PPR
De tijden en gelegenheden
van juffrouw Hendriks
'Als de gewelddadige
revolutie in Zuid-
Afrika komt, zal dat
het loon van de
zonde der Vorsters zijn'
Vandaag
Meer geref. studenten in de
theologie dan ooit, maar
minder predikantsplaatsen
Trouw
Kwartet
Anglicanen in
Zuid-Afrika
blijven in de
wereldraad
Het gevecht tegei
het rascisme
TROUW /KW ARTET YRUD AG 17 MEI 1974
KERK/BINNENLAND pi
OBERMANS VISIE IS VERWARREND
door dr. J. J. Buskes
Prof. dr. H. A. Oberman schrijft een boek
over Zuid-Afrika, dat onder de titel 'Kapers
op de Goede Hoop' deze zomer verschijnen
zal en waarin hij van de grote verandering in
zijn beschouwingen over Zuid-Afrika reken
schap zal afleggen. Men zal hem verfoeien,
maar men zal naar hem moeten luisteren,
omdat hij, zoals hij zegt, voldoende op de
werkelijkheid georiënteerd is. Via radio en
pers hebben we al een en ander van hem
gehoord. Enkele 'scherpslijpers' van de we
reldraad van kerken moeten naar de tweede
plaats worden gedrukt.
Of prof. Oberman ook mij als een scherpslij-
Prol. Oberman is veel minder op de
werkelijkheid georiënteerd dan hij
zeil denkt
Hij heeft de mensen, die na de oorlog
voor verzoening met Duitsland pleit
ten, verfoeid en gehaat. Ik heb Barth
en Kraemer, die dat deden, niet ver
foeid, laat staan gehaat Het was hun
echter te doen om verzoening met
Duitsland, niet met Nazi-Duitsland,
het Duitsland van Hitier. Pleit prof.
Oberman voor een verzoening met
Zuid-Afrika, dan ben ik van de partij,
maar dan kan dat niet met een ver-
zoening met het Zuid-Afrika van Vor-
ster zijn.
Dat moet eerst ce nederlaag hebben
geleden. Typerend is dat prof. Ober
man het Zuid-Afrika van Vorster zon
der meer Zuid-Afrika noemt. Dat is
het niet. Zuid-Afrika is veel meer dan
het Zuid-Afrika van Vorster.
per beschouwt weet ik niet. Ik zelf meen, dat
het boek, dat ik in 1955 over Zuid-Afrika
schreef en waar ik nog geheel achter sta,
bepaald niet een boek van een scherpslijper
is. Velen trouwens menen, dat ik dè laatste
lijd niet fel genoeg ben. Ik heb de bekende
brief van dr. Feddema ondertekend. Ik heb
dus nog al bezwaren tegen het advies van de
wereldraad inzake de investeringen. Boven
dien meen ik, dat de wereldraad bij zijn
besluit, om de vrijheidsbewegingen in Afrika
té ondersteunen, onvoldoende het probleem
van bet revolutionaire geweld doordacht
heeft. Vooral wat Zuid-Afrika betreft, huiver
ik voor een gewelddadige revolutie: een ui
terst gevaarlijke zaak zowel voor blanken als
niet-blanken. In een gewelddadige revolutie
gaat de zachtmoedigheid er aan. Aan een
gewelddadgge revolutie in Zuid-Afrika geef ik
voorlopig weinig kans. Daarin kan ik mij
vergissen, maar ik vergis mij niet, wanneer
ik zeg. dat zij, als zc komt, tot de meest
afschuwlijke revoluties zal behoren, die de
wereldgescihedcnis heeft opgeleverd. Er is een
grote kans dat ze wordt neergeslagen. Blank
Zuid-Afrika beschikt over een militair appa
raat, waarvan de meesten geen flauw idee
hebben. Slaagt ze - wat is slagen? - welke
instantie zal dan in staat zijn op de dag na
dè revolutie de leiding op zich te nemen? Dit
betekent voor mij niet, dat het gesprek met
Vorster en de zijnen de enige mogelijkheid
is. Dc rassenstrijd in Zuid-Afrika is een
politieke en sociaal-economische strijd In de
vorm van een rassenstrijd
Zonder machtsvorming wordt zo'n strijd niet
gestreden.
