Verdreven zigeuners in
Rotterdam onder dak
KLM doorbrak
boycot Rhodesië
Grote verlegenheid met rooms verleden
Katholieke universiteit hangt 'vuile was' buiten
Na gijzeling ontkomen
autohandelaar veroordeeld
Nederlanders voor handel
in drugs nearresteerd
TANZANIA
Familie Hopic wil niet terug naar Assen
TROUW/KWARTET VRIJDAG 3 MEI 1974 BDfXEiNLAMD T3/K5
Van één onzer verslaggeefsters
AMSTERDAM/ASSEN De uit
21 mensen bestaande zigeuner
familie Hopic, die in het week
einde van het verblijfplaats op
het woonwagencentrum in Assen
is verdreven na een flink gevecht
met de overige kampbewoners
leden van de familie Westhiner
wil beslist niet terug naar het
kamp in de Drentse hoofdstad.
Men heeft dit gisteren tijdens een
gesprek met de staatssecretaris
van justitie, de heer Glastra van
Loon meegedeeld. De zigeuner
familie is gisteravond met een
autobus van het ministerie van
Amsterdam naar Rotterdam over
gebracht, waar ze in huis Ter
Schie zijn ondergebracht.
Behalve dat de familie Hopic niet te
rug wil naar Assen wil ze zelfs hele
maal niet in het noorden of oosten
van ons land geplaatst worden, omdat
in deze streek veel leden van de fami
lie Westhiner wonen.
Staatssecretaris Glastra van Loon had
woensdag een gesprek met leden van
de familie Westhiner, die beloofden
dat zij de Hopic's niet meer lastig
zouden vallen. Maar ondanks deze toe
zegging, willen de Joegoslavische zi
geuners niet terug naar Assen waar ze
sedert oktober 1973 verbleven. Daar
voor hadden ze al een leven lang van
ellende en steeds weer het land uitge
zet worden, achter de rug. Zij kwa
men in 1971 voor het eerst naar Ne
derland, samen met een groep van 65
andere Joegoslavische zigeuners.
Moeilijkheden
In Amsterdam, kregen ze geen ver
blijfsvergunning. Na veel moeilijkhe
den en ondanks Kamervragen van de
PSP'er van der Spek en bemoeienis
sen van Roel van Duyn werden ze in
het voorjaar van 1972 uitgewezen.
Terug in Joegoslavië kon de familie
geen werk vinden, want in dat land
wordt alleen een werkvergunning ge
geven aan mensen, die zich ergens
vast gevestigd hebben in een huis en
niet aan rondtrekkende zigeuners.
Vandaar dat ze ten einde raad, maar
weeer naar het buitenland gingen.
Maar geen enkel land wilde de zigeu
ners opnemen en zo kwamen ze in au
gustus 1973 weer naar Nederland.
Ze verbleven een tijdlang in Amster
dam, maar werden in oktober 1973
weer met uitzetting bedreigd. Overi
gens verkeerden ze toen in de meest
beroerde omstandigheden, omdat ze
geen caravans hadden maar alleen
maar lekke tenten. Er waren nogal
wat zieken en er was geen geld meer.
Om aan uitzetting te ontsnappen is
het gezelschap, toen een tijdje onder
gedoken geweest in het kerkje van
Ruygoord. Release Haarlem heeft zich
toen ingezet om uitzetting te voorko
men en particulieren voerden een ac
tie voor nieuwe caravans voor de fa
milie Hopic.
Enkele kinderen van het zigeunergezin Hopic, indertijd achter het
kerkje in Ruigoord bij Amsterdam.
ding zouden krijgen. Ook moesten de
mannelijke leden van de familie werk
zoeken.
Zo kwam de familie tenslotte in As
sen terecht waar de mannen werk
kregen bij enkele plaatselijke fabrie
ken. Oppervlakkig leek alles dus goed
en prettig te gaan. maar er bestonden'
al van af het begin onderlinge span
ningen in het woonwagenkamp tussen
de nieuwkomers en de andere bewo
ners, de familie Westhiner. Deze laat-
sten waren van mening dat de familie
Hopic (zeven volwassenen en veertien
nog jonge kinderen) bevoordeeld
werd boven hen, dat ze meer begelei
ding en uitkeringen kregen.
De latente stemmingen barstten het
afgelopen weekeinde los, omdat vlak
daarvoor een lid van de familie Hopic
een achterstallig bedrag kinderbijslag
uitgekeerd kreeg (waar hij als werk
nemer recht op had), terwijl iemand
van de familie Westhiner grote moei
lijkheden had gehad om bijstandsuit
kering te krijgen.
