Europese gemeenschap
één voortdurend veroorzaakt door
iderhandelingsproces de Mstaten
Goed nieuws: Hogere rente.
Rijkspostspaarbank
Gericke: achting
voor geref. kerken
niet vernietigd
De
crisis
wordt
zwakte van
n
r
Goed nieuws voor
nieuwe spaarders:
de RPS-rentevoor
lange termijn sparen
is verhoogd tot...
üaarwiltu zeker
het fijne van weten?
Bel dan 0017 of
gebruik de coupon!
Vanaf 16 mei krijgt u, als nieuwe spaarder, 6 tot
91% rente.Indien u f 1.000,-of meer 1 tot 5 jaar opzij
kunt leggen.
Bij de RPS kunt u toch tussentijds over uw
spaargeld beschikken.
U leest alles over het gunstige lange termijn sparen
bij de RPS in de folders.
U krijgt die folders thuisgestuurd als u gratis 0017
belt, of gebruik maakt van de portvrije coupon.
Of vraag informatie op het postkantoor.
Coupon Stuur mij informatie over het lange termijn sparen bij de RPS I
L
uw nationale spaarinsteUinff
J
TTV7 pT^T 7 t Tr'iri >0 in ^rr~r q-M
KIWFM.NND
TI7/K17
door drs. J. de Koning
voorzitter van de ARP en lid van de
Tweede Kamer en het Europees parlement
AMSTERDAM De Zuidafrikaanse predikant dr. J. S. Gericke heeft
de gereformeerde synodepraeses dr. A. Kruyswijk geantwoord op
diens reactie op de open brief, door dr. Gericke geschreven naar aan
leiding van het gereformeerde synodebesluit om steun te verlenen
aan het anti-racismefonds van de wereldraad van kerken. Dr. Gericke
verzekert aan het slot van zijn tweede brief dat het meningsverschil
zijn achting en liefde voor de Nederlandse gereformeerde kerken
niet vernietigd heeft.
i Bige crisis in de Europese
ischap die zich o.a. uit in
oosheid in het conflict in
den-Oosten, in een ontbre-
monetaire stabiliteit, een
eds niet tot stand geko-
gionale politiek, een mis-
nergiepolitiek en eigen-
je maatregelen van Italië,
^juijn oorzaak vooral in de
situatie in de lidstaten,
geen enkele lidstaat is de
van de regering zo sterk f)e Engelse ministe
zonder moeilijkheden een
ke houding aan kan ne- oaardbwre uitspraak
de raad van ministers Callaghan: onaan-
Europese Gemeenschap,
je orgaan dat de echte po-
beslissingen- in de ge-
hap kan nemen.
ift een drie maanden duren-
itsformatie gekend en de op-
jie daar nu gevonden is in
christen-democratisch-1 iberale
idskabinet, biedt weinig sta-
joor de komende maanden,
bezig zijn zoveelste kabinets-
>r te bereiden'. De felheid
gevochten is om de echt-
ret, doet vermoeden dat de
de Italiaanse politiek zal
en de huidige regering -in
leden zal brengen.
tielen
fuxemburg ontkomt niet aan
lere verzwakking van zijn hou-
<ant de ministers houden zich
r bezig met de komende alge-
erkiezingen in juni dan met de
[e integratie
Bondsrepubliek rommelt het
jreer een tijdje, de tussentijdse
jngen in verschillende 'Lander'
een duidelijke verliestendens
in de huidige regeringscoalitie,
indens zal zeer zeker nog ver
dorden door het aftreden van
Jskanselier. Door dit alles is de
ivan de Bondsrepubliek danig
ct en zullen er van haar geen
arende initiatieven ter oplos-
in de huidige crisis verwacht
i worden.
