v
ïriekse en Turkse
egers zijn paraat
zuidplein
jpnPiB*
Egypte bezorgd over vrijage
van Libië met Sowjet-Unie
Het akkoord van
en Israël
Soares hoopvol over
'staakt-het-vuren'
Protestanten niet in
Noordierse regering
Moeilijkheden bij
kabinetsformatie
in Luxemburg
Giscard: Frankrijk
en YS samen 'op
voet van gelijkheid'
Bevrijdingsfront doodt
Nederlandse verpleegster
Paisley: 'de constitutie is een dooie eend'
Ook laatste forum
in Vietnamees
conflict verdwijnt
Satelliet brengt
onderwijs-tv naar
Alaska en India
Waarschuwing
commissie
voor Nixon
Groep van Tien
komt bijeen
'/KWAKTET DO\DERDAG 30 MET 1974
BUITENLAND T7/K9
merika maant tot rust in Egeïsche see
BENE, ANKARA (Reuter, DPA, UPI, AP) Dè Verenigde Staten hebben er bij Griekenland en
prkije op aangedrongen zich rustig te houden in hun conflict over de rechten op de olie-exploitatie
Je Egeïsche zee, zo werd uit diplomatieke bronnen in Athene vernomen.
ADVERTENTIE
I iin NAVOkringen te Brussel
jt de groeiende spanning tussen
>elde landen die beide lid zijn van
NAVO imet bezorgdheid gadegesla-
Op de NAVO-hoofdkwartieren
d er geen formele vergadering
ijd aan het conflict, maar volgens
rnemers in Brussel is er door
ID-functionarissen informeel over
t kwestie gepraat.
a raatheid
tfddels hebben zowel Griekenland
rurkije hun strijdkrachten in ver-
jde staat van paraatheid gebracht,
ikenland was woensdag al tot die
I overgegaan nadat Turkije had
wJgedeeld dat het oitdenzoeksschip
[zijn marine, de 'Candarli', geës-
[eerd door mijnenvegers en onder»
met het opsporen van olie in
"Egeïsche Zee zou beginnen in een
j van de zee dat door Griekenland
dt opgeëist. De Grieken maakten
diet noorden bij Saloniki lucht-
pteskaders, waaronder Phantom
ihtsvliegtuigen, in gereedheid en
ld en verkenningsvluchten ilit bo-
|het betwiste gebied,
ije bracht gisteren een gedeelte
zijn marine en luchtmacht in
t van alarm. Verder werd volgens
fcse militaire bronnen een groot
gebied langs de Grieks-Turkse grens
in Thracië tot verboden militaire zone
verklaard. Alle militairen langs do
Egeïsche Zee zouden 'oorogsstellin-
gen' ingenomen hebben. Een zegsman
van de marine in Izmir zei dat 53
Turkse oorlogsschepen langs de west
kust patrouilleren en een woordvoer
der van het ministerie van defensie
in Ankara heeft verklaard dat sinds
woensdagavond alle militaire verloven
zijn ingetrokken.
Zowel in Athene en Ankara werd
tegengesproken dat de Turkse marine
een Grieks schip tot zinken zou heb
ben gebracht.
Volgens Turkse marinewoordvoerders
en welingelichte kringen in Athene
hebben Amerikaanse, Griekse en
Turkse militaire commandanten
woensdagavond een spoedvergadering
gehouden op de NAVO-basis te Izmir,
om de crisis tussen de twee NATO-
partners te bespreken. Nadere bijzon
derheden werden daarover niet he
kend gemaakt.
Vorige week kwamen de twee landen
overeen dat zij op 19 en 20 juni in
Ottawa op hoog niveau gaan praten
over het Egeïsche continentale plat
Griekenland die de Geneefse conven
tie van 1958 inzake het continentale
plat heeft ondertekend, maakt aan
spraken op het plat rondom bijna alle
_CAïRO, DAMASCUS (AP, Reuter, UPT) De VS hebben in
uviCaïro de inhoud gepubliceerd van het Syrisch-Israëlische ak-
'koord over de scheiding van hun troepen in het Golangebied.
Ook Syrië heeft gisteren de details van het akkoord bekend
gemaakt.
