas is een hem
bloem onder de discipelen van Jei
Denk maar aan wat hij afstaat in c
eerste gemeente en hoe hij Paulus
de arm neemt als die, na zijn beL
ring, eenzaam in Jeruzalem rondloop
Cyprus heeft een goede naam in f
bijbel. Die naam is vandaag in
ding. Het is nog niet duidelijk wal
het op uit zal lopen, maar wel
duidelijk dat daar opnieuw kracht^
bezig zijn die, op macht belust,
niet storen aan bloemen en zelfs i_
aan het geluk van mensen. Het liji
erop dat Cyprus op de goede weg wa|
ondanks het dubieuze verleden
hen die nu regeerden. Er was
leefbaar klimaat gekomen. Maar
ineens komt daar die aanval van
Grieken. Opnieuw krijgen zij die
jaar en dag waarschuwen tegen naz
tische, militaire regiems, gelijk. Da
kan alleen maar narigheid van
men. Er bestaat een kans dat nu me
ogen open gaan voor de machtsw
lust van dit soort regeringen en
meer mensen even hun starre
eenzijdige anti-communisme kunn
vergeten omdat ze zien welke ka
het opgaat als men mikt op le
machten die tegenover het commun
me werkelijk niets te stellen hebtx
Moge het Cypriotische volk niet
hun handen terecht komen, want d
zullen de hennabloemen tevergee
bloeien en dan zal de geest t
Barnabas geen kans meer krijgen.
NED HERV KERK
Aangenomen naar Westerhaar:
Driebergen te Sellingen, die bedank
voor Hollandscheveld; naar 's-Grave
hage: dr. J. Verburg te Wageninge
aaar streekgem. 'Maas en Waal' (wij
gem. Wamel-Dreumel-Leeuwen
(toez.); H. R. Elzenga te Roosendaal
Overleden h. w. bloemhof (83), -
pred. te Heiloo. Was predikant
Kedichem, Harkstede, Warfhuize#,
voorg. ver. vrijz. herv. te Hillegei
berg, pred. te Heiloo en voorg. ne r
prot bond te Weesp.
GEREF KERKEN
Beroepen te Hoek (Zld.): D. Verwei
kand. te Driebergen.
Aangenomen naar Eindhoven, V0&,
arbeid onder jong volwassenen e
studerenden aan de technische hog
school: E. Th. Thijs te Kampen.
Bedankt voor Dee Why (Australië
drs. M. van Krimpen, te Dordrecht.
GEREF KERKEN (VRIJG)
Beroepen te Aduard: M. J. C. Blo s
kand. te Leiden.
Aangenomen naar Almkerk-Breda:
v. d. Leest, kand. te Utrecht.
CHR GEREF KERKEN
Beroepen te Ridderkerk: G. C. dl
Hertog, kand. te Apeldoorn.
'W
ALMELO Voor de 25ekeer is
gistermorgen in Almelo de Twentse
rijwielvierdaagse begonnen. Het aan
tal inschrijvingen overtrof de ver
wachtingen, namelijk 1095 deelne
mers. Andere jaren schommelde het
gewoonlijk om de duizend.
De fietsers, die voor een belangrijk
gedeelte van buiten Twente komen,
lieten zich door het regenweer niet
afschrikken. De meesten waren erop
gekleed.
door drs. K. A. Schippers
Niemand heeft echt afscheid van hem
kunnen nemen. Niemand heeft hem
dus ook nog kunnen bedanken voor
wat hij betekend heeft voor een zaak
die hem geweldig na aan het hart lag:
het gereformeerde jeugdwerk. Dat
maakt je wel even stil en je gaat
nadenken. Het is beter dat we elkaar
tijdens het leven iets van waardering
laten merken, dan dat wij een in
memoriam schrijven.
Toen Jacques de Smit directeur werd
van het LCGJ kon hij niet vermoeden
dat het gereformeerde jeugdwerk aan
de vooravond van ingrijpende veran
deringen stond. Dat kwam niet omdat
hij een onbekende was in gerefor
meerd jeugdland, integendeel, van
Jongsaf had dit hem geboeid als een
mogelijkheid om zich te vormen in
dienst van de Heer Jezus Christus.
Niemand kon tien Jaar geleden nog
voorzien dat de bloeitijd van het
Jeugdwerk bijna voorbij was en dat
de leiding voor de bijna onmogelijke
opgave stond nieuwe wegen te vinden.
De Smit heeft als directeur meer dan
wie ook de spanning van deze opgave
ervaren. En is in de jaren dat hij deze
functie bekleedde zoveel gebeurd dat
het nauwelijks mogelijk is in het kort
daarvan een goede indruk te geven.
Voor het eerst deden beroepskrachten
hun intrede in het gereformeerde
jeugdwerk. De Smit stond voor de
moeilijke taak leiding te geven aan
een aantal mensen die samen een
team moesten vormen in een tot nu.
toe onbekende situatie. Er was geen
traditie en er was geen ervaring,
maar er moest wel leiding zijn. Ik
heb in die tijd zijn werkkracht en
zijn doorzettingsvermogen bewonderd.
Hij zag er niet tegenop om bij al z'n
taken ook nog eens de motor te zijn
bij het tot stand komen van de nieu
we accommodatie voor het jeugdwerk:
de Drieburg in Driebergen. En dat
waren dan nog allemaal vrij gemakke
lijke zaken vergeleken bij het geeste
lijke spanningsveld waarin hij stond.
Zijn diepste beweegreden voor zijn
werk daar ben ik van overtuigd
was zijn liefde voor de jeugd, de
kerk en zijn Heer.