èmarken heeft de minderheids-
g nauwelijks de mogelijkheid
tiep als een voorvechter van de
:gffe integratie aan te dienen,
zou zij dat willen.'De algeme-
jens bij de Deense politie is om
maar kalm aan te doen daar
et om een versterking van de
aafie gaat
ge r-ittannië is met een zeker en-
Tljisme' begonnen aan zijn eerste
Jn lidmaatschap van de Europe-
re eenschap, maar al spoedig kre-
je binnenlandse problemen meer
en de misschien te vroeg
pndigde verkiezingen hebben
Ij.itieke situatie in het land al-
naar moeilijker gemaakt. 'De
■regering is weinig geneigd tot
sitieve bijdrage in het besluit-
van de Gemeenschap
gj-heeft zelfs bjj monde van haar
y r van buitenlandse zaken, mr.
an, aangekondigd dat zij her-
e onderhandelingen zou willen
e toetredingsvoorwaarden,
ijk heeft sinds de Gaulle steeds
erd mee te helpen aan een
üonele opbou^v van Europa dat
staat zou stéllen op adequate
:risissituaties op te lossen. Hier-
tot nu toe geen verandering
en. Mogelijk is er van de nieu-
-^sident enig goed in dit opzicht
—jachten.
tableau van onmacht en onze-
_d is Nederland een beeld van
stabiliteit en positieve Europese
"iheid. Al diegenen en het
nogal wat die zich zorgen
over onze politieke verhoudin-
;unnen troost vinden in buur-
leed. Die troost is echter
wij alleen kunnen Europa
laken, en wij alleen kunnen het
ïaken in Europa.
Ikrijk
ele kanten wordt erop gespecu-
dat de nieuwe Franse president,
nu Giscard d'Estaing of Mitter-
wordt, de gaullistische aanpak
e Franse Europese p'olitiek zal
gen en de' meer nationale aan-
an de Europese problemen zal
en.
ordt nu wel gezegd dat het
j" sme in Frankrijk heeft afge-
't gezien de grote nederlaag in de
ronde, maar opgemerkt moet
m dat ingeval Giscard d'Estaing
Hjlent wordt, hij dit te danken zal
n aan een meerderheid waarin
lullisten tcch nog sterk vertegen-
Jigd zullen zijn. En daar ook
igen Onafhankelijke Republikei-
ltijd de gaullistische buitenland-
litiek bndersteund hebben, mag
an hem nauwelijks een grote
keer in de Franse houding tegen?
de Europese integratie ver-
worden. Giscard heeft onder
re, sprekend over de relatie tot
ferenigde Staten, gezegd dat hij
onafhankelijk Frankrijk' even
Ig zal verdedigen als Jobert of
!|>idou. Juist omdat een eensgezin-
jouding van Europa ten overstaan
l$e Verenigde Staten door Frank-
1 altijd belemmerd is, valt te
jftn dat dit in de toekomst ook
T het geval zal zijn en men kan
-gelijks het vermoeden uit de weg
ll| dat Frankrijk deze 'onafhanke-
jeid' ook zal tonen als het om
Aie zaken van de Europese Ge
nschap gaat, zodat de communau
taire besluitvorming niet veel vooruit
gang zal boeken ten overstaan van de
huidige situatie. -
Mitterrand
Is er dan misschien toch een voor
keur te geven aan Mitterrand als
president van Frankrijk? Deze vraag
is gemakkelijk te beantwoorden, voor
al ook omdat zijn verbond met de
communisten nogal wat onzekerheden
oproept voor wat betreft de uiteinde
lijke koers die hij zou kunnen gaan
uitstippelen.
Eén dang is zeker, het verstarde gaul
listische apparaat gaat dan verdwij
nen, en een meer democratische be
stuursvorm in Frankrijk zou er voor
in de plaats kunnen komen.
Over Mitterrand moet gezegd worden
dat hij zich duidelijk uitspreekt voor
een verdere uitbouw van de Europese
integratie. Hij stelt voor dat het
Europese Parlement belast wordt met
het uitwerken van een grondwet voor
de Politieke Unie. Deze grondwet zou
dan aan de nationale parlemehten
voorgelegd moeten worden ter ratifi
catie. Een voorkeur voor Mitterrand
wat de Europese politiek betreft, is
zeker gerechtvaardigd. Daar komt nog
bij dat het zeer wel mogelijk is dat
tijdens een Mitterrands president
schap de spcialisten ontdekken dat
regeringsverantwoordelijkheid hen zal
dwingen rekening te houden met dat
deel van de Franse bevolking dat nu
over allerlei middenpartijen verdeeld
is. Dit zal er misschien toe kunnen
leiden dat op den duur in Frankrijk
de communisten zich weer zullen iso
leren of geïsoleerd worden en er een
centrum-linkste meerderheid tot stand
komt, hetgeen zowel uit oogpunt van
stabiliteit als uit sociaal-economisch
oogpunt toe te juichen zou zijn en te
verkiezen boven de rechtse of cen
trum-rechtse meerderheid. In zijn ver
kiezingscampagne is Mitterrand ook
reeds duidelijk bezig een deel van het
centrum voor zrch te winnen.
