Missionarissen uit Mozambique: nog meer gruwelen Nixon roept Ford op het matje Gezondheidsorganisatie VN in actie tegen vlieg u Goed p veilig op TyresoleS de band., met de groene stip b m4zd41000/1300 Jonge Vodka van Bokma 13 14 15 16 17 18 techno-beurs Succes voor Kissinger? Nieuwe gevangennemingen, martelingen en massamoorden Prawda' zwijgt over spion die Brandt tot aftreden dwong Mitterrand boekt winst Chinese kernwapens nu beter beveiligd tegen Russen I AUTO PALACE-DE BINCKHORST BV I MAZDA-dealers o.a. te: De nieuwe Nederlandse borrel Dr ink'm puur of gemixed Actie tegen rivierblindheid Portugees kabinet vrijwel voltooid Bondsraad verwerpt abortus-voorstel V1TH [BOW/KWIAMTET ZATERDAG 11 MEI 1974 BUITENLAND T7/K9 Van een onzer verslaggevers DEN BOSCH Naar Nederland teruggekeerde missionarissen van de Heili ge Harten hebben melding gemaakt van een groot aantal nieuwe gevangen nemingen, martelingen, moorden en massamoorden onder de Afrikaanse bevol king van Mozambique in de streek rond het spoorwegknooppunt Inhaminga. (ADVERTENTIE) Het aantal vermoorden door de PI- en het Portugese leger van van augustus vorig jaar al bedraagt vol gens hun gegevens ongeveer 240 per ionen. Verder maken de missionaris- en melding van een slachting in de murt van een cementfabriek, ge- laamd Nova Maeelra, uitgevoerd door iet leger en de blanke burgerwacht, velke drieduizend slachtoffers heeft Grote kuil missionarissen geven op een zelf- kende kaart van de stad Inhamin- i op enkele kilometers nauwkeurig plaats aan waar een bulldozer een _rote kuil heeft gegraven. Daar wer den op 18, 20 en 23 februari en op 3 en 15 maart van dlit jaar vele tiental- gevangenen gedood en begraven, moedeüijk omdat de gevangenis de stad niet alle arrestanten kon De missionarissen hebben de wagens met de slachtoffers zien voorbijrijden. De mensen in doods angst hadden vaak geen controle meer over hun lichamelijke functies. De missionarissen hoorden de klach ten van militairen over de weerzin wekkende toestand waarin de met uit. werpselen bevuilde vrachtwagens ver keerden als zij van de executieplaats teruglavamen. De vijf missionarissen zijn pater J. Martens, regionaal overste, broeder W. van Kampen, pater J. van Rijen, de heer J. Tielemans en pater A. Verwaasdonk. Zij vertrokken op 19 ADVERTENTIE IMOSKOU/BONN (Reuter) Ook de lezers van de Prawda, het [dagblad van de Russische communistische partij, weten nu, dat [Willy Brandt als bondskanselier van West-Duitsland is afgetreden. Maar ze weten niet, dat een Oostduitse spion daaraan debet is. Want dat aspect werd in het eerste artikel dat de Prawda gisteren aan Brandts aftreden wijdde, totaal verzwegen. De Russische krant schreef het aftre den toe aan 'intriges van reactionai ren' en aan 'een hetze tegen Brandt en zijn kabinet'. Het artikel liet door schemeren, dat de Russische autoritei ten hopen, dat Brandts vermoedelijke opvolger, minister van finanoiën Schmidt, de politiek van verbetering van de betrekkingen met Oost-Europa zal voortzetten. Het verhaal dat Brandt betrekkingen hebben onderhouden met een voormalige communistische spionne, blijft podiiitici in Bonn bezighouden. In Uiild-Zaitung' verklaarde de leider van de ahristen-democratische Bonds dagfractie, Carstans, gisteren, dat de regering officieel zal worden ge vraagd, of er inderdaad een bedrag van zo'n 300.000 mark is betaald aan deze oud-spdonne, Susanne Sievers, om haar ervan te weerhouden, een boek met haar ervaringen te publiceren, zoals o.a. het weekblad 'Quick* heeft PARIJS (AP, Reuter, UPI) De linkse kandidaat Mitterrand heeft voor de eerste keer tijdens de Franse presidentscampagne het hoogste ge scoord