Vrachtwagens rijden zonder
uitsteeksels een stuk zuiniger
DO
1195
198
225
995
KALFSLAPPEN
UEBE
nm
\m
VLEES-
looiw
795
795
KILO
945
LAMSBOUT
995
TEEKENS
i-ssriaai""™"
ZOMERPRIJZEN BONTMANTELS
kilo 949
'Veldwijk-Ermelo' heeft
psychomotorisch centrui
KALFS-
BRAADSTUK
LEVER
0SSESTAART
FRICANDEAU
VARKENS
LAPPEN
BORSTLAPPEN
RIBLAPPEN
R0LLADE
198
Wetenschap
en
techniek
Beleid
Maanbonen
Prikkelbarrière
Uitspraak minister
over geweld leidt
tot vragen in Kamer
Verdachten sloegen met
auto over de kop
Jongetje gedood,
moeder gewond
bij verkeersongeval
Schilder valt van lift
Achthonderd kippen
verdrinken in gier
Overstekend kind onder auto
Cel en tbr voor
overvaller postau
't BONTHUIS J. van EGM0ND
Nieuwe Rijn 53-54 - Leiden - Tel. 01710-23308
Vierambacht
1899-1974
J. Dijkstra en Zn. - Sassenheim B.V.
SPECIALE AANBIEDING
OVERGORDIJN-
STOFFEN!
reeds vanaf 5,98 p.m.
Van Klarenbosch
AKTIEVE JONGEMAN
UIT DE DAGBLAD PERS
voor vlees en vleeswaren
198 180
TROUIW/KWABfTET DONDERDAG 16 MEI 1974
Sommige iddeeën zijn zo verpletterend voor de hand liggend dat
je een energiecrisis nodig hebt om er op te komen. Zo is de Ameri
kaanse Stichting voor wetenschappen NSF gaan nadenken over
grote vrachtauto's. Om die aan het rijden te houden moet je twee
soorten weerstand overwinnen: de rolweerstand en de luchtweer-
stand. Bij een kruissnelheid van tachtig a negentig kilometer kost
dat elk ongeveer de helft van de energie die de motor levert.
Maar, en dat is het verpletterende
idee, die verdeling is geen wet van
Meden en Perzen. Aan de rolweer
stand kun je niet veel verbeteren als
je de lagers gesmeerd en de banden
goed omgepompt hebt. Maar dat die
luchtweerstand verantwoordelijk is
voor de helft van het brandstofver
bruik, hangt zeer nauw samen met
onze gewoonte een grote vrachtwagen
te ontwerpen als een nogal vierkante
doos die niet overal even glad en slim
is afgewerkt
Volgens schattingen zou een ontwer
per die helemaal van voren af aan
begon, een vrachtauto kunnen maken
met 25 tot 30 procent minder lucht
weerstand. Voor de directe praktijk is
aanzienlijk boeiender dat eenvoudige
aanbouwsels aan bestaande wagens, al
een reductie van 10 tot 20 procent
haalbaar moeten maken. Het gaat dan
alleen om het afronden van hoeken
en het aanbrengen van flapjes die de
luchtstroom in geregelder banen lei
den. Als het een beetje meezit kan
dat voor Amerika acht miljard liter
brandstof op jaarbasis gaan schelen.
De NSF heeft voor nog geen half
miljoen gulden twee kortlopende on
derzoek contracten geplaatst om het
even verder uit te zoeken. (New
Scientist, vol.- 62, pag. 172).
door drs. Rob..Foppema
Toch een verademing, om het deze
week eens niet over het wetenschaps
beleid te hebben. Maar twee kleine
berichtjes kan ik niet nalaten. Een
grootscheepse poging van de land
bouwhogeschool Wagemngen, om te
registreren waar men nu precies mee
bezig was, had grotendeels resultaat.
Er is nu een lijst van 55 'grotere
onderzoeksprojecten', waarmee vier
vijfde van de aan onderzoek bestede
tijd is gemoeid. Het is bepaald nog
niet zo ver dat men hiermee over een
handzaam beleidsinstrument beschikt,
maar het is een stap in de goede
richting.