Dr. Albert van den Heuvel gelooft nog ln een
bekering van Vorster. Dan stuurt Vorster
zijn regering naar huis en gaat hij het anders
doen. Ik acht dat uitgesloten. Er is een
verharding, waartegenover wij machteloos
staan. Men zegt wel: Vorster is het slachtof
fer van een systeem, hij zit er in gevangen.
Afgeschreven
2) De Wereldraad heeft volgens prof.
Oberman Zuid-Afrika afgeschreven.
Het gevolg is, dat Zuid-Afrika steeds
meer worden zal waar het door de
wereldraad nu al voor gehouden
wordt Zo worden de zaken op hun
kop gezet.
Waar Zuid-Afrika door de wereld
raad voor gehouden wordt was het
al lang voordat de wereldraad zich
met Zuid-Afrika bemoeide. Het is
toch te gek om het Zuid-Afrika van
de verbeten apartheidswetgeving op
rekening van dc wereldraad te schrij
ven. Het Zuid-Afrika van Vorster ver
schilt niet van het Zuid-Afrika van
Main, Strijdom en Verwoerd. In de
apartheidpol itiek zit een dynamiek,
die blank Zuid-Afrika gemaakt heeft
tot wat het is. Waarom zouden er
gewelddadige vrijheidsbewegingen
zijn, als er in Zuid-Afrika mogelijkhe
den voor niet-gewelddadige vrijheids
bewegingen waren? Hebben Gandhi
en zijn zoon Manilal het niet gepro
beerd? Heeft Albert Luthuli het niet
geprobeerd? Heeft Mandela, die op
het Robbeneiland zit (levenslang!)
het niet geprobeerd? Is het de schuld
van de wereldraad, dat Mandela, die
als volgeling van Luthuli begonnen is,
het geweld als onontkoombaar ging
beschouwen? En op wele feiten
steunt de psychologische uitspraak
van prof. Oberman, dat wij onze on
lustgevoelens over ons eigen verleden
en ons heden van een algemene ver
slapping op Zuid-Afrika afreageren?
Is deze psychologische verklaring geo
riënteerd op de werkelijkheid?
Suprematie
3) Een eventueel rapport van dr.
Naudé over de emigratie zal ik met
de grootste belangstelling lezen. Ik
heb in hem een groot vertrouwen.
Maar het zal prof. Oberman toch niet
prof. A. H. Oberman
ds. J. J. Buskes
onbekend zijn, dat de Nederlanders,
die naar Zuid-Afrika emigreren in
korte tijd de felste propagandisten
van de apartheid worden? Niet onbe
grijpelijk. Zij gaan er in Zuid-Afrika
in de regel maatschappelijk reusach
tig op vooruit Hun welvaart hebben
zij aan de aparthed te danken. Waar
om is het Zuid-Afrika van Vorster zo
gesteld op emigranten uit Nederland?
Zwart Zuid-Afrika is zeer wel in staat
het werk te doen, dat aan de Neder
landers wordt toevertrouwd. Maar
Vorster wil dat niet. De suprematie
van het blanke ras moet gehandhaafd
blijven, d..z. de bevoorrechte posi
ties moeten voor de blanken gereser
veerd blijven. Waarom zwijgt prof.
Oberman over de 'jobreservation' Hij
zou eens een onderzoek moeten instel
len naar de selectie die door blank-
Zuid-Afrika wordt toegepast ten op
zichte van de emigratie uit Nederland
en andere landen.
4) Indien het waar is, dat er in Zuid-
Afrika over tien jaar in elk geval een
veelrassige regering zal zijn, zoals
prof. Oberman zegt (ik waag mij niet
aan zulke profetieën), zal dat niet te
danken zijn aan de tegenwoordige
regering. Die zal alleen tot concessies
bereid zijn, indien ze daartoe..gedwon-
gen wordt door de sociaal-economi
sche ontwikkelingen en de machtsvor
ming van de niet-blanken, die overi
gens door de regering met alle macht
wordt weerstaan.