bij een opiniepeiling. Blijkens een onderzoek, waarvan de resultaten gisteren in het dagblad L'Aurore zijn gepubliceerd, lag Mitterrand met 51 pet aan kop tegen 49 pet voor Giscard d'Estaimg. Overigens kan uit deze uitslag slechts wordei\ afgeleid dat beide kandidaten aan een nek-aan-nek- race bezig zijn. Mitterrand en Giscard hebben gistera vond ruim anderhalf uur met elkaar gedebatteerd in een rechtstreekse uit zending van de Franse staatstelevisie en radio. Het was de eerste keer dat een dergelijk debat tijdens een cam pagne voor de tweede ronde werd uitgezonden. Aangenomen wordt dat de uitzending, die een grote kijkdicht heid had, wellicht een beslissende invloed heeft op de stembusuitslag van volgende week zondag. LONDEN (UPI) Als de Sowjet- Unie van plan zou zijn geweest de Chi nese kerninstallaties onschadelijk te maken dan heeft zij haar kans gemist. Peking heeft inmiddels de gevechts kracht van het Chinese kernwapen voldoende opgevoerd om uitschakeling moeilijk dan wel onmogelijk te maken. Tot. deze slotsom is het in Londen ge vestigde Internationale Instituut voor Strategische Studies gekomen. Een en ander is'verder uitgewerkt in het do cument 'Strategisch overzicht 1973' dat deze week door het instituut is ge publiceerd. beweerd. De voornaamste regerings woordvoerder, Rüdliger von Wechmar, heeft gasteren die betaling ontkend. Maar waarnemers stelden volgens Reuter vast, dat ihij de bewering, als zou Brandt jaren gleden betrekkingen met Susanne Sievers hebben onder houden, niét tegensprak. maart uit Inhaminga uit protest tegen de nieuwe massamoorden en omdat hen het werken vrijwel onmogelijk was gemaakt Massale vlucht Na het vertrek van de vijf missiona rissen uit Mozambique bracht de vica ris-generaal van het bisdom Beira, pater A. de Souza, een bezoek aan Inhaminga. Hij maakte kennis met de afschuwelijke situatie en stelde vast dat het gevangen nemen van de Afri kaanse bevolking en de massa-execu ties doorgingen. Naar schatting waren toen reeds 35.000 mensen voor de Portugese terreur in alle richtingen gevlucht. Maar ook deze vluchtelingen waren niet veilig voor het leger. De missionarissen hoorden na nun ver trek uit Inhaminga dat parachutisten van een groep vluchtelingen alle jon gens en mannen doodden en de vrou wen meenamen naar de plaats Muan- za. De commandant was hierover on tevreden. Hij had gewenst dat ook de vrouwen waren omgebracht Blanken vijandig De missionarissen hebben het episco paat van Mozambique herhaaldelijk van de Portugese misdaden op de hoogte gebracht en bij de burgerlijke autoriteiten geprotesteerd tegen de wandaden. Het resultaat was dat het missiewerk steeds meer werd gehin derd. Begin van dit jaar kregen de missionarissen zelfs praktisch huisar rest. De ruim duizend blanke inwo ners van Inhaminga demonstreerden tegen de missionarissen, die zij ervan beschuldigden aan de kant van de zwarte bevolking te staan. Op 16 maant besloten de missionarissen hun werk neer te leggen en het Hand te venlaten. Van de twaalf missionaris sen bleven er zeven achter om het schooljaar af te maken. De vijf die vertrokken namen de gegevens mee, waaruit zij thans hun aanklacht hebben kunnen samenstel len. Hun rapport is gisteren tegelijk in Nederland, Engeland en Portugal gepubliceerd. 