-fc
Iet akkoord bevat acht hoofdpun-
m en zes punten die de troepen-
iheiding zelf nader regelt. Aan
iet akkoord is een kaart toege-
jgjVoegd, waarop de gebieden van de
„-troepenscheiding staan 'aangeduid,
iet akkoord bepaalt dijt:
vandaag in Genève een Syrisch-
israëlisch troepenscheidingsak-
toord wordt ondertekend dat geen
rcdesakkoord' zal zijn maar een
ap naar een 'rechtvaardige en
luurzame vrede op basis van de
Resolutie van de Veiligheidsraad
'an 22 oktober 1973';
zodra morgen het akkoord is
Éetekend wordt een Syris'ch-Israë-
lisch staakt-het-vuren van kracht,
pat zowel te land, ter zee als in de
"ucht geldt;
i) binnen 24 uur na tekening van
iet akkoord begint een werkgroep
Israëlische en Syrische officie-
en een gedetailleerd plan uit te
'erken voor de concrete scheiding
van troepen. Dit plan moet binnen
rijf dagen klaar zijn; de troepen
scheiding moet daarop binnen 20
lagen voltooid zijn;
4) er komt een bufferzone tussen
de Israëlische en Syrische troepen
jvan 1,6 tot 6,4 km breed, die vanaf
de berg Hermon van noord naar
zuid over de Golan-vlakte loopt De
stad Koeneitra ligt in de bufferzo-
Koeneitra zal weer onder
5yrisch burgerlijk bestuur worden
geplaatst. De bufferzone, die gede-
nilitariseerd wordt, zal met inbe
grip van Koeneitra. worden be-
nand met een VN-waamemers-
torps (UNDOF) van ongeveer T250
man, dat toezicht zal houden op de
gebieden waar de troepen zijn ge-
icheiden, en in het algemeen zal
toezien op naleving van het troe
penscheidingsakkoord.
5) er is een bestandslijn, die op de
bij het akkoord behorende kaarten
is aangegeven. Achter deze be
standslijn is een gebied van 25 km
breed zowel aan Syrische als aan
Israëlische zijde verdeeld in drie
stroken (zones). In de eerste zone,
van tien km, worden de troepen
uitgedund tot 6000 militairen,
maximaal 75 tanks en 36 stukken
Dit kaartje geeft een idee van de
bufferzone volgens de overeen
komst die vanmorgen wordt onder
tekend. Het schuin gearceerde ge
bied is wat Israël veroverde in de
Zesdaagse oorlog in 1967 en het
horizontaal gearceerde is wat het
erbij bezette in de oktober-oorlog
vorig Jaar. Het feit, dat Koeneitra
weer onder Syrisch bestuur komt,
heeft de tekenaar ertoe verleid de
bufferzone erlangs te tekenen,
maar dit is onjuist. Koeneitra ligt
nl. in de bufferzone en krijgt ook
VN-waarnemers. Vlak ten westen
van Koeneitra blijven de drl estra-
tegisch belangrijke heuvels en de
Israëlische nederzettingen Elrom,
Merom Golan en Ein Zlwan in
Israëlische handen. De laatstge
noemde nederzetting is volgens
Syrische berichten gisteren nog
zwaar beschadigd door artillerie
vuur.
licht geschut. In de tweede zone,
eveneens 10 km breed, mogen
slechts 450 tanks worden gehand
haafd en mogen geen grond-naar-
grond raketinstallaties en Katoesja-
raketbatterijen voorkomen. In de
derde zone, 23 km breed, die de
twee eerste zones overlapt en met
vijf km overtreft mogen geen
grond-lucht-raketinstallaties voor
komen. De VS zouden van zeer
grote hoogte toezicht uitoefenen
op de naleving van de uitdunning
van militairen en installaties in de
zones.
6) binnen 24 uur na ondertekening
van de troepenschoidinpsakkoord
zullen Israël en Syrië eikaars ge
wonde krijgsgevangenen uitleve
ren.
7) binnen vijf dagen na de onder
tekening. zodra de militaire werk
groep de troepenscheiding heeft
georganiseerd, zullen alle andere
krijgsgevangenen worden uitgewis
seld.
8) de lijken van gesneuvelde Israë
lische en Syrische militairen zul
len binnen tien dagen na onderte-,.
kening van het akkoord worden
uitgeleverd.