Voor de heer R. Verveld, maatschap
pelijk werker in Assen kwam de
veldslag van afgelopen zondag met
onverwacht. 'Vanaf het begin zijn er
al moeilijkheden geweest En dat is
eigenlijk heel goed te begrijpen, want
de Westhiners voelen zich hier zelf
niet aanvaard en gediscrimineerd.
Wanneer er dan een groep komt die
nogal wat aandacht krijgt, zowel van
particulieren als van overheidszijde, is
het begrijpelijk dat zij zich tekort ge
daan voelen, ook al is dat in feite
met zo. Het is nu eenmaal zo, dat een
gediscrimineerde groep zich altijd
probeert uit te leven op een groep die
er nog beroerder aan toe is.
Alles werd nog moeilijker, toen de
mannen van de familie Hopic werk
zochten en vonden (één van de voor
waarden van het ministerie van Justi
tie), terwijl de Westhiners geen werk
buiten het kamp hebben, maar leven
van wat handel en de bijstandswet.
Zij zagen het gaan werken van de Ho-
pic-familie als een soort inbreuk op
oude zigeuner traditie's en een beder
ven van de markt voor anderen. Al
met al: genoeg redenen voor een con
flict'. aldus de heer Verveld, die het
er volkomen mee eens is dat de fami
lie Hopic met terug wil naar Assen,
omdat hij wel ziet dat de geladenheid
nog steeds bestaat zodat er op zeer
korte termijn weer eenzelfde conflict
zou ontstaan.
Achterdocht
Overigens voorziet hij eigenlijk overal
moeilijkheden door een verblijf van
de familie Hopic, omdat de Neder
landse zigeuners en woonwagenbewo
ners altijd achterdochtig zullen staan
tenopzichte van de mensen die zij als
indringers beschouwen. 'Het is erg
moeilijk om op het ogenblik een op
lossing voor deze zaak te vinden. In ie
der geval moeten we de Nederlandse
zigeuners en woonwagenbewoners veel
meer betrekken bij het opvangen van
de Joegoslavische soortgenoten. Dan
zal het klimaat hopenlijk milder wor
den. We hadden ze van het begin af
aan veel meer bij deze zaak moeten
betrekken', meent de heer Verveld.
Bij Release in Haarlem was men ei
genlijk wel verrast door het conflict.
Men had hier veel meer gerekend op
tegenstand van de Nederlanders (die
er ook genoeg geweest is) dan op be
zwaren van Nederlandse zigeuners.
wereldbekend aroma
Leef met plezier
Rook de échte Pali Mali Export
Wereldbekend aroma
Pall Mali Export
ADVERTENTIE
Half jaar
Op 23 oktober 1973 kwam de beslis
sing van de staatssecretaris Glastra
van Loon, dat de familie Hopic een
verblijfsvergunning voor een half jaar
kreeg. Verder was hij van plan van
het verblijf van de Joegoslavische fa
milie hier een experiment te maken,
om er daardoor achter te komen hoe
de problemen van rondtrekkende zi
geuners het best opgelost konden
worden. Enkele voorwaarden voor
het experiment waren, dat de familie
een standplaats zou innemen op een
erkend woonwagenterrein en dat zij
een goede maatschappelijke begelei-
Voor mensen die voor de eerste
keer Campari drinken is puur een ver
keerd begin. Een valse start zogezegd.
Omdat de smaak van Campari nu
eenmaal net even te apart is voor een
onervaren tong.
Een beter begin is: Campari soda.
Wat koele Campari in een longdrink
glas en bijvullen met ijskoude soda.
Een helderrode sensatie waar ze
in Italië hun goudgele pilsje voor
laten staan.
Campari moet jewel lekker vinden,
't is even een kwestie van de juiste mix.
Staatssecretaris Kooymans:
an onze parlementsredactie
DEN HAAG De KLM heeft de handebboynot tegen Rhodesië
verbroken door deel te nemen aan toeristische reizen naar dat land.
Staatssecretaris Kooymans van buitenlandse zaken heeft dit giste
ren in de Tweede Kamer meegedeeld in antwoord op mondelinge
vragen van het PvdA •kamerlid Reins ter Beek.
door Piet Hagen
NIJMEGEN Ter viering van haar gouden jubileum heeft de katholieke universiteit te Nijmegen
de vuile was van de afgelopen vijftig jaar buiten gehangen. Vele nog niet eerder gepubliceerde docu
menten zijn bijeengebracht in het gedenkboek dat gisteren is verschenen.