'Versluieren' De imissdionarissen beschuldigden de offioiële kerk dat zij zioh in stilzwij gen hult, waardoor de kerk mede plichtig wondt aan de vandaden tegen de Afrikanen. Doordat de missionaris sen niet meer door de kerkleiding werden gesteund werd hun werk on mogelijk. In hun rapport zeggen de missionaris sen: 'Uiteindelijk wordt er slechts op gewetenloze wijze misbruik gemaakt van onze aanwezigheid als kerk en als priesters vobr godsdienstig getinte fa scistische, militaristische en patriotti sche manifestaties om de misdadige handelingen en gebeurtenissen te ver sluieren'. (ADVERTENTIE) V. 1:16.3 (bij 80 hm) Mazda 1300 Y\\ ook leverbaar als Coupe Importrice tevens dealer voor Den Haag e.o. BINCKHORSTLAAN 312-322 DEN HAAG POSTBUS 148TEL 070-855100 f MAZDA: JAPANSE PERFEKTIE IN AUTO'S AMSTERDAM: AUTOMOBIELBEDR. A. v. d. BRAAK Burg. van Leeuwenlaan 31. Tel. 020-131775-130727. AMSTERDAM: LUDRIKS AUTOMOBIELBEDRIJF Overamstelstraat 17-19. Tel. 020-351420. Zaterdags ge opend. Tel. na 7 uur: 02903-1551. BAFLO: GARAGE G. BRANDS Herestraat 2. Tel. 05950-2514. EZINGE: GARAGE TERPSTRA Van Zwinderenstraat 10. Tel. 05941-381. GLIMMEN: AUTOBEDRIJF DEEN Rijksstraatweg 50. Tel. 05906-1364. GRONINGEN: GAR. F. PEKELDER Nieuwe Boteringestraat 61-65. Tel. 050-126304. GRONINGEN: AUTOBEDR. VENEMA Geulstraat - Barestraat 3-39. Tel. 050-251604', b.g.g. 250227. SCHIEDAM: AUTOBEDRIJF S. D. LANDMAN Noordmolenstraat 17. Tel. 010-266233. WIRDUM: ANTUMA Oude Rijksweg 23. Tel. 05967-220. Dealer v. geheel N.O.-Groningen. WASHINGTON (AP, Reuter, UPI) President Nixon, die nu van steeds meer Republikeinse kopstukken het advies krijgt zijn biezen te pakken, heeft gisteren zijn vice-president Gerald Ford teruggeroe pen van een politieke toernee door de VS. Waarnemers nemen aan dat Nixon Ford bij zich op het matje heeft geroepen wegens een rede die hij donderdag in de staat Illinois hield en waarin hij tussen de regels door vertelde dat hij klaar stond om Nixon op te volgen, terwijl hij tevens in bedekte termen een frontale aanval deed op de omstreden president. Ge rald Warren, de woordvoerder van het Witte Huis, ontkende gisteren dat Nixon met Ford over de kwestie van het presidentiële aftreden heeft ge praat. Vice-president Ford 'kent de opvattingen en gevoelens van de pre sident over deze zaak heel goed en weet ook heel goed dat de president van plan is zijn ambtstermijn uit te dienen', aldus Warren. Aftreden Het aantal prominente partijgenoten van Nixon dat tot diens aftreden heeft opgeroepen wordt Inmiddels met de dag groter. Ook Amerikaanse kranten, die Nixon door dik en dun hebben gesteund, beginnen zich stuk voor stuk tegen de president te keren. Gisteren heeft de Republikeinse sena tor Richard Weicker de president in een brief gemeld dat hij met aftreden het land het beste dient Voor hem waren de Republikeinse senatoren James Buckley, Edward Brooks, Marlow Cook en de Republi keinse leden van het Huis van Afge vaardigden John Rhodes en John An dersen. tot dezelfde verklaringen geko men. Van de kranten die Nixon hebben laten vallen waren de Los Angeles, Times en de Cleveland Plain Dealer de laatste. Daarvoor hadden de Chica go Tribune, de Omaha World-Herald en de krantenmagnaat William Ran dolph Hearst in commentaren open lijk tot Nixons heengaan opgeroepen. Mevrouw Pat Nixon heeft gisteren verklaard dat zij niet kon begrijpen door Adrienne Farrell GENEVE De Wereldgezondheidsorganisatie WHO begon haar algemene vergadering, deze week in Genèvc, in een sfeer van ver andering. Het uitsluitende vertrouwen op de kostbare Westerse ge neeskunde maakt plaats voor een nieuw respect voor het vermogen van ontwikkelingslanden om hun eigen oplossingen te vinden. de directeur-generaal. 'Het is een spoedeisende taak voor de WHO om een aantal vernieuwende landen te vinden die bereid is en in staat zijn om zulke systemen van primaire ge zondheidszorg op te zetten en de doel matigheid ervan te bewijzen'. Functionarissen van de WHO wijzen nu nadrukkelijk op de rol die traditi onele genezers kunnen spelen in de gezondheidszorg en op het belang dat de ontwikkelingslanden hebben bij het zelf beheren van hun geneesmid delenindustrie. 