5) Ik weet niet, of Prof. Oberman het
in opdracht van de regering geschreven
en uitgegeven Tomlinson-rapport over
de thuislanden gelezen heeft Ik ver
moed het niet. Daar heb je heel wat
tijd voor nodig. Laat hij het alsnog
doen, om tot de conclusie te komen,
dat er onnoemelijk veel hogere posten
voor de thuislanden op de begrotin
gen hadden moeten staan dan er op
stonden. Het hele woord 'thuislanden'
is een fictie, wanneer men zich reali
seert dat de bedoeling was, dat het de
thuislanden van alle zwarten zouden
worden. De fictie wordt in stand
gehouden doordat alle zwarten, die
leven en werken in de blanke gebie
den, geacht worden hun thuis te vin
den in de thuislanden. Hoeveel gezin
nen gaan er kapot aan (de trekar-
beid)? De thuislanden kunnen trou
wens onmogelijk aan alle zwarten een
behoorlijk bestaan verzekeren en de
blanken kunnen in hun blanke gebie
den de zwarten niet missen als goed
kope arbeidskrachten. De regering
heeft er voor gezorgd, dat er geen
enkel thuisland met een haven is, dat
de gebieden met de bodemschatten
blanke gebieden zijn, dat, als er in
een thuisland toch nog bodemschatten
gevonden worden, de opbrengst voor
het grootste deel bij de blanken te
recht komt en zo maar voort. Het
bestaan van de zwarten in de thuis
landen is een armzalig bestaan. Het
gehele beleid van eigensoortige ont
wikkeling is een mislukking gewor
den.
Machtsvorming
Tóch gebeurt er in en via de thuislan
den een en ander, dat volstrekt tegen
de oorspronkelijke bedoeling van de
regering ingaat en waarmee ze op het
ogenblik geen weg weet. Ze hebben
gewerkt als een boemerang. De bedoe
ling was. een éénwording van de
zwarten te verhinderen (verdeel en
heers). Het laat zich aanzien dat dit
doel niet bereikt wordt. Geen apar
theidsman heeft venvacht, dat de
zwarte leiders van de thuislanden de
koppen bij elkaar zouden steken en
eisen zouden gaan stellen. Daarin
heeft prof. Oberman gelijk. Deze ont
wikkeling is echter niet te danken
ar n de apartheidsmensep. Indien deze
zwarte leiders gedaan krijgen wat ze
willen, kan men het woord gedaan
krijgen niet gebruiken. Ze krijgen
niets gedaan, maar ze doen alles zelf.
Door machtsvorming. Geen Vorster
denkt er over één enkele eis van hen
te aanvaarden, indien hij niet beseft,
dat hij die eis moet aanvaarden van
wege die machtsvorming veroorzaakt
door de bewustwording der zwarten
en de sociaal-economische ontwikke
ling in Zuid-Afrika. De regering
wordt alleen gedwongen door machts
vorming.
Van een ozer verslaggevers
KAMPEN Aan de theologische
hogeschool van de gereformeerde
kerken te Kampen zijn ongeveer
vierhonderd studenten ingeschre
ven. Op de gisteren in Kampen
gehouden jaarlijkse 'schooldag'
zei de waarnemend rector prof.
dr. J. T. Bakker dat nog nooit in
de historie het aantal gerefor
meerde studenten in de theologie
zo hoog was.
Hier staat tegenover dat het aantal
predikantsplaatsen daalt. Daarom
heeft, zo deelde prof. Bakker mee, het
curatorium van de hogeschool aan de
generale synode gevraagd, zo spoedig
mogelijk de hieruit voortvloeiende
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma,
F. Diemer
Hoofdredactie:
J. Tamminga.
Hoofdkantoor: NZ. Voor
burgwal 280, Postbus
859, A'dam. Telefoon
020-22 03 83. Postgiro:
26 92 74. Bank: Ned.
Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem giro
X 500.
problemen in het oog te vatten en te
proberen een mogelijke oplossing
daarvoor te vinden.
Prof. Bakker, die de (zieke) rector
prof. dr. J. Plomp verving, bracht
naar voren dat dank zij de manier
waarop prof. Plomp zijn taak vervul
de, de proef met het meerjarig reco-
traat is geslaagd.
Om weer op de (aantallen) studenten
terug te komen, in zijn jaaroverzicht
vertelde prof. Bakker dat in Kampen
dertig buitenlanders studeren. Hij
noemde van hen met name drie kleur
ling-predikanten: ds. Loff, ds. Cloete
en ds. Boesak, en de Bantoe-predikant
ds. Ntoana. Ze komen a lie vier uit
Zuid-Afrika. Ongeveer honderd domi
nees volgen speciale post-academiale
cursussen.
De opzet van de hogeschooldag was
ditmaal anders dan voorheen, 's Mid
dags waren de bezoekers niet meer in
de Burgwaikerk te vinden, maar in de
beide gebouwen van de hogeschool
aan de Oudestraat en de Koornmarkt.
Daar werden voor 'leken T>evattelijke
colleges gegeven over het thema 'The
ologie 1974'. In de morgenbijeenkomst
leidde dr. Okke Jager dit onderwerp
in.
Dr. Jager zette uiteen dat theologie
'74 hangt aan vier werkwoorden uit
Johannes 1 ver 38 tot 40: volgen,
zoeken, zien en blijven. We geven een
paar, wat willekeurig door ons geko
zen, gedachten door.
Dr. Jager merkte op dat volgen bete
kent in beweging blijven. Doorlopend
verplaatst zich het zwaartepunt van
de vraagstelling. Wat het zoeken be
treft, theologie '74 heeft niet alleen
andere thema's, maar ook een ander
karakter: vraagtekens zetten. Met aar
zelingen naar Kampen komen is nu
zoiets als water naar de zee dragen.
Wie de Schrift laat opgaan in tot nu
toe verworven inzichten, hoort niet
bij de eenvoudigen, maar bij de ge-
makzuchtigen. Voorts is theologie '74
een leerproces dat inzet met zien:
rondkijken waar de aanwezigheid van
de Heer zichtbaar wordt, relatie tus
sen openbaring en menselijke erva
ringswereld. Tenslotte: blijven. Dit
houdt niet in dat wij dezelfden blij
ven, maar dat wij bij dezelfde Heer
blijven en juist daardoor niet dezelf
den blijven.
De actiegroepen in Zuid-Afrika noemt
prof. Oberman randgroepen overgele
verd aan hopeloosheid. Het zal wel
waar wezen. Zo sprak dr. Colijn over
de randgrorpen in Indië en de leiders
werden verbannen naar Boven-Digoel.
Het waren onrustzaaiers en ontspoor
de intellectuelen. Het Boven-Digoel
van Zuid-Afrika is het Robbeneiland.
De apartheidsmensen en prof. Ober
man zouden iets kunnen leren van
ons verleden. Wie draagt voor de
hopeloosheid de verantwoordelijk
heid? De hopelozen waren eens ho-
penden. Komt er verandering in Zuid-
Afrika dan niet door de apartheids
mensen, maar doordat de hopelozen,
die niets van het heden verwachten,
en de hopenden, die er ook nog zijn
en die alles van de toekomst verwach-
tn, elkaar vinden en samen een
macht vormen die aan de apartheid
een einde maakt. Dan kan men de
thuislanden afschrijven.
Waanzin
6) Prof. Oberman zegt: 'Zuid-Afrika is
nog altijd een democratie' Ik ben
geneigd te zeggen; dat is waanzin! Ik
doe dat niet. Ik laat prof. Oberman
zelf aan het woord. Hij zegt even
later: 'Alleen blijft die democratie
beperkt tot de blanken'.