Een andere nuttige inventarisatie is
die van het kankeronderzoek in Ne
derland. De Raad voor gezondheidsre-
search TNO heeft aan alle voor de
hand liggende adressen enquêteformu
lieren gezonden. Wie er ten onrechte
geen gekregen heeft, wordt verzocht
TNO in Den Haag te bellen. (Uitzon
dering: de research-coördinator van
het Koningin Wilhelminafonds inven
tariseert centraal al het door
KWF/NOK gesubsidieerde onderzoek).
Hoe bespeurt een zak gedroogde bo
nen dat het volle maan is? Er bestaan
zonder twijfel belangrijker vragen in
deze wereld, maar toch kan je over
zoiets blijven nadenken. In Amerika
heeft namelijk prof. F. A. Brown jr.
aan de North-western University in
Evanston, Illinois, vastgesteld dat die
bonen op de stand van de maan
reageren.
Daar had hij weinig anders dan een
goede weegschaal en erg veel geduld
voor nodig. Uit een zak met honderd
pond bonen worden elke morgen om
tien uur twintig willekeurige bonen
uitgezocht, gewogen en in een bakje
kraanwater gelegd. Om twee uur
's middags worden zij afgedroogd en
opnieuw gewogen. Er wordt dan uit
gerekend hoeveel procent van hun
eigen gewicht die bonen aan water
hebben opgenomen.
Die percentages zette Brown in een
grafiekje uit. En dat grafiekje bleek
een regelmatige slingerbeweging te
vertonen. De bonen namen bij volle
maan, bij nieuwe naam en op de
tijdstippen precies daar tussenin (bij
springtij en bij dood tij, zouden wij
als zeevarende natie zeggen) meer
water op. De slingerlijn hal een 'golf
lengte' van 7,4 dagen, juist een kwart
van de tijd die de maan nodig heeft
voor een omwenteling om de aarde.
Het verschil in wateropname was niet
gering: een typerende meetserie gaf
maxima rond 58 procent en minima
rond 50 procent. Het effect was niet
afhankelijk van de plaats waar het
werd bestudeerd. Zakken bonen in
Woods Hole, Massachusetts, een klei
ne 1500 kilometer oostelijk van Evan
ston, leverden dezelfde astronomische
prestaties. Aldus meldt alweer de
New Scientist (vol. 62 pag. 111). Wie
weet hoe het komt, mag het zeggen.
Van de vier mensen die met roken
willen ophouden, lukt het er maar
één, schrijven Jeanette Friedman,
Thomas Horvath en Russel Meares in
Nature (vol. 248, pag. 455456). Zij
hebben aan de universiteit van Mel
bourne een nieuw idee ontwikkeld en
bekeken, over wat die drie andere
mensen dan eigenlijk zo fijn vinden
aan een sigaret dat ze het niet willen
missen.
Daar is inderdaad lang niet alles over
duidelijk. Weliswaar weten we dat
het lichaam 'went' aan nicotine en
dat er wat lichamelijke verschijnselen
zijn als de toediening ervan ophoudt,
maar dat kan nauwelijks het hele
verhaal zijn. En de dieptepsychologen
die uitleggen hoe bevredigend het
voor iemand kan zijn om ergens op te
zuigen, brengen ons ook niet veel
verder.
Jeanette Friedman en haar collega's
denken dat een sigaret (en misschien
speciaal de nicotine in die sigaret,
maar dat zou nog verder bekeken
moeten worden) helpt bij het wennen
aan storende prikkels. Dat klinkt wei
nig spectaculair, maar het is een erg
belangrijke zaak. Als wij alles in ons
gezichtsveld ook werkelijk zégen (en
verwerkten)', en elk geluid ook echt
hoorden, zouden we binnen de korste
keren doodmoe worden. Een mens
heeft ergens een selectiemechanisme
dat hem in staat stelt om uit alle
gegevens datgene te selecteren wat op
dat moment van belang is, en de rest
te verwaarlozen.