'Het wordt hoog tijd dat elke vorm van gever-ontvangerverhouding uit ons systeen verdwijnt', zegt de Deen Halfden Mahler, de dynamische nieu we directeur-generaal van de WHC. 'Wij hadden vroeger de neiging, klas sieke oplossingen uit de ontwikkelde landen te exporteren, die de financië le mogelijkheden van zelfs de meest bevoorrechte ontwikkelingslanden te boven gingen'. Universeel Ook het politieke klimaat verandert, Na de toetreding vorig jaar van Chi na, Oost-Duitsland en Noord-Korea, ia de organisatie met haar 138 lidstaten nu bijna universeel. De enige politie ke kwesties die dit jaar nog stof kunnen doen opwaaien in de algeme ne vergadering, zijn de betrekkingen met de bevrijdingsbewegingen in Af rika. Nu er weinig politieke zaken in de weg zitten, zullen de afgevaardigden zich kunnen concentreren op het veel- omvatrende gezondheidsprogramma voor het komende jaar. Hoofdonderde len zijn de volledige uitroeiing van pokken, en het begin van een twintig- jarenprogramma om rivierblindheid in Afrika onder controle te brengen. De campagne tegen pokken is de meest geslaagde die de Wereldgezond heidsorganisatie ooit heeft onderno men. Door massale vaccinaties is de ziekte uit op vier na alle landen verdwenen. Alleen Ethiopië, India, Pakistan en Bangladesj zijn nog niet vrij. 'Het is mogelijk dat we volgend jaar kunnen zeggen, dat we het laat ste geval van pokken in de wereld hebben gezien', zegt dr. Mahler. 'Zelfs al hadden we verder niets bereikt, dan zou dat alleen al een rechtvaardi ging zijn voor al het geld dat in de 25 jaar dat wij bestaan aan de WHO is uitgegeven'. Afrika De plannen om rivierblindheid (de draadwormziekte onchocerciasis) te bedwingen, zijn eoonomisch en maat schappelijk van geweldig belang voor Afrika. Het doel is om, in samenwer king met de Voedsel- en landbouwor ganisatie FAO en met financiële steun van die Wereldbank, de vliegjes te bestrijden die met hun steken de draadwormbesmetting overbrengen. Die vliegjes zijn gebonden aan rivie ren, en het gevaar heeft twintig mil joen Westafrikanen uit de vruchtbare dalen in het stroomgehded van de Volta het droge binnenland in gedre ven. De Wereldgezondheidsorganisatie zet haar campagne tegen malaria voort De resultaten zijn de laatste jaren teleurstellend geweest Nog steeds overlijden in tropische landen elk jaar meer dan een miljoen baby's en jonge kinderen aan de ziekte. Maar in de afgelopen vijftien jaar heeft een campagne met tnsektenbestrijdings- middelen meer dan een miljard men sen van d'e dreiging van malaria be vrijd. Om de uitroeiing van malaria te voltooien zijn betere economische omstandigheden noodzakelijk voor do mensen op het relatief anne tropische platteland. Een nieuwe insecticiden om ongevoelig geworden muggen te bestrijden. Op heit gebied van wetenschappelijk onderzoek spant de WHO zich in om oorzaken van geestesziekten en van kanker te ontdekken. De overlevings kansen tegen sommige soorten kanker zijn aanzienlijk vergroot door recent ontwikkelde medicijnen, aldus de or ganisatie. Maar een grote doorbraak is onwaarschijnlijk zolang we niet meer inzicht hebben in de oorzaken en mechanismen van kanker. Platteland De wellicht belangrijkste taak voor de WHO 'in de komende jaren is het opzetten van sluitende systemen van gezondheidszorg voor de hele bevol king van ontwikkelingslanden. De me dische zorg die er is is nu hoofdzake lijk beperkt tot de steden. Dr. Mahler gelooft dat veel van die landen zich een nationaal systeem al zouden kun nen veroorloven, als maar rekening werd gehouden met de bijdragen die de dorpsbewoners zelf zouden kunnen leveren, in de vorm van arbeid en materiaal. 