Het bewijs ervoor dat Mitterrand be
wust er naar streeft om contact met
het centrum te krijgen, kan men ook
afleiden uit het feit dat Mitterrand
Gaston Deferre als premier schijnt te
willen benoemen. Welnu, Gaston Def-
ferre behoort to de rechter vleugel
van zijn partij. De communisten schij
nen met 6 van de 21 ministerposten
genoegen te willen nemen.
Het zal interessant zijn te zien hoe de
kiezers die tot nu toe het gaullisme
trouw zijn gebleven, zich in de twee
de ronde zullen gedragen. Er bestaat
een kans dat een groot deel van deze
kiezers verbitterd is en Giscard d'Es
taing zullen verwijten dat hij de oor
zaak van de ondergang van het gaul
lisme is. en dat zij zich daarom uit
een zekere wrok zullen onthouden of
zelfs op Mitterrand zullen stemmen.
Groot-Brittannië
Een tweede struikelblok voor Europa
ligt in de eis van-de Britse 'Labour'-
regering tot nieuwe onderhandelingen
tussen Engeland en de E.E.G. Over
dit begrip 'nieuwe' onderhandelingen
bestaan nogal wat verschillende opvat
tingen. Wat de regering-Wilson pre
cies beoogt met deze eis, is nog steeds
niet duidelijk. Alvorens dus een defi
nitief oordeel te kunnen vellen over
de vraag of de andere lidstaten derge
lijke 'nieuwe' toetredingsonderhande
lingen zullen kunnen aanvaarden,
moet afgewacht worden welke voor
stellen de Labour-regering hierover
zal presenteren. Vast staat in ieder
geval dat het Verdrag van Rome voor
Groot-Brittannië even bindend is als
voor elke andere lidstaat; ook het
toetredingsverdrag is voor elke lid
staat bindend.
Men kan dan ook niet de uitspraak
van Callaghan accepteren, dat Enge
land het Verdrag niet langer als bin
dend zal beschouwen indien het geen
voldoening krijgt inzake zijn eis voor
andere lidmaatschapsvoorwaarden.
Wij raken in een onmogelijke situa
tie, zoals de voorzitter van het Euro
pese Parlement het uitdrukte, als bij
iedere regeringswisseling in een lid
staat maar aan de verdragen getornd
gaat worden.
Raad gewijzigd kan worden, zodat En
geland hier kan volstaan met de Raad
ervan te overtuigen dat ziin financieel-
ecnnomische positie van dien aard is
dat een verlaging van zijn financiële
bijdrage noodzakelijk is. Ook hier is
dus geen verdragswiiziging noodzake
lijk. Engeland betaald echter van de
'grote' mogendheden verreweg het
minste; het zal dus met sterke argu
menten moeten komen en dan nog zal
er niet veel*veranderen.
Italië
De meest recente crisis: het opleggen
door Italië van importheffingen tot
een bedrag van 50 pet., is eigenlijk
als een symptoom van economische
problemen even ernstig als de politie
ke moeilijkheden die hierboven zijn
geschetst Italië is het armste land van
de E.E.G. en het blijkt zich nu in het
gezelschap van de rijkere medeleden
niet te kunnen handhaven zonder bij
zondere bescherming. Eerste teken
daarvan was de feitelijke devalutatie
van de lire, waardoor de inflatie nog
sterker doorzette, zonder dat het be
oogde effekt van exportstimulering
werd bereikt.
De Italiaanse regering heeft onvol
doende kracht en stabiliteit om de
bevolking te dwingen de tering naar
de nering te zetten. De olie-crisis gaf
de genadeslag: het gat in de betalings
balans was ook door leningen niet
meer te dichten. Noodmaatregelen,
die zich niet of nauwelijks verdragen
met het vrij handelsverkeer binnen
de E.E.G. waren de enig overblijven
de oplossing.