3000 Griekse eilanden in de Egeïsche
Zee, waardoor dit zeegebied vrijwel
een Griekse binnenzee zou worden,
Turkije heeft de Geneefse conventie
nooit ondertekend.
De Turkse minister van buitenlandse
zaken, Turan Gunas, heeft gezegd dat
Turkije niet de 'territoriale integri
teit' van Griekenland wil aantasten-
.Naast deze matigende verklaring
staat er ook een van het Griekse
bewind, nl. dat het verschijnen van
welke vloot dan ook in de internatio
nale wateren van de Egeïsche Zee
niet door internationale regels verbo
den wordt. Al eerder had de Turkse
regering de autoriteiten in Athene
laten weten, dat zij op 1 juni vlootoe-
feningen in de Egeïsche Zee zou be
ginnen.
Overigens weigerde de Griekse rege-
ringswoordvoerder commentaar te ge-:
ven op het bericht dat de Griekse
luchtmacht dn het noorden versterkl
LUXEMBURG (Reuter) De kabi
netsformatie in Luxemburg onder
vindt moeilijkheden doordat de lei
ders van twee grote partijen beiden
aanspraak maken op het 'informateur
schap' voor het onderzoeken van de
mogelijkheden.
Zowel de liberale leider Gaston Thorn
als de leider van de socialisten Antoi-
ne Wehenkel vindt dat hij tot infor
mateur moet worden benoemd.
De informateur brengt zijn bevindin
gen ter kennis van groothertog Jan,
die aan de hand daarvan een forma
teur benoemt!
Traditiegetrouw gaat de informatie
opdracht naar de leider van de groot
ste partij in Luxemburg de chris
tendemocraten van aftredend premier
Pierre Werner maar zij wil in de
oppositie gaan omdat zij zondag enke
le zetels verloor en op 18 van de 59
kwam. De socialisten kregen 17 zetels
en de liberalen 14.
PARIJS (AP, UPI) Frankrijk zal
toenadering zoeken tot de Verenigde
Staten op T»asis van gelijkheid', maar
evenzeer proberen op goede voet pro
beren te staan met de Sowjet-Unie en
China. President Giscard d'Estaing
heeft dat gisteren gezegd in het parle
ment.
Hij zei ook dat er minder wapens
zullen worden verkocht aan het bui
tenland, maar hij noemde geen lan
den met name. Onder het bewind van
president Pompidou is Frankrijk al
tijd luide kritiek te horen geweest op
wapenleveranties aan onder andere
Chili, Zuid-Afrika, Libië, Saoedi-Ara-
bië en Irak.
Binnenslands kondigde Giscard d'Es
taing een aantal voorstellen aan,
waaronder het verlagen van de kiesge
rechtigde leeftijd (tot waarschijnlijk
19 jaar red.). Verder beloofde de
nieuwe president dat hij nauwer met
de volksvertegenwoordiging zal sa
menwerken en de macht van de hui
dige constitutionele raad zal verbre
den, zodat deze ook individuele klach
ten over de beperking van de per
soonlijke vrijheid in behandeling kan
nemen.
Winkel in, winkel uit...
tegen élk weer beschut
Kan dat?
Jawel, mevrouw. Zeer zeker,
mijnheer. Dat kan. Dag in, dag
uit. Kom maar naar Zuidplein:
l>onderdenveertig winkels,
warenhuizen en boetieks
onderl dak. Ukunt'tzogek
niet verzinnen, of u vindt 't er.
En kijk, terrasjes om uitte
blazen zijn er óók: op het
grote overdekte plein en in de
vele promenades. Uw auto?
Parkeert u gewoon even pal
ónder die 140 winkels. Wél zo
makkelijk. En anders heeft u
altijd nog de metro, die 544 x
per dag 'langs komt". Dus?
Precies; winkelen wordt
een gezellig, 'Mooi weer'-uitje
als u naar Zuidplein komt
Op zeker! Mogen we u
uitnodigen?
een complete winkelstad
onderdak
y»
winkelcentrum
zuldplein
rotterdam
'De constitutie', zo schetterde de mili
tante dominee Ian Paisley, 'is een
dooie eend.' Dit was naar zijn zeggen
het antwoord dat hij had gegeven op
het aanbod van de Britse minister
voor Noord-Ierland Merly Rees om
aan een regering deel te nemen. Rees
had met leiders van zes politieke
groeperingen besprekingen gevoerd in
een poging om weer een regering te
vormen.