Zuid-Afrika telde bij de volkstelling
van 1970 ruim 21 miljoen inwoners,
ruim 17 miljoen niet-blanken en nog
geen 4 miljoen blanken. Voor de
ruim 17 miljoen niet-blanken bestaat
er geen democratie. Toch zegt prof.
Oberman: 'Zuid-Afrika is nog altijd
een democratie'. Het enige, dat hij
Men vergeet echter, dat Vorster niet alleen
in de gevangenis van dit systeem zit, maar
ook de directeur van deze gevangenis is. Wat
het nationaalsocialisme betreft, hebben wij
terecht niet gezegd: Hitler moet bekeerd
worden, maar: Hitler moet weg! Zo zeg ik,
wat het apartheidssysteem betreft, niet: Vor
ster moet bekeerd worden, maar: Vorster
moet wegl Zou Vorster zich bekeren, dan
stuurt hij zijn regering niet weg, maar dan
stuurt zijn regering hem weg en komt er een
andere Vorster in zijn plaats. De wereldge
schiedenis is een hard bedrijf. Met morele
herbewapening redden wij het niet. Dit ter
inleiding.
had moeten zeggen is: 'Nog altijd is
Zuid-Afrika geen democratie'. Een
land, waar nog geen vier miljoen
blanken beslissen over het lot en de
toekomst van ruim 17 miljoen niet-
blanken (bij u, over u, zonder u!) is
geen democratie. Dat is geen waar-
dreingsoordeel, dat is eenvoudig een
feit. De door de blanken ontworpen
en aanvaarde wetgeving ls volstrekt
met elke democratie in strijd. Zuid-
Afrika is nooit een democratie ge
weest.
Vuile handen
7) Prof. Oberman heeft gelijk; zowel
de verdrukten als de verdrukkers heb
ben de bijstand van de kerk nodig.
De bijstand voor de onderdrukkers
zal echter een andere moeten zijn dan
die voor de onderdrukten. Onze gere
formeerde vaderen kenden het begrip
zaaksgerechtigheid. Daarmee bedoelen
zij - toegepast op ons vraagstuk - dat
zowel onderdrukkers als onderdrukten
vuile handen hebben, maar dat de
zaak van onderdrukten recht en die
van onderdrukkers onrecht is. Dit
betekent, dat de bijstand die de on
derdrukkers nodig hebben, door de
kerk alleen kan worden gegeven, wan
neer de kerk wat 'de zaak' betreft
onvoorwaardelijk aan de kant van de
onderdrukten staat.
Natuurlijk, er zijn 'terreurbenden.
Komt u maar jnet uw kritiek. Dat
moet, maar denkt u er dan vooral
aan, dat ook de watergeuzen en de
beeldenstormers, terroristen waren.
Willem van Oranje, geen terrorist,
heeft er zijn kritiek op gehad, niet zo
zuinig. Maar historisch gewaardeerd
heeft hij de watergeuzen en de beel
denstormers niet kunnen missen. De
wereldgeschiedenis is hard. Een revo
lutie met zachtmoedigheid als vooron
derstelling bestaat niet. Maar als de
gewelddadige revolutie in Zuid-Afrika
komt - ik zeg niet: hetgeen God
verhoede, want wij moeten niet van
God verwachten wat Hij aan ons
heeft toevertrouwd [zal dat de bezol
diging van de zonde der Vorsters zijn.
8) Alleen wie het structurele geweld
van blank Zuid-Afrika radicaal veroor
deelt, mag kritiek hebben op het
revolutionaire geweld in Zuid-Afrika.
Prof. Oberman is één van onze knap
ste theologen. Wat hij over Zuid-
Afrika schrijft, is echter verward en
verwarrend. Vorster zal er stellig ge
lukkig mee zijn, al ben ik er zeker
van, dat hij de politieke beschouwin
gen van prof. Oberman, evenals ik,
maar zo-zo vindt, maar dat neemt hij
wel op de koop toe. Deze laatste
woorden gebruik ik met opzet. Ze
hebben een dubbele bodem. Prof.