Daaruit komt het beeld naar voren
van een nogal triomfantelijk begon
nen katholieke universiteit, die in
haar geschiedenis erg veel last gehad
heeft van clericale inmenging vanuit
Utrecht en Rome en die in de afgelo
pen tien jaar met haar katholieke ver
leden in grote verlegenheid is ge
raakt
De vijfhonderd pagina's van het ge
denkboek bevatten vooral documen
ten: brieven, notulen en fragmenten
uit artikelen, reglementen en beslui
ten. Ondanks de inleidingen die hier
aan per onderwerp toegevoegd
zijn, en ondanks de naar zijn eigen
woorden 'in grote haast en met
een doodziek lichaam' geschreven 'te
rugblik' van de onlangs overleden
hoogleraar dr. L. J. Rogier, is dit ge
denkboek een erg feitelijk relaas ge
worden. Erg uitvoerig, erg openhar
tig, vaak ook erg onthullend ten aan
zien van allerlei clericale praktijken,
erg goed leesbaar ook, maar nog nau
welijks verklarend.
Discussies
De katholieke universiteit werd in
1923 opgericht als een vanzelfspre
kendheid. Er zijn wel discussies aan
voorafgegaan. Bijvoorbeeld over de
vraag, of je de studenten van katho- Klcinzicliff
lieke huize al dan niet in een be
schermd milieu moest onderrichten.
Maar in vergelijking met de strijd om
het bestaan, die de Vrije Universiteit
in de veertig jaar daan-oor al gestre
den had, verliep de stichting in Nij
megen erg vlot. De stichter van de
Vrije Universiteit, Abraham Kuijper,
had als minister de wettelijke weg
voor bijzondere universiteiten al vrij
gemaakt. Rome had al in de vorige
eeuw kenbaar gemaakt, dat de stich
ting van katholieke universiteiten een
belangrijk wapen was in de strijd te
gen het oprukkend materialisme van
de anti-godsdienstige universiteiten
van die dagen. En zo kon, schrijft Ro
gier, de Nijmeegse universiteit onder
algemene bijval der katholieken en
onder het welwillend toezien der an
dersdenkenden, een waarlijk nationale
taak aanvaarden.
Was de Vrije Universiteit voortgeko
men uit een volk van kleine luyden
(zij het onder aanvoering van een ge
weldenaar), de Nijmeegse universiteit
kwam vooral tot stand onder de zegen
van de bisschoppen. En dat heeft zij
geweten. Via de Radboudstichting be
zaten de bisschoppen een overheersen
de invloed op de universiteit Daar
door werd de geschiedenis van de ka
tholieke universiteit niet alleen de ge
schiedenis van een stukje emancipatie
van het katholieke volksdeel, maar
evenzeer van de emancipatie van de
katholieke intelligentsia tegenover de
kerkelijke machthebbers.
Drerup (een Duitser) in september
1931. Hij hekelde het 'kleinzielig bu-
reaucratisme en het echt-hollandse
wantrouwen' van het universiteitsbe
stuur; Over benoeming van hooglera
ren 'een zaak van lever en dood voor
een universiteit', werd niet beslist
door de deskundigen (de hoogleraren)
maar de curatoren. Een kennelijk ge
volg daarvan was, dat meer dan de
helft van de docenten op dat moment
uit geestelijken bestond. Dat alles
brengt Drerup tot de eis dat de uni
versiteit eindelijk 'een zaak van le
ken' zou worden.
Meteen staat de heie geestelijkheid op
zijn achterste benen wegens deze ver
gaande 'oneerbiedigheid'. En de zaak
eindigt, zoals zoveel van dit soort af
faires in Nijmegen geëindigd zijn:
met een openbare schuldbekentenis
van de boosdoener. Drerup mag in
het katholieke avondblad De Maasbo
de zijn zonde belijden. Ter veront
schuldiging voert hij aan: ik had mijn
rede eerst in het Duits 'gedacht en
oorspronkelijk ook geschreven'. Dat
heeft misschien de indruk van oneer
biedigheid versterkt.