'Het soort financiering en organisatie dat op het Chinese platteland is toe gepast, en andere alternatieven zoals de systemen die zijn ingevoerd op Cuba en in landelijke gebieden van Tanzania, hebben grote belangstelling gewekt in Azië, Latijns-Amerika en Afrika', schrijft dr. Mahler in zijn rapport aan de algemene vergadering 'Maar er zijn op dit moment weinig modellen beschikbaar om te bewijzen dat primaire gezondheidszorg dn de dorpen mogelijk is tegen redelijke kosten op een technisch en maat schappelijk aanvaardbare manier', zegt Honger Dr. Mahler zelf, wordt na een klein jaar in izijn nieuwe functie vooral in beslag genomen door het vraagstuk van ondervoeding en de daardoor dreigende hongersnood en ziekten. Alsdo moesson in India, Pakistan en Bangladesj uitblijft en als er dan geen noodplannen voor de voedsel voorziening zijn voorbereid, kan er een ramp voor de wereld in het verschiet liggen, zei hij onlangs op een persconferentie. Hij suggereerde dat de mensen in de rijke landen bereid zouden moeten zijn om een rantsoenering te aanvaar den waarbijde energie-inhoud van hun voediingspakket met dertig pro cent zou worden verminderd. Met het uitgespaarde geld zouden regeringen in staat moeten worden gesteld, voed sel te verschepen naar de hongerge- bieden. Adrienne Farrell is correspondente van het Britse persbureau Reuter in Genève. JERUZALEM (Reuter, UPI) Is- raëls vice-preinier, Yigal Allon, heeft gisteren gezegd, dat het hem niet zou verwonderen, als er binnenkort een akkoord wordt bereikt over de schei ding van de Israëlische en Syrische troepen aan hef Golan-front De Amerikaanse minister van buiten landse zaken, Kissinger, die al gerui me tijd van hot naar her vliegt in het Midden-Oosten om zo'n akkoord te bewerkstelligen, heeft gisteren weer besprekingen gevoerd in fcraël. Hij kwam uit Egypte en gaat zondag weer naar Syrië. De gevechten tussen Syrië en Israël duren onverminderd voort Isral zou gisteren ook weer Palestijnse guerilla- bases in Libanon hebben aangevallen. Volgens het Isralische blad Maariv heeft Golda Meir, de demissionaire premier van Israël, de laatste tijd minstens drie persoonlijke boodschap pen van Nixon gekregen. Kennelijk probeerde de Amerikaanse president daarmee de Israëlische regering tot te bewege dat Republikeinse leiders niet trouw zijn gebleven aan haar man en dat zij niet wil dat Nixon aftreedt. LISSABON (AP, Reuter, UPI) De vorming van een nieuwe regering voor Portugal is vrijwel voltooid, zo wist de grootste krant van dit land, de Diario de Noticias gisteren te mel den. Op het lijstje met namen dat de krant publiceerde, stond generaal De Spino- la als president, de 69-jarige liberaal Adelino Palma Carlos als premier, de socialist Mario So a res als minister van buitenlandse zaken en de commu nist Alvaro Cunhal als bewindsman voor atbeidszaken. Epoca, de krant van het oude Portu gese regime, is gisteren door de junta opgeheven. Een ander dagblad, O Se culo (De Eeuw), verscheen evenmin, omdat de beheerders ervan weigerden een communiqué van een deel van het personeel volledig af te drukken. Er waren passages in geschrapt, waar in o.a. werd aangedrongen op verwij dering van 'elementen die duidelijk met het fascisme zijn verbonden'. De Portugese chef-staf Francisca Cos ta Gomes, is gisteren in Mozambique aangekomen, om zich op de hoogte te stellen van de militaire situatie en over een reorganisatie van het bewind in dit Afrikaanse land te spreken. De guerrilla's van het FRELIMO in Mo zambique hebben onlangs op een poli tiek