Als dat mechanisme iets te maken
heeft met de snelheid waarmee ie
mand aan bepaalde prikkels gewend
raakt (en daar valt over te discussië
ren), dan hebben Friedman, Horvath
en Meares een aardige zaak bij de
kop. Want zij bewezen waterdicht dat
proefpersonen die net een sigaret had
den gerookt, aanzienlijk sneller wen
den aan fluittonen die met onregel
matige tussenpozen ten gehore wer
den gebracht. En dat ?ffect bleef uit
na het roken van 'buitenlandse' nepsi-
garetten waar geen tabak in zat.
Als het idee blijkt te kloppen, moet
het mensen die hun medemens van
het roken proberen af te helpen, op
nuttige nieuwe ideeën kunnen bren
gen.
Van een verslaggever
DEN HAAG De uitspraak van
minister De Gaay Fortman (zaterdag
op het CDA-congres in Amsterdam)
dat geweld met geweld gekeerd zal
moeten worden is aanleiding gewor
den voor vragen in de Tweede Kamer.
De vragen zijn gesteld door mevrouw
Goudsmit (D'66), en de heren Roe
thof (PvdA) en Jurgens (PPR). Zij
vragen wat de gevolgen van deze
stelling zijn voor het beleid ten aan
zien van de selectie, de vorming, de
opleiding en de organisatie van de
politie. De minister zei zaterdag op
het congres (dat handelde over stede
lijke problematiek) dat de criminali
teit een nieuw aspect gekregen heeft
en dat het geweld daarbij meer dan
vroeger gericht is op de vernietiging
VELDHOVEN In Veldhoven (NB)
breekt men zich het hoofd over twee
tot nu toe onbekende mannen, die
met een auto over de kop zijn gesla
gen en daarna spoorloos zijn verdwe
nen. Het vermoeden bestaat dat het
tweetal brand heeft gesticht in een
bakkerij te Veldhoven..
Het bakkerijgedeelte, de aangrenzende
winkel en de daarboven gelegen wo
ning brandden geheel uit. De schade
wordt geschat op enkele tonnen. De
brand woedde gisternacht. Vooraf
gaande aan de brand werd in de
bakkerij een heftige explosie gehoord.
Getuigen zagen onmiddellijk daarna
een auto met gedoofde lichten wegrij
den. Deze wagen is kort daarop over
de kop geslagen. Maar de inzittenden
gingen er vandoor. Zij waren gisteren
nog spoorloos.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Gistermiddag om
streeks twaalf uur is de 8-jarige R.
van der Veen op de Pleiadenlaan ter
hoogte van de Orionlaan door een
met betonsegementen beladen vracht
wagencombinatie overreden en op
slag gedood. Zijn moeder raakte met
haar benen klem tussen de achterwie
len van de vrachtauto. Tot aan haar
onderbuik werden haar benen verbrij
zeld. Zij werd ernstig gewond overge
bracht naar het academisch zieken
huis.
Het ongeval ontstond doordat de 25-
jarige bestuurder van de vrachtwagen
aanvankelijk dacht, dat moeder en
kind, die beiden per fiets reden, hem
voorrang verleenden. Dat bleek later
evenwel niet het geval te zijn. De
Groninger brandweer verleende assis-
tententie om de slachtoffers te bevrij
den.
Kern van de zaak: iets leren voor je leven
Van een onzer verslaggevers
ERMELO De mensen van liet psychiatrisch ziekenhuis
wijk' te Ermelo hadden gisteren toen het in Nederland verp
dag was geen tijd om te protesteren, ook al is men daar van]
voor meer en gekwalificeerder personeel. Veldwijk nam met
vertoon het Psychomotorisch Centrum 'Ten Duyn' in gebruik.
ENSCHEDE De 53-jarige schilder
J. Wageman is gisteren van een schil-
derslift gevallen en omgekomen. De
heer Wageman die samen met een
collega aan het werk was, viel toen
een van de haken waarmee de lift aan
het dak bevestigd was lossschoot
twaalf meter naar beneden. Zijn colle
ga kon zich aan de lift vastgrijpen en
werd na negen minuten door de
brandweer gerea.
BRUINISSE In Anna Jacoba (Zld)
zijn 800 kippen in een gierput ver
dronken. De kippen zaten in een hok
dat boven de gierput was gebouwd.