Hoger gezag
Het gedenkboek biedt op dat punt zo
veel illustratiemateriaal, dat we een
beperkte keus moeten doen. Een goed
aanknopingspunt voor het verhaal
geeft de overdrachtsrede van rector
Niet alleen in bestuurlijke zaken, ook
in de wetenschapsbeoefening hadden
de Nijmeegse geleerden rekening te
houden met het hogere gezag. In 1931
moest prof. dr. F. L. R. Dassen het
ontgelden, omdat hij in een artikel
over Hegel en Thomas van Aquino de
orthodoxie geweld had aangedaan.
Aartsbisschop Jansen van Utrecht
zorgde ervoor dat hij niet onmiddel
lijk werd afgezet, zoals Rome wilde,
maar dat hij mocht blijven indien hij
zijn spijt betuigde over het geschreve
ne. Sassen deed dat en kreeg vervol
gens een censor toegewezen die voort
aan al zijn doen en laten moest keu
ren. Contact met andersdenkenden
was natuurlijk levensgevaarlijk.^zodat
hem in 1937 verboden werd-denkfunc
tie te aanvaarden in-heE bestuur .van
de algemene—Nederlandse vereniging
van wijsbegeerte.
Sassen is niet de enige geweest die
het moeilijk heeft gehad met Utrecht
se en Romeinse pottenkijkers. Nog
maar zes jaar geleden werd de theo
loog Schillebeeckx vanuit Rome op
zijn ringers getikt. Toen lagen de ver
houdingen inmiddels wel zo, 'dat de
senaat en ook bet Nederlandse episco
paat voor Schillebeeckx in de bres
sprongen om het dreigend onheil af
te weren.
Berucht is de visitatie die Nijmegen
in 1955 kreeg van pater Tromp uit
Rome, die een onderzoek kwam instel
len naar de (gebrekkige) godsdienst-
kennis van de studenten, de klacht
dat jongens- en meisjesstudenten bij
elkaar op de kamers kwamen, en de
(slechte) invloed op de studenten van
de (overigens niet aan de universiteit
verbonden) psychiater dr. Anna Ter-
ruwe, en de hoogleraren W. Duyn stee,
J. J. P. van Boxtel en J. A. E. Schel-
lekens.
In 1974 lijkt dit alles onvoorstelbaar.
In vergelijking met de Vrije Universi
teit doet de Nijmeegse universiteit
nog maar weinig moeite haar bijzon
der karakter te onderstrepen. Het is
al lang geleden, d<it de toenmalige
i
kardinaal De Jong de benoeming van
dr. J. Th. Snijders tot hoogleraar in
de psychologie tegenhield omdat hij
(misschien) lid van d' Partij van de
Arbeid was.
Twintig jaar later bleek de Groningse
psycholoog prof. dr. J. Th. Snijders
wel voorzitter van het pastoraal conci
lie te kunnen zijn.
Geen problemen
In 1952 verklaarden de curatoren dat
er in een uitzonderlijk geval geen be
zwaar n-as tegen de benoeming van
een protestant 'die zeker geen anti-ka
tholieke denkbeelden' koestert. In
1960 was het geen probleem meer of
een te benoemen hoogleraar al dan
niet katholiek was en of hij of zij al
dan niet op de PvdA (of nog erger)
stemde. Een niet-katholiek zou zelfs
rector kunnen zijn, al is dat, zegt het
gedenkboek, tot op de huidige dag
nog niet gebeurd.
De katholieke universiteit is nog
steeds katholiek, ook al merk je er.
steeds minder van. In 1968 adviseerde
een commissie om dat katholieke ka
rakter voorlopig te handhaven 'on
danks de nadelen'. Rogier stelt de
vraag: 'Is er bij de Nederlandse katho
lieken nog genoeg over van het geloof
in de zin van een confessionele uni
versiteit?'
De naaste toekomst zal het uitwijzen.
Maar mocht het zover komen, dat er
geen olie meer ln de lamp ls, dan
hoop ik het niet meer te beleven',
zegt hij. Je kunt daar slechts de vraag
aan toevoegen of met het overlijden
van iemand als Rogier, het katholieke
schijnsel van de lamp niet opnieuw
verflauwd is.
De aandacht van de KLM voor de
boycotregels. die sinds 1968 gelden
was verslapt. Controle was voor de
KLM moeilijk omdat er ruim 15.000
KLM-agentschappen over de wereld
zijn. De KLM-directie zal nu maatre
gelen nemen om ontduiking van de
boycot in de toekomst te voorkomen.