aanbod vanuit Lissabon gerea geerd met een verheviging van hun militaire acties, waarbij zeker negen mensen zijn gedood. BONN (DPA, AFP) De Westduitse Bondsraad waarin de deelstaten verte genwoordigd zijn, heeft vrijdag het door de Bondsdag (Tweede Kamer), aanvaarde wetsvoorstel tot herziening van de abortuswetgeving verworpen. Het voorstel wiilde abortus toestaan in de eerste drie maanden van de zwan gerschap. De christendemocratische meerderheid dn de Bondsraad sprak zich uit voor bijeenroeping van een bemiddelangscommissie, samengesteld uit leden van de Bondsraad en Bonds dag, die een compromis moet uitwer ken op basis van het zogenaamde indicatie-modelHierbij gaat het om toestemming tot het plegen van abor tus in een aantal gevallen, afhanlcelhk van bepaalde medische en sociale in dicaties. Het afgewezen wetsontwerp zal uitein delijk weer worden behandeld door de Bondsdag waar het met absolute meerderheid moet worden aangeno men wil het kracht van wet krijgen. Deze meerderheid was er totnutoe niet. Walraff in arrest; Ab Coerant veroord ATHENE (DPA) De WesMuitse schrijver Günter Walraff heeft zich gisteren op het centrale plein van de Griekse hoofdstad vastgeketend ert pamfletten uitgedeeld, waarin Portu gal als vakantieland werd aanbevolen, en Griekenland uitdrukkelijk niét. De politie ontketende en arresteerde hem. De Nederlandse journalist Ab Coerant, die poolshoogte' kwam nemen, werd voor eert verhoor meegenomen. De po litie nam filmpjes en geluidsbanden van Coerant in beslag. Dylan helpt Chilenen NEW YORK (AP. AFP) Bob Dylan en andere musici, onder wie Pete Seeger en Mike Love van de Beach Boys, hebben in Madison Squa re Gardeai een concert gegeven ten bate van Chileense vluchtelingen. Dylans aanwezigheid zorgde ervoor, dat het theater (waar de plaatsen 7.50 dollar per stuk kostten) was uitver kocht 'daniël Ellsberg was aanwezig', zo bericht AP, 'om de Amerikaanse politiek inzake Zuid-Korea, Zuid-Viet- nam, Griekenland en Chili te Veroor delen'. In de Chileense hoofdstad, Santiago, is officieel meegedeeld, dat daar bin nenkort een proces zal beginnen te gen 29 persoonlijkheden van wijlen Allendes Unddad Popular. een toegeeflijker houding t wegen. ADVERTENTIE metaalbewerking/lastechniek/aandrijvingstechniek/ pneumatiek en hydrauliek/verbindingstechnlek Dagelijks van 9.00 - 17.00 uur. IRENE-en MARIJKEHAL-UTRECHT MAANUAU WUtNSUAb VHUUAu ZATERDAG vakbeurs algemene toelevering Dagelijks van 9.00 - 17.00 uur. JULIANAHAL-UTRECHT Explosief Italië ROME (UPI) Over de hele lengte van de Italiaanse laars zijn gisteren de laatste campagnedag voor het referendum over de echtscheiding bommen ontploft. Op honderden plei nen voerden politici het woord en in Rome sloten vele polltioi onder wie oud^president Saragat en de be jaarde socialistenleider Nannd zich aan bij een massale betoging tegen intrekking van de echtscheidingswet Ministerssalarissen LONDEN (UPI) De Britse minis- ter van arbeidszaken Michael Foot, is voorstander van een salarisverlaging voor ministers. 'Ik heb het zelfs voor gesteld in het kabinet', zei hij donder dagavond in een tv-lnterview. Wat was de reactie? 'Het wad geen daver- end succes', antwoordde Poot, die 13.000 pond (ruim 80.000 gulden) per jaar verdient Verkeersveiligheid BRUSSEL (Reuter) Het dodental op snelwegen is in België met 73 procent gedaald sinds vorig jaar no vember een maxdmum-snclhéid van 100 kilometer werd ingevoerd. Minis ter Chabert, die dit in het parlement heeft meegedeeld, voegde eraan toe, dat het aantal doden op andere we gen. waar een maximum van 80 km geldt, met 32 procent was afgenomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 9