De stakingen in het land zijn voorbij
en handel en industrie zijn sneller
dan werd verwacht weer op gang
gekomen. De winkels waren donder
dag weer open en ook het openbaar
vervoer reed weer. Op de scheepswer
ven van Belfast werd gewerkt alsof de
staking maar een dag had geduurd.
Volgens de Noordierse grondwet is
Rees verplicht een regering samen te
stellen die is gebaseerd op de verde
ling van de macht tussen protestant
en katholiek. Deze grondwet werd
vorig jaar door GrootnBrittannië inge
voerd in een poging om de godsdien
stige vete eindelijk te beëindigen. Zo-
ADDID ABEBA (AFP) Na een
aanval van het bevrijdingsfront van
Eritrea op een Amerikaans zieken
huis, is een Nederlandse verpleegster
doodgeschoten. De naam van de ver
pleegster iis opgegeven als Anne Strik-
werda. Ze werd een half uur na de
aanval in de buurt van het ziekenhuis
gevonden met een kogel door het
hoofd. Een andere verpleegster, een
Amerikaanse, die in verwachting was,
is ontvoerd.
Het ziekenhuis ligt in Ginda, aan de
weg van Asmara naar Massawa in
Eritrea. Het ziekenhuis is nu geslo
ten. Patiënten en personeel zijn geë
vacueerd.
Guinee-Bissau laat Kaapverdische eilanden los
LONDEN, LISSABON (AP, Reuter) De Portugese minister van
buitenlandse zaken, Soares, heeft gisteravond bij zijn terugkeer
naar Londen gezegd dat bij goede hoap beeft op een 9taakt het vu
ren in Guinee Bissau, de Westafrikaanse Portugese kolonie die een
zijdig de onafhankelijkheid heeft uitgeroepen.
Op de besprekingen, die zes dagen
geleden in Londen begonnen groeien,
de standpunten van beide partijen
naar elkaar toe, maar geen der deel
nemers aan het overleg gisteravond
zeggen wanneer een akkoord kan wor
den bereikt.
Knelpunt zou gisteren vooral zijn gre-
weest de eis van Gulnee Bissau door
Portugal als onafhankelijke staat er
kend te worden; 84 landen waaron
der nog steeds niet Nederland
gingen al eerder tot deze erkenning
over. Guinee Bissau zou echter niet
meer vasthouden aan de eis dat ook
de Kaapverdische eilanden deel moe
ten uitmaken van een akkoord met
Portugal. Guinee Bissau zou de toe
komst van de strategische belangrijke
eilandengroep 500 kilometer uit West
afrikaanse kust voorlopig open willen
houden. Wel blijft Guinee Bissau bij
haar verzoek dat er een tijdschema
moet worden opgestel voor het ver
trek van de Portugese troepen uit het
land.
Ontslagen
BELFAST (AJP) De extremistische protestanten van Noord-Ier
land hebben donderdag een aanbod om deel te nemen aan een re
gering afgeslagen.
wel Paisley als zijn politieke verwan
ten Harry West van de officiële Uriio-
nisten eti William Craig van de Van
guard Unionisten hebben echter ge
weigerd de macht te delen met de
katholieke sociaal-demokratische par
tij. Zij zijn van mening dat deze
partij uit is op de vereniging met de
Ierse Republiek, waar de protestanten
dan in de minderheid zouden zijn. De
Unionisten zijn daarom met een aan
tal alternatieven gekomen:
volledige integratie van Ulster in
Groot-Brittannië met een grotere
Noordierse afvaardiging in het Britse
parlement; of
een plaatselijk bestuur voor Ulster
dat samen met Schotland en Wales en
Engeland een soort federatie zou moe
ten vormen; of
onafhankelijkheid.
SAIGON (Reuter) Ook het laatste
forum waarin militaire /ertegenwoor-
digers van de Verenigde Staten, Ha
noi, Saigon en de Vietcong elkaar
konden ontmoeten is opgeschort
De Vietcong en Hanoi verlieten het
forum uit protest tegen het opheffen
van een aantal faciliteiten die oor
spronkelijk aan de Vietoong toegezegd
waren.