Oberman heeft zich, al, is hij zich dat
stellig niet bewust, oan Vorster Ver
kocht.
EREPOORT
Het 'dorp raakt in feestemmin
het begin van het pad dat a
kerk leidt staat een erepoort
verwege de ingang staan consol
latten gemaakt Ook 'Den Be
oudste établissement alhier, i
zien van een soort ereboiiws
moet nog allemaal ingevuld
maar dat kan nu geen da]
duren, want deze week is Jan
vijftig jaar getrouwd. Mien
natuurlijk ook. Jan woont in
de zes bejaardenwoningen
dorp sedert een paar jaar rij]
stamt niet van hier, maar koi
streeks uit de Jordaan in
Dat vertellen ze hier tenminsl
Amsterdammers weten hoe
genoten vaak op een wat
manier omspringen,met de s!
buurtaanduidingen. Hoe het
gegaan is weet ik niet maar
ineens één van die huisjes te
en sedertdien hoort hij erbij,
kerk, in het dorp en in Dei
Morgen heeft hij de hele bi
uitgenodigd om op zijn kosten
te vatten. De dag daama is
loft, uiteraard nadat er een
dragen is, naar ik hoor, d<
broer van de bejaarde bruidego|
feesten houdt hier trouwens vo
niet op, want zeer binnenkort
neer pastoor Vijfentwintig jai
den priester gewijd. En ook
wel weer een erepoort vrai
kunnen hem eigenlijk wel lati
want allicht is er iemand of
mensen die wat te vieren hel
er met ere doorheen kunnen,
er helemaal niemand te vinden)
zou hij daar altijd nog kunnen
staan als een uitdaging: maakj
dat je er een keer met recht
door kunt.
NED. HERV. KERK
jn
Beroepen te Nunspeet; S. v.d.&e
te Willemstad; te Draahten (tón
.H. Borgers te Dronten.
Afscheid op 19 mei van Soest
F. J: Th. van Boven, ber. te Gc|
Intrede te Rijnsburg: G. J. v.d.
uit Ridderkerk; te Hoek van H
kand. C. Wismeyer, voorheen 1
verzorger vJi. diakonessenhuis
'a; te Oldeberkoop, als bijst.
past. J. Bouwers, em. pred. va v
zijl; te Vlagtwedde, als pred. e
vnjz. hervormden: J. S. Krol t ij
werth, eervol ontheven pred. p
bevoegdheden v. em.
GEREF. KERKEN
Afscheid van Middelburg: J. Ajjy
Boer, ber. te Haarlem-N.
Intrede te Putten: R. Hassefiirl
Musselkanaal; te Moerdijk: G.
ma te Klundert, die tevens p v
Kiundert blijft
Op de gisteren in Kampen gehouden hogeschooldag van de gereformeerde
kerken memoreerde de plaatsvervangende rector prof. dr. J. T. Bakker ook
de in Kampen gegeven gastcolleges door docenten uit de derde wereld. Op
dc (destijds genomen) foto is prof. Bakker (rechts) in gesprek met dr. Bonlno
uit Argentinië. Tussen hen in staat prof. dr. G. Th. Rothuizen.
KAAPSTAD De anglicaaanse kerk
in Zuid-Afrika blijkt zich niets aan te
trekken van de druk die premier
Vorster en verscheidene blanke leden
van de kerk uitoefenen om uit de
wereldraad van kerken te treden.
Zojuist heeft de anglicaanse kerk drie
afgevaardigden aangewezen, die na
mens haar zullen deelnemen aan de
vijfde assemblee van cse wereldraad in
Djakarta volgend jaar. De kerk be
noemde kanunnik L. B. Zulu tot lid
van de commissie voor geloof en kerk
orde van de wereldraad, waarvan de
directeur dr. Lukas Vischer onlangs
Zuid-Afrika werd uitgezet.