De dertjg reizen die dit jaar nog naar
Rhodesië /.ouden plaatsvinden, zullen
door de KLM-directie worden afgelast,
aldus staatssecretaris Kooymans. De
directie ontkent volgens hem de in
december vorig jaar ingevoerde wet
op het betalingsverkeer met Rhodesië
ook te hebben overtreden. De betalin
gen voor de geboekte reizen zouden al
voor december zijn verricht.
De heer Kooymans moet nog beslissen
of het noodzakelijk is een onderzoek
ln te stellen naar eventuele activitei
ten van de banken AMRO, Van Lan-
schot en Mees en Hope in Rhodesië.
Hij wil eerst de officiële reactie weten
van deze banken op de door hen al
ontkende beschuldigingen die in dit
verband door de anti-apartheidsbewe
ging Nederland zijn geuit. De heer
Ter Beek vond nu al voldoende aan
leiding voor een onderzoek en /.al
daarop blijven aandringen.
Over de beschuldigingen van de anti
apartheidsbeweging, dat de Neder
landse tabaksindustrie de boycot ont
duikt door het uivoeren van Rhodesi-
sche tabak, zei dr. Kooymans dat hier
voor, ondanks een diepgaand onder-
Van een verslaggevér
AMSTERDAM De Hilversumse au
tohandelaar Loek van S. voortvluchtig
sinds hij ontkwam na het gijzelen van
een echtpaar in het Gooi, is gisteren
veroordeeld wegens schuldheling van
auto's en valsheid in geschrifte. De
rechtbank te Amsterdam legde hem
conform de eis vijf maanden op, waar
van twee voorwaardelijk en met af
trek van de reeds twee jaar geleden
ondergane drie maanden voorarrest.
Binnenkort komt een levensbeschrij
ving van Lock S. in boekvorm op de
markt onder de titel 'Maffia in Hil
versum'.
DÜSSELDORF-ATHENE Op, het
centraal station in Dlisseldorf zijn gis
teren vijf jonge Nederlanders gearres
teerd, die voor een waarde van zeven
tigduizend gulden morfine bij zich
hadden en dit trachtten te verkopen.
In Athene is een 20-jarige student uit
Wageningen gearresteerd. Hij wordt
ervan beschuldigd in het Atheense
uitgaanscentrum Plaka te hebben ge
tracht hasj voor dertig gulden per
gram aan buitenlandse toeristen te
verkopen. Bij huiszoeking in zijn lo-
gemeqt werd anderhalve kilo hasj in
beslag genomen.
zoek van de economische controle
dienst geen bewijzen zijn te vinden.
Uit het onderzoek bij zeven grote ta
baksindustrieën die 90 procent van de
import voor hun rekening nemen,
bleek dat 86 ton tabak inderdaad uit
Rhcdesië kwam. maar al voor 1968 was
ingevoerd. Voor de rest zijn de impor
ten gedekt door papieren waaruit een
andere afkomst blijkt, aldus de staats
secretaris.
Betwijfeld wordt echter of deze papie
ren wel altijd juist zijn. daar de offi
ciële Zuid-Afrikaanse cijfers van de ta
baksexport naar Nederland veel lager
zijn dan de Nederlandse cijfers over
de hoeveelheden tabak die uit Zuid-
Afrika komen. De oorzaak van het
verschil kan liggen in het feit dat
partijen tabak uit Rhodesië zogenaamd
uit Zuid-Afrika komen.
De heer Kooymans heeft daarom toe
gezegd te zullen onderzoeken of tn
Nederland ook niet het Zweedse ta
baksinvoersysteem kan worden ge
bruikt
Zweden voert niet meer Zuid-Afri
kaanse tabak in dan volgens de officië
le Zuid-Afrikaanse cijfers wordt ge
produceerd. Hierdoor wordt het on-
mi gelijk Rhodesische partijen tabak
als Zuid-Afrikaanse door te laten
gaan. De Zweedse invoer uit Zuid-Af-
nka daalde door deze maatregel van
340.000 tot 45.000 kilo tabak.
De staatssecretaris deelde tenslotte
mee dat het rapport van de interde
partementale commissie voor een
doelmatige uitvoeren van de boycot
medio dit jaar aan de regering zal
worden uitgebracht.
t ADVERTENTIE)
STEUN
plattelandsprojekten
giro 230.000, A'dam
RITA
'Ik ga pap even wakker ma
ken. maar ik moet wel een
nieuwe bation hebben.'
(ADVERTENTIE)