Na de opschorting van de politieke
besprekingen tussen Hanoi en Saigon
in Frankrijk en hun militaire bespre
kingen in Saigon, was dit militaire
vier-partijen-team (JMT) nog de enige
mogelijkheid waarbinnen de vier bij
het Vietnamese conflict betrokken
partijen met elkaar konden overleg
gen.
De Portugese regering heeft gisteren
de directie van de metro in Lissabon,
van de PTT, de algemene spaarban
ken alsmede van de staatsvisbedrijven
ontslagen in een poging de wankele
economie weer wat in evenwicht te
brengen. Het kabinet zegt bij bepaal
de bedrijfsdirecties 'abnormaal ge
drag* te hebben geconstateerd, waar
mee waarschijnlijk wordt bedoeld dat
de directeuren teveel hebben toegege
ven aan looneisen. De regering heeft
ook laten weten dat zij de loonsverho
ging van het personeel van het metro
in Lissabon opnieuw zal bezien.
Zij zijn vorige week vijftig pro
cent gestegen. De staking van het
bovengronds rijdend personeel van
het openbaar vervoersbedrijf in Lissa
bon is gisteren na twee dagen voorlo-
KAAP CANARVERAL (Reuter, UPI)
Amerika heeft gisteren de eerste
communicatiekunstmaan gelanceerd
die directe ontvangst van televisiepro
gramma's mogelijk maakt Met een
eenvoudige schotelantenne van drie
meter doorsnee die gericht is op de
ten opzichte van de aarde stilstaande
satelliet kunnen beeld en geluid via
een omvormer op een gewoon televi-
sieteostel worden ontvangen.
Dat betekent dat de programma's in
grote gebieden kunnen worden ont
vangen zonder dat daar een net van
straalzenders voor nodig is. Met de
satelliet, de ATS-6, zullen speciale
onderwijsprogramma's worden gericht
op ontoegankelijke bergstreken in
Amerika als de Rocky Mountains. Ook
zal worden geëxperimenteerd met me
dische adviezen voor bewoners van
Alaska die moeilijk of niet bereikbaar
zijn voor artsen.
Na deze experimenten wordt de ATS-6
'verhaald' naar een positie van waar
India wordt bestreken. De Indiase
regering krijgt dan een jaar de moge
lijkheid, te experimenteren met on
derwijsprogramma's voor het platte
land. In vijfduizend dorpen zullen
ontvangers worden opgesteld. De pro
gramma's zullen zich concentreren op
bestrijding van het analfabetisme, een
voorwaarde voor doelgreffende econo
mische en maatschappelijke ontwikke
ling.
Bij deze experimenten is de ontwikke
ling van effectieve manieren om in
formatie over te dragen zeker zo be
langrijk als de technische kant van de
zaak. Dat ligt anders bij de eveneens
voorgenomen experimenten met ver
keersleiding voor vliegtuigen en sche
pen in het Atlantische gebied, die
tegelijk met de Amerikaanse televisie-
proeven worden gehouden.
Optimisten zien in het besluit van de
Libische leider Khaddaffi om zijn pre
mier Jalloed naar Moskou te sturen
niet meer dan een gelegenheidsge-
baar, ingegeven door de huidige pro-
Amerikaanse houding van Egypte,
waarmee Libië momenteel nogal over
hoop ligt. Anderen, met name Islami
tische kritici, zien er wel degelijk een
aanzet in voor een meer pro-commu
nistische koers van het revolutionaire
Libië. Het bendenkelijkste vinden zij
dat een toenadering van Tripoli tot
Moskou lijkt te passen in het nieuwe
concept van de Sowjet-Unie voor het
Midden-Oosten.
Het tijdstip en het anti-Egyptische
karakter van Jalloeds reis naar Mos
kou hangen zeker samen met de te-
leurstellin, die hij opliep bij zijn
laatste verblijf in Cairo. In een po
ging om het prestige van Libië, in de
Arabische wereld, dat zwaar geschon
den is door Lbië's 'betrokkenheid' bij
de mislukte coup in Egypte, wat op te.
poetsen had Jalloed een ietwat vlegel
achtige boodschap van Khadaffi
voor president Sadat meegenomen.
Daarin wordt de Egyptische president
een 'dorpeling' en provinciaal ge
noemd. Hiermee wilde Khaddaffi ken
nelijk revanche nemen voor de door
Sadat gebruikte term 'politieke teena
ger' en de in Al Achram gebezigde
kwalificatie 'ideologische nestbevuiler.