Ook heeft de Anglikaanse kerk in
Zuid-Afrika besloten een waarnemer
ADVERTENTIE
Beslis mee in de partij
van uw keuze
Bas de Gaay Fortman
noteert u graag
als lid van de
Bel 020-246545
(Minimum-kontributie 10,- p. jr.)
te zenden naar de Jaarlijkse vergade-
ring van het centrale comité van de
wereldraad van kerken, dat in augus
tus in West-Berlijn bijeenkomt. De
anglikaanse waarnemer gaat samen
met waarnemers van de presbyteria
nen en congregationalisten in Zuid-
Afrika naar Berlijn.
door A.J. Klei
De eerste keek dat ik juffrouw
Hendriks zag was vlak na de oor
log. De IJsselbrug bij Kampen
was nog niet hersteld, je werd
overgevaren als je van buiten
naar de stad kwam. Aan de wal
stond een niet zo jonge vrouw,
ouderwets gekleed en met van
die hoge rijschoenen, die nu de
begeerte van het hippe volk zou
den opwekken. Ze riep ons met
hoge stem toe dat we ons moes
ten bekeren. 'Juffrouw Hendriks',
verklaarde een kenner van het
Kamper leven, die met mij op de
veerboot was.
Nu komt het bericht uit Kampen dat
mejuffrouw Z. A. Hendriks overleden
is. Ze werd 85 jaar. De laatste tijd
kwam je haar niet meer tegen op
straat of in een zaal, bij de uitgang
van een bioscoop of bij de kerkdeur,
maar jaren lang heeft zij ieder die in
Kaïftpen woonde of er alleen maar
was voor een vergadering of zo, vrij
moedig aan- en toegesproken. Ze hield
er een particuliere evangelasaitie-actie
op na met zeer particuliere methoden.
Dit laatste verwekte dn Ihaar omgeving
aanmerkelijk meer onrust dan de in
houd van haar prediking. Bij officiële
gelegenheden en andere min of meer
plechtige gelegenheden liep de con
cierge, de pedel of de ceremoniemees
ter altijd zenuwachtig rond: hebben
jullie juffrouw Hendriks ook gezien?
Want die diende buiten de deur te
blijven, want men wist uit ervaring
hoe ze onverwacht vanachter een pi
laar tevoorschijn kon komen om het
de verzamelde menigte aan te zeggen.
Trouwens, ook in de kerk kon zij je
overvallen, vóór de dienst, dat wel.
Meestal zette de organist dan een
dreunend akkoord in.
T Is natuurlijk móói wat ze doet,
zeiden we tegen elkaar in het alles-
ADVERTENTIE)
Mejuffrouw Z. A. Hendriks
zins kerkelijk Kampen, maar ze weet
de tijden en gelegenheden niet. En
met-die kritische toevoeging, zo onge
veer rechtstreeks uit het boek der
Handelingen gehaald, susten ordelijke
christenmensen hun geweten. Stel je
voor dat iedereen zo deed! Op 't ogen-
ons wereldje is druk bevolkt met
actiegroepen die zich weinig bekreu
nen om tijden en gelegenheden, even-
Is juffrouw Hendriks dat niet deed.
Ze was eigenlijk met haar aanpak do
tijd vooruit en daarom kunnen we
ons niet meer met een paar vriende
lijke en vergoeilijkende woorden van
haar optreden af maken.
Deze week in
HERVORMD NEDERLAND j
Het C.N.V.: De werkneme
is gewoon verantwoordelijk
Bierman: Markerwaard
van de kaart.
Wie kiest voor het leven
de dood?
Hoe vertellen we het
onze kinderen?
Hitier zei: Horen en zien
zal de kerken vergaan.
Andrea Domburg terug
van weggeweest.
tt
WOONPLAATS:
GIRONUMMER:
Abonnementsprijs 21,
half jaar; 42,per
Abonnementen kunnen elk opj
blik ingaan.
Bon ingevuld in BLOK1 JJ
TERS in envelop (zo£h
postzegel) verzenden aan:
Hervormd Nederland,
Antw.nummer 1776, Den