Toen de bodem van het hok bezweek,
verdwenen alle dieren in de gier.
Slechts enkele tientallen kippen kon
den op tijd worden gered.
EINDHOVEN De driejarige Marco
Gijsberts is verongelukt toen hij vlak
bij zijn ouderlijke woning plotseling
de weg overstak. Het kind werd ge
grepen door een personenauto.
ROTTERDAM De Noorse reder
'Helmer Staiibo' heeft IHC Holland
opdracht gegeven voor de bouw van
een zogenaamd dynamisch gepositio
neerd boordschip. De waarde van de
order ligt in de buurt van de 100
min. De bouw van het schip zal
plaats vindenbij IHC Gusto in Schie
dam. IHC heeft nu twee orders voor
boordschepen onder handen, beide be
stemd voor levering in 1976.
Op het protestants-christelijk Veld
wijk leefgemeenschap voor ruim dui
zend patiënten van allerlei aard, wier
verblijf thans varieert van zes weken
tot zes maanden (vroeger was de
opname veel vaker permanent dan
tegenwoordig), werd evenals elders de
ervaring opgedaan dat 'het bewegen'
een duidelijk aanknopingspunt vormt
voor het herstelproces van hen, die
het 'niet meer zien zitten'.
Het gaat bij de door dr. N. P. Roozen-
daal ontwikkelde psychomotorische
therapie die op 'Veldwijk onder
leiding van de sportleider A. J.
Strijdhorst wordt toegepast, om het
bewerkstelligen van gedragsverande
ringen van patiënt. Als bijvoorbeeld
een groep patiënten gaat voetballen,
dan leren zij dat er samengewerkt
moet worden om een gemeenschappe
lijk doel te realiseren, of om te leren
functioneren in een zich snel wijzi
gende situatie. Om verbetering van
het lichaam als bewegingsapparaat
gaat het bij de psychomotorische the
rapie, want dat is het specifieke ge
bied van de fysio-therapie. Dat dit
voetballen echter tevens gezond is,
spierversterkend, weerstandverhogend
en conditieverbeterend, is duidelijk.
Kritiek
De geneesheer-directeur van Veldwijk,
dr. II. van Andel, zei dat men tegen
woordig veel kritiek op het psychia
trisch ziekenhuis hoort. Aan de ene
kant vindt men dat de patiënten veel
te veel vrijheid krijgen, aan de ande
re kant oordeelt men dat ze maar
worden opgesloten,
'Het psychiatrisch ziekenhuis heeft ve
le gezichten, en is daardoor wellicht
moeilijk te herkennen', aldus dr.
Van Andel. 'Het is vluchtheuvel, le-
venstoerustingsoord, wachtkamer, re-
validatie-instituqt en woonplaats tege
lijk.
Zoekend naar de kern van de dingen
waarmee men in het psychiatrisch
ziekenhuis bezig is, wees hij op een
centraal idee, dat hierbij toch wel
naar voren springt. Het is dat de
mensen iets leren voor het leven.
Leren om contacten te leggen, leren
de angst kwijt te raken, leren hun
huwelijksmoeilijkheden te overwin
nen, leren de achterdocht te verlie
zen, leren feest te vieren, leren te
durven, leren te geloven en
naar Christus te vinden'.
Spel
Ermelo's burgemeester E. Ph.
die het psychomotorisch centrun
ciëel opende, herinnerde eraai
Friedrich Nietsche het noodza
achtte dat de mens de ernst
vindt, waarmee hij als kind zijr
bedreef. 'Nu we 'volwassen' zij
worden, zijn we het spel verget
hebben we alleen de ernst over;
den. Zouden we er niet goed aai
weer wat meer aandacht te gevi
het spel? Ik ben blij dat
'Veldwijk' het spel weer opniern
traal wordt gesteld', aldus de
Veen. Ilij hoopte dat deze visie i
land op ruime schaal navolgin
vinden. 'Een belangrijk ding di
spel ons leert, is: te kunnen verl
AMSTERDAM Twee jaar ge
nisstraf met aftrek en onvoorw
lijke terbeschikkingstelling van
gering heeft de rechtbank te A
dam gisteren opgelegd aan d
jarige Cornelis B. uit Amst
voor zijn aandeel in een gewa
roofoverval op een postauto in
stelveen op 10 april van het
jaar.