Maar Jalloed kreeg een koude douche
en vertrok spoorslags naar Moskou.
Onderbouw
Het door Sowjet-partijleider Kosygin
en premier Jalloed gelanceerde vuur
werk, dat zowel tegen de gematigde
Arabische staten als tegen Israël en
de Verenigde Staten gericht was zou
een voorbijgaande episode kunnen
zijn, als er in Libië niet al een
ideologische onderbouw zou bestaan
voor de toenadering tot het Kremlin]
Al in 1972 was er in de toen kersver
se eenheidspartij 'Arabische socialisti
sche Unie' een duidelijke tendens
naar het marxisme-leninisme waar te
nemen. Onder de gouden koepel van
het to' partijbureau veranderde ko
ninklijke paleis in Tripoli streed men
over de manier, waarop de overgang
naar de klassenloze samenleving tot
stand moest worden gebracht. De ene
vleugel klampte zich vast aan de nala
tenschap van de linkse groepen, die
voor de onafhanklijkheid van Libië
(1951) erg actief waren. Verrijkt met
maoïstische ideeën is deze stroming in
1973 bij de zogenaamde Libische cul-
De Libische leider Khaddaffi
turele revolutie weer naar voren ge
komen. De beweging liep in de hefst
van dat jaar wat vast, vooral door het
mislukken van de 'mars naar Alexan-
drië', waarmee de Libische extremis
ten de Egyptenaren hun heilsbood
schap hadden willen brengen. Alleen
de naam Persbureau v^or de Arabische
Revolutie herinnert nu nog aan die
turbulente tijd.
Khaddafi en Jalloed zochten hun
welzijn na deze mislukking geheel bij
de partij4deologen, die zich eer
Isalmitisch Doemden. Tot hen behoort
ook de Libische partijleider Hawadi.
die gelooft in d^ dialectische ontwik
keling van de Islam tot een commu
nistische maatschappij-leer. Op zo'n
basis is het natuurlijk goed samen
werken met de Sowiet-Unie.
Deze ontwikkeling past in de nieuwe
politiek van de Sowjpt-Unie voor het
Midden-Oo.'ten, waarbij zij zich vooral
bindt aan landen met een sterke com
munistische partij of aanverwante
groeperingen en er vanafziet grote
financiële lasten op zich te nemen.
Het voorbeeld van Egypte, waar de
Sowjet-Unie gedurende twintig jaar
grote bedragen investeerde zonder dit
land voor zijn politiek te kunnen
winnen, lijkt het Kremlin wat ont
nuchterd te hebben.
pig beëindigd nadat de werknemers
de toezegging hadden gekregen voor
een loonsveroging van 1000 escudo
(ongeveer 100 gulden). Ook hier moet
de regering nog een beslissing, ne
men. De eveneens stakende bakkers
hebben er nog geen regeling doorge
kregen, maar zij zijn gisteren toch
weer achter de oven gaan staan 'in
het belang van het land'.
Woensdag werd president De Spinola
in de Noordportugese industriestad
Oporto gewaarschuwd dat de taltijke
stakingen in het hele land leiden tot
de 'ondergang'.
In een schrijven dat de ronde doet
onder de blanke inwoners van de
Mozambikaanse havenstad Beira wor
den de blanken opgeroepen een 'ver
schroeide aarde' taktiek toe te passen
als laatste middel in de strijd tegen
onafhankelijkheid, 'ais u weg moet,
verwoest dan zoveel mogelijk: huis,
meubels, voertuigen, planten en vee',
aldus de anonieme brief. 'Wij allen
weten wat ons bij de onafhankelijk
heid te wachten staat: dood en ge
weld.' Waarnemers zien in de brief
een nieuw bewijs voor de gevaarlijk
gespannen stemming in Beira. De
stemming in Beira, de tweede stad
van Mozambique, is veel grimmiger
dan in Lourenzo Marques, dat veel
verder verwijderd ligt van het terrein
van de guerrilla. Het is de laatste tijd
in Beira al twee maal tot gewelddadi
ge botsingen gekomen tussen blanken
en negers. Blanke betogers belegerden
het paleis van de gouverneurs en
eisten wapens en verscherpte veilig
heidsmaatregelen.