Hij was als het er op aan komt een
eenvoudig mens, hartelijk en blijmoe
dig, een charmant type gereformeer
de, in zijn hart iemand van de oude
stijl. Ik heb me wel eens afgevraagd
hoe hij het allemaal verwerken kon.
Want het ging hoe langer hoe meer
spannen in en rondom het gerefor
meerde jeugdwerk. Toen in dat jeugd
werk de konsekwenties van de verbin
ding van Woord en daad steeds duide
lijker hun invloed deden gelden en er
soms een concrete maatschappelijke
en politieke keus moest woren ge
daan, ging ee«i deel van het vertrou
wen van de achterban verloren. Dat
heeft hem erg veel pijn gedaan, want
hij wist van binnen uit dat dit wan
trouwen ten onrechte was. En dat er
wel fouten werden gemaakt, maar dat
men wilde voortbouwen op de gere
formeerde traditie: de betekenis van
het christelijk geloof voor de samenle
ving.
Hijzelf als vertegenwoordiger van de
oudere generatie kon niet eens anders.
In dit alles stond ook de relatie tot
Op 62-jarige leeftijd is plotseling over
leden de heer Jacq. Smit, sinds 1965
directeur van het landelijk centrum
voor gereformeerd Jeugdwerk (LCGJ).
Daarvóór was hij al jarenlang actief
in het jeugdwerk, o.m. als penning
meester van de bond van gereformeer
de jeugdverenigingen, als bestuurslid
van De Witte Hei en van het christe
lijk sportfonds. In bijgaand artikel te
kent drs. K. A. Schippers, die aan de
theologische hogeschool te Kampen
praktische theologie doceert en voor
dien directeur was van de (voormali
ge) Nederlandse gereformeerde Jeugd
raad, dé betekenis van de persoon en
het werk van de heer De Smit. Op de
foto: Jacq. de Smit.
de kerk op het spel. De kerk, die hij
lief had en waarvoor hij zich inzette.
Het laatst heb ik hem ontmoet op de
bezinningsconferentie in maart jJ. Ik
hoor het hem nog zeggen: hoe kunnen
we een vijfjarenplan maken waarin
het evangelie centraal staat, l\et evan
gelie in zijn betekenis voor de samen
leving? Dat was hij, met al zijn
tekortkomingen, ten voeten uit. Zijn
vrouw en kinderen mogen weten dat
hij veel betekend heeft voor anderen,
zakelijk en persoonlijk en dat wij
hem niet gauw zullen vergeten.
In naam der wet' door Dorothy Ubp4c
nak. Uitgave van A. W. Bruna Zn.
Amsterdam/Antwerpen. Prijs 22.50
412 blz. g
Politieman zijn in een stad als Nei En
York is, mogen we wel zeggen, be ze
paald iets heel andere dan bijvoorijeel Du
het agent zijn als 'Amsterdammer me Toi
de Amsterdammers'. Het zogenaamde!Ma
dalven (aannemen van geld of pre hel
sentjes) is daar heel gewoon en ui ter hui
aard corruptieverwekkend. De keihar naa
de samenleving in de Amerikaanse Bui
wereldstad vereist een forse aanpas'ta:
van lieden die 'in de smeltkroes dei me
volkeren' zijn terechtgekomen. De Ier jon
se vader, zoon en kleinzoon O 'Malle; ven
laag en hoog in rang, konden er vaijes
meepraten. Het gezag wordt niet al kor
leen met de handen gehandhaafd, EiLee
jezelf handhaven tussen de collega's i hei
ook een grote kunst apart Hun poli gro
tieleven en dat van hun familie! der
wordt beschreven van 1938 af tot na ziet
de Vietnamoorlog Schokkende zakeulgev
worden met grote vanzelfsprekend Via
heid weergegeven en gezinsleven als Lee
mede liefdeleven gaan voor de hooi Ari
den van de familie beslist niet altijl gra
samen. Enige verhelderende zinnei juli
ovèr de politierangen, voor in he! dan
harde, zelfs rauwe maar eerlijke boek daa
moet men voor een goed begrip nie pi0;
ongelezen laten. de
G.Lis
Van hongerleider tot verzetsleidei
door H. J. Loreis. De (in Brazili jje
spelende) roman 'is een aangrijpen! qJ
boek. Ee ndocument van menselijk!;
ellende, dat laat zien hoe een volk0 ;0
men ongeletterde mens die, zoals mei p_
wel eens zegt 'van voren niet wee b
dat hij van achteren leeft', tot be
wustzijn kan komen van eigen ei
andermans misère en daardoor eei
politieke keuze doet, die wellicht <1%^
onze niet zou zijn, maar menselijk
alleszins begrijpelijk is', schrijft prol
dr. J. J. Hanrath in zijn voorwoord! 1
Uitg. Wereldbibliotheek, Amsterdam V|
164 blz - 16.90. Voor leden van de II
Wereldbibliotheek Vereniging: 12,90
AO-boekje no 1522. Bedrijfssplonage
door J. F. van Twisk. Uitg. Stichtim
IVIO. Lelystad. 20 blz - 1.25. n
Creatlviteitstralning (bent u crea ID
tief?) door W. Kiret en U. Diek..
meyer. In dit boek 68 probleemreek.,
sen voor een dagelijks 40-minuten lc*1.
programma en 6 creativiteitsspelletjes l"d(
Uitg. Luitingh, Laren. 128 blz. 16,90 n
Talenten-TEST (waar liggen uw capa i
citeiten en hoe zit het met uw ta
lent), door P. Lauster. Uitg. Luitingh W{
Laren 128 blz - 16.90. )ie
Raadsels in Randerveen, door H.^
Freezer. 2e druk. Uitg. Arbeiderspers.
Amsterdam. Prijs ƒ14,90. j™ 1