Dynamiek
Bijdragen
(ADVERTENTIE)
Vicieuze cirkel
De Europese Commissie staat thans
voor de opdracht om oplossingen aan
te geven voor het Italiaanse probleem.
Die oplossingen zijn op zichzelf overi
gens niet zo moeilijk. Met leningen
op lange termijn, met grote investe
ringen in achtergebleven gebieden en
met monetaire aanpassingen kan tijd
worden gewonnen en kan de Italiaan
se economie worden versterkt. Deze
maatregelen veronderstellen echter
een Europese solidariteit, waarbij rij
ke landen een deel van hun rijkdom
willen overdragen en waarbij alle lan
den een deel van hun souvereiniteit
uit handen willen geven.
Het gaat erom een bevoegd Europees
gezag te scheppen dat over voldoende
middelen en voldoende macht be
schikt o min Europa orde op zaken te
stellen. De bereidheid daartoe is ech
ter bij de lidstaten niet aanwezig.
De Europese crisis ligt in het bestaan
van een vicieuze cirkel: Alleen een
werkelijk Europees gezag kan de pro
blemen oplossen die ontstaan door
nationale verdeeldheid. De nationale
verdeeldheid verhindert echter het
vestigen van een Europees gezag.
De regeringsleiders van vandaag en
morgen staan voor de opgave, door
een geïnspireerde visie op Europa als
belichaming van het algemeen belang,
zichzelf en hun volkeren te doordrin
gen van de noodzaak, de vicieuze
cirkel van de politieke onmacht te
doorbreken.
Dr. Gericke wijst het verwijt, dat hij
met zijn open brief tweedracht en
verzet tegen het synodebesluit aan
wakkerde, van de hand. Het is mijn
onvervreemdbaar recht, aldus dr. Ge
ricke, om mijn getuigenis tegenover
wie dan ook in de wereld te laten
horen.
In het begin van zijn brief zegt dr.
Gericke dat het een misvatting van
dr. Kruyswijk is, te menen dat hij,
Gericke, in eerste aanleg opgemerkt
zou hebben dat de synodale rapporten
en voorstellen hem waren meegeval
len. Dr. Gericke beklaagt zich in dit
verband erover, dat de delegatie uit
Zuid-Afrika de betreffende stukken
niet eerder in handen had gekregen.
Dat dr. Kruyswijk het thans genomen
synodebesluit ziet in het verlengde
van de uitspraken contra rassendiscri
minatie van 1972, begrijpt dr. Gericke
niet: daarin lag toch niet besloten dat
men geweldadadige methodes zou
sanctioneren en hulp aan gewelde
naars zou schenken? Dr. Gericke: 'Als
u onze kerk (en andere kerken in ons
land) wpu helpem om mensenrechten
te realiseren, kon u dit op geen
bedenkelijker manier gedaan hebben
dan door morele en geldelijke steun
aan plegers van afgrijselijke geweld
daden toe te zeggen'. Dr. Gericke
wijst dr. Kruyswijk er op dat deze
geen waarborg bezit dat het gerefor
meerde geld niet gebruikt zal worden
voor de aankoop van wapentuig.
Inzake dr. Kruyswijks citaat uit eep
brief van Ovambo-vrouwen merkt dr.
Gericke op dat gruwelverhalen uit
zuidelijk Afrika altijd grif geloofd
worden en dat dit voor velen een
aanmoediging vormt, zulke verhalen
de wereld in te sturen.
ADVERTENTIE
ZOJUIST
VERSCHENEN
Het geld ligt op straat
Lambert Fokkema, oprichter en directeur
van de NEDERLANDSE EXPORT
COMBINATIE (NEC), beschrijft in dit
boek zijn 25-jarige praktijkervaring met
geslaagden (slagers) en gefailleerden
(falers), opdat iedere jonge manager,
verkoopleider of marketingman er baat
bij heeft.