Van onze correspondent Heinz Gstrein
CAIRO Na het bezoek van de Libische minister-president Abdel Salam Jalloed aan de Sowjet-Unie
gonst het in de Egyptische hoofdstad van de speculaties over de betekenis van deze koerswijziging van
de Revolutionaire raad in Libië.
WASHINGTON (Reuter) De com-
missie voor justitie van het Ameri
kaanse Huis van Afgevaardigden heeft
donderdag een niet mis te verstane
waarschuwing gericht aan het adres
van president Nixon. Met 28 tegen 10
stemmen besloot de commissie, die de
mogelijkheid van een afzetting van
het staatshoofd onderzoekt, aan het
Witte Huis een brief te sturen waarin
de president er op wordt gewezen dat
zijn weigering om verder materiaal
betreffende het Watergate-schandaal
te verschaffen, kan worden beschouwd
als grond voor 'impeachment' (afzet»
ting). In het in krachtige bewoordin
gen gestelde schrijven zegt de com
missie, dat als Nixon in zijn weige
ring \olhardt, het de commissie vrij
staat hieruit de conclusie te trekken,
dat de president wat te verbergen
heeft. Tot dusver heeft de commissie
driemaal onder strafbedreiging mate
riaal van het Witte Huis opgeëist. In
het eerste geval ging het om 42
geluidsbanden met gesprekken van
Nixon met zijn toenmalige medewer
kers. In plaats van deze banden publi
ceerde het Witte Huis de tekst van
deze gesprekken, ontdaan van kracht
termen en scheldwoorden. De twee
andere eisen hadden betrekking op 11
bandjes en op delen van Nixons dag
boek. Hierop heeft het Witte Huis tot
dusver niet gereageerd. Verwacht
werd dat de commissie op zeer korte
termijn nog 65 bandjes en ander ma
teriaal zal opeisen. De brief van don
derdag had de instemming van 20
Democratische en acht Republikeinse
commissieleden. Negen Republikeinen
en één Democraat stemden tegen. De
laatste, John Conyers, uit Michigan,
deed dit omdat hij de brief niet
krachtig genoeg gesteld vond. Namens
de Republikeinse tegenstemmers ver
klaarde David Dennis dat de brief een
'nutteloos gebaar' was. Volgens hem
zou de commissie toch wel haar con
clusies trekken uit Nixons weigering,
'of wij nu een brief schrijven of niet.'
De stemverhouding was op donderdag
aanmerkelijk ongunstiger voor Nixon
dan toen de commissie op 1 mei
schriftelijk reageerde op NLxons wei
gering om de in eerste instantie ge
vraagde 42 bandjes af te geven. Toen
constateerde de commissie met 20 te
gen 18 stemmen in een veel milder
gesteld schrijven alleen dat de presi
dent 'niet aan de eis had voldaan.' Hij
volstond toen met de publikatie van
1200 pagina's gekuiste tekst van de
bewuste bandjes.
PARIJS Ministers uit de industrie
landen die de Groep van Tien vormen
komen op 11 juni in Washington
bijeen voor overleg over de financie
ring van betalingsbalanstekorten en
daarbij behorende aspecten van de
gang van zaken op de internationale
kapitaalmarkt.
Op 12 en 13 Juni komt het Comité
van Twintig in Washington bijeen
voor voortzetting van het overleg over
de vernieuwing van het Internationale
geldstelsel. Dat comité bestaat uit de
ministers va" financiën van tien rijke
en tien arme landen, alle Ud van het
Internationale Monetaire Fonds, die
met de voorbereiding van de monetai
re hervormingen zijn belast
In de Groep van Tien zal vooral
worden gesproken over het tekort van
naar schatting 40 miljoen dollar dat
op de gezamenlijke lopende rekenin
gen van de 24 lidstaten van de OESO
dreigt te ontstaan als gevolg van de
sterke stijging van de prijzen van
ruwe olie. De landen met dc .erootste
tekorten zijn Engeland, Italië, Japan
en Frankrijk.
De Groep van Tien bestaat uit de
Ver. Staten, Japan, Canada, West-
Duitslind, Frankrijk, Engeland, Italië,
Nederland, België en Zweden. Zwit
serland is ermee geassocieerd en heeft
het recht de besprekirgen waarne
mer bij te wonen.
I