Met twee anderen, die inmiddel
veroordeeld tot drie en vijf jaai
B. een postauto aangehouden,
de chauffeur en bijrijder eruit
gezet, ging hét drietal er met di
vandoor, maar zij werden si
klem gereden door een politiev
Bij de aanhouding schoot B. ei
chercheur in een been en wer
door een politiekogel gewond.
De officier van justitie had
hem vijf jaar geëist. In het ps
trisch advies de verdachte ter be
king te stellen zag de officier
De behandelend psychiater hee
sterk verminderd toerekeningsv
bevonden.
bontbewaring
moderniseren
repareren
A. Remmerts Sr.
tandarts
Vrijdag 17 mei
afwezig
Voor spoedgevallen:
telefoon 51067.
R.OOSEN OPTIEK
Kort gal genwater 1 Lelden
IAlle brillen 2 jaar gratis
verzekerd tegen verlies,
diefstal, breuk, enz.
Het Bestuur van de Polder
brengt ter algemene kennis, dat
de op 3 januari 1974 nader vast
gestelde en door Gedeputeerde
staten van Provincie Zuid-Hol-
land bij besluit van 24 april1
1974 goedgekeurde
KEUR OF
POLITIE
VERORDENING
voor de Polder VIERAMBACHT,
Ingevolge het derde lid van Ar
tikel 9 van de Keurenwet, gedu
rende een termijn van dertig
dagen, vanal 1! mei l.m lï Juni
1974 voor belanghebbenden Ier
visie Is neergelegd ten kantore
van de Polder, Veerstraal 16 te
OUDEWETERING.
Bezwaarschriften dienen binnen
deze termijn schriftelijk te wor
den Ingediend.
Oudewetering, 14 mei 1974.
Hel Bestuur voornoemd.
De Voorzitter. J. van Rijn
De Secretaris.
G. da Kwaasteniet
Dijkstra bouwt.
Bouwt nu al 75 jaar.
Bouwt nog steeds aan de toekomst
En Dijkstra timmert.
Timmert nu al 75 jaar.
Timmert aan de weg.
Dit jubileum dat op 1 mei plaatsvond,
wordt op 24 mei a.s. gevierd.
Met een receptie van 4 tot 6 die door het
personeel wordt aangeboden.
Die plaats vindt in de werkplaats
Hoofdstraat 294.
U bent van harte welkom.
met schoonheidsfoutjes!
met 3040 pet. korting
WONINGINRICHTING
Haarlemmerstraat 51-53
Leiden.
ZEER BESLIST
de GORDIJNEN SPECIALIST.
HOOGHEEMRAADSCHAP
VAN RIJNLAND
Op de Afdeling Beheerszaken ter secretarie ls plaats voor een
voor het verrichten van allerlei voorkomende werkzaamheden w.o.
het bedienen van het offsetapparaat, het maken van fotokopieën etc.
Sollicitaties binnen 8 dagen te richten aan de Secretaris-rentmeester
van Rijnland, Breestraat 59 te Lelden.
BLANK
KILO
VERSE
om te bakken
500 gram van 298 voor
voor een heerlijke pan soep
500 GRAM
BLANKE VARKENS
van de ham
500 gram 598
KILO
BLANKE GEMESTE
jActie 2TOS51CTS
KILO
MALSE
500 gram 429
500 GRAM 548
NU
995
tWOV
la.gcnj—***-
FIJNE
500 gram 498
KILO
KLEIN BEENTJE M fe#
ONGELOOFLIJK LEKKER fl M JM I
KALFS-
van de borst
1'/zuurstoven
KILO
100 gram
of bami
250 gram
GEBR. ROSBIEF
100 gram 169
PAARDER00KVLEES
100 gram 119
GEK.LEVER
150 gram 139
VOLOP
RUNDERTONGEN
GEM.KALFSVLEES
0SSEHAAS
ENTREC0TE
LAMSVLEES
KALFSVLEES