Paperback; 20 x 13 cm; 128 blz. f9,50
BESTEL NU
een exemplaar van "Hel geld ligt op straat'
door per giro, bank of storting op het
postkantoor f 9,50 over te schrijven op
postgirorekening 1872 t.n.v. B.V. Uitgevers
maatschappij Bonaventura te Amsterdam,
onder duidelijke vermelding van
Bestelnummer: G- 39
Het boek wordt u dan direct toegezonden.
•Ook verkrijgbaar bij uw boek- of
tijdschriftenleverancier.
We moeten echter niet te pessimis
tisch zijn over deze nieuwe onderhan
delingen. Het Verdrag van Rome en
het toetredingsverdrag zijn beide vol
doende dynamisch en laten genoeg
mogelijkheden open, om met Groot-
Brittannië tot 'een overeenstemming te
komen. De vrijwaringsclausule van ar
tikel 109 van het Verdrag van Rome
biedt aan de lidstaten de mogelijkheid
om in geval van een plotselinge crisis
in de betalingsbalans maatregelen te
nemen om hun eigen economie te
beschermen (de maatregelen die Italië
nu heeft genomen door een 50 pet.
importheffing op te leggen, zijn hier
op gebaseerd). Behalve dit concrete
artikel kan men stellen dat het gehele
verdrag dynamisch is en op elk mo
ment opnieuw aan de instellingen
opdraagt oplossingen voor concrete
moeilijkheden te vinden. De gemeen
schap bestaat eigenlijk uit een voort
durend onderhandelingsproces.
De lange vergaderingen van de minis
terraad over landbouwprijzen, land
bouwstructuren, wederzijdse monetai
re bijstand, regionale politiek enz.
zijn hiervan het bewijs.
Formeel moge het dan zo zijn dat
deze ministerraden geen wijzigingen
van het Verdrag tot stand brengen,
maar niettemin worden hier materiële
beslissingen genomen, die van grote
invloed zijn op de nationale econo
mieën. Het is vooral de zwakke econo
mische positie van Engeland, die de
Labour-regering tot deze uitspraken
over nieuwe onderhandelingen heeft
gebracht (afgezien van de vele over
wegingen van zuiver binnenlandse
partij-politieke aard, waar hier niet
verder op wordt ingegaan). Het is
juist op dit economisch terrein moge
lijk om binnen het huidige institutio
nele kader van het Verdrag tot voor
Engeland aanvaardbare oplossingen
c.q. hulp te komen.
Het is daarbij de plicht van de andere
lidstaten hun bijdrage hiertoe te leve
ren. Aan Engeland is de taak om de
andere lidstaten ervan te overtuigen
dat een andere landbouwpolitiek mo
gelijk is. Méér nog zijn de Engelsen
gebaat met een Europese regionale
politiek. Deze laatste echter komt al
leen maar van de grond als de rijkste
landen van de Gemeenschap bereid
zijn hun solidariteit ten opzichte van
de armste landen, waar Engeland toe
gerekend moet worden, te tonen.
Vooral het rijke Duitsland met zijn
socialistische regering is in gebreke
gebleven het Europese regionale
fonds tot stand te brengen en van
voldoende financiën te voorzien. Men
zou kunnen stellen dat de Westduitse
weigering om een groot fonds mede
helpen tot stand te brengen, veel
kwaad bloed heeft gezet bij de Engel
se socialisten en een "van de grootste
aanleidingen is voor de starre hou
ding van de Engelse Labour-regering.
Deze teleurstelling over de Duitse
houding wordt overigens door de En
gelse Conservatieven gedeeld.
Ook wat betreft de financiële bijdragen
van de lidstaten aan de Gemeenschap
is een verandering mogelijk. De hui
dige percentages voor de verschillen
de lidstaten zijn:
Duitsland 28,45 pet.
Frankrijk 24,79 pet.
Italië 28,21 pet.
Groot-Brittannië 11,03 pet.
Nederland 9,02 pet.
België 7,04 pet.
Denemarken 1,40 pet
Ierland 0,35 pet.
Luxemburg 0,17 pet
Artikel 200, lid 3, van het Verdrag
van Rome bepaalt dat deze verdeel
sleutel bij eenstemmigheid door de
Naam:
Adres:
Plaats:
(in een envelop zonder postzegel sturen naar Rijkspostspaarbank, Amsterdam)
CP J
